Deze had je nog te goed. De kleine parelmoervlinder en als je de onderkant van de vleugels bekijkt zie je direct hoe het beestje aan z'n naam is gekomen. Een klein vliegend juweeltje en net als juweeltjes kom je ze niet alle dagen tegen !
In het Antwerps dialect is een knuppeltje zoiets als een "onnozel manneke". Hier hebben we het echter over een insectje dat er op z'n zachtst uitgedrukt nogal merkwaardig uitziet.
Het gewoon knuppeltje is een vliegensoortuit de familie van de blaaskopvliegen.
Alhoewel een redelijk algemene soort zie ik er hier hooguit één of twee per jaar. Je kan ze tegenkomen tussen eind mei en begin september met een piek in juli en augustus.
Het volwassen insect wordt 10 tot 18 millimeter groot. De basiskleur van het achterlijf is rood tot zwart met enkele gele bandjes, de kop is geel met een zwarte band, de poten zijn rood. Opvallend is de op een knuppel lijkende verdikking van het achterlijf. De soort parasiteert op verschillende hommelsoorten.
Scheefbloemwitjes zijn al lang niet echt meer een zeldzaamheid op Bernerhof. Sinds ze hier zo'n jaar of 3 geleden voor het eerst verschenen zie ik ze vrij regelmatig. Ik heb tot nu toe zo'n 100 bevestigde waarnemingen gedaan. Ik heb dan ook speciaal voor hen Iberis (scheefbloem) aangeplant zodat ze daar hun eitjes kwijtkunnen. Als je zo'n zeldzame diva wil behagen moet je er wat voor doen!
Een vrouwtje scheefbloemwitje op, je raadt het nooit, ... scheefbloem!
De akkerhommel is één van de meest voorkomende hommeltjes op Bernerhof. Je hebt ze in verschillende kleurschakeringen en formaten. Deze "rosse" viel op door zijn kleuren en was ook wat groter dan de gemiddelde akkerhommel. Hoe dat komt weet ik ook niet, ik ben geen hommelspecialist. Ik weet wel dat het vreedzame beestjes zijn. Ik heb al meermaals eentje bijna letterlijk opzijgeduwd zonder ooit gestoken te worden. Bedenk ook dat er zonder hommels, bijen en zweefvliegen geen bestuiving mogelijk is bij bepaalde planten. De wereld zou er gans anders uitzien zonder deze kleine zoemers!
De bijenwolf dankt zijn naam aan het feit dat hij, je raadt het nooit, bijen vangt. De mannetjes zijn onschuldige bloembezoekers. Het grotere vrouwtje echter is in staat met haar gevoelige reukzintuigen een bij te onderscheiden van andere insecten. Als ze een bij heeft gevonden, blijft ze boven de bij hangen tot het juiste moment daar is om aan te vallen. Dan stort de wesp zich op de bij, en met haar poten grijpt ze de bij vast. Gelijk geeft de wesp de bij een verlammende steek, en perst het gif door het lichaam van de bij, waarbij de eventuele nectar uit de monddelen van de bij komt, die de wesp dan opdrinkt. Dan legt de wesp een aantal van deze verlamde bijen in haar nest, en legt op enkele ervan een eitje. Het nest bestaat uit een gang waaraan een aantal kamers liggen, voor iedere larve één. Wanneer het eitje uitkomt, eet de larve de bijen één voor één op. Omdat deze niet zijn gedood maar enkel verlamd, zijn deze nog vers en worden dus levend gegeten. Het aantal honingbijen bepaalt tevens het geslacht van de wesp; één of twee bijen geeft een mannetje, bij meer bijen wordt de larve een vrouwtje, deze zijn ook groter.
Gezien de grootte is dit waarschijnlijk een mannetje bijenwolf.
De Kleine parelmoervlinder is een zeldzame soort die vooral in de kuststreek te vinden is, maar door zijn mobiliteit overal kan opduiken. Ze zijn vooral te vinden op voedselarme graslanden en duinen waar veel viooltjes voorkomen. Duinen hebben we we hier in de Kempen ook en viooltjes staan hier ook volop. Vandaar dat er de laatste zomers telkens wel een paaropdagen die de tuin komen bezoeken.
In de vlucht of van ver zou je op het eerste zicht kunnen denken aan een gehakkelde aurelia maar er zijn duidelijke verschillen. Het 'parelmoereffect' zie je enkel op de onderkant van de vleugels en is hier jammer genoeg niet te zien. Volgende keer beter!
De stadsreus: zo noemt het beestje officieel. Het is één van de grootste zweefvliegen in W-Europa. Hij ziet er gevaarlijk uit en da's niet toevallig! Hij doet namelijk heel hard zijn best om op een hoornaar te lijken en die kunnen wel steken. Onze vriendelijke reus echter niet. Ze hebben geen angel maar met een grootte tot 2cm en eenzelfde kleurpatroon als de hoornaar kan je menig insectje op het verkeerde been zetten. Mimicry noemt zoiets officieel.
Ze hebben geen 'wespentaille' en daaraan kan je ze o.a. herkennen. Ze leven vreedzaam van nectar en ander lekkers dat ze uit de bloemen halen.
Blijkbaar zie je ze meer in stedelijke omgeving en da's dan ook de reden dat ze stadsreus noemen. De laatste jaren zie je ze meer en meer opduiken. Deze was de eerste dit jaar die in de tuin op bezoek kwam.
Zo af en toe, als het eens even niet regent, kunnen de juffers een daguitstapje maken. Gezellig met z'n tweetjes een tandemvlucht rond de vijver maken en dan even uitrusten zoals deze bloedrode heidelibellen hier demonstreren.
Van al dat rondvliegen krijg je honger. Dit lantaarntje laat zich een dikke vlieg als snack goed smaken.
De Hottentottenvilla ziet er op het eerste zicht uit als een bij maar het is wel degelijk een vlieg. Meer bepaald een Wolzwever. Deze soort legt haar eitjes in de buurt van rupsen van bepaalde nachtvlinders. De larven ontwikkelen zich in de rupsen van Uiltjes (nachtvlinders). Tegen dat de rups van binnenuit opgegeten is verpopt onze larve tot vlieg en is de cirkel rond.
Dit is blijkbaar weer zo'n beestje dat profiteert van de klimaatopwarming om hier voet aan de grond te krijgen. Voor de jaren '90 zag je ze hier bijna nooit. Vooral de laatste 3-4 jaren met de hete zomers is het aantal meldingen spectaculair gestegen. Dit jaar schijnt terug een slecht jaar te worden voor deze soort.
Als je d'r eentje wil zien heb je het meeste kans in de buurt van zandgronden en landduinen, dus dat zit wel goed hier vlak bij de Keiheuvel. Deze zat gisteren bij mij in het gazon. Hoe ze aan hun naam gekomen zijn is me een raadsel, ik heb het alleszins niet zelf verzonnen. En het blijft sowieso een redelijk zeldzaam beestje!
Je moet echt niet naar de tropen om felgekleurde beestjes te zien voorbijvliegen ! Wat denk je van dit koppeltje azuurjuffers die bezig zijn met de volgende generatie juffers te voorzien. Meneer is fel (azuur)blauw gekleurd en mevrouw houdt het op een eerder groen met zwart ensemble. Niet fel genoeg zegt u ?
Wat denk je dan van deze vuurjuffer ? Veel rooier kan toch niet meer ? Het seizoen van de juurjuffers loopt stilaan ten einde maar vanaf de tweede helft van juli pakt de eveneens rode koraaljuffer het over. De vuurjuffer heeft zwarte poten, de koraaljuffer is helemaal rood, poten inbegrepen.
En als het wat groter mag zijn stel ik jullie voor aan de viervlek. De vorige twee waren juffers en deze is een pak groter en is een "echte" libel.
Om af te sluiten heb ik nog een blauwe platbuik (mannetje) in de aanbieding. Als je wil weten hoe mevrouw platbuik er uit ziet moet je even terugscrollen naar 2 juni. Nauwelijks te geloven dat dit één en dezelfde soort is !
We hebben de voorbije jaren hier al zo'n 30 tal verschillende libellensoorten zien langskomen. Sommigen slechts sporadisch of zelfs maar éénmalig. Andere, zoals de azuurjuffers, met honderden tijdens de paartijd. Niet slecht als je weet dat er in België maar zo'n 70 soorten beschreven zijn. Da's dus bijna de helft van alle hier voorkomende soorten. Mede hierdoor breek ik telkens weer een lans om een vijvertje in de tuin te voorzien. Die moet niet zo groot zijn als het Zilvermeer in Mol of de plas van Hofstade. Iets ter grootte van een badkuip lokt ook al veel extra leven aan. En het leuke is dat je geen moeite moet doen om beestjes aan te trekken. Die komen echt wel vanzelf en sneller dan je denkt. Hier zaten de eerste kikkers al in de vijver nog voor deze compleet met water gevuld was. Toch leuk voor de kindjes om zo de natuur te kunnen leren verkennen. En met een stuk betonrooster (dat wel goed vast moet liggen) net onder het oppervlak kunnen er geen ongelukken gebeuren. Hoogstens een natte broek en da's met temperaturen van 30° en meer zoals vandaag ook geen ramp !
Deze rosse schoonheid is een platbuik libel. Meer bepaald een vrouwtje. Hoe ik dat weet ? De mannetjes zijn lichtblauw van kleur, dus tenzij je kleurenblind bent is het moeilijk ze onderling om te wisselen! Deze platbuiken zie je hier niet alle dagen maar elke zomer komen er wel eens enkele langs. Ze leven liefst langs traag stromend water met veel begroeing, dus een vijver met stilstaand water is niet hun eerste keus. Maar kijk, af en toe gebeurt het toch.
Ik heb ondertussen besloten zo af en toe toch nog eens iets op mijn blogje te zetten, maar zeker niet meer op bijna dagelijkse basis. Daar zijn mijn dagen wat te kort voor. Ik hoop dat jullie zo af en toe dan ook nog eens komen "piepen" op dit blogje!
Deze zwarte schoonheid is een boomhommeltje. De meeste boomhommels hebben een roestbruin borststuk maar volledig zwarte exemplaren komen ook voor. Enkel een wit puntje achteraan doorbreekt dit kleurenpatroon.
Vroeger zag je ze enkel in onze bossen maar tegenwoordig zijn parken en tuinen ook in trek. In tegenstelling met andere hommels die hun nest meestal in een holletje in de grond maken zoekt de boomhommel het hogerop. Ze kiezen een plekje in één of andere boomspleet of soms zelfs een verlaten nestkastje. Het zijn vredelievende beestjes waar je normaal gesproken nooit last zal van hebben.
Tijdens één van mijn dagelijkse uitstapjes in de tuin werd mijn aandacht getrokken door een paar voelsprieten die onder een blad uitstaken. Het bleek een minuscuul klein vlindertje te zijn van nauwelijks iets meer dan één centimeter maar de voelsprieten waren buiten proportie, wel zo'n 5 cm lang ! Even googelen leerde dat dit een gevlekte langsprietmot was, een nachtvlindertje dus. Het beestje was weinig actief wat een meevaller was want ik moest me in allerlei bochten wringen om het op foto te krijgen. En ik ben ook geen 20 meer !
Echt zeldzaam zijn ze niet maar ze worden toch niet veel gezien. Ze zijn ten andere ook enkel actief tussen april en juni. En zo werd mijn lijstje van beestjes in de tuin weer wat langer !
Ondanks de nog koude nachten komen er toch dag na dag meer insecten de tuin bezoeken. Citroenvlinders, dagpauwogen en koolwitjes wisselen af met een enkel oranjetipje. Je moet wel wat geduld hebben om zo'n oranjetipje op de foto te krijgen want lang blijven ze niet stilzitten. Na een aantal pogingen lukt het echter meestal wel !
Ook de bijtjes en hommeltjes zijn al druk in de weer. Getuige daarvan is dit "vosje". Dit is een uitbundig gekleurd solitair zandbijtje dat hier in het voorjaar wel eens opdaagt. Je kan ze enkel tegenkomen van maart tot eind mei !
En de volgende dagen blijft de zon schijnen. Dat belooft nog veel moois !
Sommige muggen lijken erg veel op vliegen. In het voorjaar zie je vaak de Maartse Vlieg, die ook wel Zwarte Vlieg of Rouwvlieg wordt genoemd. Er is een groot verschil tussen mannetjes en vrouwtjes. De vrouwtjes zijn groter, lijken meer op een mug en hebben heel kleine ogen. De mannetjes lijken meer op een vlieg en hebben heel grote ogen. Dit sekseverschil bestaat bij alle rouwvliegsoorten. Vliegend herken je ze meteen: ze vliegen langzaam en met de pootjes hangend onder het lichaam. In het voorjaar verschijnen vele andere, nauw verwante en vaak sterk gelijkende soorten, die nauwelijks uit elkaar zijn te houden.
De larven leven ondergronds en eten daar half vergane plantenresten. Een enkel individu zal misschien eens aan een plantenwortel knabbelen maar normaal veroorzaken ze weinig tot geen schade. De volwassen mug heeft maar één doel: een vrouwtje vinden en zorgen voor na komelingen. eten doen ze eigenlijk niet en ze leven dan ook maar een paar dagen. O ja, nog goed nieuws, ze steken niet !
Ik sta allang niet meer perplex van de trukkendoos van moeder natuur maar af en toe sta ik toch nog verwonderd te kijken. Sinds enkele dagen is het vroege lente en ik ben blijkbaar lang niet de enige die daarvan profiteert. De Berners lagen heerlijk te rollenbollen op het zachte gras en genoten zichtbaar dat ze terug konden buiten ravotten. Een deel van de grasmat ligt nog vol met honderden takjes maar ze willen natuurlijk allebei hetzelfde takje hebben ! Ruzie maken is er niet bij, gewoon van mekaar proberen af te pakken voor de sport is leuk genoeg.
Maar ook de kleine beestjes zijn terug van weggeweest. De eerste citroenvlinders fladderen hier rond sinds afgelopen zaterdag. En gisteren ben ik met de macrolens op fotosafari geweest in de tuin en al snel kwamen er wat insectjes poseren voor een foto. O.a. zesvlekkige groefbij, de gekende honingbij en een dikke roodwangbromvlieg defileerden voorbij op de 'catwalk'! Heel het zootje vertoefde rond en op een Mahoniastruik. Waar zouden die een week geleden gezeten hebben ?
En straks en de volgende twee of drie dagen komt er nog meer fraai lenteweer. Genieten nu het kan, volgende week sneeuwt het misschien terug !
Boven : de zesvlekkige groefbij is niet geel-zwart maar wel wit-zwart gekleurd !
Stomorhina lunata is de officiële naam van deze vlieg met opvallende strepen op de ogen, een puntig snuitje en grijs bestoven lengtestrepen op het borststuk.
Tot voor 15 jaar werd deze vlieg zelden of nooit in onze contreien waagenomen. De laatste jaren nemen ze exponentieel toe! Waar hebben we dat woord nog gehoord?
De larven van S. lunata leven van de eitjes van een aantal Afrikaanse sprinkhaansoorten, waaronder de treksprinkhaan. Maar die treksprinkhaan komt (bijna) niet voor in W-Europa.
Wat die Sprinkhaanvliegen de voorbije jaren dan zo massaal in West-Europa komen doen, is niet helemaal duidelijk. Het zijn goede vliegers, dat staat vast. Zelfs in het zuiden van Scandinavië zijn al sprinkhaanvliegen opgemerkt. Maar hun gastheren, de treksprinkhanen, zijn al decennia afwezig in West-Europa. Is deze soort in staat zich aan te passen en ook op andere, inheemse sprinkhanen te parasiteren? Is de opmars van de soort klimaatgerelateerd? Dat zijn vragen die nog moeten uitgeklaard worden.
Als je dus niet moest weten wat te doen, hier ligt werk genoeg te wachten!
Ik denk dat we kunnen zeggen dat het vlinderseizoen voor dit jaar voorbij is! Behalve een enkel verdwaald klein koolwitje heb ik deze week niet veel meer zien voorbij fladderen. Daar zal de wind en de regen ook niet vreemd aan zijn. De wind is ondertussen (eindelijk) gaan liggen. Meer nog, het is hier compleet windstil en er hangt ochtendmist. hopelijk komt straks het zonnetje nog een kijken!
Indien niet kan je hieronder een aantal fotootjes van fladderaars bekijken. Mijn excuses aan de diverse soorten koolwitjes, zandoogjes, atalanta's en gamma uilen die er hier vandaag niet bij zijn. Die komen later nog wel eens aan bod!
Dagpauwogen waren er dit jaar niet zo veel als anders, pas vanaf augustus zag je ze regelmatig opduiken!
Het landkaartje zie je hier maar enkele keren per jaar langskomen.
De kolibrievlinder is een zuiderse gast en komt de laatste jaren steeds vaker op bezoek. Op de foto zie je duidelijk de lange roltong die bijna groter is dan het vlindertje zelf.
De kleine parelmoervlinder zag je hier vroeger nooit! Pas de laatste 2-3 jaar duiken ze regelmatig op!
En als kers op de taart onze grootste en mooiste inheemse vlinder! Deze mocht zeker niet ontbreken : de koninginnepage.
Alle foto's zijn deze zomer hier op Bernerhof genomen.
Misschien heb je het vorige week op het nieuws gezien of gehoord : er was toen een kleine invasie van Tipula palidosa of langpootmuggen in het Nederlands. In tegenstelling tot de gewone steekmuggen die ons in de zomer wakker houden, hebben deze langpootmuggen geen water nodig voor hun nageslacht. Deze muggen leggen hun eitjes liefst ergens in het gazon. Als deze eitjes uitkomen kruipen de larcen de grond in en eten daar van de fijne worteltjes van het gras. Hierdoor kunnen bruine afgestorven vlekken in het gazon optreden. Nog erger wordt het als de vogels dit ontdekken. Vooral kraaiachtigen beginnen met hun snavel het gazon om te ploegen op zoek naar emelten zoals de larven genoemd worden. Na afloop ziet het gazon eruit als een slagveld! Omdat het gevaar vanuit de grond komt is hier helaas niet veel aan te doen. Je kan in (goede) tuincentra wel nematoden (aaltjes) bestellen. Dat zijn eitjes van kleine parasitaire rondwormpjes die de emelten besmetten en ze van binnenuit opeten. Zo'n nematode eitjes los je op in water en daarmee begiet je het aangetaste gazon. Er zijn meer dan 25.000 soorten nematoden in grootte variërend tussen 8m lang en microscopisch klein.
Je kan ze o.a. bestellen bij Aveve of on-line. Opgelet, in de winkel moet je ze meestal vooraf bestellen want ze zijn maar beperkt in tijd houdbaar!
En om positief te besluiten, de langpootmug steekt niet. "Elk nadeel heb z'n voordeel" zei een bekende voetballer ooit! (Willem van Hanegem)
Ik ben Roger
Ik ben een man en woon in de Kempen (België) en mijn beroep is jong gepensioneerde.
Ik ben geboren op 29/05/1954 en ben nu dus 70 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: tuinieren, fotografie, zeewateraquarium, modelbouw, ....
Bernerhof
