FRUITWERKGROEP Kempen

Bezoek tuin Daniël Willaeys te Zoersel

23.09.2017                            

GROOTFRUIT

Zoals de moestuin, is ook het groot-fruit aan een revival bezig: er was een opkomst van een 25tal geïnteresseerden aanwezig in de tuin van Daniël, die daar terecht vereerd mee was.

Vincent Turkelboom werd prompt tot voorzitter gepromoveerd en mocht de bende door de rijke tuin van Daniël leiden.

Alvorens de rondleiding te starten kon iedereen zich voorstellen en daar waren enkele ware pomologen , alsook een beroepsteler bij, de kennis was dus verzekerd.

WALNOTEN

Als inleiding gaf Vincent info over het stijgende onderzoek over walnoten in Vlaanderen, deels te wijten aan de verminderde handel in appelen en peren.

De kennis van walnoten, welke vroeger in onze streken aanwezig was, is de laatste decennia grotendeels verloren gegaan. De laatste jaren is er terug meer interesse naar inlandse variëteiten. Tuincentrum Groendekor organiseert trouwens op 11/12 november een beurs over walnoten te Sint-Pieters-Leeuw.

Een interessant weetje: vroeger werden de walnoten gezaaid op een bedekte steen zodat er zich geen penwortel kon vormen, maar er zich een oppervlakkig wortelgestel ontwikkelde. Dit had als gevolg dat de bloemvorming later plaatsvond en er daardoor minder kans op nachtvorst was.

Jacques Bosschaerts liet een smaakvolle noot proeven, gemakkelijk te kraken, die ook nog na twee jaar goed te genieten is.

RONDLEIDING IN DE BOOMGAARD

En dan de rondleiding door de tuin, hoeveel fruitbomen er staan is moeilijk te achterhalen maar het zijn er veel.

Daniël heeft bij het merendeel van de bomen wel een eigen verhaal dat wordt aangevuld door  verschillende deskundige aanwezigen.

Te veel om te noteren, hierbij enkele notities:

Door de nachtvorst in het voorjaar zijn er enorm veel bloemknoppen bevroren, ook in de gangbare teelt is er in sommige boomgaarden tot 70% verloren. Een gevolg hiervan is dat de fruitmot zich met alle geweld op al het overblijvende fruit heeft gestort, waardoor het overblijvende fruit werd aangetast.

Volgens Daniël is er echter hoop, de boom met de appelvariëteit ‘Ecolette’  is quasi niet aangetast, toeval of niet, en hing boordevol met rode appelen, bovendien een zeer smaakvolle appel, voor de helft Elstar, maar veel gemakkelijker te telen. Het was de eerste resistente appel van Wageningen.  De resistentie is er nog steeds in tegenstelling bv met Pinova. Spijtig dat Ecolette nog zo weinig bekend is.

Enkele rassen van Hugh Ermen (Red Devil, Scrumptious, Limelight : lekker, doch gevoelig voor kanker

Collina: goede vroege bio appel

Ontario: late appel, goed te bewaren, geschikt voor zandgrond

Sterrenet: best enkel hoogstam

Schöne von Nordhausen, door de Fransen benoemd als Belle de Nordhausen. Lekkere gele appel.

Court pendu Rosat  kleine, latere appel

Svatava, een grote, rode Tjechische appel werd zeer lekker bevonden.

En zo wandelden we van boom naar boom, elk met zijn eigen verhaal…

Vincent gaf de opmerking dat het zeker de moeite zou lonen om alle bomen uit deze boomgaard te archiveren.

Het weer zat mee, hetgeen er fijne namiddag van maakte.

Werner Pauwels

30-09-2017, 00:00 geschreven door Daan

Rups groot Koolwitje

Het moet lukken. Vanmorgen ging het op het Velt Facebook waarschijnlijk over de rups van het geaderd witje. Net zag ik dit rupsje op het raam klimmen, beter dan op mijn kolen die er ver vandaan staan.

29-09-2017, 14:27 geschreven door Daan

Kweeperen

Enkele dagen terug heb ik de kweeperen geoogst. Slechts 1 boom droeg dit jaar: Leskovacka of toch Leskovacz? De appelvormige kwee. Het is de meest gezond groeiende en blijkbaar de laatst bloeiende en daardoor ontsnapt aan de vorst van 19 en 20 april. Geen Vranja, Rea’s mammoth, Champion, Kramer.

De vruchten zijn dit jaar wel extra vroeg rijp.

29-09-2017, 10:37 geschreven door Daan

15/9 Orval,  Avioth

We rijden Luxemburg door naar de abdij van Orval die beneden in België ligt, niet ver van Virton. Met een charmante gidse gaan we op stap naar de ruiïnevan de eerste kerk. We steken een pleintje over met een 300 jarige zomereik, een van de reuzen van België. Ernaast ligt de kruidentuin.

In 1132 stuurt Bernardus van Clervaux 7 monniken naar Orval. In 1793 wordt de abdij door de Fransen  totaal verwoest. Pas van 1926 begint de heropbouw.

Middagmaal in de Brasserie  ‘à l’Ange Gardien’, vergezeld van oude Orvals. De regen kan ons niet deren.

Het eerste gebouw is het restaurant.

De voorlaatste en de laatste foto betreffen de gravin Mathilde bron(1076)

Een forel viste haar verloren ring uit de bron. Zij riep "Dit is werkelijk een gouden dal", maar dan in het lLatijn: aurea vallis, Or-val.

28-09-2017, 22:18 geschreven door Daan

VERVOLG

Op foto 6 zie je hoe de stenen rood gebakken werden bij de brand

28-09-2017, 22:16 geschreven door Daan

Avioth

Als we naar Avioth rijden, net over de grens in Frankrijk, wacht ons een parel: een grote, nog originele Vroeg Gothische Basiliek voor de pelgrims op weg naar Santiago de Compostella. De regen is al een tijdje opgehouden.

Merkwaardig is dat deze kerk (rond 1250), in een nu onogelijk klein dorpje, haar oorspronkelijke staat behouden heeft; een belevenis.

28-09-2017, 21:54 geschreven door Daan

Een zeer fruitig weekend  23-24 sept.

In maart was er een samenkomst op Hoebenschot te Lichtaart als start voor een Velt Werkgroep Fruit Kempen. Om interesse te wekken en dit bekend te maken plande ik 2 samenkomsten. Een in het kader van het kleinfruit (15/7). Zie verslag van Werner Pauwels http://blog.seniorennet.be/fruit2  op 24/7. Zaterdag was de dag voor het Grootfruit met een opkomst van meer dan 25 personen. We verwelkoomden o.a.de groep Fruitcultuur Noord Brabant met Toon Geerts, Marcel Rutten, Ger van Santvoort, Jan Zandbergen en zijn vinnige Jeanne. Op 22 okt hebben zij hun Fruitfeest te Liempde, halverwege Eindhoven en 's Hertogenbosch. Verder Jacques Bosschaerts, de pionier voor fruit bij ons met twee grote Fruittentoonstellingen begin de tachtigerjaren in het Arboretum te Kalmthout. In tegenstelling met op veel andere plaatsen is bij mij wel veel fruit te zien, ondanks de vorst van 19 en 20 april.  (-3,9° volgens het Weerstation Zoersel). Gezien  de kans op late vorst in nde Kempen ging mijn aandacht naar late bloeiers. Daarnaast  zagen velen haast 100% uitval door wormstekigheid. Toen we bij de volgeladen Ecolette kwamen viel mijn frank: hier geen wormstekigheid! Wat is de verklaring? Het werd een leerrijke en gezellige namiddag en genieten van het zonnige herfstweer.

Op zondag hield de Velt werkgroep Menen-Wevelgem zijn tweejaarlijks fruitfeest in hun Poelenboomgaard naast een basisschool te Wevelgem. Van de twee initiatiefnemers schiet enkel nog Bart Vanden Hove over. De grote fruitkenner Pierre Demeulenaere, een jaargenoot van mij, overleed 2 jaar terug. Hij was een oudleerling (tuinbouwschool Roeselare) van Jan Heyman, stichter- voorzitter en erevoorzitter van Velt vzw. Spijtig zette Pierre niets op papier. Een vijftal jaar terug kwam er versterking, o.a. Dieter Dewitte is op vele markten thuis. Ze kregen een harde opleiding van Pierre vertelde Bart. Er was een stand van de Croqueurs de Pommes Nord, Pas de Calais, Belgique. Pierre  was destijds een van hun bestuursleden. Uit het verre Frederiksoord, Drente, kwamen Tammo Katuin (voorzitter) en Marianne van Lienden, van de Noordelijke Pommologische Vereniging. Tussen haakjes, ze hebben een uitstekend ledenblad Pomospost. Tammo gaf drie lezeingen over stoofperen.  Hij had ook nieuwe naamplaatjes voor fruitboomrassen bij, €7,5 & 8,5    De plaatjes worden met een laserprinter gemaakt .                           In de boomgaard hield Bart Vanden Hove de rondleidingen. Ik heb een pertinente opmerking: waarom hier geen halfstammen, een stuk gemakkelijker in onderhoud en evenzeer mooie of voor deze situatie nog mooiere bomen. De hoogstammen worden boven toch ook een stuk ingekort. Er lopen enkel kippen onder. Die hebben het nu wel moeilijker om in de bomen te gaan slapen!  Spijtig kennen de ambtenaren van de provincie enkel hoogstammen en zijn enkel deze toegelaten.                               Naast de eigen stand van de werkgroep met ook nogal wat vondelingen had ook Patrick Heyerick  zijn fruitstand met fruit uit de Vlaamse Ardennen. Ik was getroffen door de grootte van zijn vruchten. Goede grond, goede voeding. De werkgroep heeft in zijn bestuur ook een ferme druivenamateur met meer dan 100 rassen, Diego Nayaert. Verder was er de stand van het wijnmakerskoppel Dirk  Bulcaen en echtgenote die een gedeelte van hun wijnstokken ook op Poelenboomgaard hebben staan. Ik proefde hun zeer te genieten Johaniter en Solaris en ook een wijn van 2006 met bijvoeging van Aroniabessen.

Mede dankzij het weer zat een goede opkomst te genieten van de fruitsappen, taarten en bio-biertjes Saison van Dupont of een Leireken.

FOTO’S

1. Ecolette

2. Idem

3. Paneel hoogstamboomgaard Poelenbos met hulde aan Pierre Demeulernaere

4. Dieter Dewitte

5. Links Jean Michel Dambrine van de Croqueurs N. P. de C. B.

6. Wijnen van

7.  Dirk Bulcaen en echtgenote

8.. Patrick Heyerick

9. Diego Nayaert

26-09-2017, 00:00 geschreven door Daan

TRIER

In de namiddag staat de wandeling door Trier – al gesticht in 17 v C. - op het programma. En weer hebben we geluk: droog, net als op alle wandelingen tot nogtoe. Het grote complex (4^de eeuw) van de Kaisar Thermen staat gedeeltelijk in steigers.

Vandaar is het niet ver wandelen naar de indrukwekkende Basilika van 310, nu protestanse kerk. Er is een dienst zodat we de enorme binnenruimte niet kunnen zien. Er tegen aangebouwd is het weelderige, barokke,   keurvorstelijke Renaissance -  en Rococopaleis van de de aartsbisschoppen. Er achter ligt de Roter Turm. We nemen even een kijkje in een gothische parochiekerk. Iets verder ligt de prachtige Hauptmarkt met imposante, grote huizen. Er staat een mooie fontein (Petrusbrunnen uit 1595) en een kolom, Marktkreuz, 958. Op weg naar de door de tijd zwarte Porta Nigra (2^de eeuw) treft ons een voorname woning (vroeg gothisch) met Moorse invloed. Op de terugwandeling bezoeken we de  Romaanse Dom (+/- 1100). Zelf ga ik nog een kijkje nemen in de ernaast gelegen Lievevrouwenkerk, de oudste gothische kerk van Duitsland, opgericht tussen 1227 en 1260. Daarna tijd om wat uit terusten bij een Benediktiner Weissbier.                                                                                                 In Trier werd Karl Marx op 5 mei 1818 geboren.

Trier maakte op mij een grootse indruk.

Na het avoneten hebben we de muziek – en zangavond. Gids Paul zet de toon met zijn hoorn. Ik wist niet dat die zoveel vocht verzamelt. Daarna zijn het de gitaren van Lut en Walter die de zang begeleiden. Blijkbaar zijn er meerdere koorzangers onder de medereizigers.

FOTO'S

TRIER

1 Kaiser Thermen

2 Keurvorstelijk paleis en Basilica

3 Rococo

4 Basilica

5 Aan de gesloten Basilicadeur

6 Rotern  Turm

7 Gothische parochiekerk

8 Grote markt

9 Idem

23-09-2017, 22:55 geschreven door Daan

VERVOLG

10 De fontein

11 Kruis

12 Grote markt

13 Idem Oudste apotheek van Duitsland

14 Huis met Moorse invloeden.

15 Porta Nigra

16 Idem

17 Romaanse colonade van een vroeger klooster

18  Paul Koop, gids en Walter Vereycken, organisator

23-09-2017, 22:35 geschreven door Daan

VERVOLG   2

19  Naar de Dom

20  Dom

21 Romaanse Dom met ernaast de gothische Liebfrauenkirche

22 Interieur Dom

23  Idem

24  Interieur Gothische Liebfrauenkirche

25  Toren Dom

Acheraf uitrusten en genieten van een Benediktiner Weissbier in goed  gezelschap.

26 Nog een blik op de voortorens van de Dom. De achterste zijn te zien op 19. Alle Romaanse kathedralen hebben steeds deze 4 torens.

23-09-2017, 22:23 geschreven door Daan

Sedan - Trier

In de namiddag bezoeken we de burcht van Sedan, de grootste van Europa, een oppervlakte van 35000 m2 en 7 verdiepingen, begonnen in het begin van de 15^de eeuw. Graaf van Turenne, kleinzoon van Willem van Oranje en later veldheer van Lodewijk XIV werd er in 1611 geboren.                                                                                                                                                     Napoleon III capituleert er in 1870 tegen de Pruisen. In Parijs breekt een nieuwe revolutie uit en begint de Derde Republiek.

Ons hotel en uitvalbasis is hotel Deutscher Hof te Trier. De bus met chauffeur Marco van De Arend van Arendonk kan vlak voor de deur parkeren.

FOTO'S

Bij het binnenrijden zien we de Moezel en de Romeinse brug, de oudste van Duitsland.

De Römerbrücke De brug maakt deel uit van de werelderfgoedinschrijving Romeinse monumenten, Dom en Onze-Lieve-Vrouwekerk van Trier. De eerste houten Romeinse brug op deze locatie dateert uit 17 v. Chr; de palen konden in 1963 op hun oudheid worden onderzocht. De eerste stenen brug dateert uit 45 n.Chr. De pijlers van de huidige stenen brug werden tussen 144 en 152 n. Chr gebouwd. In de jaren 1700 werd de brug hertbouwd.

22-09-2017, 22:11 geschreven door Daan

14 september Villa Borg  -  Trier

We bezoeken de volledig heropgebouwde Romeinse villa Borg te Perl. In de vruchtbare streek Moezel-Saar waren veel Romeinse nederzettingen. Dat de streek geschikt was voor wijnbouw zal wel een pluspunt geweest zijn. We worden er gegidst. Vooral de badvertrekken,  de thermen krijgen de meeste aandacht.

Vandaar gaat het naar het pittoreske Saarburg met mooie vakwerkhuizen en het riviertje dwars door het centrum met door de vele regen felle waterval.

FOTO'S

22-09-2017, 00:00 geschreven door Daan

Reis Davidsfonds Zoersel 13-17 sept

Om 6u vertrokken in de regen, met een stop langs de autoweg. Net als vorig jaar is Paul Koop onze gids. Hij zorgt voor een grondig inzicht in de geschiedenis en kunstgeschiedenis. Nog in de voormiddag bezoeken we Charleville-Mézière, de stad van de marionetten. De grote markt is haast een copie van het Place de Vosges in Parijs. Daar is de kleur rood, hier geel. De avontuurlijke dichter Arthur Rimbaud werd hier op 20 oktober 1854 geboren. Middageten.

21-09-2017, 09:51 geschreven door Daan

Namiddag Pitfruit

In het kader van de Velt Fruitwerkgroep Kempen gaat hier (Lage Weg 60 Halle-Zoersel) volgende zaterdag 23/9 om 14u een namidaag over grootfruit door. Ik verheug mij op de komst van de Nederlandse Pomologen die mee waren naar Engeland.

Fruitgeïnteresseerden welkom.

18-09-2017, 22:52 geschreven door Daan

Compost als hulp voor Chinese Kool

Een paar dagen terug was ik de chinese kolen aan het wieden en uitdunnen.

Na het wieden lagen de planten er maar ongelukkig bij.

Hoe kon ik die recht zetten om de groei niet te onderbreken?

Toen kreeg ik het idee om er een mauw aan te passen met een schachtje compost, vochtige compost dan wel. Het ging vlug en gemakkelijk.

FOTO’S

1. De rij na het uitdunnen en wieden. Deplanten liggen er maar slapjes bij.

2. Een kruiwagen vochtige compost

3. Het verschil

4. Chinese kool met een schachtje

5. Nu kan de rij verder groeien. Af en toe worden er nog enkele uitgedund voor de rauwkost.

07-09-2017, 22:38 geschreven door Daan

Suikermaïs

Een heerlijk middagmaal

Al meer dan 50 jaar teel ik suikermaïs. Vroeger waren dit de zaadvaste rassen als bv Golden Bantam, maar nu zijn de hybride, suikerzoete rassen nog beter.

03-09-2017, 06:18 geschreven door Daan

Cornus mas  Kornoeljekers

De Cornus mas leerde ik kennen op reis in augustus in Duitsland, op een Raststätte, snelwegrestaurant langs de autoweg.

Ik heb mijn eerste Kornoeljekers van een zekere imker De Blieck uit het Waasland op de eerste en enige Tuinbeurs die we met de pas gestichte Velt in 1974 op Lima te Sint- Martens- Latem hielden.

Het is een boom van een 5 tal meter geworden, die practisch elk jaar overvloedig draagt met kleine vruchten met een redelijke smaak. Een paar weken geleden waren ze rijp en vielen af, maar de hitte van toen deed ze vlug verdrogen zodat van verwerking niets in huis kwam.

In maart bloeit de boom helemaal in het geel en de eerste bijen en insecten komen er het stuifmeel halen.

Ik heb verschillende kornoeljekersen staan.

Een van de struiken heeft nu rijpe vruchtjes, lekker, echt om te snoepen. In vergelijking met de grote Jolico vruchten valt hun maat nog best mee.

Van de Jolico eet je er enkel een paar. De smaak valt iets wrang uit.

Schönbrunner, die de naam ‘Gourmet kers’ meekreeg draagt zijn eerste vruchten, doch die zijn nog niet rijp. Het formaat ligt wel duidelijk onder dit van de Jolico.

Zoals je in de vorige blog kon lezen heb ik nu enkele veel belovende rassen van de Zoetewei kwekerij te Putte (Mechelen).

De laatste dagen heb ik gezwoegd en gezweet om een netelwoud onder  antiworteldoek te krijgen om ze mee in de rij een plaats te kunnen geven.

FOTO’S

Jolico

“

“

Schönbrunner

“

Links de Jolico, rechts “de lekkere”

Jolico

De lekkere

Formaat: links Jolico, rechts de lekkere

03-09-2017, 00:00 geschreven door Daan

Plantmateriaal van de Zoetewei Putte  (Mech.)

www.kwekerijdezoetewei.be

Deze kwekerij heeft waarlijk een fantastische collectie!

Mijn nieuwe aanwinsten:

Kweepeer Miagkoplodnaja   Kan ook rauw geproefd worden.

Russische selectie met peervormige vruchten. Zeer winterhard. Uitzonderlijk voor kweeperen levert deze variëteit vruchten die rauw kunnen gegeten worden. Korte bewaartijd. Rijp eind september.

Vruchtmeidoorn  Anomala   - x Crataegus anomala 'Zbigniew'

Zelfbestuivende struik of kleine boom tot 4 meter hoogte uit Ukraïne. Trossen met oranje-rode vruchten die rijpen in augustus. Vooral voor bereidingen gebruikt vanwege de opvallende pitten, maar ook zeer goed van smaak om vers te eten. Als jonge plant al vroeg vruchtbaar. Aanrader.

XINJIANG PEER - Pyrus x sinkiangensis

Zeldzame peer in onze streken. Waarschijnlijk een complexe hybride tussen gewone peer en nashipeer. In het noorden van China meer geteeld. Zoeter en van meer economisch belang dan andere (nashi)peren. Boom met mooi rood blad. Kleine peer met goed aroma

Cornus mas  Panchavero

Grootvruchtige selectie genoemd naar de Bulgaarse regio Panchavero. Helderrode en zeer dikke, tot 2,5 cm lange kornoeljekersen met een zure smaak als kersen. Eén van de soorten met de grootste vruchten (10g) in onze collectie.

Cornus mas  Jantarnyj

Gele bessen. Iets kleiner van formaat (4g), maar uitzonderlijke friszure smaak. Rijpt in augustus en de vruchten vallen niet zo snel af bij rijpheid. Redelijk hoge opbrengst. Voor vers gebruik, vruchten bewaren goed.

Cornus mas   Pionier

Grote peervormige bessen (8g). Donkerrood, sappig, zoet en aromatisch. Rijpt in augustus en de vruchten vallen niet meteen af bij rijpheid. Kornoeljes zijn als vruchtplant hier nog relatief onbekend. Wordt in Oost-Europa geprezen om het lekkere fruit. Rijpt laat af  september

ZIE de foto’s op 12 augustus

03-09-2017, 00:00 geschreven door Daan

Feedback Moederkoren?

Twee personen brachten de oplossing. Waarvoor mijn dank

Geert Van de Wiele van de univ. Gent

“Ik herinner me uit mijn jeugd, waarin ik tijdens een scoutskamp nog moederkoren zag op onbespoten graanvelden in de Ardennen, dat Claviceps purpurea er meestal uitziet als dunne zwarte steeltjes. Ik heb ze toen nog in de hand gehad...

In uw geval denk ik eerder aan Ustilago maydis. Je kan dit googelen voor beelden. In Mexico wordt dit blijkbaar gegeten als delicatesse. Toch zou ik het zelf niet proberen vooraleer ik de schimmel door een specialist heb laten determineren  “

Mycologe Lieve Deceuninck

“Mooie foto’s maar dit is geen moederkoren doch Maïsbrand. Ustilago maydis, ook wel builenbrand genoemd.

Meer info vind je zeker op het internet.”

23-08-2017, 09:07 geschreven door Daan

Moederkoren ?

Zonet een rijpe suikermaïskolf ontdekt met paddenstoelachtig uitgroeisel.

Wellicht is dit het gevreesde moederkoren?

Moederkoorn (Wikepedia)

Moederkoorn (Claviceps purpurea) of moederkoren is een schimmel uit de klasse van de Sordariomycetes, die op de aren van granen als rogge en tarwe en andere grassen als kropaar groeit. De schimmel groeit zelden op gerst en haver. De naam is afgeleid van het gebruik door vroedvrouwen om weeën op gang te brengen met behulp van deze schimmel. Verder is in 1909 het aminozuur ergothioneïne ontdekt in deze schimmel.^[1]

21-08-2017, 00:00 geschreven door Daan