Ik kom van ver
van waar jij mooi was tussen je haren
als een eiland tussen het riet.
En je mond viel traag, traag
over mijn gezicht als avond
over de landen, als stilte
over dit gedicht.

Hoe zijn mijn handen wit
sindsdien, als om te leggen in een schrijn:

in de droom dat wij nog samenzijn.


Herman de Coninck

.

Slaapliedje voor Laura in Gigaro


Een miljoen vissen houden zich stil
en daardoor slaapt de zee.
Moge ook jij een paar duizend gedachten
niet hebben, en daaronder slapen.

(Ik heb ze voor jou gehad. En soorten verdriet.
Ze waren de moeite niet.)
En moge je ontwaken door vogelgekwetter
God is vrij vertaald in het Hebreeuws,

maar dit is naar de letter.

Herman de Coninck

Winterochtend

Ik hou van ochtendlijk vrijen,
voor alles weer moet
nog even mogen. En nadien buik aan rug
nog wat tegen elkaar aanliggen in de klaarte
van net-klaargekomen-zijn.

Buiten ligt alles helder vastgevroren
een klare vriesochtend is altijd klaarder
dan een klare zomerochtend, ongeveer zoals
helderheid in een zwart-wit film
helderder is dan kleuren.
Alles is zichtbaar. De naakte feiten
hebben kou.

Maar wij niet. Na de liefde buiten komen
is zoiets als van de sauna
in ijskoud water springen; je voelt het
nauwelijks. Je voelt het net genoeg
om je ijzersterk te weten.



Herman de Coninck

De lenige liefde

Middenin de vlakte van juli
kwam ik je tegen. Ik woon hier, zei je.
Ik keek naar de bloemen. Ja, dat zie ik,
zei ik, en waar leerde je de kunst
om niet lang te duren? Ook hier, zei je.

Je was lenig; en je woorden waren zo
doorschijnend, ik kon je er helemaal
door zien.
En daar lag ik al in het gras
en wat hield ik in mijn hand?
Een oortje, waarin ik het lange woord
'lieveling' uitgoot, zonder morsen

Herman de Coninck

Gedicht van Herman de Coninck (vrij naar Edna St.Vincent Milay)




Als ik te lang gezeten had bij jou,
te weerloos en te dicht tegen je aan,
wist ik dat ik vlug weg moest daarvandaan,
want van te grote warmte krijg je gauwer kou.


En als ik langer dan een mens verdragen kon
gekeken had naar jou, zo mooi en stralend klaar
dan ging ik duizelen en werd ik raar
zoals van te lang kijken naar de zon.


Dus zit ik nu weer op mijn oude kamer
waar alles donker is en koud en klein,
rondtastend naar mijn dingen, bedachtzamer


omdat ze me vervreemd geworden zijn.
Ik zoek mijn weg, hou halt, en luister
tot ik weer gewoon word aan het duister.


Herman de Coninck

Moeder


Wat jij met de tijd doet
is wat een ouwe grootmoedersklok
ermee doet: twaalf uur slaan
en daar alle tijd voor nemen.
Jij bent de klok: de tijd gaat voorbij
maar jij blijft. Jij wacht.

Wachten is wat een tuin overkomt
onder sneeuw, een boomstam
onder mos, hoop op betere tijden
in de 19de eeuw,
woorden in een gedicht.

 Want poëzie heeft te maken met het lang
samen laten liggen beschimmelen van dingen,
het alkohol laten worden van druiven,
het konfijten van feiten, het inmaken
van woorden, in de kelder van jezelf.


Herman de Coninck

Winter

winter. je ziet weer de bomen
door het bos, en dit licht
is geen licht maar inzicht:
er is niets nieuws
zonder de zon.

En toch is ook de nacht niet
Uitzichtloos, zo lang er sneeuw ligt
Is het nooit volledig duister, nee,
Er is de klaarte van een soort geloof
Dat het nooit helemaal donker wordt.
Zo lang er sneeuw is, is er hoop.

Herman de Coninck

uit: Zolang er sneeuw ligt (Brugge, 1981)

Ontmijner


Nee, liefde was dit niet, dit was te vol gevaar.
Mijn handen die voorzichtig tastten naar,
naar jouw borst, als handen van een ontmijner.

Liefde was dit niet, het was tegelijk groter en kleiner.
Zo groot als je borst en zo klein
als je tepel, zo klein als je zwijgende mond

en zo groot als je lachende mond.
Zo groot als het strelen, dat nu al de wond
wil genezen die later pas komt.

En zo klein als je wou dat de pijn zou zijn.


Herman de Coninck

Herfst

Herfst is de tijd van vermoeden, niet van weten.
Van tasten, niet van grijpen. Van eerst met mijn duim
het waas wegvagen van een purperen pruim
en van voelen en van dàn pas eten.

Herfst is rustig doende, niet als zomer doende was,
met dat druk ondernemen, proclameren en oprichten
en met uitbreiden en met weer iets anders stichten.

Herfst vertraagt een ogenblik de pas.
Een krekel zit nog vol te houden in het gras.
En op de grintweg snort een laatste bij.

Wat vorig jaar nog komen moest, is nu voorbij.
Maar de geest is vrij.
Om te berekenen en te weerleggen en te ijken.
En om te rangschikken en te bevragen, te beschouwen en te kijken.

Herman de Coninck

Uit: Ter ere van de goedertieren maan.

o, ik weet het niet

 
o, ik weet het niet,
maar besta, wees mooi.
zeg: kijk, een vogel  
en leer me de vogel zien  
zeg: het leven is een brood  
om in te bijten
en de appels zien rood  
van plezier, en nog,
en nog, zeg iets.
leer me huilen,
en als ik huil  
leer me zeggen:
het is niets.

 
Herman de Coninck
 
Uit: 'De lenige liefde'
 

Foto

 
 
Weemoed is een foto van voor twintig jaar.  
Familie, nog samen, nog gezond.  
Is toen. Met een lijst van nu errond.  
Het nu houdt het verleden bij elkaar.  
En omgekeerd. Want nu is maar even.  
Is opschrikken en vragen:  
waar waren we gebleven?  
Bij jou. In Die Dagen.  
 
Alles is ver. En de liefste dingen nog verder.  
Maar door het verleden wordt het bij elkaar  
gehouden, als schapen door een herder.  

 
Herman de Coninck  uit: Met een klank van hobo

Vader



De dingen die voorbij zijn, blijven rustig verderleven,
sereen, omdat ze niet meer zo acuut
en niet meer slechts zo heel heel even
moeten gebeuren van minuut tot minuut.


Zo ging mijn vader, toen hij stierf
ook in mijn dromen al een paar keer dood, maar trager,
er niet de tijd voor nemend, maar een eeuwigheid,
en leeft hij tóch nog verder, verder en wat vager.


Hij zegt niets meer, hij is een sfeer, mijn vader,
van ouwe woorden, het woord 'altegader',
het woord 'gelaat' en 'schoot' (van ons gezin) en 'schoon'.


Zo rustig wil ik ook wel sterven, een keer of zes, zeven
in de dromen van mijn zoon.
Tot ik gewoon blijf leven.




Herman de Coninck
uit: De gedichten (1998)

Verlanglijstje

Geef me Nescio en Tsjechov, oude boeken.
Geef me na mijn zoveelste kale reis
iemand die mij twee haren uittrekt
en glimlachend zegt: je wordt grijs.
Geef mij alles en zeg: het is niets.

Geef me niets en zeg: dat is alles.
Geef me mijzelf, geef me jou.
Ik heb gezocht naar wist ik maar wat.
Geef me nu eindelijk
wat ik altijd al had.

Herman de Coninck
Uit:Met een klank van hobo

Nu moeten wij aan veel meer traagheid wennen,
aan liefde die verdween en aan wat nog resteert
aan teerheid in wat najaarslucht en geur van dennen
en aan hoe-het-kon-zijn-gedachten die je nooit verleert.

Aan bijna-niets, en aan voortdurend 4 dezelfde muren
en aan een belsignaal dat nooit weerklinkt,
aan twintig keer per dag door ramen naar de verte turen
en aan altijd jezelf met wie je ’s avonds drinkt.

En wat ik overhou is niets om weg te geven:
wat ik nog ben, ben ik alleen voor mij.

Herman de Coninck

nevel is ‘t niet meer voorbijgaan
van iets moois dat al volbracht is.
nevel is gelukkig haast niet meer bestaan,
niet meer moeten
en nog even mogen.
je was lang gebleven.
nevel is even
daarna.
ik zie haast nog je ogen.
nevel is: nog bijna.

Herman de Coninck.