Mijn meer dan 40 jaar ervaring met tuinieren en het telen van vele
soorten (klein)fruit zonder scheikundige bemesting en - spuiten wil ik
meedelen en zelf nog bijleren.
Voor de fruitliefhebber
21-08-2005
GEVONDEN!
Vanmorgen had ik weer een interessant telefoongesprek met mijn goede vriend Vincent, excellente natuur-en fruitkenner en we hadden het onder andere over de heden ten dage minder op fruit beluste merels.
De hypothese van Vincent zal wel de juiste zijn. Wellicht zitten de merels nu in een ruifaze en is dit voor hen een moeilijkere periode.
De behoefte aan eiwitten ligt een stuk hoger en daarom schakelen ze tijdelijk over op meer eiwitrijk voedsel als wormen en dergelijke.
Al een week zie ik geen enkele merel in de fruitkooi. De week voordien waren er steeds meerdere indringers. Aan hapjes ontbreekt het alleszins niet. De late blauwe bessen zijn nu volop aan het rijpen. En blauwe bessen, daar zijn ze normaal verzot op!
Vroegere jaren heb ik ook gemerkt dat de merels tijdens de tweede helft van augustus precies minder fruit belust zijn. Ook de herfstframbozen laten ze een tijdje met rust en aan de eerste rijpende druiven komen ze niet aan. Van de kornellebessen blijven ze af. Soms zie ik wel een aangepikte pruim.
In september komt hun snoeplust echter terug. Dan moeten alle druiven afgedekt worden en in de kooi hebben ze het gemunt op de laatste blauwbessen.
Wat zou de reden zijn dat ze tijdelijk veel minder fruitlustig zijn?
Fantastisch die extra grote bessen met 'onze' bramensmaak. Sinds een paar dagen beginnen ze rijp te worden. Meer dan een week geleden ontmoette ik kennissen die al heel wat vruchten geoogst hadden, "maar ze hadden geen goede smaak". Heel waarschijnlijk hadden ze hun vruchten te vroeg geoogst. Bramen zijn al een tijdje zwart vooraleer ze echt rijp zijn. Rijpe vruchten moet je leren herkennen. Ze zijn iets doffer zwart en komen los in je hand bij zacht trekken. Nog duidelijker is het wanneer je een of ander insect op de vrucht ziet zitten, die beestjes weten perfect wanneer een vrucht rijp is!
Van een Russische dorpsgenote, mevrouw De Meutter kreeg ik 25 jaar geleden papaverzaad . Ze bracht het mee van haar familie in Ukraine. Jaar na jaar oogstten we maanzaad, want het plezante is dat de plant zichzelf steeds uitzaaide.
Sinds vorig jaar hebben de koolmezen echter geleerd systhematisch alle zaadbollen leeg te snoepen. Hopelijk laten ze hierbij weleens wat zaadjes vallen. Anders is het binnenkort gedaan met de vrolijke papaverbloemen, overal verspreid.
Ik zal er sommige moeten afschermen.
Dit jaar had ik weer de grote, witbloemige papavers van De Bolster gezaaid en toen we terugkeerden van het 90 ste Universala Kongreso de Esperanto in Vilnius, de mooie hoofdstad van Lithauwen, was meer dan de helft al geplunderd. Ik wierp er direct een net over dat tot op de grond hing. En wat bleek: tot tweemaal toe heb ik er een koppel koolmezen moeten uit bevrijden. Ze geraakten er wel in, maar niet meer uit! En intussen hadden ze zich weer erg te goed gedaan.
Ik moest het net ingraven, zodat er toch iets zou overschieten!
EEN TOPJAAR VOOR DE GELE KORNOELJE (Cornus mas)
Alle gele kornoeljes die ik dit jaar gezien heb hangen proppensvol met rode tot donkerrode , langwerpig-ovale bessen. Bij rijpheid vallen deze af. Nog nooit heb ik zon massadracht gezien.
Ik heb de gele kornoelje leren kennen op de eerste VELT zaden en plantenbeurs die we in het voorjaar van 1974 inrichtten op Lima te Sint- Martens-Latem. Van een meneer De Blieck, imker uit het Waasland, kocht ik mijn eerste kornoelje. Dit is intussen een boom van een vijftal meter geworden. Het is een van de eerste bloeiers en stuifmeelleverancier voor de bijtjes. Prachtig, zo'n boom helemaal in het geel. Meestal zijn er maar weinig vruchten en de merels gaan er mee lopen. Soms is er een jaar met behoorlijk wat vruchten. De vruchten van deze boom zijn eerder klein en zijn steeds wat wrang van smaak.
De boom die ik kreeg van Jerome Van Assche van Dilbeek, eveneens imker, heeft nog nooit veel gedragen. Maar dit jaar hangt die overvol. Deze vruchten zijn een stuk groter en veel beter van smaak. De afgevallen, rijpe vruchten zijn zo te eten.
Aleide gebruikte ze op een gelijkaardige manier als veenbessen bij een vleesschotel. Heerlijk. Hou er wel rekening mee dat de kornellebessen een steen bevatten. Het verwijderen van deze stenen maakt het confituurmaken gecompliceerder.
Mooie kornellebessen hebben we vroeger eind augustus nog geplukt op een picnicplaats van een Duitse autoweg.
Twee jaar terug heb ik in Duitsland het cultuurras Jolico gekocht, een klein plantje voor 25. Toch stonden er 2 lekkere vruchten aan. Dit jaar weer twee, maar die zijn nog niet rijp.Het besgewicht van Jolico is 5,6 g tegenover 2 gram voor de wilde.
Er zijn nog andere cultuurrassen. Ik weet niet of je er bij ons ook maar een kunt aanschaffen.
PRUIMENPROEFDAG TE NEVELE
Vandaag met mijn goede vriend Louis Eelen de jaarlijkse Pruimenproefdag van de Nationale Boomgaardenstichting bijgewoond. Nu eens niet in de Keizelboomgaard te Diepenbeek (Limburg), maar in de 2,5 Ha Dopershoekboomgaard te Merendree, gemeente Nevele.(Oost-Vlaanderen). Deze boomgaard werd in 2000 door de Vlaamse Landmaatschappij gekocht en gerestaureerd en uitgebreid met ruim 200 hoogstambomen : 84 appels in 27 rassen, 84 peren in 22 rassen , 16 rassen pruimen, 10 kersenvariëten en 10 notenrassen. Vorig jaar werd deze boomgaard aan de gemeente Nevele overgedragen. Er zijn niet zoveel oude bomen overgeschoten. De appels en peren zaten in een haast compleet beurtjaar. De oude Altesse Doubles stonden er haast kaal bij, want in het voorjaar waren ze compleet kaalgevreten door een leger van kleine, groene rupsen. Dus buiten de beruchte processierups zijn er dus nog andere snoodaardrupsen. De meer dan 80 jarige, vroegere eigenaar Mr Van den Bon had er vroeger ook nog nooit van gehoord. Hij vertelde over de oude Kerrebroekpruimen, de plaatselijke naam voor Belle de Louvain, de enige pruimen die momenteel in de boomgaard te proeven waren.
Maar geen nood, aan de overkant van de weg met lokaal en ruime parkeerplaats had de NBS gezorgd voor een proef en verkoopstand. Een viertal gidsen trok telkens met een grote groep geïnteresseerden naar de boomgaard. Wij volgden de man met de baard, Eddy Vets van Putte. We kregen een hele voordracht over pruimen. Voordien had hij ons verteld hoe zijn nieuwe appelcollectie met dure Engelse enten uit de befaamde Brogdalecollectie te Faversham in Kent, Engeland door de woelmuizen compleet afgevreten was. In het vervolg zal hij zijn toevlucht moeten nemen tot de Duitse draadkorven rond de wortels.
Eddy is ook een realist en had het over de bijzondere betekenis van hoogstamboomgaarden maar de gewone mens plant toch, om tal van redenen, beter laagstambomen.
De NBS had veel vruchtenrassen uitgestald, die bewonderd, gekeurd en geproefd werden. Er waren rassen bij die ikzelf nog nooit gezien of geproefd had. Sommige waren helemaal nog niet rijp of/en op kleur. Geeft dit geen verkeerde indruk over het ras? Heeft het zin nu al nog groene Anna Späth pruimen te plukken, overigens een uitstekend septemberras? Of de vele verschillende kwetsen, sommige gelukkig al wat kleurend, maar nog helemaal niet op smaak.
Maar al bij al was het een zeer indrukwekkende verzameling, waaraan heel wat voorbereiding voor nodig is geweest. Een prachtig initiatief met een massale opkomst.
Daar Herman Vandepoele van Torhout die dit jaar zwemt in de pruimen- zelf niet aanwezig kon zijn en aan Louis gevraagd had naar de bevindingen, hebben we een vluchtige rangschikking gemaakt:
Reine Claude Diaphane: 8 ; Des Béjonnières: 8 ; Reine Claude dOuillins: 7,5 ; Prof Columbien: 7,5 ; Prune Abricot 7,5 ; Reine Claude Van Schouwen: 7 ; Burbank : 7 ; Damas C : 7 ; Bulllens Blauwe: 7 ; Priesterke: 7; Monsieur Hâtif: 7 ; Corso Bleu: 6,5 ; Yakima: 6,5 : Saint Katrien: 6; Reine Claude Morro: 6 ; Washington : 6 ; Monsieur Jaune: 6
