Desondanks  de onaangename verkoudheid die mijn longen, neus, keel en aanverwante lichaamsdelen teistert, ben ik er toch tijdens de schamele momenten waar het een beetje beter ging, in geslaagd om wat lectuur bij te benen.  Zo stootte ik op de Knack-magazine nr. 12 voor de week van 24 tot 30 maart 2010 en las er het artikel van Eric Bracke over Francis Ledwidge met als veelzeggende titel: ‘Over de dichter die weer soldaat mocht zijn’.

Deze titel heeft uiteraard rechtstreeks verband met de Ierse nationaliteit van deze jonge patriot, die wel toegelaten werd te vechten, te bloeden en eventueel zijn leven te laten voor de glorie van King and Country, maar daarna voor een hele tijd in de vergeethoek geraakte omwille van zijn Iers nationalisme.

Waar het allemaal begon

Vanaf zaterdag zal hier aan de Carrefour des Roses, waar Ledwidge met vijfsoldaten van zijn bataljon van Royal Inniskilling Fuseliers op 31 juli 1917, de Ierse driekleur wapperen’, stelt de auteur. Op 31 juli 1998 had men in Boezinge het Ledwigemonument plechtig onthuld en daarbij had men de Ierse driekleur dapper laten waaien boven de Vlaamse velden waar zovele van over het kanaal gekomen mannen hun leven lieten voor de verdediging van de vrijheid.

Ik herinnerde mij dat ik tijdens een van mijn West-Vlaamse raids over de toenmalige slachtvelden[1], naar Boezinge wilde om er nog wat op te snuiven van de sfeer daar, alvorens de werkzaamheden alle relieken definitief onder de grond zou stoppen.  Er worden daar immers aan sneltreinvaart commerciële en industriële gebouwen en zones neergepoot en ik vrees dat daarbij weinig omzichtig te werk is gegaan. Maar dat is een andere historie.

Alleszins herinnerde ik me het monument nog en eens snuisteren in mijn fotoalbums – die je trouwens ook onder seniorennet kan vinden – bracht me bij deze die hier nu normaal zou moeten verschijnen:

Het is te vinden in de Poezelstraat en ook toen waaide dapper de Ierse vlag boven het landschap uit.  Op het monument staat zijn meest bekend gedicht ‘Soliloquy’ met daarnaast de vertaling naar het Nederlands door de journalist-schrijver Benno Barnard.

Als alles goed verloopt, dan moet u de foto’s hierna zien verschijnen met een afbeelding van de dichter en de Engelse en Nederlandse tekst.    

De geschiedenis vertelt ons

Dat Francis Ledwidge geboren werd in Slane – een klein dorpje boven Dublin – op 19 augustus 1887 als achtste in een gezin van negen. Op 4-jarige leeftijd verliest hij zijn vader zodat moeder zich in vele bochten moet draaien om het gezin levend te houden. De situatie verbetert even als de oudste werk vindt als boekhouder, maar ook daar slaat het noodlot weer toe, want wegens tuberculose moet hij afhaken. Francis groeit op in deze moeilijke omgeving maar op school blijkt al vlug dat hij literair talent heeft, maar zoals in vele families toen die tijd, moest hij op dertienjarige leeftijd zijn studies opgeven en aan het werk trekken om zodoende toch wat eten en geld in het huishouden te brengen.[2]

En dan toch even een moment van geluk, want Lord Dunsany, de plaatselijke schrijver, heeft zijn talent ontdekt en zorgt er voor dat hij op regelmatige basis kopij kan leveren voor ‘The Saturday Mail’ en opent tegelijkertijd zijn persoonlijke bibliotheek ten dienste van deze ‘boerendichter’[3].

Ondertussen is hij ook verliefd geworden op Ellie Vaughey, maar de relatie is helaas van zeer kortstondige duur en de legende wil dat deze onmogelijke liefde hem aanzette tot het onder de wapens gaan.[4]

De realiteit zal zeker wel ergens anders liggen, want de eerste wereldbrand is een feit geworden nadat Engeland op 4 augustus 1914 de oorlog verklaarde aan Duitsland.  De Ieren hebben uiteraard een probleem met de Engelse ‘bezetting’ van hun land en bij het begin van W.O.I zijn er heel wat stemmen die opgaan om de zijde van de Duitsers te kiezen. De Ierse politicus John Redmond , houdt op 20 september 1914 zijn fameuze ‘Recruitment Speech’ waarbij hij de Ieren oproept om ten strijde te trekken tegen de Duitsers.  Dit alles verdeelt de Irish Volunteers en Ledwidge is een van de zes  in Slane die tegen stemt  Hij wordt er van beschuldigd Pro-Duits te zijn, maar dat weerlegt hij met klem en het eigenaardige is dat hij zich vijf dagen later aanmeldt bij The Royal Inniskilling Fuseliers.[5]

Zo komt hij eerst in Gallipolli terecht waar hij getuige is van de slachting van ontelbare Australische en Nieuw-Zeelandse jongen mannen, - de zogenaamde ANZAC-troepen. Later wordt hij overgeplaatst naar Servië waar hij wegens problemen in zijn rug opgenomen wordt in het ziekenhuis. Daar zal hij kennisnemen van de zogenaamde Paasopstand van de Ieren in Dublin en zal hem de dood meegedeeld worden van de dichter –schrijver Thomas McDonagh – die gefusilleerd wordt door de Britse troepen. Francis schrijft zijn fameus gedicht  ‘In Memoriam’.
Het is een verbitterde dichter die daarna deelneemt aan de veldslagen in Arras en die daarna verplaats wordt naar de Ieperse slagvelden om de derde slag om Ieper mee voor te bereiden[6].

Op 31 juli is Francis te samen met vijf andere soldaten wegwerkzaamheden aan het verrichten aan het Carrefour des Roses, als daar een granaat valt die hen allemaal uiteenrijt. De geschiedenis zal het nu overnemen.[7]

Artillery Wood Cemetery,

Daar ligt het graf van Francis Ledwidge, samen met zijn medegesneuvelden en nog een andere dichter, namelijk de uit Wales afkomstige Henry Evans, die als dichter bekend stond onder de naam Hedd Wyn %%%foto6%%%, eveneens gesneuveld op dezelfde dag als Francis Ledwidge.

Artillery Wood Cemetery werd gestart in 1917 om de tijdens de derde slag om Ieper op de frontlijn gesneuvelde soldaten. Na de wapenstilstand werd het eveneens gebruikt om er de gesneuvelden van de omliggende slagvelden te herbegraven. Er liggen 1255 Britse doden, 30 Canadezen, 5 Australiërs, 2 Nieuw-Zeelanders, 1 Zuid-Afrikaan en 4 onbekenden begraven.

Ieren zijn als Vlamingen,

Ook zij werden tijdens W.O.I. achteruitgesteld en konden amper aanspraak maken op bevorderingen en herkenning. Vele jaren werden zij trouwens zo goed als vergeten door de massa en door de officiële instanties. In menig geval wordt de herinnering wakker gehouden door het initiatief van privaat personen. Op de voornoemde zaterdag, zal bij het monument niet alleen de Ierse vlag gehesen worden, maar wordt tevens een appelboom geplant. Deze is afkomstig uit de nu verwilderde tuin van de dichter-vioolspeler Matty McGonna, een tijdsgenoot van Ledwidge maar tevens een goede vriend.
Het verhaal wil dat McGoona eind 1917 na een lange werkdag een soort visioen kreeg waarin zijn jonge vriend verscheen. Francis zwaaide hem dag met zijn hand. McGoona die dacht dat zijn vriend vervroegd met verlof was gekomen, wilde naar hem toe gaan maar stelde dan vast dat hij een visioen had. Enkele dagen later ontving hij het bericht dat Ledwige gesneuveld was.

In een volgende artikel komt misschien nog wel een vervolg aan het verhaal van Francis Ledwidge.
Wie foto's wil bekijken, klikt de volgende link aan:
http://fotoalbum.seniorennet.be/spitfireleo/boezinge_en_omstreken_28102008

Ik denk dat dit er al door kan en al wat lectuur geeft aan de geïnteresseerde lezer.

Groetjes,

Leo