Een balhoofdplaatje is een logo van de fabrikant of het merk dat is aangebracht op de balhoofdbuis van een fietsframe. Balhoofdplaatjes werden al eind 19e eeuw toegepast en waren vaak gemaakt van metaal. Ter bevestiging aan de balhoofdbuis kunnen daarin nagels of schroeven zijn gebruikt. Bij moderne(re) fietsen kunnen tevens, al dan niet met lijm, balhoofdplaatjes van kunststof zijn aangebracht. Ook kan een balhoofdbuis voorzien zijn van een transfer/sticker.
De Patria-fabriek bestaat sinds 1898 in Oost-Westfalen te Solingen en vervolgens in Bielefeld, Duitsland. (Patria , à Solingen puis Bielefeld, Allemagne - Depuis 1898)
Patria WKC is de merknaam voor voertuigen, vooral fietsen en motorfietsen , van het Solingense bedrijf Weyersberg, Kirschbaum & Cie. (WKC). Het merk is sinds 1971 eigendom van de Lippe -fietsenfabrikant Kleinebenne GmbH .
PATRIA
Het bedrijf werd in 1883 opgericht door de fusie van de twee al lang bestaande bedrijven Gebr. Weyersberg en WR Kirschbaum, die beide voorheen alleen wapens vervaardigden, voornamelijk bajonetten. Vanaf dat moment heette het Weyersberg, Kirschbaum & Cie. (WKC). In 1893 was het personeelsbestand gegroeid tot ongeveer 630 medewerkers. Vanaf het midden van de jaren negentig van de negentiende eeuw vervaardigde het bedrijf ook fietsonderdelen: crankversnellingen, naven, pedalen en kettingen. In 1898 kwam de eerste complete fiets op de markt onder de merknaam “Patria” (Latijn patria = vaderland). Het bedrijf, een van de grootste in de stad, ontving de eerste twee telefoons van Solingen, de nummers waren 1 en 2.
In 1897/1898 beleefde de rijwielindustrie haar eerste crisis, waardoor de helft van de arbeiders werd ontslagen. Vanaf dat moment verlegde het bedrijf de focus ook naar de productie van andere apparaten zoals tondeuses, bijlen en suikersnijders ( kapmessen ).
Tussen 1899 en 1901 vervaardigde het bedrijf ook een klein aantal auto's met eencilindermotoren. Er werden ook tricars, op basis van motorfietsen, die een persoon of bagage tussen de voorwielen konden vervoeren vervaardigd.
Nadat deze crisis was overwonnen, werden er tot de jaren 1910 jaarlijks tot 35.000 fietsen geproduceerd bij WKC. Na de Eerste Wereldoorlog steeg de jaarlijkse productie tot ongeveer 100.000 stuks. Daarmee werd WKC een van de tien grootste fietsenfabrieken van Duitsland. Het personeelsbestand van WKC groeide tot circa 1.200 medewerkers. De pogingen van het bedrijf om motorfietsen te gaan produceren mislukten echter. In de nasleep van de mondiale economische crisis ging het moederbedrijf Siegen-Solinger Gussstahl-Aktien-Verein , waartoe WKC sinds 1922 behoorde, in 1929 failliet. Door afzonderlijke afdelingen uit te besteden, waaruit later onafhankelijke bedrijven ontstonden, kon de productie van fietsen, wapens en tondeuses echter bij WKC doorgaan.
Naziperiode
Tussen 1933 en 1945 herwon de firma WKC haar reputatie van hoogwaardige blanco wapens te produceren en werd ze zo de belangrijkste leverancier van sabels aan de Wehrmacht (Duits leger). Tijdens de Tweede Wereldoorlog waren de gebouwen van de WKC, die in 1932 van het oorspronkelijke adres in het stadscentrum naar de wijk Merscheid waren verhuisd, het doelwit van het Britse bombardement op Solingen en werden ze bijna allemaal verwoest.
Van 1948 tot 1952 financierde Patria WKC een eigen wielerploeg en had bekende renners als Erich Bautz uit Dortmund en Oskar Thierbach uit Dresden onder contract. In 1953 moest het bedrijf, dat inmiddels niet alleen fietsen maar ook bromfietsen en kleine motorfietsen produceerde, de productie stopzetten. Rond 1956 bood Patria WKC opnieuw drie bromfietsmodellen aan (MS 50/55, MS 50/56 en Derby). De wapenafdeling van Weyersberg, Kirschbaum & Cie. produceert nog steeds blankewapens. [
Sinds 1971 worden fietsen met de merknaam Patria vervaardigd door de fietsenfabrikant Ernst Kleinebenne , later Kleinebenne GmbH, in Leopoldshöhe bij Bielefeld. In 2014 presenteerde Patria het prototype van haar eerste bakfiets op Eurobike . De fabriek bouwt uitsluitend stalen frames met nokken.
KLEINEBENNE GMBH -- LEOPOLDSHÖHE – BIELEFELD
Ernst Kleinebenne, de grootvader van de huidige directeur Jochen Kleinebenne, was in de jaren dertig voorman bij de fabrikant Dürkopp in Bielefeld - een groot bedrijf aan de August-Bebel-Straße. Daar werden lange tijd de Dürkopp- en de minstens even bekende Adler-fietsen gebouwd. Maar de medewerker had zijn eigen ideeën en grootse plannen, hij wilde zelf fietsen ontwikkelen en frames bouwen.
In 1950 richtte hij het bedrijf Ernst Kleinebenne op. Al snel begon hij met de productie van fietsframes voor andere fabrikanten. Een bloeiend bedrijf voor iemand die zijn vak verstond zoals hij. Maar de ambities van het bedrijf gingen nog verder: in de jaren zeventig namen ze het oude merk Patria over, het kwam uit de 'staalstad' Solingen. Onder deze naam werden al aan het begin van de twintigste eeuw fietsen vervaardigd, en later vooral messen en lemmeten, producten waar Solingen bekend om stond.
Ook de opvolgers van de oprichter van het bedrijf, Fred en Dieter Kleinebenne, zonen van de oprichter, vertrouwden op Made in Germany en vervaardigden voor veel klanten stalen frames. Het merk Patria werd opnieuw een begrip in de fietsensector.
Patria blijft Made in Duitsland
Eind jaren tachtig kwam er een keerpunt: onder meer door de uiteindelijke opkomst van de auto werd de fiets aanvankelijk tot een marginaal fenomeen in de samenleving gedegradeerd. Economisch gezien betekende dit dat de fietswereld kleiner werd. Veel fabrikanten overleefden het alleen maar doordat ze overstapten op in het Verre Oosten geproduceerde aluminium frames. Het werd lastig voor de staalframeproducent uit Bielefeld. En feitelijk moest Patria in de jaren negentig ook een beslissing nemen: stop je met de productie of zoek je een niche, iets dat anderen niet konden doen? Door de gewijzigde marktsituatie was het niet meer mogelijk om op de oude voet verder te gaan. Het was passend dat Jochen Kleinebenne, de huidige directeur, die net zijn ingenieursstudie had afgerond en de koers kon helpen bepalen in de richting waar Patria vandaag de dag bekend om staat: namelijk op maat gemaakte frames van hoogwaardig staal.
De focus ligt op ergonomie, dat wil zeggen de persoon voor wie de fiets is gebouwd. Iets wat vrijwel geen enkele andere fietsenfabrikant in Duitsland deed of kon doen; hun frames werden immers in het Verre Oosten geproduceerd, ver weg van de klant. Vanaf dat moment zijn speciale wensen en maten voor Patria geen probleem meer , maar eerder hun ‘unique selling point’.
Dit zou echter niet lukken zonder een belangrijk hulpmiddel: Jochen Kleinebenne ontwikkelde de Velochecker, waarmee de toekomstige fiets precies kan worden afgestemd op de koper. Gewoon op maat. De Velochecker is het geometriemodel van een fiets en is verkrijgbaar bij de Patria-dealer. De framevariabelen zoals zithoek, bovenbuislengte en vele andere kunnen worden gevarieerd, zodat de perfect afgestelde Velochecker ons de exacte afmetingen geeft voor de ideale fiets van de klant - en Patria zijn frame daarop kan bouwen.
Tegenwoordig werken er 25 medewerkers in Leopoldshöhe bij Bielefeld, van wie velen er al lang werken. Op een oppervlakte van ongeveer 1.300 vierkante meter worden jaarlijks ongeveer 2.500 fietsen geproduceerd. Trend: stijgend. Steeds meer klanten maken nu gebruik van de mogelijkheid om op maat gemaakte fietsen te bestellen – en ook het aantal op maat gemaakte e-bikes neemt toe in vergelijking met standaardfietsen.
Van postbode tot fietsspecialist. In 1919 richtte de toen 16-jarige postbode Heinrich Kalkhoff in het huis van zijn ouders in Cloppenburg het bedrijf Kalkhoff op. Zijn werkwijze was net zo simpel als geniaal. Hij had tijdens zijn rondes namelijk vaak met mechanische pech te kampen en daardoor was het hem opgevallen dat er veel nood was aan banden en andere fietsonderdelen. De zaken draaiden goed, zo goed zelfs dat Kalkhoff vanaf 1927 complete wielen produceerde.
In 1939 werden er meer dan 700.000 frames voor fietsen geproduceerd.
Tweede Wereldoorlog: De oorlog dwong het bedrijf om over te schakelen op de productie van militair materieel.
Na het einde van de Tweede Wereldoorlog vervaardigde Kalkhoff aanvankelijk alledaagse goederen zoals aanhangwagens en ketels. In de jaren ‘50 werd de fietsproductie opnieuw hervat met de productie van fietsen voor vrijetijds- en dagelijks gebruik. Omdat auto’s die jaren nog vrij zeldzaam waren , heerste er een enorm grote vraag in de tweewielerindustrie. Voor het bedrijf waren dit gouden jaren. Soms waren er 1.200 werkkrachten actief in het bedrijf, die dagelijks tot 5.000 frames vervaardigden. De fietsen werden geleverd in 32 verschillende landen, zelfs in Oost-Azië kon Kalkhoff met zijn „Made in Germany“ handwerk de concurrentiestrijd voeren.
Door de oliecrisis en het toenemende milieu- en gezondheidsbewustzijn beleefde de fiets een nieuwe opbloei. In 1968 verliet Heinrich Kalkhoff het bedrijf en droeg hij de leiding over aan zijn zonen Karl, Heinz en Berthold Kalkhoff. Ook ‘68 icoon Uschi Obermaier reed in die tijd op een Kalkhoff. Ursula “Uschi” Obermaier (geboren 24 september 1946 in München ) was een voormalig Duits fotomodel. Ze was een tijdje lid van Commune I en werd tijdens de beweging van '68 bekend als pleitbezorger van de seksuele revolutie in Duitsland .Fietsen was helemaal in, en met de Duitse “Trimm-Dich” fitness trend zorgde een ander bedrijfsfenomeen ervoor, dat Kalkhoff in die tijd aanzienlijk groeide, ook na de dood van oprichter Heinrich Kalkhoff op 25 september 1972. Hij liet een financieel gezond bedrijf na dat zich in de daarop volgende jaren sterk verder zou ontwikkelen.
De toegenomen concurrentie uit het buitenland leidde tot een teruggang in het bedrijfsleven, wat uiteindelijk leidde tot insolventie en faillissement in 1986. Kalkhoff werd in 1989 overgenomen door Derby Cycle Corporation. De productie van Kalkhoff-fietsen wordt voortgezet in de Derby Cycle-fabriek in Cloppenburg, Duitsland.
In 2007 rolde de eerste e-bike van Kalkhoff van de band. In 2009 vierde het traditiemerk zijn 90-jarig jubileum en ook Derby Cycle werd met rasse schreden verder ontwikkeld. In 2019 vierde het bedrijf Kalkhoff zijn honderdjarig bestaan. En in die 100 jaar hebben zij altijd een grote rol van betekenis gespeeld in de ontwikkeling en de verschillende tijdperken van de fiets.
De Derby Cycle Holding GmbH is vandaag de fietsproducent met de grootste omzet van Duitsland. Met de merken Kalkhoff, Focus, Raleigh, Univega en Cervélo verkoopt Derby Cycle jaarlijks bijna een half miljoen fietsen – waarvan 100.000 e-bikes en Pedelecs, wat hen marktleider maakt in Duitsland.Kalkhoff is een Duits fietsenmerk, maar sinds 2012 is Kalkhoff onderdeel van de Nederlandse Pon Bicycle Group waar onder andere ook Gazelle valt.
Otto Kynast (* 1892 in Namslau , Silezië ; † 1963 in Quakenbrück ) was een Duitse ondernemer en fietsenfabrikant .
Otto Kynast was de zoon van Anna en Eduard Kynast. In Namslau runde hij tot het begin van de Tweede Wereldoorlog een bloeiende ijzerhandel met verschillende werknemers. Als wapensmid nam hij deel aan de beide wereldoorlogen. Rond 1945 vluchtte Otto Kynast met zijn gezin vanuit Silezië naar het westen. Otto Kynast was getrouwd met Marie Kynast. Het echtpaar kreeg twee kinderen, Werner Kynast (* 1 januari 1919, † 3 november 1995) en Traut-Ilse Bönsch, geboren Kynast (* 9 mei 1921).
Als ontheemde vestigde Otto Kynast zich na de Tweede Wereldoorlog in Badbergen bij Quakenbrück, waar hij een winkel in huishoudelijke artikelen en ijzerwaren opende. In 1950 vond hij de frameluchtpomp uit, waarna hij zich op de productie van fietsen stortte en samen met zijn zoon Werner in 1951 het bedrijf Otto Kynast oHG oprichtte. Op de voormalige vliegbasis van Quakenbrück, in een 15 bij 55 meter grote vliegtuigmotorenhangar, begon het bedrijf met de productie van fietsen.
Het was het eerste grote metaalbewerkingsbedrijf in de regio. Het frame en het stuur werden door het bedrijf zelf geproduceerd, terwijl voor de assemblage van de complete fiets alle overige onderdelen werden ingekocht, dit totdat het bedrijf in 1956 een eigen gereedschapsmakerij oprichtte. Al in een vroeg stadium werden het lopendebandwerk en groepswerk er succesvol ingevoerd.
Als verkoopkanaal koos het bedrijf voor de postorderverkoop, wat na de oorlog een revolutie was in Duitsland, en het bedrijf werd al snel landelijk bekend. In augustus 1956 rolde de 100.000ste fiets van de productieband. Na diverse uitbreidingen in de nieuwe wijk Quakenbrück in Merschland (tegenwoordig Neustadt) besloten de ondernemers in 1960 om ook kampeer- en tuinmeubelen te gaan produceren.
Toen senior partner Otto Kynast in 1963 overleed bleef het bedrijf in familiebezit via zijn zoon Werner en zijn kleinzoon Hanns Kynast. Met meer dan 1.000 werknemers was het de grootste werkgever in Quakenbrück en de regio. In 1966 begon de productie van precisiestalen buizen. Op 21 augustus 1968 verwoestte een grote brand het hele magazijn en delen van de productiefaciliteit. Nog datzelfde jaar vond de heropbouw plaats. De vierde productgroep bestond uit grasmaaiers en tuinonderhoudsapparatuur, die in 1970 werden toegevoegd, en de productie van bromfietsen en scooters begon in 1974. Met een eigen buizenfabriek, poedercoating- en galvaniseerfaciliteiten had het bedrijf een zeer hoge mate van verticale integratie.
In 1984 waren er 15 miljoen fietsen verkocht. Het totale productieoppervlak bedroeg 130.000 vierkante meter en er waren 1.600 werknemers werkzaam. Het bedrijf heette nu Otto Kynast GmbH & Co. KG met een dochteronderneming, Europa-Stahlrohr GmbH & Co. In 1992 werd het omgevormd tot Kynast AG . Terwijl de export in die jaren 38 procent bedroeg, daalde deze daarna dramatisch. Ook in Duitsland kon de verkoop in het laagste prijssegment niet op peil blijven vanwege de concurrentie van onder meer uit Azië.
In 1999 moest Kynast AG faillissement aanvragen , maar de divisie stalen buizen kon wel blijven opereren. De curator heeft de essentiële bedrijfsmiddelen verkocht aan financiële investeerders. Er werd een nieuwe Kynast GmbH opgericht. De productie van fietsen, vrijetijdsmeubilair, grasmaaiers en stalen buizen bleef aanvankelijk in Quakenbrück. In 2002 werd de divisie stalen buizen afgesplitst in de nieuw opgerichte Kynast-Steel GmbH .
In 2003 moest ook Kynast GmbH faillissement aanvragen, kort daarna ook haar voormalige dochteronderneming Kynast Steel GmbH . Na slechts vijf dagen stilstand kon de productie echter alweer worden hervat. Werknemers, leveranciers en klanten bleven trouw aan het voornemen van de curator om de onderneming voort te zetten, hetgeen ook door de vergadering van schuldeisers werd goedgekeurd na de opening van de insolventieprocedure.
In 2005 verkocht de curator de beheerde onderneming aan de investeerder Horst Rumpf uit Lienen in het kader van een zogenoemde overdragende herstructurering aan de nieuw opgerichte Kynast-Steel GmbH. Het nieuwe bedrijf startte in januari 2006 met de productie en verwerkte tegelijkertijd de oude orders die waren overgenomen van de curator.
Per 1 december 2007 nam Derby Cycle Werke GmbH Kynast bike GmbH over, dat werd onlangs overgenomen door Georg Dobelmann. Met deze stap wou Derby haar capaciteit uitbreiden.
Record (1952) BRD ( Bundesrepublik Deutschland) ---- Duitsland
BRD was afkorting uit de Koude Oorlog voor de Bondsrepubliek Duitsland (West-Duitsland).De Bondsrepubliek Duitsland (Duits: Bundesrepublik Deutschland, BRD) was tussen 1949 en 1990 een federale staat die ruwweg het westelijke deel van het huidige Duitsland omvatte (inclusief het noordwesten en het zuiden). In het buitenland sprak men veelal van West-Duitsland. Het overgebleven oostelijke deel van Duitsland vormde in die tijd de Duitse Democratische Republiek (DDR), die ook bekendstond als Oost-Duitsland. Binnen Duitsland had de Bondsrepubliek de bijnaam Bonner Republik doordat Bonn de hoofdstad was.
Brennabor-Werke AG (voorheen Brennabor-Werke Gebr. Reichstein ) was een Duitse fabrikant van kinderwagens , fietsen , motorfietsen en, gedurende twee decennia, van gemotoriseerde motorvoertuigen . Het was gevestigd in Brandenburg an der Havel en handelde tussen 1871 en 1945.
Het bedrijf werd in 1871 opgericht door drie broers, Adolf, Carl en Hermann Reichstein. De broers produceerden al in 1870 kinderwagens en kinderfietsen met twee wielen en in 1881 stapten ze over naar de bloeiende mainstream fietsen business. Vanaf 1892 werden de fietsen gebrandmerkt met de naam Brennabor.
De Brennaborwerke ontwikkelde zich tot het belangrijkste bedrijf van Brandenburg. In april 1871 begonnen de broers Carl, Adolf en Hermann Reichstein, die uit een familie van mandenmakers kwamen, met 20 arbeiders handgeweven mandenmakerij en kinderwagens te produceren op de Neustädtischer Markt 23. Binnen een paar jaar ontwikkelde de Brennaborwerke zich tot de grootste kinderwagenfabriek van Europa. Vanaf 1874 bouwden de Reichsteins het grootste industriële complex van Brandenburg aan de Schützenstrasse en Kirchhofstrasse. In 1896 produceerden 1.800 arbeiders al 20.000 fietsen en 120.000 kinderwagens.
In de jaren 1930 was het bedrijf uitgegroeid tot Europa's grootste producent van kinderwagens en was het ook een toonaangevende producent van fietsen. De massaproductie van motorfietsen begon in 1901 en vanaf 1903 produceerde het bedrijf, in dit stadium alleen op speciale bestelling, drie- en vierwielige voertuigen. In 1908 begon de serieproductie van auto's en dit was ook het jaar dat het eigen raceteam van het bedrijf wereldwijd succes begon te boeken in de motorsport. De autoproductie werd echter met het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog in 1914 opgeschort, de productie van motorfietsen werd in 1916 beëindigd. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werden in de Brennabor-fabriek met 7.000 medewerkers granaten, militair materieel en fietsen geproduceerd.
In 1919 vormde het bedrijf een alliantie met twee andere fabrikanten, NAG en Hansa-Lloyd , de resulterende tripartiete groepering werd bekend als GDA (Gemeinschaft Deutscher Automobilfabriken /Vereniging van Duitse autofabrikanten). De vereniging duurde tot 1928, maar kwam nooit tot een formele fusie tussen de aangesloten bedrijven. In 1923/24 liep Brennabor voorop, als een van de eerste Duitse autofabrikanten (samen met Opel) die Amerikaanse productielijntechnieken overnam. Brennabor had echter geen klein automodel om te concurreren met Opels Laubfrosch.
Het jaar 1927 bracht de hoogste productiecijfers. Met 8.000 medewerkers produceerde het bedrijf 82.000 auto's, 115.000 fietsen en 165.000 kinderwagens.
In de herfst van 1931 zorgde de wereldwijde economische crisis ervoor dat het bedrijf failliet ging. Het bedrijf, dat een schuldenlast had van maximaal 15 miljoen Reichsmark, moest in oktober 1931 faillissement aanvragen. Daarom werd in januari 1932 een schikkingsprocedure gestart. De fabriek had nog steeds 500 medewerkers. Het familiebedrijf “Brennabor-Werke” werd onder leiding van de hoofdcrediteur Commerzbank omgezet in een AG. Commerzbank werd de hoofdaandeelhouder. De burgemeester van de stad, Paul Szillat, zat ook in de eerste raad van toezicht. Carl Reichstein junior nam de functie van technisch directeur in de directie over. Terwijl de andere bedrijfsonderdelen al snel weer winst begonnen te maken, legde de motorvoertuigendivisie een zware last op het bedrijf. Plannen om de autoproductie te hervatten werden uiteindelijk in december 1933 verlaten.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog steeg het aantal werknemers tot ruim 6.000, waaronder talrijke aangevoerde dwangarbeiders. Brennabor liet ook de productie plaatsvinden in de gevangenis van Brandenburg. Er werden accessoires voor de vliegtuigbouw vervaardigd, vooral voor Messerschmitt, Heinkel en Arado, evenals wagens voor luchtafweergeschut.
In de herfst van 1945, na inbeslagname en ontmanteling, kwam er een einde aan Brennabor-Werke AG. Vanwege zijn rol als defensiebedrijf, de toewijding van het management aan het nationaalsocialisme en de uitbuiting van de dwangarbeiders, vielen Brennabor AG en haar dochteronderneming, Havelwerk GmbH, een defensieproductiebedrijf, binnen de reikwijdte van “Orders 124 en 126” van het Sovjet Militaire Bestuur. in Duitsland. Machines en systemen werden ontmanteld en als herstelbetalingen naar de Sovjet-Unie gebracht. De bedrijven werden later onteigend. Op het fabrieksterrein werd de tractorfabriek opgericht, het bleef bestaan tot in de jaren 1960.
Burco was een Amsterdamse fietsenfabriek. Philip Frans van Buuren (geboren 3-11-1906 te Amsterdam – overleden 29-11-1997) en Abraham Wijnschenk (geboren 02-09-1910 te Amsterdam, – overleden 08-02-1998 te Amsterdam).richtten op 1 februari 1939 de rijwielfabriek F. van Buuren & Co. op en gingen onder de naam Burco fietsen produceren. De lokatie van hun onderneming was op de hoek Vijzelstraat 111 en Kerkstraat 247. Onbekend met het metier waren zij niet, het waren immers twee ex-medewerkers van de Amsterdamse fietsenfabriek Maxwell.
Vanwege hun Joodse achtergrond en het uitbreken van de tweede wereldoorlog moesten zij vrij vlug na de oprichting hun bezigheden staken. Na de oorlog, die zij beiden overleefden, lieten zij zich in 1946 opnieuw inschrijven als fietsfabrikanten.
In de jaren na de Tweede Wereldoorlog was Burco qua productie een voor Nederlandse begrippen kleine tot middelgrote fietsenfabriek, die in haar topjaren 20.000 exemplaren per jaar produceerde. In de jaren 50 viel Burco vooral op door haar mooie sportfietsen. Alhoewel Burco vandaag de dag vooral bekend is van hun zware zwarte transportfietsen specialiseerde men zich aanvankelijk vooral in sportfietsen waarvoor lichtgewicht materialen werden geïmporteerd uit Frankrijk. Ook bouwde men (op kleinere schaal) echte koersfietsen. In de jaren vijftig was in Amsterdam het baanwielrennen populair. Onder de wielrenners in Amsterdam en omgeving was veel vraag naar weg- en baanfietsen. Het summum was in die tijd was een RIH Sportfiets. De firma Bustraan (de bouwers van RIH) kon de vraag bijna niet aan en wie niet op een wachtlijst wilde of een RIH niet kon betalen kwam dan vaak uit bij andere bouwers zoals Presto, Joco, Jabo, Bergh Sport, Aandewiel en Magneet. Ook Burco pikte een graantje van deze lucratieve markt mee.
In de jaren 50 en 60 had Burco een fabriek aan de Tweede van der Helststraat, vlak achter het toenmalige RAI-gebouw. In 1968 verhuisde Burco binnen Amsterdam naar de Nieuwe Uilenburgerstraat. Na de jaren ’60 als de grote fabrikanten zoals Batavus, Union en Gazelle zich meer en meer gingen richten op productie van hoogwaardige koersfietsen stopte Burco met de productie van koersfietsen. Burco was hierna wel nog vele jaren actief in de wielersport, het bedrijf was onder meer importeur van fietsmerken als Merckx, Gitane, Reynolds, Suntour en Hutchinson.
In de jaren zeventig (misschien ook wel eerder of later) leverde Burco ook dienstfietsen voor de politie.
In 1988 werd de productiefaciliteit nagenoeg geheel opgeheven en liet Burco de frames fabriceren in Aalten, bij de firma van Raam. Het ging daarbij vooral om "ouderwetse" toer- en transportfietsen, uitsluitend in de kleur zwart. In Amsterdam aan de Kerkstraat bleven de montageafdeling en ook een groothandel gevestigd. Daarmee verdween nu de laatste echte fietsenfabriek uit Amsterdam. Wat overbleef was een groothandelaar en importeur van tweewieleronderdelen die daarnaast op kleine schaal Burco-fietsen monteerde en verkocht.
Op 8 februari 1998 overleed oud-directeur en medeoprichter A. Wijnschenk op 87-jarige leeftijd. Hij was nog tot 1997 in het bedrijf actief geweest. De dagelijkse leiding van F. van Buuren & Co. BV was in handen van J. Wijnschenk.
Vanwege de moeilijke bereikbaarheid van de locatie binnen de Amsterdamse grachtengordel verhuisde Burco op 21 september 2000 naar een nieuwe locatie op het bedrijventerrein Cruquius in Amsterdam-Zeeburg. Vier jaar later, in 2004,verkocht Wijnschenk zijn bedrijf aan de Heerenveense Accell Group, het moederbedrijf van onder andere Batavus en Sparta. Accell kocht ook de groothandel Juncker B.V. in Veenendaal. Op 1 januari 2005 sloot Accell de Burco-vestiging in Amsterdam en voegde deze bij Juncker. Het merk Burco zou ook verder worden gebruikt, maar feitelijk was dit het einde van Burco als bedrijf, de laatste Amsterdamse fietsenfabriek was nu definitief geschiedenis.
Vendex was het huismerk van Vroom & Dreesmann, oftewel V&D, een grote Nederlandse retailer die failliet ging. Verder kon je bij Vendex strijkplanken, kampeerspullen, koffiemachine-accessoires, typemachines en uiteraard ook fietsen kopen.
Vroom & Dreesmann (V&D) is een voormalige Nederlandse keten van warenhuizen. Het was het grootste warenhuisconcern van Nederland, opgericht in 1887 door de zwagers Willem Vroom en Anton Dreesmann. Het eerste filiaal bevond zich aan de Weesperstraat in Amsterdam. Op zijn hoogtepunt had de keten ruim zeventig vestigingen door het hele land.
Locomotief was een Amsterdams merk van fietsen en bromfietsen. Locomotief produceerde vanaf 1929 fietsen, en vanaf 1955 bromfietsen. De productie van bromfietsen werd tussen 1961 en 1965 beëindigd. De productie van fietsen, die in 1952 al gefuseerd was met Simplex, werd in 1965 samengevoegd met Juncker en overgeplaatst naar Apeldoorn. In 1968 werd de productie ook daar gestopt.
Locomotief was het merk van de gebroeders Jan, Theo en Bertus Slesker uit Amsterdam. Jan en Theo deden de winkel, Bertus deed de techniek en bouwde de frames. De winkel zat op de Dam. Fietsen bouwen gebeurde in diverse panden in de buurt. In 1945 werd de winkel overgenomen door Jan jr. en ging men zich ook meer toeleggen op het fabriceren van koerfietsen en maatframes. Piet van Ierlant ging zich bezig houden met de Locomotief wielerploeg. De Locomotiefploeg was een begrip in de jaren 50. De Nederlands kampioenen van 1951, 1952 (Hans Dekkers, Locomotief-Wego), 1955 (Thijs Roks, Locomotief-Vredestein), 1956, 1957 (Wim van Est, Locomotief-Vredestein) en 1959 (Piet Damen, Locomotief Vredestein) reden voor Locomotief.
"Loco-Star"- fietsen werden vanaf 1959 tot en met 1962 gemaakt; daarna werd de naam Loco-Star als modelnaam voor Locomotief-fietsen verder gebruikt.
In 1951 sponsorde Locomotief de Nederlandse Tourploeg (ploegleiders waren Kees Pellenaars en Piet van Ierlant). Slechts een paar renners koersten echter met een Locomotief.
Locomotief ging begin jaren 60 samen met Simplex op in de VNR, Verenigde Nederlandse Rijwielenfabrieken. Iets later kwam daar ook Juncker bij en veranderde dit in de JLS-combinatie (Juncker-Locomotief-Simplex). In 1968 werd VNR ingelijfd door Gazelle. Gazelle wilde zich ook gaan begeven op de racefietsenmarkt en kon de expertise en het vakmanschap van Bertus Slesker daarbij goed bij gebruiken. In de Gazelle Champion Mondial frames kun je de hand van de meester nog duidelijk terugzien.
De fietswinkel annex werkplaats in de Westerstraat te Amsterdam was jarenlang een begrip in de wielerwereld. Voor een op maat gemaakte koersfiets moest je bij RIH in de Jordaan zijn. Illustere kampioenen als Arie van Vliet, Peter Post, Gerrie Knetemann en Leontien van Moorsel behaalden er grote successen mee.
De wieg van het merk RIH stond op een zolderkamertje in de Tollensstraat, in de Kinkerbuurt. Daar bouwden de wieler gekke broers Willem en Joop Bustraan, bankwerker en pijpfitter bij de Westergasfabriek, in hun vrije tijd als een van de eersten lichtgewicht stalen koersfietsen. De fietsen waren zo populair, dat ze in 1921 RIH oprichtten en een zaak begonnen in de Eerste Boomdwarsstraat.
Joop was de framebouwer van de twee, hij was op zijn 13de begonnen in een rijwielhandel. “Uit een ruwe klomp ijzer vijlde ik met de hand tot op de millimeter nauwkeurig een koppelstukje”, vertelde hij aan Het Parool bij zijn 80ste verjaardag in februari 1977. Hij werd in 1921 wielerprof. In de middagpauze maakte hij zijn trainingskilometers, op en neer naar Zandvoort. Na zijn profcarrière was hij 23 jaar gangmaker op de motor van stayers als Aad van Amsterdam, Cor Bleekemolen en Cor Wals.
De naam RIH staat niet voor Rijwiel Industrie Holland, wat vaak wordt gedacht. Evenmin voor Rotzooi in Huis, zoals de broers onderling voor de gein gebruikten. RIH verwijst naar de gitzwarte Arabische hengst van de romanfiguur Kara ben Nemsi uit de boeken van Karl May. “Die naam had mijn vader Willem bedacht”, zei zoon Wim Bustraan in 1969 tegen de jonge journalist Paul Witteman van dagblad De Tijd. “Als het woord ‘rih’ in het oor van dat paard werd gefluisterd, dan ging het paard er als een orkaan vandoor.”
Het succes van RIH begon met de tweevoudige zege van Jan Hijzelendoorn, die in 1924 Nederlands baankampioen werd op de sprint en de kilometer. Maar liefst 63 wereldtitels en olympische zeges werden er op een RIH behaald – en niet alleen door Nederlandse renners. Ook de baanploeg van de Sovjet-Unie bestelde in Amsterdam tientallen fietsen. Wim sprak een beetje Russisch, hij was getrouwd met een Russische. Dat had zo zijn voordelen. “Als ik toch in Moskou ben, kan ik meteen mijn schoonfamilie bezoeken.” Net zo trots toonde Wim een dankbrief van een klant die met zijn RIH op en neer naar Singapore was gefietst. Op de lange reis had de man slechts vijf keer een lekke band moeten plakken. Achter al die successen ging echter geen grote fabriek schuil.
Toen Joop naar de horeca was overgestapt, zette Willem RIH voort met zoon Wim, die de familiezaak overnam in 1948.
Overspuiten
De bescheidenheid van Wim Bustraan over het ambacht - "er is niks aan, iedereen zou het kunnen" - werd gelogenstraft door de renners want ze zwoeren bij hun op maat gemaakte fiets uit de Jordaan. Trots was Wim op de anekdote van Cor de Best, die op een trainingsritje een stumperig ronddraaiende wielrenner bijhaalde. Het bleek de grote kampioen Gerrit Schulte te zijn op de fiets van zijn Franse profploeg. "Ik kom er niet op vooruit", verdedigde Schulte zich. Hij mocht later van de ploegleiding op een RIH koersen, weliswaar overspoten in de kleuren en met de naam van het Franse fietsmerk dat de ploeg sponsorde. Het kon Wim aanvankelijk niks schelen: “Iedereen in Amsterdam wist dat hij op een RIH reed.” Er waren veel profwielrenners die een voorkeur hadden voor een RIH fiets boven de merkfiets van hun ploegsponsor. Het overspuiten in dienst van de business werd Wim Bustraan uiteindelijk toch teveel. De maat was vol toen Leijn Loevesijn op een RIH in 1971 de wereldtitel sprint won, terwijl het logo was overgeplakt met het Raleighmerk Castron, zijn sponsor. Bustraan was furieus en begon een rechtszaak. Hij kreeg zijn gelijk van de rechter, al vond hij de 25.000 gulden, schadevergoeding in plaats van de geëiste 200.000 gulden: “wel een beetje teleurstellend”. Eigenlijk was hij het geploeter zat. Hij had leren omgaan met overplakkers, in de hoop dat het ooit tot een samenwerking met een groot merk zou leiden. Maar die was tot zijn onbegrip uitgebleven: “Als ik zie wat er op de markt komt. Fietsen, die ik nog niet maak met mijn handen op mijn rug gebonden en met mijn ogen dicht. Een schande! Maar als ik mijn ontwerpen aanbied is er geen belangstelling voor. Een grote fabriek en mijn modellen, daar is goed geld mee te verdienen,” verhaalde Wim.
Overname
Het familiebedrijf ging in 1961 in zee met de Groningse Rijwielfabriek Fongers. Wim Bustraan: “Ze hebben daar grote machines die ik niet kan betalen. Bijvoorbeeld een verstelbare mal. Er zijn wel renners die toch liever een RIH uit de Westerstraat hebben, maar volgens mij is dat een beetje suggestie.” De samenwerking duurde tot de overname van Fongers door het Friese Batavus in 1971. De overname in 1973 door framebouwer Wim van der Kaaij kwam als een bevrijding. De merkrechten werden verkocht aan RIH-Cové in Venlo. Van der Kaaij mocht jaarlijks nog 250 RIH-sportfietsen verkopen. Een opmerkelijk hoog aantal, meer dan ze in de Westerstraat bouwden. Die clausule bleek lang een hindernis voor overname. In 2012 ging de deur definitief in het slot en werd het pand verkocht.
Oude exemplaren van RIH zijn gewild, rondom het merk hangt er een magische roep. De vraagprijzen zijn waanzinnig. Sommige liefhebbers hebben een RIH als kunst aan de muur hangen.
Sinds 2013 worden er weer stalen frames op maat gemaakt, in een loods in Amsterdam-Noord.
Vestiging: , Oude Looiersstraat. Later Marnixstraat 360.
Eind jaren vijftig verhuisd naar Hilversum, Achterom 150-152.
Opheffing: Onbekend. Het bedrijf bestond in ieder geval nog in 1977, als grossier en importeur van Mercier-sportfietsen uit Frankrijk.
Matheus Antonius (Toon) werd geboren op 25 augustus 1902. Hij was een verdienstelijk renner in de nationale amateurtop. Hij begon in 1919 met een rijwielzaak, later werd De Jonge & Co. vooral bekend als fabrikant van mooie sportfietsen. Vanaf 1924 maakte hij fietsen onder de merknaam Joco. Het is niet bekend wie de compagnon was. In 1947 was de winkel in de Marnixstraat gevestigd. In de fabriek in de Looiersstraat in de Jordaan bouwde men de frames en werden deze in de lak gezet en gebiesd.
Modellen van Joco waren:
Joco Course
Joco Super Course
Joco Ronde van Nederland
Joco Ronde van Europa
Eind jaren ’50 verhuisde de productie van de fietsen naar Hilversum. In de jaren ’60 werd De Jonge importeur voor het Franse racefietsenmerk Mercier en stopte hij ook met de productie van (race)fietsen onder de naam Joco.
De Jonge zelf was een gedreven wielrenner en deed tot aan zijn overlijden regelmatig mee aan wedstrijden. Hij overleed op 88-jarige leeftijd, toen zijn remmen het begaven tijdens een wielerwedstrijd in Tiel.
Toen de Wereld Rijwielfabriek haar winkel aan de Lijnmarkt 47 te Utrecht verliet, vestigde zich daar een andere fietsgrossier in: Henk van Pommeren met zijn jongere broers Jan en Wim. Van Pommeren was in 1947 begonnen in een huurpand aan de Lange Nieuwstraat. Behalve te grossieren in fietsen en onderdelen assembleerde Van Pommeren ook eigen fietsen onder het merk Prego, een samentrekking van "Van Pommeren Rijwielen Engros". Oud-medewerker Hennie Mastwijk herinnert zich: "We waren met twee monteurs en maakten ieder zo'n 7 fietsen per dag. De wielen werden door thuiswerkers gespaakt. De frames kwamen eerst bij De Wilde uit Volendam vandaan, later bij Vrolijk & De Groot uit Amsterdam. Behalve Prego was er nog het merk Flying Enterprise waarvan veel minder fietsen werden gemaakt. De Prego-fietsen werden aan de erkende CBR-fietsenmakers geleverd en Flying Enterprise (inofficieel) aan niet erkende. Verder was er geen verschil tussen beide merken." Het is een heel typerende werkwijze die vroeger door veel zelf monterende groothandelaars werd aangewend. Het afzetgebied van de Prego-fietsen besloeg vermoedelijk vooral Midden-Nederland en Noord- en Zuid-Holland. Maar ook in Almelo zat een grote klant.
De merknaam Flying Enterprise was gekozen omdat deze naam rond de jaarwisseling van 1951/1952 twee weken lang internationaal volop in de actualiteit was. De Flying Enterprise was een Amerikaans vrachtschip dat tijdens een zware storm voor de Britse kust slagzij maakte. De kapitein droeg zijn bemanning op om in de reddingsboten te gaan, maar bleef zelf aan boord tot vlak voordat het schip na 13 dagen onderging. Pogingen om het schip naar de kust te slepen mislukten. Na zijn thuiskomst werd de kapitein in een open limousine in New York rondgereden en als een held gevierd.
Midden jaren '60 werd Van Pommeren's handel in fietsen gestaakt omdat de drie broers uit elkaar gingen. Henk van Pommeren zette de winkel voort met huishoudelijke apparaten, de zaak bestaat nog steeds. Jan van Pommeren ging op bescheiden schaal door als fietsgrossier "Magazijn Vulto" in de W.A. Vultostraat, later Theemsdreef.
Ik ben Delameilleure Philippe
Ik ben een man en woon in Preshoekstraat 145 - 8510 Marke - België (België) en mijn beroep is Gepensioneerd.
Ik ben geboren op 27/09/1960 en ben nu dus 64 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: Wielrennen - Verzamelen van fietsmerkenplaatjes (balhoofdplaatjes) .
Ik ben Delameilleure Philippe
