Met honden is het gemakkelijk vriendjes worden: ze komen vanzelf naar mensen, smeken om aandacht en na een beetje spelen zijn ze al heel content. Katten... zijn iets ingewikkelder. Ze draaien al eens hun kont, steken zich weg of halen hun gevreesde klauwen boven. Nochtans willen katten graag evenveel aandacht van mensen dan honden, alleen duurt het wat langer voor ze dat toestaan. Het toverwoord bij katten is dan ook... geduld.
Ze zijn onafhankelijk, een tikje arrogant, doen hun eigen goesting en zijn echte muizen- en vogelmoordenaars. Zo worden katten vaak beschreven. Kattenliefhebbers weten dat er onder dat schild ook vaak een kat schuilgaat die wel affectie wil, dat de katten vaak meer gehecht zijn aan hun baasjes gedacht wordt en dat ze, hoe onafhankelijk ook, toch komen opdagen voor het eten als ze dat op enigszins vaste uren krijgen.Maar de band met een kat is er niet onmiddellijk. Daar moet tijd overgaan, energie in gestoken worden en is vooral afhankelijk van de persoonlijkheid van de kat. Sommige zouden liefst de hele dag op je schoot liggen spinnen ('de schootkat'), anderen willen liever spelen, komen altijd naast maar nooit op je liggen of blijven zelfs liever aan de andere kant van de kamer.
1) Laat de katten tot mij komen
Naar de kat toe lopen, zeker met zware schoenen, tikkende hakken of kinderlijk enthousiasme, jaagt zelfs de meest sociale kat weg. Een kat moet aan je wennen, ongeacht haar persoonlijkheid. Door kalm aanwezig te zijn in dezelfde ruimte als de kat terwijl je je met je eigen zaken bemoeit, heb je veel kans dat ze uit zichzelf naar je toe komt. Na vijf minuten bij sociale katten, na uren, dagen of zelfs weken bij schuwe katten.
2) Traag maar zeker
Geef de kat die je te vriend wil maken telkens een beetje aandacht. Een aai is de test bij uitstek: vraagt de kat om meer of is ze alweer weg? Hou je een beetje in: te veel aandacht zal de kat meestal ook wegjagen of doen klauwen.
3) Angstige kittens
Geef kittens, vooral de angstige, eerst een kleine kamer om aan te wennen. Bij voorkeur is dit een kamer waar ze later ook mogen komen. Sluit de kamer af en ga in de buurt van de kat zitten, zonder deze aandacht te geven. Probeer ze te lokken met wat snoepjes, een speeltje aan een touw (niets dat lawaai maakt of te veel snelheid maakt) of een laserpen. Vermijd 'overknuffelen' en te veel spelen: dat is intimiderend voor een kleine kitten.
4) Geredde of geadopteerde katten
Wie een kat redt van de hongerdood, een zwerfkat opneemt in huis of een asielkat adopteert, heeft soms nog iets meer geduld nodig. Deze katten hebben net ondervonden wat het is om in de steek gelaten te worden en hun vertrouwen is soms zoek. Zeker bij mishandelde katten kan het even duren voor de kat zijn draai heeft gevonden.
Geef deze katten ruimte, voldoende zorg, positieve maar gelimiteerde aandacht zodat de kat niet overgestimuleerd raakt en zijn of haar plekje in het gezin kan zoeken. Let daarbij op de signalen van de kat: slaan met de staart, de kop wegtrekken, in elkaar duiken of verwijde pupillen duiden erop dat de kat er genoeg van heeft. Ze forceren doet meer kwaad dan goed.
5) Een nieuwe partij
Katten zijn over het algemeen niet dol op veranderingen, en sommigen reageren er ronduit agressief op. Een verhuis, bij iemand intrekken of een nieuwe partner of kamergenoot kan voor een kat reden zijn tot abnormaal gedrag: de kat steekt zich weg, wil niet meer eten, gaat meer drinken of gaat uit protest naast de kattenbak.
Ook hier geldt: laat de kat wennen aan de nieuwe omgeving. Verhuis de kat samen met zijn vertrouwde dingen en laat de kat wennen aan de persoon die intrekt of waar je naartoe verhuist. Laat hem of haar al spelen met de kat of eten geven.
Oude gewoontes zal je maar moeilijk kunnen afleren: mocht de kat van jou op bed slapen, maar van de partner niet, dan zal de kat meestal niet begrijpen waarom het verboden wordt. Bespreek dit op voorhand met je (nieuwe) partner.
6) Wilde katten
Een kat die geen of weinig menselijk contact gewend is, is moeilijk te temmen. De meeste zullen zich nooit echt volledig kunnen ontspannen of je volledig kunnen vertrouwen. Geduld is hier nog crucialer dan elders. Doseer je aandacht voor de kat, forceer niets, hou je stem laag, vermijd harde geluiden of bruuske bewegingen en respecteer de grenzen die de kat aangeeft.
Om contact te krijgen op een basisniveau kan je de kat imiteren. Ligt de kat, ga dan in de buurt (maar niet te dichtbij) liggen. Kijk de kat in de ogen, knipper nadrukkelijk en bekijk of de kat dit gebaar imiteert. Indien wel, dan komt het wel goed, indien niet, dan is de weg nog lang en misschien wel onmogelijk.
7) De keuze van de kat
Katten kiezen vaak een of enkele personen uit waar ze aan gehecht zijn. Ze zullen niet even dol zijn op iedereen in huis en daar kan je zo ook niet toe dwingen. Dat ligt niet altijd aan de persoon zelf, maar soms gewoonweg aan de kat.
8) Vergeet straffen
Hoewel katten niet bepaald een slecht geheugen hebben, is een kat straffen redelijk zinloos: ze begrijpen simpelweg niet wat die tik op de rug te maken heeft met het omstoten van de bloempot. Een luide 'nee' of een sisgeluid in combinatie met een sterke handbeweging of knippende vingers is efficiënter. Of de plantenspuit: die vergeten katten nooit.
9) De liefde van de kat gaat door de maag
Als jij de voedingsbron bent van de kat, dan is het cruciaal dat de kat niet de hele dag aan het eten kan. Hij moet zich aan jou binden, en de beste manier daarvoor is de kat op vaste tijdstippen eten te geven. Wedden dat hij binnen de kortste keren een half uur voor etenstijd rond je benen komt draaien?
10) Sterilisatie/castratie
Door een kat te steriliseren of te castreren, maak je ook de band tussen baasje en kat beter. Hoe? Omdat de kat niet meer geregeerd wordt door hormonen, maar op het gemak thuis blijft zitten. Tot er een interessante vogel voor het raam passeert natuurlijk... (edp)
**********