Maura
25 december 2007 13u30
3,010 kg 50 cm
Rozig, gezond en prachtig

In het tweede middelbaar liep het fout... Wekenlang al had ik zeer pijnlijke knieën. Thuis dachten ze –begrijpelijk - dat het groeipijnen waren, maar het werd zo erg dat ik niet meer normaal de trappen naar de slaapkamers op of af kon.

De enige manier om mijn kamer op de tweede verdieping te bereiken was : op mijn achterste gaan zitten en zo mezelf trede per trede naar boven hijsen/naar beneden laten glijden.

Er werd een bloedstaal genomen, ergens begin december.

Enkele dagen later op een woensdagnamiddag - ik herinner me dat ik me redelijk goed voelde en met mijn zussen in de tuin speelde-, riep moeke me naar binnen.

De huisdokter zat daar en ze keken allebei bezorgd.

Het bloedonderzoek toonde acuut gewrichtsreuma aan : een gevolg van mijn vele jaarlijkse keelontstekingen.

Ik moest direct gaan liggen, dokter beluisterde mijn hart en longen en stelde hartruis vast. Tot wanneer mijn bloed terug in orde zou zijn, moest ik het bed houden.

Eigenlijk vond ik dat wel tof : als ik niet bewoog, voelde ik geen pijn, ik hoefde geen examens te doen, mocht een poosje niet naar school...

Ik werd overdag languit op de sofa in de living geïnstalleerd, werd vertroeteld met allerlei lekkers, verslond stàpels boeken of lag half-zittend te tekenen, tekenen, tekenen...

Elke dag kwam de wijkverpleegster een penniciline-inspuiting geven en tweemaal per week een cortisone-prik. Meestal vond ik die prikken niet erg, behalve wanneer er precies niet veel plaats meer was om nog ergens pijnloos een naald in te ploffen, ik kreeg op elke heup een dik beenhard kussen en zelfs jaren later verdroeg ik nog niet dat iemand me daar aanraakte.

Ik was nu bijna veertien en op zekere dag kwam moeke thuis van de markt met een beha. Hij was van zachtgeel nylon met een wit randje, wel schattig eigenlijk, maar ik moest dat ding niet! Net zoals ik geen borsten wou, maar die waren nu wel héél prominent aanwezig. Moeke vond dat ik nu echt wat steun kon gebruiken, dus trok ik die beha uiteindelijk toch maar aan, vond het geen steun maar een hinderlijk ding waar ik nu voor de rest van mijn leven toe veroordeeld was en ik schaamde me vooral diep, toen ik hem aan voke moest laten zien, toen die van zijn werk kwam. 
                                                                (wordt vervolgd)

Op 26 juni 1949 mochten Belgische vrouwen voor het eerst deelnemen aan parlementsverkiezingen.

’t Moet zijn dat ik dat absoluut wou meemaken, want nauwelijks een dag eerder trok ik voor de allereerste keer mijn keel en oogjes open.

Dat was wel een beetje misrekend, want niet alleen vonden ze mij toen nog veel te jong om te gaan stemmen, ik verbrodde het meteen ook voor ons moeke, die uitgeteld in ’t moederhuis lag en dus zèlf haar eerste stembeurt moest laten voorbijgaan.

Volgens de mondelinge overlevering was ik een mager, uitgerekt, onaantrekkelijk boeleke van 51 cm en 2kg800; zwaar geschalodderd door “de ijzers”, een boreling die zonder aarzeling in de categorie “gestroopt konijn” werd geclasseerd.   

In den beginne was ik dus .... MAGER !

En dat bleef ik.

Het eerste jaar althans.

De bezoeken aan het “kinderheil” bezorgden ons moeke een schuldcomplex : borstvoeding wou niet lukken en flesvoeding verdroeg ik niet.

De opmerkingen in het controleschriftje logen er niet om : het kinderheil gaf moeke keer op keer slechte punten.

Ten einde raad kwam ze met mij bij Dokter Van Heule terecht, een kinderarts die toen naam begon te maken. Hij schreef het wondermiddel, karnemelk van Lacsoons voor en ziet : Paz begon te eten !

Tegen mijn eerste verjaardag was ik “de kwaaien uit” en dat was maar goed ook, want enkele dagen later werd ons Jeske al geboren, een zusje dat slechts luttele maanden melk dronk en zover mijn herinnering strekt, al van op peuterleeftijd zwarte koffie. Jeske is tot op vandaag mager gebleven.

Ik kreeg de smaak van melk te pakken.

Tot mijn 12^de walgde ik van koffie... De blikken drinkbussen die met half koffie-half melk-en-een-suikerklontje werden gevuld, omdat het drankje anders zuur zou worden op de speelpleinen waar we ’s zomers naartoe gingen, vond ik ver-schrik-ke-lijk smaken.

Thee was iets voor bij ’t vieruurtje : alleen te doen met suiker, citroen en een petit-beurre’ke of een marieke.

Een vieruurtje was trouwens eerder uitzondering dan regel, het was meer een gezellige tractatie voor bijzondere gelegenheden. Van dat occasionele petit-beurre’ke zou ik dus niet dik kunnen worden.

Op mijn 12de was ik een hoog opgeschoten, slanke en doodverlegen plechtige communicant.

1961-62 : Naar de 6^de Latijnse in Sint-Ursula : de enige ronde uitstulpingen aan mijn

lang, houterig lijf waren de beginnende borsten, die ikzelf liefst van al onzichtbaar had gemaakt.

Ze zaten immers in de weg om de jongens-filmrollen te spelen, die ik in mijn hoofd had...

Alleen in mijn hoofd ja, te verlegen als ik was, om zelfs nog maar op een normaal stemvolume te spreken, behalve dan bij ons thuis.

wordt vervolgd

Precies een week geleden vierden wij ons eigen kerstfeest met kinderen en kleinkinderen.

Héérlijk is dat...

Niet alleen het feit dat we samen waren, maar zeker ook omdat wij Kerstmis meer dan een week vóór de officiële datum konden vieren.

Daar zijn heel wat pro’s voor aan te voeren :

Het is in de eerste plaats overal zeer kalm om boodschappen te doen, zo tussen Sinterklaas en Kerstmis in, zowel voor de inkopen voor het diner, als voor de cadeautjes.

Ten tweede krijg je niet dat gevoel van teveel eten, drinken, pakjes en drukte binnen een veel te korte periode.

En ten derde : iedereen is vrij, ongestresst en vooral : nog onbevallen.

Want ja, ons Frauke draagt nog steeds fier haar ronde buikje. Ondanks een hardnekkige verkoudheid en een vinnige Dario die haar voortdurende aandacht en energie vraagt, maakt ons derde kleinkind voorlopig geen aanstalten om zijn/haar knusse plekje te verlaten.

Ik denk dat het een wijs baasje is (of meidje, maar dat kan ik me vreemd genoeg zo moeilijk voorstellen; Dat deze baby een meisje is, zou samen met de naam de grootste verrassing zijn).

Een wijs kindje is het dus wèl : wachten tot mama haar verkoudheid kwijtraakt en zo meer adem krijgt...Nu ook zijn/haar papa weer wat beter op de been is na pijnlijke weken met een geknelde zenuw, verwachten wij dat dit boeleke een grootse entree zal maken op kerstavond, zoals altijd al werd voorspeld.  

Ook als we Dries bij onze kerstviering wilden hebben, moesten we er wel zo vroeg aan beginnen. Onze jongste vertrok nl. eergisterennacht voor het vierde jaar op rij naar Oostenrijk, om daar meer dan drie maanden snowboardlessen te gaan geven. Ondertussen weten we dat hij er goed is aangekomen en geïnstalleerd.

Voor Jan’s nieuwe lief was het de eerste keer dat ze met ons Kerstmis vierde en die twee hebben er de vrolijke noot in gebracht. Voor de cadeau’s die ze bijhadden was bijna een aanhangwagen nodig : grote, enorm zwaaaare pakken in stijf, zwart papier, met de namen in goud erop gespoten. Na enige tijd begon het in de living doordringend naar carbolin te ruiken...het bleek dat zwarte papier te zijn: tot op vandaag weten we nog niet waar hij dat vandaan heeft. In ieder geval zorgde het voor hilariteit en voor alle zekerheid hebben we onze handen maar eens extra gewassen en dat papier buitengesmeten van zodra de pakken open waren. Elk cadeau was verzwaard met een gewicht van zo’n oude balans... Waar hààlt hij toch al die rommel??? Hij woont niet voor niks in Doel,  zeker...

De onweerstaanbare schaterlach van Lief erbovenop maakte het extra aanstekelijk.

Haar pakjes waren kleiner van formaat dan die van Jan, maar absoluut origineel en zeer gewaardeerd.

Jade die sinds september dwarsfluitles volgt, had haar instrument bij en bracht  verscheidene sinterklaas- en kerstliedjes ten gehore. Ze doet het op die korte tijd écht al heel goed. Haar bezig horen en –zien, met die fijne handjes en geconcentreerde uitdrukking, maakt ons bijzonder trots.

Zonder vervelende vallingen was het gezelliger geweest, maar een mens kan niet alles hebben...

Maandagavond mocht ik nog eens “Shirley Valentijnen” in Sven zijn wijnbar, een spannend maar leuk avondje,

Dinsdag organiseerde Herman een kerstconcert in Deurne, weer druk en spannend, vooral voor mijn ventje dan,

Woensdag met de motorhome naar Temse voor een kleine herstelling (nog onder waarborg) en ondertussen ook nog naar de verzekering voor info, want onze personenwagen werd aangereden door...de motorhome die van de oprit bolde!

Motorhome is zogoed als ongeschonden, maar de Focus heeft deuken en lange krassen in de rechterzijportieren...dedju toch!

Donderdag : vertrek van Dries

Vrijdag : kerstconcert van Jade’s school, waar we heel ontspannen naartoe konden, geen verantwoordelijkheden, alleen maar genieten, niet meer rond moeten crossen voor cadeaus en eten : alles is in huis voor de volgende dagen en we beginnen weer aan onze viermaandelijkse honeymoon, Herman en ik, nu we het kot voor ons alleen hebben!

We zijn gisterenavond al beginnen vieren : met een wijntje voor de haard enzo....

De toneelopvoeringen van "Koppels" :

Ze zijn voorbij, gedaan, finito, uit...

Maanden voorbereiding, dan vijf voorstellingen en pfffttt...het is vervlogen.

Ik heb me geamuseerd, heb zelf niet lang hoeven te repeteren omdat ik slechts een kleine rol had, waardoor ik ook zeer ontspannen naar de opvoeringen kon gaan en genieten van het hele spel.

Bovenal heb ik sommige mensen beter leren kennen en waarderen, jongere acteurs waarmee ik nog niet had samengewerkt.

De verstandhouding was uitstekend, er heerste een warme, vriendschappelijke sfeer...geen wanklanken of irritaties...het was heerlijk om even deel uit te maken van dit groepje!

Last but not least : het publiek kon onze “Koppels” heel erg smaken, dat werd mij verrassend duidelijk bij de première. Het was fantastisch om die eerste reacties in de zaal te horen en te beseffen “het werkt!”.

De hilarische, karikaturale begrafenisscène werd een hoogtepunt voor spelers en publiek en met onze gospel-achtige versie van “Stand by me” mochten we meerdere open doekjes in ontvangst nemen.

Er moest in dit stuk nogal wat geknuffeld worden; het verbaasde me niks dat die bij onze laatste voorstelling net iets intenser en méér dan alleen maar geacteerd waren.

Om het met de woorden van mijn kleine solo te zeggen :

“Non, je ne regrette rien”!

Het was bijzonder fijn

Om erbij te mogen zijn

Gisteren, donderdagavond, zouden we de eerste voorstelling van “Koppels” spelen voor dit weekend.

Fris gedoucht en netjes opgetut, wil ik om 18u30 naar Wilrijk vertrekken.

Mijn schoenen heb ik al een halfuurtje geleden van de garage naar de inkomhal gebracht, zodat ze niet te koud zouden aanvoelen.

Ik trek mijn jas aan, grabbel mijn tas beet en stap in mijn schoenen.

Even denk ik : hé, er zit iets in ...au..’t lijkt wel een punaise...

Pikkerdepik - PIK –PiiiiiiiiiiiK!!!

Ik schop mijn schoen uit en schreeuw mijn longen uit mijn lijf van afgrijzen en pijn:

Er hangt een grote wesp opzij aan mijn rechter dikke teen te bungelen, het onderlijf nog gekromd, vastgeprikt in mijn teer vlezeke.

Ze krijgt een ferme tik, vliegt eraf om nog wat stuipjes te liggen trekken op de halmat. Herman en Dries komen onmiddellijk aangelopen, mijn oerschreeuw deed hen al aan een vreselijk ongeluk denken. Ik dep met azijn, Dries zegt dat er geen angel in zit en we doen er wat Euceta op.

Auw-auw, het doet echt zeer...ik trek een paar sleffers aan om naar theater te gaan en hoop dat ik straks bij de voorstelling nog in mijn schoenen kan.

Gelukkig rijdt Herman en kan ik mijn voet tijdens de rit op het dashboard leggen : als hij naar beneden hangt is het nauwelijks te verdragen.

Na een uur ebt het wat weg en ik kan voor de korte tijd dat ik op toneel moet, nog net in mijn schoenen.

De bewuste wespen-schoenen had ik al maanden niet meer gedragen.

De queen moet gedacht hebben om daar haar winterslaapje in te kunnen doen.

Laat mij nu toch altijd gedacht hebben dat de koningin niet kon steken!

Vergeet het mensen : ze steekt.... ze steekt, en hoe!!!

Ze steekt zodanig dat ik voor de rest van mijn leven mijn schoenen eerst zal uitschudden voor ik ze aantrek.

Een korte anekdote, omdat het te druk is...

Toen we anderhalve week geleden samen met broers en zussen bij mijn ouders waren, kon ik eindelijk de slijpsteen van schoonbroer Paul teruggeven, die hier al sedert de grote septemberbarbecue lag.

Tevoren had ik er al met mijn zus over gebeld : “Er is hier een plat wit steentje van zo’n 10x10 cm blijven liggen, op de plaats waar de BBQ stond, kan dat een wetsteen van Paul zijn?”.
Jes antwoordde toen dat dat best mogelijk was, dus nam ik het steentje mee naar Edegem.

“Pol, ik heb uw steentje bij hoor!”

Ik overhandig hem het gereedschap, hij keurt het, draait het om en om en zegt dat dit zeker zijn slijpsteen niet is.
Dan pakt hij het stevig tussen duimen en vingers en breekt er een hoek af ....

En ineens ruik ik het : ’t is een groot stuk Zip! (aanmaakblokje).

Ik ga nog lang geplaagd worden met mijn “slijpsteen”, vrees ik.

Het wordt winter.

De haard brandt nu dagelijks en op dit eigenste moment hoor ik Herman kerstliedjes

inoefenen op het orgel.

Het is vredig in huis, een oase in deze toch wel drukke tijd...

De vergaderingen (voor Herman) en toneelrepeties (voor mij) zijn niet uit de lucht.

Vrijdag aanstaande is de première van “Koppels”, waarin ik op de valreep een kleine rol heb gekregen, ook zaterdagavond is er een voorstelling, maar éérst, om drie uur ’s middags,  doe ik nog een “Shirley Valentijn” in de kerk van het Valaar.

Gisterenmorgen waren we met een groot deel van de familie in Edegem op een gedachtenismis voor onze broer Jan, nadien zijn we bij onze ouders nog een hapje en drankje gaan nemen.

 ’t Was weeral veel te lang geleden dat we iedereen zagen, alleman heeft het druk-druk-druk.

Ons vader was op de drink zelfs niet aanwezig, want die moest naar een Te Deum in de basiliek. Vierentachtig jaar en nog zo’n drukke agenda...Ik denk dat ik erfelijk belast ben.

Er werd heel wat afgeknuffeld en gezegd dat we elkaar toch veel te weinig zien en afgesproken om er iets aan te doen. Toch zal het alweer kerstmis worden eer we elkaar terug ontmoeten, vrees ik.

De tijd gaat veel te snel.

Gisterenavond moesten we met dat rotweer tijdens de avondspits naar hartje Brussel.

Die rit was geen pretje, maar toch de moeite meer dan waard.

We waren uitgenodigd ter gelegenheid van het 15-jarig bestaan van de BRS(Belgische Raiffeisen Stichting) op een voordracht van Mohammad Yunus, professor in de Economie in Bangladesh en vorig jaar Nobelprijswinnaar.

De avond ging door in het gerestaureerd BRT-gebouw aan het Flageyplein en werd bijgewoond door prinses Mathilde, wat ook nogal wat persbelangstelling meebracht.

Na een inleiding kregen we een film te zien van een project van microfinanciering in Benin, dat mede door BRS verwezenlijkt wordt.

Muhammad Yunus is de ontwikkelaar en grondlegger van de microfinanciering. Dit behelst het geven van kleine leningen aan ondernemers – 97 % van de kredietnemers zijn vrouwen- die te arm zijn om voor traditionele bankkredieten in aanmerking te kunnen komen. Hij is ook de oprichter van de Grameen Bank. In 2006 kregen Yunus samen met deze bank de Nobelprijs voor de Vrede "voor hun inspanningen om economische en sociale ontwikkelingen van onderop mogelijk te maken."

Meer informatie over Prof.Dr.Yunus en zijn verwezenlijkingen is volop te vinden op het internet, maar ik voel mij bevoorrecht dat ik deze kleine, bescheiden man zelf over zijn werk aan het woord heb gehoord.

Sinds de overstromingen en hongersnood van 1974  zet hij zich reeds in, om effectief mensen uit de armoede te halen, door ondernemerschap (veelal op zeer kleine schaal), aan te moedigen met financieringen, iets wat geen enkele klassieke bank voor hem aandurfde. Uit die eerste microfinanciering vloeiden nog meer anderssoortige initiatieven, zoals een eigen telefoonmaatschappij en elektriciteitsvoorziening door zonne-energie...

Na afloop volgde nog een receptie en kregen de aanwezigen een dik boek mee over het leven van Yunus, dat ik zeker ga lezen.

Ik was sterk onder de indruk over de onafgebroken inzet van iemand die vanuit een bevoorrechte positie, toch geraakt werd door de armoede rond hem en daar inmiddels al meer dan dertig jaar met alle kracht tegen vecht. Een voorbeeld voor iedereen, om niet onverschillig aan onrecht- van welke aard dan ook- voorbij te gaan.

Het stemt alleszins tot nadenken : kan ik zelf niet meer doen, dan nu?

Zondag a.s. omstreeks 22u30 is er op Canvas een reportage over deze prachtige mens.

De vergunning lag hier al enkele maanden gereed.

Vóór de eerste herfststorm zou het alleszins moeten gebeuren :

Het vellen van 7 bomen in onze voortuin.

En gelukkig was de klus geklaard toen de (storm)hel vorige week losbarstte.

Met een vriendenploeg is de zaterdag tevoren héél hard gewerkt om die 33-jarige bomen om te leggen.

Zelf mocht ik die dag vooral de hongerigen spijzen/dorstigen laven, maar dat was even nuttig en ook plezant.

We hadden veel bekijks van de buren : de hele dag lang stond er wel iemand te kijken en commentaar te geven.

Voor ons was het belangrijk dat die zeven reuzen geen gevaar meer zouden opleveren, maar onze buren schenen vooral in het estetisch aspect geinteresseerd;

Terwijl wijzelf het nu maar een kale bedoening vinden, zeggen zij dat het veel mooier is, omdat ons huis nu blijkbaar beter tot zijn recht komt.

Zesmaal is Bruno met een camionette vol hout vertrokken, maar nu is alles opgeruimd en netjes.

Vorige vrijdag waren we dus héél opgelucht dat de werkzaamheden werkelijk achter de rug zijn, want bij het vellen bleek duidelijk, dat vooral de lorken over wellicht niet al te lange tijd zouden omgevallen zijn bij felle wind.

Twee daarvan leunden gevaarlijk over naar onze slaapkamer en living, ons dak zou zeker begeven hebben.

Eens terug thuis, heb ik nog slechts enkele dagen om me voor te bereiden op de opvoering van Shirley Valentijn in Svens wijnbar Il piccolo peccato, aan de Dageraadplaats.

Vlak voor we op reis vertrokken, had ik op vrijdag en zaterdag nog een voorstelling in Diontheater gegeven.

Toen kon ik nog maar eens vaststellen hoe verschillend twee voorstellingen kunnen zijn, want over de vrijdagse opvoering was ik allesbehalve tevreden.

Ik weet dat ik dat eigenlijk niet hoor te zeggen; mensen die toen in de zaal zaten en hun gemeende bijval betuigden, zouden dit blasé kunnen vinden en toch moet het mij van het hart :

Paz was niet content van haar Shirley, die avond.

Dat kwam voor een groot gedeelte omdat ik zelf nog tot op het laatste ogenblik technische (muziek, licht, decor) instructies moest geven aan mijn assistenten van die avond, Rudi en Lynn, voor wie dit ook nieuw was. Nochtans ben ik hen bijzonder dankbaar voor hun zeer gewaardeerde hulp.

Tijdens de pauzes was er onvoldoende licht achter het scherm waar ik me moest omkleden en schminken, Michke is er desondanks in gelukt om mij in dat schemerduister een egaal bruin kleurtje te geven. Zij was tevens mijn verbindingsofficier met de mensen van toog en techniek, want ik kon niet vanachter mijn scherm uitkomen tijdens de pauze, omdat er enkele toeschouwers in de zaal bleven zitten, die moeilijk te been waren en niet de trappen naar de cafetaria op en af konden voor dat eventjes.

Ik ben oprecht blij dat ze kwamen kijken, ondanks hun persoonlijke beperkingen.  Maar nu kon ik mijn “kot” niet meer uit...ik kon niet gaan kijken hoe mijn strandstoel stond, hoever de parasol uitstak ...

Normalerwijze ga ik graag het podium even “voelen”, er wat in stilte over lopen. Maar nu probeerde ik me te concentreren achter dat scherm, terwijl er in de zaal natuurlijk volop werd gebabbeld en gelachen.

Als kers op de taart ging er dan nog eens een gsm over tijdens de voorstelling ook.

Vanaf het eerste ogenblik voelde ik dat mijn spel niet strak, niet zuiver genoeg was.

Voor mezelf voelde het geheel slordig en wat stuntelig aan, ik kon precies niet bewegen zoals ik wilde.

Gelukkig was er nog die zaterdag, waarop alles wèl in de goede plooi viel.

En ook deze keer voelde ik vanaf het begin dat het ànders was dan gisteren : goed bezig.

Ik wist hoe de toeschouwers aan mijn lippen hingen, meeleefden, hoe ik ze kon bespelen...een heerlijk gevoel.

Toen ze aan het einde als één man rechtveerden om te applaudisseren, maakte me dat onvoorstelbaar blij en dankbaar en nederig.

Want het is niet min, zelfs zeer aangrijpend als mensen je in zo’n grote groep op zo’n fantastische manier bedanken omdat je hun een verhaal hebt verteld.

(niet te vergeten : Merci aan William Russell, auteur en Wim Loots, regisseur!)

Een maand later zou dus de voorstelling in de wijnbar volgen...

De week ervoor ben ik elke dag anderhalf uur door het bos gaan stappen, ondertussen mijn tekst luidop herhalend. Dat was dubbel profijt : ik repeteerde en had meteen ook mijn lichamelijke oefening.

Toch had ik het stuk nog eens graag op mensen “uitgeprobeerd”.

Overbuur Monique had omwille van ziekte de voorstelling in het theater gemist, ik vroeg haar of ik zondagavond een privévoorstelling mocht geven bij haar thuis.

Dat viel niet in dovemansoren, en zo hield ik een generale repetitie, met een minimum aan decor en techniek (slechts één spot – geen muziek, want de cd was al in de wijnbar) voor Monique, Leo, dochter Ina en hond Joppe, die in zijn mand lag te snurken.

Iedereen was content : Monique en co, omdat ze de voorstelling nu toch had kunnen zien en ik, omdat ik de zekerheid had dat het zelfs voor een zeer klein publiek nog werkt. Alleen de Joppe is een paar keer bruusk uit zijn dromen geschrokken, toen ik ineens nogal luid uitviel.

De volgende avond, maandag, in een uitverkochte wijnbar...

Sven heeft nu een eigen klein podium en echte theaterspots!

Rudi, engel en duizendpoot tegelijk, heeft dat voor hem gebouwd en geinstalleerd, hij zal die avond ook nog licht en geluid bedienen én mijn schminkster zijn, want al beschik ik hier over een rustige plaats om me voor te bereiden, het blijft een onmogelijke zaak om mijn bovenrug eigenhandig van een gelijkmatig gebronsd kleurtje te voorzien.

Alles verloopt zoals ik gehoopt had en ook Sven is duidelijk gelukkig met deze herneming, in die mate zelfs, dat hij er nog eens een maandagavond wil bovenop doen. We spreken af voor 17 december. Ik ben een geluksvogel!

Daar tussenin volgt nog één namiddagvoorstelling ter gelegenheid van de Wilrijkse cultuurweek, op zaterdag 24 november om 15 uur, in de winterkapel van de St-Jan-Evangelistkerk. Ben wel benieuwd hoe het daar zal gaan.. ’t is weer een andere, onbekende locatie, deze keer met Bruno als assistent. De toegang is gratis en er hoeft niet gereserveerd te worden...ik vraag me af hoe dat moet...Het is een uitdaging, dat staat vast. Nu maar hopen dat het geen heen-en-weer geloop wordt.

Diezelfde avond sta ik alweer op de planken, ditmaal in ons eigen Dionteater, voor een kleine rol in “Koppels”. Het is een bewerking van “Hannah and her sisters” van Woody Allen. Ik speel de moeder van al die sisters, ben eigenlijk een invaller voor iemand die de rol heeft teruggegeven en omdat het zo’n kleine rol is en mijn personage slechts in 3 scènes voorkomt, hoef ik niet alle repetities bij te wonen.

Wie er meer wil over lezen, kan terecht op www.dionteater.be

Tot zover deze toneel-boterham.

Deze reis was een overwegend positieve ervaring.

We zagen zoveel moois en ontmoetten veel vriendelijke mensen.

Toch blijft de kater van de inbraak nog wat nawerken, in die mate zelfs dat ik voorzichtig opper dat ik het niet erg zou vinden indien Herman de motorhome liever zou verkopen.

Hoe kan je jezelf en je spullen eigenlijk afdoende beveiligen?

Na enkele dagen ebt het negatieve gevoel grotendeels weg en we laten het nog een poos bezinken.

Als we er opnieuw voor langere tijd op uit trekken, mogen we niet zoveel afspraken vastleggen, het bindt ons te zeer en je voelt je steeds een beetje opgejaagd om weer door te rijden, er is geen tijd genoeg om rustig van alles te genieten. We bleven nergens meer dan een dag staan.

Indien we zinnens zijn om ergens wat langer te blijven, moeten we toch eerder voor een camping kiezen, waar de veiligheid groter is dan bij vrij parkeren, dan is er ook meer tijd om tot rust te komen.

We gaan niets overhaasten, maar wachten toch nog even af, vooraleer we een carport bouwen voor onze Marlin.

Maandag 

133621 km Aire de Vincey, (Totalparking) nabij Nancy

11u25 vertrek ( we hebben tot 10 u geslapen)
 

Ik was gisterenavond nogal ongerust, zat te denken over gas, dat “ze” binnen zouden kunnen spuiten enzo...
De verhalen die je soms hoort!

Herman was er gerust in dat dit een veilige plaats was.

Uiteindelijk ben ik dan toch in slaap geraakt.

Het is alweer een stralende dag.

We moeten tanken : in Ludres, net voor Nancy gaan we bij een Intermarché.

Eerst aan een hoogterail blijven hangen, een gasleverancier haakt ons los, we nemen een andere toegang, maar onze kaarten worden geweigerd, dat is nog al eens gebeurd. Een jongeman die we willen betalen, weigert nors om op zijn kaart te laten tanken.
Ik begrijp zijn wantrouwen, maar hij had ook vriendelijk kunnen weigeren.
We rijden de autostrade op om bij een Esso te gaan, maar nu zitten we wel in de verkeerde richting!
Hier lukt het tanken dus wel met onze Esso-card.

We maken nog eens dezelfde lus over de autostrade...
 

Dries belt op om te vragen hoe laat we thuiskomen, hij is aan ’t kuisen en vroeg of hij iets moest ontdooien voor ons avondeten.

We tanken nog eens goedkoop in Capellen, Luxemburg.

De pomp levert maar de helft van de brandstof die we nodig hebben, we moeten aan een volgende tanken , is de Diesel op ofzo?

Ons vuil afvalwater kunnen we hier ook aflaten.

Het loopt langs een brede gekasseide goot naar de afvoerput.
Drie dikke mussen beginnen zich uitbundig vrolijk in ons water te wassen, leuk om te zien.

Ik herhaal mijn monoloog, want volgende maandag moet/mag ik terug spelen in de wijnbar van Sven.

Vannacht droomde ik dat ik hele stukken oversloeg.

In Wanlin : arret-pipi. Er is een reusachtig AC-restaurant waar ik binnenga : roltrappen, restaurant doorkruisen, dan eindelijk : de toiletten.

Potdekke toch, er zit een madammeke...we zijn terug in België! Natuurlijk heb ik geen geld op zak, wel veel hoog water. Overal op onze tocht had je gratis wc’s.

Ik zeg dat het dringend is. Ici on paie, madame -  en ik mag niet in haar wc’ke.

Eigenlijk moest ik terplekke mijn broek afstropen, maar ik vertrek gebelgd en met volle blaas. Ik neem de lange trap terug naar beneden en zie de Marlin niet meer staan. Aiaiai!!! Sortie Luxembourg genomen ipv sortie Bruxelles,
Dus : terug naar boven, restaurant doorkruisen, trappen terug af en buiten crossen naar onze Marlin om -Oef!-daar op de wc te ploffen.
Het was zo’n gewoonte geworden om zoveel mogelijk andere toiletten te gebruiken, maar we zijn nu toch bijna thuis, dus hoef ik geen ruimte in de toiletcontainer meer te sparen.

Bijna 5000 kilometer gereden en de laatste 80 : FILE !

Om 19u17 – 134078 km komen we thuis.

Dries staat ons fier op te wachten bij – het moet gezegd- een netjes opgeruimd en gepoetst huis.

Zondag 14 oktober

133263 km – 8u30 Leysin

Stralend weer! Ontbijt met een omeletje.

We bellen met Rudiger. Zijn schoonmoeder is plots overleden, we kunnen pas vanaf donderdag komen.
We zeggen dat het beter is om later opnieuw een afspraak te maken.

Onze plannen worden dus veranderd.

We zullen naar Bazel rijden, misschien nog een stop in het Zwarte Woud doen en zo verder huiswaarts rijden.

Om 10 uur verlaten we Leysin.   Ik ga nog een foto vanop het grote hotelterras nemen en de concièrge en zijn vrouw verschijnen aan het balkon. 
We mogen 6 emmers water bijvullen, nu kunnen we weer voort!

Uiteindelijk - na een hele babbel, de mensen waren blijkbaar aan een klapke toe : zo heel alleen in dat grote lege hotel- vertrekken we om 11u12 via Les Mosses : mooie uitzichten.

Langzaamaan wordt het rondom ons minder hoog.

Vanaf Fribourg – een mooie stad met grote niveauverschillen- wordt het vlakker. De huizen zien er ook helemaal anders uit : zeer grote overhangende daken,  makkelijk 2 meter over het huis uitstekend en steeds minder houten chalets.

We picknicken en douchen op een parking bij een station in het veld, met klingel-koeien vlakbij. Door Nidau/Biel, een héél mooie stad, hier zou ik kunnen wonen.

We komen nu in de Jura, met terug hogere bergen.

Bij Tramelan tellen we 11 luchtballons in de lucht, wat een feestelijk-vrolijk gezicht!

We sturen een sms naar Dries dat we waarschijnlijk morgen thuiskomen...kan hij al beginnen poetsen...ben benieuwd hoeveel feestjes er zijn doorgegaan.

19u30 : op 444 km van huis zetten we ons op de Aire de Vincey voor avondmaal en nachtverblijf.

We eten een “menu plaisir” voor samen 28€, daarvoor krijgen we salade, entrecote, friet, orangina, normandische appeltaart en koffie. ’t Was lekker en goedkoop.

Zaterdag - Martigny

Bruno had ons uitgenodigd om samen in het hotel te komen ontbijten.
Nadien rijden we met Robby naar het museum van de Saint-Bernardshond.

Er zitten ook échte, levende honden en pups. Ze zien er zooo schattig uit en hier is hun verblijf bijzonder verzorgd. Ik herinner me ons bezoek aan het hospice op de Gd St Bernard, zo'n 25 jaar geleden...de honden waren even schattig, maar toen zag-en vooral : rook het er allemaal minder fris.

We zien een film uit 1917 over het hospice op de Grand-Saint-Bernard en de tentoonstelling is interessant, ook de Nanouk-tentoonstelling met Inuitkunst, vooral beeldjes van ijsberen in alle mogelijke houdingen, zelfs barende ijsberinnen.

Vervolgens rijden we met Robby naar de randgemeente Fully, voor de “Fête de la chataîgne”. Het is een grote kermis, rond het thema kastanje. Op 5 verschillende plaatsen worden er kastanjes in draaitonnen geroosterd.

Er staan lange tafels waar je een schotel warme kastanjes met boter, kaas, druiven, peer en appel kan eten.

Bruno merkt op dat er een broer van Herman even verderop zit en inderdaad, vanop afstand lijkt hij erg op mijn ventje, op de snor na.

Ik ga vragen of ik een foto van hen samen mag maken, zal er zeker een doormailen naar deze Jean L.

We geraken aan de babbel, hij en zijn vrouw zijn al vaak in Belgie geweest en hebben sinds 2 jaar een motorhome(!), waarmee ze nu ook naar hier gekomen zijn. Zelf wonen ze in Montreux.

Pierrot heeft een optreden met zijn alpenhoornblazers. We wandelen nog wat rond en dan om 15 uur naar het hotel om afscheid te nemen van Bruno,  en Roland die per vliegtuig terug naar Belgie vertrekken. Ook Michel B rijdt naar huis in Frankrijk.

Wij hebben Leysin als volgend reisdoel.

Ik was vergeten hoe hoog en steil het is om van Aigle naar Leysin te rijden.

Toen we hier in ’66 met de familie op vakantie kwamen, is ons vader in vliegende vaart over deze weg meegereden met de directeur van het hotel, om onze valiezen nog tijdig in het station van Aigle op te halen , vòòr die met de trein terug naar België zouden terugkeren ipv naar ons Zwitsers hotel gebracht.
Wij hadden die onder zacht protest van :"Maar Voke, iedereen zet zijn valiezen ginder bij die camion...", op voke's Befehl-ist Befehl,  bij de bagage moeten zetten die terug naar Belgie zou gaan. Bij het hotel aangekomen, werden op de parking alle koffers uit de vrachtwagen gelost, behalve de onze natuurlijk.
Toen ons vader na die wilde rit door de bergen, terug bij het hotel uit de auto stapte, zag hij zo wit als een laken en was zo mottig als een krab. Een duveltje in mij zegt nog altijd dat hij dat toch wel een beetje verdiend had, maar ik was toen vooral heel erg blij, dat het schrikbeeld om 2 weken met hetzelfde broekje te moeten rondlopen geen realiteit werd.

Die weg hiernaartoe is wel prachtig!

We parkeren even op de zo goed als lege parking van hotel Fabiola. Er staan enkel nog 3 camionetjes van Intersoc. Ik ga naar de ingang, informeren of mijn vriendin Nicole hier toevallig niet is om de bar te doen, (zo heb ik nog eens de kans om een kijkje binnen te nemen) maar er hangt een bordje dat het hotel gesloten is.

In de nabijheid vinden we een schitterend plekje om te overnachten.

We trekken onze wandelschoenen aan en volgen een breed pad naar boven, tot de zon ondergaat.

Zo onwaarschijnlijk mooi is het hier...ik neem verschillende foto’s, maar de mooiste luchten zijn niet meer te fotograferen, omdat de aarde te donker wordt. Om 19 uur keren we om. De zon schijnt nog op de hoogste toppen, die scherp tegen de roze en turquoise hemel afsteken. Al wat we horen zijn de koeienbellen die onafgebroken klingelen en kleppen. Herman is ook onder de indruk ,veel meer dan vroeger, zegt hij.
                     

 Les Dents du Midi
Drie kwartier later komen we terug bij de Marlin, we hebben het warm van het stappen, maar het is al behoorlijk frisjes. Na onze avondboterham gaan we buiten nog even naar de sterren kijken. Zoveel zie je er bij ons nooit meer. 2 vallende sterren en ook de melkweg is duidelijk te zien, het is overweldigend! Maar het moet tegen het vriezen aan zijn, we kunnen niet lang buiten blijven.
Het contrast is wel erg groot : vanmiddag in een heerlijk warm zonnetje in Fully, nu precies in een kerstnacht.

Voor morgenvroeg (en vanavond voor de afwas zelfs al) hebben we de warmwaterboiler nu wel aangezet, vanmorgen was het trouwens al bibberen bij het wassen.

21u30 : Herman ligt al in bed, denk dat ik dat seffens ook maar eens ga doen, eerst nog een sudoku’tje.

Ik krijg het koud en kruip in bed.

Herman stelt vast dat mijn tetjes precies kreemglasbollen zijn.

Dame blanche zonder warme chocola.

Vrijdag -Les Marches

Bij het meer van Saint André is een proper toilet en water. We vertrekken hier om 10 uur. Door het lekkere, late eten hebben we waarschijnlijk wat langer geslapen dan gewoonlijk.

Ontbijt na aankoop van een baguette, ergens in een veld, met zicht op de bergen. Wat smaakt het toch altijd!
Terug op weg om 11u25 naar Albertville, rechts van ons blijft het riviertje en langs de weg staan er nog steeds platanen.

Gisterenavond, na restaurantbezoek heb ik nog eens confituur gemaakt, maar hij wil niet opstijven. Misschien heb ik er deze keer tevéél pitjes uitgevist?(De pitjes bevatten een soort pectine meen ik ooit ergens te hebben opgevangen). Mijn vloeibare confituur staat nu in een grote roomijsdoos in de koelkast. Thuis zal ik hem zeven en nog even opkoken met Pec.

Net buiten Albertville is er omleiding. We krijgen een bergweg vol haarspeldbochten.

Als we een dikke camion als tegenligger krijgen, wordt het echt spannend!
Ons Lucie is dan ook nog eens helemaal de kluts kwijt:  als we haar moeten geloven zweven we boven de afgrond.
De herfstkleuren zijn overweldigend! 

Na veel geslinger komen we terug op de goede weg.
Bergwoningen, houten chalets en ineens : de Mont Blanc! In al zijn pracht, zonder één wolkje, kunnen we hem bewonderen.

Dit is Dép. Du Haut-Savoie.

Voor we de tunnel ingaan maken we nog een panorama-stop. We kunnen heel mooi de Mer-de-Glace-gletsjer zien, maar het is tegenlicht, dus geen foto mogelijk...

Chamonix blijkt niet groter dan een dorp, je bent er zò door, het is wel mooi : houten chalets, bloemen en uitzicht op de Mont Blanc natuurlijk.

We moeten toch niet door de tunnel en ondervinden geen enkel oponthoud aan de grens. We houden onze identiteitskaarten gereed, maar mogen zo door. Er staat een wagen waarin een drugshond klaarzit, maar wij zien er vast braaf genoeg uit om geen controle te krijgen.

Op de Col de la Forclaz houden we een panorama- en snoepstop.

Het is stralend weer, maar ik val wel op met blote tenen-sandalen.

Bij de eerste bocht van de afdaling zien we diep-diep onder ons de stad Martigny liggen, nog slechts 12 km, maar niets dan bochten en ons oren klappen voortdurend dicht.

Drie kilometer boven de stad beginnen de wijngaarden. Wij volgen de “Route du vin” al van in Spanje, het is ook overal vendange.

15u05 133215 km aankomst in Martigny.

De lucht is azuurblauw en de temperatuur 20°

We wandelen naar het thuisadres van Pierrot D, hij wil met ons naar zijn bar vertrekken, waar rendez-vous is met de andere comitéleden.
We ontmoeten Serge (legerkolonel) Robby F (heeft de Mont Blanc al beklommen!) Jean-Maurice, financiëel verantwoordelijke voor de Europeade en al sedert 68 actief deelnemer.

Roland, de vlaamse regisseur is er ook bij.

Jean-Maurice neemt ons na de bijeenkomst mee naar het hotel du Parc, waar Bruno en Michel B logeren. Iedereen is hier al sinds gisteren, de voorbereidende gesprekken waren deze voormiddag, alsook het bezoek aan het stadion enz. Door de diefstal van Hermans GSM hebben ze hem natuurlijk niet meer kunnen bereiken...

We rijden terug de stad in waar we burgemeester Dumas (heet in Zwitserland Président de ville) zullen ontmoeten op een prijsuitreiking aan een cineast van deze stad.
Er worden fragmenten vertoond van zijn films ‘Le tueur de midi’, ‘Grossesse nerveuse” “Azurro”, “Pas de panique” en een stukje uit zijn nieuwste die volgend jaar uitkomt “Marcello’s date”. De fragmenten doen me echt wensen dat ik de hele film kon zien.
De maker, Denis Rabaglia is ook heel gevat in zijn dankwoord:”10 punten om te weten over Denis R die men niet op het internet vindt”.
Er volgt een receptie en we rijden later met Serge mee naar restaurant “Le rivage” op de col de la Forclaz. Ik krijg een zitje tegen het raam, het is alsof ik vanuit een vliegtuig naar de verlichte stad recht onder mij kijk, prachtig!

Ook het eten mag er zijn, we kiezen voor een wildmenu. Ik krijg pompoensoep, everzwijnentrecôte met kastanjes, rodekool, spätzli(kleine knoedels, maar lekker gebakken) en nadien nog passievruchten sorbet. Herman heeft een cassoulette de chevreuil.

Onze Marlin staat op de parking van het hotel, daar slapen we dus, na nog een drankje in het hotel. Bruno vraagt me of ik een deel van de Europeadepresentatie wil doen, deze zomer. Ik krijg bedenktijd.

Donderdag  - Roussillon 

Om 8u10 op- er wordt nooit een wekker gezet, we worden bijna elke dag spontaan op dit uur wakker.

Stralend weer, maar nog wat fris.
We wandelen naar het centrum van Roussillon, nemen wat foto’s, ontmoeten Gérard, die daar in een raar blauw/wit soort jeep aankomt en kopen brood en croissants.

De druivenconfituur is fantastisch gelukt. Alleen zitten er wat veel pitjes in, maar die spuwen we wel uit.

10u50 : vertrek naar Reillane langs piepkleine wegen. Iets over twaalven komen we op de Pinchinette aan. We kloppen aan bij de verbouwde cabanon van Huguette, er komt een man met stofjas opendoen, met een vriendelijk gezicht –hij heeft iets van Chris V en Ludovikus-, met mooie blauwe ogen en een verzorgde witte snor.

Hij vertelt dat Urs maandag naar Zuid-Amerika is vertrokken tot 20 december. Huguette woont al een jaar terug in Zwitserland!(Luzern) Misschien komt zij in november nog eens hier.

Dit doet heel raar aan...

We sluiten een hoofdstuk af. Voor René en Suzy, onze lieve broer en schoonzus, was dit een tweede thuis, nu woont zelfs haar zus hier niet meer. Wij zullen hier waarschijnlijk voor de laatste keer geweest zijn...zo jammer, ’t is een paradijs, la Pinchinette.
Ik ben heel triestig.

We doen boodschappen in Forcalquier : Banon-kaas! (hij kost wel 4,40€ voor een klein kaasje, maar je kan hem bij ons haast nooit krijgen, dus moeten we van de gelegenheid gebruikmaken).

Vanaf Les Mées stuurt Lucie ons over een piepklein bergweggetje naar Sisteron.

Wel prachtige panorama’s!

De Montagne de Lure : grijze, groene, blauwe rotsen...

We piknikken met zicht op de Alpen.

Als we in de Drôme komen beginnen de schitterende herfstkleuren op te vallen, we rijden hier slechts kort en belanden algauw in de Isère en meteen ook in de wolken. Gedaan met zon en stralende blauwe lucht??? Ik hoop van niet...

De afdaling van de Col de la Croix haute is hevig!

Om 19 uur : Le lac de Saint-André.

We parkeren tegenover het restaurant “le saint André”.

We willen hier de keuken wel eens proberen en die is overheerlijk. We krijgen een verfijnd menu, schitterend opgediend : als aperitiefhapje een extraatje : mousse van beuling(!)met room en reepjes appel als versiering.

Ik koos een taartje met kikkerbil, look, kikkererwten en gefrit.peterselie als voorgerecht, dan speenvarken, polenta, cannelloni gevuld met champignons en knolselder, in wijn en kaneel gestoofde peer met airelles en dessert : bonbons, geserveerd op een lei: ijsje van wat roze kinderkauwgom leek, mousse van mokatine, brochetje van snoepspekjes en kleine crème brulée met aardbeispekjes.

Herman had foie gras met kwartel en artichoc, rabarbermoesje, rozijnenbroodje; hazebil met zelfde garnituur als ik en als dessert chocomelk met een groene éclair van meringue.

Het klinkt allemaal wat raar als ik het zo geschreven zie, maar het was echt buitengewoon lekker en kleurrijk, zelfs humoristisch geserveerd.

Woensdag - Port Leucate
 

Om 8u10 opgestaan.
Herman was bang dat het pleintje zou vol geparkeerd worden, dus vertrekken we, nog half in nachtkledij van een verlaten parking.

Er stond vannacht een zeer sterke wind die ons huisje deed schudden en het begon ook nog eens te regenen. Ik ben de verluchtingsluiken gaan sluiten, maar heb voorts goed geslapen.
In het dorp kochten we croissants en stokbrood, waarna we even buiten het dorp hebben ontbeten.

Regen – regen – regen...

In Lunel staan we een uur in de file.

We eten voor de kerk van Gallician, waar we om 14u40 terug vertrekken.

We moeten dringend water inslaan.

De Provence in de regen...’t is weer eens wat anders.

Zou wel mooier geweest zijn met zon, want ver kan je nu ook niet kijken.

Als we de Camargue verlaten, de Rhône oversteken,  wordt het eindelijk weer droog.

Ik herken tot mijn plezier de bergketen van de Luberon, met op een kale punt St-Michel-l’Observatoire, de platanendreven en de blauwe luiken aan de vensters.

                                          

We doorkruisen St-Rémy-de-Provence : mooi maar heel druk!

Er zijn volop waterspuiters, maar nergens is er plaats om dichtbij te parkeren met ons groot geval...dan maar verder naar Cavaillon.

In het lieflijke dorpje Goult : een dorpspomp waar we dichtbij kunnen komen!

De watertank wordt volgegoten en ik ga me meteen wassen, heerlijk!

Het is een mooi dorpje, lijkt op Lurs, waar ik jaren geleden een aquarelcursus volgde.
                                      

We maken een kleine wandeling en gaan dan op weg naar Roussillon, zien of we het restaurant van neef Gérard vinden.

Ik telefoneer ook met Huguette,(zus van een schoonzus), die hier dichtbij woont, maar de verbinding verbreekt telkens.

Roussillon dankt zijn naam aan de magnifieke okerkleurige rotsen. Op sommige plaatsen ziet het eruit als Bryce Canyon.

Het wordt wel een hele zoektocht naar Gérard en Annette.

Eerst gaan vragen bij “le petit Auberge”. De uitbater kent hem wel, maar weet niet hoe zijn restaurant heet. We parkeren op een betaalparking, want we mogen met de Marlin niet het dorp in, dus gaan we stappen.

We zien geen restaurant dat een belletje bij ons doet rinkelen. In een snackbar vraag ik nog eens naar Gérard DP en de uitbater belt hem meteen op. Ik hoor hem zeggen “Annette, ma chérie, comment va le mariage?” Heel even denk ik : die zullen toch niet pas getrouwd zijn, maar de man geeft haar meteen aan me door en ik weet niet eens of ze wel Nederlands spreekt, heb haar nog nooit ontmoet!

Als ik haar aan de lijn krijg, begin ik dus maar meteen in het Frans, natuurlijk kent ze me niet, ze geeft Gérard door.

Die moest precies ook even denken, het is dan ook lang geleden. Hij zegt hoe we moeten lopen om bij hem te geraken. Een restaurant heeft hij niet meer, enkel chambres d’hôtes en gekookt wordt er alleen voor speciale gezelschappen.

Het is nog een flinke wandeling, maar na wat fout lopen en eerst bij de ouders van Annette aan te bellen, geraken we er dan toch.

We krijgen een glas wijn aangeboden.

Ze wonen daar prachtig, met zicht over de hele okerkleurige vallei.

Nu horen we dat de twee na 16 jaar samen, dit weekend getrouwd zijn, vandaar die uitroep van de snackbarman!

We feliciteren, babbelen nog wat en na een 20-tal minuten vertrekken we om de tortelduifjes wittebroodsweken te laten vieren. Al acht jaar wonen ze hier, nadat het hotel-restaurant in Ternat verkocht is. En ja, Annette is dus ook een vlaamse.

Wij besluiten om op onze stille parking te overnachten.

Het is hier heerlijk rustig en mooi gelegen. Er staan nog 5 andere motorhomes, maar geen andere autos.

De bakkers zijn nu wel gesloten, we eten toastjes met charcuterie. Op verzoek van Herman maak ik confituur van 2 trossen druiven, voor meer heb ik niet genoeg suiker. Ik hoop dat hij wil opstijven... Zo gaan er niet teveel druiven verloren, we hebben nu nog altijd zo’n 2 à 3 kg over geloof ik.