De instructeur had er zin in die dag : de voorrangsregels op het water, wie van stuurboordzijde nadert, die heeft voorrang. Bij deze voorrangsregel kwam eigenlijk als allereerste regel 'goed zeemanschap', waarmee hij bedoelde zinnig zeemanschap. Dat wil zeggen :
- Ook al heeft men voorrang, ook al heeft men het grootste gelijk: men vermijdt de aanvaring en dat betekent UIT-WIJ-KEN.
Dat illustreerde hij met een voorbeeldje van 50 ton.
- Wanneer een potvis van stuurboord komt, dan heeft hij voorrang, dan wijkt men uit. Wanneer zo'n beest van bakboord komt … ook.
Het vak Statistiek was een bijvak en toch heb ik er de allerslechtste herinneringen aan. En de naam van de vakidioot ken ik meer dan veertig jaar later nog. 't Zit dus diep hé. Of beter: het heeft ooit diep gezeten. Er is wel een troost, na meer dan 40 jaar sta ik in ongeveer alle statistieken & -tiekjes.
In de polls van SenNet klik ik ongeveer elke keer aan wanneer ik daar langs kom. In de HLN polls ook, want bij die krant moet ik zijn om een dagelijkse portie boembaloe-nieuwtjes te sprokkelen. En passant doe ik daar dan ook de % verspringen. Tot zover de percentages waar ik actief aan meewerk. Maar ook zonder dat ik me inspan wordt er over mij geschreven.
Op gezondheidssites lees ik in cijfers hoe erg het gesteld is met mijn slaapgewoonten, met mijn lever, mijn longen, mijn hart, mijn hersenen en met mijn generatie in het algemeen.
In de tabellen over auto-ongevallen en bij de verzekeraars zit ik in de goede categorie : bobonne veroorzaakt niks, haar overkomt niks, ze doet niks. Over al dat niks worden cijfers bijgehouden. Daar verdienen mensen hun brood mee. Zo ben ik nog nuttig.
In tabellekes allerlei: over bloemen kopen, meloen eten, auto zelf wassen, de babyboom, auto niet zelf wassen, in solden kopen, vrijwilligerswerk doen, spuitbussen weigeren te gebruiken en slapeloosheid, overal ben ik bij. Anoniem, maar wel aanwezig in al die tabellen vol cijfers en in de interpretaties die erop volgen.
Besluit: Ik ben een GG, een Gewoon Gemiddelde. De Mie met het Hoedje is een Jeanneke Modaal. Dat is een zeer rustgevende gedachte. Nu dat slapen nog.
Suggestie, dat systeem werd aan boord ook vaak gebruikt. In de tropen veranderde bij veel gezellen de voorkeur voor de bureaublad-achtergrond. De schaars geklede geglooide dames verdwenen van de computerschermen. In de plaats kwamen besneeuwde glooiingen. Ongeveer alle schermen kregen witte berglandschappen. Of close-ups van ijspegels. Of sneeuwvlaktes, dé suggestie van koelte tot aan de einder.
De airconditioning voor de controlekamer van de machineruimte (ECR, Engine Control Room) en de airconditioning van de Brug krijgen voorrang op die van de bewoning, omdat op die twee plaatsen de elektronica van het schip staat. Op tankers komt daar nog eens de CCR bij, de Cargo Control Room. Die ligt meestal binnen de bewoning op hetzelfde deck als de mess en de keuken en de andere publieke ruimtes. In die drie ruimtes, Brug, ECR, CCR, is 26°C de uiterste boven-limiet. Er wordt een marge voorzien, het is er gewoonlijk 22°C, misschien een klein ietske meer. Op de Brug waarschijnlijk wel, daar gaat al eens een buitendeur open en dan gulpt de warme vochtige lucht binnen.
Een paar decks lager, wanneer men langs de deur van de CCR loopt voelt men een geut koude lucht uit het deurgat gespoten komen. Alsof een koelkamer is blijven openstaan. Want elders in de bewoning is het flink boven de 26°C en het contrast is zeer plots.
Het contrast is nog groter voor de deckofficieren (stuurlieden). In haven houden zij zich bezig met het laden (of het lossen) en ze moeten van de frisse CCR al eens aan deck, naar de cargo manifold, daar waar de leidingen van de wal gekoppeld zijn aan de leidingen van het schip. Bij die manifold houden matrozen de wacht en er is walkietalkie contact met de CCR, maar de deckofficieren zijn de verantwoordelijken tijdens de periode van hun wacht (6h/6h = havenwacht), ze gaan dus vaak aan deck om ter plekke het laden of het lossen te volgen.
nog geen walconnectie wiki de vier manifold pijpen, op de foto zijn ze nog niet aangesloten op de leidingen van de wal
Aan deck is het tropisch warm, mogelijk 40°C. De staalplaat onder de voeten is ooit gemeten tot 60°C, mogelijk meer. Vandaar dat de zolen van het schoeisel hittebestendig moeten zijn. Bij de officiële werkbottinnen is dat geen probleem. Met ander schoeisel smelt men soms vast aan het deck.
Maar ik dwaal af.
Wanneer in de tropen iemand van deck binnenkomt en onmiddellijk weer de CCR in moet, gaat de afkoeling van het lichaam zeer plots, te plots. Daarom hangen ook in de tropen parka’s in de CCR, die kunnen de officieren van wacht rond de schouders hangen wanneer ze terug binnen komen.
Eenzelfde soort parka’s gebruiken de mensen van de keuken in de vrieskamers een deck lager, bij –18°C.
Op het ene verdiep (level of deck heet het eigenlijk) waar de cabines zijn, de persoonlijke verblijfjes, hoopt men dat zelfsuggestie een beetje helpt om het hoofd koel te houden, een deck of twee lager heeft men een parka nodig om plotse afkoeling te vermijden.
Nog iemand zin in De Tropen ? Als ik me goed herinner houden zeelieden meer van de gematigde klimaatgordels.
Als ik je verlaat omdat mijn leven breekt en ik je niet kan vinden word jij dan steeds ons beiden
Als ik er niet meer ben jij de ogen nog wilt zijn die zeggen wie ik was wie wij zijn alsof er nog een ons bestaat
Als je naast me staat je handen aan de beker die ik vergeet te legen terwijl ik jou al niet meer ken mijn haan al heeft gekraaid Scheur dan jezelf in tweeën
Vergeet maar wie ik ben Hou vast aan wie wij samen waren toen ik bestond een ongeschonden wezen voor jou voor altijd
Dat vind ik zo'n schrijnende lijn. Zo pijnlijk, dat woord 'alsof'. Maar alsof blijft niet werken, met alsof doet men geen wonderen want er komt het moment van besef dat alsof niet meer is dan dat : alsof.
Een heel rijk gedicht, vind ik persoonlijk. Het gaat over een verdwijnen? In dementie, door een aandoening, door wegdeemsteren … het gaat over iemand die nu al een verzoek heeft aan de partner die dan zal treuren. Rauw en raak. En ook onbarmhartig. Maar waarom ik de tekst onbarmhartig vind, weet ik nog niet helemaal.
"Erwin van Leeuwen is werkzaam in de gehandicaptenzorg als begeleider op een woonvorm voor mensen met niet-aangeboren hersenletsel. Centraal staan zijn ervaringen in het werken met deze gehandicapten. De stijl van zijn gedichten is langzamerhand steeds verder verschoven naar het vormen van 'beschouwende miniatuurtjes'.
Van Leeuwen werd geboren in 1963 in Den Haag. Hij is enthousiast 'Hagenees' in tegenstelling tot 'Hagenaar'. Voor wie niet in dit centrum van het universum bivakkeert: de Hagenaar bevolkt het beschaafde deel van 's Gravenhage en de Hagenees het vrolijke deel."
Wees niet bang om langzaam voorwaarts te gaan, wees alleen bang om lang stil te staan.van P² - 2016
Gisteren was het hier omgekeerd, exact omgekeerd. Ik was bang om te bewegen en niet bang om stil te zitten. Zo stil als Aborigines de hitte in the bush ondergaan. En ademen was een bezigheid op zich.
Oké, vandaag is het een andere dag, ander weer en ben ik niet bang meer om iets te doen. Langzaam iets te doen.
De temperatuur is gezakt naar leefbare streepjes en de beloofde wind is toegekomen. Langzaam doen is nu oké. Gisteren niet. Gisteren bleef ik roerloos. Zo roerloos als een hagedis. Met dat verschil dat een hagedis in de zon blijft stilzitten, ik niet. Dat beest zit stil om op te warmen. Ik zat stik-stil om vooral geen energie te verbruiken en warmte te ontwikkelen. Want die warmte moet men dan weer zien kwijt te raken. Nadenken? Geen denken aan. Dan verhit de materie onder mijn hersenpan. Typen? Nee hoor, niks getokkel, dat was veel te vinnig in die temperatuur.
Er was een verkoelende wind beloofd. Een correspondente had hem aan de kust al om 15h45 al gevoeld, wij hebben hier nog moeten wachten tot een flink eind na middernacht. Waar waaien winden naartoe? Ze weten toch dat er mensen zitten te wachten! Maar de beloofde regen hebben we niet gehad, evenmin bliksem en donder. Zelfs geen troostend gerommel in de verte.
Er schoten me gisteren herinneringen te binnen over heat exposure en heat stroke. Aan boord verschillende keren gezien, dat eerste, oververhitting. En wat zoiets doet met een mens. Maar ik had niet de moed om dat gisteren te vertellen en in te zenden wat hitte met een lichaam kan doen.
'k Dacht liever aan de reizen op de Grote Meren tussen Canada en de States, in de lente, wanneer er nog ijsschotsen drijven en een heel schip plots koud wordt. Écht koud. Of aan de Botnische Golf (bij Baltische zee) in de late herfst, wanneer de koude hier en daar een actief fenomeen wordt. Als een spook.
Op Discovery Channel was er een documentaire over Alaska, Alaska in de paar weken zomer die ze daar hebben. Telkens een kort zomertje vol gevaarlijke hoeveelheden muggen. Daar heb ik weg gezapt want muggen waren hier gisteren te over. Meegekomen met de zuidwester van de kust?
Pyrus Communis = perenboom, perelaar, Felix Manipulata Domestica = kat
Er staat een peer voor m'n raam Pyrus Communis is z'n volle naam Maar ik spreek hem altijd aan met peer Dat geeft onze verhouding beter weer
Er loopt een kat langs m'n raam Felix Manipulata Domestica is z'n volle naam Maar ik spreek hem altijd aan met kat Want als hij dat liever heeft dan doe ik dat
En altijd als het lente wordt Is m'n peer zo gesloten, m'n kat vort En waarom ik ze mis Hoor ik pas als het lente is
Dan ga ik voor m'n geopende venster staan En kijk m'n peer lang en zwijgend aan Totdat hij blozend door z'n bloesem zegt "Waarschijnlijk over een week of drie Heb ik kleine peertjes maar 'k weet niet van wie Vind je me erg slecht?"
En dan komt m'n kat grijnzend bij m'n venster staan En kijkt me handenwrijvend aan En zegt terwijl hij lacht: "Het zal nu vast geen drie weken meer duren Of er zijn kleine poesjes bij al onze buren Had je dat van mij gedacht?"
En als ik ze dan feliciteer, dan kijken ze naar mij Dan vragen ze: "En jij, jij bent toch niet verkeerd?" Maar als ik ze dan alles uitleg en vertel Dan zeggen ze: "We begrijpen je wel Wat moeilijk leven is het met een pa en een ma Was je maar een Pyrus Communis of een Felix Manipulata Domestica"
Jaap Fischer, 1961
In 1961 was ik negen jaar, ik had geen flauw benul van dat soort kriebels, de hormonale kriebels, maar ik kende wel de tekst rats uit het hoofd. Omdat het voorlaatste lijntje ongestraft gezongen kon worden, het kwam immers van dé Jaap Fischer.
'k Stond aan te schuiven bij de kassa van een kledingketen. 'k Maak me al lang niet ongeduldig meer in zo’n wachtrijtje. Een wachtrijtje aan de kassa is een eenheid van tijd, plaats en handeling. Heelder klassiekers spelen zich daar af !
Voor mij stond een koppel blije dertigers met een jongetje van 7 of 8j. Op de rolband lagen twee stoere sweaters, een mannenmaat en een kindermaat. Wordt er eigenlijk wel zomerkledij verkocht met dit weer ? De mevrouw stond te glunderen, de meneer stond te glimlachen. Mevrouw betaalde.
De kassierster pakte de sweaters in en zei tegen de kleine :
- Da's mooi hé, nu hebt ge dezelfde sweater als de papa!
Waarop de jongen, puur informatief, maar wel luid & duidelijk genoeg voor iedereen :
- Hij is mijn papa niet hoor. Hij is onze postbode.
Ziezo ! Nu weten wij allemaal hoe het daar thuis zit, het was de postbode.
m – HiH-07/2016 - vertelsel van RD, mijn groetjes aan die dappere man van bpost
Een hond bijvoorbeeld? Zelf heb ik altijd dieren gehad, zeker toen de kinderen nog thuis waren. Hoe bizar het ook klinkt, soms hoor ik zeggen: “Als ik ooit alleen kom te staan dan schaf ik mij een hondje aan”, gezegd van vrouwen, oudere natuurlijk.
U weet niet waar u aan begint, zo een mormel dat jankt, dat doet zijn behoefte in huis, moet overal mee, moet op uw schoot en soms in je bed, loopt altijd achter je gat. U kunt niet meer op reis, U mag niet meer in het restaurant, alles hangt vol haren. Maar … De voordelen, de vriendschap die u er van krijgt, zo een beestje kan u op den duur niet meer missen. U praat ertegen, het gevoel dat u niet alleen bent, u kunt terug voor iets zorgen, het vlijt zich tegen u aan, als ge er aan begint is het niet meer te missen.
Onlangs waren we op een receptie. Er was ook een zaakvoerder met enkele medewerksters, bij een van de jonge dames hing een tas om haar hals met een opening bovenaan, waar een hondenkopje uitstak, een Chihuahua. “Het gaat altijd met mij mee”, zei ze. “Overal, maar dan ook overal.” “Ook op de zaak?”, vroeg haar baas. “Jaja”, zei ze. Hij had het nog nooit gemerkt, het beestje weegt 1 kilo en kan in je binnenzak.
Een poes dan, die heeft een vrije loop en is misschien makkelijker. Dat zeurt niet zo en daar hebt ge ook vriendschap van. Vroeger deden die hun boodschap buiten in de hof, nu moet dat in een bak in huis zijn, vies vind ik dat. Dat komt ook op je schoot liggen en spint dan, zalig genietend van je lichaamswarmte.
Ik griezel er nu nog van, we waren op vakantie in een warm land en liepen op het strand. Het was er druk, een mevrouw wandelde er met haar piepklein hondje, het liep los zonder lisje. Plots komen er twee verwaarloosde hele grote smerige honden afgelopen, iedereen was er bang van. Die nemen dat klein beestje in hun muil en scheuren dat diertje in stukken voor de ogen van die vrouw en honderden omstanders.
Ik nam een stok die er lag van een strandzeil en ging er op af, de moordenaars keerden zich razend tegen mij, met het bloed en de overschot van dat kleine beestje in hun muil. Ik vond mijzelf laf, maar niemand hielp en met korte broek en op blote voeten in een vreemd land op vakantie… Ik moest achteruit, ik ben er nu nog niet goed van na al die jaren. Die mevrouw was in alle staten en schold iedereen uit voor lafaards. Ik kreeg een klein knikje als dank, ik weet niet waarom. Haar hondje was dood en in stukken gescheurd.
Ik vertel dat verhaal nu nog aan iedereen.
Toen kwam de politie, de honden werden gevangen met een net en afgevoerd. Het was zo angstaanjagend, ik krijg er nu nog kippenvel van. Ik heb het overschot van haar beestje in een plastiek zak gedaan. Het bandje rond zijn hals was in twee gebeten, het kopje lag ernaast.
Ik heb het zakje naast de wenende vrouw gezet. Ze keek niet op.
Ik voelde mij beschaamd en laf, ik had teveel aan zelfbehoud gedacht. Als ik sneller gereageerd had dan had het hondje misschien nog een kans gehad? Mijn gedachten werden gans die vakantie overschaduwd door dat voorval. Zelfs als ik er nu nog aan denk ben ik er nog niet goed van.
Ooit had ik een kattepoes, een nachtelijk sluipdier. Een echte dus. Dat beest wist tegen de ochtend al eens de slaapkamer binnen te raken en ging dan ongegeneerd op mijn maag liggen ronken. Eer ik wakker werd van haar gewicht had ik al een paar nachtmerries moeten doorstaan. Beestige boel was dat wakker worden.
Kater, ook een echte. Dat beest is ook af en toe op bezoek geweest. Na sterke drank.
Gewoon stil blijven liggen, was toen de boodschap. Hoe stiller hoe beter. Niét verroeren, niet moeven. Ook niet, vooral niet om te kijken hoe laat het was. De dag was toch om zeep en naar de cursus gaan, daar was geen sprake meer van. Alleen Stilte kon ons Redden. En water. Veel water.
Houten kop. Gueule de bois. In het Nederlands speelt de houten kop zich af onder de hersenpan, in het Frans is la gueule de bois te zien in de spiegel. Tweetalige Brusselaarster zijnde betekent dat dubbele ellende. Geheel roerloos blijven liggen was de enige oplossing die ik toen kende.
Later gaf een goede ziel me als remedie een Bloody Mary drinken, 's ochtends bij het ontbijt. Desnoods op de nuchtere maag. Wel, bij mij werkte dat averechts. Ipv er bovenop te komen en toch nog een klein ietske van de dag te kunnen maken, maakte ik enthousiast het allerbeste van een jolige dag want we waren weer vertrokken. Eerst aarzelend, daarna met overtuiging. De zon in, de wereld in, en twee keer de stad doorkruisen omdat ik ze mooi vond. In een gemeenschapshuis wonen brengt gans eigen geplogenheden met zich mee.
Nu drink ik al meer dan 40 jaar enkel nog pils en water en is het al even lang geleden dat ik nog een kater had. Dat wakker worden na sterke drank was er toen teveel aan.
m - EZW-12/2012 – HiH-12/2014,11/2016 - en bij feestelijke gelegenheden een half glas champagne of cava, uit beleefdheid
Na een aantal dagen droog weer, weeral, met amper of geen drup regen. is er gelukkig nog dit filmke, de klank van de regen.
Op 01min11 wordt de zaal joelend enthousiast omdat het zo goéd gedaan is. Omdat de donder zo goed ontworpen en uitgevoerd is. ’k Wou dat ik erbij geweest was. 'k Vermoed dat er microfoons onder de treden van het koor staan, om de donder te versterken.
Lang geleden rook een nieuw boek naar Een Nieuw Boek. Er was het papier, de drukinkt en de lijm, toen elk met een eigen inbreng in het geurareaal van het Nieuw Boek dat een aanwinst was.
Papier, drukinkt en lijm worden nu geurloos geproduceerd. Een nieuw boek ruikt niet meer als een Nieuw Boek. De stilte in de winkel is ook weg, er speelt nu muzak.
De boekenwinkel is al lang van een keten met een interieur zonder hout maar in kunststof. De uitstalling binnen ruikt naar omzet, naar kassa, naar aandeelhouders. En nostalgie is ook niet meer wat het geweest is.
Dit verhaal hebben we achteraf pas kunnen bijeen puzzelen. Eerst viavia en vier maanden later pas hadden we de details van DB zelf.
Het was bijna zomer. Het schip lag in Koeweit en er zouden een aantal mensen afgelost worden, onder wie de 2de mécanicien SA, een Canadees. Hij was blij dat hij naar huis kon, want zijn oudste studeerde af. Ze zaten daar ongeveer te wachten op hem voor de graduation-day. In Canada heet de ceremonie le Commencement, als ik me goed herinner.
De vervanger zou binnen de twee dagen aan boord zijn, ene DB, uit Kroatië. DB en zijn vrouw hadden een zoontje van vier en een dochter van drie maanden.
Het zoontje was nogal een vinnig ventje. Zelfs een kwieke alerte zeeman had er zijn handen vol mee. De schoolvakantie was in aantocht en de vrouw van DB zag het niet zitten om tegelijk met de baby, de kleine voltijds in huis te hebben. Ze had hulp nodig. Daarom werd besloten dat haar moeder zou komen logeren voor het aantal maanden dat het vaarcontract van DB duurde.
DB was niet zo'n fan van zijn schoonmoeder en zij niet van hem. Dat was al jaren zo. Daar leert men mee leven. De moeder was al toegekomen in Dubrovnik, met bagage voor drie of vier maanden. DB bekeek zijn eigen bagage, voor de drie of vier maanden aan boord en vroeg zich af waarom hij toekwam met één valies en de Oma er vier nodig had.
De kleine was weer druk, druk van vreugde toen hij begrepen had dat Oma dit keer lang zou blijven en er was weer geen zeggen meer aan het ventje.
Het was bijna etenstijd. DB zei hem zijn autootjes op te ruimen. Dat deed de kleine niet. DB zei het nog eens. De kleine reageerde niet eens. En Oma zat van op de sofa met een superieur glimlachje te kijken hoe weinig DB aan zijn zoontje te zeggen had.
Wacht maar, dacht DB, uw dochter mailt me toch elke dag en dan hoor ik wel hoe weinig gij er van terecht brengt na een dag of twee met ons mormel. En hij ging naar de keuken een hartversterker halen.
Hij kwam terug met een glas, trapte op een autootje, trachtte het glas te redden en verloor zijn evenwicht. De wijn vloog alle richtingen uit maar er lagen tenminste geen scherven en glassplinters tussen het kinderspeelgoed, want het glas was intact.
Zijn gewrichtsbanden waren niet intact. Zes weken rust, zeiden ze in de kliniek. Zes weken buiten dienst. Zijn valies bleef staan waar ze stond. En de schoonmoeder bleef ook natuurlijk. Met datzelfde glimlachje.
Het bemanningsagentschap in Kroatië verwittigde de rederij in Antwerpen. De rederij in Antwerpen verwittigde het schip in Koeweit. Aan boord in Koeweit kreeg 2de mécanicien SA van de capt te horen dat er geen vervanger was voor hem. SA kreeg ter plekke een plotse bloeddrukdaling. De diploma-ceremonie van zijn oudste in Canada ! Hij werd zo wittekes-gevaarlijk-bleek dat de capt ongerust werd en op slag beloofde dat hij hemel en aarde zou bewegen opdat de rederij toch een vervanger zou vinden nog voor het schip de kaai verliet. Binnen de 48 hrs wou dat zeggen, reisuren van thuis naar Koeweit inbegrepen.
SA wachtte af en vermeldde nog niks over deze onvoorziene omstandigheid in zijn mails naar Canada. Zolang er geen vervanger aan boord is, kan een 2de mecanicien niet afmonsteren. Dat ligt internationaal vast, als ik me goed herinner.
Nu België.
De telefoon ging, ik nam af, het was de rederij. Ik deed teken naar LM en zette de foon op speaker, want als de rederij belt na amper twee weken thuis is dat niet om ons een prettig verlof te wensen. Dat doen ze bij de debriefing op kantoor. De debriefing gebeurt binnen de twee werkdagen na aankomst in België.
Of LM kon vertrekken, een noodvervanging. Wééral? Vertrekken de dag zelf nog. Naar Koeweit. En ik gooide me in het gesprek : - Is er morgen geen vlucht? Nee, via Frankfurt was er enkel vanavond nog … - Probeer Zurich of Londen en morgenvroeg staan we klaar. Ze zouden terug bellen.
Of de volgorde van de luchthavens klopt weet ik niet meer. Ik weet wel dat ik ze met wat opzoekwerk wou bezig houden om wat meer tijd te krijgen om bagage te maken. Want wie bellen ze in geval van nood? LM. Iemand die geen kinderen heeft, dus evenmin de sociale verplichtingen die ze meebrengen. Geen afstuderende studenten, geen verlovingsfeesten of bruiloften. Geen geboortes of doopfeesten van kleinkinderen op komst, geen communies met feesten ... En we woonden nog in Antwerpen ook.
Wat dat laatste ermee te maken heeft weet ik niet, we hadden soms beter in Zaventem gewoond. Echt waar, zeelieden wonen best in Zaventem.
Wij waren dus een handen-vrij koppel. Daarom wist de rederij LM ook wonen natuurlijk. Soms leek het of ze ons nummer uit het hoofd kenden. Niks op tegen, maar onze bagage stond niet altijd vertrekkensklaar. Als ze dát willen, moet er iets tegenover staan.
Toen de rederij terug belde was de bagage voor de helft klaar en hadden ze een andere vlucht, morgenvroeg. Oké, ze konden het schip mailen dat we op komst waren. En 's anderendaags in alle vroegte stonden we op Zaventem. De vliegtickets lagen gereed aan de balie en de contracten zouden naar het schip gemaild worden.
Aan boord glimlachte SA van oor tot oor toen hij LM zag. Hij viel LM omzeggens om de hals.
- Ge wist toch dat ik kwam, deed LM. - Ik geloof niks meer, zei SA, tot ik mijn vervanger veilig en wel aan boord zie. Want op de gangway kan ook nog van alles gebeuren. Dat is ook waar. Op de gangway kan men ook een voet verzwikken of gewrichtsbanden scheuren.
Om het noodlot niet te verzoeken had SA zijn bagage nog niet gemaakt. - Owee, zei ik, moet gij daar nog aan beginnen? - Dat is in een kwartiertje gebeurd, zei SA. En dat deed hij met diezelfde brede glimlach. Iets later ging hij van boord, richting Canada.
’k Heb het altijd een biezondere story gevonden : als een kleuter in Kroatië zijn speelgoed laat slingeren valt in Koeweit een Canadees bijna flauw en kan men zich in België beginnen reppen.
Dat jongetje heeft deining veroorzaakt over de helft van het Noordelijk halfrond, dat is een kwart van de wereldbol.
Dit tafelblad wordt omhoog gehouden door het gewicht van vier emmers met zand die bovenop het blad staan. Tafelblad + emmers worden omhoog gehouden door de takeltjes in het plafond. Samen met de touwen dragen die takeltjes én het blad én de emmers.
Maar ! Hoe berekent men het gewicht dat in de vier emmers moet? Hoe berekent men de lengte van de touwen? En hoe begint men daarna aan de constructie? En wat neemt men tegen de hoofdpijn wanneer iets niet blijkt te kloppen?
Er moet niks berekend worden. Ze zijn met vijf om het te doen. Dus niet te hard denken maar doen. Men knoopt vier touwen aan vier emmers. Op de vloer ligt een tafelblad. De emmers plaatst men op het blad. In de emmers giet men voldoende kilo zand, als tegengewicht voor het houten blad. De vier touwen gaan via de takeltjes in het plafond naar de takeltjes in het tafelblad.
Met de uiteinden van de touwen hijsen nu vier personen het blad + de emmers tot de gewenste hoogte. Een vijfde persoon controleert langs alle kanten met de waterpas de stand van het blad en zegt wie nog wat moet hijsen en wie weer wat moet vieren.
Wanneer het tafelblad op de gewenste hoogte hangt, en zo horizontaal mogelijk, zet die vijfde persoon met stift een markering op het touw en daar wordt het touw dan vastgeknoopt, boven het takeltje op het tafelblad. Het overtollig touw wordt weg geknipt. De vijfde persoon loopt weer alle zijden af met de waterpas en vult lichtjes bij of haalt weg waar nodig.
Zo is het gegaan. Of juister gezegd : zo zou ik het doen. 'k Zou wel eerst thuis oefenen met de salontafel natuurlijk. Geen ingewikkelde berekeningen maken waar men hoofdpijn van krijgt, maar het gewoon doen. Het kan evengoed met lege emmers hoor, maar dan is de misleiding misschien weg, en daarmee ook het gepuzzel in de hoofden van de toeschouwers.
En nu … nu mogen de deuren van die tentoonstelling open.
De oorspronkelijke vraag was : hoeveel zand moet er MINIMUM in de emmers als tegengewicht voor het blad. Dat wordt rekenen natuurlijk en daar komt weer hoofdpijn van. Komkom, denk ik dan, er is in de wereld genoeg zand voor iedereen. Ik doe niet aan minimumpjes.
De buurvrouw van de broodjeszaak heeft een nichtje. Dat nichtje moet als vakantietaak een werk maken over camouflage. Die taak wil ze hebben tegen eind juli, dat is wo-31/07, over negen dagen. En of ik soms ideeën had. Tja, camouflage, daar kan men veel kanten meer uit hé.
'k Dacht eerst aan de camouflage van gevechtskledij, maar jungle-, woestijn- en sneeuwcamouflage vergelijken was misschien wat te militair, dat zou misschien niet de bedoeling zijn van de taak. Misschien verwijzen naar de dierenwereld dan? Mimicry en zo … Mogelijk ook een alinea over make-up. Of bodypaint. Of Trompe l’oeil? Ik raakte op dreef hoor.
't Was een taak voor Nederlands. Misschien bedoelde men eerder iets over verhullende taal ? Over de 'politiek correcte' woordenschat van tegenwoordig, de Nieuwspraak? Het mooier doen voorkomen van de huidige realiteiten via de bewuste woordkeuzen, camouflage, Nieuwspraak door politici en andere correctelingen.
- Ze heeft al iets over camouflage, zei Hannah behulpzaam en ze gaf me een usb-stick. Hopelijk kunt ge hier mee voort … - Ha, iets om op verder te werken, dat vergemakkelijkt de zaak, zei ik en ik stak de stick op zak.
Thuis deed ik het bestand open, benieuwd welke instructies de leerkracht zou meegegeven hebben. Er stonden geen instructies. Er stond enkel wat het nichtje al verzameld had. Wat er stond was kort,
synoniemen camouflage : verhullen, opgaan in de omgeving illustratie camouflage : niks
Hiermee kom ik zeker een eind verder, Hannah! Alvast tot op dit blog. En bedank uw nichtje voor het voorbereidend werk.
De weersvoorspellingen zijn nu zo accuraat dat ik blindelings geloof wat ze zeggen en schrijven. De weerkundigen weten bijna tot op de kilometer welk weer waar komt en ze vertellen ons tot vijf dagen op voorhand wat we mogen verwachten. Sommige dagen wordt het tot 30°. Celsius. Hopelijk komen die 30°C dan 'elders in het land', want voor mij persoonlijk is 23°C voldoende zomers.
Tot voor een paar jaar stond ik vroeger op, 04h of 05h, en deed een maximum aan werk voor 10h. Tegen de klok bijna, want 'straks wordt het warm!' Als ik om 09h55 dan verhit en afgepeigerd op de sofa lag, -het eerste uur zelfs te tam om een frisse douche te nemen- vroeg LM wat ik nu gewonnen had, of van wie ik nu gewonnen had. Van de zon? Ge kunt niet winnen van de zon, deed hij à la Shaffy.
Nu gaat het zo: Op warme dagen blijft het werk gewoon liggen tot koelere tijden. Zes dagen warm weer? Zes dagen het strikte minimum aan arbeid. Geen strijk, een strijkijzer geeft warmte af en strijken betekent stilstaand blijven rechtstaan. Geen goed idee.
Niet stofzuigen -de stofzuiger geeft warmte af- en het betekent ook spullen verzetten, heffen en doen. Al doende ontwikkelt men zelf ook warmte. Lichaamswarmte die men achteraf moet zien kwijt te raken. Laat dat stof liggen, niemand zal dat komen stelen. Wel, hier toch niet.
Droogkast? Nee! Was ophangen. Liefst buiten. Met vochtige was bezig zijn verkoelt.
Koken gebeurt vanuit de diepvriezer. Ik warm iets op dat er al was. In de microgolfoven. Zo min mogelijk pottenwerk op de kookplaat, want dan wordt er weer warmte toegevoegd aan onze woonlucht.
Alles gaat de vaatwasser in. Álles. Niet met handen en polsen in warm sopwater zitten. Zelfs niet met handschoenen aan. Mijn polsen moeten vrij blijven, uít de rubberhandschoenen en uít het warm water, want die twee beletten de verkoeling via de slagaders die aan de polsen bij de oppervlakte liggen.
Haardroger? Wel, ik kan mijn haar niet drogen zonder mijn oren mee op te warmen, en oren zijn nodig voor de koeling van de body, bij mij toch, dus op warme dagen droogt mijn haar aan de lucht. Het resultaat neem ik erbij, ik bind het rommeltje bijeen. Het resultaat noem ik 'zomerse haardracht', het oogstkapsel van op enkele beroemde schilderijen. Ik dan ook. Pittoresk kapsel. Ik ben echt een schilderijtje, op die dagen.
'k Sta nog wel vroeger op, maar nu om op het terras met een tas lekkers naar de vogels te luisteren, of om met de ramen wijd open hier een beetje klavierwerk te doen. Dat is veel plezanter en vele beter dan dat ijverig gedoe van vroeger.
Wanneer ik voor de spiegel sta blijft mijn linkerhand links en mijn rechterhand rechts. Maar wanneer iemand tegenover mij staat, is diens rechterhand tegenover mijn linkerkant. Dat moest ons als kind duidelijk gemaakt worden. Dat spiegelen en spiegelgedrag niet hetzelfde zijn.
Daarom maakte de lerares van op de trede aan het begin dan de schooldag het kruisteken met de linkerhand zodat wij als vierjarige snotneusjes zouden weten welke kant rechts was.
'k Ben er aan uit geraakt, aan dat links-rechts gedoe van toen en ik kan nu zelfs van noord naar zuid kaartlezen en tegelijk de chauffeur gidsen maar politiek ben ik nog altijd dakloos.
Robbe De Hert had het in Winteruur (seizoen 2015-2016) over Nicole Van Goethem, en dat hij voor zijn film Hollywoord aan de Schelde weinig kon doen met het interviewmateriaal dat hij had liggen omdat ‘Nicolleke’ niet goed uit haar woorden kon komen. Van Goethem was tekenaarster. Haar medium was tekenen, niet woorden spreken. Ze heeft oa meegewerkt aan Tarzoon, la honte de la jungle (wereldberoemd in 1975)
Ze kreeg in 1987 een Oscar voor Beste Korte Animatiefilm met 'Een Griekse tragedie'. Kariatiden zijn de figuren die het dak omhoog houden. Letterlijk. Afbeeldingen van kariatiden Persoonlijk ken ik zo een aantal mensen, die zorgen dat 'het dak niet naar beneden komt'.
Hier zijn de bekroonde kariatiden zoals Van Goethem ze zag.
De idee van (versneld) verval is plots weer actueel, in Europese context dan. Had Van Goethem dat voorzien?
Gelukkig hebben we een luifel aan het balkon van de woonkamer, de zuidkant. Toen LM die wou laten installeren vond ik dat een gekke uitgave maar nu zeg ik al jaren braafjes niks meer, omdat ik het nut van die zonnewering ondervonden heb.
De luifel intijds uitrollen, tot voorbij de reling van het balkon, zodat de reling niet kan opwarmen en ook niet de vensterbank, dat is het enige waaraan we moeten denken. En soms vergeet ik dat wanneer de hitte-dagen pas begonnen zijn en ik nog niet in hitte-routine ben. 'k Kan u vertellen dat wanneer én de vensterbank én de reling van het balkon opwarmen in volle zon, dat men de lucht erboven ziet trillen. Er ontstaat vlak voor onze woonkamer een warmtegordijn. Alsof we daar op zaten te wachten.
Het is iets waar ik niet blij mee ben maar ik kan er wel naar blijven kijken, naar die trillende lucht. Een micro-woestijn van steen en metaal. De luifel gaat dan nog wel naar beneden, de trillende lucht verdwijnt uit het zicht, maar het metaal en de steen blijven nog uren warmte afgeven. Eigen schuld, 'k had maar intijds moeten reageren op de kleur en de geur van de lucht. LM onthoudt de weersvoorspellingen, ik niet. Bij mij gaat het primitiever, via geur en kleur. Hij en ik complementair? Ja hoor! Maar geen ons twee denkt de eerste hittedagen dagen intijds aan de luifel.
Overgordijnen dicht dan maar. Over heel de breedte. Maar wel de balkondeur open. Daarvoor moet dan eerst de deur weer dicht, het gordijn helemaal naar links, daar zorgvuldig omhoog heffen, deur weer open en gordijn dicht. Wat een gedoe.
De buurman van nr 45 vertrekt met zijn indrukwekkend motorrijwiel. De motor staat te draaien. De balkondeur moet dicht, anders wervelt die wolk uitlaatgassen zodadelijk binnen. We hebben een minuut de tijd. Het gordijn gaat weer open, gordijn over de deur heffen, deur dicht, gordijn weer dicht. Wat een gedoe.
Buurman vertrekt. Eindelijk. Nog wat wachten eer de balkondeur opnieuw open kan. Moet een motor opwarmen in dit weer? Volgens LM moet de motor eventjes draaien om de leidingen … iets met de benzineleidingen. Eventjes motor laten draaien. Onze Portugese buurman vindt gelijk welk Belgisch zomerweer blijkbaar niet warm genoeg, zelfs tussen hete stoepstenen en trillend asfalt laat hij zijn bakbeest warmdraaien. Voor het goed nabuurschap en tegen die wolk uitlaatgassen doen we de ramen vooraan dan een kwartiertje dicht.
-----
Waar was ik nu gebleven … Hittewering. Rolluiken. 'k Mag er niet aan denken. Hier (2de verdiep) is nergens een rolluik. Dat wou ik zo. Want als er ergens een rolluik is wordt het vroeg of laat naar beneden gelaten. Zeker weten. En dan word ik neerslachtig.
Toen ik nog thuis woonde werden elke avond de rolluiken neergelaten zodra het donker werd. Gelijk hoe vroeg op de dag dat mocht zijn. In putteke winter gingen die dingen al om 18h naar omlaag. En dan moest de avond nog beginnen. Ik werd daar heel triest en ook krikkel van. Dat het claustrofobie was wist ik niet. Het heette gewoon 'krikkel' en ik moest maar eens leren gewoon doen.
Wat ik helemaal vreselijk vond was dat ze de overgordijnen dan niet dichttrokken. We keken op de binnenkant van de latjes van de rolluiken. Een aangenaam zicht was dat niet. Van zodra ik groot genoeg was, trok ik de overgordijnen dicht om die vieze latjes niet te moeten zien.
Wat ik later wel heb kunnen afdwingen was dat de rolluik in de keuken omhoog bleef tot na de afwas. Maar dat is ook niet zonder slag of stoot gegaan, als ik me goed herinner.
Gelukkig waren er boven geen rolluiken. Zodra ik kon trok ik naar boven. Na de avondtaken 'gezellig' beneden blijven was voor mij een straf. 'k Had trouwens nog huiswerk te maken.
Op zaterdagavonden kwam ik wel naar beneden voor Mannix. En voor de Untouchables ook. En voor the Men from U.N.C.L.E. Maar meestal zat ik 's avond boven. Met ruim zicht op de stille donkerte buiten en enkel het bureaulampje aan. Dat vond ik genoeglijk.
Nu nog. Gordijnen open en bureaulampje aan. Geen gedoe.
Via huilen als intimidatiemiddel en als alarmsignaal -tekst 347 in 03/2019- dacht ik ineens aan 'wenen als chantagemiddel'. Jongens en mannen die niet tegen tranen kunnen worden vanbinnen helemaal week wanneer ze een zus, hun moeder, hun lief, of later hun vrouw, een dochter, een kleindochter in tranen zien.
Er zijn (jonge)dames die daar gebruik van maken, van die ontreddering bij de heren der schepping. Er zijn kinderen die de ontreddering opzettelijk veroorzaken. Volgens mij is het gokken op toegeeflijkheid. Voorlopig heb ik geen verhaal of vertelsel om dit te illustreren, maar misschien iemand anders wel. Vertel?
De dag na de bruiloft werd ze wakker met een houten kop. Teveel heilsdronken en even teveel toespraken met gelukwensen. Hun 'lang-en-gelukkig' zou nu beginnen, als men de kenners mocht geloven.
Ze trok iets warms aan. Ze keek naar haar man, nu haar echtgenoot. Het viel mee dat ze geen huwelijksnacht hadden moeten houden. 't Zou er lief uitgezien hebben. Hij lag nog half aangekleed ongeveer dwars over 't bed.
Oké, dacht ze, en rechtte haar rug. De moeders hebben hun bruiloft gehad, de poppenkast met de chichi en de chiqué. Met haar voet schoof ze de witte hoop moiré naar de kant, ze stapte over de stola en ging koffie maken.
Ze controleerde de thermostaat. 21°, dat zou warm genoeg moeten zijn. Koffie maken. Hij kwam de woonkamer binnen gestesseld. Ook met iets warms aan. - Koffie zeker? - Ja, kuchte hij, koffie. 't Was goed hé, gisteren. Hij bedoelde het feest, het gedoe. Ze glimlachte eens. Ze hadden zich geplooid naar de geplogenheden, ja. Hij roerde in de koffie en legde zijn hand op haar hand. Ze hadden die bruiloft overleefd.
Hij gaf haar een kneepje. Ze kneep eens terug. Hij rechtte zijn rug. Ze hadden toegegeven voor de bruiloft, maar het huwelijk, dat was van hen.
m - naar het gedicht van GMA – HiH-01/2016, bijgewerkt -
wiki
