Nigeria was een land waar je niet kon leven zoals in de andere landen waar we gewoond hadden. Vriendschap sluiten met een Afrikaan was zo goed als onmogelijk. Je nodigt 1 persoon uit en binnen de week staan er meerdere aan je deur die ook wel eens op bezoek komen omdat ze " broer" of " zus" zijn langs vaders zijde of langs moeders zijde en door de vele vrouwen die de moslims er op nahielden, was dat aantal steeds rekbaar!!
Bezoekers van het thuisfront kregen we ook niet veel omdat de levensomstandigheden niet echt optimaal waren. Naast het bezoekje van mijn broer en zijn vriendin hadden we ook een tijdje het gezelschap van een koppeltje (Hilde en Piet) uit West - Vlaanderen omdat Hilde hier in opdracht van de universiteit een studie maakte als landbouwkundig ingenieur. Omdat die mensen er echt verloren bijliepen en geen buitenlandse ervaring hadden én omdat het het ook wel klikte tussen ons, hebben we ons een beetje over hen ontfermd. We namen hen mee naar een paar locaties in de buurt die ze zeker moesten gezien hebben. Hoe familie en wildvreemden voor een positieve noot zorgden in het zwarte Afrika! Mijn broer en vriendin genoten van hun eerste contact met Afrika...
Met onze " beschermelingen" bezochten we Tarqua beach of we gingen even lekker uitwaaien aan zee en werden verrast door de golven.
Zoals ik al zei, was er in Nigeria weinig voorzien voor ontspanning tenzij je er zelf voor zorgde. Het prachtige strand in Victoria - één van de eilanden van Lagos- Bar Beach genoemd, compenseerde echter heel veel. Dit is het belangrijkste strand op Victoria Island. Bar Beach loopt van het Instituut voor Oceanografie in het westen tot aan het Eko-Hotel in het oosten. Bar Beach is vernoemd naar de zandbanken die de kustlijn van Lagos kenmerken en niet vanwege talrijke bars, dat is een een populaire misvatting! Bar beach was een ruw, maagdelijk strand dat nog niet besmet was door toerisme zoals de dag van vandaag. Er waren afschermingen tegen de zon die gemaakt waren van palmblaren en de zitjes bracht je best zelf mee. Typerend voor het strand waren de vele venters die met hun "hebben en ...hout" het strand afdweilden in de hoop de zonnekloppers één of ander kunstwerkje aan te smeren.
Omdat we van rust hielden, reden we vaak - samen met vrienden - in onze jeepkes langs de waterlijn tot aan een plekje waar we alleen waren. Meestal hadden we onze picknick bij of maakten we dat ter plaatse klaar. Heerlijke, ingevroren scampi's werden in het zeewater ontdooid en met de afval van de kokosbomen werd een vuurtje aangelegd zodat we konden BBQen. De mannen timmerden met het hout dat er te vinden was of aanspoelde een tafel in elkaar, de vrouwen zorgden voor de finishing touch met wat meegebrachte groenten en een brood en zo hadden we er de heerlijkste menu die je je kon indenken. Dat waren dé momenten waarop we de batterijen weer wat konden opladen en alle problemen even achter ons laten!
Zeg nu zelf.... heerlijk relaxend niet? De hongerigen spijzen en de dorstigen laven...!
Hier moet zeker een anekdote vermeld worden. Het was een hete zondag en we hadden geen zin in het drukke aandringen van de venters.We besloten met een bevriend koppel en hun kinderen naar ons rustig plekje te rijden. Omdat we toch wel een paar km de waterlijn moesten volgen, reden we ook door kleine dorpjes waar Nigerianen bezig waren met hun visnetten of gewoon luierden. Nu moeten jullie weten dat een Nigeriaan met de zee in de buurt zijn behoefte in zee doet of toch tegen de waterlijn. Daar zag ik met mijn eigenste ogen wat ze bedoelden met die linkerhand!!Dus ja Bojako, ze deden het letterlijk met de hand!! Onze vrienden - die voorop reden - hadden te laat zon hoopje opgemerkt en reden er dwars door en aan een redelijke snelheid, gevolg dat plakje" vloog tegen ons raam aan! T,die een bevlogen moment had, vond er niets beter op dan de ruitenwissers aan te zetten . De brij werd zomaar uitgesmeerd over de breedte van het raampje en omdat een jeepke open is, streelde binnen de kortste keer de geur onze neusvleugels. De zonen van onze vrienden die in het wagentje voor ons zaten, gierden zich te pletter en die van ons achterin ook. Er zat niets anders op dan te stoppen en met zeewater de smurrie te verwijderen. Dat beeld gaat nooit meer van ons netvlies en heeft voor de nodige hilariteit gezorgd! We zaten echt letterlijk in de shit
Veel mogelijkheden om je vrije tijd door te brengen, bood Nigeria niet. Als gezin kan je altijd wel op de één of ander manier de sleur doorbreken zoals bijvoorbeeld met een gemeenschappelijke hobby! T. en ik kregen er onze zendvergunning en hebben zo 's avonds en op zondagvoormiddag veel uren achter de zender gesleten. Omdat ik de enige vrouwelijke zendamateur was in Nigeria met een vergunning, was het een uitdaging om zoveel mogelijk contacten te maken. Het feit dat ik verschillende talen machtig was, zorgde voor een unicum. Tot laat in de nacht hebben we alle uithoeken van de wereld "gewerkt" zoals zendamateurs zeggen. Soms was het zelfs zo hectische dat T. er kwam bijzitten om de oproepen te noteren zodat ik ze in " file" kon " afwerken."
Vanuit deze shack= de zendkamer van een amateur, "werkten" we.
Maar de topmomenten waren steeds om op Kerstmis en Nieuwjaar de wereld te contacteren van op een zonnig strand in de wetenschap dat het op veel plaatsen bitter koud was!
Nog even ter info. Op het strand hadden we natuurlijk geen mast. Daar spande T. een dipool tussen de bomen, dat is een draadantenne. Dat deed hij ook als hij in het binnenland was want dan nam hij zijn draagbare zender mee en kon ik thuis met het vast toestel werken. Dat was ons enig contact want telefoneren kon niet, daarvoor waren ons mannen ook uitgestuurd naar Nigeria!
Ik zei reeds dat de vrijgezellen moeilijk aan hun trekken kwamen want bars of café's waren enkel in hotels te vinden. Daarom besloten onze mannen de handen in mekaar te slaan en met het hout van de kisten waarin het materiaal voor de telefooncentrales opgestuurd werd, timmerden ze een volledige bar in mekaar. De vrouwen zorgden voor gordijntjes en andere snuisterijen en een handige Harry schilderde het geheel tot een exotisch geheel. Een garage onder een appartementsblok werd als barruimte ingericht. Het geheel werd een succes over gans de lijn zodanig dat de firma voor een muziekinstallatie en de nodige barattributen zorgde! Van toen af was het elk weekend " volle bak" en moest "onze" bar niet onderdoen voor welke disco in België. Beiden zijn we geen cafégangers maar aanvankelijk woonden we boven die bar en de muziek, het gezang en het getril hielden ons zodanig uit de slaap dat we meestal noodgedwongen in de late avond toch afzakten tot de prille morgen! Maar die bar was ook een geschikte gelegenheid om kinderfeesten te organiseren zoals een Sinterklaasfeest of verjaardagsfeestje voor de kinderen. Vermits er airco was, bleek het ook de perfecte locatie en die werd dan ook heel vaak benut zoals jullie op de volgende foto's kunnen zien bij het verjaardagsfeestje van de zoon en de dochter. Diezelfde bar werd ook gebruikt als leslokaal waar ik onze Belgische kinderen bijwerkte in moderne wiskunde, Frans en Belgische aardrijkskunde en geschiedenis. Die vakken werden uiteraard niet gegeven in de Nederlandse school en op die manier liepen ze geen achterstand op als ze terugkeerden naar België.! Heel functioneel toch die houten kisten!
Hier zien jullie ook wat ik bedoel met de creativiteit van onze mannen Je kan nog moeilijk zien dat het hier om hout van kisten gaat!!
Onze gezamenlijke trip was een hele verademing na al die maanden en jaren van stress, ongemakken en problemen in Nigeria, want leven in het Nigeria van toen was een hele opgave. Elke dag was het aanpassen aan één of ander probleem. Met stip op nummer 1 stonden de elektriciteits - en watervoorziening. De stroomvoorziening was er zeker niet optimaal te noemen. Als er al stroom was, dan was het vaak ook in een knipperlichtmodus. We beseften daar maar al te goed wat een luxe het is te wonen in een land waar water en elektriciteit zo vanzelfsprekend zijn! Anderzijds was het als vreemdeling soms vechten tegen de bierkaai wat de corruptie betrof.
De Nigeriaanse samenleving is één van de meest corrupte ter wereld. Vooral sinds de stijging van de wereldmarktprijs voor olie in de jaren '70 en Nigeria plots rijk was, ging alles in het openbaar leven gepaard met betaling in contanten. In vrijwel alle openbare diensten moest je een relevante persoon omkopen, van de nodige zegels voor bepaalde documenten tot de immigratiedienst en de douane of voor het sluiten van een contract, overal werd een omkoopsom gevraagd. Geld was de olie geworden die de raderen van de samenleving smeerde.
Hier wil ik nog eens een anekdote meegeven.
Het was de zaterdag voor Sinterklaas en er moesten voor het feest van de Sint nog wat boodschappen gedaan worden. T reed met de auto naar Apapa, een wijk op het vasteland, toen hij plots werd tegengehouden door een politieagent. Hij moest zijn pas tonen en na wat palaveren kreeg hij te horen dat hij mee moest naar het politiekantoor. T wist niet wat hij verkeerd gedaan had en kreeg ook geen duidelijke uitleg. Omdat hij de weg niet kende, besloot de agent mee te gaan naar het kantoor. Na een tijdje had T door dat ze zomaar wat rondreden en toen hij daar op wees, begon die agent te klagen over " no money" en veel kinderen en het eindejaar in het vooruitzicht en dat misschien een onderlinge regeling kon getroffen worden? Intussen was er al meer dan een uur voorbij en geraakte T in tijdnood dus besloot hij om wat geld te geven om dan verder te rijden. De agent stapte uit en T. overhandigde hem wat geld. Op dat precieze moment stopte een politieman op de moto naast de auto, zag wat er gebeurde en klaagde T. aan wegens " bribe"! Nu was het hek helemaal van de dam en het geduld van mijn ventje serieus op de proef gesteld. Weer op naar het kantoor en nu met twee agenten tot ze even buiten de normale route opnieuw stopten en terug aan het overleggen gingen. Uiteindelijk vroegen ze hoeveel T. bij zich had en moest hij zijn portefeuille tonen. Dat bleek uiteindelijk genoeg om toch de toestemming te krijgen om verder te rijden. Van boodschappen doen, kwam toen niets meer in huis want de centen waren op! Niet betalen was geen optie want je wil absoluut niet in een Nigeriaans politiekantoor komen als het niet moet! Daarom was rijden met een chauffeur een aanrader, maar in het weekend waren die mannen vrij!
Niet enkel corruptie maakte het ons soms heel moeilijk ook het feit dat je omwille van je blanke huid blijkbaar synoniem stond voor geld! Zo werd T. eens aangereden door een Nigeriaan. Toevallig was hij zonder chauffeur. Binnen de kortste keren stond een groep zwarten rond hem die hem bijna dwongen om de schuld op zich te nemen, want hij had toch " geld genoeg" volgens hen! T. zei dat het zo niet werkte dat de auto van de firma was, dat hij ook verantwoording moest afleggen en dat hij ook maar zijn job deed en dat hij "moest hij zoveel geld hebben als zij dachten" niet in Nigeria zou zitten!. Uiteindelijk regelde een politieagent de zaak, maar niet voor hij ook nog eens probeerde om T. te overtuigen!
En zo werden we met de regelmaat van de klok geconfronteerd met die corruptie op elk vlak en simpelweg omdat je een witte huid had! Je begint niet aan een Afrikaans avontuur als je een racist bent maar als je er lang genoeg woont dan moet je verdorie oppassen om er geen te worden!
Zoals jullie zien is het niet vanzelfsprekend om zonder problemen rond te toeren! Terwijl de vrouwen druk in de weer zijn,kan je ook de arbeid van de schrijnwerker langs de baan bewonderen!
Het hoogtepunt van onze trip was zonder meer onze boottocht op de Benue! Stel je daar geen cruiseschip bij voor maar toch zou ik het voor niets willen wisselen want het was een adembenemende tocht in de echte zin van het woord!
Het begon al met het zoeken naar een bootje en iemand om ons rond te varen. We hadden de keuze tussen een " kramakkelig" dingetje of iets wat op een dubieuze kano leek maar met een dak tegen de hitte. Dat laatste werd het maar eerder omdat het wat regende!
De natuur was fascinerend, de geluiden uit het oerwoud waar we langs " dreven" en het gewriemel in het water onder ons zorgden ervoor dat we voor één keer stil vielen om te genieten.
De Niger is een brede rivier met een redelijke stroming en het was ook op de zijrivier de Benue behoorlijk druk.
De Benue [bān'wā] is één van de belangrijkste zijrivieren van de Niger. De rivier is 1416 kilometer lang en loopt via de plaats Garoua Nigeria binnen daar loopt hij onder meer door Yola, Ibi en Makurdi. In het regenseizoen is de rivier bijna volledig bevaarbaar, wat in Afrika vrij uniek is. De meeste andere rivieren zijn maar deels of niet bevaarbaar in het regenseizoen. Het is in West-Afrika dan ook één van de meest gebruikte vaarroutes met commercieel scheepsverkeer.Vandaar wellicht het drukke verkeer tijdens ons tochtje! De inwoners die in de dorpjes langs de oevers wonen, hebben maar één mogelijkheid om zich te verplaatsen en dat is over water want het oerwoud is er niet echt toegankelijk.
We genoten dan ook van het zicht en de mensen in kanos die langs ons voorbij voeren.. Dat op zich was al een hele belevenis want wat die allemaal meesleurden in hun schamele bootjes... niet te geloven!
Jong geleerd...
Onze " kapitein" had nog een verrassing voor ons in petto! Nu zag ik waar die handtasjes op het strand vandaan kwamen! Gelukkig vlogen de " leveranciers" voor lacostjes niet in de boot !!
Reizen door Nigeria geeft je een idee van de rijkdom die het land heeft alleen al door wat de natuur volop geeft en toch werd dat in de jaren '70 allemaal verwaarloosd door de olie. Pas op het einde van ons verblijf maakten we de ommekeer mee nl de Green revolution als gevolg van de verminderde inkomsten van de petroleum na de Opec regeling.
Nigeria was decenia zelfbedruipend wat de landbouw betrof en voerde zelfs uit. Dat keerde allemaal toen de olie plots een goudmijn werd en Nigeria zelfs elementaire voeding zoals rijst invoerde om te voldoen aan de vraag. Het "Groene Revolutieprogramma" was een belangrijk landbouwbeleid van de Shehu Shagari regering. Het werd geïntroduceerd in april 1980 en was bedoeld als een programma om zelfvoorziening in voedselproductie te waarborgen en moderne technologie te introduceren in de Nigeriaanse landbouwsector en dat door de introductie van moderne productiemiddelen zoals hoogproductieve rassen van zaaigoed, meststoffen en tractoren. Het programma omvatte een breed scala aan projecten die het landbouwbeleid van Nigeria ondersteunden. Verbetering van de productie van rijst en vis was een belangrijke focus van het programma. Maar het project ondervond een aantal tegenvallers in de staten die in handen waren van tegenstanders van Shagari's politieke partij. De maatregelen om serieuze investeringen te doen, werden met gemengde gevoelens ontvangen door de boeren omwille van de groeiende welvaart voor rijke investeerders terwijl de kleinere boeren in de koude bleven staan.
Wat hield die Green revolution" in?
De term groene revolutie in enge zin heeft betrekking op het gebruik van een variëteit van zaden die een hogere opbrengst verzekerden samen met kunstmest ter verbetering van de graanopbrengst. Volgens een onderzoek in Mexico zouden die verbeterde zaden in combinatie met pesticiden en meststoffen leiden tot hoge opbrengsten van maïs en tarwe. Maar om van al die wetenschappelijke ontwikkelingen te profiteren, moest er voldoende kredietverlening zijn, uitbreiding van hulpmiddelen en ook voldoende opslagplaatsten en dat was een heel pakket in een Nigeria dat jarenlang zijn landbouw verwaarloosd had! We hebben de start van dat programma nog meegemaakt. Het begon met de import van noodzakelijke voedingsmiddelen af te remmen om zo de eigen productie terug op gang te krijgen. Nu de stroom van dollars afgeremd was, zat er niets anders op om terug in eigen productie te voorzien! Zo was het aanbod in de supermarkten veel beperkter dan in de Europese landen. Als je in Europa een conservenblik koopt dan staan er rekken vol met verschillende merken van hetzelfde product. Wij waren al heel gelukkig als er één merk te koop was en dat was dan meestal een Engels of Nigeriaans merk! Aardappelen, kaas soorten, appels en alles wat hier in Europa naar je hoofd gegooid werd, konden wij vaak enkel op de zwarte markt krijgen en dan tegen woekerprijzen. Ik vertelde al van de extreme prijs voor appels en aardappels maar die vonden we soms nog op de lokale markten. Een bolletje doodgewone Goudakaas van zo'n kg konden we enkel op de zwarte markt kopen tegen 450 Fr of zo'n 11 euro per bolletje... en zo kan ik nog verder gaan. Tijdens onze trip in het binnenland hebben we foto's getrokken van de overvloed aan mogelijkheden die Nigeria had. Spijtig genoeg vonden we die planten meestal in de wilde natuur want de plantages lagen er al jaren onverzorgd bij!
Bananenplant en stinkfruit
Ananasplant en cacaoplant
kokosboom en palmolie noten
Als jullie denken dat we door de hitte weinig bloemen zagen dan moet ik dat tegenspreken, ze groeiden zomaar in de wilde natuur!
Abuja is vandaag de hoofdstad van Nigeria .Toen in 1976 werd beslist dat de nationale hoofdstad niet meer Lagos zou zijn, werd een hoofdstad gekozen dichtbij het centrum van het land. De geplande stad werd gevestigd in het centrum van het Federal Capital Territory, het federaal hoofdstedelijk territorium. Abuja werd officieel de hoofdstad van Nigeria in 1991. Abuja is vooral herkenbaar door de twee enorme rotsen: de Aso Rock en de Zumo Rock.
Zumo rock
Aso rock
De Aso Rock is met 396 meter boven zeeniveau de grootste van de twee rotsen en Aso betekent succes of overwinning in de taal van de Asokoros, de lokale bevolking. Asokoro was een zelfstandig dorp totdat het een wijk werd van de nieuwe hoofdstad. In de rots zijn ook grotten die met de toestemming van de lokale priester kunnen bezocht worden. Vroeger gebruikten de Asos bevolking die grotten als vluchtplaats bij stammengevechten.Wij hebben die grotten niet bezocht wegens te weinig tijd!
De stad Abuja was nog in aanbouw toen wij die bezochten. Je kon best zien dat er geld genoeg voor handen was op dit moment want er werd massaal gebouwd!
Ons tripje was niet enkel ontspanning. T moest in Lokoja zijn, een stad gebouwd bij de samenvloeiing van de Niger en de Benue. We profiteerden ervan om te genieten van het immense zicht waar die twee rivieren samenkomen.
Hier zien jullie de mobiele centrales die onze mannen installeerden ergens diep in het binnenland.
Panne langs de weg was geen probleem er was altijd wel een garage in de buurt!!
Toen mijn broer en vriendin bij ons op verlof kwamen, profiteerden we van een werkverplaatsing van T naar het binnenland om er een tripje aan te koppelen. Het werd een trip vol verrassingen. Niet alleen de natuur zorgde voor unieke momenten maar ook het volk zelf. Het waren niet altijd verharde wegen waar we door moesten.
Dat zagen jullie al bij ons bezoek aan een huttendorpje. Daar zagen we ook hoe kleine jongetjes matten in mekaar staken.
We botsten ook af en toe op vrouwen in hun traditionele, bonte feestkledij die dansend en zingend door de straten trokken. Dat hoorde bij grote feesten!.
<
Zomaar uit het niets zagen we soms een Nigeriaanse die met wat gesprokkeld hout uit de brousse kwam en langs de autoweg wandelde of een kind dat probeerde wat brood te verkopen, maar hoe ver moest ze daar voor lopen?
Reizen in het binnenland van Nigeria is een uitdaging voor wie van fotograferen houdt. Niet alleen word je getroffen door een prachtige natuur, de groezelige dorpjes, de gevaarlijke wegen maar ook door de gewoonten van een volk! Mijn broer mocht de brug uittesten voor we erover reden.
Zo zag ze er uit en met wat geluk geraakten we veilig aan de andere kant.
IBADAN
De eerste stad die dicht bij Lagos ligt op zon 128 km ten NO van Lagos is Ibadan . Bij de onafhankelijkheid van Nigeria was Ibadan de grootste en meest populaire stad van het land en de derde grootste in Afrika na Cairo en Johannesburg. De meeste inwoners van Ibadan zijn Yorubas. In 1948 werd de eerste Nigeriaanse universiteit opgericht in Ibadan als een deel van de Universiteit van Londen. De stad ligt op de grens van de savanne en het oerwoud. Ibadan was een vuile stad kon ook moeilijk anders met zo'n stoffige hoofdwegen.
In het begin van ons verblijf was het enkel mogelijk om via dorpje naar dorpje, door de brousse Ibadan te bereiken en deed T zo'n 6 u over de 120 km! Pas na 3 jaar was er iets wat op een verharde autoweg leek. Omdat er geen verlichting was en de inwoners de baan op elk moment van de dag overstaken, was het ook een gevaarlijke weg. Probeer maar eens een Afrikaan te zien als het donker is en hij meestal ook donkere kleren draagt! Zoals jullie zien is er geen afrastering tussen de brousse en de autostrade! Dat vraagt om ongelukken!
De autowrakken liet men gewoonlijk langs de weg liggen en die lagen er meestal weken later nog ( of wat er van overbleef, het bruikbare was al lang gesloopt).
Erger was het dat er langs de weg ook doden lagen en vermits blijkbaar niemand de verongelukte persoon miste, kon het lijk er een paar dagen liggen met alle gevolgen van dien.
Ook dat is Nigeria en er werd door de media ook geprotesteerd tegen dergelijke toestanden met Tv reportages maar veel hielp dat niet. T zag bijna op elke trip naar het binnenland dergelijke taferelen!!
Shoppen. Boodschappen doen was ook een hele belevenis op zich. In het centrum van de stad waren een paar supermarkten maar het aanbod was heel miniem. Er was geen probleem om te beslissen welke conserven je zou kopen, je was al blij dat er van alles 1 soort te koop was. Vandaar dat we ook heel vaak gebruik maakten van de lokale markten en al was ik al heel wat gewoon van Zuid-Amerika... dit overtrof alles. De foto's zullen wel duidelijk maken waarom. Spijtig dat ik er de geuren niet kan bijvoegen. Ik laat de foto's voor zich spreken.
Op die lokale markten kon je echt alles krijgen tot dure stereo installaties toe. Die staan zomaar op straat te koop naast voedingsstandjes of andere elektrostandjes. Radio's van alle merken kocht je zo op de markt en ze werkten nog prima ook!
Er was voldoende aanbod van lokale groenten alleen moest je weten hoe die klaar te maken.
Hier moet ik eerst een anekdote kwijt. T moest regelmatig voor een week naar het binnenland en sliep en at dan meestal in een klein inlands hotel of wat er voor doorging. Het eten daar was vaak een probleem net zoals die ene keer. Het was al laat en hij wilde snel bediend worden.Vis, met in de verste verte geen rivier te zien, leek hem geen optie.Vlees was een gok want het kon evengoed bushmeat zijn en vermits de kippen zomaar overal rondfladderden, opteerde hij dan ook voor kip. Het duurde en duurde voor hij bediend werd zodanig lang zelfs dat hij zich afvroeg of ze misschien die kip nog moesten vangen en pluimen? Na meer dan een uur kreeg hij dan toch zijn kip die echter niet te eten was. Hij kreeg er zijn mes en vork niet door laat staan dat hij dat vlees kon kauwen. De "ober " werd erbij gehaald en T zei dat de kip niet eetbaar was. De man antwoordde: " no master, too hard!" Dus kip weg en een biefstuk besteld. "No problem , master". Dat was behoorlijk snel klaar maar helemaal verbrand! T besloot om het zwarte deel eraf snijden en zo te redden wat er te redden viel want intussen was het behoorlijk laat geworden. De volgende keer in datzelfde hotel waagde T zich toch maar aan vis... de vorige opties waren niet voor herhaling vatbaar. Snel en op een mooi bord met lokale groenten werd hem daar de heerlijkste vis voorgeschoteld die hij zich kon indenken. Waar ze die vandaan haalden? Ergens in de bush was er toch een riviertje ... Van dan af lag voor T zijn menu vast telkens hij daar logeerde. Zo zie je maar dat Nigeria ook kon verrassen!
Het eten in Nigeria was altijd een uitdaging. Terwijl we hier in België overladen zijn met allerlei soorten groenten, fruit en conserven moesten we het daar stellen met de lokale groeten en fruit. Zo was het dan ook heel gênant toen we in verlof kwamen dat onze kinderen bij het winkelen in extase gingen bij het zien van zoveel appels en peren en pruimen en perziken ...en dat ook luidop verwoordden met meewarige en afkeurende blikken van de andere kopers naar ons toe, die dachten wellicht dat we dat nooit fruit kochten. Veel fruit- en groentensoorten waren ze niet gewoon tenzij we die op de zwarte markt op de kop konden tikken. Om een voorbeeld te geven, een appel betaalden we daar zo'n 70 fr of meer ( 1,60 euro) per stuk zodat een appel meestal gedeeld werd. Aardappelen kostten zo'n 120 fr per kg of 3 euro, dus frietjes werden enkel bij feesten geserveerd. Maar onze kinderen aten volop appelsienen, alle soorten bananen , papaya, mango, watermeloen en alles wat in de tropen goedkoop te krijgen was dus hadden ze niets te kort. Aardappelen waren groenten voor de Nigeriaan en dat kreeg je enkel in hotels. Rijst, cassava en maniok werden met het vlees opgediend maar aan de smaak moest je leren wennen.
Chocolade met Pasen of met Kerst kenden ze niet. Maar een Vlaming redt zich altijd daarom blies ik eieren uit, vulde die op met gesmolten chocolade en dan had de Paashaas eieren die je over het huis mocht gooien nog gingen ze niet stuk en daarvan moesten onze kinderen stukjes afbijten! Sinterklaas bracht ook Sinterklaaskoeken. Die maakte ik met industriële vormen die we in België gekocht hadden. Uit het rozijnenbrooddeeg drukte ik mooie figuren. Zo zorgden we ook voor die topmomenten in een kinderleven zelfs tot in het verre Afrika. Het was een hele aanpassing om te wennen aan de typische Nigeriaanse groenten en eetgewoonten. Nochtans kwam je niet om van de honger als je toevallig naar het binnenland reed. Er waren weliswaar geen frituurhokjes maar wel standjes met plaatselijk gerookte vis en gebakken bushmeat, enkel...je ingewanden werden wel op de proef gesteld, zo pikant was alles klaargemaakt!
Maar er was natuurlijk altijd en overal fruit in overvloed en dat tegen een spotprijs!
Het winkelen of hoe je het ook je het ook noemt, was in het begin van ons verblijf soms een echte martelgang. Vermits de meeste winkelcentra op één van de eilanden - Ikoyi - lagen, was het telkens al ruim een uur rijden. Dat gebeurde steeds met een chauffeur want gedurende de week was het echt te hectisch op de weg. Meestal reed de chauffeur naar een parking langs het strand, een grote open plaats waar je tegen betaling je auto kwijt kon. Bij het verlaten van de parking moest je betalen. Helemaal in het begin van mijn verblijf wist ik niets van de lokale gewoontes. Ik zat aan het raam dat wegens de hitte open stond en stak mijn hand geld uit om geld te geven aan de bewaker van de parking. Direct daarop volgde een geroep en geraas en ik zag duidelijk dat er iets fout was. Christian, onze chauffeur, vertelde mij dat ik de bewaker beledigd had door met mijn linkerhand geld te geven. De linkse hand is de vieze hand waar de Nigeriaan zich zelf mee reinigt als hij zijn behoefte gedaan heeft... Wist ik veel!! Het heeft heel wat overreding en excuses van mijn kant gevraagd vooraleer we de parking konden afrijden en later heb ik met mijn eigen ogen gezien wat er letterlijk bedoeld werd met " vieze hand"!!
Omdat ons leven in Nigeria niet zo simpel verliep en de lokale ongemakken meer van onze energie vroegen dan goed was, is het moeilijk om een chronologische volgorde van ons verblijf te geven. Daarom ga ik verder in thema's.
Leven in Nigeria: Als het eerste obstakel, het vinden van een woning, achter de rug is dan denk je dat het wel zal loslopen. Niets was minder waar in het Nigeria van toen. Omwille van zijn enorme inkomsten - dankzij de olie - beschikte Nigeria over veel geld en dat werd voor een groot deel gebruikt om de infrastructuur -die er maar in mondjesmaat was- uit te bouwen en te verbeteren. Het gevolg was dat er een massale toeloop was van buitenlanders die door de verschillende firma's uitgestuurd waren. Noch het wegennet noch de watervoorziening noch de stroomvoorziening konden die enorme toevloed opvangen. We hebben er 8 jaar gewoond en niets anders geweten dan dat Lagos één bouwwerf was van aanleggen van wegen of uitbouwen van de water - en elektriciteitsvoorziening. Maar vooraleer dat allemaal optimaal werkte, draaiden we al de tijd mee in een enorm zenuwslopend en fysisch zwaar systeem. Al die buitenlanders consumeerden heel wat water en stroom en dat kon Lagos niet leveren. Daarom bestond er een beurtrol waarbij het ene gedeelte van de stad water had maar geen stroom of omgekeerd. Ik weet nog steeds niet wat ik toen het ergste vond. Probeer maar eens te leven met 4 personen met een paar emmers water per dag. Dat was vloeibaar goud voor ons en er ging geen druppel verloren. De kinderen gingen samen in bad in een minieme hoeveelheid water en dat werd erna gebruikt voor de toiletten en om te dweilen. Kranen bleven nooit lopen als we al de luxe van water hadden! Anderzijds was het haast niet vol te houden als zomaar opeens de stroom wegviel en je ijskast binnen de kortste keer warm staat en de hitte niet meer te dragen is. Het heeft vier jaar geduurd voor we een efficiënt werkende airco hadden die de temperatuur binnen op zo'n 25 graden bracht wat geen overdreven luxe was met de zinderend hitte buiten. Ramen openzetten 's avonds was geen optie, het werd er niet veel frisser door en de muggen waren onze ergste vijand omwille van malaria. Daartegen werd aangeraden om Nivakine te nemen. De firma voorzag voor al zijn werknemers ( ook de Nigerianen) de nodige Nivakine en zag er op toe dat de inlanders dagelijks hun pil nam dit met het oog op een soort bescherming van onze mannen die dagelijks naast die inlanders werkten. Omdat ik geen verantwoording tegenover de firma verschuldigd was, besloot ik samen met de kinderen een homeopatisch middel tegen malaria in te nemen. Te lange inname van Nivakine kan belastend zijn voor de ogen en ik wilde de kinderen daartegen beschermen. Wij drietjes hebben nooit malaria gehad, T daarentegen wel!
De meeste buitenlanders woonden in bewaakte gebouwen. De bewakers waren hoofdzakelijk illegale Afrikanen uit de buurlanden want de Nigeriaan vond dit maar een minderwaardige job. Hieronder zien jullie onze twee bewakers. Ze kwamen uit Benin
Het was geen overbodige luxe om die wakers te hebben. Om jullie een voorbeeld te geven. Ik had een Suzuki jeepke dat heel handig was om in het regenseizoen door de modder te ploeteren en het kwam goed van pas om onafhankelijk van de firmawagen rond te toeren. Telkens als we in verlof kwamen naar België werd het autootje haast volledig gesloopt. De spiegels, ruitenwissers, batterij ,banden en alles wat afneembaar was, haalden we van de auto zo niet waren die na 6 weken toch verdwenen en vond je een half gesloopte wagen bij je terugkomst! Eén keer hadden we het zeil boven de kofferruimte vergeten af te halen en dat volstond om voor het nodige comfort van een paar lokale kippen te zorgen. Die kwamen gewoon in de auto hun eieren leggen. Ik moet er geen tekening bij maken zeker hoe de auto er uitzag ? We hadden ons op diefstal voorzien maar niet op logeetjes!! Nochtans was zo'n wagentje handig!
Met die bewakers en boys beleefde je ook de onmogelijkste dingen. Zo betrapte T eens een boy die zich aan het scheren was en daarbij een al maanden verdwenen autobuitenspiegel gebruikte. Toen T hem wees op de gegraveerde nummerplaat in de spiegel, kreeg hij enkel die typische reactie " aha master" gevolgd door een brede glimlach!!. Ook dat was Afrika.
Dat Afrikanen vaardig zijn met de handen dat zien we ook in hun kunst. Die weerspiegelt een staaltje van creativiteit en dat zie je ook als hij probeert die werkjes aan de man te brengen. Dat alleen al is een sport op zich. Je kan nooit direct ingaan op de vraagprijs van een Afrikaan en dat weet hij ook wel. We hebben uren gediscussieerd met de venters op het strand toen ze langskwamen om hun werkjes te verkopen.
De Afrikaan is inventief en kan zo ongeveer van alles iets maken om te verkopen. Zo bv uit kalebas. Dit is een verzamelnaam voor een groot aantal aan elkaar verwante gewassen zoals pompoenen en wordt veel gebruikt als decoratie, maar sommige soorten kunnen worden geconsumeerd, zoals de flespompoen.
In gedroogde toestand is de schil van de kalebas een vrij harde schaal waardoor de uitgeholde vrucht dienst kan doen als recipiënt. Deze kunnen dan met motieven versierd worden via incisie of gravering met een hete priem.
Het weven is nog steeds handwerk en de schilderijtjes zijn typische Afrikaanse taferelen.
De met de hand uitgesneden houtsnijwerken zijn voor een Afrikaan de meest verspreide vorm van kunstexpressie.
<
Op het strand koop je ivoor, houtsnijwerk, handtassen...
Naast dat houtsnijwerk worden er ook verschillende voorwerpen in terracotta gemaakt en alles was toen puur handwerk.
Het was verwonderlijk dat niettegenstaande de primitieve omstandigheden waarin gewerkt werd, er vaak toch heel mooie stukjes ontstonden. Jullie hebben een vluchtig idee gekregen van de Nigeriaanse cultuur. Al die Nigeriaanse kunstwerken van ebbenhout en andere houtsoorten, van ivoor, leder, koper en brons alsook gekleurde weefsels spraken zowel de inwoners als de toeristen enorm aan.
Nog zo'n inlands " dorpje. Dit is pas Afrika in zijn echtheid en zijn eigenheid al was dat enkel in de brousse zo.
Hier nog een paar foto's om aan te tonen dat de Afrikaanse vrouwen de touwtjes goed in handen hebben, ze zijn steeds bezig, luieren was niet aan hen besteed. Gelukkig poseerden ze graag. Het was eerder in de steden dat men soms protesteerde toen we foto's trokken! Maar ik heb er nooit voor moeten betalen...
Door de Afrikaanse kinderen werden wij blanken vaak plagend " Oibo Pèpè" nageroepen wat zoveel betekende als :" Hé blanke die van kleur verandert!"
Heb jij al ooit eens geprobeerd om iets op het hoofd te dragen? De truc om iets op het hoofd te dragen zit er in Afrika al van kleins af in. Hier sleurden kindjes van amper 6 jaar met bidons tussen de 10 à 15 kg op het hoofd en zagen ze nog de kans om gezellig met mekaar te praten. Het was ook schering en inslag dat je vrouwen zag met minstens 5 plateaus van 24 eieren op het hoofd en nooit viel er eentje naar beneden!
Op de foto hieronder zie je zo'n kleine met bidon en daarachter moeder met de was op het hoofd op weg naar de rivier! Dat was steeds een familiale, gezellig bezigheid.
Die laatste foto toont een zijstraatje van de hoofdstraat in Lagos daar waren meestal de verkoopsstalletjes. De greppel diende om in het regenseizoen het water af te voeren of als wc, riool, desnoods de plek waarin een vuurtje aangelegd werd om daarboven te koken!! De geur kan ik niet meegeven maar in het droogseizoen was die soms niet te houden! En daarrond speelden kinderen, sliepen baby's , gaven moeders de borst...en werd er eten verhandeld!
Dat de vrouw een belangrijke rol speelt in het Afrikaanse leven heb ik hier al gezegd en voor een deel aangetoond. Zij speelt ook een grote rol in hun cultuur. Ik vermeldde dat een groot gedeelte van de Nigeriaanse bevolking moslim is waardoor de mannen er ook meer dan 1 vrouw op nahouden. Om aan te tonen dat ook hier de vrouw een belangrijke rol speelt, moet ik even teruggaan naar wat T's chauffeur ( Bababishu) vertelde! Telkens als T voor een week naar het binnenland vertrok, vroeg Bababishu of hij dat even mocht gaan melden aan zijn vrouwen. Meestal reed hij dan naar de vrouw bij wie hij op dat moment verbleef en die zou dan de andere vrouwen op de hoogte brengen. Ze woonden niet samen zoals in een harem maar hadden ieder hun eigen stekje met een verkoopskraampje en kinderen maar ze leefden wel in een goede verstandhouding met elkaar. Bababishu begreep maar niet dat T maar één vrouw had, een blanke had toch geld genoeg om er meerdere vrouwen op na te houden! Op T's vraag hoe hij dat regelde met zijn drie vrouwen ( ) zei hij dat niet hij de vrouwen gekozen had maar zij hem.Vrouwen kiezen een gezonde, sterke man die hen gezonde kinderen kan schenken en als die hen kan onderhouden dan is de keuze rap gemaakt! Het was dan ook zo dat bij iedere trip Bababishu iets mee bracht voor zijn vrouwen. De ene kreeg een zak sinaasappelen de andere een tros bananen de derde een zak yam ( ook cassava genaamd), een soort biet die onze aardappel vervangt.
Onder moslims is het heel normaal om meerdere vrouwen te hebben. Ook vrouwen hebben er, volgens eigen zeggen, geen enkele moeite mee: zo kunnen ze de lasten van het huishouden met elkaar delen. De hoger opgeleiden streven er naar om bij elke vrouw twee, drie kinderen of meer te hebben. Zo kan het gebeuren dat er in het huis van een sarki (traditionele leider) zomaar 30 kinderen rondhuppelen. Blijkbaar wordt het huwelijk hier gezien als een soort arbeidsovereenkomst: hoe meer vrouwen, hoe meer vreugde of hier meer kinderen (!) en hoe meer werk er wordt verricht.
Zo'n bananentrossen bracht Bababishu mee voor zijn vrouwtjes. Soms inspireerde dat T om ook een dergelijke lading mee te brengen
Hieronder zie je cassava. Omdat de aardappels toen zo'n 3 euro (120fr)/kg kostten, was het niet zo vanzelfsprekend om daar alle Belgische gerechten van te maken. Daarom probeerde ik de cassava te gebruiken voor puree, frietjes of gebakken patatjes maar dat is telkens maar bij een éénmalige poging gebleven want de smaak moet je echt gewoon zijn! Gebakken "plantanes" gemaakt van bananen speciaal om te bakken, kwamen vaak in de plaats van de aardappeltjes en die waren wel een lekkernij!
Overal langs de straten kon je vrouwen zien die urenlang bezig waren aan een echt Afrikaans rastakapsel.Onze Afrikaanse zusters zijn op dat punt heel fier en hebben er die urenlange " marteling" voor over al kan er hier en daar wel eentje bijna in slaap vallen.
Tijdens onze vorige verblijven in Zuid - Amerika werden we al geconfronteerd met de grote verschillen rijk/ arm maar dat woog niet op tegen de discriminatie die hier leefde en die niets te maken had met huidskleur. Er waren inderdaad de rijke blanke buurten met daarnaast de buurten voor gegoede blanken en Afrikanen maar de woningen van de rijke Nigeriaan stonden in schril contrast met de schamele hutjes die we tijdens een trip tegenkwamen. Eén van die enorme woningen was het huis van Chief Abiola een Nigeriaanse burger/ zakenman die aan het hoofd stond van ITT Nigeria. Naar aanleiding van een receptie kregen we de uitzonderlijke kans om zijn rijkdom te bewonderen. Zijn huis bood onderdak aan zijn 6 vrouwen en 27 kinderen! Iedereen leefde heel georganiseerd samen, er was een moskee voorzien waar Abiola 's morgens met zijn kinderen kwam bidden, verschillende keukens maakten het koken eenvoudiger, iedereen had een ruimte of kamer en dat allemaal binnen één compound. Ongelooflijk! Het zou diezelfde Abiola zijn die in 1993 de presidentsverkiezingen won maar die werden om duistere redenen ongeldig verklaard.
Het was aan dat schrille contrast dat ik terugdacht tijdens een trip in het binnenland toen we voorbij een typisch Nigeriaans dorpje reden. We waren al een paar keer voorbij huisjes gereden die volledig omringd waren met matten gemaakt van palmblaren. Toen ik aan onze chauffeur Bababishu vroeg waarom die huisjes er zo afgesloten bijlagen, zei hij dat het bij sommige moslims de gewoonte is om eenmaal getrouwd, zo hun vrouw af te " schermen" van de buitenwereld , hij was de enige die haar mocht zien! Goddank ben ik in het westen geboren!! Tijdens dat tripje genoten we van de enorme, prachtige natuur en toen we in een klein dorpje aankwamen, wilden we even stoppen. T. en de chauffeur begonnen al te lachen toen mijn broer (die op bezoek was) en ik uitstapten. We kregen daar gewoon de kans niet toe. Als vliegen naar een honingpot zo kwamen er langs alle kanten vrouwen en kinderen aangestormd met bananen, appelsienen en ananas in de hoop dat we van hen iets zouden kopen. Binnen de kortste keren lag onze schoot vol fruit en bleven ze maar bijleggen. Wij gaven terug en zij legden maar bij! " Buy from me madam, master, no from me..very goodo.." . Deze " madam" is nog nooit zo snel terug in een auto gedoken als toen en de " master" zag het helemaal niet meer zitten. Dan begreep ik het gelach van de twee andere mannen! De zin om even in het dorpje rond te lopen was zo over! Dat doet mij eraan denken dat dit "pigeon English " van de doorsnee Nigerianen ons nu nog steeds bijgebleven is en dat we er ons soms op betrappen dat we het zelfs nog eens lachend gebruiken zoals "me no know"....of " no goodo" ..of " long time no see"... De voertaal in Nigeria was Engels maar het heeft een tijdje geduurd voor we hun manier van spreken en accent begrepen. Hoewel we beiden een behoorlijk mondje Engels spreken, hadden we aanvankelijk het gevoel alsof het één of andere lokale taal was met af en toe een Engels woord ertussen. Maar alles went en uiteindelijk deden we in gesprekken met de lokalen heerlijk méé !! We waren nog aan het napraten en lachen toen we in de verte een huttendorpje zagen, gedeeltelijk verscholen tussen de bomen en struiken. Ik wilde dat wel eens van dichtbij zien en vroeg of dat kon? Met Bababishu erbij was dat wel mogelijk en dat was meer dan een confronterende ervaring. De foto's spreken voor zich. De brij waarin ze aan het roeren waren, moest een drank worden. Gelukkig moesten we niet proeven!! De torenhutjes waren opslagplaatsen voor graan en andere voedselvoorraden. Dit was het hart van Afrika en wij zouden dan klagen dat we soms geen water of elektriciteit hadden! Dat was waaraan ik dacht toen we er rondliepen!
Bij ons bezoek aan het dorpje in de " bush" dat jullie daar op de foto's zagen, moet ik nog een anekdote vertellen. We waren al 7 jaar in Nigeria, T. kende het binnenland haast als zijn broekzak, maar ikzelf had nog maar weinig van het land gezien omdat ik met de kinderen in Lagos bleef. Ik wilde hen niet achterlaten bij een Nigeriaan terwijl we weg waren! Toen mijn broer en vriendin in ons laatste jaar Nigeria op bezoek kwamen, vond ik dat dit hét moment was om mee te reizen want ik wilde ook zelf een idee hebben van het leven buiten Lagos. De kinderen werden opgevangen bij Hollandse vrienden en zo kon ik met een gerust hart genieten van de trip! Het was tijdens die trip dat we langs dat typisch inlands dorpje kwamen. Gelukkig had onze chauffeur ons vooraf verwittigd dat de kans er in zat dat de inlandse vrouwen één van hun kinderen zouden aanbieden. Ze deden dat omdat ze dachten dat hun kind een betere toekomst zou krijgen bij een blanke vrouw! Zijn raad was om het kind niet vast te nemen want dan zou het een grote belediging zijn als we dat kostbaar geschenk niet aannamen en dat zou wel eens problemen kunnen geven om veilig uit het dorpje te geraken ! Gelukkig waren we verwittigd want inderdaad er stonden direct een paar vrouwen klaar met een schattig kroezelkopje dat ze maar al te graag in onze armen wilden duwen. De verleiding was groot maar ik beperkte mij tot het strelen van het kinderhoofdje. Het was niet de eerste keer dat we bijna verkeerd handelden omdat we niet voldoende ingelicht waren over de typische gewoonten van een Afrikaan.
Ik zei al eerder dat er drie grote volksgroepen zijn in Nigeria maar dat betekent niet dat er niet méér etnische groepen zijn vooral niet als je weet dat er meer dan 300 dialecten bestaan in het land. Maar daar wil ik het niet over hebben. Wat mij vooral boeide en opviel in vergelijking met de drie vorige landen waar we verbleven, was de bizarre toestand waarin een Afrikaan kan leven en overleven. Ik had al veel over Afrika gelezen en gezien in films en dacht dat ik er mij een goede voorstelling van kon vormen, maar de realiteit lag er mijlenver van af. Om maar een voorbeeld te geven. Bij ons in het gebouw woonde een Belgische vrijgezel. Hij had een boy die samen met zijn gezin ( vrouw en twee kindjes) in de boys quarters woonde: een ruimte van zo'n 3m op 3m. Daarin stond 1 groot bed waarin gans de familie sliep, een zetel en een tafeltje. Meer hadden die mensen blijkbaar niet nodig want ze leefden voor de rest buiten. Ons dochtertje geraakte bevriend met hun zoontje dat even oud was. Toen ze van school kwam, trok ze eveneens haar kleertjes uit en ging in haar onderbroekje met Michael spelen! Ze zaten hagedissen achterna of brachten die naar boven om te tonen... Het schattigste was toen de bewakers hun gebedsritueel begonnen... "handen wassen, op de mat gaan zitten en buigen naar Mekka". Dan wasten die twee kleinen ook hun handen en voetjes om daarna op de knietjes te gaan zitten en ernstig mee te buigen! Ik heb vaak mijn hart vastgehouden toen ik zag dat ons dochtertje ook at van die ene schotel waaruit iedereen met de handen een stuk nam. Dat verbieden zou een belediging geweest zijn, gelukkig is ze nooit ziek geweest! Het is belangrijk om te weten dat in de jaren '70/ '80 de uitvoer van petroleum een enorme impact had op Nigeria. Nigeria was één van de belangrijkste petroleumproducenten en actief lid van de OPEC. Het geld stroomde binnen (75% van de staatsinkomsten), iedereen wilde er zijn graantje meepikken waardoor er een ware exodus van het binnenland naar de " grote" steden volgde. Vandaar dat veel andere sectoren, met name de landbouw en het platteland, verwaarloosd werden. De inlandse dorpjes liepen leeg op vrouwen, kinderen en ouderen na. Maar in Afrika heeft men nog respect en fierheid voor ouderen. Men laat zich niet zomaar opzij zetten op een bepaalde leeftijd. Hier in het Westen worden hersencellen te vroeg op rust gezet en waardevolle kennis genegeerd. Maar nu back to Nigeria! Bestaande plantages : bananen, palmolie en rijst , rietsuiker , cacao, rubber en nog meer werden verwaarloosd. Nigeria - dat eens aan de top stond van uitvoer van binnenlandse producten - moest nu zelf levensbelangrijke grondstoffen zoals rijst invoeren. Alle inkomende gelden gingen naar het uitbouwen van de infrastructuur en niet naar het uitbreiden van de productie van de eigen grondstoffen. Dat zou na de OPEC - maatregelen leiden naar een totale ommezwaai wanneer het project " Green Revolution " opgestart werd , maar dan was het spreekwoordelijk kalf al verdronken!! Later meer hierover.
Door de vele buitenlanders was er nood aan stewards, bewakers , chauffeurs , tuinmannen ... die in loondienst van die buitenlanders werkten. Het is mij vaak opgevallen dat een Nigeriaan meestal liever voor een buitenlander werkte dan voor iemand van zijn eigen ras omdat ze er " menselijker" behandeld werden! Maar niet alleen die buitenlandse families hadden de doorsnee Nigeriaan nodig. Het waren vooral de vele multinationals uit alle landen die de binnenlandse Nigeriaan naar de hoofdstad lokten. De oliedollars zorgden voor zo'n boost aan werk dat Lagos jarenlang één grote werf was. En of dat nodig was!! No offence, maar wat de Engelsen hier achter gelaten hadden, was meer dan pover! In ieder geval niet veel om de doorsnee Nigeriaan uit het slop te helpen!
Ik heb hier honderden dia's over de leefomstandigheden dat een selectie maken op zich al weken duurde. En nog moet ik elimineren. Daarom stel ik voor om de Nigeriaan in zijn gewone habitat te bekijken om dan te proberen die mens te plaatsen in dit enorme land.
Het zal je opvallen dat de vrouw in Afrika heel centraal staat wat het gezin betreft. De mannen waren de planners die uren " palaverden" en discuteerden, de vrouwen waren diegenen die de verkoopsstalletjes runden, het hout sprokkelden en de kinderen opvingen. Dat Afrikaanse vrouwen ook heel sterk zijn bewijst het volgende: we werden eens uitgenodigd op een feestje naar aanleiding van de geboorte van een zoontje van één van de boys. De moeder - die de dag ervoor bevallen was - stond met de baby van amper 1 dag oud op de rug al danig mee te " shaken" op de opzwepende Afrikaanse muziek!! Ik zie het onze Westerse vrouwen nog niet rap nadoen! En wat die junior betrof... survival of the strongest!
Wij vonden uiteindelijk ( na anderhalve maand) een appartement op het vasteland in Surulere op zo'n 6 km van Ikoyi eiland. Omdat de vraag naar woonst het aanbod oversteeg, waren we verplicht om 3 jaar huur op voorhand te betalen, aan zo'n 60.000 Bfr (zo'n 1.500 euro) per maand, vertegenwoordigde dat een enorm bedrag. Dat was dan ook de reden waarom het zo lang duurde vooraleer een woonst voor ons gevonden werd. In België kon men zich niet voorstellen dat in de niet exclusieve blanke buurt de huurprijzen zo hoog lagen en het vroeg weken overleg en discussies vooraleer men akkoord ging met die prijs. Intussen bleven wij maar sakkeren want die totaalsom zelf betalen was niet haalbaar. De tactiek van de Nigerianen werkte wel prima in hun voordeel. Vermits ze telkens 3 jaar huur voorafbetaald kregen, konden ze met dat geld weer verder om een nieuw pand op te starten. Huizen in aanbouw waren altijd al verkocht of verhuurd van zodra de eerste steen gelegd werd. Uiteindelijk verhuisden we naar "ons" appartement. Een nieuw appartement staat meestal kraaknet te wachten, daar lagen de cementzakken nog overal in het rond, hingen de badkamer en keuken nog vol cement om over de rest niet te praten! Het werd dus kamer per kamer grondig onder handen nemen vooraleer je die kon gebruiken. Wij waren de pioniers, later zou een "logistiekman" aangesteld worden om dergelijke toestanden te voorkomen! .Maar we waren al blij een eigen stekje te hebben! Ons leven in Nigeria kon beginnen. Hier zouden we zo'n 4 jaar wonen. (Daarna verhuisden we naar een huis!) Het was een gebouw met 3 appartementen. De firma opteerde er steeds voor om ons per 3 à 4 gezinnen samen te laten wonen in één compound. Dat was niet alleen veiliger maar ook praktischer omdat we zo wasmachines en droogkasten gezamenlijk konden gebruiken. Het was niet zo eenvoudig om aan die vanzelfsprekende faciliteiten te geraken, vandaar het gezamenlijk gebruik. Dat vroeg natuurlijk heel wat organisatie en overleg en "discussie" vooraleer het gebruik vlot verliep!! Meestal stonden die machines opgesteld in "boys quarters" die bij elk appartementsblok hoorden. Die waren voorzien om een boy en zijn gezin erin te laten wonen. In Peru had ik een meid omdat het met 2 kleine kindjes moeilijk was om boodschappen te doen of buiten te komen. Hier in Nigeria besloot ik om zelf mijn taken op te nemen. Niet uit het oogpunt van discriminatie maar ik wilde me niet teveel laten verwennen wat de huistaken betrof, ooit keerden we terug naar België en ik wilde die overstap zo soepel mogelijk laten verlopen. Toen ik de eerste keer besloot om mijn ramen te wassen, was het precies of ik kwam van een andere planeet... een blanke vrouw die poetste! Omdat ik vaak alleen zou zijn terwijl T.in het binnenland was, wilde ik niet dat een Nigeriaan inwoonde en het doen en laten te goed kende. Daarbij, als je één lokale aantrok dan stonden er na verloop van tijd wel 10 aan je deur te kloppen omdat ze broer of zus waren van .....Wat niet moeilijk was met de vele vrouwen die de Nigerianen er op nahielden.
Op de foto's zien jullie de leurders die langs de ene hoofdbaan die er was het verkeer nog bemoeilijkten.
Vraag me niet of die "visjes" nog eetbaar waren na een dag in de hitte!
Dat kinderen ingeschakeld werden om eetwaren te verkopen , was geen uitzondering en ze waren nog handig ook met zo'n plateau op hun hoofd!
Lagos was de hoofdstad van Nigeria tot 1991, dan werd de hoofdstad verlegd naar Abuja.
Lagos is gebouwd op het vasteland en een reeks omliggende eilanden. Aanvankelijk was Lagos een kleine stad maar omwille van haar natuurlijke en uitzonderlijke ligging aan de kust groeide Lagos snel uit tot een zeer belangrijke haven en miljoenen stad. Het waren vooral kruiden , ivoor en slaven die in de beginperiode geëxporteerd werden.
Lagos bestaat uit drie eilanden: Lagos, Ikoyi en Victoria Island en het vasteland. Ikoyi en Victoria Island waren de eilanden waar de rijkere blanken woonden. Lagos eiland samen met het vasteland Ikeja, Surulere en Apapa waren de plaatsen waar de betere Nigerianen samenwoonden met de doorsnee blanke. In Ikeja ligt de ultra moderne Murtala Muhammed Internationale vlieghaven maar toen wij er aankwamen waren het gewoon een paar barakken.
Lagos Eiland: In het westen van het eiland lag de Marina met verschillende grootwarenhuizen ( maar stel je daar niet teveel bij voor) en hoogbouw kantoorcomplexen. Het NO van het eiland was heel dicht bevolkt. Het was het gebied waar bekende Lagosfamilies in hun traditionele huizen woonden. Omwille van de dichte bevolking was het er heel onhygiënisch en ongezond. Niettegenstaande de plannen om nieuwe, hoogbouw appartementen te voorzien, was het moeilijk om de lokale bevolking te overtuigen om te verhuizen. Velen verkozen te blijven wonen.
Ikoyi Island en Victoria Island waren ook onderling door een brug met elkaar verbonden . Victoria Island was omwille van zijn ambassades en het grote strand aan de oceaan ( Bar Beach), de vele winkels (moet je met een korreltje zout lezen) en de scholen ook heel residentieel.
Bij onze aankomst waren er slechts twee bruggen die Lagos met het vasteland verbonden nl. Eko Bridge en Carter Bridge. Later hebben we nog de Third Mainland Bridge weten aanleggen. Dat was geen overtollige luxe om het dichte, stokkende verkeer op te vangen. Hieronder zien jullie de twee nieuwe bruggen die er op het einde van ons verblijf waren en de grote gebouwen die vooral door firma's ingenomen werden.
Dit is een voorbeeld van één van de betere wegen..en rij je op het verkeerde vak? Dan steek je toch gewoon over, no problem in Nigeria! zelfs al gebeurde dit op de enige snelweg die er toen was.
Omdat het onhandig is met een baby aan tafel zonder kinderstoel, besloten we het eerste weekend na mijn aankomst om zo'n stoeltje te kopen. Het werd uiteindelijk een heel korte shoppingdag. Ik liep met de dochter op de arm en de zoon aan de hand achter T. omdat ik nog niet vertrouwd was met de winkels hier. We vonden nogal snel een geschikt stoeltje en opgelucht trokken we naar de kassa om daar vast te stellen dat mijn geld gestolen was en ik had er niets van gemerkt. Die zaterdagdrukte en het feit dat ik twee kinderen in het oog moest houden, hadden van mij een dankbare prooi gemaakt! We verwittigden onmiddellijk de verantwoordelijke van de zaak. Men zou uitkijken naar verdachte personen, maar dat was een onbegonnen zaak. De kledij die de mannen hier droegen, leende zich prima om gestolen zaken buiten te smokken. Ze noemden dat hier een "Allahi pak". Omdat al ons geld verdwenen was, moesten we zonder inkopen terug naar huis. Van een bemoedigende start gesproken! Een week later zou men vanuit de ambassade T. contacteren omdat mijn portemonnee met pas en alle andere papieren daar afgeleverd was. Alles van waarde was verdwenen op een klein zilveren schapulier na. Ik had het van mijn schoonmoeder gekregen toen ik zwanger was van de zoon. Wellicht vreesde de dief de kracht van zo'n amuletje....
Er is een duidelijk verschil in kledij tussen de moslim mannen en vrouwen en de katholieken. Hier hebben jullie een idee hoe de moslima's en hun mannen gekleed zijn.
Onder zo'n kleren kan je van alles wegstoppen zonder dat het opvalt.
Het begon allemaal in oktober 1975. We waren al een paar maanden in België na ons verblijf in Peru. T. werd klaargestoomd voor de nieuwe job en intussen regelden we alles voor de bouw van ons huis. Uiteindelijk vertrok T alleen naar Lagos. Hij zou er alvast uitzien naar een huis zodat ik met de kinderen kon volgen. Omdat nog zoveel regelingen met onderaannemers van ons huis moesten besproken worden, vond ik het aanvankelijk niet erg dat we niet samen vertrokken. De weken gingen voorbij, het jaareinde naderde en nog steeds kwam er geen schot in de huisvesting in Lagos. T. was niet de enige werknemer die op zijn familie wachtte. Uiteindelijk besloten de mannen zelf het initiatief te nemen en eisten zij dat vrouw en kinderen tegen de eindejaarsfeesten bij hen zouden zijn. De firma ging akkoord maar onder voorwaarde dat het aanvankelijk wat "à l'improviste" zou moeten. We hadden nooit gedacht dat dit zo'n rekbaar woord was! Twee weken voor Kerstmis was het dan zover. Gepakt en gezakt, met twee kleine kinderen ( eentje van 3j en eentje van 10 maanden) stapte ik op het vliegtuig het onbekende tegemoet. De vlucht was al een eerste uitdaging! Omdat zoonlief wist dat we naar papa vertrokken, wilde hij steeds weten wanneer we aankwamen. Ons dochtertje werd nogal snel luchtziek en ik probeerde haar te slapen te leggen op de stoel naast mij. Naast haar zat een gezette, gezonde Nigeriaanse die reeds een tijdje ons zoontje geïmponeerd had. De interesse van ons dochtertje was echter totaal anders. Telkens als zij haar hoofdje optilde, keek ze in het gezicht van die dame en dat volstond om haar keel open te zetten, heel vervelend voor mij en de dame in kwestie. Na ongeveer 6 uur vliegen in een overvol vliegtuig kwamen we met zijn drietjes behoorlijk overstuur aan in de hoofdstad Lagos. De douaneformaliteiten, de plakkende hitte, het gezoem van de grote ventilatoren in de aankomsthal en de drukte droegen zeker niet bij om ons beter te voelen. Toen zoonlief ook nog eens zijn pa bespeurde en er naar toe wilde, was het hek helemaal van de dam. Hij mocht niet naar zijn pa en T. mocht niet tot bij ons komen. Nu had ik twee jengelende kinderen bij mij die doodop waren van de vroege vlucht, de hitte, de spanning en het wachten. Onze bagage kwam redelijk snel, maar het kleuren TV'tje dat T. had laten meebrengen, bleef uit. Ik begon al te wanhopen dat het ooit op de band zou gezet worden... Uiteindelijk, als één van de laatsten, hadden we alles bijeen. Geladen, bezweet en licht geïrriteerd mochten we uitchecken. Nu was de zoon niet meer te houden. Als de laatste 45 min een voorproef waren van wat ons hier te wachten stond, dan zag dat er niet veelbelovend uit. Gelukkig stond een chauffeur van de firma ons op te wachten en waren we nogal snel op weg naar "huis". Ik had de voorbije 5 jaar al heel wat meegemaakt en gezien maar de eerste indrukken hier sloegen mij met verstomming... Zou dit het scenario zijn waarin we de komende jaren zouden vertoeven? Naarmate we verder reden, zakte de moed in mijn schoenen en begon ik mij stilaan zorgen te maken. Hoe leef je hier in zo'n chaos met twee kleine kinderen? Intussen probeerde T. mij voor te bereiden op onze beperkte behuizing. We hadden een voorlopig appartement met enkel een bed voor ons, één voor ons zoontje en een kinderbedje voor ons dochtertje. In de eetkamer stond een tafel met 6 stoelen en voorlopig moesten we het stellen met twee zetels als salon, het tafeltje was er nog niet evenmin als de kasten. De keuken had geen airco, zodat het een broeikas leek als je erin bezig was...Wasmachine en droogkast hadden we niet. Het zou duren tot we in ons definitief appartement woonden vooraleer we van die luxe konden genieten. Nochtans was dat geen overbodige luxe met 2 kleine kinderen en de stoffen luiers van een baby erbovenop!! Al die tijd gebeurde het wassen met de hand in het bad! Ik was dus al direct heel solidair met de lokale vrouwen! In onze appartementsblok woonden ook de financiële verantwoordelijke van de firma en de coördinator. Hun appartementen waren tip top ingericht met alle faciliteiten die je je kan bedenken. Nooit heeft iemand van hen aangeboden om hun wasmachine of droogkast te gebruiken zelfs niet toen ze zagen dat twee kleine kinderen wel extra was met zich meebrachten. Hun uitleg... "als we dat voor één familie doen, dan moet het voor de andere ook"... Het was dus aanmodderen tot onze appartementen af waren en wij er konden intrekken. Pure discriminatie!! Maar ja we waren nu in Afrika, de bakermat van de discriminatie, niet? Ik vond dat onze bazen heel snel bijleerden!!
Voor diegenen die kwamen verder lezen over onze belevenissen nog één dag geduld want heel even wil ik Afrika verlaten om stil te staan bij 8 maart de internationale vrouwendag. Zeker voor de Afrikaanse vrouw is het een belangrijke dag want de discriminatie is daar nog stukken groter!
8 maart werd uitgeroepen tot internationale vrouwendag, de jaarlijkse actiedag van de vrouwenbeweging. Hier hangt een lange historiek aan vast maar dat kunnen jullie lezen op Google als er interesse voor is!
Wat betekent deze dag voor de vrouw van nu? En is er nog discriminatie op de werkvloer?
Ja dus, want dat las ik in een rubriek van Els in het MagEzine. "Ik denk aan vrouwen wiens waardevolle inbreng in een vergadering straal wordt genegeerd of weggehoond, enkel en alleen omdat ze van een vrouw afkomstig is. Zelfs al is die tien keer meer onderbouwd! Of vrouwen die zo onderlegd zijn dat ze met kop en schouders boven de manager uitsteken en dan het leven zuur worden gemaakt, waardoor ze hun baan laten voor wat ze is en andere oorden opzoeken."
Vandaag is het dus weer zover ,de dag voor de vrouwen. Vrouwen in het zonnetje en aandacht voor de vrouw. Net zoiets als moederdag maar toch nét even anders.
Heel wat mannen denken in beelden als ze het woord vrouw horen. Dat kan gaan van een wandelende baarmoeder tot een Betty Boop. Maar ze kan ook die secretaresse zijn die constant de zorgen heeft over het nakomen van de agenda. Het lijkt een beetje op een pseudo-moeder-de-vrouw-die-de-schone-sokken-op-tijd-klaar-legt.
Ja, je krijgt zon beeld als je toevallig het woordje vrouw intikt op internet , een hele bulk uiterlijkheden!
De echte mannen zullen dus wel weer de eigen borst oppompen en stellen dat het oog ook wel wat wil maar dan hebben we nog altijd de "echte vrouwen die hun hersenen nét even anders gaan gebruiken: wie ik ben zit tussen mijn oren.
Feiten over vrouwen - Vrouwen vormen 50% van de wereldbevolking - Vrouwen doen 66% van al het werk - Vrouwen verdienen 10% van het wereldinkomen - Vrouwen hebben 1% van alle bezittingen - Van alle regeringsleiders op de wereld is 5% vrouw - Van alle armen op de wereld is 75% vrouw - Van alle analfabeten op de wereld is 66% vrouw - Van alle vluchtelingen op de wereld is 75% vrouw - Van de 150 leden van de Tweede Kamer in Nederland is 36% vrouw - Vrouwen in Nederland verdienen gemiddeld 23% minder dan mannen en in België zal het wel niet anders zijn!
Daarom dus vrouwendag! Euh.. zomaar een gedachte : Heb jij al ooit van mannendag gehoord? Hoe zou dat komen?
En morgen gaan we weer naar Nigeria als jullie er zin in hebben!
Mijn boek telt 92 blz en ik geef jullie hier een kleine glimp hoe die opgevat is.
Maar nu Nigeria!
Nigeria ligt in West Afrika en is een Federale, constitutionele republiek met 36 staten. Nigeria heeft een tropisch klimaat aan de kust tot een sub-tropisch klimaat in het noorden. Er zijn twee soorten seizoenen: het droge seizoen en het regenseizoen. Het droge begint in november en eindigt in april. Het regenseizoen vangt aan in mei en eindigt in oktober. De vochtigheid in het zuiden varieert tussen 100% en 80 % en dat maakte het leven daarom zo moeilijk voor ons! Rond januari is de periode van de Harmattan een droge wind die uit het NO komt en enorm veel zand uit de Sahara met zich meebrengt tussen november en maart. Als de wind over de woestijn gaat, neemt hij kleine stofdeeltjes (tussen 0,5 en 10 micrometer) op. In sommige West-Afrikaanse landen beperkt de grote hoeveelheid stof in de lucht de zichtbaarheid en verdwijnt de zon voor meerdere dagen, vergelijkbaar met een hevige mist. Jaarlijks worden vele vluchten van luchtvaartmaatschappijen hierdoor afgelast. In Nigeria zegt men dat mensen en dieren meer en meer geïrriteerd raken als de wind al een tijdje waait, waardoor de harmattan een slechte reputatie heeft. Anderzijds brengt de wind koelte tegen de zware hitte, waardoor men hem ook wel de bijnaam "de dokter" geeft. Een aanhoudende harmattan kan gewassen vernielen door de stoflaag die op de bladeren ligt en het uitblijven van regenval. Op de foto zien jullie wat ik bedoel met stofferig!
Nigeria wordt in het westen begrensd door Benin, in het noorden door Niger, in het oosten door Chad en Kameroen, in het zuiden door de Golf van Guinea. In Nigeria wonen ongeveer 137 miljoen mensen en het land heeft een oppervlakte van 923.768km2 .
Nigeria's 800 km lange kustlijn is onderbroken door de grote Niger delta en een ingewikkeld net van kreken en rivieren en bestaat hoofdzakelijk uit zandige stranden die in het binnenland aanleunen tegen een strook mangrove met daarachter een tropisch woud. Op 1 oktober 1960 is Nigeria onafhankelijk geworden van het Verenigd Koninkrijk. Van 1967-1970 speelde de bloedige strijd om Biafra, die meer dan 2 miljoen mensen het leven kostte, voornamelijk door verhongering.De munteenheid is de Naira!
Tot 1976 was Lagos de hoofdstad maar dan werd besloten om een nieuwe hoofdstad te bouwen die midden in het land ligt nl Abuja. Sinds 1991 is Abuja de hoofdstad van Nigeria, intussen wonen daar reeds1 miljoen mensen...
De belangrijkste bevolkingsgroepen van Nigeria zijn de Hausa ( N), de Yoruba (ZW) en de Ibo ( ZO). Religieus gezien valt Nigeria ruwweg uiteen in noord en zuid: de noordelijke Hausa overwegend moslim, de Yoruba en Ibo christen. De gebieden in het N behoren geografisch en cultureel tot de Sahel- Sudan zone. Die in het zuiden, oorspronkelijk tropisch bos, zijn op de kust gericht.
De naam Nigeria is ontstaan uit Niger en aera dat verwijst naar de rivier Niger die door het land stroomt. Nigeria was en is nog steeds het dichts bevolkte land in Afrika en zo ook het zwartste land in de wereld. Van 1901 tot 1963 was Nigeria een Britse kolonie. Dit is een korte schets van het land waar we 8 jaar woonden.
Wapenschild van Nigeria
Het wapenschild van Nigeria loont ook de moeite om er even bij stil te staan. Het bestaat uit een zwart schild met twee witte strepen die de letter Y vormen. ( sorry dat de kleuren niet echt overeenstemmen). Dit staat voor de twee grote rivieren die door Nigeria vloeien: de Benue rivier en de Niger. Het zwarte schild staat symbool voor de rijke Nigeriaanse aarde, terwijl de twee paarden voor waardigheid staan. De achtergrond waarop het schild staat, is een in Nigeria veel voorkomende plant de Costus Spectabilis. De arend bovenaan betekent kracht terwijl de groen-witte band eronder de rijke landbouwgrond suggereert. Eenheid en trouw is het Nigeriaans motto.
Nigeriaanse vlag.
De kleuren op de Nigeriaanse vlag hebben beide een symbolische betekenis: groen staat voor de schoonheid van het land, met name de bossen en velden en wit staat voor vrede en eenheid.
)
) zei hij dat niet hij de vrouwen gekozen had maar zij hem.Vrouwen kiezen een gezonde, sterke man die hen gezonde kinderen kan schenken en als die hen kan onderhouden dan is de keuze rap gemaakt! Het was dan ook zo dat bij iedere trip Bababishu iets mee bracht voor zijn vrouwen. De ene kreeg een zak sinaasappelen de andere een tros bananen de derde een zak yam ( ook cassava genaamd), een soort biet die onze aardappel vervangt. 
){kind=link}
){kind=link}