de afwezige vaderen~ II / III ~ ineens zijn ze daar
Af en toe kwam uit gesprekken aan boord naar boven dat zeemannen, de afwezige vaders, zich thuis ook soms overtollige vaders voelen. Moeders beredderen de zaak prima, zij bestieren in hun eentje de hele huishouding. Zowel de kleine als de grote kinderen hebben hun gewoontes en ineens … staat de papa daar weer.
Na een paar dagen ebt het feestgevoel weg en niet elke zeeman stapt weer soepel in de routine van het gezin. Hij vraagt zich al eens luidop af waarom hij als laatste over de badkamer kan beschikken. (omdat hij de enige is die de deur niet uit moet) Of hij weet nog niet dat de jongste niet tegen bepaalde geluiden kan. (dat is al weken zo) Ontheemd in eigen huis.
Dat vertelden die mannen niet aan tafel, dat vertelden ze me tussendoor, quasi terloops. Waarschijnlijk had ik er het juiste profiel voor, voor dat soort confidenties. Klein, qua graad onschadelijk en aanspreekbaar want altijd aanwezig in de bewoning.
LL, toen 1ste stuur, een beer van een vent, vertelde ooit dat hij 's avonds meestal in de garage bezig was, en dan keek hij soms naar de rij rubberlaarzen die daar stond. De grote van hem, de kleine van zijn vrouw en dan de laarsjes van de twee dochtertjes. Dan kreeg hij een krop in de keel. Dan zie ik ze toch zo graag, zei hij. In de garage ? Bij de laarsjes ? Man, dacht ik, wat brengt ge uw avonden in de garage door, ga binnen en zég tegen de kinderen dat ge hen graag ziet ! Hij wil hen niet bruskeren, was het antwoord. Hij voelde zich soms teveel in hun leventje. Een zeer schuchter vaderschap dus. En toch had hij ooit kinderen gewild.
Op een ander schip, een andere vader, die met zijn trapeziumbaard, vertelde met een diepe zucht dat zijn schoonouders er 'altijd' waren. "Dat mijn vrouw hulp kan gebruiken snap ik wel, zei hij, maar ze zijn er altijd. Echt altijd." Haar ouders waren op de leeftijd gekomen dat ze steun en oppas zochten. En dat deden ze bij de dochter die het dichtste bij woonde, wier man 'toch alsmaar op zee zat'. Dat was wel praktisch zo, een afwezige schoonzoon. Dat hij ook echtgenoot was en vader, werd terzijde geschoven, volkomen onbelangrijk in hun ogen.
De derde vader, ook een Chef mecanicien, met drie dochters. Hij had eens de jongste een uitbrander gegeven en het meisje ging uithuilen bij de oudste zus. Hij hoorde de oudste antwoorden : "niet wenen, binnenkort is hij toch weer naar 't schip." De verloren blik in zijn ogen toen hij dat vertelde … hij werd tijdelijk geduld?
Kortom, zeemannen hebben het soms niet gemakkelijk met het vaderschap.
Dictatoriale vaders hebben geen last van dat ontheemd gevoel in eigen huis. Bij hen zijn het de kinderen die op de tippen van hun tenen lopen wanneer vader thuis is.
In '88 hoorde ik een kaptein aan tafel iets vertellen waarbij ik zijn zoon van 19 zag ineen krimpen. Hopelijk niet van angst maar van plaatsvervangende schaamte. De zoon was op bezoek aan boord. Het gesprek aan tafel ging over kerstversiering. Blijkbaar hadden ze daar thuis een naaldboom in de voortuin staan. Die naaldboom mocht enkel met lichtjes versierd worden wanneer de heer des huizes in België was. Wanneer hij op zee was, geen lichtjes. Waarom? dat vroeg ik me niet af, bij dat heerschap vroeg ik me al lang niks meer af.
"Én, vervolgde hij zijn monoloog, tegen mijn uitdrukkelijk bevel, tégen mijn uitdrúkkelijk bevel (2x) hadden ze dat jaar toch licht gehangen in de boom. En het nog aangestoken ook." oÔo, dat klonk als majesteitschennis. De voortuin moest droef en donker blijven omdat meneer er niet was en op een keer werd er toch licht ontstoken ! Dat had de oudste zoon gedaan om de jongsten te plezieren. Ocharm-ochere, dacht ik, wat een egotripperij, enkel licht wanneer hij in België is … In een gezin geeft men geen orders en bevelen. Of toch niet van die banale.
Hebben sommige zeemannen het moeilijk met afwezig vaderschap, dan hebben sommige kinderen het moeilijk met hun aanwezige vader.
m – HiH-08/2016, bijgewerkt -
|