Vandaag de laatste dag van de grote vakantie. Niet dat dit voor mij veel verschil maakt, ik heb het hele jaar grote vakantie maar het jonge volkje zal het morgen geweten hebben. Dit maar om te zeggen dat de herfst stilaan dichterbij komt!
Terwijl sommige borders eind augustus al lang over hun hoogtepunt zijn is het met de prairieborder net andersom. Helenium (doorlevende zonnebloem) staat nu op zijn mooist, de herfstasters en sedum beginnen er nog maar net aan. Ondertussen heeft verbena zijn tweede adem gevonden en doet terug mee tot in oktober. Dat al deze vrolijke kleurtjes fladderaars aantrekt hoeft geen betoog. Dat bewijzen diverse vlinders, bijtjes en hommels elke dag! Twee dagen geleden heb ik nog een heel zeldzame kegelbij gespot. En daar word ik er ook vrolijk van. Da's ook mooi meegenomen, toch ?
Afgelopen vrijdag kwam één van onze grootste en mooiste inheemse vlinder even dag zeggen in de tuin. Ik liep, met fototostel, eigenlijk de tuin in om scheefbloemwitjes te verrassen. Onze koninginnenpage bleef net lang genoeg voor een fotoshoot en besloot toen dat de show lang genoeg geduurd had en vertrok terug. Twee minuutjes vroeger of later naar buiten gekomen en ik zou dit gemist hebben. Soms moet een mens wat geluk hebben !
Deze twee samen wogen 2 weken geleden net 100 kilo. Waarschijnlijk nu nog iets meer want onze jongste is nog maar 9 maanden en dus nog in de groei. Je moet goede wandelschoenen met antislipzolen hebben om niet op je buik door de straat gesleept te worden als ze de poes van de overburen zien. In de tekenfilmpjes van Tom & Jerry loopt dat allemaal wel goed af maar de werkelijkheid is waarchijnlijk anders !!!
Zelf had ik het nooit voor mogelijk gehouden dat ik dit ooit zou zeggen. Maar tijden veranderen, en het klimaat blijkbaar ook! Gisteren in de vooravond was er eindelijk nog eens een malse regenbui. Zo van het type "ideaal voor de planten". Daarna was het net lang genoeg gestopt met regenen om even met de honden te gaan wandelen. So far so good! Omdat de lucht nogal donker werd keken we even later eens op de buienradar wat er zat aan te komen. Dat was niet zo mooi : onweer en zware neerslag kamen recht op ons af! In gedachten zag ik de Miscantus al helemaal plat op de grond liggen. Maar blijkbaar hebben de weergoden zich op het laatste moment bedacht. Het onweer nam een bocht en de miscantus staat nog recht en bovendien moest ik de potten met kuipplanten niet meer begieten. Het mag al eens meevallen zeker?
Het was de eerste keer dit jaar dat er een landkaartje op bezoek kwam. Ik zal het anders formuleren : de eerste keer dat ik het opmerkte dat er eentje op bezoek kwam. Het zijn sowieso onregelmatige bezoekers hier op Bernerhof. Elke zomer zie ik er slechts 1 of 2 langskomen.
Landkaartjes komen overal in Vlaanderen en Nederland voor, maar zijn lang niet zo talrijk als koolwitjes of dagpauwogen. Ze hebben voorkeur voor plekken met bomen en struiken en (in het voorjaar) met bloeiend fluitenkruid. Misschien wat onverwacht, maar landkaartjes zijn er gek op. Als de temperatuur 20 graden of hoger is, zijn ze volop actief: op de goede plekken kun je er dan wel tien of meer tegenkomen. Die goede vliegplaatsen vind je in natuur- en bosgebieden, maar ook in natuurlijk beheerde stadsparken en recreatiegebieden. De waardplant voor hun rupsjes is de grote brandnetel, da's de enige plant die ze lusten!
Ze vliegen in 2 of 3 generaties. De eerste generatie inhet voorjaar ziet er helemaal anders uit dan hun soortgenootjes van de tweede of derde generatie in de zomer.
Het vlindertje op de foto is een tweede of derde generatie (grondkleur = zwart), de eerste generatie is oranjekleurig maar die heb ik hier nog nooit gezien!
Zijn er bij insecten ook punkers of komt dat verschijnsel enkel bij mensen voor? Wel, we zijn niet uniek wat dat betreft! De woeste sluipvlieg is er het bewijs van. Deze vlieg heeft maar een beperkt aantal haartjes die precies met gel worden rechtgehouden zodat er een soort van punkkapsel ontstaat. Dit staat in schril contrast met het bijna donsachtig uiterlijk van bvb. hommeltjes.
De Hydrangea paniculata (pluimhortensia) behoort tot een zeer grote familie. In de natuur vind je ze terug in China, Taiwan maar ook in Japan. Het zijn meestal grote struiken die in het land van oorsprong , op volwassen leeftijd soms wel tot 6 - 7 m hoog kunnen worden, maar bij ons ruim kleiner blijven. De grootte en breedte hangt ook sterk af van de mate van terugsnoeien !!! Ze groeien tot op 2000m hoogte en zijn zeer goed winterhard.
De bloeiwijze bestaat uit pluimvormige bloemen met witte fertiele binnenbloemen en grotere witte rand-of lokbloemen, in de volksmond vaak 'schapekoppen' genaamd. De breedte van de bloempluimen kan variëren van smal tot zeer breed, naargelang de variëteit, de meeste soorten bloeien vanaf juli, augustus tot in oktober.
Hydrangea paniculata's zijn echte zonnekloppers, ze houden van een zonnige positie met een voldoende vochtige grond in de zomer, maar drogere grond in de winter. In regio's waar het in de winter veel regent is aanplanting op een lichte helling aan te bevelen. Hier in de Kempen doen ze het in de halfschaduw eigenlijk nog beter dan in volle zon omdat de grond dan minder snel uitdroogt!
Pluimhortensia's bloeien op éénjarig hout, dwz. dat je ze in de vroege lente flink kan terugsnoeien zonder daarom aan bloemen in te boeten.
Persoonlijk hou ik vooral van de meer natuurlijk uitziende soorten. Die hebben als voordeel dat ze wind- en stortbuibestendig zijn. Momenteel waait het hier flink maar dat deert ze niet. Ik vrees echter voor de "Annabellen" van de buurvrouw want die worden zo topzwaar na een bui dat de hele boel tegen de grond gaat!
Vandaag is onverwacht na een korte ziekte Tosca overleden. Tosca was de hond van mijn vader en de beste vriend van Scruffy, onze jongste Berner. Ondanks het grote leeftijdsverschil konden die twee het best met elkaar vinden. De foto hieronder is van zondag ll. Tosca heeft totaal onverwacht hersenschade opgelopen door een bloeding of een tumor. Hij is deze morgen zachtjes ingeslapen.
Rust zacht lieve schat, we zullen je missen !
Als er een hondenhemel bestaat heeft Tosca daar vast en zeker een plaatsje om alles hier goed in het oog te houden !
Als je hier niet vrolijk van wordt weet ik het ook niet meer! Rudbeckia, ook wel zonnehoed genoemd, bloeit van eind juli tot ver in oktober. Het is een flamboyante, bladverliezende vaste plant die pollen vormt die elk jaar uitbreiden. Rudbeckia fulgida "Goldsturm" houdt van een standplaats in volle zon of halfschaduw en doet het goed in iedere, gemiddeld vruchtbare, goed doorlaatbare grond. De plant is goed winterhard, redelijk droogtetolerant en lokt bovendien vele vlinders, bijen, hommels en andere insecten.
Tijdens de recente hittegolf gaven de planten meermaals te kennen dorst te hebben. Na een sproeibeurt was hier enkele uren later niets meer van te merken en stond alles weer mooi rechtop. Zelfs de bloemen weten er niet van en staan terug mooi te wezen alsof er niks aan de hand was. Een leuke (onmisbare) plant voor de prairietuin waar je je weinig zorgn moet om maken!
Met deze sierbanaan uit de hooglanden van Ethiopië heb ik een haat-liefde relatie. Elk jaar tegen september hebben we een mooie tropische plant met donkergroene bladeren en rode nerven van meer dan 150 cm. Tegen eind oktober moet de plant naar binnen want één graadje vorst betekent het einde voor dit banaantje! Probleem is dat we de bladeren moeten inkorten wegens te hoog. Tegen mei kan de plant terug naar buiten en ziet er dan niet echt fraai uit. Halve bladeren met bruine randen. De wind maakt dan gewoonlijk nog een aantal extra scheuren en bij de eerste felle zomerzon verbranden de bladeren sneller dan dat je tot drie kan tellen! Gelukkig is het een snelle groeier, eens de temperatuur boven de 20° uitkomt verschijnt elke week een nieuw blad. Tegen eind augustus staat er terug iets dat de naam bananenplant waardig is!
Zo'n kuip versleuren is ook niet simpel want de pot is eigenlijk te groot in diameter om met een steekwagentje te kunnen transporteren. Je bent met twee personen nodig want het is "blind rijden" en de deuropening is het heikele punt van de hele onderneming.
Enfin, we gaan eerst nog een week of zes genieten voor het weer zover is! We zullen maar preventief gaan fitnessen zeker?
Klaar om iedereen te verwelkomen. 's Zondags komt Tosca, de flatcoat retriever, op bezoek en dat is geweten in hondenland. Hoe ze dat weten dat het zondag is is me een mysterie en een half uur voor aankomst liggen ze al mooi te wachten zonder dat ik iets gezegd heb. Ze hebben blijkbaar een ingebouwde kalender met uurwerkfunctie!
Er zijn zeer, zeer veel soorten begonia, meer dan vijftienhonderd. Een aantal worden vanwege het fraaie blad als kamerplant gehouden. De begonia is echter bij ons vooral bekend als éénjarige. Wie kent niet de bloemperken uit de jaren '70 met steevast knalrode begonia's en gele of oranje Tagetes (stinkertjes in het Antwerps).
Om wat overzicht te behouden op de enorme begonia familie zijn ze ingedeeld in groepen. Zo zijn er bladbegonia's, knolbegonia's, dikstengelige begonia's, struikbegonia's, winterbloeiende begonia's en Tuberhybride-begonia's. De indeling berust op het wortelgestel en de groeiwijze. Een begonia - ook wel scheefblad genoemd - is veelal groenblijvend. Het blad van de meeste begonia's is asymmetrisch van vorm.
Begonia grandis is ingedeeld bij de knolbegonia's. De soort komt van nature voor in China, op hoger gelegen heuvels in Zuidoost-Azië en het zuiden van Japan. In landen rondom de Middellandse Zee is deze begonia ook nog wel eens te bewonderen. Hij is min of meer winterhard en overleeft een paar graden vorst, mits de plant in het najaar een afdekking krijgt met veel blad of stro.
Onze cultivar heeft witte bloemetjes vandaar het toevoegsel "alba". Ik heb deze plant pas een weekje of zo. We zullen hem zo goed mogelijk door de winter loodsen en laten het weten of ie al dan niet de komende winter overleeft. Ik ben er wel redelijk gerust in, de plant staat vlakbij een subtropische Tetrapanax en die heeft toch al een paar winters zonder veel erg overleeft. De witte bloemetjes van de Begonia zullen dit hoekje in de schaduw wat oplichten. De eerste zijn net geopend vandaag !
De naam geeft al een heleboel informatie over deze kleine lage vaste plant. Hederifolium geeft aan dat het blad wat weg heeft van klimop. Album duidt op de witte bloemetjes die in de nazomer en de herfst verschijnen en silver leaf spreekt voor zichzelf. Een vaste cyclaam die liefst in de halfschaduw staat. Niet te vochtig maar ook niet kurkdroog. Het winterharde, gemarmerde, klimopachtige blad is prachtig zilvergrijs. Een sieraad!
Het eerste jaar na aanplant best wat beschermen bij zeer strenge vorst. Een ideale plant voor een schaduwrotstuintje of ergens als onderbegroeiing in een schaduwtuin. De plant wordt maar zo'n 10 cm hoog. Reeën lusten de plant niet, goed om weten als je deze soms op bezoek krijgt in je tuin. De plant is afkomstig uit Z-Europa, de Balkan en W-Turkije.
Deze witte variant is een leuk alternatief als je wat uitgekeken raakt op de "normale" purperroze cyclamen. Ik ga de twee combineren, ik hoop jullie volgend jaar het resultaat te kunnen laten zien.
Dit is een niet zo algemeen vlindertje dat hoofdzakelijk aan de kust te bewonderen valt. Je ziet ze meestal in duinengebied en ze hebben verschillende soorten viooltjes nodig die als voedsel voor hun rupsjes dienen. Nu zitten we hier zo'n kleine 200 km van de kust maar gelukkig voor de kleine parelmoervlinder hebben we hier in de Kempen wel hier en daar nog landduinen.
Vorige zomer heb ik er ook een aantal gezien maar dit is de eerste keer dit jaar! Als je de onderkant van de vleugels ziet weet je direct hoe ze aan hun naam gekomen zijn.
De kleine parelmoervlinder komt voor van Frankrijk tot Oost-Azië en van Midden-Scandinavië tot Noord-Afrika. Ze komen niet voor op de Middellandse Zee eilanden behalve dan op Sicilië. In Groot -Brittanië zal je ze ook niet vlug tegenkomen al is er af en toe wel eens eentje dat de oversteek maakt.
Op het eerste zicht hebben die twee niks met mekaar te maken en ik ga hier niet het tegendeel beweren. Ik ben me met het gazon aan het bezig houden na de grote hittegolf en het viel het me op dat als je dezer dagen tegen de taxus of de beukenhaag loopt de buxusmotten er met tientallen tegelijk uitvliegen. In eerste instantie voel ik me redelijk gerust. Alle buxus die ik ooit had is al lang naar de eeuwige jachtvelden. De (dure) Ilex die in de plaats kwam heeft het niet lang uitgehouden! Blijkbaar is onze Kempische zandgrond niet goed genoeg! Maar wat als onze buxusmot zijn menu heeft aangepast en besloten heeft iets anders uit te roeien? Ik heb er nog niks van opgevangen maar tegenwoordig zijn er nog weinig zekerheden in het leven! Enfin, we hopen er maar het beste van.
Terug naar ons gras. De maairobot is nog steeds met vakantie maar niet lang meer. Het gras moet nu een keertje gemaaid worden op de klassieke manier. Maar eerst zijn we er zoveel mogelijk onkruid van tussen aan het halen. Doordat dit nu boven het gras uitsteekt is het makkelijk op te sporen en laat het zich ook beter verwijderen. Het is een monnikenwerkje maar er zijn weinig ecologische alternatieven. De klaver laten we voor wat het is, dat is onbegonnen werk. Maar Verbena, Houttuynia en rode rolklaver moeten eraan geloven. Zoals het er nu uitziet zal er in september hier en daar nieuw gras moet doorgezaaid worden want er zijn enkele kale plekken. Hopelijk regent het tegen dan nog een paar keer want de grond is momenteel nog steeds erg droog.
Mijn wensen zijn blijkbaar verhoord want ik ben moeten stoppen door de regen. Alleen was het na een kwartiertje al terug gedaan met regenen. Ondertussen hebben we dit artikeltje geschreven en gaan we nu met de twee jongste Berners op pad zodat die nog wat energie kwijtraken. En ik ook!
Je hebt ze waarschijnlijk ook al wel gezien in de tuin. Boomblauwtjes zijn kleine drukke vlindertjes die heel de dag heen en weer schieten door de tuin. Ze vliegen letterlijk van 's ochtends vroeg tot de avondschemering rond. Als ze dan toch eens even stilzitten doen ze dit meestal met gesloten vleugeltjes waardoor je enkel de onderkant van de vleugels ziet. Die is zilverwit met een blauw zweempje en zwarte spettertjes. Het is pas als het beestje ergens met open vleugels gaat zitten dat je de mooie blauwe tekening kan bewonderen. Als je ze plezier wil doen zet dan hulst en klimop in de tuin waarop ze hun eitjes kwijt kunnen.
Boomblauwtjes hebben een gigantisch verspreidingsgebied : van W-Europa tot N-Afrika en Japan en ook in N-Amerika kan je ze tegenkomen.
De zwarte band op de vleugelrand verraadt dat dit een vrouwtje is, mannetjes hebben die niet !
Zo zie je ze meestal zitten, met gesloten vleugeltjes
Hibiscus is er in veel soorten, maar slechts enkelen zijn geschikt voor buiten: Hibiscus syriacus is daar de meest bekende van. Hibiscus is al sinds mensenheugenis in cultuur. Door die lange historie is het niet meer te achterhalen waar de bakermat van Hibiscus ligt. Er zijn veel cultivars bekend, enkelvoudige, dubbele, volledig gevulde bloemen en in verschillende kleuren. Hibiscus zie je overal ter wereld. Of het nu de tropen of subtropen of gematigde klimaten betreft. Ze worden gebruikt als solitaire struik: in pot of in volle grond.
Het zijn makkelijke heesters, ze doen het goed in volle zon maar ook in de halfschaduw en bloeien rijkelijk. Elke bloem houdt het maar één of twee dagen uit maar er zijn er zo veel dat het spektakel wekenlang voortgaat. De struik kan na een paar jaar makkelijk 3-4 m hoog worden. Vind je dat teveel kan je ze zonder problemen snoeien in het najaar. Ze komen pas laat in het blad, dikwijls pas in juni maar afhankelijk van de cultivar bloeien ze van juli tot oktober.
Wollemia nobilis is een conifeer en één van de oudste nog levende planten op aarde. In het tijdperk van de dinosauriërs kenden de Wollemia hun hoogtepunt. Tot zo'n 25 jaar geleden dacht men dat deze plantensoort uitgestorven was. Tot in 1994 in een verlaten regenwoudkloof in Australië een parkwachter enkele kerngezonde exemplaren van de Wollemia ontdekte. Sindsdien wordt de plant met mondjesmaat gekweekt en verkocht.
De originele vindplaats wordt geheim gehouden en bewaakt. Er werd een kweekprogramma opgestart ( de plant is gelukkig makkelijk te vermeerderen) en exemplaren werden naar plantentuinen en arboreta over de hele wereld verstuurd om in geval er iets met de originele vindplaats zou gebeuren de soort niet zou verloren gaan. Vorige winter (zomer in Australië) was het bijna zo ver want de grote bosbranden toen bedreigden ook de site. Met man en macht werd getracht deze plek te redden wat uiteindelijk ook lukte. In België kan je een aantal exemplaren bewonderen in de nationale plantentuin in Meise en in het arboretum in Kalmthout. In Kalmthout kan je ze ook (mondjesmaat) aankopen. Kalmthout heeft de alleenverkoop voor België. Ze mogen niet commercieel vermeerderd worden want de Australische overheid heeft een wereldwijde licentie op de kweek van de soort.
Ze zouden temperaturen tot -10° overleven maar jonge exemplaren verdragen waarschijnlijk geen vorst. Daarom behandel ik mijn exemplaar als kuipplant die binnen overwintert bij zo'n 10°C. Ze zijn ook nogal duur om mee te experimenteren! Vorig jaar werd in Kalmhout een 10 jaar oud exemplaar in volle grond geplant in aanwezigheid van de Australische ambassadeur. Dat zegt weinig over de winterhardheid want vorige winter heeft het amper gevroren!
Ons "Wollemieke" is in 3 jaar ongeveer in grootte verdubbeld, maar vooraleer ie 40 meter hoog wordt zoals in zijn thuisland zal het nog wel even duren! Vorige zomer heb ik de plant uit de volle zon moeten zetten omdat het blad begon te verbranden. Gelukkig waren we er nog net op tijd bij. Sindsdien staat hij in de halfschaduw (enkel wat getemperde ochtendzon) en daar doet hij het uitstekend.
Vorig jaar hebben we het hier ook al eens over het scheefbloemwitje gehad. Dit vlindertje is een schoolvoorbeeld van de gevolgen van de klimaatopwarming. Vijf jaar geleden had niemand hier ooit een scheefbloemwitje gezien. Toen doken ze op, het eerst rond de Sint Pietersberg in Maastricht (NL) en Kanne (B). Van daaruit werd gaandeweg heel langzaam Limburg ingepalmd. Toen ging het snel, twee jaar geleden dook het eerste in de prov. Antwerpen op (dat was hier op Bernerhof nota bene). Ondertussen heb ik hier al meer dan 60 officiële waarnemingen gedaan en zitten ze behalve W-Vlaanderen zowat in elke Belgische provincie.
Deze zomer heb ik er al zo'n 35 keer één of meerdere gezien. Vooral dan in de eerste 3 weken van juli waren ze talrijk. Toen werd het even stil, vlinders komen in generaties en waarschijnlijk heeft de droogte ervoor gezorgd dat de rupsjes in juli niet genoeg eten vonden. En nu, na een paar regenbuien de afgelopen dagen, zijn ze sinds vrijdag terug van weggeweest!
Weet je hoe je mannetjes van vrouwtjes kan onderscheiden? En dit geldt voor alle witjes (dus ook koolwitjes). Vrouwtjes hebben twee vlekken naast mekaar per vleugel, mannetjes slechts één! Ik laat het aan jullie over te ontdekken wie meneer en wie mevrouw is op onderstaande foto's!
Deze voormiddag is de temperatuur in zoverre gezakt dat de Berners terug iets actiever zijn geworden ! Ik zou niet graag in hun plaats geweest zijn bij temperaturen van 35° en meer en met dan nog zo'n bontjas aan.
Vandaag kwamen de 2 jongsten eens proberen of het niet te warm was om een spelletje te spelen. Daarna effe samen uitrusten !
Plantenkwekers zijn drankorgels. Hoe verklaar je anders dat deze Persicaria "Pink Elephant" noemt ?Volgens mij moet je zelf al roze olifantjes zien vooraleer je een nieuwe cultivar zo'n naam geeft. In dit geval was het een Vlaamse tuinarchitect die hiermee op de proppen kwam.Enfin, het plantje trekt het zich niet aan, dus iedereen gelukkig !
Persicaria amplexicaulis 'Pink Elephant' is een laagblijvende duizendknoop met lichtroze bloeiende "slurfjes". De hoogte van Persicaria amplexicaulis 'Pink Elephant' bedraagt doorgaans tussen de 30 en 50 cm. De bloei is van juli tot oktober en deze duizendknoop is ook in de halfschaduw gelukkig. In strenge winters kieper je best wat schors of blad over de plant als bescherming tegen de vorst.
Bernerhof is in twee fasen ontstaan. Het originele deel is zo'n 25 jaar geleden aangelegd en is grotendeels een schaduwtuin omsloten door dennen, eik en een gigantische berk. Toen ik zes jaar geleden met pensioen ging kreeg ik de kans het aangrenzende braakliggend stuk grond bij te kopen zodat de totale opppervlakte meer dan verdubbelde. In plaats van alles open te gooien tussen de 2 percelen heh ik geopteerd om enkel twee doorgangen te voorzien waardoor de bomen werden ontzien en het karakter van de originele tuin behouden bleef. Als je langs daar binnenkomt heb je niet direct een zicht op het nieuw gedeelte. Dat nieuw gedeelte is veel meer open van karakter. Enkel achteraan aan het vlonderterras staan ook enkele (nog jonge) eiken en enkele dennen. Centraal ligt de uitgegraven vijver en met de grond die daaruit kwam is het perceel min of meer vlak gemaakt.
Ik heb dus twee tuinen voor hetzelfde geld en ben nog steeds tevreden met de twee verschillende stijlen. De doorgangen zijn zo'n 2 resp. 4 meter breed en er is geen verharding. Het gazon loopt gewoon door. Aan de smalle doorgang groeit geen gras meer wegens te donker enerzijds en 12 trippelpootjes van de Berners anderzijds. Ik ga in het najaar proberen of daar een schaduwgazon wil groeien. Hopelijk regent het nog eens een paar keer tegen dan want anders zal het niet lukken.
Gisterenavond weer een goed bui gehad voor de tuin. Niet te fel, geen hagel, geen wind. Ik ben een tevreden mens zo !
Ze komen nooit in grote getale naar hier maar elke zomer zie ik er toch wel enkele in de tuin passeren. Ik denk niet dat ze zich hier voortplanten want dat doen ze normaal enkel in beekjes met vers stromend water. In ieder geval kan het nooit veraf zijn want het vrouwtje op de onderste foto was pas uitgeslopen en zat nog op te drogen. Libellen brengen het grootste deel van hun leven onder water door als larve. Op het laatst kruipen ze via een rietstengel of zoiets boven water om aan hun laatste fase te beginnen. Ze moeten dan eerst even opdrogen en dat kan je zien aan de fraai blinkende vleugels. Oudere exemplaren hebben ook dikwijls beschadigingen aan de vleugels en dat is hier duidelijk niet het geval.
Als je niet beter weet zou je de mannetjes en de vrouwtjes voor een aparte soort kunnen houden, zo verschillend van kleur zijn ze. De mannetjes zijn fraai blauw en de vrouwtjes koperkleurig met een mooie tekening. Tot half september kan je nog beekoeverlibellen tegenkomen, afhankelijk van het weer.
Na de verkwikkende bui van gisterenavond oogt de tuin deze ochtend veel frisser. Ook een aantal tropische planten waren er blij mee, ze hebben het weliswaar graag warm maar de meesten houden absoluut niet van hete woestijntoestanden. Neem nu de Dicksonia fibrosa, een neefje van de Dicksonia antarctica. Fibrosa is smaller en hoger dan antarctica en neemt daardoor minder plaats in in de winterberging. Qua leefomstandigheden zijn ze identiek. Dat betekent volgens de literatuur winterhard tot -5°C maar daar heb ik slechte ervaringen mee. En het zijn nogal dure planten om een experimentje mee te beginnen. Hier gaat ie 's winters de veranda in en bij de daar heersende temperatuen van zo'n 10-15° blijft de plant wintergroen.
De tropische allocasia links op de voorgrond wordt op dezelfde manier overwinterd. Deze is sinds mei, toen de plant de tuin in mocht, bijna verdubbeld in omvang. Meer nog dan de boomvarens is dit een echte schaduwplant. In de zon verbrandt het blad in no-time.
Fatsia is een ander verhaal. Ooit heeft iemand de moed gehad een Fatsia, tot dan bekend als kamerplant, 's winters in de tuin laten staan en dat ging probleemloos. Dit exemplaartje is slechts 6 jaar oud en is nu al meer dan 3 m hoog. Deze plant heeft al -10°C doorstaan, het blad hangt er dan slap bij (zoals bij rododendron). Eens de vorstperiode voorbij wordt alles terug normaal. Er bestaat ook een bontbladige vorm van Fatsia, even winterhard maar wel een veel tragere groeier dan deze !
Uiterst links zie je nog net een paar bladeren van Trachycarpus fortunei, deze is ook perfect winterhard tot -15°C en staat liefst in de halfschaduw. Trachycarpus komt uit China en groeit daar in bossen op de uitlopers van de Himalaya. Het zijn dus geen woestijnplanten maar bosplanten ! Dit exemplaartje is op 6 jaar ook reeds meer dan 3m hoog geworden !
Dit hoeft vandaag even niet meer ! Net een onweertje gehad met daarbij een malse regenbui. Niks spectaculairs, geen wolkbreuk, geen hagel, maar wel een zegen voor alle plantjes in de tuin. En ook meer dan 10° frisser (van 34 naar 23°C) op een uur tijd, een verademing !!!
Al eens gehoord van de tronkenbij ? Ik ook niet, tot voor een paar dagen dan toch. Ik was op jacht naar hommeltjes toen ik dit bijtje tegenkwam. Het viel me op dat dit beestje vrij donker gekleurd was. Ik wil het woord "dikkop" niet gebruiken maar het had toch een redelijk ontwikkeld kopke.
Fotoherkenning van Natuurpunt was bij de pinken en gewapend met de juiste naam en de hulp van meester Google kwam ik één en ander te weten over deze beestjes. Tronkenbijen verzamelen hun stuifmeel op een wel heel speciale manier. Ze doen dit door met hun achterlijf bloemen te bekloppen. Het stuifmeel wordt vervoerd tussen de verzamelharen op de buik. Verder vindt je ze bijna uitsluitend op gele composieten (Asteraceae, vb Senecio sp. ). Dus deze volgt netjes de door henzelf opgestelde spelregels door op de gele coreopsis te landen. Ze nestelen zich graag in verlaten kevergangetjes of in holle rietstengels. Spijtig voor hen zijn er niet veel huisjes meer met rieten dak !
Een paar weken geleden dachten we nog dat 2020 een typisch Belgisch kwakkelzomertje zou brengen. Ondertussen weten we wel beter. Niet alleen zitten we ondertussen al met de derde dag code rood voor de temperatuur en de wetenschap dat het nog wel minstens tot donderdag of vrijdag zal duren voor de dagtemperaturen onder de 30° zullen uitkomen. Tot dan blijft het bakken en braden en kunnen we ons in de tropen wanen. Mijn Musa ensete (rode bananenboom) produceert nu elke week een blad van anderhalve meter lang. Ons boompje heeft daarvoor wel enkele litertjes water en de nodige meststoffen van doen, maar toch. Zulke planten met hun mega bladeren verdampen redelijk wat water dat moet aangevuld worden. Hetzelfde geldt voor de tetrapanax. Het verschil is dat de laatste in volle grond staat, want winterhard, maar dan wel in de schaduw. Alhoewel je hem dus als vaste plant kan beschouwen moet je hem bij deze temperaturen toch dagelijks een emmertje water geven. Maar dat heb ik er graag voor over.
Van water gesproken. Ik kan me niet herinneren vroeger naar een regendag te hebben uitgekeken, tegenwoordig is dat enigzins anders. 't Kan verkeren zei Bredero !!!
Tetrapanax in volle grond, op de voorgrond Dioon (een zeldzame plant uit de familie van de cycaspalmen).
De Spaanse vlag is een grote nachtvlinder (5-7 cm) die ook overdag actief is. Deze zuidelijke gast was tot voor kort heel zeldzaam in onze contreien. Nu duiken ze meer en meer op verspreid over Vlaanderen. In Nederland zijn ze, op een enkele uitzondering na, beperkt tot het zuiden van de provincie Limburg. Vanuit het Waalse deel van de Sint Pietersberg nabij Maastricht koloniseren ze beetje bij beetje de omgeving. Het is zo'n beetje hetzelfde verhaal als het Scheefbloemwitje. De Spaanse vlag is één van de "gelukkige" nachtvlinders die beschermd worden met een Europese Habitat-richtlijn. Cruciaal voor deze vlindersoort zijn zuidelijk gerichte hellingen me een warm microklimaat en geschikte planten.
Mijn aandacht werd gisterenavond getrokken door iets rood dat voorbij fladderde. Nu zijn er niet zoveel rode vlinders waar ik woon, dus ik direct op zoek. In een conifeer naast de hibiscusstruik was het bingo. In rust zie je enkel zwarte vleugels met een soort lichtgeel strepenpatroon. Het rood zie je pas als de vlinder wat actiever wordt en zijn vleugels wil openplooien. Lievelingsbloemen van deze vlinder zijn koninginnenkruid en vlinderstruik die hier allebei vertegenwoordigd zijn. De rupsen hebben het meer voor smeerwortel, vergeet-me-nietjes of bramen. Daarmee zijn die bramen waar ik het mee aan de stok heb toch nog voor iets goed !
Hé hé, 22° in de schaduw ! Zaaalig ! Maar je moet er wel vroeg voor opstaan tegenwoordig. Volgens het weerbericht gaan we straks naar code rood met temperaturen van 37-38° in de Kempen. Een mens zou voor minder denken dat hij in de tropen is. Het leuke is dat je niet moet aanschuiven op een veel te drukke luchthaven, geen Corona formulieren moet invullen, zelfs mondmaskers zijn hier niet verplicht !
Gisteren hebben we de tuinvijver moeten bijvullen. Het waterpeil is zover gezakt dat de moeraszone dreigde droog te vallen en dat hebben de oeverplanten niet zo graag. Alleen is het een paar uur pompen om enkele cm te winnen. Het zou dringend eens mogen regenen, geen stortbui maar malse regen, liefst een hele nacht. Op welke (betrouwbare) website kan ik die bestelling plaatsen ?
De twee oudste Berners doen nog een dutje, alleen de jongste is nog enigzins actief. Zou hij een krokodil gezien hebben in de vijver, of is het toch maar een gewone kikker ?
De grote rupsendoder heeft een op het eerste zicht zeer fragiel lichaam met een achterhelft die er zo zou kunnen afvallen. Maar vergis je niet : dit is een monster dat zo uit een horrorfilm zou kunnen komen. Deze graafwesp is tot gruwelijke dingen in staat: ze verlamt en ontvoert – in verhouding – gigantische rupsen naar haar nest om toekomstige larven te voeden.
Wanneer het vrouwtje bevrucht is, graaft ze een nest in het zand dat bestaat uit een steile gang (tot 20 cm lang) die uitmondt in een nestkamer. De ingang wordt afgesloten met een steentje. Vervolgens gaat ze op zoek naar een rups, die ze meebrengt naar het nest. Het nest wordt geopend en geïnspecteerd voordat ze de rups naar binnen sleurt. Pas wanneer het voedsel voor de toekomstige larve afgeleverd is, legt de rupsendoder een ei op de rups. De nestgang wordt nu volgepropt met zand en met de kop aangestampt. Een steentje en wat camouflagemateriaal maken het geheel af. Op die manier zijn de eitjes en larven niet alleen onvindbaar voor predatoren, maar beletten de wespen ook dat andere rupsendoders met hun rupsen gaan lopen. Als het eitje uitkomt voedt de larve zich met de nog levende rups. Eens volwassen voeden ze zich vreedzaam met nectar alsof er niks aan de hand was.
Deze avond toen de temperatuur langzaam begon te dalen kwam er nog eens een glasvleugelpijlstaart op bezoek. Ze beginnen hier regelmatig op te duiken (vorig jaar voor het eerst) en dit jaar al een keer of vijf. Dit vlindertje uit het zuiden voelt zich kiplekker bij de huidige hoge temperaturen ! Klimaatopwarming of toeval ?
Straks gaan we de oven in, het kwik zal vlotjes de 30° passeren en dat zullen we geweten hebben ! De tuin zet zich schrap, vooral het gazon zal in de klappen delen ! We hebben preventief de robotmaaier buiten dienst genomen, kan ie ook even zomervakantie genieten. De bedoeling is dat de sprietjes wat langer worden en zo schaduw op de grond tussenin geven zodat deze het vocht langer kan vasthouden. We zullen wel zien wat het geeft, ik hou mijn hart vast. Kan dat eigenlijk wel, je hart vasthouden ? Momenteel valt het, dankzij sproeien, nog redelijk mee maar een buitje zou welkom zijn. Op de onderste foto zie je mijn hoofdkwartie voor de volgende dagen. Onder het dak van het tuinpaviljoentje is het relatief koel, het dak zelf wordt van de felste zon afgeschermd door de eikenboom. Met een aantal koele drankjes erbij zullen we het wel overleven zeker ?
De Franse veldwesp is van andere wespen te onderscheiden door het iets afgeplatte, slankere lichaam, meer oranje voelsprieten en een overwegend zwarte kleur met gele dwarsstrepen. Mannetjes zijn van vrouwtjes te onderscheiden doordat ze gekromde uiteinden van de voelsprieten hebben en daarnaast hebben mannetjes groene ogen en de vrouwtjes zwarte ogen. De Franse veldwesp wordt ongeveer 12 tot 18 millimeter lang en is het hele jaar te zien, de koningin overwintert op beschutte plaatsen in bomen maar ook wel in huizen.
Deze sociale wesp wordt steeds vaker in België en Nederland gesignaleerd. Zij hebben een sociale levenswijze en leven in een volk van meestal minder dan honderd stuks. Het grote verschil tussen de Franse veldwesp en de “limonade” wespen die wij kennen is dat zij meestal geen overlast bezorgen en een open nestbouw hebben. Daardoor zijn zij goed te observeren. Het zijn dus "brave" tuinwespen die een levenswijze hebben die sterk op die van bijen lijkt.
Op de tweede foto zie je een Franse veldwesp (rechts) en een Gewone knoopwesp (links). De twee waren geen dikke vriendjes want ze hadden het regelmatig met elkaar aan de stok. Overigens kan je de knoopwesp ook terugvinden onder de naam Grote snuittordoder. Kan je nog volgen ?
Onze twee jongelui genieten vandaag nog even van het zonnetje. De volgende dagen worden een ander verhaal ! Met zo'n dikke zwarte bontjas aan en temperaturen boven 30° hou ik ze dan overdag zoveel mogelijk binnen. Ik zou niet willen dat ze een hitteslag opdoen. Ze kunnen hun speeltijd verschuiven naar de avonduren als de warmte dragelijker wordt en overdag een siesta houden !
De zomer nadert zijn hoogtepunt. De dagen zijn weliswaar al terug wat korter geworden maar de temperaturen gaan de volgende dagen nieuwe hoogtes opzoeken. De prairieborder is zowat het enige deel van de tuin dat daar weinig of geen last van ondervindt. De Rudbeckia's laten tegen 's avonds weliswaar soms hun hoofdjes hangen na een hete dag maar staan tegen 's morgens terug mooi kaarsrecht. Nog even en dan staat de sedum ook mee in bloei. De bijtjes en hommeltjes zullen er blij mee zijn want die zijn er gek op. De siergrassen staan er nu ook op hun best bij. We hebben deze zomer nog geen onweer gehad dat heel de boel platlegde. Sommige van die siergrassen zoals de Miscanthus zijn een beetje opdringerig aan het worden. Ik vrees dat we er na de zomer effe met de grove borstel moeten doorgaan anders hebben we volgend jaar een tuin met alleen nog siergrassen. Als we diversiteit willen houden moet er af en toe ingegrepen worden. Daarom net is een tuin nooit "af" !
We hebben het al eens over bruine en oranje zandoogjes gehad maar er is nog een derde vertegenwoordiger van de familie die zo nu en dan eens langs komt. Alhoewel vrij algemeen voorkomend komen bonte zandoogjes toch niet zo regelmatig op visite in Bernerhof. Het zijn wel een fraaie vlindertjes en ze zijn een pak makkelijker te fotograferen dan hun familieleden want ze zijn meestal veel minder schuw. Vooral het oranje zandoogje is wat dat betreft een echte zenuwlijder die geen 10 seconden kan stilzitten. Dit bont exemplaar zat gisterenavond rustig te genieten van de laatste zonnestralen, enkele minuten later zat hij er nog steeds !
Het bonte zandoogje is eigenlijk meer een bosvlinder die toch ook regelmatig de tuinen in trekt. Het is één van de weinige soorten vlinders waar er de laatste jaren meer van zijn dan vroeger. Ze zijn dan ook niet kieskeurig om hun eitjes af te zetten. Verschillende soorten grassen die in de halfschaduw moeten staan voldoen prima. De rupsjes zijn grasgroen en vallen dan ook niet op in het gras zodat ze relatief veilig zijn voor vogels.
Magnolia grandiflora is een grote groenblijvende heester afkomstig uit het zuiden van de VS. De zuiver witte bloemen bloeien midden in de zomer zodat ze niet bevriezen zoals wel eens gebeurt bij hun voorjaarsbloeiende familieleden. Magnolia's behoren tot één van de oudste bloeiende plantenfamilies op aarde. Hun bloemen worden in de natuur bevrucht door bepaalde kevertjes, niet door bijen of hommels. Dat komt omdat er in de beginjaren van de magnolia's nog geen bijen of hommels waren. Er zweefden toen vooral grote libellen en bepaalde kevertjes door het luchtruim. Vogels werden ook pas veel later "uitgevonden". De geurende bloemen van M. grandiflora worden tot 20 cm in diameter, zo groot als ondertasjes! De struik wordt zo'n 25-30m groot in zijn natuurlijke habitat. Hier blijft het wel wat bescheidener. De grote glanzende bladeren blijven het jaar rond aan de heester hangen.
Vroeger werd gezegd dat M. grandiflora het hier in de winter niet kon redden. Dat kan dus wel mits enkele voorzorgen. Zorg dat de plant enigzins beschut staat tegen de oostenwind, een aantal uren zonlicht krijgt en op een niet te zware grondsoort staat. Volgens de literatuur moet er liefst wat kalk in de grond aanwezig zijn maar hier op mijn zure zandgrond gaat het ook goed. De aanzet voor de bloemknoppen van volgend jaar wordt nu al gezet. Met de grote hitte en vooral droogte van vorige zomer zijn er een aantal van verdroogd zodat we dit jaar minder bloemen hebben. We proberen dus dit jaar de plant wat extra water te geven om volgend jaar meer bloemen te hebben. Als tuinier moet je vooruitziend zijn !
Het was gisteren blijkbaar de derde warmste dag ooit in ons landje. Het was in ieder geval te warm voor de lelies. Zit je daar een heel seizoen met de verrekijker op te kijken om leliehaantjes te jagen en als ze dan eigenlijk in bloei staan zie je ze zo verschrompelen. Het was geen kwestie van uitdrogen maar letterlijk verbranden door de zonneschijn. Zelfs de knoppen van nog niet geopende bloemen werden op enkele uren tijd bruin aan één kant. Vorig jaar hadden we ook al iets soortgelijks maar nu is het volgens mij nog iets erger gesteld. Volgend jaar maar beter zeker ? Eenzelfde verhaal bij de herfstanemonen; die hebben ook de volle laag gehad !
Het kwik ging hier dan ook vlotjes voorbij 38° in de schaduw (gemeten op een plekje waar nooit zon komt). Vandaag zou het (maar) 30° worden, heerlijk koel vergeleken met gisteren ! De sproeier heeft gisterenavond overuren moeten maken om al dat verdampte water te compenseren.
In de prairietuin is de schade meegevallen, de Rudbeckia's zijn terug mooi netjes rechtop gekomen en Verbena is volgens mij zelfs waarschijnlijk atoombombestendig ! Het was overigens niet allemaal kommer en kwel; de Zuidafrikaanse bloemtjes en planten dachten waarschijnlijk even terug thuis te zijn en zetten hun beste beentje voor.
'Elk nadeel heb zijn voordeel', wie zei dat nu indertijd weer ?
Ik ben Roger
Ik ben een man en woon in de Kempen (België) en mijn beroep is jong gepensioneerde.
Ik ben geboren op 29/05/1954 en ben nu dus 70 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: tuinieren, fotografie, zeewateraquarium, modelbouw, ....
Bernerhof
