schrijfvloer 03 ~ kronieken van 31 jaar vaart, in uitvoering
29-11-2019
053. schip 07 brief 01
1982-04-22, bijna in Canada
Met dit schip heb ik voor de eerste keer de Grote Meren gedaan, de meren die aan Atlantische zijde de grens vormen tussen Canada en de USA. On-ver-ge-te-lijk. De Saint Laurent op en dan helemaal tot Duluth, Minnesota op Lake Superior en terug.
Dag Pa & Moe en alle andere familiegenoten,
'k Schrijf nog eens per pen ipv per machien. Het eten is hier goéd. Dat werd hoogtijd dat we nog eens een schip kregen waar de friko menselijk is. Ik eet me hier te pletter, maar ik werk het er direct weer af. Er is verschrikkelijk veel werk en tegen etenstijd heb ik meestal honger gelijk een paard. (of een ander groot beest, een muppet of zo)
Alles valt hier mee, de cabine, de collega, het eten, de rest van de bemanning. Het valt hier soms zo goed mee dat ik er bang van word. Dat kan niet blijven duren. Rie en ik lachen hier per dag ± 2x 15 minuten. Eerst krijgt zij de slappe lach, dan wordt ze knalrood. Dan springen de tranen uit haar ogen en tenslotte loopt ze weg omdat ze pipi moet gaan doen. Terwijl ze dan efkes weg is heb ik de tijd om op adem te komen en om mijn schmink weer in orde te brengen met een schoteldoek of zo. Want meestal krijgt miemammezel dat midden de service en dan heb ik niet veel anders bij de hand dan een schoteldoek, een servet of een keukenhanddoek. Gelukkig is er een spiegel vlak bij de deur van de pantry.
’k Krijg weeral kramp in mijn pollen. Per machien schrijf toch gemakkelijker hoor. En leesbaarder.
Vannacht zijn we door een storm gevaren. Rond 02h was heel het schip wakker. Er was nogal was schade in de cabines. Behalve bij een paar ervaren zeemannen, die hadden alles al zeevast staan sinds Antwerpen. -die kennen dat natuurlijk, het noorden in de lente Iedereen (of toch bijna) heeft hier planten in de cabine. De potaarde lag met emmerkes tegen de vloer. Daarin waren dan flesjes drank gevallen en gebroken, het geheel bestrooid met de inhoud van één of meerdere asbakken. Kortom, we hadden vandaag onze portie lichaamsbeweging, qua poetswerk.
In de pantry was er gelukkig geen schade, maar in de pantry van de matrozen was het een echte ravage. Daar lag op de vloer een mengsel van koffie, losse thee, suiker, boter en gecondenseerde melk. Een heel appetijtelijk papje. De deckboy had zogezegd alles 'vast' gezet. ’t Was er aan te zien.
Beneden in de voorraad was een emmer vuil zeepsop blijven staan (sinds Amsterdam!) Die is omgekiept over de bloem => bloem + vies zeepsop = vies papje. Bibi eet hier geen brood meer hoor. Nu ga ik slapen.
Dag duurbre ouders, Het is hier 32°C sinds 23 nov, airconditioning kapot. De oversteek is erg geweest en hier is het ook erg. Ik heb al een week een warmteslag (of –steek) -hitteslag, heat-exposure Niet van de zon hoor, ik zie geen zon. het komt uitsluitend door de warmte. In de eerstvolgende haven ga ik naar de dokter, complete check-up. -dat bleek dan niet meer nodig
We hebben 2 kaartjes ontvangen en 1 brief. De enveloppen 1,6 en 7. En ook een brief van Toppie over haar 92/100. -schoolrapport
We zijn bij Pitcairn efkes gestopt. We konden daar niet aan land, maar de mensen kwamen met sloepen naar het schip en klommen via de loodsladder aan boord. Ze hadden mooie dingen te koop. Veel houtsnijwerk. Van alles. En onbespoten fruit en boekjes over hunne nationale geschiedenis. -héél interessant, ik heb ze nog altijd-
We zijn einde december of begin januari terug thuis. Ik heb de verzekeraar al verwittigd dat hij dan de paperassen van de auto in orde brengt.
Binnen een paar uren zijn we in Panama en daarna zou het theoretisch koeler moeten worden. Een paar dagen later New Orleans, vriesweer. Ik begin te snappen waarom zeelieden zulke verweerde gezichten hebben en er ouder uitzien dan ze zijn. plotse klimaatwissels en ook de wind aan deck
Ik heb een nat doekje op mijn hoofd en in mijn nek gelegd. Dat begint te stomen en ruikt zo’n beetje naar verbrandde strijk, vind ik.
Zo, nu ga ik nog maar eens douchen. Groetjes aan iedereen.
Het is vandaag voor de 2de keer vrijdag de 13de. Ze hadden geen betere datum kunnen kiezen om over de dateline te gaan. Ik had voorgesteld om die twee dagen in mijn bed te blijven liggen, zodat ik zeker geen malheuren of stommiteiten zou doen, maar mijn voorstel werd niet geapprecieerd. Elke keer als ik met iets verstandigs voor de pinnen kom, nemen ze het niet au sérieux. Erg hé.
We stoppen aan Pitcairn en daar post ik dan deze brief. Hij zal pas binnen een maand of vier toekomen hoor. Maar ’t is de postzegel die telt hé. Het is uiteindelijk toch Panama geworden.
We hebben van ons ma 2 brieven gekregen: 24 sept en 30 sept en een postkaart van 15 okt. Op die laatste enveloppe stond nr5. Dus moeten er nog brieven onderweg zijn. Die reizen ons achterna tot in Antwerpen.
Wat schrijfde gij moeder? Dat ik 'geheimzinnig' schrijf? Kweevanniks ikke. Ik heb hier een brief gevonden van begin oktober – en ik dacht dat dat allemaal allang gepost was. Amai-amai-amai! 'Orde leidt tot God' stond er in een kader die ik op mijn hoofd gekregen heb, ooit in Dilbeek op school. Sindsdien gaat het vele beter, soms.
Allez saluukes, ik ga de enveloppe schrijven, anders geraakt dit evenmin gepost.
te gast bij Wim Helsen ~ Johan Petit met 'Heal The World' van Michael Jackson
There's a place in your heart And I know that it is love And this place could be much Brighter than tomorrow And if you really try You'll find there's no need to cry In this place you'll feel There's no hurt or sorrow There are ways to get there If you care enough for the living Make a little space Make a better place Heal the world Make it a better place For you and for me And the entire human race There are people dying Make it a better place For you and for me
Petit in gesprek met Helsen: De knop voor de ondertiteling staat rechts onderaan, het rechthoekje. ’k Zou de ondertiteling activeren, want Petit praat zeer bevlogen en tamelijk snel. https://www.vrt.be/vrtnu/a-z/winteruur/5/winteruur-s5a18/ 12 min21
Het nummer is van 1991. Petit noemt het nummer überkitsch, of in ’t Engels camp. Tien of twintig jaar tevoren zouden we het levenslied genoemd hebben en misschien zelfs smartlap. Maar als een smartlap magistraal georkestreerd is en dan ook nog gebracht wordt door een wereldster, dan verkoopt het, dan is er niks uitzonderlijks aan de hand, volgens mij. Het recept is gekend in de muziekwereld: zet er wat violen onder en ’t komt in orde.
Dat hij daar als jonge twintiger in meeging, dat kan ik me heel goed voorstellen. En dan al zeker op een (oud) balkon op de Anspachlaan. In de winter.
We hebben uw brief gekregen over de moord op Sadat en dat er verkiezing is op 08/11. We wisten dat allemaal al van het TV-journaal hier. Ze hebben hier zelfs beelden van de betoging in de Voer getoond. Australië is veel meer Europees gericht dan de States.
Dus dat er verkiezing zou komen wisten wel, maar niet dat de regering gevallen was op de dag dat Laura en Dee thuisgekomen zijn. Ik zie trouwens het verband niet goed. Kunnen Laura en Dee dat veroorzaakt hebben? Weten ze eigenlijk wel wat ze gedaan hebben? Enz … Vertel eens verder over Hasselt. Wanneer gaat het daar open? Hebben ze al een woonst op het oog?
Hier alles oké. Het is nog drie weken fris en dan begint de zomer. Maar tegen dan zijn wij al lang weer in het noorden waar het tropisch warm is. Binnen 20 minuten moet ik weer beginnen werken. Vandaag heb ik niet veel zin.
Toch straf dat ge nu pas die brieven van februari gevonden hebt. Die lagen zeker in een druk gebruikte schuif? Dan is ’t al oudbakken nieuws hé. Vanmorgen stond ik hier een parodieke te geven van vorig schip, hoe die pitein strontzat aan tafel zat terwijl de big boss ofte eigenaar van de rederij mee aan tafel zit. (Big Boss Rosenfeld komt vanavond). Dat was nogal geslaagd blijkbaar, want Eliane plooide dubbel van het lachen, en ik ook, maar wat we niet wisten was dat er 3 officieren (van wie 2 staff) achter de hoek stonden. Die konden er niet mee lachen. Wij des te harder.
’t Lijkt hier soms op een nonnenschool, maar dan met mannen in blauwe overall ipv nonnen in uniform. En goed of slecht rapport, de gage ligt er tóch. We kunnen voor hetzelfde geld lol tappen erbij. Want als wij onszelf niet aan het lachen brengen doet niemand dat hier hoor.
Haja, vanavond komt Rosenfeld weer aan boord. Groot bakkes, groot geld ook. (Wat was er eerst?) Gelukkig doet deze keer Eliane de bediening boven. Na de avondservice, om 19h, ben ik er van af. Ik hoop maar dat ze tijdig terug aan boord is of ik heb het toch nog aan mijn been. We zien wel.
PS : het zou eventueel kunnen dat we tussen Kerstmis en Nieuwjaar thuiskomen. Als alle schattingen juist zijn en er niks onverwachts gebeurt.
Dit was in een jaar tijd het tweede schip dat ik deed bij die rederij. Een rot-rederij op alle gebied. Alleen de route was interessant. Na de Kleine Reis (enkele Europese havens) begon de Grote Reis, den 'Oversteek'. Bij die rederij ging het nu eens niet over de Atlantic maar via Suez recht naar Australië, New Zealand, een stop bij Pitcairn (!), via Panama en na een paar havens in de Golf van Mexico naar huis. Gedurende weken water en rust. Wat een zaligheid zou moeten zijn. Niet daarre. Niet bij die rederij. Die rederij was tamelijk jong en had geen hogere officieren van eigen promotie. Wat daar vaarde als staf, als leidinggevende officieren waren de sacés van andere rederijen. Sacé wil zeggen dat ze hun zak, hun bagage hadden moeten maken. Afgedankt dus. Alkoliekers & karakteriëlen samen op één schip. Elders buiten gegooid. Deze rederij was wat état-major betreft, de afvalbak voor de afgedankte hogere officieren, en dat was te voelen over heel de lijn, zelfs in kleine dingen van het dagelijks leven aan boord. Gelukkig had Yvonne (mijn allereerste collega in ’78, ma marraine de la marine) niet alleen mijn ruggegraat gesterkt maar ook mijn hoofd volgegoten met informatie. Zo kende ik een flink aantal namen van mensen voor wie men moet opletten, en kon ik me al schrap zetten van de eerste dag. Voor wie meer wil weten over deze sjoemel-rederij, zie bijlage onderaan.
Dag mama en papa,
De schrijfmachine is tijdelijk buiten gebruik en ik zat zonder briefpapier => ik moet me haasten met schrijven want anders kan dit morgen niet mee van boord met de post. Ik heb 2 brieven van ons Ma gekregen en 2 kaartjes (1 met een vuurtoren en 1 met een geplukte duif) en ingesloten 2 kaartjes van Laura en Dee.
Het kaartje met de geplukte duif herinner ik mij. Het is een vredesduif met een olijftakje in de bek. Het vredessymbool dus. Maar de duif is haar pluimen kwijt en van het takje liggen de blaadjes ook op de grond.
Er is veel te vertellen over dit schip en over deze rederij in het algemeen, maar dat zet ik liever niet op papier. Deze brief moet hier nog door een aantal handen gaan eer hij thuis in de bus valt.
Vorig schip hadden we hier -in Fremantle- een receptie en konden we niet aan de wal. Deze keer ben ik gaan shoppen met de collega. Ze valt best mee. We hebben een goed roulement. Tot hier toe hebben we geen stormen mee gemaakt, dus geen nausea.
Vermits we niet naar Gove gaan -noorden van Australia, tropisch gebied- zou het kunnen dat we een week vroeger thuis zijn. Er is een staking aan de gang in Gove. We winnen ongeveer een week. Dus eind december, als er niks tussenkomt.
Ik heb niet dezelfde cabine als op het vorig schip, maar een verdiep lager. Hoe dat komt is ook een lang verhaal.
Binnen 3 weken begint hier de zomer. De wind uit de Zuidpool waait hier nog ± 21 dagen en dan pas wordt het warmer. Gek hé.
Ik heb voor Toppié prentjes voor de school gekocht en postkaarten met dieren op. Da's voor haar documentatiedoos.
We hebben hier al 't een en 't ander afgelachen hoor. Maar de stemming is niet alle dagen zo. Er is soms ambras ook. Gelukkig niet in ons departement.
Ik ben moe, ik ga slapen. Nu heb ik tenminste weer papier en kan ik op zee schrijven. Dan moet ik mij zo niet haasten. Want van dat haasten raak ik mijn gedachten kwijt.
Er is hier een jongen aan boord, aspirant stuurman, hij heet Gustaaf DW. Een tante van een van zijn ouders is getrouwd met ene Gustaaf VE. Gusje is 21j en woont in Lokeren. Is zijn grootnonkel familie van ons? ’k Zal eens wat precieser inlichtingen vragen, hé.
Ik heb ‘Telemann’ terug gezien. Weet ge nog? Vorig contract, in maart van dit jaar? zie tekst 042. ’k Heb hem eindelijk te pakken gekregen en een beetje met hem gepraat. Zijn dochter studeert aan het conservatorium van Amsterdam. Volgend jaar gaat hij met verlof naar Europa, naar Nederland dus. ’k Ben vergeten te vragen in welk seizoen. In elk geval zien we hem terug in Melbourne, daar is zijn hoofdkantoor.
Het adres van de winkel in Brussel heb ik hem al gegeven. Ik zal in Melbourne nog een beetje babbelen met hem. Relaties op den vreemde zijn altijd welkom. Misschien gaat gellie binnen een jaar of drie misschien wel naar Australië op vakantie. Zijn kantooradres kom ik ook nog wel te weten. Dus: de rest volgt hé.
Wanneer opent de winkel in Hasselt? Ik sta te trappelen van ongeduld om dat mee te maken (als dat zo uitkomt). ’t Is wel een plezierig idee dat Laura en Dee zich gaan storten op de zwarte pannenkoeken (LP’s) en op de muzieknoten. Da’s eetbaar, ’t schijnt. (daar kan men van leven) Als ik ooit stop met varen begin ik iets met voedsel & overnachting. ’t Zelfde als hier aan boord maar dan anders, dwz aan de wal.
Waar die dag mijn hoofd stond weet ik niet, maar zoveel dwaasheid in een twee lijnen krijgen … zelfs voor míjn doen is dat niet normaal. Ten eerste, er was geen sprake van stoppen met varen, nooit geweest ookni. Ten tweede, iets met betalende cliënten? En een boekhouding bijhouden ook nog zeker? Met mijn dyscalculie zou ik doodongelukkig geweest zijn door al dat rekenwerk. Gelukkig nam mijn rationele helft intijds over:
Enfin ja, beginnen, beginnen, iets beginnen is altijd plezant natuurlijk. De verdienste is iets vol te houden en de kunst is er intijds uit te stappen. Bon, ik herlees dit eens en ik zou beter gaan siësten, aan de prietpraat te lezen. Daarbij, ik heb toch al schrijfkramp.
te gast bij Wim Helsen ~ Janne Desmet met een fragment uit 'After Life' van Ricky Gervais.
H: Ik dacht: als ik doorga met dit 'blijven leven gedoe', moet dat op mijn voorwaarden zijn. En dan kan ik achteraf nog altijd zelfmoord plegen.
Z: 't Is goed om een reserveplan hebben.
H: Wat is het ergste dat er kan gebeuren? Niks kan mij raken, want ik kan mezelf nog altijd van kant maken. Maar het ging niet zoals gepland. Ik besefte dat je niet niks kunt geven om de dingen waar je om geeft. En er was iets dat jij had gezegd, dat het niet alleen om mij gaat... En hoewel ik aan het afzien ben, misschien is het het waard, om rond te blijven hangen… Om van mijn hoek van de wereld een iets betere plek te maken.
Z: Meer is er niet. Geluk is iets ongelooflijks. Het is zo ongelooflijk dat het er niet toe doet of het jouw geluk is of niet. Een samenleving groeit groots, wanneer oude mannen bomen planten, waarvan ze weten dat ze nooit in hun schaduw zullen zitten. Goede mensen doen dingen voor andere mensen. Dat is het, klaar. The end.
Over After Life (zwarte komedie) : Tony is een journalist die voor de lokale krant Tambury Gazette werkt. Sinds zijn echtgenote aan borstkanker overleden is, kampt hij met depressieve en suïcidale gedachten. Hij stond ooit op het punt zelfdoding te plegen, maar besloot het uiteindelijk niet te doen omdat zijn hond honger had. Sindsdien beschouwt hij zijn situatie als een soort superkracht; hij kan zeggen en doen waar hij zin in heeft, want hij heeft toch lak aan het leven. https://nl.wikipedia.org/wiki/After_Life_(televisieserie)
Het werk van Gervais ken ik niet, niet echt. Bij afleveringen van The Office heb ik moeten wegzappen omdat het zo tenenkrullend raak was. En goed. Steengoed.
Ik denk dat Gervais een genie is, om zo’n complexe materie als in dit fragment zo bevattelijk te kunnen voorstellen.
Enorm jammer dat Desmet en Helsen het fragment niet gerepeteerd hebben om het te kunnen bréngen, ipv het wat stuntelig af te lezen zoals ze nu doen. 'k Weet wel dat het programma niet veel mag kosten, maar had er nu écht geen repetitietijd af gekund?
te gast bij Wim Helsen ~ Otto-Jan Ham met een fragment uit 'Morning Theft' van Jeff Buckley
Meet me tomorrow night Or any day you want I have no right to wonder Just how or when You know the meaning fits There’s no relief in this I miss my beautiful friend
'k Denk dat er een grote gaping is tussen de presentator, de figuur Otto-Jan en de persoon meneer Otto-Jan Ham. 'k Vind de combinatie wel zeer charmant. Kortom, mijn zoveelste Ideale Schoonzoon : ze zijn blijkbaar allebei vlotte praters, het personage en de persoon, maar hoe meer ik lees over de man, hoe vaker het woord 'verlegen' opduikt. Als presentator van het programma De Ideale Wereld, zei hij ooit, "ik ben enkel het strottenhoofd van dit programma". Alsof hij afstand nam van de ironie en het sarcasme dat door de redactie opgelegd wordt. Die zin begreep ik toen niet. Vandaag ineens wel. Hij zei ook niet dat hij de stem was, hij zei het strottenhoofd. How humble can you be … En na de zoveelste visie van de aflevering, snap ik zijn keuze van het tekstfragment. 05min29 zegt hij , en hij heeft het over geliefden in het algemeen: "uiteindelijk zullen zij wel bepalen wat er gebeurt".
We hebben in Houston eindelijk die brief van Mama toegekregen en ook de brief van Toppié. (2de paasdag). Het is wel een geruststelling dat Toppiéke zelf schrijft dat ze nu heel 'zagt' is met ons ma. Alsof ze de gewoonte had u in dubbele wurgrepen te pakken, u de trappen af te donderen of u met een roll-over de berken in te zwieren. Maar nu is ze heel 'zagt'. Wel …, als ze het zelf zegt. Da's natuurlijk een hele opluchting voor ons hé. Een geweldig kind. Tina schreef dat ze goed werkt op school. Wat een opluchting. Stel u voor dat ze op iemand van ons zou lijken. Nuja, de lagere school was het nog te doen.
Dat laatste was weer een kleine vv, een verdoken venijntje. Een pikuur, in het Brussels. Zo staan er veel kleine vv’s in de brieven hoor. Of ze het sarcasme ooit herkend hebben, weet ik niet. Ik was over heel de schoolcarrière een relatief goede leerlinge maar ze keken enkel naar de zwakke punten. Om daar dan over door te drammen. Toen ik in verdere studies mijn draai gevonden had en begon uit te blinken, interesseerde het hen niet meer.
Morgen is het Moederkesdag. Ik heb vrijdag geen telegram verstuurd omdat we zondag tegen de kaai zouden liggen en dan zou ik kunnen bellen van aan de wal Lap!: op anker. Dus pas maandag tegen de kaai. Zodoende bel ik pas maandag ipv zondag. Eerst naar Tina waarschijnlijk en daarna naar Zellik. Of als het tijdens ulle werkuren valt naar Brussel.
21h50 : ik was efkes in de badkamer. Er wordt geklopt. Ik haast me om te gaan open doen, de marco met een telegram van u : "Alles prima, ben al thuis" Binnen 14 dagen ik ook. Er gebeuren dikwijls belangrijke dingen wanneer ik naar de WC ben. Ik zoek een samenhang. Gebeuren de belangrijke dingen omdat ik op Tosjke ben of ben ik op Tosjke omdat er belangrijke dingen staan te gebeuren?
’t osjke is Brussels voor de WC, ’t huiske, de kleinste kamer
De 24ste had ik wel naar Tina gebeld. Zij wist te vertellen dat de operatie goed verlopen was, maar ze had u nog niet gesproken, omdat ge nog sliep. Ik had haar gezegd dat ik zou terugbellen. Tot hiertoe nog geen gelegenheid gehad. Maandag in Camden misschien.
Dank u voor de mooie kaart met de vijver. Maar wanneer schrijft ge eens een brief? Al uw postkaarten hang ik tegen de wand. Zó mooi zijn ze. Maar schrijf eens een brief.
Hier gebeurt veel hoor. Gisteren was het hier feest. Het was de verjaardag van de lichtmatroos. Hij werd 21 jaar. De bakker heeft een grote taart gebakken en versierd met marsepein en chocoladekorrels en crème au beurre. Mooi hoor, en lekker.
We liggen hier al een dag op anker. Na het werk gaan veel mannen vissen. Soms vangen ze visjes die eetbaar zijn. Soms zitten er giftige vissen tussen, die mogen we niet opeten. Gelukkig kennen zij al die soorten vis heel goed. Vooral de Spanjaarden, die kennen er alles van.
Ene heeft een zandhaai gevangen. Dat was een mooie vis, maar gevaarlijk. Ik dierf er niet dichtbij komen. De collega wel, die ging vlak bij die grote vis staan (bijna 1 meter lang) en hij lééfde nog!
Dag Toppié, dikke kussen en groeten aan heel de familie.
Mijn pogingen om die kleine aan het schrijven te krijgen hebben nooit resultaat opgeleverd. Zij is nu geen schrijver, zij is een beller. Zoals Tina. Een bericht dat langer is dan 140 tekens wordt telefonisch overgebracht. Jammer.
De postkaarten die ze zond werden waarschijnlijk gekozen door mijn Ma, zij probeerde de kleine zo aan het schrijven te krijgen. Ook noppes.
1981-03-03, op anker voor Fremantle, Australië (westkust)
Dag Familie Allemaal, Ik heb zopas de brieven van mama gekregen. Pa is er niet bij, efkes gaan geld verdienen. Van Toppiéke: 'als er iets gebeurt dan schrijft ge maar een brief hoor' Toch geruststellend dat aan de andere kant van de wereld een nichtje over mij waakt.
Toen was ik werkelijk ontroerd door die bekommernis, het kind was nog geen acht. Dat zinnetje pakte naar de keel. En ik herinner me dat gevoel nu ook.
Van Laura: Dee is gaan repeteren van iieehh en wwoehh, en dat brengt dus op. Had ik dat eerder geweten! Ik kan de laatste tijd namelijk ook weer goed gillen. Dat was ik ongeveer 20 jaar uit het oog verloren.
Als ik de sterrenbeelden eens bekijk dan kom ik tot de conclusie dat mijn familie een soep is. Op zich is dat niks, in de beste families is het al eens soep, maar mijn familie IS een soep, bouillabaisse. Zeg nu zelf: 3x Vissen, 2x Kreeft, 2x Waterman. Wat doet die Tweeling daartussen. Roeren tot ze een ons weegt. Een fluid ounce, een fl.oz. En Tweeling is zo al een flozzie teken. Lucht ... wat is nu lucht. Er is er maar ene die vaste grond onder de hoef heeft, dat is de Stier. Als die begint te galopperen hou ik mij stevig vast en vlieg mee. Waar we naartoe stampen weet ik niet, ik hou me vast aan de horens en wapper mee. Als hij zich onderweg gekwetst heeft aan een barricade of een palissade of een pinnekesdraad, smeer ik er wat mist op of een wolkje. Iets uit de lucht. de Stier was de toenmalige verloofde
Goed, om over die brieven verder te gaan: Tina & Co, leven ze nog? Geen nieuws = goed nieuws zeker? Als ik thuis kom doe ik Tina een typmachientje kadoo en een paar handboeien. Daarmee klik ik haar vast aan het typmachientje en de sleutel gooi ik in zee. Nà! In Zeebrugge zei ze : "Nu zal ik schrijven hoor!" Maar niks. Een geluk dat Toppié nog van zich laat horen 'Gebeurt er iets, schrijf dan maar een brief ' Voilà, dat is taal. Tenminste iémand die de boel zo'n beetje in het oog houdt, rustgevend is het. Touchant.
Dat zinnetje van Toppié moet me toen echt geraakt hebben, dat ik er een tweede keer op terug kwam. Ik herinner me nu ook dat ik toen met veel vragen zat. Heb ik het recht wel om zomaar te verschijnen en te verdwijnen in en uit dat kind haar bestaan? Anderzijds : ze zal er leren mee omgaan, een kind heeft nog mentale souplesse. Maar heeft ze ook de emotionele souplesse?
Door haar zinnetje voelde ik me bijna schuldig over de broodwinning die ik gekozen had. Zou het niet best zijn dat ik stopte met varen? Maar dan sprak uiteindelijk mijn rationele kant: niet ík heb Toppié gedwongen te bestaan in een wereld die geen paradijs is. Dat heeft Tina op haar geweten. Zíj heeft Toppié op deze wereld gezet. Waarom zou ik mijn manier van leven aanpassen aan een keuze van Tina?
Het moet toch iets bijgebracht hebben, dat verdwijnen en verschijnen, want twintig jaar later vertrok Toppié blijgezind, sterk en zonder omkijken, definitief richting zuid. Daar heeft zij haar bestaan opgebouwd.
Tiens, denk ik dan, wegtrekken -om het met een cliché te zeggen: andere horizonten opzoeken- zou dat genetisch bepaald kunnen zijn? Want zij en ik hebben gemeenschappelijke voorouders.
Het is nu 14h14, ik ga nog wat siësten en vanavond schrijf ik verder. Tegen 22h pas gaan we tegen de kaai, dus nog tijd genoeg.
1981-03-04, Fremantle
Beste Boejabijs, bouillabaisse, de familie die een soep is
Het is half twintig -19h30 waarschijnlijk- en ik ben bekaf en steendood. Sinds 06h vanmorgen zijn we non-stop bezig geweest. Pardon, we hebben een half uurke gepitst van 16h45 tot 17h15 om iets te eten. Ik word oud denk ik. En ik moest nog 29 worden. Het zal de vermoeidheid geweest zijn die sprak. Op de M -het 3de schip- was het bijna alle dagen 12 tot 13 hrs werken, met in haven soms 17hrs op dagen dat er een receptie was. Misschien zou ik minder moe zijn als we regelmatig meer dagen van hard werken hadden. wat een vreemde redenering was dat
Vanavond aan de tafel van de staf waren aanwezig, de kaptein, duidelijk nog zat van ’s middags. En die heeft een vreemde dronk, maar voorlopig blijft dat hanteerbaar. De 1ste stuur, nog lichtelijk geaROSÉerd, dus voor een keer menselijk, zijn madam, genietend van de euforie en de cargosupervisor, de supercargo genoemd. De supercargo is een man, tot nu toe is dat een man, misschien worden vrouwen ook weer 'sobre cargo'. Kortom, hij begeleidt de lading tot ze geladen is en het schip vertrekt. Dat houdt in dat die meneer enige dagen aan boord verblijft en mee eet aan de tafel van de pitein. Meestal is dat iemand van het land zelf, maar hier is dat een Nederlander, die ook vlot Frans praat en natuurlijk Engels. Nu komt het:
Bij de kaaskroketten hoor ik hem Telemann vermelden. De kroketten schoven bijna van de schotel. Telemann? dacht ik. Wat doe die hier tussen al deze hooggeschoolde cultuurbarbaren? Telemann. De staff zat duidelijk het geheugen af te speuren. Is dat ene van den bureau of ene van het agentschap hier.
Ik voelde mij ineens superieur. Telemann, mijne heren en mevrouw, dacht ik bij mezelf, dat is cultuur, dat is thuis, dat is Europa. Wordt een mens op den duur tóch chauvinist als ze vaart? Niet als Vlaming of Belg, niet als Europeër maar als Europeaan. Erg hé. bestond het woord Europeër in 1981 al?
De supercargo zat daar doodongelukkig omdat hij zo onbeleefd geweest was iets te vernoemen dat hun uitgebreide kunde en beperkte kennis te buiten ging. (Hoor mij nu …) Ja, Carl Philip Telemann, probeerde hij nog. (Ik hoop dat ik de voornamen goed gespeld heb). Ah, oui, Telemon, deed de stuur vaagweg.
De Nederlander kijkt zo ongelukkig de tafel af, niemand die reageert, zijn radeloosheid is zo groot dat hij zelfs naar de serveuse kijkt (ikke) alsof daar nog wat steun te verwachten viel. ’k Stond juist goed, buiten het blikveld van de anderen. Ik knikte eens 'nee', zo met een tuittoet, zo om te zeggen laat maar vallen man, Telemann is hier verschoten kruit.
Morgen geef ik hem het adres van de winkel en dan gaat hij volgende zomer, wanneer hier de zomer voorbij is, naar Nederland en dan springt hij efkes over naar Brussel. Dat is maar een boogscheut voor iemand die zo ver van huis woont en werkt. En later gaat gellie eens naar Australië op vakantie ipv alsmaar naar Zuid-Afrika en Israël. Ge zult u niet ontheemd voelen want deze meneer is van de Joodse gemeenschap.
Het is nu 19h49. Dat wil zeggen dat ik al 49 minuten naar een Italiaans radiostation luister. Ofwel zijn die zangers allemaal vreselijk kwaad (misschien te weinig zout op de spaghetti) of anders gaat het over vree gepassioneerde liefdes. Ze blèren hun stem kapot. Ha, hier zingt der ene over : finalmente tú, securamente tú. Die staat in panne langs de weg en ziet Via Securamente TU-ring Wegenhulp finalmente opdagen. van opluchting zingt hij met grote uithalen. Dit is een liedje waar ik in kan komen. Het gaat precies al een beetje beter toch hé, met mijn Italiaans? –larie hoor, ik heb die taal nooit willen leren-
Vanmorgen zijn we aangekomen, en vanmiddag, zodra we onze lires op zak hadden ging ik een boodschapke doen. Onderdelen voor de miniatuurboten voor de broer van TC. Na Japan is Italië het land van de losse onderdelen, zegt die.
En hier begint het verhaal. Ik heb niks tegen Italianen hoor, absoluut niet, maar laat deze brief niet aan Silvano lezen.
Het adres had ik van een italiëktueel, dat is een Italiaan die ook kan spreken zonder handgebaren. 'Modellismo, Via della Campana, zijstraat van de Via Garibaldi'. Garibaldi deed me direct denken aan de geschiedenisboekskes van de schooljaren: 'Het Italië van Garibaldi' 3 x overschrijven en thuis laten tekenen!
Ik mocht meerijden met Mario, ene van het agentschap. Tof van hem hé, zo uit zichzelf een lift aanbieden. 5.000 lires maar tot in de stad. Dat heb ik spontaan betaald. Dat alles dicht was had hij wel voorspeld, maar ik wou en zou toch efkes het terrein verkennen en in stilte dacht ik : toe of niet toe, doetternitoe, ik bel wel en dan gaat die deur open voor mij … ter plaatse twee grote metalen rolluiken en géén bel!
Rolluiken naar beneden en het moreel ook. Een beetje rondgelopen. Alles gesloten, heilige siësta. Geprobeerd in de plaatselijke Gele Gids andere modellismo adressen te vinden maar ik geraakte aan hun rubriekensysteem niet aan uit en ik heb het maar gauw & rap opgegeven. Ik moest om 15h30 weer aan boord zijn, aan het werk.
De Italiaanse reputatie indachtig van ik-haast-mij-langzaam, begon ik een uur op voorhand de terugreis te organiseren: bar binnen, een rood wijntje -dronk ik toen nog wíjn?-en wil u aub een taxi bestellen? Zodus, al moest ik nog drie kwartier wachten op de taxi, dan kwam ik nog op tijd aan boord. Madam van de bar probeert drie verschillende telefoonnummers. Twee antwoorden niet (zaterdag) en de derde geeft de bezettoon. Die had de hoorn afgelegd, het is zaterdag voor iedereen, dacht die. 1981-02-27 - vervolg, op zee
Er beginnen andere mensen (mannen) naar ons te kijken, vragen aan de barmadam wat of er niet gaat, maar dan met veel meer woorden. En ze werden ineens behulpzaam, allemaal. Zó behulpzaam! En ik had nochtans niks misdaan … Ze moesten weten waar ik naar toe ging. Ik toon het kaartje waar het adres van het schip opgeschreven stond. Op dat kaartje stond ook het adres van de shipchandler -scheepsbevoorrader- met prijsaanbiedingen voor champagne en kaviaar. Ze stuurden me al naar een ander adres waar ik champagne en kaviaar vele, vele goedkoper kon kopen. En zij een % hadden waarschijnlijk. Ik kreeg het warm en werd kwaad: Nondedju, gene kaviaar nodig en een taxi aub naar Sintelmar en naar nergens anders. Dat verstonden ze. die nondedju? Sintelmar was niet zo ver, dat kon ik gemakkelijk te voet doen volgens ene die scheel keek. Jaja, die zou het wel eens uitleggen. "Cinque minuti" zei ene die er meer kijk op had. En toen deed die schele 'mon oeil' of zoiets en begonnen die twee ruzie te maken. Ik heb betaald en ben in een andere bar iets gaan drinken om een taxi te bestellen. Die barmoeder legde het beter aan boord. Ze stuurde ene Bimbi de straat op om een taxi te gaan zoeken. Het werd ondertussen hoogdringend tijd en ik werd nog wat zenuwachtiger. Maar Bimbi kwam toch terug met een taxi, een echte, met vier wielen en zo. Ik had die taxichauffeur gezegd dat ik gehaast was en we zijn drie keer bijna dood geweest dus had ik dat beter niet gezegd. Enfin, ik was op tijd aan boord, dat telt ook mee.
De collega gaat aan de wal, ik zou de service in mijn eentje doen, en ik vraag of hij in 'Modellismo, Via della Campana, zijstraat van de Via Garibaldi' efkes wou langsgaan voor onderdelen die op het papiertje staan. Later op de avond kwam de collega weer aan boord. De vent van het modellismo had zijn geld niet willen aannemen. Hoe? Wat? Omdat het een spiksplinternieuw ongevouwen biljet van 100 USD was betrouwde die spaghetti het niet. Collega had dan naar een bank gezocht om te wisselen in die rotlires, maar op zaterdag zijn alle banken hier dicht zodus kwam hij zonder mijn materiaal weer aan boord. De onderdelen voor de broer van TC zijn hier drie keer goedkoper dan in België, de collega heeft die dingen in zijn handen gehad, maar hij kon ze niet kopen.
Maar welk groot licht gaat er ook met een 100 dollarbiljet aan de wal in het Italië van 1980! Túúrlijk dacht die man van Modellismo dat het een vervalsing was! Misschien maakte hij na zijn uren zelf ook vervalsingen als kleine onderaannemer bij de maffia, modellist zijnde.
Zeg nu zelf, wie wil er in zo’n land op vakantie komen. Ik alleszins niet. De Italianen hebben het bij mij verkorven en het is hun eigen fout. Zij zijn begonnen.
PS : binnen twee dagen zijn we in Freemantle, Australia.
We zijn de 24ste aangekomen en er stond iemand van het agentschap ons op te wachten. We moesten naar de Hilton Inn, want het schip was nog niet aangekomen in Tampa. Halleluja, wat een vreugde. Na 18hrs reizen zagen we er nogal onfris en verfrommeld uit. Ik vond het verschrikkelijk dat we ons zo aan boord moesten gaan melden. Kwestie van de 1ste indruk en zo: precies twee landlopers ipv een team stewards … Dat probleem was dus opgelost, overnachting in het hotel, en als kerstcadeautje alles betaald door de rederij. Natuurlijk. Zodoende hebben we kreeft genomen als avondmenu.
Toen we gingen slapen was het 02h45 BT. Hier was het 20h45. Da's vroeg gaan slapen voor een kerstavond hé. (ik viel ongeveer in slaap aan tafel, vanwege de nachtvlucht)
De 25ste, voormiddag: telefoon van de agent hier. Het schip lag nog in New Orleans en had een ontploffing in luik één gehad. (Er is gelukkig niemand gewond). Daardoor is het schip nooit naar Tampa vertrokken en de agent zou ervoor zorgen dat we voor die dag nog een vlucht voor New Orleans hadden, of toch vóór de 26ste. En hij zou terugbellen. Hij heeft niét terug gebeld en we zíjn vandaag de 26ste !
Goed, als kerstcadeautje heb ik mezelf veroorloofd naar Tante Sopraan te bellen, de 25ste, in de hoop daar de ganse clan nog bijeen te vinden, maar het was in België al te laat op de dag. De verbinding was erg slecht. 'k Was nog erg ongerust over Toppié, omdat ze zo geweend had. (Toppie was toen 6,5 jaar) Maar eigenlijk denk ik -achteraf- dat ze weende omdat het uitstapje naar het vliegveld niet doorging en niet omdat ik moest vertrekken. 'k Heb van mijn hart een steen moeten maken en haar weer naar bed gestuurd.
Waarom Toppié toen niet mee mocht naar het vliegveld weet ik niet meer. Waarschijnlijk was het al te laat op de avond. Nachtvlucht hé. Da’s laat op de avond inchecken. Het was een vlucht met Pan Am, herinner ik mij nu.
We doen het hier in stijl hoor : phonecall to Europe en aperitiefjes in de bar, uitgebreide maaltijden … Wanneer de rekening toekomt in Antwerpen zullen ze direct een telegram sturen naar de kaptein om te bezuinigen op onze overuren, vrees ik. We hebben hen hier al een pak poen gekost. Dat zal ze leren, mensen van hun kerstfeest weghalen!
Voor alle duidelijkheid, telefoon en drank was voor eigen rekening hoor. Maar we zouden nu onderhand wel aan boord willen hoor, want we zijn nu opgekalefaterd, gewassen, geschrobd, nagels in orde, op krachten gekomen, enz. En nu begint het hier saai te worden. Mijn boeken zijn uitgelezen en de TV op de kamer begint tegen te steken. Vermits wij voor deze dagen betaald worden, moeten we bereikbaar zijn. Het komt er op neer dat we het hotel niet uit kunnen. Er is wel een terras bij met zwembad, maar het is hier net iets te fris om in het water te gaan spelen. En het hotel kennen we nu al met onze ogen toe. Ik zou bvb de twee volgende dagen wel in een hotel in New Orleans willen gaan zitten wachten. Eerst nog een vliegtuig nemen (voor de verandering). We hebben er 3 moeten nemen om tot hier te geraken. Brussel-Londen, Londen-Miami, Miami-Tampa. Mijn oren tuiten nog als ik denk aan al dat opstijgen & landen.
Voor de moment is het op TV 'Father knows best'. Ik heb hier al heel wat ouwe feuilletons terug gezien. Gisteren was er een mooie film voor Kerstmis 'We’re no angels', met Humphrey Bogart en Peter Ustinov. Heel geestig.
Ziezo, dat is het ongeveer hier. Geeft ge deze brief door aan Tina & Co en Laura & Co ? 'k Schrijf later nog wel.
Vorige maandag, 30/06, die dag hebben we twee keer gehad. We hebben de dateline -datumgrens- gekruist, van west naar oost. Die avond was het hoogst uitzonderlijk bar. Hoogst uitzonderlijk want er was dikke mist. Ge kunt van op de brug de voorpiek niet meer zien. We varen precies door een melkweg. Ik geloof vast en zeker dat als ge hier een emmerke buiten zet, het de volgende dag vol verse melk zit. Vast en zeker.
Nu heeft den ouwe liever dat zijn stuurlieden met een klare kop wacht lopen, vooral wanneer het aan het misten is. Waarom vooral als het mist is? Dat vraag ik mij ook af. Want of ze nu wacht lopen met een heldere blik of met verpieterde lodderoogskes, zien doen ze toch niks. En daarbij, na 18h is het nog donker ook. (De eerste stuur heeft het gevonden hoor. Om zeker een klare kop te houden drinkt hij nog uitsluitend, enkel en alleen oude klare.)
Niet tegenstaande alle bezwaren ivm de navigatie ging de bar die avond toch open. Ge zoudt zo denken dat het was omdat Tina tweemaal verjaart dit jaar, maar neenee, dat was het ook niet. Het was omdat we weer op normaal toerental draaiden en normale snelheid liepen. Het Probleem was (weer eens) opgelost. Of ze daar bij de Gulf -toen al een gewezen rederij- ook 16 hrs voor nodig hadden weet ik niet, maar goed, iedereen was weer eens opgetogen. Het Gevaar was geweken.
Dé Gulf was een rederij die de boeken toe gedaan had reeds in 1975. Al die officieren moesten bij andere rederijen een broodwinning zien te vinden.
Op kantoor, bij interviews, deden die mensen waarschijnlijk zeer welwillend en meegaand, maar aan boord waren zij constant aan het vergelijken met vroeger : 'bij de Gulf hé, hadden we dit of dat' - ivm gereedschappen 'bij de Gulf hé, deden we dat zo en zo’'- ivm werkwijzen Die houding veroorzaakte serieus wrevel en ergernis bij de andere officieren. Als er nog maar een zinnetje begon met 'bij de Gulf’' gingen er al bij enkele mensen nekharen rechtstaan. En ik ging daar in mee, empathische sukkel die ik ben.
Er was het volgende gebeurd : er was water geraakt in de dagtank -de voorraad brandstof voor 24 à 36 hrs- en dit schip schijnt niet te varen met 45% water in de fuel. Na 16h hebben ze gevonden wat en hoe. In de purifier zit onder een valve een joint en in die joint was een scheur van 3mm breed (de lengte ken ik niet). Op die scheur stond 10 kg druk en daardoor kwam die massa water zo snel. 45% water is veel en ik zou het bij wijze van spreken niet in mijn cacao willen.
Wie die lek gevonden heeft is absoluut bijzaak, maar wat wel het vermelden waard is: die avond zat hij in de bar als een triomfator die zich afvraagt waar ze met de palmtakken blijven. Of als een ritwinnaar die merkt dat de bloemen en het-meisje-met-de-kus er deze keer niet zijn. Misschien is er door de chef diskreet met wat lof gezwaaid maar dat was kennelijk niet luid genoeg naar de zin van de triomfator. De triomfator heeft dan maar zijn exploot beklonken met pils, tot zijn bloed verdund was met 45% bier (ruwe schatting) en is buitengegaan in een hoek van 45°, gestut en geloodst door iemand van dezelfde grootte (zielegrootte). Tot zover de objectieve observaties van schrijfster dezes.
Volgen nu mijn beschouwingen: een mankement ontdekken is volgens mijn bescheiden mening iets dat van gelijk welke vakmens mag verlangd worden. Dat er een het ontdekt heeft, mag men in alle redelijkheid verwachten, ze zijn opgeleid in dat vak.
1980-07-05
Ik zal het een beetje duidelijker uitdrukken en een beetje beknopter, anders zit ik hier sebiet jam. in de knoei Mankementen zijn voer voor vakmensen en vakmensen zijn er om mankementen uit de wereld te helpen. Dat geldt voor een boekhouder, een arts, een schrijnwerker en noem maar op. Dus ook voor mecaniciens.
Waar ik zo mottig van werd, is de vanzelfsprekendheid waarmee hij verwachtte de held van de dag te zijn. Daarbij komt dat het ogenblik gunstig was, het ogenblik om het lek te 'ontdekken' heeft hij afgewacht. Maar dat laatste heb ik, zoals veel andere dingen, enkel van horen zeggen.
1980-07-07, Pittsburg , San Francisco Baai, California
Dag Padre en Madre,
Waarom schrijf ik altijd vaders eerst. Enfin, vader-enkelvoud, want gellie zijt mijn enige ouderpaar dus moet ik zuinig zijn op ulle. Hier zouden we zeggen : er is géén spare hé! spare = Engels voor reservevoorraad
'Mannen eerst' dateert waarschijnlijk uit de tijd dat vrouwen geen eigen broodwinning hadden en dat alle voedsel- en beurs-voorzienende mensen mannemensen waren. Maar nu ben ik een werkend vrouwmens met een eigen broodwinning & bankrekening, een echte, en dus herbeginnen we de brief:
Dierbare Ouders,
Op deze blijde dag (de ’pitein is gisteren verjaard en daar dragen wij nu nog de gevolgen van) op deze blijde dag dus, zijn wij aangekomen hierre en alles gaat goed. Ik zou zeggen het reilt en zeilt, maar dan krijg ik de mecaniciens tegen want die willen van geen zeilen horen.
Ik zit hier te typen (blijkbaar) bij muziek van de plaatselijke BRT 3 , maar dan op zijn Kalifornees. Kanaal 102 op FM. Die zender heb ik ook in alle cabines aangezet en laten aanstaan toen ik buitenging, kwestie van de boerkes een beetje RUSTGEVENDE muziek te leren beluisteren. Want rust, kalmte en zelfbeheersing hebben ze/we hier allemaal nodig. Den ene pakt Valium, dedees pakt Vivaldi. Zun een Captagon, ik een Katsjatoerion, blijft ge ook wakker von. (Ziet ge wel dat het rijmt!)
Ik heb uw brief van VR-27/06 ontvangen. Een brief over Callas -Zuid-Frankrijk- om mij te doen watertanden zeker? Awel dat is gelukt, ik monster af. Verder over Guido Gezellige schilderijen en over Sartre. We zijn hem kwijt nondedju, en er is geen spare. Wie gaat hem aflossen. Niet zomaar een beetje maar hem echte en deugdelijk en degelijk opvolgen? Is er zo iemand? Sartre was toen recentelijk overleden.
Dus ge hebt de brief over mijn nieuwe schoenen ontvangen? Awel, ze zijn al kapot. Daar verschiet ge van hé. Het komt door het trappen lopen. Er zit hout in de zool. Dat hout is gespleten. Ik zou hier beter per trap betaald worden ipv per maand.
1980-07-08
We zijn vóór het stadscentrum op anker gegaan. Vannacht zijn we beginnen varen en om 06h ging en we tegen de kaai. Ver voorbij de stad. Uren er voorbij. Het was dan nog een lastige standby ook. De mensen werden zenuwachtig en daarvan werd ik nerveus (stom hé, ik heb met die standby niks te maken, môja, ik liet me ongemerkt nerveus maken) Toen ik het merkte was het al lang te laat, ik heb een scheef antwoord gegeven aan de eerste stuur en die nam dat zo scheef mogelijk op en bolde het af. Ik riep en liep hem achterna, maar hij kwam niet terug en toen ik hem opbelde smeet hij de hoorn in de haak. Nu lig ik in ongenade. Enfin, ik ben niet een en al glimlach alle dagen van de maand, -mogelijk duidt dit op menstruatiepijnen- en hij ook niet, -de mannen hadden net een zeer lastige standby achter de rug- en vandaag was het een ongeluksdag want die twee vielen samen. Ik spreek nog wel tegen hem, maar hij niet meer tegen mij. Wacht een beetje, de dag dat ik hem kan doen lachen heb ik gewonnen. Hij gaat toch niet blijven smoel-trekken voor zo'n pruts hé. Ondertussen vind ik het erg, want ik dacht dat hij toch genoeg gezond verstand had, wijs man was en zo. Nee, niks. On ne pardonne plus, on tue. Elk zijn waarheid zal het worden en daarna gewapende vrede zeker?
Hoe & of die ongelukkige botsing opgelost geraakt is, weet ik niet meer. 'k Herinner me wel dat ik me een paar dagen ellendig voelde.
Bon soit, zolang het schip maar niet zinkt en de aarde rond blijft zodat we thuis geraken, is er niks aan de hand. Deze brief komt waarschijnlijk toe wanneer gellie in Callas ligt. Blijf rustig liggen. Binnen een maand of zo zijn we thuis.
te gast bij Wim Helsen ~ Arnon Grünberg met een fragment van Stefan Zweig
Brief van een onbekende
En dan, ik ken je; ik ken je zo goed als je nauwelijks jezelf kent, ik weet ik weet dat het voor jou, die houdt van het zorgeloze, het lichtvoetige, het speelse in de liefde, pijnlijk zou zijn geweest om plotseling vader, plotseling verantwoordelijk te zijn voor een lot. Jij had je, die alleen in vrijheid kunt ademen, je op de een of andere manier verbonden gevoeld met mij. Jij had mij – ja, ik weet dat je het gedaan zou hebben, tegen je eigen wakkere wil –, jij had mij gehaat voor dat verbonden zijn.
Voor mij is deze keer het gesprek interessanter dan de tekst van de auteur. Wanneer twee koppen als Grünberg en Helsen zich buigen over een tekst en dan een gesprek hebben dan bol staat van de rake gedachten, dat beneemt mij de adem. Grünberg zet daar de ene herkenbare idee na de andere, zo terloops. Ik word er vanbinnen helemaal stil door. Bijna met tranen van geluk. ’k Kan de aflevering geen derde keer bekijken, dat zal voor later zijn.
De raakheden zijn te overweldigend … kent die man mij? Zijn reflecties over schrijven, vanaf 07min49 veroorzaken bij mij, amateurke, schokken van herkenning. Over lichtvoetigheid, onder andere.
En jáá, bij Winteruur beginnen ze te recycleren. Grünberg was al eens te gast in het derde seizoen, 2018, tekst 351 op https://blog.seniorennet.be/maart_ maar vandaag is dat niet erg. Helemaal niet erg.
Over de novelle : Een veertigjarige auteur krijgt op een ochtend een brief, waarin een vrouw hem haar liefde verklaart die ze al sinds ze dertien was en in het appartement naast hem woonde, koesterde. Doorheen haar leven volgt ze hem als een schim, vanop een afstand, vol passie en overgave. Hun wegen kruisen elkaar twee maal, bijna toevallig, twee ogenblikken waarop hij haar gewaar wordt, haar versiert en met haar de nacht doorbrengt, om haar 's anderdaags volledig te vergeten. De eerste nacht was ze een jong, naïef meisje. Uit deze nacht zou een kind voortkomen, waarvan hij het bestaan pas met deze brief verneemt. De tweede nacht is ze al een aantrekkelijke vrouw 'van de wereld', maar hij ziet haar aan als een luxe-prostituee en betaalt haar wanneer ze 's ochtend zijn appartement verlaat. De brief is in werkelijkheid een laatste poging om het recht op te eisen herinnerd te worden door de man die ze liefhad, een allerlaatste roep om zichzelf te kunnen zeggen 'ik heb bestaan'. https://www.boekmeter.nl/book/65945
Ze spraken vandaag over een boek en ik zou dat boel dolgraag in levende lijve bezitten om het eventueel te lezen ook nog. Titel : The Supertanker. Ik weet niet of het in het Nederlands vertaald is. Zo ja, graag de vertaling. Auteur : Mosterd. Of zijn naam op zijn Engels geschreven wordt weet ik niet. mustard (Noël Mostert, Supership, 1974?, ISBN13: 9783811831100)
En of hij soms een Amerikaan zou zijn weet ik ook niet. Hij is/was Canadees. Onderwerp : in de machinekamer van een groot schip, een mammoet tanker, wat toen mammoet heette gebeuren onregelmatigheden ivm de veiligheid en de uitbating van het schip. Dat wordt ontrafeld. Daarna worden de slechten gestraft en de goeien gaan naar de hemel, vroeg of laat. Misschien is er wel een proces bij. Lekker. Dat boek zou ik graag hebben. Maar omdat ik er zo weinig van weet en er onmogelijk meer kan van te weten komen, zal het speurwerk worden, vrees ik.
Nu dacht ik zo, bij mijn eigen, ik heb 1 vader en 1 moeder en die zitten vlak bij de bron, en die kunnen misschien al beginnen speurneuzen terwijl ik rustig busy ben met varen op de woelige baren. Arrè vooruit, doetanekeer voor mij afteblift.
Er is voor de moment zoveel mist dat ge buiten geen hand voor de ogen ziet, laat staan een ander schip. Om de drie minuten laten ze boven de misthoorn, de scheepstoeter gaan gedurende drie seconden. Hier is geen kat in de buurt, maar reglementen zijn reglementen, zelfs en vooral op volle zee. Plezant voor de mensen die aan de facing slapen, maar een ervaren zeebonk geeft nooit toe dat zij/hij last heeft van de scheepshoorn. Dat gelamenteer is goed voor passagiers, maar wij, wij kunnen daartegen newaar. Vooral ik, ik slaap aan de achterkant. De achterkant is een woord voor walmensen hoor, onder zeelieden spreken we over ‘the poop’, de poep, maar ik hou mijn scheepsjargon zo wat in, anders wordt het onleesbaar voor ulle.
Goed, die mist dus. De ’pitein komt de brug niet meer af. Hij heeft er al twee dagen geslapen, op de seat. Gemakkelijk voor mij, ik moet zijn bed niet opdekken. Zijn humeur verbetert er niet op, maar dat is een ander probleem.
Verder is den ottomatik kapot -automatische piloot was stuk en moet er met de hand gestuurd worden. Dat heet ‘wiel lopen’. Ik heb in beter weer ook eens een uurke wiel gelopen, met iemand naast mij, en het is stom-vervelend werk. Ge kunt zo maar niet varen waar ge wilt en het duurt precies uren eer een schip luistert. Hoe ze met zo’n log vehikel zonder schade door Panama en Suez geraakt zijn begrijp ik niet meer. Ik leef deze dagen in diep ontzag voor de Matrozen, de Stuurlieden en de Pitein, voor allen die Het Wiel mogen bedienen. Tot hen spreek ik nu met eerbiedige fluisterstem. Wanneer ik hen goeiemorgen wens maak ik weer een kniksje met de knie, zoals ons geleerd werd bij de nonnen.
Elke maaltijd ga ik met de frikoo -het eten- van de Pitein naar de brug. Dat is vijf trappen. Gelukkig doet hij regime, -is op dieet- en dat scheelt een stuk. Bij de vorige Piteins was de plateau afgeladen vol. Zijn trainingsfiets -hometrainer- staat nu ook op de brug. We hadden er in Japan een fietsbel moeten voor kopen.
Als ze in Long Beach geen spare parts -wisselstukken- leveren, blijft heel het departement dek wiel lopen tot we in Europe zijn. Dat is nog een maand varen. Prettig vooruitzicht. Maar als de mist opklaart dan ben ik al tevreden. Heel belangrijk voor het schip hoor, als de stewardessen maar tevreden zijn, dan varen we goed.
Overdrijven is ook een vak, hé?
Ik kijk elke morgen door den hublot -de patrijspoort-om te kijken wat voor weer het is. Het is elke dag eten-op-de-brug-weer. Ik hou de mist al even goed in het oog als den ouwe himself.
Dag Ma, dag Pa, ik stop ermee, ik ga nu iets anders doen. Wat weet ik niet, nog niet. Eerst ga ik eens kijken of ik ergens kan buurten.
te gast bij Wim Helsen ~ Christophe Busch met een fragment uit 'In het hart van de hel' van Zalman Gradowski
Wij, leden van het Sonderkommando, hebben allang een einde willen maken aan ons afschuwelijke werk, waartoe we ons onder doodsbedreiging gedwongen worden. We willen iets groots doen. Tot nu hielden de mensen van het kamp, deels joden, deels Russen en Polen, ons echter uit alle macht tegen en ze dwongen ons het moment van de opstand steeds uit te stellen. Maar nu nadert de dag waarop wij in opstand zullen komen. Hij kan elk moment aanbreken, vandaag, morgen. Ik schrijf deze woorden op een ogenblik van zeer groot gevaar en hevige opwinding. Moge de toekomst op grond van mijn aantekeningen een vonnis vellen en moge de mensheid zich door mijn aantekeningen tenminste enigszins rekenschap geven van de tragische wereld waarin wij hebben geleefd.
Christophe Bush brengt een zeer pakkend fragment, is zeer goed geplaatst om te praten waarover hij praat, en door zijn uitleg is de ellende van het Sonderkommando voor mij iets waar ik geen woord voor vind. En dan sluit Helsen de uitzending af met groetjes aan een spam-prostituee, ene Carola.
Waar stond die clown zijn kop? Die flauwekul minimaliseert heel de uitleg over de notities van Gradowski! Christophe Bush produceert daarop wel een beleefd lachje, maar ik absoluut niet, Helsen. Want Mr Helsen, ík heb mijn huiswerk gemaakt. En na het lezen van het Wikipedia-artikel over het Sonderkommando, is er efkes geen plaats voor grapjes. Dat had ge kunnen geweten gehad hebben. Wat een zielige uitschuiver, man!
Over het boek : (…) Zalmen Gradowski schreef zijn getuigenis in afwachting van zijn aanstaande dood. Met zijn geschriften wilde hij de buitenwereld informeren over het donkerste gedeelte van de hel in Auschwitz. Hij heeft zijn manuscripten achter een van de crematoria begraven. Na de oorlog zijn deze manuscripten gevonden. Een grotere aanklacht tegen de misdaden van de Nazi's is nauwelijks denkbaar. https://www.boek.be/boek/in-het-hart-van-de-hel
te gast bij Wim Helsen ~ Bregje Hofstede met een tekst van Judith Herzberg
ZOALS
Zoals je soms een kamer ingaat, niet weet waarvoor, en dan terug moet langs het spoor van je bedoeling, zoals je zonder tasten snel iets uit de kast pakt en pas als je het hebt, weet wat het was, zoals je soms een pakje ergens heen brengt en, bij het weggaan, steeds weer denkt, schrikt, dat je te licht bent, zoals je je, wachtend, minutenlang hevig verlieft in elk nieuw mens maar toch het meeste wachtend bent, zoals je weet: ik ken het hier, maar niet waar het om ging en je een geur te binnen schiet bij wijze van herinnering, zoals je weet bij wie je op alert en bij wie niet, bij wie je kan gaan liggen, zo, denk ik, denken dieren, kennen dieren de weg.
