Vrijdag deden de beurzen het nog even slecht als de dagen tevoren. Dexia ging in eerste instantie fors vooruit, maar verloor daarna toch weer een belangrijk percentage van zijn aandelen. Het kon tenslotte afsluiten met een kleine winst.

Aandeelhouders en personeel van Fortis zijn boos omdat de regering onvoorwaardelijke garanties geeft voor de leningen aangegaan door de andere banken. Wat is dan de aanleiding van hun boosheid?

Had de regering dat ook voor ons gedaan, zo zeggen ze, dan hadden we niet met onze rug tegen de muur gestaan en had men niet moeten overgaan tot de verkoop van Fortis Nederland en ABN Amro, noch de verkoop  aan BNP Parisbas. Dan was Fortis volledig bij ons gebleven!
Een punt natuurlijk! De aandeelhouders en het personeel hebben dan blijkbaar ook besloten om gerechtelijke stappen te zetten tegen o.a. de betrokken regeringen. Benieuwd wat dat zal geven.

Uiteraard gebied de eerlijkheid ons te zeggen dat ook de besluitvormers verrast werden door de elementen en telkens gereageerd hebben  naar de diverse mogelijkheden van het moment. Of ze goed hebben gehandeld is een andere vraag die alleen de toekomst zal uitwijzen.

De vraag is ook wat er zou gebeurd zijn moest men de situatie gewoon zijn verloop hebben laten volgen. De bankiers zouden dan op de blaren moet zitten, maar de kleine aandeelhouders – die het moet gezegd – geen vinger in de pap hadden bij de activiteiten van de managers en andere CEO’s, zouden dan ook onherroepelijk meegesleurd geweest zijn. Men mag er niet aan denken!

Wat in IJsland gebeurd is, moge dan ook een waarschuwing zijn voor de andere landen. Stel je voor dat België – nog altijd zwaar onder leningslasten en een weinig schitterende financiële toestand – op dezelfde wijze de banken in ons land zou moeten nationaliseren? Wat of wie zou dan garant kunnen zijn voor alle bedragen? Hoe kan een land dat gebukt gaat onder een hoge schuldenlast waarborgen geven voor de financiële gevolgen van bankovernames?

Een eerste vaststelling is zeker dat geld en de beheerders ervan (o.a. de grootkapitalisten) de wereld regeren en hebben geregeerd, maar nu dat het slecht gaat ontlopen zij hun verantwoordelijkheid en laten ze het herstel over aan de politiek en aan de belastingsbetaler. Hieruit blijkt duidelijk dat ook een vrije (kapitaal)markt  onderworpen moet blijven aan bepaalde regelgeving en controle. Dit is geen politieke vaststelling, maar wel de ervaring dat je mensen niet vrijelijk kunt laten doen omdat je dan terecht komt in een wereld waar de wet van de sterkste altijd geldt. 

De wet van de sterkste – of dit nu omwille van het geld of het snelle pistool was – kon in de US slechts onder controle gebracht worden door de aanstelling van sheriffs, marshalls en andere Texas rangers.

In de hedendaagse wereld is dit niet anders. De humaniteit en de rechtvaardigheid varen er wel bij als goede regels toegepast worden en gesanctioneerd. Hopelijk hebben de politici nu hun lesje geleerd alhoewel daar iet of wat mag aan getwijfeld worden.