.Zo vreedzaam en sierlijk is zijn uiterlijk, zo agressief en tirraniek is zijn gedrag. Tijdens het broedseizoen vormt het mannetje in het water een groot territorium, waaruit hij elk dier verjaagt. Zijn dreiggedrag bestaat uit het sterk buigen van de hals en het over de rug bollen van de vleugels terwijl hij komt aangezwommen naar de indringer of rivaal. het is een vrij zwijgzaam dier, dat bij agressie sist en soms een zwakke trompetroep laat horen.
Zoals alle eendachtigen verliezen zwanen in de rui plotseling hun slagpennen, zodat ze niet meer kunnen vliegen. Om toch altijd hun jongen te kunnen verdedigen als het nodig is, raakt het vrouwtje in de rui zolang de jongen nog klein zijn en begint de rui bij het mannetje pas als bij het vrouwtje de belangrijkste veren weer aangegroeid zijn.
Foto van een zwaan in dreigende houding tegenover indringers.
.In dieper water hangen zwanen bijna loodrecht naar beneden en reiken met hun snavel bijna een meter diep om bij het voedsel te kunnen komen. Zwanen kunnen hun kop ruim 10 seconden onder water houden en daarbij door blijven eten. Knobbelzwanen eten in het water, waarbij ze dankzij hun lange halzen met hun snavel de waterplanten kunnen afgrazen die voor andere watervogels onebereikbaar zijn. Ze eten ook wel gras. Een volwassen zwaan kan dagelijks tot 4 kilo voedsel eten. In de winter verzamelen ze zich soms in grote groepen op onze weilanden. In de vlucht strekt de knobbelzwaan de hals en maken zijn vleugels een zingend geluid.
.In april brengt het mannetje takjes en rietstengels naar het vrouwtje waarmee ze het nest kan bouwen. Soms worden de nesten elk jaar weer gebruikt. Het grote nest wordt van allerlei materiaal, zoals takken, riet en stro, op de grond gebouwd en kan een doorsnede van 4 m en een hoogte van 75 cm bereiken. De 4 à 7 eieren worden gedurende 34 à 38 dagen, in hoofdzaak door het wijfje bebroed. De kuikens zijn lichtgrijs van boven en witter onderaan. Soms draagt het wijfje ze op de rug mee. Ze kunnen na 20 weken vliegen. De jonge vogels zijn vaalbruin en vertonen al snel witte plekken in hun verenkleed. De grijze snavel met zwarte basis en punt wordt bij het ouder worden eerst roze, vervolgens oranje. Na 2 à 3 jaar zijn ze geslachtsrijp. De paartjes blijven elkaar levenslang trouw; als een van beide sterft, wordt een nieuwe partner gekozen. Het nest kan 4m in doornsnee zijn en 75 cm hoog worden.
.Knobbelzwanen zijn de bekende zwanen die vaak in vijvers en op plassen te zien zijn. Oorspronkelijk kwamen deze grote watervogels uitsluitned in Oost-Europa voor. Maar van wege hun sierlijke uiterlijk ( en hun vlees) zijn deze grote vogels in veel landen ingevoerd. Een deel is nog steeds vrij tam, andere zijn verwilderd en leven nu als vrije vogels in die landen.
Knobbelzwanen behoren tot de zwaarste vogels die nog kunnen vliegen. Om hun soms wel 11 kilo lichaamsgewicht in het luchtruim te verheffen hebben ze een lange aanloop nodig over het water. Ook het landen doen ze bij voorkeur op het water, waarbij ze met hun poten nog even waterskiën om af te remmen.
.Het vrouwtje legt in april 5 - 8 eieren die een grijsachtig - groene kleur en een kalkachtig omhulsel hebben en worden gedurende 34 a 38 dagen vooral door het wijfje bebroed.
.zijn verenkleed is wit (zowel bij het mannetje als bij het vrouwtje) dat van de jongen is eerst grijsbruin, dan lichtbruin en uiteindelijk wit. De snavel is oranjerood en heeft een zwart uiteinde. Boven de snavelaanzet ligt de zwarte knobbel waaraan deze zwaan zijn naam dankt. Poten grijs tot zwart.
nog enkele tips voor reigers weg te houden bij de visvijver
.Er bestaan ook systemen die een geluidssignaal afvuren wanneer een sensor een bewegend object waarneemt.
Mischien is een heel sterke halogeenlamp met daarop een bewegingssensor een nog niet ontdekte mogelijkheid om reigers van onze vissen weg te houden.
Een reiger staat graag met zijn voeten in ondiep water. We kunnen het de reiger onmogelijk maken in het water te staan door de vijver niet te voorzien van ondiepe watergedeeltes aan de vijverkanten. Voor de mensen met een siervijver is dit helaas een minder goede tip aangezien zij de vijver van een groot gamma aan waterplanten willen voorzien voor elke diepte, ook voor ondiepere delen. Bij de bouw van een koivijver wordt deze tip al vaak automatisch toegepast omdat dit vijvertype het niet nodig heeft voorzien te worden van verschillende dieptezones.
Mensen die een trouwe(wakende) viervoeter in huis hebben, de hond, kunnen zich gelukkig prijzen want dit is zowat de enige natuurlijke methode naast een natuurlijke oeverbeplanting om reigers weg te houden. Zorg er dan wel voor dat uw hond de vijver in het oog kan houden.
.Het laatste op gebied van afschrikkers zijn de bewegingsdedectoren. Het zijn apparaten met een elektronisch oog dat, wanneer het onderbroken wordt, een waterstraal gaat spuiten waardoor de reiger gaat vliegen. Heel effectieve toestellen, gemakkelijk en proper. De scare crow is zo'n toestel. Er zijn wel twee nadelen. In de winter is het niet denkbeeldig dat de waterleiding van het apparaat dichtvriest waardoor het toestel niet kan werken. Het toestel juist afstellen is ook niet zo simpel.
Velda heeft piramides die het licht reflecteren zouden reigers schrikken en wegvliegen. Bij dit apparaat moeten we ons volgende bedenking maken: reigers komen meestal heel vroeg in de ochtend langs wanneer er nog heel weinig licht is. Weerkaatsing van het licht kan dus miniem zijn. Een tweede bemerking: het oppervlak van de piramides zal ongetwijfeld aanslaan door de koude in de ochtend, wat de werking ook teniet kan doen.
.Het beste is nog om de reiger niet de kans te geven om te landen. Dit kan heel eenvoudig en onopvallend. Boven de vijver kunnen we zeer fijne draadjes spannen. Bijvoorbeeld van het dak van het huis naar het tuinhuis of een boom. Heel geschikt hiervoor zijn de draadjes die vissers gebruiken aan hun vislijn.Ze zijn zeer sterk, kleurloos en vallen niet op. Wanneer de rieger nu bij het landen zo'n draadje raakt dan gaat hij meteen opgeschrikt worden en gaat hij wegvliegen. Dit systeem is de beste oplossing.
Is het niet mogelijk om draadjes boven de vijver te spannen omdat er geen gebouwen staan of bomen, dan kunnen we deze draadjes ook nog rond de vijverrand spannen. Aan elke zijde van de vijver spannen we twee draadjes, ééntje op 15 cm van de vijverrand en ééntje op 30 cm van de rand. De reiger kan zo onmogelijk de vijver inwandelen want als hij een draadje aanraakt, vliegt hij direct weg.
Ook kan men een namaakreiger plaatsen aan de vijver.Je zal dan niet meer het bezoek krijgen van een mannetjesreiger,maar wel van de vrouwtjes.Dit systeem wordt ook veel gebruikt, maar is niet het beste.
Er bestaan ook zeer gekleurde namaakvissen die je in de vijver kan leggen. Ook dit raad ik af want hierdoor gaat het natuurlijk uiterlijk van de vijver tenietgedaan worden en de reiger zal ook al vlug doorhebben dat dit nep is.
.De reiger is een imposante en prachtige vogel maar als vijver- en koi liefhebbers zien we ze liever niet in de buurt van onze vijver want op hun menu staan ook onze siervissen of koi. Hoe kunnen we op een diervriendelijke manier de reiger weghouden van onze vijver ? Er zijn verschillende mogelijkheden en de ene oplossing is al beter dan de andere. Hierna worden de mogelijkheden op een rijtje gezet.
Zo'n logge vogel kan niet landen op een vierkante meter. Vaak maakt hij eerst een tussenlanding op een dak van een huis om nadien verder naar beneden te vliegen tot aan de vijver.
Een reiger heeft een bepaald patroon om naar de vijver te gaan. Is de oever van een vijver voorzien van een lage beplanting, dan gaat hij vanaf de over zo het water instappen. Hij verblijft het liefst in water van 30 cm diep. Een reiger is zeer snel, hij kan zelfs onze windes vangen. De reiger pakt niet alleen kleine vissen, maar kan ook de grotere exemplaren aan tot 25 cm. Willen we niet het bezoek van een reiger krijgen, dan moeten we ervoor zorgen dat als hij naar de vijver toeloopt er op zijn pad een hindernis wordt gebouwd.
Een heel goede manier om de reiger te beletten tot tegen de vijverrand te komen is het aanbrengen van een oeverbeplanting met hoge en dicht opeen staande planten. Het wordt dan voor hem heel moeilijk gemaakt.
. Door de jaren heen gaan de bladeren van de waterlelie steeds dichterbij elkaar staan, het is dan tijd om de plant te scheuren. De beste tijd om dat te doen is half april. Haal de plant aan de kant en zoek de neus op, dit is de plaats waar het blad te voorschijn komt.
Snijd de knol 15 cm vanaf de neus recht door en probeer de wortels zo min mogelijk te beschadigen. Daarna kan de knol worden ingerold in kranten en een anderhalve week uitdrogen.
U kunt het beste het snijvlak inwrijven met houtskoolpoeder, dit voorkomt rotten. Na die anderhalve week kunt u de waterlelies weer in de vijver zetten.
Hierbij nog een foto van een roze waterlelie.
.Het is belangrijk om de waterlelies in de juiste grond te zetten, het ideale grondmengsel bestaat uit:
- 40% vette blauwe klei
- 40% doorvoren laagveen
- 20% grof rivierzand
Maak de grond goed nat zodat er geen lucht meer in zit. Bemesting van waterlelies is niet nodig, er komen dan meer bladeren en minder bloemen. Als u een losse waterlelie koopt, moet u er goed opletten of de knol hard is.
Lelijke bladeren mogen niet worden, want dan gaat de knol rotten. In de vijver kan een plantbed worden gemaakt met 5 cm grind afgedekt met tuinbouwvlies of anti-worteldoek. Daarna kunt u het opvullen met 20 cm gemengde grond zoals hierboven beschreven, plant de waterlelies in het midden met het groeipunt naar boven.
Dek het plantenbed af met grof rivierzand en maak het plantenbed nat met de gieter. Als u in mandjes poot moet u de knol scheef poten, met de neus naar het midden van het mandje. Verzwaar het mandje met een steen zodat het niet gaat drijven, na enkele weken kan de steen worden weggehaald, de lelie is dan vast gegroeid.
Dek de mand af met 2 cm grof rivierzand en sproei het af met een gieter.
Waterlelies mogen niet ontbreken in een biologische vijver
.Waterlelies zijn niet alleen moi, maar beschermen ook de vissen voor vijanden en ze zorgen in de zomer voor koelte. De bladeren mogen niet meer dan 30 procent van het vijveroppervlak bedekken. Eind april komen de eerste bladeren op het wateroppervlak te liggen en geeft de plant zuurstof aan de lucht. Rond juli komen de eerste bloemen, de kleuren zijn verschillend van wit, geel,roze, rood en koperkleurig. De meeste waterlelies zijn winterhard, ze moeten wel in diep water staan zodat het ijs ze niet kan bereiken.Als waterlelies in een schaal of in een ondiepe vijver staan, is het verstandig om ze in de winter in een vorstvrije ruimte te zetten. Waterlelies mogen nooit in stromend water staan, zae zullen dan niet gaan bloeien en de knol zal gaan rotten. Zet ze dus nooit bij een fontein of waterval!! Let er op dat u bij aankoop winterharde waterlelies koopt, er zijn verschillende soorten die absoluut niet winterhard zijn en alleen geschikt zijn voor een serre of kas.
.Gezien de enorme groeikracht ideaal voor het bedekken van lelijke muren, vervallen schuurtjes, schroothopen, veranda's, pergola's, gevels (steun voorzien), enz; op zijn mooist windend in oude boomstronken;door gebruik van kippegaas als snel groeiende haag aan te wenden.
.Bruidssluier snoei je het best in het voorjaar, drastisch uitdunnen en ,indien nodig, tot op de grond insnoeien;eventueel tijdens groeiseizoen 2-3 maal toppen om de vertakking te bevorderen.
.Waterlelies zijn niet alleen moi, maar beschermen ook de vissen voor vijanden en ze zorgen in de zomer voor koelte. De bladeren mogen niet meer dan 30 procent van het vijveroppervlak bedekken. Eind april komen de eerste bladeren op het wateroppervlak te liggen en geeft de plant zuurstof aan de lucht. Rond juli komen de eerste bloemen, de kleuren zijn verschillend van wit, geel,roze, rood en koperkleurig. De meeste waterlelies zijn winterhard, ze moeten wel in diep water staan zodat het ijs ze niet kan bereiken.Als waterlelies in een schaal of in een ondiepe vijver staan, is het verstandig om ze in de winter in een vorstvrije ruimte te zetten. Waterlelies mogen nooit in stromend water staan, zae zullen dan niet gaan bloeien en de knol zal gaan rotten. Zet ze dus nooit bij een fontein of waterval!! Let er op dat u bij aankoop winterharde waterlelies koopt, er zijn verschillende soorten die absoluut niet winterhard zijn en alleen geschikt zijn voor een serre of kas.
