1995-11-20 ~ op zee, 16h50

Er is een indrukwekkende storm aan de gang. We varen er recht door, dus liggen we tamelijk vast. We stampen een beetje, maar we
rollen niet. Meer moet dat niet zijn om comfortabel van het schouwspel te kunnen genieten. Nu nog een grotere patrijspoort.
'k Heb mijn stoute schoenen niet aan, anders ging ik eens naar de brug. Daar zijn grote ramen aan drie kanten, en daar valt de storm
beter te bekijken. Het stuifwater komt tot aan luik 4, dat is al een luik verder dan deze middag. Maar ja ... de mensen op de brug
moeten werken en ik weet niet of toeristen er welkom zijn bij dit weer.

Zaterdag ben ik in de managementroom gaan printen op één van de printers van het schip, samen met cheng CVV.
Twee lijsten voor LM en één voor chefke RD. Cheng CVV had al eens voorgesteld onze brieven boven te printen, aangezien we
nog altijd zonder inkt zitten. Maar dat is feitelijk niet oké, de inkt en de printer van het schip gebruiken voor privédoeleinden.
Inkt hoort niet bij de voorzieningen. Het papier evenmin. WC-papier dan weer wel. 't Is allemaal maar ne weet.
"Er zijn er nog die hier printen" zei CVV. Dat kan goed zijn, maar daar komen ooit vodden van.
En daarbij, ik print liever in mijn eentje. Geen pottekijkers.

       De brieven werden in vier exemplaren geprint, naar vier adressen en dat waren er dan nog wat weinig naar mijn zin.
       Daardoor hield ik de printer een tijdje bezet, wie hem nodig had moest dan wachten? En dan ook mijn verbruik
       aan papier en aan inkt, vroeg of laat zou daar commentaar op komen en dan zou er een verbod komen.

Gisteren was er iets met de elastiek van mijn ondergoed, vlak voor we gingen eten. – door de industriële waspoeder aan boord-
'k Dacht owee, géén risico's! Rap iets anders aantrekken! Het schip stampte en ipv op bed te gaan zitten stond ik op één been te vechten
met dat stuk ondergoed. LM komt de kamer binnen en op dat ogenblik moest ik niezen ook, twee keer.
"Ha ja, zei LM, dat komt er van". Wát komt wáárvan. 'k Vond heel mijn gedoe + zijn bedenking zo ongerijmd dat ik de slappe lach kreeg.
Lachen en ademen tegelijkertijd neemt nogal veel tijd voor het ogenblik, maar we waren toch nog intijds aan tafel.
Vanwege dit soort verhaaltjes en vanwege de roddelverhaaltjes print ik de brieven liever in de cabine.  Snapt ge?

1995-11-25 ~ op zee, 10h24

Vannacht stampte het schip nogal, persies of we reden over een kassei in iets zonder schokdempers. De 4^de mec was van stille wacht en
hij heeft het ene alarm na het andere gehad. LM hoort dat allemaal, ik slaap daar los door. Om 23h30 is hij eens beneden gaan kijken.
Om 03h30 kwam cheng CVV erbij.

Igor (de 4^de mec) heeft daar beneden heel veel bezoek gehad en weinig geslapen, denk ik. LM heeft geen compassie met Igor.
"Hij had mij maar moeten wakker bellen van zodra het niet alleen ging" vindt hij.
Dat hoort bij de job van 2^de mec, 's nachts ook klaar staan, hij wordt ervoor betaald. Tot zover LM.

Ik heb wél compassie met Igor. Het gebeurt zo dikwijls dat een jonge gast de tweede niet durft wakker bellen. Hoe zou dat komen?
Waren hun vorige tweedes dan zo'n onredelijke boemannen? In de veiligheidsvideo's wordt gewaarschuwd voor 'the human aspect'.
Dit is zo eentje van die aspecten : de baas niet durven wakker bellen.
Toen LM wakker werd om 23h30 keek hij eens naar het weer. De gangway aan stuurboord kreeg nogal wat water
en het lampje van de reddingsboei die daar hangt was aan gegaan. De batterijen beginnen te werken bij contact met zout water.
Dan zal er wel genoeg water over gestort zijn! LM vertelde dat die lampjes ferm veel licht geven.
Goed om weten, in de hoop dat we ze nooit nodig zullen hebben.
Hij dacht eerst dat er iemand aan de gangway stond met een pillamp. Om 23h30? Welke onnozelaar zou dat geweest zijn?
Dat vroeg LM zich ook af. Ik was het niet, ik lag met mijn hoofd onder de dekens.

Naar het schijnt is het nu 'goed in 't zonneke'.
Nee dank u, ik wacht nog wel wat. We komen zo al zakdoeken tekort. Die zitten in de droogkas. Niks zonneke.

Daarstraks heb ik ontdekt dat er pootjes onder het klavier van dit ding staan. Wij hebben iets met pootjes de laatste tijd.
Twee achterpootjes, om de laptop lichtjes schuin te zetten. 'k Heb dat gedaan en ik vind het een hele verbetering al was het maar omdat
het nu volgens het boekje gaat : pols en voorarm evenwijdig met de vloer, enz. Dit is een scheepsvloer.
LM wist die pootjes staan, al lang zegt hij. Hij heeft de pjoeter al langs alle kanten bekeken, ik niet, ik kijk op 't scherm en op 't klavier.
Nu staat hij niet meer op zijn antisliptoppen op het tafeltje. Daar moeten we dus iets aan doen. Antisliplappen onder leggen. Straks.
Sinds het klavier schuin staat typ ik vele rechter.

'k Ben efkes naar de was gaan kijken. Alles kits. Enkel nog strijken, opvouwen en in de kast leggen.
Een volautomaat doet dat niet, kastklaar maken. Het zou wat! Mon oeil!
Môja, een antwoordapparaat heet antwoordapparaat en toch antwoordt het niet.
Al eens gevraagd : "En om hoe laat zouden ze terug thuis zijn?" Dat apparaat zwijgt in alle talen.
Antwoorden? Het zou wat! Mon oeil!

Over mon oeil gesproken, mascara aanbrengen is bij dit weer ogensgevaarlijk.
Nagellak aanbrengen is ook een knoeiboel. Lang geleden allemaal zelf ondervonden.
Ervaring: een goed geheugen voor eigen dommigheden en die van anderen. Eigen dommigheden eerst natuurlijk.

In het programma 'Welkom bij Compaq', dat is het merk van de laptop, staat iets over gezondheid, langdurig in dezelfde houding zitten,
verlichting & oogartsen en vitamine C en voldoende beweging. Ze zeggen er niet bij om hoe laat ge naar de WC moogt, maar dat komt in
de volgende uitgave, denk ik.
Het ging over spieren & pezen en vermits ik in de nek soms steken voel, denk ik dat ze gelijk hebben.
Beweging: ze raden aan zich regelmatig eens flink uit te rekken. Nu zie ik ze dat wel doen in Japan. Daar gaat dan een belletje,
iedereen staat recht en heel het kantoor doet om het uur 30 sec rekoefeningen.
In januari '90  -schip 20-  waren we een maand in Yokohama, droge dok. Daar begonnen ze hun werkdag met ochtendturnen.
Dan schetterde muziek uit de luidsprekers, mogelijk gezongen instructies (?) en de Japanners, gelijk waar ze stonden, aan deck of
op de kaai, deden dan efkes die oefeningen mee. Ik wou wel mee doen, maar ik dierf niet. Human aspect.

Verder zijn meerdere korte pauzes beter dan één lang. Jaaa, zeg dat eens tegen een kantoorchef.
'k Zie het zo vóór mij: staan we bvb met drie voor het raam de schouders los te gooien,
zegt de kantoorchef: "Dames? Nog niet goed wakker?"
"Toch wel mevrouw, wij staan onze rug te rechten om ons des te beter over het klavier te kunnen buigen."
Zij laat spoorslag de kasten van de muur halen en sportramen installeren om de rekoefeningen te optimaliseren.
En de dagen dat er inventaris moet gemaakt worden komt iedereen in trainingspak.
Dat laatste is al ergens zo, In een firma ergens in Wilrijk.

Verder wordt de Nieuwjaarspremie besteed aan de installatie van een sauna. Spiervriendelijke werkvergaderingen.
Hij : "De zijt zo laat thuis schat?"
Zij : "Ja ik moest nog efkes met de mensen van de verzending naar de sauna."
Hij : "Ah, oké."
Zij : "En morgen met die van de boekhouding en vrijdag met de aankoopdienst."
Hij : "Oké, 't is maar dat ik het weet."
Dan mogen ze met recht en reden zeggen dat ze gezweet hebben tijdens de vergadering.
Op schip 11 en schip 14 waren sauna's aan boord. Om 20h30 was het aan de meisjes. Nooit werkvergaderingen meegemaakt.

Na een welgevulde dag valt een mens daar in slaap. Ook niet gezond. Om 22h zag de 5^de mecanicien daar nog een lichtje branden,
toen hij zijn nachtronde deed. Hij heeft me wakker gemaakt. Mijn hoofd voelde zeer eigenaardig aan,
maar 't was wel een spiervriendelijk slaapje van anderhalf uur.

Ach, ik lul er maar over door omdat 'Welkom bij Compaq' ongeveer het laatste geestige geweest is dat ik gelezen heb.
Voor de rest zware kost in de boekenkisten. 'k Dacht dat ik de boeken allemaal gelezen had, in '94, maar dat is niet zo.
Voor het ogenblik ben ik bezig in een boek over Armenië en dat is zo realistisch geschreven dat ik het gevoel heb dat ik er middenin zit.
Er ontbreekt enkel de geur, wanneer de Turken weer eens een schuur in brand steken om de Armeniërs arm te houden, en
ze op die manier tot loondienst dwingen. Geen lacheboek, wel echt gebeurd. (Armani = van Armenië?)

1995-11-22 ~ op zee, 09h35

Gisterenavond was Jos de Canadees hier om aan LM van alles te vragen voor zijn werk voor school. Hij moet een praktijkschrift bijhouden
en een aantal ingewikkelde mekanieke oefeningen maken en zo. Dat moet ondertekend worden door de cheng en op school geven ze daar
punten op. Hocelyn was al eens geweest, een paar weken geleden. Toen had ik niet begrepen dat het over zijn werk voor school ging.
Ik dacht dat het efkes over het werk hier aan boord ging en ik bleef zitten TV kijken, terwijl dat jongske ocharme eigenlijk hard aan het
studeren was. 'k Wordt nog ongemakkelijk wanneer ik er aan denk.
En LM zal niet eens zeggen 'zet die TV af of ga eens een toerke doen, of een boek lezen in de slaapkamer'.
O, mij zo in mijn dommigheid laten. Ik ben daar blijven zitten terwijl ik efkes de plaats had moeten ruimen.
Voor mij is dat een kleine moeite en voor Jocelyn, is dat zoveel rustiger.

Gisteren ben ik dus intijds de deur uit gegaan, zodat Joske rustig kon vragen en doorvragen tot hij het begrepen had,
zonder dat ik daar zit te pottekijken en mij misschien, niet gehinderd door kennis van zaken, een opinie zou veroorloven.
Zo ben ik niet, maar dat weet Joske niet. Mijn aanwezigheid zou hem kunnen hinderen. Human aspect weeral hé.
In Corpus Christi (Texas) gaat hij naar huis, de kleine Canadees.

Beneden in de bar officieren speelde de film Rambo. Sylvester Stallone is hier gemonsterd waarschijnlijk.
We hebben gesupporterd voor de goei, want de slechten ging hij toch overhoop schieten, dus dat was de moeite niet.
Maar eerst schieten de slechten zijn vriendin neer. Hola! Nu wordt de Rambo nijdig hoor!
RD was maar aan het fluisteren van "pauvre fille, pauvre fille", wel een keer of drie. Ik kon hem geen zakdoek lenen want
ik had geen propere bij. Elektrieker RK was van stille wacht en heeft de film in schuifkes gezien.
De film is gemakkelijk te volgen: de slechten dragen een legeruniform, de goeie (dat is Rambo) loopt in bloot bovenlijf.

Verder waren RD en ik het danig met mekaar eens dat zo'n hoop sterke spieren in het lijf toch een gemak moet zijn
Geen verkeerd woord hier over Stallone. Sinds ik hem met Dolly Parton in Rhinestone heb zien spelen ben ik verkocht.
Daarin speelt hij een kwiet waar nogal wat kosten zijn. Dat doet hij met zo'n naturel, dat een mens zich geen vragen meer stelt.
Het is een muziekfilm, in het eerste gedeelte spelen ze zo wat van die melige bluegrass, daarna country, men voelt in de film
dat er schot in de zaak komt, en op het einde countryrock, een duet dat rockt, de apotheose.
Een 'ware' apotheose, volgens de clichélijst : het lelijke jonge eendje werd een zwaan, de schuchtere jongen is nu een rasartiest.
En dat allemaal binnen de 90 minuten dank zij de opleiding bij Dolly Parton. Zoals zij moesten er meer zijn. Bij de VDAB, bvb.
Humo heeft die film afgebroken, maar ze vergissen zich daar al eens, vrees ik. Want wat is er mis aan een film waarvan men weet
dat hij goed zal eindigen. En buiten wat ouderwets vuistenwerk komt er geeneens geweld in. Misschien is de tekst van het slotnummer
wat suggestief, maar daar kan Humo toch niet over struikelen? Die houden het graag vrij & vrolijk, als ik me goed herinner.
In de film stond bij het slotnummer heel de zaal recht en ikke thuis ook.
klank luid genoeg : https://vimeo.com/44978853 , 03min28 //  tekst : https://www.azlyrics.com/lyrics/dollyparton/stayoutofmybedroom.html ,

Sinds gisteren hebben we eindelijk weer een laundry service voor de overalls zoals op schip 23, nu bijna drie jaar geleden.
Dat komt zo : gisteren lag er een hoopje werkkledij gedroogd in de droogkas. 'k Trek die open en er komt een walm van olie uit.
'k Voelde geen paniek, maar toch bijna. Hier aan boord is dus iemand die zijn overalls niet op 90°C wast.
De vet- & olieresten die er nog inhangen kunnen tijdens het drogen in de droogkas brand doen ontstaan.
Dat is geen larie, dat wordt zelfs vermeld in de veiligheidsvideo's, bij de waarschuwingen voor brandgevaar.
Overalls met vet en olie moeten op 90°C gewassen worden, omdat waspoeder niet alle soorten vet en olie kan oplossen.
Door het heet water smelten de olie en het vet en worden mee uit de wastrommel gezwierd. Als er dan nog vet of olie in het textiel zit,
is dat niet meer voldoende om de katoen te doen ontvlammen. Of anders op een waslijn drogen, maar hier aan boord is geen droogkamer.
Wat als die persoon 's nachts wast, voor of na zijn wacht? Er hangen wel rookdetectors, maar toch. En er is maar één droger hè.
Een droogkas veroorzaakt een elektrische brand, en zo'n brand verspreidt zich via de cablage, via de elektrische leidingen naar de
andere gedeelten van het schip. Een elektrische brand krijgt men dus moeilijk geïsoleerd.

Veiligheidsvoorschriften zijn de enige reglementen die niet ontworpen zijn om de mensen te ambeteren.
Elk voorschrift heeft zijn droevig nut al aangetoond omdat het toen nog niet bestond. Het ís allemaal al eens gebeurd.
Veiligheidsvoorschriften komen regelrecht uit de praktijk. Ze zijn niet ontworpen door iemand op kantoor die zich zat te vervelen en
toch iéts moest doen om zijn loon waar te maken.
Gibbe (1^ste stuur) was efkes in de keuken en omdat hij over veiligheid ongeveer alles te piepen heeft, heb ik hem voorgesteld dat ik de
overalls zou wassen, aangezien ik degene ben met de meeste tijd om het te doen. Het is gebruikelijk dat de aspirant van deck dat doet
voor de deckofficieren (de stuurlieden) en de aspirant machien dat doet voor de machineofficieren (mecaniciens).
Hier is dat voorlopig het geval nog niet, omdat ze zo al met te weinig volk zijn en als ze dáar dan nog iemand moeten voor inzetten,
twee feitelijk, niet voltijds maar het is toch weeral bijkomend werk, terwijl ik tijd heb om het te doen ... enfin, de Gibbe vond dat er iets in
die redenering zat en nu mag ik alle dagen de overalls wassen. Dat is zeer braaf van hem. Verder nog de argumenten over water en
waspoeder besparen en het was helemaal oké. Hij kent het systeempje nog van in '93, op schip 23.
En hij weet dat ik het jobke ter harte neem.

      Op een ander schip in '92 lagen we in Odessa. LM en ik waren toen al een tijd aan boord en dan beginnen de dagen zodanig op
     mekaar te lijken dat een mens niet meer weet wat ze 's voormiddags gedaan heeft. Op een dag in Odessa dus, schiet ik 's avonds uit
     bed, doe kleren aan en stuif recht naar de laundry. Ik dacht dat ik de overalls niet naar boven gebracht had en die mogen daar zeker niet
     blijven liggen, want de Oekraïners ratten alles wat niet vast zit. Ipv eerst in de kast van LM te kijken of ik ze al boven gebracht had
     storm ik naar beneden. In de laundry : geen overalls. Gepikt!
     Met tranen in de ogen ben ik naar boven gekomen, nog niet snotterend, maar toch met een knijp in de keel. Gepikt, omdat ik ze
     in de voormiddag vergeten was. Zes mensen met een overall minder en 't was al nipt met het aantal overalls. Ze vermoorden mij.
     Ik zal nooit meer mogen meehelpen. Nóóit meer! Enzovoort en zoverder.
     'k Had die dag de overalls naar boven gebracht, opgevouwen en rondgebracht op het gewone uur. Alles normaal dus, alleen,
     ik kon het mij niet herinneren dat ik het die dag gedaan had. Groot misverstand tussen mij en mijn eigen zelve.

De walmende overall die gisteren in de droogkas lag was van JM (de nieuwe 2^de stuur). Hij had een spuit crude-oil van de lading
over zich gekregen en was dat subito presto gaan wassen, maar niet warm genoeg. Misschien had de overall eerst een dag moeten weken
in een sop met bruine zeep. Soms helpt dat met overalls die gediend hebben wanneer ze scavenging in het machien hebben gekuist.
Van de verschillende soorten chemisch vet en olie ken ik niet veel, ik weet enkel hoe ik ze min of meer kan wegwassen.

13h25: Het was pizza deze middag en voor LM had chefke RD een zonder kaas gemaakt. LM vond dat héél³ lekker.
Hij is nochtans niet voor Italiaanse keuken.  -dat heb ik in orde gekregen hoor, zoetjesaan, zonder te forceren
's Middags zegt hij gewoonlijk, vóór hij gaat liggen : "Tien ván, hè."  Dwz dat ik hem intijds moet wakker maken, 12h50,
tien minuten voor tijd.  Nu had hij aan tafel toch zo zijn best gedaan met de pizza dat ik antwoordde: "Ja hoor, om tien voor drie maak
ik u wakker, dan zijt ge intijds beneden voor de coffeetime. Dat vond hij een mooi idee, maar absoluut onbruikbaar want dan kon ik
in feite nu reeds onze valiezen beginnen inpakken tegen aankomst Corpus Christi.

Gisteren was de capt (eindelijk) nog eens in de keuken en ik heb van de gelegenheid gebruik gemaakt om hem te vragen of hij
via de agent of de schipchandler iets kan regelen ivm inkt. In twee woorden uitgelegd dat LM en ik geen inkt hadden. Hij zou proberen
iets ter regelen, want zelf heeft hij disketten nodig. Daarstraks ben ik hem het briefje met de referentienummers en de aantallen gaan
brengen. Aantallen "10" heeft LM gezegd. Het kan hem niet schelen hoeveel het kost. Ik denk dat hij mijn inkt-geleuter over-beu is.
Ik geef mijn papierke af en de capt zegt dat hij via de agent zal proberen aan een adres te geraken. Jamaar, dat had ik gisteren zo niet
begrepen. Die spullen laten komen, bedoelde ik. Niet hij naar een adres vragen en ikke dan 50 km taxi doen.
Als de agent of de schipchandler het kan meebrengen zal het wel wat meer kosten, maar toch nooit de prijs van een verre rit met de taxi.
Maar goed, misschien heb ik hem daarstraks verkeerd verstaan. Misschien leveren ze de inkttankjes toch wel?

Er hebben al allerlei verhalen de ronde gedaan over de volgende poort van bestemming.
Eerst zouden we gaan lossen in Newark, maar dat is dus Corpus Christi geworden. Dat staat vast, dat is bevestigd door de rederij.
Daarna gaan laden in Santa Marta of Santa Marina, waar dat ook moge liggen. Centraal- Amerika? De Caraïben? Dat is nog niet
bevestigd. En gaan lossen in Rotterdam, maar dat is gisteren al veranderd en we zouden lossen in SINES! Bibi blij, heel blij.
Als dat eens waar mocht zijn. Als de rederij dat nu eens raprap zou willen bevestigen, Sint Neptunus, aub.
Als het Sines wordt kan ik nog wat keien gaan rapen voor de plantenbak, desnoods in twee keer.
En met de agent eens gaan praten of er een verbinding per schip bestaat tussen Portugal en de Azoren, en zo ja, van uit welke poort,
hoeveel de overtocht kost op een vrachtschip of een supplyship, hoe lang die overtocht duurt, hoe vaak er een schip gaat (heen en terug)
en zo nog het een en ander. Of hem vragen waar ik een paar adressen voor die inlichtingen kan bekomen. -nu gaat dat via 't Net
't Is niet voor direct, maar toch, informatie en inlichtingen sprokkelen.

En ik wil ook gaan kijken hoe het met het fort en de kanonnetjes gesteld is. En de vissersboten tellen.
En van daarboven ook kijken of de jachtjes goed vastliggen. 'k Zal daar mijn bezigheid hebben. Maar eerst die keien.

Chefke RD gaat een Saint-Honoré maken en ik mag erbij zijn. Nu. 'k Ben al weg, naar de keuken.

04-03-2020 om 00:00 geschreven door maart

te gast bij Wim Helsen ~ Pablo Piedfort
met een fragment uit 'Samen op het eiland Zeekraai' van Astrid Lindgren

       En toen liet hij Mops in haar eentje achter. Ze was helemaal van streek.
      'Bootsman, snap jij hoe dat kan?' stamelde ze nog eens. 'We hebben een zeehond gekregen!' 
      Bootsman snuffelde even aan het diertje. Zoiets geks had hij nog nooit gezien, maar als Mops erop stond,
      dan zou hij heus wel goede vriendjes kunnen worden met
      dat eigenaardige wezentje dat daar maar lag te proesten.
      'Nee, pas op, maak hem niet bang!' riep Mop angstig terwijl ze Bootsman opzij duwde.
      Daarna schreeuwde ze zo hard als ze kon: 'Kom eens kijken! Komen jullie allemaal eens kijken!
      Er is iets fantastisch gebeurd ... ik heb een zeehond gekregen!' 

       
      Pablo met zus en broertje

      Piedfort in gesprek met Helsen:
      de knop voor de ondertiteling staat rechts onderaan, het rechthoekje aanklikken.
      https://www.vrt.be/vrtnu/a-z/winteruur/5/winteruur-s5a64/
      08min03

Over Pablo Piedfort : zoon van Dominique Piedfort, Radio 2.
En hier een duidelijke tekst over Pablo Pierfort, geschreven door
zijn moeder Cien Schelkens. Zij schrijft onder de naam 'cienjaal' : https://sterkevoet.wordpress.com/2019/11/20/brief-aan-mijn-7-jarige-zoon-17-juni-2019/ ,

PS : de knuffel van een studiogast trachten af te luizen ... als presentator doet men zoiets niet Helsen.

Over Astrid Lingren : https://nl.wikipedia.org/wiki/Astrid_Lindgren , boeiend
Over het boek 'Samen op het eiland Zeekraai' : https://nl.wikipedia.org/wiki/Samen_op_%27t_eiland_Zeekraai ,
in 1964 een TV-serie met de naam 'De kinderen van de Zoutkreek'. Nostalgie.

03-03-2020 om 03:21 geschreven door maart

1995-11-11 ~ op zee, 10h05 

Dag,

We varen. We zijn er weeral mee weg zie! We hebben al een uur timeshift gehad en zijn nu 1h vroeger dan België.
Zo nog een keer of zeven tot Corpus Christi (Texas). Het is persies al wat warmer ook. En de zon schijnt.

Vanmorgen vond ik achter de koekjes en de snoepjes van LM een doos hoestbonbons,
hier in de kast achtergelaten door een vorige 2^de mecanicien.
'Echte Oude Borstbollen Zonder Kleurstoffen – Wycam's Kalmthout Belgium'. Ingrediënten : suiker en glucose. Dat zal helpen, ja!
De nieuwe cheng, CVV had kranten en tijdschriften bij. Daarin schrijft ene Jef Nijs een blad vol uitleg over hoest- en snuittoestanden.
Hij raadt het volgende aan : dampbaden met kamille (is aan boord), weerstand moet verhoogd worden met veel groenten & fruit (is aan boord),
en lindenthee (is aan boord) en verder : "Zoetigheden en suikerhoudende producten moeten vermeden worden aangezien ze onmiddellijk
als gevolg hebben dat er meer slijmen worden geproduceerd." Ziedaar : suiker en glucose! Wat nu, Mr Wycam?

Corpus Christi (wat een naam) ligt in Texas, een halve centimeter boven de Mexicaanse grens. Dat zou een 250 km kunnen zijn.
Misschien minder, maar toch teveel om te voet te doen. LM is er al geweest en het is een grote stad zegt hij.
Dat zal wel, want ze staat op de wereldkaart, op de grote. Grote steden staan op de grote wereldkaart.

1995-11-13 ~ op zee, 08h52

Vandaag hadden LM & ik iets te herdenken. Vanmorgen hebben we mekaar gefeliciteerd. LM met een vage, nog slaperige glimlach en ik
ademloos, snuffend en snotverkouden. Voorwaar een feestelijke start van de dag. Als ontbijt was er omelet met champignons en sojascheuten.
Voor LM een feest. Toen we boven kwamen wou hij weten of het geregend had Die Dag.
Snuit, snuf. "Weet ik veel ... Oja, in het buitenkomen regende het nogal, nogal veel" Nies & snuf.
Zeer romantisch, zoals dat van pril geluk in de boeken staat. Verder: bergen was.
Vroeger had ik het scheepslinnen te doen, nu vind ik twee zakken al 'bergen'.

Eergisteren, 11/11, feestdag, hadden de mecaniciens een halve dag vrij. En gisteren, zondag ook een halve dag vrij.
Grote jobs worden gedaan op weekdagen. Op zon- & feestdagen worden de werkzaamheden beperkt tot enkel varen.
Tenzij er iets onverwacht gebeurt en dringend verholpen moet worden, tenzij we lossen of laden. Dan moeten ze uit de starblokken.
Die twee namiddagen hebben we geslapen. Het is geen weer om aan deck een rondje te wandelen.
Koud en winderig, zelfs wanneer de zon schijnt. En om 16h15 begint het al te schemeren, zo hoog Noord.
Cocoonen dan maar.
Een video van een VTM-avond gekeken, meegebracht door cheng CVV, met nieuwsberichten, reclame en de ganse reutemeteut.
Koekskes gegeten (LM) en koffie geslurpt. Jammer dat we de verwarming hier niet zelf wat hoger kunnen zetten.

Er is wéér een barst onder het luikdeksel. Iets naast de plek waar LM half-oktober gelast heeft. Deze keer hebben we vloeibare lading en
er sijpelt een streepje crude-oil uit. Crude-oil is ruwe aardolie, ongeraffineerd, wel ontplofbaar, brandbaar, ge zegt het maar.

Sinds de tweede helft van oktober staat de kicker (tafelvoetbal) in de bar van de officieren omdat er een kickertornooi gehouden werd.
Dat zou nog een staartje krijgen, alleen wist ik toen niet welk. Nu wel.
De kicker was naar boven verhuisd op verzoek van cheng LU en Nieke. Dat gebeurde op mankracht natuurlijk, zelfs
met de hulp van de matrozen was het nog een heel gedoe.
Van zodra de kicker in de bar officieren stond was hij niet meer bereikbaar voor de lagere bemanning,
want zij mogen daar niet zomaar binnen, tenzij bij speciale gelegenheden zoals een tornooi bvb.
De lagere bemanning, is voor het ogenblik 8 man van de 24.

Zij speelden daar misschien niet/nooit op, maar toen de kicker nog beneden in de pingpongroom stond kon iedereen erbij,
voor het geval iemand zou zin hebben daar beneden een matchke te spelen. Het tornooi is gedaan sinds 1 of 2 november en
de kicker staat nog altijd boven. Daar beneden stond hij op een democratische plaats (ik vind geen ander woord). Dat is één.

Nu twee : 's Avonds wordt hier gegeten om 18h30. Dat is zeer ongebruikelijk.
Het moet 18h zijn om de mensen van de keuken de tijd te geven af te werken tot 19h30. Afwas gedaan & keuken geschrobd.
Een deel van de matchen werd gespeeld om 18h. Een match is niet elke keer gedaan om 18h25.
Zo werd het 18h40, 18h45 eer de grote hoop aan tafel kwam.
LVE kwam dan nóg later, want hij moest in de bar opruimen en de rekeningen maken en Joske hield hem daarbij gezelschap.
Een service die te laat begint, dat krijgt ge nooit meer ingehaald. Ge moogt er nog spoed achter zette, de mensen
kauwen of slikken niet sneller en ze zullen het niet laten nog eens bij te vragen. Daarbij komt dat de voorbije matchen
een gespreksonderwerp vormden. Wanneer ze babbelen eten ze niet voort. Dat scenario is gekend.

    Een tafel met mensen die niet overeen komen, die zwijgen, kauwen, slikken en opstappen, die hun dessert mee naar de cabine nemen,
    en zeker niet blijven zitten voor een koffie, dat zijn de gemakkelijkste tafels om te serveren, in minuten geteld.
    In sympathie-meters zijn dat de tafels waar men het minste voldoening aan beleeft, maar het ging over tijd.

Door die late uren kregen Noël en Constant hun werk niet meer binnen de tijd gedaan en vermits de vertraging niet kwam door dringende
werken aan deck of in het machien, konden zij daarvoor geen overuren opschrijven. Daar hebben zij het volgende op gevonden :
ze schrobden de keuken niet meer. Zoiets valt op. De capt stelde daar vragen over en zo konden zij hun uitleg eens doen.
Heel slim bekeken.

    Ik deed dat vroeger omgekeerd, op de verkeerde manier. Wanneer iets niet kon wegens tijdsgebrek probeerde ik
    het tóch in orde te krijgen. Dat ging met moeite of amper en na 3 dagen helemaal niet meer. Als ik dan vroeg of er soms
    iets kon veranderd worden was het resultaat : nul. Want volgens de beslissingnemers was er niks aan de hand.

Kortom, zij sloegen direct stil alarm. Zij lieten van de éérste dag zien dat het zo niet ging. Resultaat: de etensuren zijn veranderd.
Etenstijd is nu 18h15. Dat is een vooruitgang voor de mensen van de keuken, maar toch nog een vreemd uur. Dat bericht hangt uit
sinds zondag. En dat gewijzigd etensuur is in het verkeerd keelgat geschoten bij ene mens. Nu dat weer.
Soms lijkt het hier een pensionaat vol pubers waarvan sommigen besloten hebben een tijdje onuitstaanbaar te wezen,
en ze lossen mekaar af.

1995-11-14 ~ op zee, 10h29

Weet ge dat ge een draagbaar computerke geen schouderklopje moogt geven? Het kan daar niet goed tegen.
Niet omdat het bescheiden of verlegen is, het is gewoon fragiel.
Nu zijn er niet dikwijls redenen om het een schouderklopje te geven hoor, groot geheugen, verder niks. All memory, no brains.
Geen IQ, geen EQ, enkel Mb. "En zo hoort het ook!" zei Sonneveld.
Stel u voor dat we hier met drie waren om er een opinie op na te houden. Met twee is al, euh ... boeiend.
Wedden dat het niet protesteert als ik typ: 'Walvissen hebben poten omdat het zoogdieren zijn".
...    Gezien? Niks, geen portest.

1995-11-16 ~ op zee, 09h17

Gisteren namiddag moest de vleesvriezer in orde gebracht worden.
Chef RD had aan elektrieker RK gevraagd de vriezer af te zetten om 11h. Om 13h begonnen we er aan en was de temperatuur
min of meer draaglijk. De thermometers van alle koelkamers hangen in de alleyway, zei LM achteraf.
Had ik geeneens gezien.
Deze namiddag doen we de groenten- en de visvriezer, dan zal ik eens kijken naar de precieze cijfers,
dan weten we wat er draaglijk genoemd wordt.

De vleesvriezer was in iets meer dan een uur gefixt. Noël (stew) heeft daar eens zijn schouders onder gezet.
Constant vroeg luid jovialerig hoeveel RD me betaalde om te komen helpen. Ik antwoordde :
"Een villa in Zwitserland ... Nee serieus, (toen keek hij toch zo gretig, hij ging het fijne te horen  krijgen) : een appartementje in Galicië."
Het is toch niet mijn bionische spierkracht die maakt dat zij een overuur minder te doen hebben?
Dat het goed vooruit ging was vooral te danken aan Noël. Daarbij, RD rekent hun uren alsof ik er niet bij geweest ben.
Constant heeft dat denkelijk nog niet begrepen.

Tegen het einde hadden we nog de lege kartons naar boven te brengen en overboord te kiepen. Lege dozen wegen niks, het is alleen
een lomp volume. Er schoot adem over voor een babbeltje. Noël zei iets over IJmuiden en over my sister en hoe oud ze was?
Ik vertelde dat this lady de zus van LM was en ongeveer 40-en-nog- wat, maar dat hij de leeftijd van en dame feitelijk niet moet ...
Hij keek héél ongelovig. "Ik dacht 16, zei hij."
Ah, oké, het ging over de dochter. "Zij is 21 en gaat trouwen" ze ik.
Dat vond hij normaal, want alle mooie meisjes trouwen.
Maar de gewone toch ook? dacht ik. Môja, hij had het over méisjes, niet over vrouwen.
Over de toekomstige echtgenoot had hij geen vragen. We waren aan het laatste karton.

Nog een verhaaltje over Constant. (Soms vraag ik me af of het niet teveel van het goede wordt.)
Op een dag had de capt zijn hemden in de droger steken, op de laagste temperatuur, dan is er haast geen strijk aan.
Terwijl dat staat te draaien moet hij voor het een of ander bij RD in de keuken zijn. Na een kwartier gaat hij kijken hoe het met zijn
hemden gesteld is. Had Constant de droger toch wel op maximum gezet zeker! Hij had de droger nodig dus
moest het maar een beetje vooruit gaan. Een tijdje geleden zou ik het verhaal niet geloofd hebben. Nu wel.

Gisterenavond de film Cliffhanger gekeken met Sylvester Stallone. Daarin is hij een bergbeklimmer die door bandieten verplicht wordt
naar drie valiezen met geld te zoeken die uit een vliegtuig gevallen zijn. Op een moment verplichten ze hem zijn anorak uit te doen,
in het gedacht dat hij binnen de paar minuten zou doodvriezen. Maar hij vroor niet dood.
Hij is tot het einde van de film met korte mouwkes blijven ronddartelen, de ene berg op, de andere af, het stak op geen piek meer.
De bandieten zelf liepen daar zonder muts rond, zonder dat hun oren of neus afvroren.
Awel, zulke mensen zouden wij hier graag hebben om te komen helpen in de vrieskamers.

14h30: De vis- en groentenvriezer zijn nu in orde. De kartons stonden opgestapeld tot tegen het plafond.
We konden er amper met drie staan en van weinig dozen was het etiket naar voren gedraaid. We schoten uit de startblokken.
Er begon een pak andijvie te schuiven en viel rakelings langs het hoofd van RD. Dat is zo hard als marmer (het pak andijvie),
het lijkt er ook op, maar dan in 't groen. We hebben de vriezer zonder ongelukken op orde gekregen.
Eigenlijk zou een mens een helm moeten dragen bij zo'n jobke. Maar dan krijgt ge zo'n pak op het sleutelbeen ...

De zalmmoten zaten in één enorme doos. Ze nam veel plaats in en er mocht niks bovenop gezet worden anders konden we
binnen twee maanden pas weer aan de zalm. Verschrikkelijk onhandig, zo'n grote doos. We hebben de moten
overgeladen in kleinere dozen die we konden stapelen. Het groot karton mocht straks overboord.
"Daar steken we dan Constant in" zei Noël.
Ziezo, nu weten we hoe Noël erover denkt.
Constant was er niet deze namiddag. Waarom weet ik niet. Niet gevraagd ookni.

RD deed zijn beklag dat het niet meer was zoals vroeger. Ik dacht dat hij schip 10 bedoelde, '84-'85, of nog vroeger.
Maar hij bedoelde zoals vóór IJmuiden. De capt loopt de deur van de keuken niet meer plat, Sven zegt geen woord meer tegen hem
omwille van iets dat Svenneke in het verkeerde keelgat geschoten is, enz, enz.
Kortom, het weer is buiten grijs en binnen ook. Nog een weekje en we zitten in een warmer klimaat. Misschien helpt dat.
Maar daar is het dan weer te warm voor de mecaniciens ...

1995-11-17 ~ op zee, 08h24

Woensdagavond ging hier telefoon, het was de brug : de schouw maakte vonken en de wind blies ze naar voor.
Naar voor, dat is naar dat barstje in het luikdeksel waaruit soms crude-oil sijpelt wanneer het schip rolt.
Hier aan luik negen, hier vlak tegen de facing.

    Potverdekke, 'k had gedacht dat ik met dit elektroniekje onder de vingers toch niet meer te lui zou zijn om het duidelijk te houden?
    Goed, herbeginnen.
    Facing = voorzijde, de voorgevel van het kasteel
    Kasteel = het woongedeelte van het schip. Op oude foto's zijn nog schepen te zien met voor- en achterkasteel,
    twee aparte woongedeeltes. Dat had zo zijn nut, vonden ze toen.
    Luik negen = het luik dat vlak bij de voorgevel van het woongedeelte ligt en tegen die voorgevel staat (aan de binnenkant)
    het hoofdeinde van ons bed en van het bed van veel mensen hier aan boord.

Verder is er iets aan de hand met de purifiërs en dat is nog aan de gang. LM begint nu om 06h, samen met de andere mecaniciens.
Dat is niet alleen nodig, het is ook goed voor het moreel van de troepen: de baas is aanwezig wanneer het minder vlot gaat;   
In voor- én tegenspoed, dat heb ik al eens ergens gehoord.

De purifiërs zijn de centrifuges die de stookolie zuiveren van water en ander spul. Dan pas kan stookolie verstookt worden.
Die dingen worden gemaakt door Alfa Laval, een firma die ook centrifuges maakt voor melkerijen, om de melk af te romen.
En dan nog wel klak hetzelfde model, vertelde LM. Nu ja, ze doen ook klak hetzelfde werk hè.

Het weer is nog altijd grijs. Aan de horizon is een gat in de wolken en daar sijpelt wat zonlicht naar beneden.
De horizon is een pluizige streep. Niks scherp.

Cheng CVV heeft Het Document van BRT MA-02/09 bij en gisteren hebben wij dat eens bekeken. LM kent de kaptein van het interview
en de ch.kok kennen we ook. Dat is Nzuzi, die hier aan boord was in '94. 'k Weet niet of hij sinds die opname nog bij de Belgen vaart,
want in België is ergens beslist dat de samenwerking met Zaïrese werknemers werd beëindigd. Niet uit protest tegen de corruptie ginder,
niet omdat die mensen hun gage bleef plakken in Kinshasa (de zeevarenden waren allemaal van Matadi)
en zelden of nooit bij hun familie toekwam, maar omdat de Filipijnen nóg goedkoper zijn. Kassa!

De Zaïrezen hier aan boord hadden er toen al iets over opgevangen. Waswa en Jozef (de stewards) wisten dat dit hun laatste schip was.
Toen Nzuzi al een paar weken afgemonsterd was, wist Waswa te vertellen dat hij aan boord van een ander schip was. De naam van dat
schip ben ik vergeten. Waswa, Jozef en ik hebben hem toen een kaart geschreven en een kopie gestuurd van de schets van de
Seto Bridge in Japan. Hij had daar een kopie van gevraagd en dat was er nog niet van gekomen. Waswa heeft ook een kopie meegenomen
om bij Nzuzi thuis af te geven. Het is door de schets van de Seto bridge dat ik heel de story onthouden heb.
Als Nzuzi nog een schip aangeboden kreeg zonder naar Zaïre te moeten terugkeren, dan kan het goed zijn dat hij die kans met twee handen
aangenomen heeft en wanneer hij in het programma zegt dat hij zijn familie al een jaar en half niet gezien heeft, dan klopt dat ongeveer,
een paar maanden gerekend tussen de opnamen en de uitzending.

Capt Hiroux zit daar een beetje te mopperen en zijn gemompel lijkt op wat losse boutades,
maar feitelijk levert hij reële kritiek op het beleid.
Doodjammer dat hij het zo stuntelig onder woorden brengt. Zonde van de gelegenheid dat hetgeen hij te zeggen heeft
niet beter uit de verf komt. Krijgt eindelijk iemand de kans om het in het openbaar te vertellen en dan komt het niet helder over. Madre!

Dat we door bezuinigingen op mankracht & materiaal recht op wan-functioneren afstevenen wisten wij (het voetvolk) al jaren.
Dat zijn de eerste gelederen waar zo iets voelbaar wordt.
Hiroux heeft het over dweilen. Wel, hij hééft tenminste dweilen aan boord.
Nu zijn de bezuinigingen ook in de bovenste rangen voelbaar en hij is het "stronte-beu".
Mijne vriend toch, dat was de bedoeling! Hij heeft het nog lang uitgehouden vind ik. Hij is nog niet zeker van zijn prepensioen?
Hij zal niet lang meer moeten wachten na die uitzending. Of is het een tactische zet van Hiroux om die zaak te bespoedigen?

      In nov'83, schip 09, heeft capt JV tijdens zijn verlof eens een interview gegeven aan de Gazet van Antwerpen.
      Een krant van woensdag, Regionaal Nieuws. En JV dácht nog niet aan prepensioen.
      Ik vergeet nooit het gezicht van de ingenieur van Distrigaz toen hij de keer daarop in Montoir
      aan tafel zat met capt H (de vervanger van JV) en de andere leden van de staf.
      Het ingenieurke nam geen blad voor de mond. Als algemene waarschuwing?
      Het kwam hierop neer "Ik zou er nog niet over denken een interview over mijn werk te geven zonder overleg met mijn baas!"
      Maar Capt JV, als zeevarende, zag waarschijnlijk de rederij als zijn werkgever en Distrigaz als charter.
      Het ingenieurke zag Distrigaz als werkgever en de rederij als transportmaatschappij. Zoiets kan het geweest zijn.

Bon, eerst moest de scheepsbouw er aan, Cockerill Hoboken en Boelwerf Temse kapot, scheepsbouw gebeurt sindsdien in Korea.
Nu ook de scheepvaart kapot. Goedkope loonlanden aan boord, zeelieden zonder zeemanschap.
Hiroux zegt iets over de kwaliteit van de opleiding van de Filipijnen. Hij zegt het alleen niet nadrukkelijk genoeg naar mijn zin.
Hij zegt wat choff VW vorig jaar op schip 25 ook al vertelde. Niet één keer, maar om de twee dagen.
Daar zijn geen opnames van, van het demoraliserend effect van de onkunde van de collega's.
Niet het geklungel van beginnelingen, die zitten op een andere trede van de ladder, maar de onkunde van de onmiddellijke medewerkers.
Ik was in eerste positie om dat mechanisme van dag tot dag zijn werk te zien doen bij VW en LM.
Mensen die hun job kennen maar te weinig bevoegdheid hebben om in te grijpen wanneer een ander ze niet kent.

Verder hadden LM en ik de bedenking waarom die opnames in Singapore of Sri Lanka moesten gebeuren. In Europese havens komen
toch ook Belgische vrachtschepen toe? Het reisbudget van de ploeg had misschien besteed kunnen worden aan een grondiger
voorbereiding. Aan het soort vragen dat gesteld wordt hoort ge dat het huiswerk niet gemaakt werd. De redactie, of de interviewster zelf?
In elk geval waren de vragen te algemeen, te vaag, of naast de kwestie. Mogelijk was het gewoon een snoepreisje voor de TV-ploeg.

15h25 : 'k Ben juist terug van de brug. De nieuwe 2^de stuur heet JM en is van Antwerpen, denk ik. 't Ziet er nogal ne menselijke uit,
dus heb ik mij verstout (schoon woord hè) hem van tevoren te vragen of hij cancelled charts had. -geannuleerde zeekaarten-
Hij had twee grote stapels zei hij. En ik mocht eens komen kijken of er iets tussen zat dat ik kon gebruiken.
Deze namiddag ging ik naar de brug. Ik dacht daar een half uurke te neuzen tussen de oude zeekaarten.
Het heeft anderhalf uur geduurd en ik ben halverwege. De rest is voor morgen. En dan moet ik er aan denken hem te vragen vanaf
wanneer een zeekaart cancelled is, want een vervaldatum staat daar niet op. De technische kanten van een zeekaart snap ik niet,
maar de kustlijnen zijn soms heel mooi, en de kleuren ook. Zachte tinten, nooit harde kleuren.

Zo heb ik er ongeveer heel Australië van tussen gehaald. Genoeg om een kamer mee te behangen, of op zijn minst het plafond.
Er blijft plaats over voor de luster, want de binnenlanden staan niet op zeekaarten natuurlijk.
En de baai van Ryeka, die heb ik onder de deur van de 3^de mec  geschoven (de vervanger van LVE).
Hij is van Istrië.  https://nl.wikipedia.org/wiki/Istrië_(schiereiland) ,
Hij had daar zelfs een trits postkaarten van bij. We hebben mooi land zei hij, maar het is wachten op vrede.
Het voelt raar als zoiets efkes tussen de soep en de petatten gezegd wordt.
Voor mij is vrede zoiets als lucht en drinkwater : er is genoeg voor iedereen.

02-03-2020 om 00:00 geschreven door maart

1995-11-07 ~ op zee

De hoest- en snuitverkoudheid neemt Olympische afmetingen aan.  Geen nood, ik zit aan deze kant van het schermpje en kan ulle
dus geen bacillen en microben doorgeven. LM heeft nog niks, voorlopig.
We kunnen TV ontvangen. 'k Denk Deense TV. Het klinkt niet Noors. Het klinkt zangerig.
Misschien is Deens gewoon Noors op zijn Limburgs. Welke taal het ook is, hun weerbericht ziet er koud uit.

Het deck is nog niet afgespoten en ligt nog vol ijzererts. Misschien wachten ze daarmee tot we in Sture in warmer water komen?
Als ze nu beginnen schoonspuiten zou het misschien kunnen aanvriezen. daar heb ik niet rechtstreeks mee te maken natuurlijk en
iemand met een gebroken been aan boord hebben is niet niks, maar het betekent wel dat in de alleyways de papieren stroken
nog op de vloer liggen en het woongedeelte er uit ziet of we nog tegen een kaai liggen of op een werf wonen.
Want dat vuil blijft mee de cabine binnen komen ... de Atlantic is gene cadeau in de winter.

Deze namiddag beginnen ze met de change-over. Weer eens de luiken klaarmaken voor vloeibare lading.
LM loopt de wacht 00h-06h / 12h-18h. De luiken zijn wel de zaak van de deckofficieren (de stuurlieden) maar de
machineofficieren (de mecaniciens) moeten het inertgas maken en leveren.

1995-11-08 ~ op drift, 13h16

We liggen stil. Er is te weinig vaartijd tussen de twee havens, twee dagen maar, en de change-over is nog niet gedaan, dus het
schip is nog niet klaar om te laden, zodat we niks kunnen gaan doen tegen de kaai. We ontvangen FM. Soms verdwijnt de zender.
Wanneer hij terug komt, is dat plots en op volle kracht. Dan schrik ik mij een hoedje. Vooral als het stemmen zijn.
'k Zet dat ding af, ga weer zitten en ineens zijn die 'stemmen' daar weer. 'k Zet hem nog eens af. Wéér stemmen.
Halloween, dat was vorige week hè. 'k Stond gewoon de verkeerde radio af te zetten. Het was de grote, die bij de cabine hoort,
die praatte, die stond aan. Niet de kleine van thuis.

Die sufheid (sufte?) komt mogelijk door de hoestsiroop en de neusdruppels. 'k Heb ongeveer 18hrs geslapen.
Daar wordt een mens niet wakkerder van. Elke 4hrs nam ik de siroop en de druppels.
'k Moest niet eens een wekker zetten, mijn keel wist zelf wanneer het tijd was, rauw van de pijn.
Om 10 h gisteren had ik medicamenten gevraagd aan Sven, ik heb ze gekregen om 18h, en zijn gezicht liet merken dat ik in feite
het recht niet had om ziek te worden wanneer iedereen veel werk had en een 2^de stuur dus na zijn coffeetime niet de tijd heeft om
efkes de farmacie binnen te springen 'omdat hij dan zijn werkbottinnen moet uitdoen'. En hij verdween naar deck.

Chef RD stelde voor om naar de capt te stappen want de virus won terrein, om de 20 minuten was zijn troepenmacht verdubbeld
en ik werd maar zieker en zieker. RD heeft wel een passkey, maar mag niet op eigen houtje de farmacie binnenstappen.
Vroeger, toen ik nog als bemanningslid gemonsterd was, zou ik uit mezelf naar de capt gestapt zijn.
Dan was ik maar de 'achterbakse tik' als stewardess, met recht en reden aan boord zijnde, dus recht op hoestsiroop.
Nu zou ik de 'achterbakse tik' zijn als passagierster, slechts gedoogd en ballast zijnde aan boord. Volgens sommigen.
Daarbij komt dat Sven een rancuneuze is. Als ik naar de capt zou gestapt zijn, achter zijn rug, dus achterbaks,
dan zou LM daar in zijn werk daar gevolgen kunnen van ondervinden. En daardoor had ik gedurende 8 hrs geen medicijnen.
Dus feitelijk hou ik rekening met de stompzinnigheid van Sven.
Is dat realistisch of gewoon dom? Wie het weet die mag het zeggen.

Ze komen in het departement deck 3 man tekort:
2 Filipijnse matrozen die niet zijn komen opdagen (te laat besteld? of niet besteld?)
En de Nederlandse cadet heeft het schip laten staan. -gedrost, heeft zich uit de voeten gemaakt
De capt loopt nu wacht zodat de stuurman aan deck kan gaan werken en de stewards zijn tussen 13h en 15h ook aan deck bezig.
Gelukkig zijn dat potige kerels die oorspronkelijk van deck of van machien waren,
gezien de manier waarop ze met bestek en tafelgerei omspringen.
Stel u voor dat stewardessen als Nooke, of Jacky of Gertie of iemand van onze gestalte daar zou moeten gaan helpen.
Voor het ogenblik scheppen ze het gemorst ijzererts dat aan deck ligt overboord, handmatig, met de schup.
IJzererts weegt heel zwaar. Gibbe (1^ste stuur) vertelde gisteren dat hij er al twee schuppen op verbogen had. Twee?
'k Dacht aan de ezel en de 2^de steen, maar aan boord is drié keer scheepsrecht hè ...
IJzererts laat zich moeilijk of niet wegspuiten, wegens te zwaar. Hoe heet dat weer? Hoog soortelijk gewicht. 7860 kg/m³ (7,86 g/cm³)
IJzererts was de lading die schip 25 aan boord had toen het gezonken is. Over ijzererts : https://nl.wikipedia.org/wiki/IJzererts ,

Chef RD vertelde gisteren dat de capt de Nederlandse cadet 'de zak' laten tekenen heeft. Hij is dus oneervol ontslaan, afgedankt,
er uit gegooid.  -hoe zou het nu met hem zijn, 25 jaar later? kent hij het systeem tramping nu al? of is hij nooit gaan varen?
Wegens werkweigering?

Gisteren is de keukenploeg (+ ik) in de groentenfrigo begonnen. 96 bollen sla moesten in krantenpapier verpakt worden.
Dat papier dient als absorberend materiaal. We hadden niet genoeg kranten. We hebben intijds kranten geschooid en ineens
was er genoeg papier voor 200 slabollen. Gek hoe behulpzaam worden wanneer het over de voeding gaat.

Omdat door de change-over de wachten zes-op-zes-af gelopen wordt en de staff vanavond al gegeten had kwam Gibbe rechtover
de nieuwe 2^de stuur te zitten aan onze tafel. Die tafel beslaat bijna de breedte van de mess. Er kunnen aan beide zijden 5 mensen
aanzitten, met veel armruimte, maar 6 personen is geen probleem. Het is een lange tafel.
Tegen het einde van de maaltijd vraagt hij van aan de andere kant van de tafel:
"LM, gij zoudt zeker graag weten hoe lang het inerten gaat duren per luik?"
Op het betuttelend toontje van ... maar ge durft het niet vragen zeker?
Nu zou ik in dat toontje nog vijf andere dingen kunnen horen zonder te overdrijven, maar het lijkt me overdreven om dat te doen.
LM zijn ogen werden wat ronder, de rest van zijn gezicht wist hij in een beleefde plooi te houden.
'k Zag hem denken : "Waar hééft die het in godesnaam over?"

Als technische kluns begreep ik wat Gibbe bedoelde, maar voor LM is het basiskennis en zo evident dat het niet nodig is
te vermelden gedurende hoeveel uren inertgas moet ingeblazen worden per luik. En zeker niet aan tafel.
Aan tafel wordt niet gewerkt. Of er moest een noodgeval zijn. LM blijft Gibbe aankijken, diagonaal die lange tafel over.
"Wel, tussen de 4hrs en de 5hrs per luik. Heeft de capt gezegd."

      Als Gibbe, zijnde chief officer ofte 1^ste stuurman, zijnde de onmiddellijke vervanger als iets de capt overkomt,
      het nodig vindt zijn bewering te ondersteunen met die van een hogere rang, dan is er iets met zijn kennis van zaken.

'En hoeveel luiken zijn er? Volgens de capt?'
probeerde ik LM stillekes voor te zeggen, zoals dat vroeger in de klas gedaan werd, stillekes.
Mijn gefluister was hees en onduidelijk en ik deed LM teken dat ik het hem boven in de cabine wel zou zeggen.
We hebben een paar tekens waarmee we  'straks / later / boven'  bedoelen. We gingen van tafel en in de lift kreeg ik het
door mijn pijnlijke stembanden gewrongen. Met de stembanden van LM is niks aan de hand en hij brulde van het lachen.
'k Moest ook lachen maar ik produceerde wat amechtig gesnuf.

'k Zag LM al, met zijn kin steunend in één hand, lichtjes voorover gebogen richting Gibbe,
een beetje neerbuigend maar toch bemoedigend, zalvend bijna : 'En hoeveel luiken zijn er volgens ú, mijn jongen.'
Wat bleek : (dit vertelde LM achteraf) het is Gibbe zijn eerste change-over als 1^ste stuurman.
In de 18 maanden dat hij als 1^ste stuur vaart heeft hij enkel met droge lading te maken gehad.
Tussen twee ladingen worden de luiken natuurlijk gekuist, maar van change-over is dan geen sprake.
Als 3^de en 2^de stuurman heeft hij dikwijls genoeg moeten meewerken aan een change- over. Maar dat was meewerken.
En nu is hij in charge. En daar zit het verschil. Het is de eerste keer dat hij de volle verantwoordelijkheid op zijn schouders heeft
en waarschijnlijk voelt hij die wegen. Ipv Neptunus te danken dat hij omringd is door veterane rakkers,
jaagt hij die mensen tegen zich in het harnas. Dat is misschien wat sterk uitgedrukt maar het komt er dichtbij.
Hoe komt het dat zo'n intelligent wezen al Gibbe op sociaal gebied zo'n kluns is.
'k Kan nog zo'n paar stories vertellen uit '92 en '94, maar dat doen we dan thuis.
Zo had ik eens in Immingham (UK) een kaart gekocht voor Vaderdag  ... nee, thuis vertellen, inkt besparen.

Misschien kunnen we de juiste cartridges kopen in Corpus Christi (Texas). Al veel van gehoord, nog nooit geweest. LM wel.

1995-11-09 ~ op drift, 07h30

We liggen nog altijd op drift en de zee kan met ons doen wat ze wil. Vannacht hebben we een paar ferme zwiepen gehad.
Als het machien stil ligt, is er geen power en kan de brug het schip niet kop-op-zee houden natuurlijk.
LM is gaan slapen Hij is nu zes-af. Eigenlijk zeven-af want de drie die nu zes-op zijn, zullen het einde van de change-over doen,
het ploegske van LM moet pas om 13h herbeginnen met werken. Zo eten wij vandaag niet meer om 11h20 maar om 12h.
Nu moet ik goed opletten dat ik hem niet te vroeg wakker maak. Niét om 11h zoals de vorige dagen maar om 11h40 deze keer!
'k Zal het met stift op de rug van mijn had schrijven, voilà, dat helpt al eens hoor, met stift op de hand.

De lift is kapot en elektrieker RK had er al van alles aan gedaan. Gisteren is de lift er mee opgehouden.
Joske de Canadees zat er in. Hij had op de alarmknop geduwd. Bleef de hulp nu te lang uit of had hij geen zin om te wachten?
Hij heeft het noodkastje gebroken en is met die sleutel door het vluchtluikje in het plafond van de liftkooi gekropen.
dan zat hij in de liftkoker/liftschacht. Hoe is hij daar uit geraakt?
'k Heb het allemaal niet weten gebeuren, maar ik heb wel de stukken rood plastic van het noodkastje zien liggen.
Vanmorgen om 06h is elek. RK begonnen met de liftdeur van level 3 (ons verdiep) er uit te halen. Dat is een zware metalen deur en
iets later ging ze met een bons tegen het schot, dachten wij. Maar ze lag met één hoek tegen de deur van de trapkast.
en er moest volk naar beneden kunnen om te gaan ontbijten. Langs de buitentrappen naar beneden gaan,
in het donker met dit weer, dat zag ik niet goed zitten. LM er efkes bijgehaald en het was zó gefixt, de deur werd 5 cm verschoven.
Iedereen van deck 3 kon nu met de binnentrap weg.

Vandaag had ik een jobke: in het magazijn (droge voeding) de verpakkingen gaan afwassen die geleden hebben
onder het slecht weer in IJmuiden. Om 08h beginnen. Dat is nú.

1995-11-10~ tegen de kaai, Sture (Noorwegen)

Zat ik hier in alle gemoedsrust een kruiswoordraadsel in te vullen, terwijl ze op de radio gemoedelijk spraken over dingen die
ik niet verstond, teutte fleutte en eul de reutemeteut, ineens telefeun, om 08h40.
Mijn heer des huizes vroeg of ik eens op de deur van Joske de Canadees wou gaan kloppen
want hij had hem nog niet gezien in 't machien. Het is een groot machien en 't is een klein Joske.
LM had al eens naar die cabine gebeld en Jos antwoordde niet.

Ik klop, niet te luid, want ik wil niet heel het bedrijf wakker maken, enkel Joske. Ik doe de deur 5cm open en fluister : Jos! Jos!
'k Kan toch niet luider praten met mijn pijne keel. 'k Steek mijn arm binnen, doe het plafondlicht aan. 'k Fluister wat luider.
Geen reactie. 'k Dacht : flut, ik stap binnen en ga hem porren, want hij gaat ambras krijgen op zijn werk.
Het bed was onbeslapen, of anders al opgedekt.
'k Bel LM op nr 253, dat is de ECR (engine controlroom) Feitelijk mag ik dat niet, maar goed.
Wie neemt op met een Canadees accent en met een wakkere stem: Jocelyn himself.
LM komt aan de foon, ik vraag of híj wel wakker is, want Jos heeft zojuist de telefoon opgenomen.
"Ja , het is oké, maar hij was 10 minuten te laat."

Het fijne van de story hoor ik straks wel, om 11h45. Dit zijn de mogelijkheden:

1/ De mecaniciens begonnen vandaag om 08h. Dan is Jos 40 minuten te laat en geen 10 minuten, zoals LM zei.
    Eerste mogelijkheid : heeft LM zich vergist?
2/ Ofwel is Jos, als jongste in graad, om 06h begonnen, gelijk met de subalternen. Dan is hij van 08h tot 08h30 gaan ontbijten,
    is intijds naar het machien gegaan, daar ergens gaan verder werken aan het jobke waarmee hij bezig was en
    LM heeft hem niet direct gevonden. Tweede mogelijkheid : Jos was gewoon op tijd.
3/ Ofwel is hij na het ontbijt blijven plakken en is 10 minuten te laat naar beneden gegaan, maar dat lijkt zo onwaarschijnlijk.
    Jos hoort niet bij de NBL, de Notoire Boord Lameren. Derde mogelijkheid : is Jos dan tóch een lameer?

Welk van de drie verhalen wordt het? U mag bellen naar nr 215, vóór 11h45.
(en hier volgt dan de jingle van schip 26, Dienst Amusement & Berichtgeving)
" ♫ Schip 26 ♫♫  De zender die u aan de draai houdt, de zender waar u nooit moe van wordt"
" ♫ Schip 26 ♫♫  Actie, Spanning & Truut"
" ♫ Schip 26 ♫♫  Informatie! Voor de mensen die geduld willen oefenen tot de inktvoorraad is aangevuld"

Op TV is een kookprogramma bezig : leuk in puudre = look in poeder. Denk ik.
Waarom in poeder? Omdat de streng look die daar als decoratief element omhoog hangt plastic is.

Gisterenvoormiddag ben ik wat ijzererts van de droge voeding gaan afwassen. Het was rustig werken. Alles wat bovenop de paletten
gelegen heeft en het minst goed verpakt was, het lichte spul, heeft natuurlijk het meest geleden door het nat weer en de slijkspatten.
Alle zakjes met kruiden in één grote doos zonder deksel, de dozen Lipton onverpakt op het palet, puddingpoeder kan niet tegen hagel,
een karton koekjes had in het slijk gelegen. Enzovoort, en zo maar verder ...

Tegen 11h 20zat het licht spul in de kasten. Het zwaar spul hebben we tussen 13h en 15h in de rekken gekregen, Chef RD, Noël en ik.
Was Constant er niet bij? Dat is een heel verhaal. Daarvan geeft ik u nu al het einde : Constant was er niet bij. Het had iets te maken
met de gebruikte cabines in IJmuiden. Die moesten nog klaargemaakt worden voor Sture en we waren al 4 volle dagen úít IJmuiden!
Kortom, hij slaagt erin een paar mensen kwaad te krijgen. Zoiets vind ik niet nodig en zelfs dom.

De capt loopt nog altijd met een gezicht als een donderwolk. RD heeft kunnen uitvissen hoe dat komt,
via de vrouw van de capt. Zij was in IJmuiden op bezoek. Ze zijn aan het bouwen en de capt had in het zwart
een serieus voorschot gegeven aan de onderaannemer voor ramen en deuren. En nu is die vent "failliet".
Dat betekent voor de capt + gezin vertraging in de bouw en bijkomende ellende.
Er veranderen waarschijnlijk veel dingen de planning van de bouw en betekent uitstel van de verhuis dan ook nog.
Tel daarbij zijn rugpijn en de futiele dwarsliggerijen van een schapekop als Constant de Simpele en we zitten met een kaptein
die niet meer kan lachen.

Tussen 16h en 17h zijn we tegen de kaai gegaan. Buiten het feit dat het hier een petroleumterminal is, is het hier mooi.
Licht heuvelachtig, een wandellandschap. Het is +10°C, zeggen ze. 'k Ben al eens gaan piepen aan deck, maar ik ga niet aan de wal.
Met deze keelpijn waag ik het er niet op, ik heb geen sjaal of rolkraag bij. Buiten chips voor LM hebben we niet echt iets nodig
en ze zijn hier anders gekruid dan we thuis gewoon zijn. Postkaartjes dan? Bôf, niet echt.
Als ik nog efkes wacht moet ik al niet meer gaan wat om 16h zou het schip geladen zijn en vertrekken we naar warmere oorden.

13h : klaar met laden, het laden zelf heeft hier maar 17h geduurd. Alles opkramen, zeeklaar maken, inpakken en wegwezen!
Naar warmere zeeën. Corpus Christi, here we come.

01-03-2020 om 04:38 geschreven door maart

te gast bij Wim Helsen ~ Rachida Lamrabet
met een tekst van Sarah Wagemans

      zeg en waar zijt gij
      deze zomer geweest?
      ik helemaal nergens
      ik was heel de tijd hier
      in mijn hoofd

      ik heb daar veel
      in rondgereisd
      ik reisde nogal wat af
      ik nam de trein
      en ik zat in zo'n
      ouderwets coupéding

      Ik liet ook mijn hart
      op de grond vallen
      heel hard en het bloedde
      als een rund

      en nu ben ik weer terug
      van absoluut nergens
      ik heb niks gezien
      ik heb niks beleefd
      ik heb wel degelijk terdege
      vakantie genomen

       

      Lamrabet in gesprek met Helsen:
      de knop voor de ondertiteling staat rechts onderaan, het rechthoekje aanklikken.
      https://www.vrt.be/vrtnu/a-z/winteruur/5/winteruur-s5a63/
      11min41

Nu haal ik een klein fragmentje uit het gesprek, maar Lamrabet heeft het natuurlijk over veel meer. Véél meer.

Reizen zonder de deur uit te moeten, zonder de ongemakken van de verplaatsing, reizen van uit de zetel.
Ooit heette het armchair travelling, dat klonk zo wat meer gedegen. Men verslond geen reisverhalen,
men studeerde over de verschillende werelden en over deze aardbol waarop zij zich bevinden.
Maar als kind zat ik niet in een zetel, ik lag op 't tapijt of op mijn bed en verslond die verhalen wél.
De verhalen van Pearl Buck, onder andere.  https://nl.wikipedia.org/wiki/Pearl_S._Buck , 
De reizen van Sinbad de Zeeman. https://nl.wikipedia.org/wiki/Sinbad_de_zeeman ,
En verder alles wat ik te pakken kreeg.
Op TV moesten we het ooit stellen met de wekelijkse uitzending 'Van Pool tot Evenaar' en
op de Franstalige zender was in die periode een gelijkaardig programma, gepresenteerd door een dame
van wie ik me de naam niet kan herinneren. Begon haar naam of de voornaam niet met een S?

Nu zij we verwend natuurlijk. Op de TV hebben we zenders die zich specialiseren in documentaires over verre streken,
natuurverschijnselen worden uitgelegd, de geschiedenis word herbekeken met moderne technologieën en
over ongeveer alle pierekes & mierekes en kleine & grote dieren wordt begrijpelijke uitleg gegeven.
Het jachtluipaard slaapt hier omzeggens op de sofa.
En dan is er nog 't Net ... vol documentatie in tekst, afbeeldingen en film.
Ik weet nu meer over Cambodja dan iemand die zich in drie weken tijd én door Vietnam én door Cambodja
heeft laten sleuren door een reisbureau en daarvoor een som van vier cijfers neergeteld heeft ook nog.
Nee, we moeten de deur niet meer uit.
En als we de buitenlandse smaken willen proeven, dan vinden we op 't Net de juiste restaurants.
Tja, daarvoor moeten we dan wél de deur uit.

Over Rachida Lamrabet : https://nl.wikipedia.org/wiki/Rachida_Lamrabet ,
Over Sarah Wagemans : is weinig tekst beschikbaar, enkel Twitter, tamelijk onsamenhangend
Volledige tekst van het gedicht: http://spelonkspeak.blogspot.com/2019/08/poezie-duh.html

29-02-2020 om 00:00 geschreven door maart

1995-10-27 ~ op zee, 13h20

Dag Allemaal,

Om 12h30 kreeg LM telefoon dat het machien moest stil gelegd worden. Om 12h30 begot! Dat is midden in zijn siëst.
We mogen niet voor de Mineral Nippon toekomen want dan doet Hoogovens IJmuiden ons eerst binnenkomen en de rederij
wil dat de Nippon eerst tegen de kaai gaat. Hoogovens IJmuiden en de agent hier ter plaatse weten dat niet.
We hebben zogezegd machinepech. De keuze van de smoes vind ik maar zozo.
Waarom maken ze IJmuiden niet wijs dat we verloren gevaren zijn bvb?
Schuif het maar af op het machien, dat geeft niet. Mecaniciens kunnen daar tegen.

Op drift gaan is nooit plezant, maar de brug houdt de meteo in het oog.
Nu liggen we stil. Waarschijnlijk zijn we nog niet in het Noorzeekanaal want daar mogen we niet liggen driften
wegens teveel verkeer. Hier is nog niet veel verkeer, dus zal dit het Kanaal nog niet zijn.
Hoe vindt ge die redenatie!

Daarstraks hadden we efkes RVI  -Radio Vlaanderen Internationaal-  maar totaal onverstaanbaar.
Enkel de muziekskes kwamen er goed door. Op FM is het noppes en de TV ontvangt nog niks.
Ligt er eigenlijk wel een continent aan bakboord?

De ma van LVE was naar de oogarts geweest, ivm haar bril. In de wachtzaal stond een grote plant, weelderig groen,
terwijl daar toch weinig daglicht binnenkomt. Dat intrigeerde haar, want thuis heeft zij een donkere gang waar ze geen plant
kan goed houden wegens te weinig licht. Bij haar derde bezoek zit ze die plant weer te bewonderen en deze keer denkt ze er
aan te vragen welke plant dat is, onmiddellijk bij het binnengaan, wanneer het haar beurt is.
Het was een plant in kunststof.
Ik zou van oogarts veranderen, als ik haar was ...
Aan tafel ging het over nep-planten en dat ze die nu zo goed namaken dat ze haast niet te onderscheiden zijn van echte.
Bij LVE thuis staat er nu zo ene in die donkere gang. De pa heeft hem de eerste weken water gegeven.
Het plasje op de grond was dan van de hond. We lachen wat af aan tafel ... ttz, de drie Belgen, binnenkort maar twee meer.

Vorige maand, dag op dag, had ik van chef RD een stukje gember gekregen. Dat hadden we geplant en het bakje in de
patrijspoort gezet. Op een maand tijd is de gember 55 cm hoog geworden. Dat is (rekenmachientje er efkes bijgehaald)
1,83 cm per dag. Wanneer ik 's morgens het gordijntje aan bakboord opentrek kan ik het verschil zien met de vorige dag.
In de keuken heeft RD ook een stukje in een pot staan en die plant doet het niet zo goed,
hoewel het in de keuken warmer is dan hierboven.
Wanneer ik daar langs moet zeg ik elke keer goeiedag tegen de gember (stillekes).
Vanmorgen waren er twéé groene dingen te zien. Aha, dacht ik: daarom groeit deze minder snel,
dat gembertje zit met twéé scheuten. Direct een theorieke klaar over het hoe en waarom hè.
Toen zag ik dat RD er een uitgeschoten ajuin bij gelegd had. Het volgende is dat we
aardappelen kweken in de plantenbak van de mess.
De voorraad aardappelen is in Sines  (Portugal) aan boord gekomen. Ze zijn erg lekker. Volgens Constant (de steward) zijn het
Spaanse aardappelen, want Portugal heeft geen goeie patatas. Álle Portugezen gaan hun petatten kopen in Spanje.
Op een dag zat er een bruine kei mee in de aardappelschilmachine. Er was bijna een ramp gebeurd want als die schilmachine
kapot draait, kunnen ze met de hand beginnen schillen. Sinds die dag zijn alle Spaanse aardappelboeren bedriegers en de rest
van de Spaanse Bevolking ook, want die mensen zijn er allemaal familie van. Heel Spanje.

Constant lijkt op Manuel van Fawlty Towers, én van gezicht, én van manier van doen, een beetje ouder en een beetje struiser.
Er zijn nog mensen die dat vinden hoor. Twee jaar geleden noemden ze hem hier zelfs Manuel, vertelde de cheng. 'k Weet niet
of Constant de serie kent. Soms is de gelijkenis zo sterk dat ik verwacht dat John Cleese de mess zal binnenstappen.
De kei heb ik afgewassen en bij de andere keien in de plantenbak gelegd.

1995-10-28 ~ op zee, 09h16

Vanmorgen croissants als ontbijt. 'k Had het wel gedacht : nog vóór IJmuiden!
Nieke had gisteren naar haar familie gebeld en die mensen hadden haar brieven uit Boca Grande wél ontvangen ?!?
Misschien zijn onze brieven dan ook toegekomen? Goed, tegen de kaai weten we meer.

Ondertussen is er bevestiging gekomen dat cheng LU en Nieke afmonsteren in IJmuiden. Ze gaan naar de Millie, een van de drie
nieuwe schepen die in Korea gebouwd zijn. De Millie is sinds september in de vaart. De cheng aan boord is PDS, en
die is het daar kotsbeu, wisten ze hier te vertellen. Hij is er al sinds de werf in Korea. Zodoende mag hij vervroegd op verlof en
cheng LU + Nieke worden op de Millie gezet in zijn plaats. Cheng CVV komt vervroegd uit verlof naar hier aan boord.
Zijn verlof heeft  amper 7 weken geduurd, maar voor CVV moet dat genoeg zijn. De andere twee schepen
zijn in uitbating bij de Fransen, maar dat wisten we al. Wanneer het 3^de schip in de vaart komt weet ik nog niet.
Dat komt dan wel op Teletekst wanneer het zover is. Tenminste, als de PR-mens van de rederij er aan dénkt
dat door te geven aan Teletekst. Toen schip 25 gezonken is heeft het ook dagen geduurd eer de lijst aangepast was.

    Dat was in mijn ogen een grove onachtzaamheid en zeer onattent tegenover de nabestaanden van de drie Belgen.
    Het schip is gezonken na een aanvaring na met een Chinees schip, van Han Jin, tussen 00h en 04h.
    Niemand heeft de aanvaring overleefd. Het is gebeurd 6 weken nadat LM en ik afgemonsterd waren.
    Daarover heb ik documentatie in een map apart, die moet ik na schip 25 nog inlassen. Dat is voor later.

1995-10-30 ~ dag van aankomst, 08h31

Sinds zaterdag varen we weer. We hebben 23hrs stil gelegen. Eergisteren en gisteren ben ik bezig geweest met het tekenmenu
in WordPerfect, en ik weet nu dat het niks voor mij is. 'k Ben ondertussen al zo gewend dat er 'rap efkes'  iets kan ingevoegd
en tussengeschoven worden in tekst en database, dat ik in tekenen de stappen niet in de juiste volgorde afwerk en dan
gebeurt er rare dingen. Of er gebeurt helemaal niks, dat is nog meer verwarrend.
Op een bepaald ogenblik dacht ik dat er rook uit het laptoppeke kwam.  

    Een jaar later, in Powerpoint, ging tekenen, zelfs schema's voor 't machien, als een fluitje van een cent.

We konden de BBC ontvangen en er was een snookermatch. Een echte zondagnamiddag dus. LM leefde mee met de snooker en ik
probeerde ondertussen rozen en ridders en sneeuwkristallen op hun plaats te krijgen. Wanneer we weer inkt hebben print ik
die conterfeitsels misschien nog eens. Of anders thuis. Want volgens het boekje vreten tekeningen opslagruimte (niet erg)
en zuipen ze inkt (wél erg).

We varen nu traag en alles trilt en davert in het kasteel. Er dreef een klad meeuwen op het water.
'k Dacht dat iemand per abuus nog een vuilbakje overboord gekieperd had. Tot een van die lege blikjes ging vliegen.

11h15 : ziezo, we liggen op anker. Da's al minder erg dan op drift. Ankergronden liggen meestal in rustige wateren en
daar gaat de zee niet met ons aan de haal zoals wanneer we driften. Feitelijk is het vanaf nu : wachten.
Veel nieuws is er niet voor het ogenblik. Tenzij dat we donderdag pas binnen gaan, dat is 02/11, en dat kan ook nog veranderen.
Gelukkig zitten onze disketten in een tupperwaredoosje, zo blijft het nieuws van vorige week nog een tijdje vers.

1995-10-31 ~ op anker, 10h

We hadden goede ontvangst gisterenavond op TV. Eerst een Nederlandse zender . Het ging over de Achille Lauro.
Die is vorig jaar uitgebrand voor de kust van Somalië. https://nl.wikipedia.org/wiki/Willem_Ruys_(schip,_1947)#Achille_Lauro
Al bij hun vertrek uit Genua was er iets loos met hun motor nr1. De passagier die aan het woord gekomen zijn,
waren gepensioneerde mecaniciens. De purser wist ook een en ander te vertellen maar de rederij Lauro Line
"was niet geïnteresseerd in een interview". Dat laatste werd gefilmd met een verborgen camera.
Er was brand uitgebroken in hun machineruimte. Dan worden alle deuren en ventilatiekokers gesloten en wordt
de machineruimte vol CO₂  gepompt. De deuren moeten een vastgestelde tijd dicht blijven, zodat het vuur niet opnieuw
kan opflakkeren want de hitte en het brandbaar materiaal zijn daarbinnen nog aanwezig. Géén zuurstof toelaten!
Hoe lang duurt het eer zo'n ruimte afgekoeld is? Een paar dagen? Geen idee, leek zijnde. Daar dienen de instructieboeken voor.

Via de veiligheidsvideo's over rampenprocedures weet ik hoe snel de communicatie met de rederij gaat, in geval van ramp.
De stuurlieden kwamen de deuren van de machine ruimte weer open zetten. De situatie daarbinnen kreeg zuurstof toegevoegd
en de brand herbegon. Er werd in de documentaire gesuggereerd dat het schip 'perte totale' & 'total loss' moest worden.
Als het dan toch brandde mocht heel het schip er aan. Vanavond krijgen we de 2^de aflevering.

Daarna BRT : Mieleke Goelen over mosselen. Dat was ook interessant.
En een programma "17 meter" van Carl Huybrechts. Heel geestig. Persies iets van Marc Uytterhoeve.
Die heeft daar in huis een en ander mogelijk gemaakt, zo te zien. Kortom, we hebben weer eens een Belgische zender gezien.
Het moet niet altijd BBC zijn. Of vidèjo.

Vanmorgen moest LM om 06h beginnen, omdat de scavenging moest gekuist worden. Dat is een vree smerige job.
Zelf moet hij niet in de/het scavenging maar hij moet wel in de buurt zijn, dwz: niet in zijn bed.
LM vindt het goed dat we nu stil liggen. Ze hebben beneden al een flink pak onderhoudswerken kunnen doen die anders in haven moeten gebeuren.

Als het aan hem lag mochten de mecaniciens naar huis in IJmuiden, maar ja, de inspecteur komt, dan moet iedereen er zijn zeker?
't Pastoorke zit in Marseille, daardoor zou de hoofdinspecteur komen, HDS.
Cheng LU heeft liever 't pastoorke dan HDS want die zaagt teveel vindt hij.
Volgens mij zagen ze allemaal, daar zijn ze op gepromoveerd, daarom zijn ze aangesteld als inspecteur.
Als we donderdag pas tegen de kaai gaan zou 't pastoorke terug zijn uit Marseille natuurlijk.

1995-11-01 ~ op anker, 09h45

Vandaag feestdag, de mecaniciens hebben vrij deze namiddag. Jammer dat we niet tegen de kaai liggen. In Nederland is 01/11
geen feestdag (waarom niet?) en alle winkels zijn open. Fijn om weten, hier op anker! Maar tegen de kaai was mogelijk
extra-job uit de bus gekomen en dan hadden ze geen vrije namiddag gehad.

Het verhaal van de Achille Lauro wordt alsmaar interessanter. Vanavond is het de laatste aflevering.
Gisteren in de nieuwsberichten : België is 20 are groter geworden, in Baarle.
Later op de avond enkel konden we enkel Nederland ontvangen. De Evangelische Omroep dan nog ...
Er was een interview met Miss America. Zij is doof en heeft leren praten volgens een methode waarvan ik de naam vergeten ben.
Het had iets met totaalindrukken te maken. Allemaal heel interessant. Tot ze er de bovennatuurlijkheden bij sleurde.

1995-11-03 ~ tegen de kaai, IJmuiden

Ziezo, we liggen tegen de kaai sinds gisteren. Toen was er plots drukte aan alle kanten :
de mensen van de bunkering  -de brandstofvoorziening-  de techniekers voor de cilinder, de mensen van de lading ...
Allemaal nieuwe gezichten die op zoek waren naar iemand, naar een verantwoordelijke. Mensen die verloren liepen.
Als ze de deur van het machien niet vonden gingen ze het in de keuken vragen. De koffie smaakt soms wel naar fuel, maar toch!

Verder hebben de Belgen allemaal bezoek. Veel van die mensen hebben slaapplaats nodig en ze moeten allemaal eten.

Waterklerk PV van de rederij was gisteren aan boord en ik denk dat ik hem ooit ga wurgen. Als 't vent iets geleerd heeft sinds '88
is het vlot doen, om zijn dommigheden beter te kunnen camoufleren. Maar de dingen vlot laten verlopen? Nee, dat is er niet bij.
Hij wou LM bellen in het machien? Hij? LM bellen? Dat dat warhoofd vooral uit LM zijn buurt blijft, die heeft nu veel & moeilijk werk.
Hier waak IK. 

Constant (stew) is compleet overrompeld door de situatie. Gisterenavond was er zelfs een kleine aanvaring aan tafel.
LM heeft als 'chef de table' heel efkes een titske luider gesproken en het was voorbij.  Maar 't is persies nog niet over.
Constant loopt te zuchten alsof hij dat schip hier al zwemmend heeft moeten binnen trekken.
Straks moet de camion van Van Hulle  -de schipchandler, scheepsbevoorrader-  gelost worden. Hij staat al op de kaai.
'k Mag gaan helpen van chefke RD. 't Zal wat worden! De camion staat aan de andere zijde van de transportband.
Alle paletten moeten eerst met een vorklift naar deze kant van de band gebracht worden en dan met de kraan aan boord gehesen.
De kaai is één zwarte slijkboel. Gelukkig is er voor de proviand een eigen skylight om de spullen te laten zakken tot
het verdiep van het magazijn en de vrieskamers. Dat was op schip 09 niet zo, daar was proviand-dag telkens accidentendag.

Gisterenmiddag werd op de TV de zitting van de commissie Van Traa uitgezonden. Het was een rechtstreekse uitzending van
een onderzoekscommissie van de Kamer, over de infiltratiepraktijken van de Haarlemse politie in het drugsmilieu,
met lijnen naar Suriname. Buitenlandse Zaken is er bij betrokken. Persies een thriller. 't Was héél straffe kost.

De verloofde van LVE had een krant bij en daarin stond iets over een wielerevenement, de Ronde Van China.
Van China? Dat is een half continent!
LM geeft als definitie van regenboogtrui : als het regent en ge hebt tóch gewonnen.

Een half uur geleden pas hebben we de post in handen gekregen. En we liggen hier al sinds gisteren!

1995-11-04 ~ tegen de kaai, IJmuiden

Gisteren zijn we pas om 15h aan het lossen van de proviand begonnen. Zo lang heeft het geduurd eer die vorklift er was.
Het was een struise Caterpillar : een bulldozer met een vork aan. Die kwakte in een wip de 15 paletten in het nat ijzererts dat
op de kaai ligt. En toen begon het te hagelen. En toen was het aan ons.

De dozen thee nat, de pakken koffie slijkerig, de dozen speculoos en de peperkoek doorweekt.
De verse groenten moeten nu in de kookwas ... kortom, het was niet mooi om zien.
De diepvriesspullen en de conserven waren goed verpakt, maar die dingen kunnen zo al tegen een stootje.
Eerst stonden we daar beneden onder de skylight met vier. Dat is veel te weinig om een palet snel genoeg te kunnen lossen.
En boven stond de kraan onderwijl op dat leeg palet te wachten ... chef RD is dan boven bij de capt versterking gaan vragen.
In feite had hij had aan de 1^ste stuur kunnen vragen maar niet aan deze, niet aan Car, dat is een slome.

Met de versterking erbij waren we met 7 en ging het iets vlotter. Op tempo.
Het was de bedoeling dat we het vlees al zo'n beetje op de juiste plaats zetten, per soort.
Onbegonnen werk om zoiets in dat tempo van de eerste keer goed te krijgen natuurlijk.
Tijdens het doorgeven werd er bij gezegd : beef, porc veal, chicken, etc.
Binnen in de diepvriezer konden we al niet meer volgen en ging het van : kangoeroe, giraffe en krokodil.

Om 18h30 is LM me komen halen en ik was echt blij dát hij me is komen halen want ik wist echt niet
hoe ik daar met goed fatsoen weg kon. Er was enkel nog bier te lossen en dat is mijne meug niet.
Larie natuurlijk. Die koelkamer is dichter bij de skylight en is kleiner en
er was genoeg volk om een ketting te vormen tot daar. Ze hadden me niet meer nodig.

Maandag begint chef RD met orde maken en opkuisen. Dan mag ik ook gaan helpen.
Volgens de capt had daar deze morgen al een begin aan gemaakt moeten worden want in de voormiddag komen de inspecteurs.
Hoe? Mogen die niet weten dat er personeelstekort is in dit departement? Ze hebben die besparingen zelf helpen beslissen!

De ouwe is dus niet goed snik. Volgens RD is het al een paar dagen zo, maar hij kan niet raden
wat er gebeurd of aan de hand is. Last van zijn rug misschien?

De nieuwe bemanning is toegekomen. 1^ste stuur Car wordt vervangen door OG, ja, dié OG, de Gibbe.
De vervanger van LVE heb ik heel efkes gezien, het ziet er een macho uit.
En er moest een cadet komen bij de stuurlieden. Cadet is een trapke lager dan aspirant.
Als ge aspirant gelijk stelt aan halve gast, dan is een cadet de leerjongen. De jongen is Nederlander.
LM vertelde gisteren dat die jongen het afgebold is. Deze voormiddag het ik van 1^ste stuur Car wat meer details gehoord.

De jongens werd door zijn ouders aan boord gebracht. Ze wilden wel eens de brug van zo'n groot schip bekijken, want dit was
"een unieke cheléhenhèjd". Een rondleiding, welja, waarom niet In haven heeft een 1^ste stuur helemaal niks te doen, de eerste 72hrs!
De vader vroeg wanner het schip weer naar IJmuiden kwam. Hij bedoelde zijn zoon. Car antwoordde voor het schip :
"Geen idee, Meneer. Over twee jaar misschien. Dit is geen lijnvaart maar wilde vaart, moet u weten".  -wilde vaart = tramping
De bagage stond nog in de wagen en die twee zijn met zoonlief weer naar huis gereden.
Of hij mee moest door een van zijn ouders, of hij het zelf gevraagd heeft om in stilte te verdwijnen, wist Car niet.
Het is in elk geval contractbreuk en daar worden rapporten over geschreven. En dat kan lelijk pijn doen.

1995-11-05 ~ tegen de kaai, IJmuiden

Gisterenavond zijn we in Wijk aan Zee gaan eten. Daar hielden de restauranthouders een culinair thema-weekend en waar
wij neergestreken waren, was het op zijn Iers. Erg lekker, maar de muziek stond soms wat luid. Vandaag een hese stem + snuitvalling,
en overal spierpijn door eergisteren zo struis mee te doen met het lossen van de proviand.
'k Ben een kasplantje aan het worden. Met LM alles oké. Straks toch nog eens vragen.

Volgens de TV is het "tot -9°C op sommige plaatsen van het land". IJmuiden ligt op een van die sommige plaatsen.
De kilte kruipt door de schotten naar binnen. Gisterenavond was het hier beter, maar toen waren we met 6 om deze ruimte op te warmen.

De zon schijnt en het is persies weer om goed ingeduffeld een wandeling te gaan maken tussen de velden of in een bos.
Lopen roefelen en ritselen in de afgevallen bladeren. Maar hier is veld noch bos, boom nog struik.
Wel hopen erts en kolen, heuvels, terrils, bergen.
Voor de rest metalen bouwsels, kranen, veel pijperijen, transportbanden en betonnen kantoren.
Daarachter moet ergens het strand liggen.

Het machien heeft ook bevoorrading gekregen. LM heeft nu nogal veel werk aan deck te doen. Met zijn geruit hemd onder de overall,
zijn bodywarmer en zijn muts, is hij persies een bergmens. Met een rode neus en koude wangen. Of een houthakker.
Hij begrijpt het Frans van Jos de Canadees beter wanneer hij dat hemd aan heeft.
Hij bemande de kraan om de kratten en kisten aan boord te zetten. Dat doet hij graag. Zo graag dat hij het feitelijk geen werken vindt.
Maar dat houden we stil. Er staan wat nog wat kratten aan deck, die moeten naar beneden gelaten worden door de
skylight van het machien. Zo is er nog wat plezierige job voor hem op komst.

Toen we gisteren weer aan boord kwamen gingen we voorbij die kratten.
Wij kwamen uit een lekker en warm restaurant.
Op een aantal van die kratten staat : Ex - Mineral Dampier.  -schip 25, gezonken na aanvaring, geen overlevenden- 
Ja, daar hebben ze nu geen wisselstukken meer nodig. Het opschrift op die kratten was voldoende om mij stil te krijgen.
Een half uur later kwam over de radio het bericht dat Rabin neergeschoten is.

Twee van de drie kranen zijn nu kleine bulldozerkes aan het neerlaten in de luiken. Als ge ze ziet hangen aan die enorme kranen
zijn ze gelijk speelgoed. Het lossen zal bijna gedaan zijn, als ze al beginnen bijeenschrapen in de luiken.
Het vertrek is voorzien rond 18h. Tijdens de etenstijd weeral.

Sinds gisteren zijn we een mooie wereldkaart rijker. Een die door de Gazet van Antwerpen is uitgegeven. Met op de achterkant
goed veel uitleg. Nu vraag ik mij af of die met de paperassen van LM meegekomen is uit Borsbeek, of lag ze op de achterbank
bij WdL & Co en heeft LM die in stilte meegegrist. Want dat durft hij. Als ik hem niet in het oog hou, dan doet hij zulke dingen.
"WdL & Co, als ge uw wereldkaart zoekt, ze hangt hier tegen het schot en we zullen ze in goede orde weer naar huis brengen.
Zonder ezelsoren en met alle landen en zeeën er nog op". Beloofd.

19h19: Op TV is een soap aan de gang waarvan wij kunnen leren hoe wij moeten huilen zonder grimassen en
zonder dat de schmink uitloopt, en hoe gracieus ineen stuiken. 't Is toch een uitvinding hoor, TV.
En laptoppekes evenzeer.

Na drie dagen ijzererts- en kolenstof is het wel genoeg geweest. Op de duur komt een mens het ook in het bed en op het bord tegen,
en dan is het niet plezant meer. Morgen maak ik schoonschip. In deze cabine, wil dat zeggen.
De gangway is binnen gehaald en het machien draait en het schip is van de kaai aan het gaan.

LM vertelde dat het maar enkele dagen varen is naar Sture? Dat zou vlak boven Denemarken liggen,
aan de Noordzeekant van Noorwegen. Hopelijk is het daar minder koud dan aan de Atlantische kant. -ik vind het niet op Google Earth 

Chefke RD ging deze namiddag de alleyway en trap van de frigo verdieping kuisen met de hoge drukreiniger, vloer én schotten.
Ik vroeg hem of de afvoerputjes daar beneden wel goed doorliepen  -altijd eerst testen met een literke water!-
Bôôôf, dat zou wel meevallen, dacht hij. De hogedrukreiniger starten, dat was het probleem. Maar ze zouden het hem komen voordoen.
'k Ben niet gaan kijken. LM was vrij van 15h tot 18h en ik vond het te koud om daar beneden te gaan staan water scheppen
als de afvoerputjes het niet doen of als RD het hogedrukding niet intijds stilgezet krijgt.

Wacht efkes : nieuws op TV over Israël, over de moord op Rabin. https://nl.wikipedia.org/wiki/Yitzhak_Rabin#4_November_1995 ,
Extreem rechts ginder vraagt zich af waar ze verkeerd gegaan zijn, dat iemand van hen het land zoiets heeft kunnen aandoen.
Jawadde, wat zijn ze toch goed in smoezen en jammeren ginderachter.

28-02-2020 om 09:08 geschreven door maart

te gast bij Wim Helsen ~ Piet Hoebeke
met de tekst 'Middlesex' van Jeffrey Eugenides

     Maar het cruciale verschijnsel was: de krokus had geen gaatje aan het eind. Dit was beslist niet zoiets wat een jongen had.
     Denkt u zich mijn positie eens in, lezer, en stelt u zich dan de vraag tot wat voor conclusie over uw geslacht u was gekomen
     als u had wat ik had, als u eruitzag zoals ik eruitzag. Om te plassen moest ik gaan zitten.
     De stroom kwam van ergens onderaan. Binnenin was ik gebouwd als een meisje. Het was daarbinnen gevoelig, het deed haast pijn
     als ik er een vinger in stak. Goed, mijn borst was zo plat als een dubbeltje. Maar op school liepen wel meer van die strijkplanken rond.
     En Tessie beweerde altijd dat ik in dat opzicht op haar leek. Spieren? Niet om over naar huis te schrijven.
     Ook geen heupen, geen middel. Een bezemsteel van een meisje.
     Waarom had ik op de gedachte moeten komen dat ik iets anders was dan een meisje?
     Omdat ik op een meisje viel? Dat gebeurde de hele tijd.

      

     Hoebeke in gesprek met Helsen:
     de knop voor de ondertiteling staat rechts onderaan, het rechthoekje aanklikken.
     https://www.vrt.be/vrtnu/a-z/winteruur/5/winteruur-s5a62/ ,
     12min05

Iemand die een bevattelijke uiteenzetting kan doen en tegelijk een pleidooi houdt, zonder pamflettair te worden.
En hij neemt zichzelf onder de loep ook nog. Machtig interessante mens.

Over non-binair denken ivm gender heb ik ooit documentaire gezien, twee documentaires.
In Thailand laat men vijf (of zes?) tussensoorten van gender naast elkaar bestaan
zonder dat daar sociaal, maatschappelijk gezien moeilijk of heftig over gedaan wordt.
Aan de basis van die gelijkmoedigheid ligt de Boeddhistische levensfilosofie.
De neurotische delen van de wereld staan nog zo ver niet.
       
Over Piet Hoebeke : https://nl.wikipedia.org/wiki/Piet_Hoebeke,
Over Jeffrey Eugenides : https://en.wikipedia.org/wiki/Jeffrey_Eugenides ,

Over Middlesex :
"Ik ben twee keer geboren: de eerste keer als meisje op een voor Detroit merkwaardig smogloze dag in januari 1960;
en daarna nog eens als jongen van veertien in een eerstehulpspreekkamer in de buurt van Petoskey, Michigan in augustus 1974."

Zo begint het adembenemende verhaal van Calliope Helen Stefanides, dochter van Grieks-Amerikaanse ouders,
in het Detroit van de jaren zestig. Op het eerste gezicht leidt Calliope een normaal leven: ze gaat naar een goede school,
speelt hockey en wordt verliefd. Maar dan komt ze er op haar veertiende achter dat ze biologisch zowel man als vrouw is.
Om haar nieuwe identiteit als Cal aan te kunnen nemen, onderneemt Calliope een zware tocht,
die haar niet alleen dwars door Amerika voert, maar haar ook terugbrengt in de tijd.
Want om te begrijpen waarom Calliope niet zo is als andere meisjes moet ze een duister familiegeheim aan het licht brengen,
dat de oorsprong blijkt te zijn van haar wonderlijke genetische afwijking.

Acht decennia, drie generaties en één zeer lastige puberteit maken van Eugenides' roman een uitzonderlijk originele vertelling
over familiebanden, de gecompliceerdheid van gender en de intense, chaotische uitingen van onderdrukt verlangen.

Jeffrey Eugenides (Detroit, 1960) is een van de grootste, meest gedurfde en wonderlijke vertellers in de hedendaagse literatuur.
Zijn debuutroman De zelfmoord van de meisjes werd verfilmd door Sofia Coppola.
Voor Middlesex ontving hij de Pulitzer Prize, en van het boek werden meer dan drie miljoen exemplaren verkocht.

van : https://www.hebban.nl/boek/middlesex-jeffrey-eugenides

27-02-2020 om 00:00 geschreven door maart

1995-10-22  ~ op zee, 09h 

Gisteren namiddag zijn we beginnen rollen en het heeft niet meer opgehouden.
We passeren de Azoren vandaag. Dit is niet het kalmste stuk van de Atlantic natuurlijk. 
We zijn er nog niet van af. Feitelijk is heel de Atlantic geen cadeau in de winter en het is bijna november.
Buiten zijn geen schuimkoppen te zien, dus waait het niet. Er staat wel deining, het zal dus ergens anders gestormd hebben.
We zijn tamelijk zwaar geladen en toch zo rollen, dan moet het een sterke deining zijn.

Vannacht heeft LVE drie keer alarm gehad van de filters van de koeling van de hoofdmotor. Die wordt met zeewater gekoeld en
vóór die pomp zitten filters, anders hangt het daar vol zeewier en komen de vissen en de zeemeerminnen mee binnen.
Als de filters alarm geven moet het vannacht echt lelijk gedaan hebben, zegt LM.
Maar dat wisten we al. Om het uur wakker en zo ... als het nog twee nachten zulk weer is zijn wij tegen dinsdag allemaal pitbulls.
Hoe doen competitiezeilers dat, slapen? Misschien slapen zij in hangmatten?

      LM heeft bovenstaande gelezen en zegt dat LVE vannacht geprobeerd heeft
      te slapen in een hangmat, maar dat ging niet.

Vanmorgen vertelde de radio (France-Inter) dat Schumacher wereldkampioen geworden was. Dat ben ik direct in de keuken
gaan vertellen, aan chef RD. Hill was 3^de en wie 2^de was heb ik niet kunnen verstaan. RD was content.
Een tijdje geleden antwoordde hij goed luid aan de telefoon met "Schumaquère, je vous écoute." Tenminste, dat dachten wij,
want van aan tafel kunnen we hem niet zien aan de telefoon van de keuken. Hij riep het gewoon met zijn hand op de hoorn.
Dat duurde zo een paar dagen. En wij maar denken dat hij een milde vorm van kolder-in-de-kop had.
Het is besmettelijk maar ongevaarlijk. Meestal treedt spontane genezing op wanneer de patiënten land vermoeden, ruiken, of zien,
dat is ongeveer vanaf we FM kunnen ontvangen. Kort besluit, RD had ons allemaal bij de neus.

Over tropenkolder bestaan nogal wat beschrijvingen, van in de tijd van de Engelse en de Nederlandse kolonies.
Niet altijd milde gevallen. Er staat me vaag iets voor van een passage bij Jef Geeraerts over plantageleiders of mijnopzichters die
ergens in Zaïre die compleet ontsporen. Over zeekolder bestaan ook beschrijvingen hoor. En films. En 't bestaat in 't echt.

Gisteren heeft LM de schuif van de archiefkast gerepareerd. 't Was rap gefixt. En hij heeft een steel gemaakt voor het spotje dat hij
als leeslamp aan het bed wil gebruiken. De spotjes hebben we bij van thuis. Aan mijn kant van het bed stond het latje er nog.
Ik moest er enkel het spotje op vastknijpen en ik was gesteld. Aan zijn kant van het bed moest er nog iets geknutseld worden en
dat is sinds gisteren in orde. Nu zijn we van dat afgrijselijk TL-lampje verlost. Akelig licht is TL.
Er bestaan reis-bedleeslampjes in de handel, super lichtgewicht en super klein, maar ik heb zo'n ding nog niet in een winkel gezien.
't Zal weer iets met een adapter zijn. We hebben ongeveer evenveel adapters bij als toestellen, zo krijgen wij onze valiezen vol.
De baardtrimmer en de haardroger zijn gewoon op het net.

Eergisteren ben ik met Excel begonnen, gisteren ben ik tot blz 48 geraakt en daar houdt het op voor mij,
want daar begint het wiskundig gedeelte. 'k Kan nu kolommen verbreden & versmallen en selecteren & kopiëren op alle wijzen
en zo nog aan paar dingen die nodig zijn voor het intikken. Dat kan bibi nu allemaal.
De formules opstellen en een rekenblad ontwerpen is voor de wiskundeknobbels hier aan boord.
Gisteren maakte ik een oefening uit het boek, over het 'nesten' van een formule in een functie van budgetbewaking.
'k Kreeg telkens de melding dat ik de verkeerde 'argumenten' gebruikte, verkeerde alfanumerieke gegevens in de formule, en
Excel gaf me geen resultaten, terwijl ik verscheidene keren het voorbeeld letter voor letter en cijfer voor cijfer van het boek had
overgetypt, en op de juiste plaats. Schele hoofdpijn. En het schip rolde toen al ook.
Het kon me niet meer schelen dat de firma uit het boek haar reisbudget overschreden was. Op is op. Dan gaan ze maar weer naar huis.
Desnoods te voet. Op de koop toe bestaat die firma niet eens. Ziezo. Boek toe. Dag Excel!

Sinds enkele dagen is de kicker (tafelvoetbal) naar de bar officieren verhuisd. Tevoren stond hij in de pingpongroom.
Daar is veel lawaai en weinig lucht. Het is een donker luguber kot zonder patrijspoorten, vlakbij de kleedkamer van het machien.
Niemand trekt daar naar toe, tenzij ge enkele leesboeken wilt, want de kisten met leesboeken staan daar.
En wanneer 's zaterdags oefening is moeten we wel, want de briefings worden daar gehouden.
Nu staat hij een verdieping hoger en er is een tornooi aan de gang. 'k Vraag mij af of de wedstrijden niet zullen uitgesteld worden.
Bij dit weer is het meer carambole dan kicker.

13h15. Op 13/10 zijn we uit Boca Grande vertrokken. Terwijl we daar nog mooi stil lagen hebben de mensen van het machien
van de gelegenheid gebruik gemaakt om de kapotte cilinder (5 ton) met de kraan via de skylight naar buiten te manoeuvreren.
De skylight is een paneel in het plafond van het machien. Dat kan open en geeft uit op deck. Dan is er daglicht te zien.
Vandaar de naam skylight, omwille van het daylight.
Bij goed weer wordt de skylight opengezet om een beetje van de warmte van het machien naar buiten te laten.
En de reserve-cilinder (ook 5 ton) van het verbeterd model, het model met de klampen ipv de bouten, mocht naar binnen.
Het waren twee Grote Manoeuvres en het was van 'pas trop vite' = secuur te werk gaan in scheepsfrans,
want anders gebeuren er accidenten die een paar frank zullen kosten. Het was vochtig warm weer, broeierig.
Toen het achter de rug was waren de betrokkenen drijfnat van het zweet, van de spanning.
Het leek of ze die 10 ton zelf hadden moeten hijsen. Toen had ik echt medelijden met hen.

Na het middageten wou ik een toerke gaan doen aan deck. 'k Wou eens zien, desnoods van ver, hoe de kapotte cilinder daar ligt te liggen.
LM vond het te nat en te glad aan deck, én we rollen, dus geen toerke doen.
Toen we klaar waren met eten zegt hij "'k Heb buiten gekeken, het is nu droog genoeg hoor, we zullen dat toerke gaan doen."
Ik stap alvast naar de keukendeur en zie water spuiten ... een pomp die moest blijven open staan?
'k Stap buiten: we waren ondertussen een tropische regenbui, zeg maar stortbui, ingevaren en er stond 5cm water aan deck.
Dat vonden we toch wat veel. Het wandelingetje zal voor een andere keer zijn.

1995-10-23 ~ op zee, 08h55

Sinds vannacht rollen we niet alleen, we stampen nu ook. En er staan fikse schuimkoppen. De wind staat op bakboord,
we krijgen de kou recht op het linker schot van de cabine. Winterkledij bovengehaald. En de Warme Sloefkes.
Gisterenavond zijn we dan toch dat toerke nog gaan doen, ik wou de kapotte cilinder eens van dichtbij zien.
De barst is een haarfijn lijntje, niks spectaculair, en toch veroorzaakt dat zoveel moeilijkheden?
Zo'n fijn barstje van niks maakt dat een mastodont van 5 ton compleet onbruikbaar wordt. Da's straf.

We gingen langs de keuken weer binnen, een babbeltje doen met chefke RD. Hij vertelde dat de stuurlieden Car en Sven gisteren
's ochtends met hem hadden staan onderhandelen. Als hij beloofde dat hij croissants zou maken wilden ze hem wel vertellen
wie de Formule 1 in Japan gewonnen had en wie wereldkampioen geworden was. Op datzelfde ogenblik kwam ik van achter de hoek
gedraaid, jodelend dat Schumacher wereldkampioen geworden was (France-Inter), zingend met toeters en bellen, blij voor RD.
Daarméé keken Sven en Car zo verkrampt!
Die stonden zich heel hard in te houden om mij niet uit te vloeken. Aaah? Was het dat?
Had ik hier in witte schort rondgelopen  -als stewardess-  dan hadden ze zich waarschijnlijk niet ingehouden hè.

Feitelijk vind ik het niet erg dat ik de onderhandelingen opgeblazen heb. Het lijkt hier een prestigekwestie wie de meeste extraatjes
van RD gedaan krijgt. Anticiperend gedrag heette dat vroeger. Misschien nu nog. 'Voor de capt doet hij misschien dit en dat maar
voor mij doet hij toch 't dees en 't geen, dus ben ik ook al een beetje belangrijk zeker?' En RD met zijn gedienstige aard doet dat dan.
Voor croissants moet hij veel vroeger opstaan want het bladerdeeg maakt hij op artisanale wijze.
Nog voor IJmuiden maakt die brave mens croissants, zeg ik. Wordt vervolgd.

Gisterenavond waren het grote garnalen à volonté, uit Boca Grande. Vissers hebben die met kleine bootjes naar boord gebracht
in ruil voor sigaretten, drank en porno. 'k Weet niet waarvan we het meeste hadden aan boord, maar het waren in elk geval
véél garnalen en bakken vis. Veel dorade. En een kleine tonijn. Erg lekker, tonijnsteak. Die vissen zijn allemaal gekuist door
de bootsman en door Constant, de steward. Het bloed hing tot achter hun ellebogen en lekte van de spoelbakken.
De garnalen moesten we gisteren aan tafel zelf pellen.

Tijdens het smikkelen en pellen zeg ik tegen LVE:
"LM vertelde dat ge vannacht in een hangmat wou slapen ..." Hij smikkelde van ja.
"En dat ging niet?" Hij smikkelde van nee.
"En ... als ge ze ophangt?"  Hij versmikkelde zich.

Lol alom. Ziezo, die had ik sinds 's namiddags met veel voorpret zitten plannen.

1995-10-24, op zee, 08h37

Gisteren om 16h15 (18h15 Belgische Tijd) belde Sven van op de brug: dat LM opgebeld was door WdL en of hij direct wou terug bellen.
"Ja, zeg ik, maar hoe kan ik LM bereiken?"
"Is hij nog beneden?" vroeg Sven.
"Om 16h15? Natuurlijk!!!"
Denkt hij dat LM hier halftijds werkt misschien. Sven heeft blijkbaar weinig benul hoe de werkdag van een andere mens er uit ziet.

'k Bedoelde dat HIJ, als stuurman van wacht, zijnde 'De Brug' naar 'Het Machien' moest bellen om de 2nd Eng te verwittigen
dat er een telefonische oproep was voor hem, omdat ik als privé-persoon en verder niks, niet zomaar mag bellen naar LM
wanneer hij aan het werk is. Zelfs niet als ik een been breek, voor alles bestaan procedures.
Sven had het begrepen. -toen pas? hij was toch al 2^de stuur?- Sven belt naar 't machien.

Telefoon uit België betekent voor mij direct : slecht nieuws. En het ergste eerst. Minderen kunnen we daarna nog.
'k Schiet naar boven, zonder het foonnummer, zonder notaboekje, in feite zonder kop. En toen Sven het foonnummer van WdL vroeg,
was ik verbaasd dat hij dat niet had. (Hoe? Heeft hij het nummer van WdL niet? Wat een keet is me dat hier.)
In het machien hadden ze LM opgeroepen met de Engineer's Assistance Call, Scheepswerktuigkundige Bijstand Verzocht.
Dat is een groot woord voor de claxon.
2x teut = 2^nd Eng wordt in de ECR (controlekamer) gevraagd.
3x teut = 3^rd Eng, enz ... tot 5x teut voor de Aspirant.

Voor de 1^ste mecanicien, ofte chief Engineer (cheng) wordt niet geteut. Hij wordt opgebeld in zijn kantoor of te voet verwittigd
als hij in 't machien is. Want het signaal 1x teut is al in gebruik.
1x teut = koffiepauze (10h) of etenstijd (11h45) of koffiepauze (15h) of einde werkdag (17h15).
Daarom kan dat signaal niet meer gebruikt worden om de cheng op te roepen, het zou té verwarrend zijn.

      (iederéén teut = Nieuwjaar)

LM kwam van deck toen hij teut-teut hoorde en hij dacht jaja, 't is al goed, ik kóóóm! Nog eens teut-teut, oei, nu is er iets.
In de controlroom zeggen ze dat er op de brug telefoon is voor hem.  Op zijn weg naar boven kwam hij mij ophalen in de cabine
maar ik stond al weer op de brug met het foonnummer, het notaboekje en het spiekbriefje. Dat briefje lag al een paar dagen gereed,
want wij waren van plan te bellen, maar dan om 19h30 LT = 21h30 BT. Tijdens de daluren via de satelliet van Burum.

Zo'n briefje is nodig hoor, zelfs voor evidente dingen. In januari dit jaar belde ik naar Zellik om ma & pa gelukkige verjaardag te wensen.
We beginnen over een kast te praten en haken in na een paar minuten. 'k Had het gevoel dat ik iets vergeten was.
's Anderendaags heb ik opnieuw gebeld, met een briefje in de hand waarop in 't groot en in 't rood : GELUKKIGE VERJAARDAG WENSEN
Sinds toen : altijd een briefje.

Sedert gisteren weten we van WdL dat de post uit Boca Grande niet toegekomen is, en dat is erg. Het zijn 3 omslagen voor elk adres.
Waarom komt de officiële scheepspost bij de rederij wél toe en de privépost bij de familie niet?
'k Denk dat het in de categorie Klein Gesjoemel valt.
Wat denkt ge van het volgende scenario : op het agentschap in Boca Grande hebben ze  het adres van de rederij. Natuurlijk.
De omslagen die aan de rederij geadresseerd zijn, worden verzonden.
De omslagen die een ander adres dragen, worden niet verzonden, maar het totaal wordt wel aangerekend aan de rederij.
Daar kunnen ze toch niet contoleren of het bedrag klopt, hoeveel post er effectief vertrokken is naar alle uithoeken van de wereld.
En sommige mensen op dat agentschap steken het verschil in hun zak. Hun redenering : die Europeanen zijn toch allemaal stinkrijk
en als we het zó niet doen, hebben wij nooit niks. Zo'n redenering zou het kunnen zijn hé.
Onassis, David Bowie, Lady Di, alle Europeanen zijn steenrijk.
Van zodra we weer inkt hebben print ik die brieven opnieuw en verzend ik ze nog eens.

       Gesjoemel alom in de wereld hoor.
       In '88 was er aan boord van schip 15 een receptie voor een cliënt van de charter. Zo was er ons gezegd.
       In feite kwamen de mensen van DoceNave een kantoorfuifje houden aan boord.
       Teveel chefkes en secretaresses en geen managers.
       Of die capt dat wist van in het begin weet ik niet, maar het stak hem danig dat wíj het aan de weet gekomen waren.
       Tja, met een mengsel van Engels en Spaans en iet of wat begeleidende gebaren kan men klappen met Portugezen hè.

De verloren brieven hebben we nog op diskette staan en kunnen we dus opnieuw printen. Maar niet iedereen heeft een laptop bij.
LVE lost dat anders op. In 'apelanden' gaat hij zijn brieven fotokopiëren en hij verzendt de kopieën later nog eens
van uit een 'goei poort'. 'k Zie boven aan het kopieerapparaat al 20 man staan aanschuiven. De managementroom zou rap op slot gaan.

'Apelanden'  is een scheepsterm voor landen waar de dienstverlening niet-Westers verloopt, waar fooien moeten gegeven worden
eer mensen willen doen waarvoor ze een salaris ontvangen : hun job.
De Apelanden zijn : alle havens van Afrika, Centraal- en Zuid-Amerika, Azië, het GOS en de voormalige Oostbloklanden.
De 'Goei poorten'  liggen in Australië & Nieuw Zeeland, Japan, de landen van Noord-Amerika en West-Europa.
Dat is de indeling wanneer het over post gaat.
Wanneer het gaat over restaurantprijzen, taxi-prijzen of bordelen,
ziet de indeling Apeland >< Goei Poort er weer gans anders uit natuurlijk.

Vandaag hebben we al lelijk gerold.
Het afvoerwater van de wasmachines welt uit de putjes omhoog en de vloer van de laundry staat onder water.
Hier is een reserverol wc-papier in de wc getuimeld en die was onherkenbaar monsterachtig van het water dat hij opgeslorpt had.
Het 'stabiel' Japans-Canadees koffietafeltje is ook al twee keer omgetotterd.
LM heeft een gewicht op de voet gelegd, Kluwer, Groot Polytechnisch woordenboek.
De Kluwers zijn mee van onze duurste woordenboeken, als daar ooit koffie op lekt krijg ik iets.
Zijn mooie zwarte mok is gesneuveld. Oor er af. Dat is erg hoor, want die kwam nog van Portland (Maine, USA).
Voorlopig staat het koffiemachientje op een handdoekje op de vloer.
In de kast klinken de glazen tegen de randen van hun houders, de deuren hangen te rammelen in hun scharnieren,
wat niet zeevast staat begint te schuiven of te rollen en wat niet stabiel is valt om.
De enige dingen die tot hiertoe blijven staan, zijn de plastic plantenbakjes (niet te vroeg juichen) en de cursor van de laptop.
Als dié begint heen en weer te schuiven, dan is er echt iets.

Bij het ontbijt was LM zijn omelet gaan halen in de keuken. Ondertussen had ik twee blaadjes van de ficus opgeraapt en
in de asbak van onze tafel gelegd. Onze tafel staat aan de andere kant van de mess. LM komt aan tafel en zegt:
"Amai, 't zal vannacht lelijk gedaan hebben als de bladeren tot hier waaien." Bladeren! Waar is mijn rijf!

'k Vind het geestig dat ik tijdens de storm kan blijven verder schrijven. Met de hand zou het onleesbaar zijn.
Dan had ik het al lang opgegeven ook. Nu zit ik soms met mijn rechterhand in de asbak en met mijn linker op de tabulator ipv
op de letter A, maar dat is te corrigeren.
Knal. Dat was de lamp op LM zijn Bureau. Dat is een robuuste, die kan tegen een stormke. Vorig jaar is ze in een boog tegen
de documentatiekast gevlogen en de kastdeur was tamelijk gekrast. De lamp zelf pinkte efkes. Meer niet.

Er is bericht toegekomen dat LVE vervangen wordt door een Kroaat ipv een Nederlander. Dat vindt LM al vele minder.
De bootsman wordt vervangen door een Filipijn. 't Mag weer niks kosten. Binnenkort vaart de Luxemburgse vlag ook met 2/3
niet-Europese bemanning. De schade die daardoor al veroorzaakt is, is waarschijnlijk nog altijd miniem in vergelijking met
de besparingen die dat al opgeleverd heeft, in Company-Dollars uitgedrukt.
Wat dat al aan privé-ellende gekost heeft is niet het probleem van de Company Boekhouders.

De zon schijnt. Er staat een kanjer van een regenboog boven luik 4. Verder aan stuurboord hangt een plensbui.
Aan de kleur van het water kunt ge goed zien waar ze ophoudt. Aan bakboord schijnt de zon.
En het schip ploegt zich door de storm om in IJmuiden te geraken. Zeg nu nog dat er niks te beleven valt aan boord ...
Vóór de 28^ste geraken we er toch niet meer. Het wordt ankeren.

1995-10-26 ~ op zee, 08h 25

Gisteren werd het machien vertraagd omdat we niet meer voor zondag tegen de kaai kunnen. De Mineral Nippon moet eerst gaan
lichteren, dwz een deel van de lading lossen om minder diep in het water te liggen. De Nippon is in uitbating bij Aemas Hongkong
zoals schip 25 vóór het door Aemas Luxemburg overgenomen werd.
De laatste dagen voor aankomst stromen de berichten binnen, om de zoveel uren verandert er iets. Nu zouden cheng LU & Nieke
hiér afgelost worden? Maandag weten ze meer. Er moet nog bevestiging komen. Hun afmonstering was voorzien voor december.
Maandag pas bevestiging, dat is de 26^ste, da's laat om te beginnen inpakken hé. Het pad van een zeevrouw loopt niet over
euh..., kweeni. We leven op het water, maar sommige beslissingen van de rederij doen ons bestaan op drijfzand lijken. 

De storm is weg. Ofwel zijn wij er uit gevaren, ofwel is hij verder getrokken, ofwel is hij uitgewoed.
We wiegen nog een beetje maar dat is de gewone kost. Feitelijk is wiegen gezellig om in te slapen.
Een grote wieg met 22 mensen elk in hun beddeke. Enkel de stuurlieden van de nachtwachten en hun matrozen zijn wakker.
Die mensen zorgen ervoor dat wij ontwaken in ons bed en niet in het water.

Ziezo, blad vol. Dat was het voor deze keer.

26-02-2020 om 00:00 geschreven door maart

te gast bij Wim Helsen ~ Henny Vrienten
met de laatste bladzijde in 'Dagboek 1939-1977' van Keith Vaughan

       4 november 1977, 9.30 am  

      Ik heb de capsules genomen met wat whisky. Het irreële van de situatie is treffend.
      Ik voel me niet anders dan anders. Ramsay is gisteren teruggegaan naar Harrow Hill.
      De beslissing dat het gedaan moest worden kwam daarna plotseling.
      Ik kan me niet nog eens een paar jaar in deze toestand voortslepen. Het is een heldere zonnige morgen. Vol leven.
      Op een morgen als deze zijn velen me voorgegaan.

      Ik ben klaar voor de dood, maar wel een beetje bang. Natuurlijk kan het allemaal niet werken en word ik straks wakker.
      Het kan me eigenlijk niet schelen. Toen de beslissing onvermijdelijk leek had ik minder moed nodig dan ik dacht.
      Ik geloof dat er nog niet veel is gebeurd hoewel het flesje leeg is. Op dit moment voel ik me heel erg levend.
      Patrick belde en vroeg me om vanavond met hem te eten.

      Maar ik had het besluit al genomen hoewel ik nog niet tot actie was overgegaan.
      Ik kan niet geloven dat ik zelfmoord heb gepleegd omdat er nog niets is gebeurd.
      Geen grote klap en doorgesneden polsen.
      65 was lang genoeg voor mij. Het was geen complete mislukking, ik maakte een paar  
      [op dit punt worden de woorden onleesbaar].

      Zit u met vragen na het zien van deze aflevering? Bij de Zelfmoordlijn kan u
      terecht voor een anoniem gesprek op het telefoonnummer 1813 of via https://www.zelfmoord1813.be/  
      
         
        
        Vrienten in gesprek met Helsen:
      de knop voor de ondertiteling staat rechts onderaan, het rechthoekje aanklikken.
      https://www.vrt.be/vrtnu/a-z/winteruur/5/winteruur-s5a61/
      13 min08

De intro van Wim Helsen is vandaag tenenkrullend gênant.
Hij weet toch dat dat de opnames niet gemonteerd worden? Er wordt niet geknipt. Te duur.

Wat een interessante mens is Vrienten. Twee minuten Wikipedia lezen en
men krijgt een notie van zijn vaardigheden, muzikale en andere. En een tekst brengen kan hij ook.

Wat een interessant fragment heeft hij meegebracht.
Het slot van het boek is tegelijk ook het slot van een leven: "[op dit punt worden de woorden onleesbaar]"
Van een cliffhanger gesproken. De lezer blijft definitief op zijn honger, want dit dagboek
is geen fictie, het is realiteit. En na deze bladzijde schrijft de auteur geen volgende meer. Nooit meer.
Hoe weten wij nu hoe het Vaughan vergaat aan de overkant? Niet.
Hoe weten we nu of er wel een overkant ís? Ook niet.
Deze cliffhanger is geen literaire truuk. De communicatielijn is definitief afgebroken. Vrijwillig.
Daar is "kracht en moed" voor nodig volgens Vrienten. Persoonlijk zou ik het karaktersterkte noemen.
En ik vind het een enorm geschenk dat Vaughan blijven schrijven is tot zijn laatste ogenblik.

Vrienten praat luchtig en tegelijk met achting voor de mensen die hun einde in eigen handen nemen.
Hij weet dat te doseren.

Over Henny Vrienten : https://www.libelle.nl/mensen/interviews-2/henny-vrienten/ , https://nl.wikipedia.org/wiki/Henny_Vrienten ,
Over Keith Vaughan : https://en.wikipedia.org/wiki/Keith_Vaughan, https://columbaq.blog/2012/06/17/keith-vaughan-a-melancholic-artist/ ,

25-02-2020 om 05:28 geschreven door maart

1995-10-14 ~ op zee

Dag Mensen Thuis,
Sinds gisterenavond zijn we weg uit Boca Grande en weer op zee. Rond eind oktober zouden we in IJmuiden toekomen.
Toen we eergisteren vertrokken daverde het schip heel hard en alles daverde mee. Ook het klavier van de computer.
Ineens kon ik zonder fouten typen. 't Heeft niet lang geduurd.
Het vertrek was deze keer geen nachtwerk. Dat mag al eens hè, want tot hiertoe was het elke keer 's nachts te doen,
of 't scheelde niet veel. De aankomst in Boca Grande was ook 's nachts. Begonnen om 12h tot 05h 's morgens.  En denkt ge
dat de Venezolanen dan beginnen laden zijn? Maar nee.
We hebben daar gelegen van 09/10 tot 13/10 's avonds. Nu hebben we genoeg reggaemuziek gehoord
om twee jaar mee toe te komen.

1995-10-19, 09h25 ~ op zee

Vanmorgen rolden we efkes. Zo'n paar fikse zwaaien. Dat gebeurt gewoonlijk wanneer iemand op één been
zijn beige short aan het aantrekken is en iemand anders op één been onder de douche haar linkervoet staat te wassen.
Gelukkig zijn er handgrepen in de douche.
Er kwamen geluiden uit de woonkamer: een metaalachtige zwiep en dan een tamelijk zware bons.
De onderste schuif van de archiefkast is er uit gevlogen, met de glijders erbij. Gelukkig hangen de mappen aan mekaar vast.
Het is een verticaal harmonica klassement. 't Zou anders nogal een sorteerjobke geworden zijn.
EN IK HAD ZE GISTEREN PAS GESORTEERD !!! Daarna had ik blijkbaar de schuif niet op slot gedraaid en zo kon dat vanmorgen gebeuren.
De dossierkes steken op volgorde en de schuif is uitgewassen, meer moest dat niet zijn. Dacht ik toen. En ik vergat op slot te draaien.

Wie gaat de schuif weer monteren? LM. Met een klein beetje moeite, veel goede wil, een paar schroevendraaiers én een engelse sleutel.
Wie heeft de schuif gedemonteerd? Ik. En de storm. Fluitje van een cent. -gelukkig was het de onderste schuif
Zo houden wij mekaar hier bezig.

Dat die zware metalen schuif niet tegen het nieuw houten Japans-Canadees koffietafeltje gevlogen is, is puur geluk.
Dan kon het koffiemachientje nog in de schuif tuimelen en nat koffiegruis over alle dossiers morsen.
Onder de douche stelde ik mij het ergste voor. Ter plaatse was het veel minder erg. Behalve die glijders dan.
En het Japans-Canadees koffietafeltje bleef stabiel rechtop staan! Dat weten we nu ook.

Sinds 08/10 zijn er al toffe jobkes voor mij uit de lucht komen vallen.
Zo tof dat ik vergeet dat het 's maandags plantendag is en dinsdag wasdag.

Het eerste jobke : Cheng LU had een index/inhoudstafel/register nodig voor de Machinery List. Dat zijn twee dikke classeurs
met daarin alle gegevens van alle machinerijen aan boord, een blad en meestal meer per machinerij.
Die dikke gegevenslijst is meegekomen van de werf, in '88, toen het schip opgeleverd werd.
Die classeurs hadden geen inhoudstafel en het gaat over 1009 machinerijen, zonder de Bijbehorende Delen.
De Bijbehorend Delen staan nog eens op een blad apart, maar daarvoor was telkens één verwijzing voldoende.
Gelukkig maar, of de Machinery List zou dik over de 5000 items gezeten hebben, misschien wel 10.000.
Met referentienummers van 3 cm voor boutjes van 2 cm.
Feitelijk zat niemand op de index te wachten: het was hier al járen een gefoeter en een gesukkel wanneer er iets moest
opgezocht worden. C'est comme ça ici. Betekent : dat is hier normaal. Zie verder, scheepsfrans voor beginners.

Terwijl ik met de index bezig was herinnerde ik mij dat ik LM hier vorig jaar eens helpen zoeken heb naar iets in die classeurs,
'k weet absoluut niet meer wat, en dat we na een ganse avond met twee niks gevonden hebben. Om moedeloos van te worden.
Kent ge het woordenboek voor masochisten : 'alles staat er in maar niet alfabetisch.'
Dat zou nu moeten verholpen zijn met
1/ een database op diskette, die zoekfunctie is echt een mirakel,
2/ een geprinte lijsten om alle classeurs te voorzien, boven, hier en beneden in 't machien
Vier dagen werk tegenover zeven jaar gesukkel ... intikken vinden 'ze' wat saai misschien? –nog andere bedenkingen ook, maar goed

Op een bepaald ogenblik zat ik in de knoei, want er klopte iets niet met de volgnummers van de Elektrische Onderdelen.
Die staan los genoteerd van de Bijbehorende Delen en ik had zo om het half uur een vraag over wat-bij-wat hoort, maar ik mag niet
zomaar naar beneden lopen om aan LM te gaan vragen of hij mij dat efkes wil uitleggen. Dat moet allemaal wachten tot 's avonds.
's Middags is niet de juiste moment. Ik heb dat geprobeerd en dat gaf vonken.

In de vooravond van die dag vertel ik cheng LU in twee woorden iets over de onderdelen en vraag hem tegen welk jaar
hij die index wil klaar hebben. "Tegen vorig jaar", zegt hij.  Ach zo ... zijn Tandy-laptop werkt met software die niet IBM-compatibel is
en daardoor zit hij in een doodlopend straatje. Máár: de Tandy was goedkoper in de States, dus heeft hij er een zaak aan gedaan?

      Maar niet qua werkbaarheid hé chefke!  Incompatible = een totale miskoop.

Eventjes, héél eventjes was ik van plan om te vragen of Nieke Deel II voor haar rekening wou nemen, op de grote computer
van de managementroom. Dat zou een serieuze flater geweest zijn. Zij heeft een zware operatie achter de rug en moet nog
regelmatig een spanverband om haar arm dragen. Geen uren typwerk voor haar, de arm moet rusten.
En zelfs, eigenlijk kan ik moeilijk vragen aan de baas van mijn echtgenoot, of hij zijn echtgenote eens aan het werk wil zetten hè.
Dát zou een blunder van formaat zijn.

Het tweede jobke: ik heb de Bijbel gerestaureerd. Dat is de List of Automation. Het exemplaar dat in de ECR (engine control room)
gebruikt wordt was danig verschalloderd. De List of Automation repareren gebeurd manueel hoor. Niks automatisch aan.
Wel veel plakband, ringetjes en lijmstift, een schaar, een propere kopie af en toe.
Op twee dagen was Automation klaar. Er zat feitelijk niemand op te wachten, maar ik werkte wel door, want
ge zult zien dat ze juist de classeur waarmee ik boven bezig ben, beneden dringend nodig hebben.

Het derde jobke was de List of Documents intikken. Dat is alle documentatie die in de kast achter zijn bureautafel.
De lijst moet aan de binnenzijde van de kastdeur geplakt worden. Dat zal zijn werk vergemakkelijken.
Dat leek gemakkelijk tot ik er aan begon. Na een uurke leek het hier op een kantoor van de Mossad waar iemand
een raam had laten openstaan. 'k Denk dat LM blij is dat dit jobke achter de rug is.
Vandaag ziet de cabine er weer gewoon uit, buiten de drie dikke classeurs die op zijn bureau liggen te wachten.
Als hij niet te moe is vanavond, gaat hij die uitkuisen. Er zitten nog omzendbrieven tussen over schepen die al lang verkocht zijn.
Dat wordt verticaal klassement, de papierbak staat al klaar.

Dat ik thuis al eens gewerkt had met database voor de boeken en CD's is me nu goed van pas gekomen.
De gegevens waren anders, maar de werkwijze blijft dezelfde. Sven mag nog eens lachen als er over database gesproken wordt.
'k Heb er LM en alle nog komende vervangers toch mee vooruit kunnen helpen, met de lijsten.

Van al dat lijsten intikken spreek ik nu zelf al een woordeke Mecaniek, met een huis-, tuin- en keuken-accent, maar toch.
Ge zoudt het kunnen vergelijken met iemand die doof is en een opera-cataloog moet intikken. Hij zal ze nooit horen, maar weet wel
met hoeveel xR  'Carreras' geschreven wordt. Zo wordt Cockerill met 2xL geschreven, zoals in Maria Callas.

Er was een crack in de opstaande rand onder het luikdeksel van luik 9. In het Nederlands klinkt het erger : een barst.
En wie is de krak die dat, opgehangen in een bakske op 18m boven de luikbodem gaat lassen denkt ge? Raad maar.
We zoeken een persoon. De medeklinkers zijn L en M. Juist! U heeft de surprise gewonnen! Een overtocht op de Atlantic in oktober.

Zondag 15/10 heeft hij gedurende enkele uren gelast. Maandag 16/10 ook enkele uren. Toen ging het minder goed.
Het oppervlak was daar zeer versleten. 's Avonds vertelde LM over zijn laswerkzaamheden en in de loop van zijn relaas
valt mijn cent dat hij het bakje van de proviand en bevoorrading bedoelde, het bakje dat ook gebruikt wordt om
spullen en bagage aan boord te hijsen, dat groen houten ding DAT AAN ÉÉN KANT OPEN IS!
Hij draagt wel een safetybelt (een veiligheidsgordel) maar dat het bakje aan één kant open is, vindt ik maar niks.
En het model veiligheidsgordel is ook niks : de snok waarmee een vallende mens tegen gehouden wordt
is hard genoeg om de lever te doen scheuren. Als ik overdrijft moet ge het zeggen hoor.
Het zou een harnas mogen zijn, zoals de parachutisten dragen, of de redders die uit helikopters naar beneden getakeld worden.

LM vroeg welk bakje ik dan gedacht had misschien? Awel, zo'n ding met een poortje aan hè, zoiets dat de ruitenwassers en andere
hoogtewerkers aan gevels van hoge gebouwen gebruiken. "Dat is hier niet en zorg dat ze u in Antwerpen niet horen of 't pastoorke
laat zo'n ding komen en dan kunnen we de cracks élke keer zelf lassen. Gewoonlijk wordt zoiets tegen de kaai gedaan en
komt daar een professionele ploeg van de wal voor. Die mannen hebben certificaten." Tot zover zijn woorden.
Voor dat laswerk kan LM zelfs geen bibbergeld ontvangen, want als ge last moogt ge niet bibberen.
Zelfs niet als ge staat te vergaan van de hoogtevrees, of van de kou.

Wanneer hij in volle zon moet werken zet LM een katoenen petje op van Lastek. Dat is de sponsor. De lasbagetten zijn van Lastek.
Daar had ik een lap aangenaaid om oren en nek te beschermen. Het lijkt een beetje op de hoofddeksels van het vreemdelingenlegioen.
Het karton in de klep is kromgetrokken van het wassen. LM vindt dat hij met dat ding op zijn hoofd op een ouwe donkeyman lijkt.
Daar werd ik efkes stil van. Stoomschepen?
Heeft hij nog met donkeymannen gevaren?
Nee, maar wel met oude wipers die in hun jonge jaren donkeyman geweest waren op stoomschepen.
Ha, zo, hij heeft er dus nog gekend.

Donkeymannen waren degenen die continu moesten zorgen dat de stokers continu voldoende kolen hadden
om de ketels van een stoomschip onder stoom te houden. Jonge mannen die aan de wal niet meer wisten van welk hout pijlen maken
konden nog altijd gaan kolen scheppen voor de stokers.
Gevaarlijk volk. Eerst knokken en dan pas praten. En ergere dingen.
De enige die ze binnen lieten was de 2^de mecanicien, een andere baas erkenden ze niet.
En dan hing het er nog van af hoe die 2^de mec was. Dierf hij alleen komen of bracht hij volk mee?
Ze werden geronseld onder het uitschot en de radelozen, daarvan waren er toch genoeg. (dit is passage in een boek, maar welk?)
De Witte Uniformkes werden er liever niet aan herinnerd dat er beneden nog ergens zo'n afdeling was en de passagiers
wisten niet eens van hun bestaan. Die verhalen staan niet in de Jubileum-Uitgave van 100 Jaar CMB hoor.
De vader van Nooke  -de collega op schip 04, het verhaal met de grote vogel, blog 02, tekst 558-
is donkeyman geweest, toen hij piepjong was, in de jaren 1920.

Zondagavond was er een drink om de verjaardagen te beklinken. -Oud-Vlaams Scheepsgebruik weer zeker?
De cheng LU, de choff Car en de chef steward/kok RD waren verjaard. Omdat we de dagen in Boca Grande ship-to-ship lagen
is dat met uitstel gevierd. Nu ja, gevierd ...
LM moest 's anderendaags weer in dat houten bakske en liefst niet met een houten kop. Naar de apéro zijn we wel geweest.
Voor de gelegenheid begon die een half uurke vroeger. En met al mijn typwerk voor het schip kwam me dat zeer ongelegen.

RD had een compleet feestdiner klaargemaakt. Als een van de jarigen had hij zichzelf extra-werk aangedaan
om de groten, en de grote hoop te plezieren. En hij staat er alleen voor hè, want de 2^de kok/bakker is blijkbaar afgeschaft.
RD is veel te gedienstig, veel te gedwee.
En het ligt niet in zijn aard om er efkes op te wijzen dat een blijvende personeelsvermindering samengaat met
een blijvende versobering. No frills anymore. Geen tijd meer voor tierlantijnen, wegens niet genoeg volk.
Niet genoeg werkvolk: van 5 naar 3 is -40% in de ploeg van het departement pot & pan.
En aan tafel zit nog altijd evenveel volk als vóór de personeelsvermindering in het keukendepartement ...

Er hangt geen menu meer uit, dus wisten we niet dat er een feestdiner op komst was. Anders had ik hem wel gevraagd of ik
een handje, twee handjes, kon helpen. 'k Heb een witte schort bij. -had ik nog een witte schort bij? heimwee naar vroegere tijden?
En die lijsten typen, dat kan na 7 jaar geklungel en gesukkel nog wel een dag wachten zeker?

Een dag of twee tevoren werd de pils gerantsoeneerd. Niet genoeg pils meer aan boord ... en we waren in Newark (USA) geweest!
In de States hebben ze pils. Ze hebben er niet gemakkelijk inkt, maar pils hebben ze. Zelf gezien.
's Avonds werd het feest verder gezet met cocktails. Dat laat zich drinken, hebben we van horen zeggen.
LVE is gebleven tot 22h, dan is hij 'gaan lopen'. 's Anderendaags was het een echte maandag.

Sinds vanmorgen mogen we van twee dingen zeker zijn.
Het eerste nieuws van de dag, luister en hoor :
1/ dat de agent in Boca Grande, die de post meegenomen heeft, de brieven ook effectief op de bus gedaan heeft en dat onze brieven
waarschijnlijk bij ulle toegekomen zijn. Soms nemen ze de post mee maar posten ze niet. Dat is daar niet ongewoon.
2/ dat de inspecteur ('t pastoorke) in Antwerpen wakker is maar nog niet helemaal want hij heeft een telex besteed
in antwoord op een brief van cheng LU vanuit Boca Grande, ivm iets dat de cheng helemaal niet gevraagd heeft.

De brief van cheng LU: een TECHNIEKER gevraagd voor de bearings van de turbines.
Telex van inspecteur-pastoorke : waarom er nu weer BEARINGS nodig waren. -zeer waarschijnlijk waren die stukken al aan boord
Wakker worden ginder! Is de koffie op de rederij niet sterk genoeg?

Het tweede nieuws van de dag:
Als we in IJmuiden op ZA-28/10 vóór 14h aan het loodsstation zijn, gaan we diezelfde dag nog tegen de kaai.
Maar als we dan toch moeten ankeren, liefst ineens tot na maandag aub. Want woensdag is het 01/11.
Het wordt dus gokken, ofwel het weekend ofwel 01/11? In beide gevallen zijn de winkels dicht.
In beide gevallen zijn de winkels dicht, maar de familieleden van de Belgen hier aan boord zijn dan vrij.
Misschien zijn de familieleden van de Kroaten, de Spanjaarden, de Canadees, de Chileen en de Filipijnen dan ook vrij, maar of zij
naar IJmuiden zullen komen is een andere vraag. LVE wordt vervangen door een Nederlander. Het aantal mensen aan boord blijft
hetzelfde, maar er komt een nationaliteit meer.

1995-10-20, 09h25 ~ op zee

Technisch Scheeps-Fans voor beginners:  -capt DM heeft zich hiermee later, op het volgend schip, een kriek gelachen, ik nu ook weer

ça tourne? = werkt het?
ça tourne pas = het staat stil
ça tourne un peu = af en toe staat het stil
ça tourne encore = blijf er maar af

ça va seul? = dat kunt ge wel alleen zeker?

réparer = herstellen
bricoler (bricolage) = voorlopig herstellen
chipoter (chipotage) = herstellen zonder vervangstukken

pas de panique = dat kan wachten tot morgen

avant c'était ici = vroeger stond hier iets
je trouve plus = het is weg

c'est déjà longtemps comme ça ici = dat is hier al lang zo
ç'a éte toujours comme ça ici = dat is hier altijd zo
c'était dés le début comme ça = dat is al zo van op de werf
ça reste comme ça = we blijven er af

zoiets kan al eens gebeuren = c'est normal ici

ce bruit! = dat geluid!
quel bruit? = welk geluid?
c'est fini = 't is weg

la vanne ne ferme pas = de valve sluit bijna -afsluitklep
ça pisse = het lekt
ça pisse fort = het lekt erg hard

vous n' allez quand-même pas venir commencer ici maintenant?
gij gaat hier nu toch niet komen beginnen zeker?

oui mais = ja maar
huit mai = acht mei

pas trop vite = secuur te werk gaan
accident = accident
pollution = groot accident

qui a cassé ça? = waar is diën aspirant?
cigare du chef = even naar de vierde verdieping moeten
système paraplu = zelfverdediging

ça rouille = het is nog niet overschilderd
tirer à la barbe = niet-noodzakelijke controles uitvoeren
tu as vu ça toi? = ík heb niks gezien hoor

vite fait = onvoorziene problemen
fini-fini = 18 hrs werk
revision complète = opengooien, speling meten en weer dichtgooien

un inspecteur = iemand die de bestellingen halveert
c'est commandé = dat komt nooit

un magasin =
1/ lokaal waarin het bestelde gereedschap, de bestelde stukken en de bestelde materialen
    eventueel zouden kunnen ondergebracht worden
2/ lokaal waarin lege schabben staan ondergebracht
3/ collectieve nachtmerrie van de scheepswerktuigkundigen, de mecaniciens

un magasin bien fourni =
4/ collectieve hallucinatie van de scheepswerktuigkundigen, de mecaniciens

deux cent % = is wat ge moet bestellen om iet of wat gerei te krijgen
cinquante % = wat misschien, eventueel, mogelijk zal geleverd worden

----------------------------------------------------------------------------------- einde eerste les

Dit papier circuleert al een tijdje op de schepen. Het zou jaren geleden opgesteld zijn door een stuurman.
Het laatste stuk is nog altijd actueel, er is nog niet veel veranderd en het eerste gedeelte klopt ook.
Die termen en uitdrukkingen worden echt gebruikt, die ken ik al jaren, alleen had ik ze nog niet op papier zien staan.
Soms kan ik zien aan het gezicht van Joske de Canadees dat hij ons niet begrijpt terwijl we van onszelf vinden
dat we Frans aan het praten zijn. Maar het is Scheepsfrans ...

Bij de Filipijnen is het minder gemakkelijk. Zij zijn te Oosters om te laten merken dat ons Scheepsengels moeilijk verstaanbaar is.

Er is nog een jobke voor mij op komst. Er moet een kolom bij ingetikt worden op een rekenblad.
Da's andere koek want ik heb nog niet gewerkt in Excel. -dat was rap verholpen, fluitje van een cent 

24-02-2020 om 00:00 geschreven door maart

1995-09-28  ~ op zee, dag van aankomst

Dag Europeërs,

We varen nogal traag persies, het steekt op geen uur meer.
September loop ten einde en we hebben op de wereldzender niks gehoord over Moruroa.
Zwijgen ze dat ginder stil, of krijgen wij de juiste zenders niet door? - kernproeven, Chirac
Straks komen er mensen aan boord en misschien hebben die kranten bij. Maar ja, als het een lokaal bladje is dan weten we nog niks.
Daar staat in welke school gewonnen heeft met het hoogste aantal zwembrevetten bij de zesjarigen.
En bij wie er gratis jonge hondjes te krijgen zijn. Of was dat in Australië? Ja, dat was in Australië.

Vanmorgen om 05h was er rookalarm. Op deck +2, dat is waar de matrozen hun cabines hebben.
De rookdetectors hangen in de alleyway aan het plafond. Het kan dus moeilijk komen van iemand die in zijn bed
een sigaretje lag te roken. De matroos van de wacht 12-4 bvb, die nog niet in slaap geraakt is.
Of iemand die om 06h moet beginnen en vroeg wakker was. Die detectoren zijn heel gevoelig.
Eén streepje sigarettenrook is al voldoende om die bel te doen brullen.
Gewoonlijk rinkelen bellen hè, awel, hier zijn het brulbellen.

Toen we hier vorig jaar aan boord waren is het ook een paar keren gebeurd. Ook op zo'n ontiegelijk uur.
Te vroeg om wakker te blijven en te laat on gemakkelijk weer in slaap te raken. Om uw kopkussen van op te fretten.
Maar: die alarmen werken en dat geeft een veilig gevoel. Enkel de kussensloop dan.

Op een zaterdag vorig jaar was er safety-oefening. De oefeningen beginnen om 15h20.
Om 15h10 gaat de bel en ik was nog niet klaar.  Potverdekke, oefeningen op het onverwachts, oké, maar 10 minuten te vroeg is niet
op het onverwachts, dat is gewoon very inconvenient. (Hoe vindt ge mijn Latijn?) En  dat kwam zeer ongelegen, want de mensen
zijn midden hun coffeetime, een momentje van relax. Iedereen was aan het safetystation en 1^ste stuur vraagt via zijn walkietalkie
aan de brug (aan de capt) welk de instructies zijn.

Stem uit de walkietalkie: "Filip, dit is geen oefening hoor, er is smoke-alarm op level +2."
De 1^ste stuur had niet op het controlepaneel in het safetystation gekeken, want hij dacht dat de capt de oefening 10 minuten
vervroegd had om onze paraatheid te testen. dat dachten wij allemaal. Behalve Gertie (stewardess), zij wist er alles van, maar
zij had nog niet de gelegenheid gehad een woordeke te zeggen.

Terwijl ze haar rubberlaarzen stond aan te trekken in de alleyway, op deck +2, legt ze haar sigaret op het asbakje
dat daar tegen het schot gevezen hangt. Enkele tellen later gaat daardoor het rookalarm af. Ze trekt haar andere laars aan en
komt naar het safety-station om te signaleren dat ... de 1^ste stuur was toen al in gesprek met de brug.
Algemene paraatheid: 10/10. Daar kunnen de Israeli's een punt aan zuigen. -schip 25 is lang blijven nawerken blijkbaar

Vanmorgen was de paraatheid iets minder, maar dat is een ander verhaal.
Volgens de cheng en de capt zou het deze keer gekomen zijn doordat de buitendeuren van de alleyway openstonden op level +2.
De schouw staat achter het kasteel en is hoger dan level +5 (de monkeybridge, het dak van de brug, daar waar de antennes staan).
De buitendeuren geven uit op de achterkant van het kasteel.  Tussen kasteel en schouw wervelt het soms.
Ik noem dat luchtkolken. De rook van de schouw is naar beneden geslagen en tegen de wind in naar binnen gekolkt.

20h: We liggen hier op drift, tussen Long Island en Connecticut (USA), we hebben zonnig en helder weer.
Klaar zicht, maar geen land te zien. We kunnen wel TV ontvangen. Zo'n zender à la Superchannel.
Efkes geleden prezen ze een verfsysteem aan om zonder morsen en rommel vanalles op een rustige en ontspannen wijze
te kunnen verven. dat doen zij op zo'n drukke en jachtige manier dat een mens geen energie overhoudt om zo'n ding te bestellen,
laat staan goesting om er mee te verven.

Vanavond wordt een deel van de lading overgeladen in een 'lichter' want we liggen te diep in het water om de haven binnen te kunnen.
Zaterdag pas zouden we tegen de kaai gaan. Deze namiddag hebben ze met een bevoorradingsschipke enorme fenders gebracht.
Stootzakken. Aan vissersschepen hingen vroeger langszij knap geknoopte zakken in touwwerk. Nu zijn dat knaloranje plastic dingen.

Deze stootzakken zijn zo groot als een camion. Ze zijn in een zwart soort rubber en drijven langszij, vastgemaakt aan het schip.
Straks komt de lichter en dan varen we samen naar de ankerplaats. Als ik het goed begrepen heb is die lichter ook een zeeschip,
geen binnenschip. Wanneer we daar dan goed liggen, kan het overladen beginnen. In '86, met de Coral -schip 14- op de Rio Grande
ging het elke keer zo. Toen was het met Ammonia (gas), nu met crude oil (ruwe aardolie).

Deze namiddag moest LM niet werken omdat hij nú, om 20h moet beginnen tot morgenvroeg 06h (minder goed nieuws).
Met de twee uurkes die hij deze namiddag geslapen heeft gaat hij het uithouden?  morgenvroeg belt hij me wakker om 05h30.
'k Ga toastjes maken en we ontbijten in de cabine. De service begint pas op 07h20 en zo lang moet hij niet wachten om te eten,
dan moet hij al slapen, zeg ik.

Ja! Ze zijn er! Het schip heet Maria Laura en is even groot als wij. Daarméé was hier ineens geen beeld meer op TV.
De Maria Laura zit in de weg voor de ontvangst. Het ligt heel hoog op het water en is danig aan het deinen. Veel meer dan wij.
Ah ja, want zij zijn leeg. Lang leve de stootkussens (fenders). Zelf hebben ze er ook bij. Ze zijn een beetje kleiner dan
de fenders die gebracht werden en beneden op het water liggen. Hun fenders hangen aan hun reling buitenboord.
't Zou nogal vonken geven als deze twee schepen met hun romp tegen mekaar zouden schuren.
Het is een indrukwekkend zicht hoor, twee zulke mastodonten vlak naast mekaar.
Welkom Maria Laura! Welkom! Hebt gelle post voor ons bij? Nee? Neem dan gauw dat stuk lading over van ons,
zodat we kunnen binnenvaren, tegen de kaai gaan en de agent aan boord kan komen, want misschien heeft hij wel post bij voor ons en
zodat de vervanger van 2^de stuur JL aan boord kan komen, want die heeft zéker post bij voor ons. En aub, laat het vooruit gaan.
Mercidankuwel Meneren, Sint Neptunus zal het u lonen.

1995-09-29, 13h13 ~ op anker

Vanmorgen lagen de Maria Laura en wij even hoog en nu liggen zij al een goed stuk lager. Nu zijn wij het die liggen te deinen.

1995-10-04, 13h15 ~ op zee

Ziezo, we zijn weer op zee. Dat is al een heel stuk rustiger. Zondag zijn we naar het shoppingcenter geweest, Nieke en ik.
De winkels waren open. Er was een Meneerke aan boord gekomen die transport voorstelde voor 10 USD per persoon.
Dat klonk al heel wat beter dan de 40 en 50 USD waarover de geruchten gingen. Wij twee mee met het Meneerke.
Onderweg vraagt hij : "Kent ge Sylvester Stallone?"
"Niet persoonlijk, nee. Enkel van in de film."
"Well, de film Outbreak (of zoiets) is in de gevangenis hier links opgenomen. En dat daar, is de toren met de machineguns."
"Ah! Oh!" zeiden wij zeer gepast.
Het was er nogal heuvelachtig, de gevangenis ligt in de diepte en van op de baan zagen we hoe groot ze wel is.

Wanneer krijgt iets toeristische waarde? Omdat er een film opgenomen is?
Omdat er een uitvinder, een weldoener, een geleerde of Elvis geboren / gestorven is?
In Europa omdat iets enkele eeuwen oud is. Maar hier hebben ze geen gebouwen honderden jaren oud.
Hoogstens tweehonderd. En die missen grandeur.
Europa heeft de kastelen van de Loire. In de States bouwen ze Disneyworld en Disneyland.

Op de radio heb ik gehoord dat de paus volgende week naar de New York komt. Heelder stukken van Central park zijn afgezet want
het moet daar opgekuist worden voor 't geval hij gaat joggen. -Woytila was dat toen
Of hij gaat er doorrijden met de popemobile of zoiets.
Op het dashboard van het Meneerke stond een kleine plastic pausen-driekroon te wiebelen. We zaten in het busje van een fan?
'k Vroeg me af of hij het standpunt van popieJopie over homoseksuelen kent. Dat zal wel, in zijn geval. En toch fan? Welwel ...

Een héél vriendelijk Meneerke. Hij reed ons niet zomaar efkes naar ginder hoor, neenee, wij waren te gast in zijn wagen.
Hij had folders bij van J.C. Penney, wist ons te vertellen dat er solden waren op verscheidene plaatsen en
liet ons kiezen tussen drie radiostations. Hij gaf ons een kaartje met het nummer van zijn bieper.
Indien er in het shoppincenter enig probleem was, gelijk welk, (zakdoek kwijt bvb) mochten we hem bellen en hij zou komen.
De kunst om mensen op hun gemak te stellen. Wat een service. En hij noemde ons om de haverklap 'Young Ladies'.

Nieke bekijkt zijn kaartje eens en zegt: "Oh? Are you Ben?"  Ja hij was Ben.
"Dan heb ik uw kaartje in onze cabine liggen."
"Welk nut heeft dat op dit ogenblik in uw cabine?" vroeg Ben.
Waarop wij giechelden als twee young ladies. (Allebei 43 geworden.)

In  het shoppingcenter alles te koop behalve inkt natuurlijk. Wat lig ik toch te leuteren over inkt.
Vroeger schreef ik wel met een bot potlood.
Ben zou ons om 17h ophalen. Om 16h30 lopen we hem tegen het lijf in het shoppingcenter : we zouden pas om 17h30 vertrekken
omdat hij ondertussen nog mensen van het schip gebracht had die ook hun boodschappen deden.
We leggen onze spullen alvast in zijn busje. Dat loopt een heel pak lichter. Ineens hadden we een uur vrij om rond te kijken
ipv te lopen zoeken naar wat we nodig hadden. Groot verschil. 't Was persies vakantie.
Uiteindelijk waren we nog wat laat aan het busje. Teveel tijd.

Nieke wist te vertellen dat STAPLE inkt te krijgen moet zijn. Staple zijn grote winkels met kantoorbenodigdheden, en liggen gewoonlijk
buiten de shoppingcentra. Tijdens de terugrit zagen we een grote Staple, er stonden auto's op de parking dus die was nog open.
Maar het was al voorbij 17h30 en in het busje zaten mensen die om 18h moesten beginnen. 'k Kon onmogelijk verlangen
dat we zouden omkeren en bij Staple stoppen. Tegenslag.
Waren we om 17h vertrokken, zoals eerst afgesproken met Ben, dan had ik het er misschien kunnen op wagen bij Staple.
Spreuk van de dag : een mens leeft niet van inkt alleen.

Wat we nu wel hebben is chilipoeder. 'k Had daarover iets gelezen in een van de kruidenboeken.
Het is een kruidenmengsel dat door de Engelse kolonisten is overgenomen van de Mexicaanse keuken en is aangepast,
zodat het minder pikant is. Het mengsel heeft als basis cayenne en oregano en nog 6 à 12 andere ingrediënten, naar gelang het merk en
naargelang ge het hot, spicy of sweet wilt. Nog enkele maanden en we kunnen het thuis eens uitproberen.

Een wereldkaart hebben we nu ook, de onze was ik thuis vergeten.
Het is een Amerikaanse, Amerika ligt in het midden van de wereld, van de kaart bedoel ik. 't Is eens iets anders hè.
Het is een Mercatorprojectie en er staat goed uitgelegd wat dat inhoudt, waarom Groenland groter getekend staat dat Zuid-Amerika,
terwijl het 8x kleiner is, en waarom de Zuidpool de ganse breedte van de kaart beslaat.

Maandag was het de verjaardag van LVE. Hij is 26 geworden. Dat vond hij niet erg. Wat hij wel erg vond was dat hij deze zomer
voor de eerste keer niet mee op kamp kon met de Chiro omdat hij aan boord was. Braaf manneke.
De  dag er na was een vermoeiende dag. Te weinig geslapen.

Dinsdag hebben we gehoord dat O.J. Simpson vrijgesproken is. 'k Hoop nog altijd dat ze dat verkeerd verstaan hebben,
maar met Sven is daar weinig kans toe. Hij is nogal secuur wat informatie betreft, 't zal dus wel juist zijn.
Toen de moord gebeurd is waren wij hier aan boord en op de radio lieten ze de geluidsband van de politie horen,
die opgenomen is terwijl zij de politie belde omdat hij de voordeur stond in te beuken. Dat was akeliger dan een film, want het was echt.
En wat heeft hij daarna gedaan? Gevraagd of hij zijn handen efkes mocht wassen? En is dan kalmkes weg gereden. Een pizza gaan eten.
Want van deuren inbeuken krijgt een mens honger. Ik geeft die gast geen vijf jaar. Er zal wel iemand hem neerschieten.
Maar eerst wordt er een film van gemaakt natuurlijk. –het werd een TV-serie, https://nl.wikipedia.org/wiki/O.J._Simpson#Achtervolging_en_arrestatie
In Waco (Texas) was de brand nog niet geblust en ze onderhandelden al over de filmrechten. https://nl.wikipedia.org/wiki/Branch_Davidians

'k Heb hier een paar tijdschriften gekocht en de States hebben niks aantrekkelijks meer. In elk land lopen er wel gekken rond natuurlijk,
maar ik heb de indruk dat de States nu zélf gevaarlijk gek zijn. In de jaren '70 was het anders.
Daar kunnen we niet meer naar toe zeker? Naar de '70's?

1995-10-05, 12h15 ~ op zee

Gisterenvoormiddag hoorde ik 1^ste stuur Car in de alleyway iets zeggen over Boca Grande. Op de kaart gaan kijken : Boca Grande ligt
in Venezuela en is een van de mondingen van de Orinoco. We blijven daar op anker liggen en een groot schip
komt ons daar laden met kolen. 'k Had er niet aan gedacht dat er dan weer een change over moet gebeuren.
De luiken moeten klaar gemaakt worden voor droge lading en eerst moeten de crude oil gassen er uit.
Dat betekent weer veel werk en dat betekent ook wacht zes-op/zes- af, waarvan LM samen met LVE en Joske de Canadees 12-6 doen.
Die lieden weten dat allemaal al. dan wordt er ook op andere uren gegeten en dan moet ik zorgen dat ik klaar sta
en bvb niet sta te douchen op dat moment. 't Is allemaal maar ne weet.

We kunnen in Venezuela niet aan de wal, maar dat is niet erg, het is van op zee gezien ook mooi.
Aan de ene kant zien we het vasteland liggen, aan de andere kant Trinidad. Keuze genoeg wat radiostations betreft.
dag en nacht reggae voor wie dat mooi vindt. Voor wie dat niet mooi vindt : ook.

We zijn hier al eens geweest met dit schip. De 3^de stuur wist te vertellen dat een schip van dit kaliber
misschien wel binnen kan in Boca Grande, maar dat ze het niet meer doen omdat de Venezolaanse zeekaarten onbetrouwbaar zijn (?)
en de loodsen onbekwaam. Tot zover 'van horen zeggen'.

Van Newark tot Boca Grande is ongeveer 8 dagen varen, dus rond 10/10 zijn we er. Het is veel warmer dan gisteren.
Ik denk dat we een andere klimaatzone binnengevaren zijn. Vannacht is LM in short en T-shirt gaan werken.
Bij Galler (Italiëlei, Antwerpen) hadden we een werkriem gekocht. Zo iets waar LM zijn werklicht, Engelse sleutel en schroevendraaiers
in kwijt kan. Hij vertrok op de middag met een banaan in de lus voor het werklicht. Voor tijdens de coffeetime.

De kolen van Venezuela worden gelost bij Hoogovens, IJmuiden. Dat ligt iets hoger dan Amsterdam en
een uurtje verder rijden dan Rotterdam. Ik hoop dat we daar in het begin van het weekend toekomen.
Hoogovens IJmuiden. Indrukwekkend lelijk om door te rijden. Een beetje apocalyps. wanneer uw auto daar een half uurke staat zijn
de ramen dichtgepoeierd met roestbruin ijzererts- en zwart kolenstof. Als ge daar in de donkerte door moet
is het helemaal een nachtmerrie. Niet doen. Ik heb dat al uitgeprobeerd voor u.

Gisteren was ik in de keuken, mokken gaan terug brengen en Filip (iemand van de matrozen) kwam daar langs.
In de loop van het gesprek vroeg hij "En wat doet gij zo een ganse dag?"
Tja, leg maar eens uit aan iemand die een ganse dag moet werken waarmee ge u zoal bezig houdt omdat ge niet moet werken.
Ineens leken mijn bezigheden zo futiel, vooral omdat ze beneden nu met de change-over bezig zijn.

Een paar dagen geleden bekeek ik nog eens de folder met de plattegrond van het shoppingcenter in Newark en
daar staat onderaan geschreven: 'Vriendelijk verzocht niet te roken in het shoppincenter. Wij danken u voor uw medewerking.'
Daarom waren daar nergens asbakken te zien! Maar er hingen ook nergens pictogrammen of bordjes met rookverbod.
Vinden ze het daar zo vanzelfsprekend dat het publiek niet meer geïnformeerd wordt?
Er lopen wel security-mensen en info-stewards rond, maar niemand zegt 'doe aub die sigaret uit want roken mag hier niet.'

19h45: Deze namiddag ben ik bij Nieke gaan printen. Dat was een belevenis. Deze laptop moest mee want de hare heeft geen Windows.
Deze laptop losgevezen van het printerke en boven vastgevezen aan de hare. Nog ergens een vrij stopcontact gevonden ook.
Af en toe stopte haar printerke en wij hebben dat opgelost gelijk twee groten. Tot aan blz 9. Toen stopte het helemaal.
We hebben dan op haar man, chef LU gewacht, want die is groter dan wij. Waarom haar printerke stopte op blz 9 weten we niet.
Het blad papier zat recht. Toen chef LU er bleef naast zitten printte het dingske braaf alle blaadjes vol.
Dat is daar ook een delicaatje hoor. Als een blad 1 mm teveel naar rechts zit neemt hij het niet.
Maandag, dat is 09/10 ga ik deze brief bij hen printen om intijds klaar te zijn voor Boca Grande.

Van Nieke weet ik dat het voor dat nieuw schip, de Fanie, in Korea voor de echtgenotes noppes zou geweest zijn.
We mochten niet mee tot het schip geladen was. Na ongeveer zes weken, die eerste lading.
Nu weet ik niet of die beslissing van de rederij komt, of van de verzekering, of van de werf in Korea,
en ik had zoiets wel vermoed, maar Nieke wist het zeker.

Vannacht is het gedaan met de change-over. LM ligt al in bed want om 00h moet hij naar beneden. Het zou maar tot 03h zijn.
En dan zijn ze er van af voor een tijd. Toch zeker tot na IJmuiden.

Vanavond lag er in de mess een papier dat moest getekend worden: de Yes-or-No. Want er volgt een Europese haven.
Met yes-or-no bedoelen ze: gaat ge nog een reiske mee of niet? Tiens ... wat zou LM getekend hebben?
Aan tafel zat LVE te tellen en te rekenen of hij nog een reis zou doen of niet.
Op 01/12, uiterste datum, moet hij op school zijn voor zijn studies van 2^de mecanicien.
Het academiejaar is in oktober begonnen maar ze mogen tot 01/12 binnen. Dat is om de mensen die op zee zijn de gelegenheid te geven
hun contract uit te doen en naar België te komen. Ze hebben dan wel 2 maanden in te lopen, maar dat is waarschijnlijk haalbaar, anders
lieten ze de mensen niet inschrijven tot december.
Rond 26/10 in IJmuiden (voorlopige schatting), dan kan hij in november al beginnen. Bijtekenen is te riskant voor hem. Stel dat ze ons
naar Jakkamakka sturen dan moet hij op eigen kosten afmonsteren. Er was veel reken- en telwerk vanavond aan tafel.
Besluit : LVE monstert af in IJmuiden. Oké, zo weten we al aan wie we post mogen meegeven.

Het Japans koffietafeltje is af! 'k Heb het nog niet gezien maar het moet iets speciaals zijn. Lm had een plannetje getekend en dat
als lasoefening aan Joske de Canadees gegeven. Jocelyn is 20 en gaat zo jong al zo ver tussen wildvreemd volk werken.
Nu  ja, beter bij ons dan bij de Israeli. Die spreken geen Frans en hun eten verschilt nog meer dan het onze
van wat ze in Canada gewend zijn. LM had de vier metalen pootjes voor hem klaargelegd.

Recht uit de bossen van Quebec komende, laat Jos het metalen gedeelte vlotjes achterwege en maakt een ding in hout,
met van die stevige blokhutverbindingenen met één centrale poot. Een centrale poot is op vaste grond al moeilijk
om mooi in evenwicht te krijgen, wat gaat dat geven op een scheepsvloer, die is altijd in beweging. Hoe groot is die centrale poot dan,
om het ding goed in evenwicht te houden? Iets met 20 cm diameter? Misschien is het wel een vierkante: 20cm op 20 cm.
En zo hoog als een omgekeerd vuilnisbakje.

1995-10-07 ~ op zee

Gisteren nacht, van donderdag naar vrijdag was dat, moest LM om 24 h beginnen. De laatste wacht van de change-over.
Daarna mocht hij slapen tot de middag. Nuja, herbeginnen om 12h wil dat zeggen. 'k Was dus wakker gebleven om te kunnen slapen
wanneer LM ging slapen, want als ik hier in de voormiddag loop rond te tsjoefelen, maak ik al eens lawaai. En hoe stiller ik probeer te zijn,
hoe luider dat lawaai klinkt.

'k Was dus wakker gebleven om 23h40 maak ik koffie voor hem. Er bellen hem niet wakker. Om 23h50 nog altijd geen telefoon.
'k Kijk eens buiten, er is nog vol op licht aan deck en bedrijvigheid, ze zijn dus nog bezig met inerten.
'k Hoor de deur van de lift gaan en denk: Ja! Gvd, hem zijn ze vergeten te wekken want de andere mannen van zijn wacht
gaan nu naar beneden. 'k Maak hem voorzichtig wakker. Het was toen al 23h53 en zijn wacht begint om klokke 00h00.
Hij was niet erg blij dat ze hem vergeten waren want zich haasten, dat doet hij niet graag.
'k Zeg: "Ja, en ze zijn nog vol op bezig hoor, kijk maar" en ik trek het gordijntje open. Pikkedonkerte aan deck!
Het inerten was vroeger gedaan dan verwacht. De mensen van de wacht 12-6 mochten blijven liggen en 's anderendaags  beginnen
op het gewone uur. Hij is gemakkelijk weer in slaap geraakt. Wat een geluk.
Feitelijk heb ik hem wakker gemaakt op te zeggen dat hij mocht blijven liggen ...

Morgen passeren we een paar Antillen en er wordt tropical storm verwacht. Tyfoon, hurricane, mij gelijk, het betekent slecht weer.
We gaan er niet echt door, door het slecht weer, maar we kunnen er niet echt rond ookni. Wij gaan door de uitlopers van de orkaan.
'k Heb ergens gehoord of gelezen dat het in Aruba zo lelijk gedaan heeft.  De meeste hotels verwoest en het toerisme ligt er plat.
Een ramp dus. Volgens Sven heet de orkaan Umberto, met een H. Gelijk in Hurbain?
Zoiets ja, zei cheng LU, want die was daar ook.

1995-10-09 ~ op zee

Ziezo, dat was het voor deze oversteek, vanavond komen we aan in Boca Grande. De standby is voorzien rond 21h,
het zal wel weer nachtwerk worden. We gaan weer ship-to-ship en bij de Venezolanen verloopt het niet zo vlot als bij de Amerikanen.

Hurricane Pablo is vanzelf plat gevallen en van hem hebben we geen last gehad.

23-02-2020 om 05:17 geschreven door maart

1995-09-25 ~ op zee    

Vanmorgen moest LM om 06h beginnen. Hij moest iets starten, iets met de stoomketel.
Toen we gingen ontbijten om 07h30 waren cheng LU en Nieke al aan tafel.
Iets voor 08h zegt LM "'k Zal maar naar beneden gaan want de chef ging zo vroeg van tafel, die zit waarschijnlijk op hete kolen."
Kolen? Werkt deze stoomketel nog op kolen? Waar liggen die dan? Straks eens vragen.
Het is plantendag vandaag. Een beetje gaan leuren met Substral.

In Newark gaat 2^de stuur JL naar huis. Zijn zes maanden zitten er op. Zijn vervanger, ene F, heeft geen verlof meer staan en moet daarom
subito presto aan het werk gezet worden. Daardoor komt het dat er in New York afgelost wordt. LM vond het al zeer ongebruikelijk.
Hij is zijn licht gaan opsteken in de keuken en chefkok RD heeft hem dat eens haarfijn uitgelegd.
Samengevat wil het zeggen dat vervanger F post zal bijhebben.
Dat wil ook zeggen dat ik deze brief kan meegeven met JL als ik intijds inkt vind.

Er is een groot shoppingcenter zegt Nieke, maar dat ligt op 20 USD van het schip, 40 USD heen en weer.
Er is ook de plaatselijke winkelwijk, maar daar zal ik denkelijk niet vinden wat nodig is.
'k Kan ook alle gegevens op een papierke schrijven en aan de kaptein vragen of hij eens informeert
wanneer hij contact opneemt met de agent, of wanneer de agent aan boord komt.
't Zal een handgeschreven papierke worden want ik kan voor het ogenblik niks printen hè.

      'k Zat er blijkbaar danig mee in mijn maag, dat ik zo bleef zagen en jammeren over inkt.
      Maar er was toen nog geen e-mail, en geen inkt betekende geen communicatie met de buitenwereld.
      En brieven faxen was te duur. Te openbaar ook.
      Een leven zonder inkt. Kunt ge u mijn claustrofobie van toen voorstellen?

1995-09-27 ~ op zee

Morgen komen we aan, zo rond de middag zou dat moeten zijn.
Gisterenavond en deze namiddag ben ik beneden gaan helpen met de inventaris van de voedselvoorraden. Dat is heel vlot gegaan.
Daar bestaan voorgedrukte lijsten voor. Ik lees het artikel, chef RD weet dat staan, klimt in de rekken, telt en zegt mij hoeveel het totaal is.
Ik herhaal het totaal luidop, want er is nogal veel lawaai beneden, en schrijf het totaal dan op.
Chef RD is van Luik en spreekt enkel Frans, de lijsten zijn in het Engels. De oplossing = bibi, uw verslaggeefster.
Dat geeft al eens vreemde resultaten want mijn Frans is soms naast de kwestie, geen keuken-vaktaal.

De darmen om worst te maken 'intestines' in het Engels, vertaalde ik regelrecht als 'intestins'.
In de les dierkunde zou dat misschien juist vertaald zijn. Die dingen heten zo wanneer ze nog in het dier zitten en
misschien in het slachthuis ook nog, vlak voor ze gekuist, gewassen en gespoeld worden.
Vanaf dan heten de darmen 'boyaux'. Nuance.
Vandaar chef RD zijn verwilderde blik, hij vroeg zich af waar ik die ongekuiste viezigheid had zien liggen in zijn vrieskamers.
Hij had aan de elektrieker gevraagd om de diepvrieskamers af te zetten om 13h. Ze staan op -25°C. Chefke RD stond daar op sandalen.
Dat is dapper van hem. na 10 minuten moesten we er uit.
Niet uit te houden van de kou. – toen had de rederij nog geen parka's ter beschikking blijkbaar
dan maar naar de groentenfrigo, die staat op +6°c, daar een beetje gaan werken en een beetje bekomen ook.
Opnieuw naar de diepvriezer, want daar waren we bijlange nog niet klaar.
Het ijs begon er al van het plafond te lekken. Op mijn blad. Nee maar!
Deze keer had ik er aan gedacht een potlood te gebruiken want een bic weigert na een kwartierke. De inkt bevriest.
En twéé rekenmachientjes meenemen. Wanneer eentje er mee stopt, uit de vriezer leggen en het andere binnen pakken.
Zo kan men doorwerken. Rekenmachientjes bevriezen nog sneller dan de inkt van een bic.
Hoe doen de mensen op poolexpedities het?
En opnieuw naar de groentenfrigo, verder werken en bekomen op +6°C.

Op een bepaald moment zegt chefkok RD: Feitelijk zouden we toch best eerst de diepvriezers afwerken hoor,
want om 14h zet de elektrieker de koeling weer aan. 'k Dacht bij mezelf, het zou wat. Die vriendelijke mens zou toch NOOIT
zoiets doen als wij daar nog binnen zijn. Hij komt toch eerst kijken en vragen of we klaar zijn?
Om 15h50 staan we in de vleesvriezer en de koeling start toch wel zeker! Tien minuten vroeger dan afgesproken.
Chefkok RD bleef min of meer in beweging omdat hij pakken verplaatste en in de rekken klauterde. Ik stond daar te verzuilen.
Door het lawaai van de koeling had ik mijn muts tot boven mijn oren moeten trekken, want ik verstond hem bijna niet meer.
Vingt-six? Trente-six? (kilo's) en 't moet min of meer juist zijn.

'k Hoor niet wat ik aan het typen ben. Is dat normaal? Oren bevroren?!

Vanavond vertelde LVE (3^de mec) aan tafel dat ze op de Zeevaartschool nu een simulator hebben om machine-toestanden te oefenen.
iemand van zijn klas had niet gezien dat er 10 beaufort gegeven was. Zijn oefening klopte niet. Daar kan ik inkomen:
zijn stoel bleef overeind staan, wie denkt er dan aan 10 beaufort. = windkracht van 89 tot 102 km/h, men blijft met moeite overeind

       Storm is een totaalgegeven, een zware gewaarwording,
       niet iets dat in een hoekje van het scherm staat bij wijze van PS.

LVE vond zo'n simulator heel interessant om systemen te leren maar voor noodsituaties verdwijnt het overzicht en
zoiets is desoriënterend omdat alles op één scherm staat en in werkelijkheid staan de dingen gespreid.
Daar komt nog bij dat een mens na een paar maanden school weer helemaal uit de sfeer van de praktijk weg is.
'k Heb hem voorgesteld dat hij, wanneer hij naar de simulator moet, een overall aantrekt, de oorbeschermers opzet en
om het geheel compleet te maken een olievod op de monitor legt. Het was weer een leerzaam gesprek vanavond.
Wanneer het opendeurdag is op de Zeevaartschool zou ik willen gaan kijken naar die simulator.  -dat is er nooit van gekomen

Morgen moet LM er uit om 06h, de stoomketel een shot gaan geven, want er moet nog wat inert gas in de luiken geblazen worden.
Topping off heet dat, aftoppen. Bovenop de lading komt een laag uitlaatgassen van de stoomketel, dat is noodzakelijk tijdens het vervoer,
ivm met de veiligheid. 'De explosiedrempel van CO ligt ver boven de voor de mens dodelijke grens.'
De plofjes zijn niet dodelijk, maar CO, koolstofmonoxide is wel giftig.

21h30

We zijn weer boven. We komen uit het machien.  We zijn met de geleidingslat de cilinder gaan meten. De lat is 3m.
Dat is 3m slaglengte voor één piston. De cilinder heeft een diameter van 80 cm.
Dat maakt een inhoud van 1500L lucht per cilinder en zo zijn er zes. Dat maakt 9000L samen, heeft LM uitgerekend,
want hij kan dat , in een wip. Dat zijn 3000 van die auto's met een ster.
Per 24h verbruikt al dat geweld 40 ton zware stookolie. Hier kan tot 4.500 ton stookolie gebunkerd worden.
Soms wordt dat gedaan ook.

Nu die kapotte cilinder daar opzij staat valt pas op hoe groot zo'n ding is. Er naast, iets lager, hangt alvast een piston gereed.
Misschien verwachten ze nog gedonder?

      Dat waren gewoon de standaard wisselstukken hoor, al wat een schip tot stilstand kan dwingen heet 'critical part'
      en is in voldoende aantallen aan boord. Zeer waarschijnlijk is die norm opgelegd door de verzekering.
      Voldoende wisselstukken aan boord hebben is goedkoper dan beroep moeten doen op zeeslepers. Dat zijn geldhaaien.

Zo'n piston (zuiger) is ook een gevaarte hoor. Als ge daar de kop af haalt om er een asbak van te maken
zakt de salontafel door zijn poten. Een bloembak dan, maar niet te dicht bij de oprit zetten, als ge ooit nog binnen wilt.
En als ge de stang er aan laat, moet ge het appartement erboven bij huren. Wie een eigen huis heeft kan natuurlijk
kappen en breken naar believen.

Vanmorgen toen we gingen ontbijten stonden we in de lift met Car (1^ste stuur ofte ch.off). In Noorwegen was een soort olie,
die aan boord zeer nodig is, niet geleverd geweest (geworden). Het schip had de inspecteur ('t pastoorke) verwittigd.
't Pastoorke neemt contact op met de agent in Noorwegen en die beweert mordicus dat de vaten olie op de kaai stonden en
dat het schip daarvan op de hoogte was. O ja?
Pastoorke neemt contact op met het schip en vraagt of iemand hier zot genoeg is om die belangrijke olie op de kaai te laten staan.
Het schip is nu danig op zijn piek getrapt. Voorpiek.

Er is nog een zware stoot gebeurd met de bevoorrading. Tevoren, in Sines. Dat vertelde chefkok RD toen we na de inventaris
de papieren nakeken, een pintje dronken en probeerden op kamertemperatuur te komen. Warme choco ware meer gepast geweest.
Nee, chocolademelk is niet aan boord. Oxo wel, 10L, zelf gezien. Bon, we waren dus ons bloed aan het chambreren
en RD vertelde het volgende: (zet u schrap)
Vlak voor Sines had hij de bestellingen voor proviand en poetsmateriaal doorgegeven aan Van Hulle.
Die firma is sinds een jaar ongeveer de nieuwe shipchandler, de firma die voor de bevoorrading zorgt.
Vroeger was dat Prado, die ligt er uit. Sommigen vinden dat erg. Ik niet.
De bestellingen van de andere departementen, deck, machien en brug, worden aan de rederij doorgegeven.

Van Hulle laat zijn dichtstbijzijnde contactadres leveren aan boord, enkel proviand, de voeding.
De bestelling van het poetsgerief speelt Van Hulle door naar de rederij, want die bestelt en levert die zaken nu via andere kanalen.
Noch de kaptein, noch chefsteward/chefkok RD waren van die verandering in procedure op de hoogte.
De camion met voeding komt toe, en RD ziet dat er geen spoor van onderhoudsgerief bij is.

Dat wordt een ramp want het was de zesmaandelijkse bestelling (the bluelist) en er ontbrak ongeveer alles in de reserve aan boord.
Bezems, vuilblikken, handborstels, stofzuigerzakken, grote vuilniszakken in plastic en in papier, schrobbers, aftrekkers, dweilen,
zeemlappen voor de ruiten van de brug, ovenreiniger, staalwol, metalen sponzen, gewone sponzen, afwassponzen, vloerwas,
schoteldoeken, keukenhanddoeken, aluminiumfolie, plasticfolie, papieren servietten, koffiefilters in drie maten,
tandestokers (one size fits all), afwasborsteltjes, stofdoeken, wc-product, wc-papier, wc-borstels, ontgeurders, ammoniak,
bleekwater (was op), waspoeder (zo goed als op), tapijtshampoo, afwasmiddel, afwaspoeder, bruine zeep (per emmer van 10L),
kortom : 'den al'.
Wat moest er komen : alles.
Wat kwam er : niks.

RD naar boven, naar de kaptein. De kaptein mee naar beneden naar een leeg magazijn kijken en op de kaai naar een lege camion.
De chauffeur van de camion mee naar boven gesleept en hij krijgt een kopie van de bestelling voor zes maanden
met het dringend verzoek zo snel mogelijk te leveren. Hij belooft dat hij er 's middags nog zal staan met de marchandise.
Wie zou niet graag met zo'n bestelling komen wuiven op den buroo 'Kijk eens wat ik bij heb! Laden mensen, want ik moet gaan lossen!'
De vrachtwagen staat er kort na de middag en wordt gelost. Opluchting alom.

Ondertussen hadden de andere departementen hun camions (gestuurd door de rederij) ook gelost en zo rond 16h
beginnen de mensen van deck via de skylight (het doorgeefluik in het plafond) allerlei dozen, kartons en verpakte goederen
naar beneden te laten, naar de verdieping van de keukenmagazijnen. RG gaat naar beneden om te vragen
wat ze van plan zijn, wat er gebeurt, want de alleyway beneden stond al overvol met het onderhoudsgerief dat 's middags geleverd was.
'k Kan mij de scene voorstellen. RD roept naar boven, en boven verstaan ze hem niet direct door het lawaai. Hij herhaalt zijn vraag.

"AWEL DA'S UW ONDERHOUDGERIEF VOOR ZES MAANDEN,
ALLEZ! OPZIJ! EN MET DE GROETEN VAN DE REDERIJ!

Moet er nog zeep zijn?

22-02-2020 om 06:33 geschreven door maart

1995-09-23 ~ op zee  

Vanmorgen heb ik voorgaande schrijfsels terug gevonden, vlotjes en zonder te moeten zoeken. Nu nog inkt.
We hebben bezoek, een klad meeuwen. 'k Kan u niet zeggen hoeveel. Veel. Ze vliegen door elkaar.
Af en toe landen er een paar tussen luik 5 en luik 6. Als ze nu eens in formatie wilden vliegen hè, dan kon ik ze tellen en
dan wisten we tenminste waaraan en waaraf.

Nu verder met het relaas. DO-21/09 lagen we weeral stil voor een paar uren.
Er was een rubber gesprongen en de mecaniciens moesten die vervangen. Zet 'm op jongens!
LM kwam 's avonds boven en vroeg zuchtend: "New York, is dat nog ver?"

    Het stemmetje van op de achterbank : Is het nog ver?
    De stem vooraan in de auto: Als ge nog veel zaagt is het nog héél ver.

"Als gíj dat machien om de twee dagen stil legt hè, awel dan is New York nog héél ver."
Maar hij bedoelde in mijlen, niet in tijd. En voor mijlen moet men bij JL zijn (2^de stuur), die houdt zich daar mee bezig,
waar de continenten liggen en zo en wanneer we daar zouden moeten aankomen, maar die jongen kan niet toveren.

De cabine is er op vooruit gegaan sinds vorig jaar. Toen ik aan het inpakken was om naar hier te komen, herinnerde ik mij
dat hier geen enkel degelijk zitmeubel staat.
1/  De seat is te hoog en te hard. Zitcomfort seat : nul, zero.
De seat dient als wandmeubel om allerlei dingen op te leggen die niet direct in de kast moeten.
Toch gemakkelijk, want de spullen liggen er niet op te schuiven, ze liggen daar ongeveer zeevast.
2/  Het zeteltje heeft geen armleuningen en de rug is te recht.
3/  De bureaustoelen zijn op gewone stoelhoogte en hebben wel armleuningen maar zitten enkel gemakkelijk
wanneer men áchteruit geleund ligt. Dat is een werkstoel nota bene.
4/  Het zitje is een gewoon zitje, vier poten en een zitje. Nen taboeret, in goed Brussels. Iets om de voeten op te leggen
wanneer men 's avonds eens gemakkelijk wil gaan zitten. En hier is geeneens iets om 's avonds gemakkelijk in de gaan zitten.
Wat doet die taboeret hier dan?

Nu had ik gedacht aan een plastic tuinzeteltje. Zo eentje met armleuningen. Licht om dragen, opvouwbaar,
men kan er mee gaan zonnen aan deck (maar vandaag niet) en 's avonds kan het dienen als uitrustzeteltje voor een mens die
een ganse dag hard gewerkt heeft om het machien draaiende te houden.
Zo'n wit, zo'n goeike. Zo eentje gelijk we er thuis twee staan hebben.
Ge hangt daar een badhanddoek over, ge legt daar een kussentje in en dat komt dik in orde, dat moet te doen zijn.
Wie schetst mijn verbazing (ja wie, ikzelf zeker? – dus laat maar) toen ik zag dat zo'n ding er al was.
Het hing aan de kleerhaken in de inkom van de cabine en diende duidelijk enkel om te gaan zonnen.
Het heeft een zit & rug in blauwe nylonbanden die opgespannen zijn in een aluminium frame.

Zo'n model waarmee mensen op een vliegmeeting achterover tuimelen wanneer de Italiaanse piloten
hun bravourestukjes demonstreren.
Zo'n model dat vaders twee keer per dag over een duin dragen zodat moeders comfortabel kunnen wegzakken
in het zand op het strand.
Zo'n model waarvan ik dacht dat het niet meer bestond, met de juiste rug-inclinatie om achterover te tuimelen in het zand
wanneer een Italiaanse piloot passeert op het strand,
tss ... met de juiste rug-inclinatie om te dienen als uitrustzetel voor een mens die een ganse dag hard gewerkt heeft om
het machien draaiende te houden. Zo'n zeteltje hebben wij hier, nu, in de cabine.

Er wordt al een paar dagen gefluisterd  dat we naar Rotterdam gaan. Nuja, gefluisterd, er worden eerder
luidop bedenkingen gemaakt dat de rederij al eens had mogen bevestigen (had mogen bevestigd gehad hebben)
of het nu Rotterdam wordt, want de officieren moeten intijds hun berekeningen kunnen maken.
En als het Rotterdam wordt, dan beginnen ze daar met plezier vroeg genoeg en intijds aan.
Lading, fuel, er moeten eerst dingen berekend worden, want een schip vaart niet zomaar efkes ergens naartoe.
We gaan eerst lossen in New York, eigenlijk in Newark, dat ligt er vlak naast.
Dan moeten we iets gaan laden. Steenkool in Puerti Bolivar (Colombia), graan ergens langs de Mississippi (Louisiana) ...?
De officieren moeten dat intijds weten ivm hun berekeningen en ik zou het ook graag weten ivm mijn planning.

Als LM nu niet te dikwijls het machien stil legt, dan zijn we,
efkes tellen, gissen, gokken : in de loop van de 3^de week van oktober in Rotterdam – ttz ...
als in de komende loshaven geen losinstallatie in panne valt, als de rederij ergens een lading heeft voor ons,
als in de laadhaven geen laadinstallatie in panne valt, als er geen wilde stakingen uitbreken bij de dokwerkers,
of uitgestelde stakingen plots toch doorgaan, als de sleepboten intijds hun fuel geleverd krijgen
als de loodsen niet zitten vergaderen over hun statuten of collectief een been breken,
als we niet te veel tegenstroming of tegenwind of storm hebben,
als ze het schip niet vasthouden in Newark omdat LM zijn certificaten niet bij heeft,
als ze zich boven en beneden niet vergissen in hun berekeningen, ... doe maar de  4^de week van oktober.
Tenzij de rederij ons naar Australië stuurt, dan krijgt ge postkaartjes. Kijk eens op Teletekst waar we naartoe gaan.

    Het is verscheidene keren gebeurd dat Teletekst eerder geïnformeerd was dan de kaptein aan boord.
    Mensen aan boord die naar huis belden hadden eerder informatie van het thuisfront dan de kaptein.

Het is nu 12h25 en we zijn al terug van tafel. Het was weer veel te lekker. Na het eten gaat LM een half uurke liggen.
Daarna drinkt hij een koffie met een chocolaatje bij en dan is het tijd om naar beneden te gaan.
Efkes gaan liggen tussen de middag: de ventilatie in de slaapkamer zetten we open van 's morgens wanneer we opstaan tot
's avonds wanneer we slapen gaan. Hier kunnen geen patrijspoorten open en het ventilatiesysteem
is het enige middel dat we hebben om te verluchten. In de tropen gaat 's voormiddags de deur van de slaapkamer dicht,
in de hoop daar wat koelte op te bouwen tegen de middagpauze. Voor het ogenblik is het zelfs frisjes in de slaapkamer,
want we zitten tamelijk noord, in koele wateren.
LM ligt onder het laken en de sprei (geen deken voor hem tijdens de siëst). Tegen de kilte leg ik een kleine sponshanddoek
dubbelgevouwen over zijn hoofd en de randjes doe ik mee onder het laken. Zo lijkt hij 's middags op een muppet. Dan een kusje.

Wanneer ik hem ga wakker maken is de handdoek soms verschoven en in het halfdonker lijkt zijn hoofd dan op een peuter
die ondersteboven in een groot bed ligt of bij wie de pamper verkeerd gemonteerd is.
"Zo zou ik van u eens een fotootje willen maken."
"Jaaa, en thuis gaan laten zien zeker!", vanonder die handdoek. Meneer wil geen paparazzi rond zijn bed.
Als er om 12h50 maar een chocolaatje bij de koffie is.

Wat ik zoal doe een ganse dag aan boord, buiten brieven schrijven, de werkwas doen en scheepstuinieren:
wel, elke dag tsn 11h45 wanneer LM boven komt voor de middagpauze en 12h50 wanneer hij weer naar beneden gaat
voor de tweede helft van zijn werkdag is er die vaste routine. Het gebabbel verschilt van dag tot dag natuurlijk.
Zo is er ook 's ochtends een vaste ontbijt-routine, maar vanmorgen was ik wat laat, dat schrijf ik wel een andere keer.

Deze namiddag hebben we weer safety, veiligheidsoefening. Dat is al de 3^de keer sinds 09/09, sinds vertrek uit Sines, Portugal.
Niet slecht hè. Goed hè. De Israeli's mogen hier hun safety-officierkes op stage sturen.
Môja, Ziv zou toch maar langgerekt en klaaglijk zuchten "WHY?", de ouwelijke puber.

Ons koffie-apparaatje (een Café-Duo van Philips, er kunnen nipt twee mokken onder) staat tamelijk laag tegen de vloer.
Zo kan het niet van hoog vallen wanneer het schip rolt. Dat laag model van tafeltje, Japanse stijl noem ik dat, is een
rechthoekig omgekeerd metalen vuilnisbakje. Daarop past exact een Japans washandje, een echt,
een sponzen lapke van 20 cm op 20 cm en daarop staat het koffiemachientje met de twee mokken.
Dat koffietafeltje vond ik een vondts.

Begin deze week zat LM in zijn zeteltje en ik was aan het typen.
Hij zat naar het plafond te kijken en zei traag en bedachtzaam.
'Ik heb... vier pootjes ..."
"Ja schat?" (nog efkes en ik kan Sluiten)
"Ik heb al vier pootjes ..."
"Ja hoor." (eerst Opslaan)
"En nu ... nog enkel ... een blad"
"Een blad? In de tweede schuif." (is die Reservekopie eigenlijk nog nodig?)
"Een tafelblad."
"Thuis onder het bed, schat." (nu Afsluiten)

LM wil dat er een echt tafeltje komt voor het koffiemachientje, ook laag, maar dan een tafeltje en geen omgekeerde papierbak,
zelfs al noem ik het Japanse stijl. Dat gaat er komen hoor. Het is nog in conceptueel stadium maar het heeft al vier pootjes.
Geloof me : dat tafeltje komt er.
Een Japans koffietafeltje ... ze drinken daar thee, maar geen haan die daarover struikelt, geen kat die daar naar ..., ja laat maar.
Die Jappen doen toch zo biezonder speciaal anders. Opzettelijk.
Dat is het voor vandaag, mensen thuis.

1995-09-24 ~ op zee

17h. Het is zondag namiddag, dan hebben de mecaniciens vrijaf (tenzij er dringende zaken moeten opgelost worden)
en LM is een dutje aan het doen. Hij zal zo ongeveer gaan wakker worden, denk ik.

Het weer is al dagen grijs. We hebben ongeveer alle tinten grijs gehad.  -en het boek bestond nog niet!
vandaag is de zee zeegroen-grijs met vaal-witte schuimkoppen.
De horizon is antracietgrijs met vlak ervoor een streep zeer licht grijs getint turkoois.
De lucht is parelgrijs met hier en daar een veeg gris-de-Pompadour.
Hoger grauwe vocht gans boven een paar bolle dingen in de kleur van ongewassen geitenwol. Niet veel wolks.

Aan zonniger dagen denken.
Op een zonnige dag, een week of wat voor het monsteren, waren we in een vooruitziende bui en gingen voor het printerke
nog een inktkop bijkopen. Die kunt ge overal ter wereld kopen, zei de meneer van Accel in Mortsel. Zelf had hij er geen in huis
maar dat was volgens hem niet erg, want ze hebben die overal. Ter wereld.
Vermits wij soms in uithoeken terecht komen, veel kleiner dan Mortsel, en het schip zelden lang genoeg blijft om ergens
een persoonlijke bestelling te plaatsen en te gaan afhalen, wilden we toch liefst een cartridge in reserve meenemen.
(Eén! Wij waren toen nog naïef, maar 't gaat al vele beter.)
De meneer van Accel had er nog altijd geen in huis en stuurde ons naar KingPapers op de Borsbeekse Binnenweg, ook in Mortsel.
Of wij wisten waar dat was? Nee? Awel, die ligt rechts van de Lierse Steenweg, vlak vóór de brug, daar waar de steenweg versmalt.
Daar is het naar rechts. En verder ziet ge het direct.

LM rijdt die versmalling voorbij, rijdt de brug over, (Wat is hij nu aan het doen? De brug óver? Maar ik piepte niet hoor.)
rijdt in Boechout de Binnensteenweg op tot aan het kruispunt met de Borsbeekse Steenweg en daar was nergens
een Borsbeekse Binnenweg, geen KingPapers ookni.
We stonden in Borsbeek en de meneer van Accel had wel degelijk gezegd Morstel, maar goed ...
LM is de baas, ik piep niet. LM kent de streek, hij is hier geboren en getogen.
Maar als iemand zegt 'daar waar de steenweg versmalt, vlak vóór de brug, daar naar rechts' en
hij verkiest die instructies te negeren, dan mag ik mij daar toch vragen bij stellen hè.

We rijden het industrieterrein op, daar is vanalles te zien, maar niet wat we zochten.
We vonden geen KingPapers en zo te zien zouden we die daar niet vinden ookni.
Ondertussen was het al middag en LM werd krikkel van de honger. Dus eerst naar huis gaan krachten opdoen.

Na het eten zoeken we KingPaper op in de gele gids. Die firma bestaat, heeft een telefoonnummer en is gelegen
te Mortsel op de Borsbeekse Binnenweg, zoals de meneer van Accel gezegd had.
We bellen KingPapers op en vragen of zij een BCi-10 cartridge voor printerke Canon BJ 30 in huis hebben.
"Voor een BJ 30?" zegt de man "Dat is dan de BC-01 die u nodig hebt."
Tiens, dacht ik, BCi-10 = BC-01, die nummers zijn al veranderd? 'k Schrijf dat direct op en wij rijden daar naartoe.
Eerst tanken. In het tankstation stel ik voor dat hij de weg nog eens zou vragen.
Maar mannen vragen de weg niet, mannen rijden liever verloren, benzine opmaken.
Dus LM tankt, ik vraag.
Awel zegt de meneer van Aral, aan de lichten keert ge terug, en dan komt ge zogezegd van Mortsel en dan,
vlak voor de brug, daar waar de steenweg versmalt, daar is het naar rechts.
Deze keer nam LM de instructies au sérieux. -waarom de eerste keer dan niet? wat een gedoe...
We hebben KingPapers gevonden. De ingang van de straat is iets met verkeersdrempels, paaltjes en begroeiing, zo gearrangeerd
dat het een woonerf lijkt en men kan denken dat men daar met de wagen niet in mag. Maar het mag wel. Het is geen woonerf.

Met het papierke in de hand gingen wij op zoek naar de BCi10, nu BC01. Ze lagen daar en wij namen daar ene van mee.
Direct in de valies gaan leggen want stel u voor dat we na al die moeite nog eens zouden vertrekken zonder reserve inkt.

Na twee weken hier aan boord is de inkt op. Inktkop vervangen!
Goed dat we er aan gedacht hadden eentje in reserve mee te brengen hè.
Met de handleiding op mijn schoot beginnen we er aan. LM zag direct dat we de verkeerde bijhadden, handleiding al niet meer nodig.
Op het doosje staat dat de cartridge geschikt is voor model zus en zo, maar BJ 30 staat er niet bij.
En wat hebben wij hier staan? Een printerke BJ 30.
Op de koop toe staat in de handleiding dat een vulling voldoende is. Enkel de inkttank, en niet de complete printkop.
Ook dat nog. En dan wel de vulling van een BCi voor een BJ 30 hè, niks anders.

Besluit : ik heb me iets laten aansmeren en die dag hadden we evengoed kunnen thuis blijven.
Maar! We weten nu de Binnenste Borsbeekweg zijn.

22-02-2020 om 00:00 geschreven door maart

te gast bij Wim Helsen ~ Anne Provoost
met een tekst van Wendell Berry, The Mad Farmer Liberation Front

As soon as the generals and the politicos
can predict the motions of your mind,
lose it. Leave it as a sign
to mark the false trail, the way
you didn’t go. Be like the fox
who makes more tracks than necessary,
some in the wrong direction.
Practice resurrection. 

       Provoost vertaalt:

     Van zodra de politiekers en de generaals er in slagen de kronkels te voorspellen van je verstand,
     verlies het, zet het uit als een wijzer naar het verkeerde pad, de weg die je niet bent gegaan.
     Word zoals de vos: laat meer sporen dan noodzakelijk en vervals ze.
     Oefen wederopstanding.      

       

       Provoost in gesprek met Helsen:
     de knop voor de ondertiteling staat rechts onderaan, het rechthoekje aanklikken.
     https://www.vrt.be/vrtnu/a-z/winteruur/5/winteruur-s5a60/  
     10min53

Wat het fragment zegt, deden wij in onze kinderjaren al.
Alleen waren de politiekers en de generaals toen nonnen en andere gezagsdragers zoals ouders.
Het was in de jaren dat beknottend fatsoen nog voorrang had op opvoedkunde.

'Verlies het verstand', zet het verstand opzij = zich van den domme houden.
Het vraagt oefening natuurlijk, om met oprechte blik onbegrip te doen blijken. Maar oefening baart kunde.
En argeloosheid kan men oefenen, geloof mij. Het was een kwestie van mentaal zelfbehoud:
om in 't kopke denkvrijheid te houden moest ik argeloosheid veinzen.
Nu dwaal ik wel heel ver af van de interpretatie die Provoost geeft. Mag dat eigenlijk wel?

Welk is uw interpretatie van het fragment?

Over sporen vervalsen heb ik niks gevonden, maar ik ken de verhalen wel, het gaat over geursporen, niet over pootafdrukken zoals Provoost zegt. https://nl.wikipedia.org/wiki/Vos_(dier)       
Over Anne Provoost : https://nl.wikipedia.org/wiki/Anne_Provoost,
Over Wendell Berry : https://en.wikipedia.org/wiki/Wendell_Berry ,
The Mad Farmer Liberation Front, 1973 : https://cals.arizona.edu/~steidl/Liberation.html , volledige tekst

21-02-2020 om 00:00 geschreven door maart

1995-09-14 ~ Monstad, Noorwegen

Dag Mensen Altegader,

'k Zal al beginnen aan de brief die over twee weken in New York gepost wordt. De enveloppen zijn al geprint.
Goed intijds hè! Organisatie, planning, methode, systeem ? Het zou wat.
Deze namiddag was ik met de enveloppen aan het sukkelen. Naarmate ik het begon te snappen heb ik er ineens voldoende geprint
om te voorkomen dat ik er volgende keer wéér hoofdpijn van krijg. Het systeem van de korte pijn is ook een systeem hè.
Daarna werd ook de gewone doorlopende tekst op halve breedte geprint, op de breedte van een envelop.
'k Dacht dat dit voor eeuwig en altijd zo zou blijven. Angstzweet en rubberen kniekes, Paniek met de grote P.
Het was toen 15h15. LM kwam in de cabine zijn helm en life jacket halen voor de safety-oefening.
In al die printer-ellende was ik compleet vergeten dat er oefening was. Het bericht hing nochtans uit aan de lift. 's Middags zelf gezien.

Mijn belangrijkste taak tijdens de veiligheidsoefeningen is nu Uit-De-Weg-Gaan-Staan. -in het pre-LM tijdperk was dat wel anders
Nu had ik de tijd om te overdenken wat ik verkeerd gedaan had in mijn papierwinkel.
Daarna keken we een instructie-video over het voorkomen van olie-pollutie tijdens de laad- en los-operaties en
de procedures die moeten gevolgd worden wanneer er iets fout loopt.
Onderwijl zat ik aan mijn eigen foute procedures te denken.
Toen was het 16h en wist ik wat ik moest doen. 'k Heb dat gedaan en het werkte nog ook.
'k Ben wat blijven oefenen in het omslagen printen en zo ben ik aan dat voorraadstapeltje geraakt.
Eigenlijk zijn ulle adressen mijn testgevallen, gellie als proefkonijnen.
We hebben niet genoeg luchtpost enveloppen bij. Al eens geprobeerd zo'n ding te printen? De printer wil één op vijf niet grijpen.
Mogelijk is de envelop te licht. Luchtpostpapier kunnen we zéker niet gebruiken, dat is helemáál te licht. Zo staat in de
gebruiksaanwijzing van het printerke. Over de omslagen voor luchtpost staat er niks. Vier keer neemt hij een luchtpostenvelop,
maar het minste geringste kreukje in de envelop slikt hij niet. 't Is toch zo'n delicaat manneke, een mens ziet er mee af.

Om 19h45 werd gebeld dat de stand-by zou beginnen. LM moest om 20h beneden zijn.
De stand-by zou maar tot 22h duren, zo was voorzien. Het is nu bijna middernacht, op het einde van deze regel is het morgen,
VR-15/09. Hij is zojuist drinken komen halen, de stand-by zal duren tot 01h. 'k Vraag me af hoe vaak ik al geschreven heb
dat een stand-by langer of veel langer duurt dan verwacht. Dikwijls.

De TV staat al enkele uren aan. In de vooravond was er een flut-feuilleton. En een aflevering van M.A.S.H., een van mijn favorieten
omwille van de dubbele bodems. We hebben het programma helemaal kunnen uitkijken, zonder al te veel storingen.
Het was weer zware kost, maar ik geniet van dubbele bodems. Daarom hou ik van M.A.S.H. film én feuilleton.  -en nu nog altijd
In de Noorse programma's spreken ze allemaal als 'De Kinderen van de Zoutkreek', maar dat was Zweeds. Ik hoor het verschil niet.
In die serie heette de hond Bootsman.
Wij hebben ook een bootsman aan boord, een Chileen. Hij heeft een heel melodieuze naam en hij is vorige dinsdag verjaard.

1995-09-22 ~ op zee, en onze inkt is op!

We zijn uit Monstad weg geraakt. Het vertrek is ook iets om naar huis over te schrijven hoor. De morgen daarop,
om ons te troosten dat het zo moeizaam verlopen was, stond er een monument van een regenboog.
Een volledige, de complete 180°, met beide voeten in het water. En wij vaarden daar naar toe en het was mooi, mooi, mooi. -zucht

De nacht van vertrek, ZA-16/09, 02h, wordt LM gebeld: stand-by. De mensen van het machien worden 1h voor vertrek verwittigd,
omdat ze beneden ongeveer een uur werk hebben om het machien vertrekkensklaar te maken.
Nu hadden ze boven nog zoveel berekeningen over de lading te doen, dat de mensen van het machien
beneden een uur zitten koekeloeren hebben want er werd pas om 04h vertrokken ipv om 03h.
Overdag een uurke koekeloere-job moeten doen, daar valt nog mee te leven, maar 's nachts gaat dat ten koste van de nachtrust hè.
Veel mensen waren moe 's anderendaags. Ondanks de regenboog.
In de namiddag mochten ze stoppen met werken. De Ch.Eng. vond dat het genoeg geweest was.
Soms schrijf ik zijn graad met twee hoofdletters, soms met maar één, soms met geen, naar gelang wat hij zo al beslist heeft die dag.
Vandaag krijgt hij twee hoofdletters voor de zondag na vertrek uit Monstad.

LM heeft zondag namiddag 3 cm van de pootjes van het typ-tafeltje afgezaagd. -  privé-jobkes moeten in de vrije tijd gebeuren
Het ding staat nu op de ideale ergonomisch verantwoorde hoogte. WAW, nu nog slissen en vernissen. Wanneer het beter weer is.
De stoelpoten kan hij niet afzagen, mag niet want de stoel hoort bij het cabinemeubilair. Voor mij zou er toch flink wat af mogen.

Maandag = plantendag. Eens kijken op de kalender: 18/09. 's Morgens ben ik bij Nieke scheuten gaan schooien.
Ze had er veel en ik mocht daar een flink pak van hebben. Een week eerder had ik al eens gevraagd aan de kaptein of ik
me mocht bezig houden met (mijn) de grote plantenbak in de mess officieren en dat vond hij goed.
Van het strand van Sines had ik al flink wat keien meegezeuld en potaarde was volop aan boord, in hanteerbare zakjes van 2kg.
Ik kon aan de slag.

De gewone bakjes met planten (witte plastic-IJsboerke-2,5L) gingen naar de patrijspoorten van de mess,
want ik had in de cabine plaats nodig voor de scheutjes van Nieke. Een kleine ficus en ook onbestemde fruitpittengroeisels
staan daar nu te verbroederen met chlorophytum capense. Bak genereus bijgevuld met potaarde en daar bovenop kwamen
de Keien van Sines. En had ik had het kunnen denken : niet genoeg keien. Wie had dat gedacht? Ik. Ik kreeg in Sines niet genoeg keien
de trap op. Nieke leek niet bereid om te helpen. Welfare? Nooit van gehoord. Terwijl ik Welfare mijn plicht vind,
want ik heb er de tijd voor. Zij dus ook. Maar niet dus …
En de keien moeten toch dienen voor 't goed van 't algemeen, om de potgrond af te dekken, te beschermen tegen
de droge lucht van de airconditioning in de mess. In de ruimte die overbleef tussen de keien kon ik een bekertje met grote scheuten kwijt,
en twee potje, een schenking van de kaptein. Die drie dingen staan zeevast, kunnen niet weg, tenzij we een looping maken.
Het niveauverschil is zelfs knap. Het geeft zo wat meer volume in de bak. De twee potje moeten misschien weer naar boven,
naar voldoende daglicht tot ze sterker zijn, want dat soort plantje is daar al eens kapot gegaan in de mess.
Deze keer kan ik ze verhuizen zonder te moeten wroeten in de grond en misschien wortels van andere planten te beschadigen.
De planten in de mess matrozen heb ik ook onder handen genomen (eerst gevraagd aan de bootsman of dat mocht) en
die staan er ook weer groen bij.

'k Schrijf het zo uitgebreid omdat ik soms niet weet wat antwoorden wanneer iemand vraagt : én, wat doet gij zo'n ganse dag aan boord?
Awel, dit is zo een van die dingen, ongeveer 2 à 3 hrs per week ben ik scheepstuinier hier. 's Maandags worden de planten in de
openbare ruimtes van een geut Substral voorzien, in de juiste verdunning, en ik heb al twee bestellingen voor witte plantenbakjes in
de cabines. In de cabines mag ik niet meer zomaar binnen natuurlijk, ik ben nu stewardess-af.

DI-19/09 hebben ze het machien stilgelegd. Er moest weer een cilinder vervangen worden vanwege een scheur.

      Hetzelfde hebben we hier meegemaakt in 07/1994. Die cilinder slokte toen voor zijn koeling 30 ton zoet water per dag,
      en de huishouding van 24 man is maar 10 ton. De laundry werd zelfs buiten dienst gesteld.
      Kunt ge u de berg was van 24 personen voorstellen na 3 dagen tijd? En nadat het schip vertrokken was uit Gijón (Spanje)
      hadden ze wéér een prijs. Maar dan waren wij al lang thuis, onze was aan het doen.

Deze keer was het te ver om zo te blijven doorvaren en in een kalm zeegebied hebben ze het machien stilgelegd
om de kapotte cilinder te kunnen vervangen. Die dingen hebben een constructiefout. Het nieuw, verbeterd model is aan boord.
We hebben geen spirreke gerold die dag, we lagen echt in kalm weer. Want een schip zonder power is toch maar een sukkeltje als
het weer en de zee het in hun ster krijgen. Dan is elk schip, hoe groot ook, een pingpongballeke op het water.

In de vooravond was door de omstandigheden van die dag een kleine samenloop van mensen in de keuken.
Waren aanwezig: ongeveer iedereen die wachtte op de mensen van het machien.
RD (ch.stew/kok), Constant (stew), Noël (stew), de kaptein, de Car (1^ste stuur), Nieke en ik.
En wat doen mensen die samen staan wachten? Lameren, kletsen over koetjes, kalfjes, larie, apekool & truut in pakskes.
De kaptein deed me een idee aan de hand : Ik zou aan tafel tegen LM beginnen over die cilinder, met een serieus gezicht,
en daar dan technische dingen over vertellen, maar wel JUISTE dingen.

Daarvoor moest ik het volgende zinneke uit het hoofd leren :
"Dat is nogal een verbetering hè, dat model met die klampen ipv bouten. Om hem er uit te heffen toch."
Dus niet vragen, niet aarzelen, maar zéggen. 'k Heb dat zinnetje daar staan oefenen tot ik het er uit kreeg zonder haperen
en met een gezicht alsof ik wist waarover ik het had. Maar niet te nadrukkelijk ook niet, dat zinnetje moest natuurlijk komen, gewoon.
Dus vooral op een terloopse toon.

Rond 20h wordt er van de brug naar de keuken gebeld om de kaptein te verwittigen dat het machien klaar is, whenever he is.
Zo gemoedelijk gaat dat hier, de keuken is de annex van het kantoor van de kaptein. De Pitein efkes naar de brug
om zijn order te geven en hij rap weer beneden want het machien startte als een draaiorgeltje, er kwam direct muziek uit.
Iets later waren de Broeders in Blauwe Overall ook aanwezig, met een proper overalleke aan natuurlijk.
Toen was het zo halvelings feest. Hun ogen blonken van contentement. 't Kan ook van de honger geweest zijn.

LM & ik aten in de kleine mess, want LM was nog niet gedoucht. 'k Zat recht over hem en
naast mij zat LVE, de 3^de mec. 'k Begin de conversatie met omtrekkende bewegingen,
zo van : is het vlot gegaan deze namiddag?
en: we hebben geluk gehad met het weer hè …

LM was 'Aan Het Eten' en gaf kleine antwoordjes in de stijl van hm en hm-hm.
Ineens staat hij recht en gaat hij in de keuken iets halen (in de kleine mess is geen bediening).
'k Zeg gauw tegen LVE : doe gewoon hè, 'k ga eens iets proberen.
LVE is van sterrenbeeld Deugniet, hij was direct mee met wat ik ook van plan mocht zijn.
LM komt terug uit de keuken en ik zeg als voorlopig besluit van hun werkdag:
"Dat is nogal een verbetering hè, dat model met die klampen ipv bouten. Tenminste, om hem te heisen toch."
LVE at voort en hield zijn ogen braaf op zijn bord, ik sneed mijn vlees en dacht : het is er uit, het is er uit en zónder lachen!

Van pure verbouwereerdheid legde LM zijn bestek neer. Hij rechtte zijn rug, keek naar mij, keek naar LVE, keek weer naar mij en zei
met het vermoeid gezag van een 2^de die wenst gerust gelaten te worden wanneer hij eindelijk kan eten :
"Zeg, maar wat is dat hier nu, allez, wat is dat hier nu ..."
Toen mocht ik luidop lachen. LM wist dat ik het niet uit mezelf kon weten, over die klampen, maar wat hem het meest verbaasde
was mijn toontje van Kunnen-Meepraten. De grap was geslaagd want LM was verbouwereerd genoeg om zijn bestek neer te leggen
hoewel zijn bord nog niet leeg was.

Kunnen-Meepraten : 15 minuten oefenen voor een zinnetje van een paar seconden.
Wreed van mij hè, mijn vermoeide, hongerige echtgenoot bestudeerd plagen aan tafel.
Terwijl ik vertelde over de voorbereidingen van dat zinnetje was zijn grootste honger gestild en vond hij de stunt geslaagd.
Hij kon ook er mee lachen. -en ik nu weer, weer grinniken  

    Hij had die plagerij nog tegoed van in '90, vanwege de rolmeter. Dat verhaal speelt op schip 20.
    Het schip was toen al een paar dagen aan het rollen en we hadden al evenveel nachten slecht geslapen.
    De sfeer aan boord was navenant.
    We zouden de matras meten om te weten of we ze in de andere richting op de vloer konden leggen om toch
    een paar uren onafgebroken slaap per nacht te hebben. LM geeft me het uiteinde van de rolmeter:
    "Hier, hou de nul vast." en hij trekt door tot aan het ander einde van de matras.
    "Hoeveel hebt ge daar nu?" Kortaf. Op de toon van iemand die al drie nachten slecht, dus te weinig geslapen heeft.
    "NUL!" Even slecht geslapen als hij.

    'k Dacht ocharme, hij is erg moe, of hij is boos omdat er vandaag iets gebeurd is in 't machien, ofwel ... oh nee,
    ofwel is hij gewoon een stommerik. Nee, dat kan niet, 2^de mecaniciens worden geen stommerik.
    Ofwel reageert hij zijn vermoeidheid gewoon af op mij.  Dus toch een stommerik.
    Wee mij! Ik ben verliefd op een stommerik.
    Ik bleef maar naar die nul kijken en alle vensters op de toekomst werden even klein als dat volkomen verstaanbaar cijfer.
    TERWIJL HIJ STOND TE SCHUDDEN VAN HET LACHEN, zag ik dan.
    Het weer bleef hetzelfde maar in de cabine was de lucht opgeklaard. En de matras paste tussen de twee kasten.

Dit is ook een van de dingen die ik zou kunnen antwoorden wanneer weer eens iemand mij voor de zoveelste keer vraagt:
"En wat doet gij dan zo een ganse dag aan boord?"
Brieven schrijven! Vooral nu het per laptop gaat, nu het elektrisch en elektronisch kan.
'k Moet enkel opletten of wel er inkt in de tank van het printerke is. Want zo'n dingetje met inkt heet volgens de handleiding 'tank'.

Er moet toch nog iets zijn buiten scheepstuinieren en brieven schrijven, want daar vult een mens geen werkweek mee.
Nee, daar vult een mens geen werkweek mee, ik zou wel willen dat er zoveel te vertellen viel, maar dat is het geval niet.
Wat is er nog wel: de werkwas.
Hier staat nog iets genoteerd op onze dagboekkalender, DI-19/09 : "empty your pockets". Zelfde dag als de cilinder.
Dat was achter-eergisteren en ik word er nu nog ongemakkelijk van.

Die dinsdag om 13h stap ik samen met LM de lift in. Hij moet naar deck -2. Ik stap uit op deck 0, hopende
dat in de laundry een machine vrij zou zijn want ik had was. Witte, kleur- & werkwas.
Kleurwas en werkwas had ik al bij. De twee kleine machines zijn vrij, ik had geluk.
De 'kleine' machines doen vanaf 7kg. Ik start die twee en ga naar boven om de witte was te halen.
De grote machine is een van 15 kg. Zoveel witte was hebben we niet, maar als ze meer dan halfvol zit mag ik het er op wagen.
'k Kom weer beneden in de laundry, voor de machine met werkwas staat al een plastic bakske gereed. Groen. Da's van LVE.
Oké, wanneer LM zijn overalls gewassen zijn steek ik die van LVE er in en dan volgt dat mooi en dan vindt hij ze klaar en droog
wanneer hij boven komt vanavond. Voorwaar een nuttige gedachte. Fluitend stessel ik naar boven, al liftend.
Wat is het leven mooi wanneer men zich kan nuttig maken voor den medemens. Twee medemensen.

Om 15h lag de machine voor de werkwas in panne. LVE had de zakken van zijn overalls niet leeggemaakt,
er was iets puntigs door de gaatjes van de trommel geschoten en had daar genoeg schade veroorzaakt om
de machine te blokkeren en heel de laundry onder water te zetten.
Zo had elektrieker RK alvast werk voor het geval hij niet zou weten wat doen de volgende ochtend.
Wat is het leven mooi wanneer men kan maken dat een medemens zich ook nuttig voelt.
En wat een geluk dat elek-RK een rustig mens is.
Voor de rest van de dag was de laundry op slot. Veel medemensen in de penarie.

21-02-2020 om 00:00 geschreven door maart

te gast bij Wim Helsen ~  Stefaan Degand
met  'Sonnet 81' van William Shakespeare

Of ik leef lang en zal je grafschrift schrijven,
of jij gedenkt dat ik tot stof verging.
Al zou er ook van mij niets overblijven,
de dood rooft nimmer jouw herinnering. 
Dit vers geeft aan jouw naam het eeuwig leven,
al ben ik voor de wereld heengegaan.
Mij kan de aarde een arm graf maar geven
jouw tombe blijft voor 's werelds oog bestaan. 
Mijn teder vers, voor jou een monument,
zullen nog ongeboren ogen lezen,
terwijl menige tong jouw naam nog kent
als geen die ademhaalt er meer zal wezen. 
      Mijn pen zal maken dat jij overleeft
      zolang de mensheid mond en adem heeft.  

vertaling Peter Verstegen   

Degand in gesprek met Helsen:
de knop voor de ondertiteling staat rechts onderaan, het rechthoekje aanklikken.
https://www.vrt.be/vrtnu/a-z/winteruur/5/winteruur-s5a59/
14min37

Allez, komaan zeg Degand, ge staat niet op de scène waar ze u tot vanachter in de zaal moeten horen hé.
Dit is voor een TV publiek dat de volumeknop binnen handbereik heeft.
Kan de voordracht iets minder theatraal, minder pompeus? AUB?

Omdat ik de indruk had dat er iets niet klopte in zijn interpretatie heb ik een Engelse versie van Sonnet 81 erbij gehaald
en daar staan de leestekens anders. Die heb ik naar bovenstaande tekst overgebracht.
Door die Engelse interpunctie begint deze vertaling menselijker te klinken, minder theatraal.
Als men de tekst dan in volledige zinnen leest ipv in aparte lijnen, krijgt het gedicht haast iets geruststellends:
ik zal zorgen dat de mensheid niet vergeet dat gij bestaan hebt. Het is een belofte van iemand die zorgzaam is.
Het gedicht kan nu gebracht worden met een milde, stille stem en met een bijna-glimlach,
want in de vertaling wordt het gedicht een téder vers genoemd. Dus niet teveel declamatie aub, deze tekst heeft dat niet nodig.

       Of ik leef lang en zal je grafschrift schrijven, of jij gedenkt dat ik tot stof verging.
       Al zou er ook van mij niets overblijven, de dood rooft nimmer jouw herinnering. 

       Dit vers geeft aan jouw naam het eeuwig leven, al ben ik voor de wereld heengegaan.
       Mij kan de aarde een arm graf maar geven, jouw tombe blijft voor 's werelds oog bestaan. 

       Mijn teder vers, voor jou een monument, zullen nog ongeboren ogen lezen,
       terwijl menige tong jouw naam nog kent als geen die ademhaalt er meer zal wezen. 
       Mijn pen zal maken dat jij overleeft zolang de mensheid mond en adem heeft.  

Wat ik zo biezonder vind aan dit gedicht is de idee dat een ode aan iemand, een geschreven tekst,
als een monument mag beschouwd worden, zij het in woorden ipv in steen of brons.
Omdat woorden gemakkelijker & sneller reizen dan materie en misschien ook langer blijven bestaan.
Dat dacht ik al dikwijls, en nu Shakespeare er ook zo over denkt ben ik in goed gezelschap. Vandaag toch, efkes.
       
Over Stefaan Degand : https://nl.wikipedia.org/wiki/Stefaan_Degand ,
Over Sonnet 81:  https://nl.wikipedia.org/wiki/Sonnet_81 ,
Over William Shakespeare :https://nl.wikipedia.org/wiki/William_Shakespeare ,

20-02-2020 om 00:00 geschreven door maart

1995-09-14, donderdag

Dag Iedereen,

Vanmorgen keek ik vol ongeloof naar een leeg scherm. Gisteren moet er iets gebeurd zijn bij
het wijzigen van een bestandsnaam. Vier blz's tekst kwijt. Allez vooruit, 'k zal het efkes gauw opnieuw vertellen.

'k Zit hier te typen aan een typtafeltje dat LM voor mij ineen gestoken heeft. Speciaal op maat, want
den bureau is te hoog om aan te typen. Het is een mooi fijn tafeltje op slanke metalen pootjes,
afgewerkt met teflon voetjes. De hand van de meester.
Wat zeg ik, ineengestoken? Persies of dat ligt hier in een kit gereed in de schabben.
Neenee, LM heeft dat zelf moeten maken. Eerst hopen dat het materiaal aan boord is, dat gaan zoeken,
en dat naar de workshop slepen. Dan beginnen meten en passen, zagen en lassen (misschien ook wat vloeken)
Hier is geen Brico of Gamma, allemaal Self Made. Dit tafeltje is een Uniek Stuk, gesigneerd LM.

De afwerking is voor mij. Slissen en vernissen kan ik onderhand wel. 'k Ben benieuwd welke kleuren verf
te krijgen zijn bij de bootsman. 'k Hou u op de hoogte want het tafeltje is nog niet af en het verhaal evenmin.
En zeggen dat er thuis een glazen blad ligt te wachten op een onderstel.

Van dinsdag tot vannacht was er inert-gas watch. Dan wordt ook in het machien wacht gelopen,
LM deed twaalf-zes. Dwz van 12h tot 18h & van 00h tot 06h. In de zes uren dat de mecaniciens wacht-af zijn,
moeten ze douchen, eten, en maken dat ze in slaap raken. In de tweede wacht-af lukt het inslapen wel.

We schakelen over van droge lading, gelost in Sines, Portugal naar vloeibare lading, te laden in Monstad , Noorwegen.
Daarvoor moeten de luiken volgepompt worden met een gasmengsel. Het kan niet ontploffen, men kan er enkel van stikken.
Pure CO, plus misschien nog wat zwavel en zo. Het mengsel wordt hier aan boord gemaakt met de stoomketel (the boiler).
'k Heb geprobeerd mee de uren van LM te doen (zes-op-zes-af), maar dat is niet zo goed gelukt deze keer.
Ik raakte niet in slaap wanneer er moest geslapen worden.

      In Sullon Voe, Schotland heeft de zes-op-zes-af 10 of 14 dagen geduurd. Dat was op schip 22.
      Toen kon ik wel mee met dat ritme. Op de duur weet een mens bij het wakker worden niet of het middag of avond is,
      maar het went. Er was toen een gat in de romp en de Schotten wilden dat niet hebben.
      En ze hadden overschot van gelijk. Feitelijk wilde niemand dat. Niét.
      De lokale radiozender gaf toen berichten over de vorderingen van de werken aan boord.
      Er werd ook meerdere keren gefilmd van uit een helikopter. Ze hielden ons goed in de gaten hoor.
      Ze hebben daar nogal wat visgronden te beschermen tegen vervuilers.

Maar dat heeft niks te maken met déze wachten zes-op-zes-af.
Toen was het een noodtoestand. Deze keer was het gewoon routine.

Het voordeel van 's nachts wakker zijn is dat de laundry dan vrij is. Alle wasmachines zijn beschikbaar.
Dan gaat het snel natuurlijk. En er is niemand die met de knoppen staat te spelen om het programma te laten vooruit gaan
of de was nog klammig uit de droogkas gooit omdat hij meent dat het lang genoeg geduurd heeft.

Ik ben naar de videocollectie gaan kijken. Die staat in een kast op de brug. Er is niet veel nieuws bij gekomen.
De lijst is eens opnieuw geprint, maar de cassettes zijn dezelfde. De laatste die bijgekomen zijn dateren
van Rotterdam, 30 april '94. Zeker weten.

De overalls zijn toegekomen!
Met de vorige set was het wassen, passen, mooi opvouwen en gaan terugbrengen bij 1^ste stuur (choff) Car
wegens te klein. Twee keer. Nu, derde keer goeie keer. En het zijn  blauwe. Dat vertel ik er bij omdat LM
goed staat met blauw. De vorige waren oranje. Dat is wel een veilige kleur om iemand snel terug te vinden die overboord
geraakt is. Ze gingen af in de was. Nu heeft LM een oranje handdoekje en een van de grijze overalls heeft een rozige waas.
Dat is niet erg. Roze is toch voor jongetjes.  -nu is roze voor meisjes, jammer-  Deze blauwe passen prima.
Met de elastiek uit de rug zitten ze alsof ze ervoor gemaakt zijn. Om te werken, bedoel ik, niet om te blijven zitten.
Vanmorgen zei Nieke dat ze nog een overall had voor ons, ene van haar man, de cheng. Die overall is te klein voor hem.
Hij moet de zijne op maat laten maken. Hij meet 2,04m en weegt ± 140 kg.
Tussen zijn overalls moet een kleinere maat geraakt zijn. 
Ze moeten die elke keer van België meebrengen en dat beslaat nogal wat ruimte in de valies, overalls van zijn maat.
Laconieke bedenking van de lieve chef steward RD: "En hij moet die valies dan nog zelf dragen ook, pauvre petit!"
De ch.stew meet ongeveer 1m60 en weegt denkelijk 52 kg, zo'n type Fred Astaire. Qua gezicht lijkt hij er ook wat op.
Hij is een Formule1-freak én Schumacher-fan. Ofwel doet hij maar zo, om de gesprekken gaande te houden.

Zondag konden we Spaanse TV ontvangen -Golf van Biskaje- LM was alle mogelijke zenders aan het overlopen.
Ik vroeg waar de Formule1 gereden werd. "In Italië, maar als we hiér de RAI kunnen ontvangen
dan is er toch iets met de koers van het schip hoor."
Van het lachen was ik direct genezen. We rolden nogal hard en ik had nausea  -schele hoofdpijn-
Dat is niks om over naar huis te schrijven en ik was zeer beschaamd. Hoe ik dat vroeger oploste in Biskaje weet ik niet meer.
Ofwel werd ik niet ziek (geen tijd), ofwel werkte ik het er af, ik weet het niet meer.

      Door voor dit blog met de correspondentie van toen bezig te zijn weet ik het weer wel.
      Én ik had geen tijd om ziek te worden in Biskaje, én ik werkte het er af. Toen was ik in elk geval meer in beweging.
      En dan was er toch altijd mijn troostmuziekje Biskaya natuurlijk. https://www.youtube.com/watch?v=pCCV2vTrUKc , 03min54

Op het vermaledijd vorig schip -schip 25- is het me ook eens overkomen, die schele hoofdpijn, ik weet niet meer op welke wateren.
Typisch passagierster-flauwiteiten. Ik wil wat niet. De 'echten' worden toch ook niet zeeziek!
 
Zo eens langs de neus weg aan een stuurman vragen of het normaal is dat we hier de RAI kunnen ontvangen.
We hebben het uitgeprobeerd op JL, de 2^de stuur. Zeekaarten en koers uitzetten hoort tot zijn takenpakket.
Hij gaf ons een milde glimlach, een beleefde reactie op mijn onnozel (beledigend) mopje. -foei³ m.

De Formule 1 werd uitgezonden op een Spaanse zender en het was een formidabele wedstrijd.
Op een bepaald ogenblik brulde LM zo luid dat het deksel van de laptop ongeveer dichtklapte op mijn vingers.
En dat was nog maar de opwarmingsronde. Vloog daar ene rechtdoor en het moest links zijn.
Ze begonnen de wedstrijd al met een man minder. Daarna nog een paar spectaculaire situaties, kortom,
er viel vanalles te beleven. Voor wie niet gekeken heeft, van de 24 zijn er 9 toegekomen.  -kan dat wel kloppen?

Zaterdag zijn Nieke en ik nog efkes gaan boodschappen doen, we konden meerijden met het busje van de agent.
(Zou hij zijn bankkaart al terug hebben?) Hij kwam Richard (de fitter) halen om hem naar Lissabon te voeren en
Nieke en ik mochten meerijden tot in Sines. Feitelijk was het meer dan boodschappen doen, ik had weer Een Zending.
Middag-chocolaatjes bijhalen voor LM zodat we toekomen tot New York. Verder voldoende postkaarten en 2 aanstekers voor
ch.steward RD. Meer moest dat niet zijn. Nieke had vishaken nodig, speciaal voor inktvis.
Die bestaan in alle kleuren, maten & modellen. Ze had rap gevonden wat ze nodig had. Visgerei alom verkrijgbaar in Sines.

Sines is een klein oud Middeleeuws stadje.
De supermercado ligt aan de rand van het oud stadsgedeelte, daar waar de woonblokken beginnen. Blokken van 3-hoog en
overal hangt was te drogen. Veel levendiger dan onze straat thuis en daar zijn de blokken toch ook maar 3-hoog.
De zon schijnt thuis anders, minder zuiders. En er wappert in onze straat geen was.

Lekkere chorizoworst meegebracht. Heel het frigootje ruikt er naar. Echt een vakantiegeur.
Heel Sines heeft iets vakantie-achtig. Na de boodschappen zijn we de vesting en de kanonnen gaan bekijken.
Het was klein en stil binnen de muren. Klein, ook het oefenplein, en toch had het iets groots:
op deze grond liepen ooit zeer vastberaden mensen rond.

Daarna hebben Nieke en ik ons op een terras geïnstalleerd. Dat terras was eigenlijk een houten plankier op de kasseien van
een steil oplopend straatje. Het straatje waar het agentschap is. (Zou de agent zijn bankkaart nu al terug hebben?)
Van daarboven lag het schip verborgen achter de kruin van een palmboom, de zon scheen en
we moesten pas om 14h weer aan boord zijn. Tijd zat. De garçon sprak Engels en hij vond het geeneens erg
dat we hem deden werken. Beneden op het water lagen de vissersboten te slapen aan hun trossen,
de jachten dobberden rond hun anker en het strand was wit.
Dit was zo een van die momenten dat alles mooi is en iedereen goed.

Van op het water gezien begint Sines met een trap en een zigzagstraatje naar boven. Daar staat een kerk op een pleintje
en een standbeeld van Vasco Da Gama. De trap en het straatje worden gedekt door de kanonnen boven in het fort. Links.
Boven en rechts van het pleintje zaten wij.

Nonkel Vasco moet nogal een straffe kerel geweest zijn in zijn jonge jaren. Er staat iets over hem in
het kruidenboek van J.Kybal dat ik bij heb. Ga zitten en lees.

Na de kruistochten kwam het transport uit het Midden-Oosten weer op gang.
De Turkse moslims (zij waren in die dagen de harde soort) waren verjaagd van de kust van de Middellandse Zee.
Met de Arabische moslims (zij waren de gematigden, toen) viel te praten en vooral zaken te doen.
De oosterse specerijen werden uit Indië door Arabische schepen naar het Arabisch schiereiland gebracht.
Van daar werd de lading per karavaan over het Arabisch schiereiland vervoerd, tot aan de kust van de Middellandse Zee.
En daar namen de Venetianen het transport over van de Arabieren. Dat ging dan weer per schip.

De Venetianen hadden het alleenrecht voor het transport van kruiden in de Middellandse Zee en daarmee ook
voor de hele kruideninvoer in Europa. Ze deden met de prijzen wat ze wilden. Het woord 'peperduur' bestaat nu nog hè.
Venetië is er rijk mee geworden.
Dat alleenrecht moest beschermd worden, anders kon iedereen met kruidentransport beginnen en dan
zouden de prijzen dalen. Zeer fel dalen. Concurrentie en overaanbod waren te vermijden.

Nu naar de westkust van Afrika.
Volgens de kerk van Rome, en die had toen nog ongeveer alles te piepen op wetenschappelijk gebied,
eindigde de wereld aan Cabo Verde, een eilandengroep ter hoogte van Mauretanië.
Dat was zo hun manier om de vrije onderneming (en het vrij denken) te beteugelen:
vanaf Cabo Verde veranderde de aarde in vuur. Punt.

Vasco waagde het dat te betwijfelen. "'k Zou toch eens willen gaan kijken" mompelde hij in 1498. De ketter!
Sponsors waren rap gevonden, want áls er een route over zee bestond, en áls Vasco die kon vinden,
dan werden de sponsors schat- en schatrijk. Er werden een paar schepen uitgerust en
daar werden bemanningen voor gemonsterd. Hij vertrok zuid-west om de N-O passaatwind in de zeilen te hebben en
keerde aan de Zuid-Amerikaanse kust hopend op gunstige winden, tot hij de Z-W wind te pakken kreeg, want
hij wou zoals vorige Portugese zeevaarders naar de kaap van Afrika, gelijk wat Rome beweerde te weten.

Aan de Zuid-Afrikaanse kust, (iets lager dan waar nu Kaapstad ligt) kreeg hij goede hoop.
Het weer was rotslecht, de zee stond woest, maar nonkel Vasco wist wat het betekende, dit torment : de ronding van een continent.

In Madagaskar wisten ze hem te vertellen dat Indië nog een half oceaantje verder lag. Hij daar henen. Hij is in Indië geraakt
en kon rechtstreeks met de producenten van de specerijen onderhandelen.
ÁLLE tussenpersonen waren in één klap uitgeschakeld: de Arabische rederijen in de Perzische golf,
de Arabische karavaanleiders over het schiereiland en in de Middellandse Zee de Venetianen die in Europa
de invoer van specerijen in hun klauw hielden.
Vasco zat nu aan de bron! De lefgozer.
Hij werd onderkoning van Indië benoemd omdat hij Portugal gered had van het faillissement
en kreeg thuis zo links en rechts op een miljoen plaatsen in Portugal een standbeeld.
In Sines is hij geboren en in de schaduw van zijn standbeeld zaten
Nieke en ik te genieten van het uitzicht op de baai en alle rust die daar te bekijken was.

Het strand begon er steeds witter en mooier uit te zien. Zouden we nog? Het was niet ver.
Maar wel diep, heel die trap af  En de boodschappen moesten weer mee naar boven ook … we waagden het er op.

We kwamen voorbij het huisje van het agentschap. (Zou hij zijn bankkaart al terug hebben?)
De agent stond buiten op het balkon te telefoneren. Wij wuifden naar hem en hij naar ons.
Hoe idyllisch
… stond buiten op het balkon omdat hij een flutmerk van telefoon heeft en de ontvangst binnen op geen knijt trekt.
Hoe prozaïsch.
… stond buiten op het balkon met de kaptein te telefoneren om te vragen of wij twee wat langer mochten wegblijven.
Hoe slim.
… stond buiten op het balkon en wij vergaten te vragen of we onze boodschappentassen daar efkes mochten afzetten.
HOE DOM.

Beneden aan het strand ging Nieke alvast haar postkaarten zitten schrijven,
zodat ze die kon meegeven vóór het schip vertrok. Dat had zij goed bekeken.
Ik ging pootje baden, schelpjes rapen en keien verzamelen. Die moesten nog allemaal mee naar boven ook.
Ze waren te mooi om te laten liggen, en daarbij, ik had ze nodig voor de grote plantenbak in de mess.
De plantenbak van de mess is een verhaal voor de volgende brief. -maar daar had ik al over verteld, tekst 139. schip 24 brief 06 

Onze postkaarten heb ik raprap staande geschreven. Ze zijn bijna niet leesbaar. En toen ik op weg was naar boven
om ze te gaan afgeven, sloeg het machien aan. Toen wist ik dat de agent al van boord was en dat ik nog maar eens
te laat was met de post. 't Is niet de eerste keer hè. Zodus … als ge Portugese postkaarten krijgt uit Noorwegen
is dat misschien wat ongewoon, maar voor mijn doen niet ongebruikelijk. Als gr begrijpt wat ik bedoel.

Vanavond komen we aan in Monstad, Noorwegen. Dan moet al onze post boven gereed liggen bij de Kaptein.
Nu hoop ik dat LM zijn certificaten hier toegekomen zijn bij de agent ter plaatse.

Ziezo, dat was het voor deze keer.

https://nl.wikipedia.org/wiki/Bartolomeu_Dias , https://en.wikipedia.org/wiki/Vasco_da_Gama , https://en.wikipedia.org/wiki/Westerlies#/media/File:Map_prevailing_winds_on_earth.png

20-02-2020 om 00:00 geschreven door maart

Aan boord van dit schip waren LM en ik voor een tweede maal.
De eerste maal was in '93-'94, schip 24. Het schip met de 'short story' aan de lift.
Vanaf nu hadden we een laptop bij. Eindelijk. LM over de streep trekken was het moeilijkste.
Toen ik later zijn administratie voor mijn rekening nam begreep hij (eindelijk) dat die laptop al veel eerder had gemogen.

Door het gebruiksgemak van de laptop worden de brieven langer, maar -heb ik de indruk-
het zijn nu minder aaneen geregen fragmenten, de brieven zijn nu meer verhalend en lezen gemakkelijker.

1995-09-06 ~ Sines, Portugal

Aan de nederzettingen in Brabant, Brussel en Limburg, gegroet.

Het is nu 20h51 en het heeft hier nog niet opgehouden. Al heel wat anders dan vanmorgen , toen ik hier raprap
een briefke schreef over de kraan van onze  wasmachine thuis. Potdorie, ik was toen gelukkig en ik besefte het niet.

Rond 09h30 ging ik dat briefke afgeven bij de vorige 2^de mecanicien en zijn vrouw, met het verzoek of zij
het wilden meenemen naar België. En posten.
LM was daar al. Wij met z'n vieren wat staan praten. Ze zouden rond 10h vertrekken, samen met
nog andere mensen die afgelost werden.
LM gaat weer naar 't machien, en ik ga naar deck 4, naar onze voorlopige cabine.
Een half uurke later hoor ik nogal wat beweging in de alleyway: wielekes van valiezen die rollen, de deur van de lift,
gedoe van 'goei reis' en zo … besluit : het buske is daar, ze zijn aan het vertrekken.
Ik wacht nog wat, om zeker te zijn, kwestie van geen opstoppingen te veroorzaken in de lift, op de trap of op andere plaatsen.
Het is hier al niet breed en als dan een paar mensen tegelijk met valiezen beginnen manoeuvreren is er al gauw
een valies of een mens teveel. Er is ooit voor minder ruzie gemaakt geweest geworden.

'k Mocht beginnen aan de verhuis, beginnen uitpakken en installeren, kortom : ikke blij, ikke volle petrol actief want
ik zou dat eens snel klaar hebben tegen dat LM 's middags boven kwam.
Op een van mijn tochten tussen deck 3 en deck 4 kom ik LM tegen. Hij zag er wat bleek uit, vond ik.
"Meiske, weet ge nu wat, ik denk dat we mijn tikketten vergeten zijn."
Hij sprak nogal stil maar ik had het toch direct verstaan en begrepen : WE ZIJN DE CERTIFICATEN VERGETEN
Dat is ongeveer even erg als de medicamenten vergeten. Sebiet sturen ze ons naar huis, in volgende haven!
En toen zag ik even bleek als LM, denk ik.
Een zin die begint met 'Meiske' betekent ALTIJD opletten geblazen.

      Certificaten of tikketten betreffen de bijkomende verplichtte opleidingen. Zoals actieve brandbestrijding bvb,
      en nog een aantal andere cursussen, maar ik weet niet meer welke. De tikketten hebben niks met het diploma te maken,
      het zijn certificaten die zeggen dat men voldeed aan de proeven van bekwaamheid.
      En waarom hadden wij zijn certificaten niet bij? Omdat mijne slimme ze in een koffertje opgeborgen had,
      los van zijn zeemansboek. Los-van-zijn-zeemansboek! Kunt ge u dat voorstellen?
      Terwijl zeemansboek + vaccinboekje + certificaten absoluut bij mekaar hoorden.
      Het zijn officiële documenten die samen gaan.

1995-09-08

We zijn ondertussen twee dagen verder en de rederij heeft de kopieën van hun kopieën van LM zijn brevetten/tikketten
gefaxt naar de agent hier in Sines. Dat zijn natuurlijk niet de officieel conforme afgestempelde en geplastificeerde
kopieën die in alle havens aanvaard worden. Als ze in Noorwegen willen moeilijk doen volgende week, dan kunnen zij dat en
dan mogen zij dat want we hebben niks te piepen zolang de officiële kopieën niet kunnen voorleggen.
Binnen en paar weken zijn we in de States en daar lachen ze er helemáál niet mee.
Ondertussen zit ik hier schietgebedekes te prevelen dat WdL het juiste koffertje intijds open krijgt, dat die certificaten er in zitten,
dat de rederij ze intijds ontvangt om door te sturen naar Noorwegen of naar de States en dat de certificaten AUB
niet verloren gaan in de post. Hoeveel heiligen moet een mens daarvoor aanroepen? Ik denk niet dat ik nog connecties heb daarboven.
Misschien helpt het dat ik hen beloofd heb dat ik met pasen een eitje zal branden voor hen. Of hoe gaat die omkoperij nu al weer?

Een beetje over het schip vertellen : het is er allemaal nog. De keuken, de laundry, de lift (een lift die wérkt), de ditjes en de datjes.
In de cabine is wel een en ander veranderd. Niet de kleur van de schotten, maar om u een voorbeeld  te geven,
ik had hier een stukske geel koord laten liggen in de schuif. In nylon, rekt niet en neemt geen water op. Ge kent dat wel,
te goed om weg te doen en het zou nog eens van pas kunnen komen. Awel, da's weg. Spijtig hè.
Verder is alles goed met ons. En met u?

De TV is gerepareerd geweest. De auto's veranderen niet meer van kleur terwijl ze over het scherm rijden,
de mensen zijn niet groen meer en de bomen niet meer paars. Én er staat nu een video. Had ik dat geweten, dan
hadden we een paar videobanden meegebracht. Hier moet ergens een grote collectie zijn, maar ik moet nog gaan kijken of ze nog
op de oude plaats staat. We zijn hier afgemonsterd op 13-07-'94 en toen was de kast al vol. Morgen eens aan LVE (3^de mec)
vragen of er nog bijgekomen zijn aan hetzelfde tempo van toen. Dat zouden nu dan 3 kasten vol zijn.

LVE was toen 4^de en is zopas gepromoveerd naar 3^de. Dat moet nog gevierd worden. We mogen er weer een bij zijn.
Verder hebben we opgevangen dat er nogal wat verjaardagen zijn volgende maand. De bemanningslijst is hier al geleverd maar
ik heb hem nog niet bekeken, te veel bezigheden de laatste twee dagen.

Wat een luxe dat de papieren hier bezorgd worden aan de cabine. Op schip 25 was het meestal drie keer gaan vragen en dan
vroegen ze waarom we dat nodig hadden. Vergelijken heeft nu niet veel zin meer, maar het verschil valt bijna elke minuut op.
In zoveel kleine dingen.

      We vaarden weer volgens Belgische maatstaven. Zij het onder Luxemburgese vlag, maar dat lag aan de rederij.

LM komt in vorm. Hij is wel moe, maar geen spierpijnen deze keer. Dat is veel waard, want de eerste dagen aan boord
kunnen pijn doen en de nacht dient om uit te rusten hé, niet om wakker te liggen van de spierkramp.

Nu efkes de bemanningslijst, we zijn met 24, van wie 10 Belgen, 4 Croaten, 1 Chileen, 5 Filipijnen, 1 UNO Refugee, 1 Canadees
en 2 Belgischen, Nicky en ik. Daarvan kennen we 7 mensen, onszelf en mekaar niet meegerekend.

Met de ch.steward hadden LM en ik elk al gevaren, zij het toen nog niet samen, op schip 10,
het schip waar we mekaar op twee dagen na gemiste hebben. De verhalen over toen vertel ik later wel eens.
'k Kan er nu geen papier aan besteden want we hebben maar een pak van 500 bladen bij waarvan ik gisteren al 5 of 6 verknoeid heb
door ons draagbaar printerke uit te proberen. Als ik zo blijf verder doen zitten we binnen 3 maanden zonder printpapier.

We zijn nog geen gram afgevallen, want chefke RD kookt graag. Dat is te merken aan het eten. Dat was 10 jaar geleden al een festijn.
Niet de grote tralala, dat kan niet aan boord van een vrachtschip, maar de lekker ouderwetse keuken, vol met dinges die een mens
thuis niet meer durft klaarmaken omwille van de cholesterol en het zuiver geweten. Voor efkes mag het nog.
Volgende woensdag beginnen LM & ik de selecteren wat we eten.

    9 jaar tevoren had ik met hem gewerkt, hij was de chef van de kaasplank en de ijsemmers in '86,
     tekst 008 op https://blog.seniorennet.be/_maart .

Zo'n laptop is toch gemakkelijk hè. Een mens kijkt niet meer op een paar lijnen geleuter.
Met de hand had ik al uren schrijfkramp gehad.
Voor wie dit moet lezen ligt het iets anders natuurlijk, die heeft misschien nu al hoofdpijn.

De capt is JvdM uit Zellik, Brusselaar 'Marolien' van geboorte, een échte Brusselse Ket dus.
Zijn vrouw en zoontjes waren hier gedurende de zomervakantie en ze zijn nu naar huis.
Opzij van het kasteel was een schommel gemonteerd, gemaakt van een bootsmanstoel, een paar touwen en
aan de pijperijen opgehangen met de juiste knopen natuurlijk. Het was een ongewoon zicht, een schommel aan boord van een schip.
Het leek zo'n beetje binnenvaart-achtig en huiselijk. Moet ge kind voor zijn natuurlijk, om te willen schommelen op een schip
dat de oceaan aan het oversteken is. Da's jong en dat durft nog van alles uitproberen hè, 8 jaar.
Er hing wel een net gespannen natuurlijk. Ze konden niet overboord kukelen. Niet van op de schommel, bedoel ik.

Onze travel  -de verplaatsing van thuis naar het schip- was de moeite. Van het begin tot het einde is er precies niks gewoon gegaan.
Maar dan ook niks hè. Om 08h45 waren we op Zaventem en rond 18h15 waren we aan boord in Sines.

In Zaventem zijn we Didi kwijtgespeeld. We hadden onder de grote NR10 van de inchecklaan nr10 afspraak met
de cheng LU en zijn vrouw Nieke. Wij moesten daar zéker staan want wij hadden hun vliegtikketten bij.
Daarop moesten we gaan inchecken in laan nr3.
Didi was ondertussen gaan parkeren en wist niet dat wij naar laan nr3 waren. Ik heb op uitkijk gestaan maar
we hebben haar niet meer gezien. Toen het inchecken klaar was konden we overgewicht gaan betalen aan de balie van Sabena.
Van de rederij hadden we zo'n grote gestreepte plastic waszak meegekregen met daarin post, zeekaarten en scheepspapieren.
(Niet aan gedacht dat thuis eens te wegen, gewoon uit nieuwsgierigheid).
Op weg naar de Sabena-balie : geen Didi te zien.

Toen het overgewicht betaald was werd het tijd om aan boord te gaan. Want men moet overal aanschuiven hè, en ondertussen
loopt de tijd. Onderweg naar de emigratie : geen Didi. 
We staan met 4 daar aan te schuiven in het nieuw gebouw, om naar uitgang C38 te gaan. We staan daar enkele minuten wanneer LM
ineens zegt : "Is het wel hier?" Alle vier eens goed rondgekeken: voor uitgang C38 is het nog altijd via de emigratie in het oude gebouw.
Wat een geluk dat LM het intijds gemerkt had, we hadden kunnen staan aanschuiven tot het aan ons was en ondertussen
was het vliegtuig gevlogen …  Op weg naar het oud gebouw : geen Didi.
Goed, wij zijn intijds op het vliegtuig geraakt. Is Didi eigenlijk al thuis?

Bij het opstijgen was het uitzicht fantastisch. Helder weer. Maar het voelde aan als een ritje in een boerenkar met houten wielen
over een kasseiweg die ooit door Sauwers geklasseerd geweest geworden was. Turbulente toestand.
We hebben het Atomium en De Heizel gezien van uit de lucht. En de Basiliek van Koekelberg.
Die is van daarboven even lelijk als van op de grond. 'k Zou het miniatuurke nog niet op de Monopoly willen zien staan.

Toen kregen we eten. Dat was welkom. 's Morgens thuis hadden we teveel zenuwen gehad om een hap te eten en het was
nog veel te vroeg ook. Ondertussen was het middag en de boontjes gingen er in gelijk boontjes.

De landing in Lissabon verliep beter. Dacht ik. "De piloot zet dat zacht tegen de grond hè, ge voelt er niks van" zei ik tegen LM.
Op dat moment waren we nog een paar centimeter van de grond, want de bots kwam een seconde nadat ik uitgesproken was.
"Ja hoor, heel zacht" zei LM, ondanks de bijna-whiplash. 't Is gene contraire, mijne man.

Op de luchthaven, geen agent. Hoe kan dat nu? Is het hier feestdag? Toen hij er eindelijk door kwam hield hij het bord
met de naam van het schip goed tegen zijn lijf, zodat niemand kon lezen wat er op stond. Behalve Nieke, zij had het gezien.
Wat een geluk voor ons allemaal.
Meneer de agent begint een uitleg dat we nog moeten wachten op twee mensen van de bemanning, twee Kroaten, die
binnen een uurke zullen toekomen. Ah? Goed. Dan doen we dat toch efkes! Wat is nu een uurke! Eerst bagage in de wagen zetten.
Probleem : het was een busje, zonder gordijntjes of tapijtjes, het gewoon formaat en
juist groot genoeg voor de bagage, zonder wij vier erbij.
Oplossing: wij gaan iets drinken in het café naast het kantoor ter plaatse, want eigenlijk is het niet óns probleem.

Hij heeft een wagentje versierd voor de bagage. Het ding ging door zijn bandjes ocharme, en kon ook een versterking gebruiken.
Het werd tijd om weer naar de luchthaven te gaan, de twee Kroaten gaan afhalen.
Het ene vliegtuig kwam uit Zürich, het andere uit München, met niet veel tussentijd. De agent vindt die mensen,
speelt er ene kwijt, speelt dan de andere kwijt, vindt ons terug hoewel hij ons niet kwijt was en … een meevaller:
die mannen hadden niet veel bagage bij. Dat kon dus zo mee in het busje. Het wagentje met bagage zou pas om 18h vertrekken,
in volle spitsuur en voor 22h moesten we de bagage dan niet verwachten. Hoop doet leven? Ik vraag mij af waarom.
Het zuiden van Europa is mooi, maar een mens moet zich geen illusies maken ookni. Dat was die dag weer eens aangetoond,
op verschillende manieren.

De rit Lissabon-Sines heeft ongeveer 3hrs geduurd. 'k Heb geprobeerd te slapen omdat ik niet meer dierf kijken hoe die man reed.
"Gelukkig hebben ze hier pechstroken. Wel wat smal." Dat zijn geen pechstroken, geen fietspaden ook niet. Geen ene Portugees
is zo zot om hier langs de baan te gaan fietsen. Het zijn rijstroken voor karren met muilezels van landbouwers.
Er is veel land, dus zijn er veel landbouwers en die hebben allemaal een kar met een muilezel.

LM zat in het midden, tussen Nieke en mij. Hij kon alle vreemde, grillige en eigenzinnige manoeuvres van de man zien aankomen
en kon intijds iets zoeken om zich aan vast te houden. De cheng LU zat vooraan en heeft daar intijds zijn graad, in gezag en zijn gewicht
in de schaal gegooid om een sanitaire stop af te dwingen. Ik weet niet of iemand echt naar de WC moest, maar het deed deugd
eens uit die rare stoelen te zijn. En voor cheng LU zijn bijna alle zetels te klein hè. In het vliegtuig zat hij ook al op een schuppesteel.

Terwijl we stonden te wachten op onze shore-pass komt een madam praten met de agent. Het was een tamelijk geanimeerd gesprek.
Een mooie madam met acajou haar, knap kapsel, knalgele jeans, sjieke bloes, fijn opgemaakt, ongeveer zijn (onze) leeftijd.
Het soort dame dat men eerder ziet zwaaien met een creditkaart dan met een stofdoek. Zijn lief misschien?
Het was zijn eigenste vrouw en wat ze met zoveel animo aan het vertellen was : bankaart ingeslikt. De zijne nog wel.
En dát hè mensen, dat vond ik nu eens niet erg voor het vent. Zo'n warhoofd.

Aan boord was het een Blij Weerzien, dat gepast doch ingetogen beklonken is geweest, een Oud-Vlaams scheepsgebruik.
Daarna was het hoogtijd dat we gingen eten. Er stond salade Liégeoise op het menu, een van de lievelingsgerechten van LM.
Met boontjes. En die gingen erin gelijk boontjes.
Na het avondeten ging LM nog eens kijken naar het machien, de stand van zaken in ogenschouw nemen. Eens kijken of hij
er moest van wakker liggen of niet. "'t Is er proper" zei hij achteraf. Vermits het over het machien gaat en komende van LM,
klinkt dat niet zo best. -wanneer de machineruimte proper is als een showroom, is er camouflage aan de gang  

Ik ben gaan slapen in onze voorlopige cabine. Ik wou een beetje rusten voor het gesleur met de bagage zou beginnen.
Toen ik wakker werd stond LM daar en alle bagage ook. Hij had de vier valiezen in zijn eentje naar boven gebracht.
Hij had me laten liggen want ik sliep met de dekens over mijn hoofd getrokken en als ik met de dekens over mijn hoofd lig
is dat een teken dat ik wil slapen, vindt hij, daarom heeft hij mij niet wakker gemaakt.

Dat moet ik onthouden. Een dekentje is zo rap over mijn hoofd getrokken.
Als er thuis nog eens een afwas staat leg ik alvast een dekentje klaar.
De dag daarop was donderdag, onze Eerste Scheepsdag. Verhuizen naar de definitieve cabine. Uitpakken. Liefst met bekwame spoed.
Geen 'gewone' dag dus. In de namiddag heb ik wat op de laptop gespeeld. Werken kan ne serieuze mens dat niet noemen:
terrein verkennen. Daar kruipt ook tijd in.
Gisteren was al meer een scheepsdag-in-haven. 's Middags boontjes.

De 1^ste stuur is CAR. Aan hem gaan we geen bladzijdes besteden wegens misschien niet genoeg printpapier.
't Zijn trouwens geen verhalen om op papier te zetten ookni. Nu, bij de 1^ste stuur (choff) moet een mens zijn wanneer hij overalls nodig heeft.
Ik had er 3 (of 4?) mee van vorige keer, voor het geval.

      Van het vorig schip zijn ze niet. Daar hadden ze er geen. En toen er eindelijk toekwamen was LM zijn maat er niet bij.
      Allemaal maatjes voor kleine Aziaatjes. Toen de grote maten eindelijk toekwamen, was ons contract ten einde.

Van het voorlaatste schip, dat is dit schip nota bene. Die overalls zijn dus al 2x6 maanden of langer in gebruiken geweest.
Ettelijke keren gewassen. De stof is nu baby-zacht. En misschien ook versleten. Maar goed dat ik niet direct iets weggooi hè,
of LM zat hier zonder werkkledij. Car geeft LM de grootste overalls die hij in stock heeft. Ik was ze eersteens, om het stijfsel er uit te krijgen.

Ze zijn knaloranje deze keer. Het doet pijn aan de ogen, maar het is wel de goede kleur om iemand te vinden die overboord gekukeld is,
als hij nog drijft. Het is een nieuw model en op de rug staat in het groot de naam van de rederij. Dat is zeer vriendelijk van de rederij.
Maar de overalls zijn gekrompen en van de 3 die Car gegeven heeft is er maar ene die min of meer bruikbaar is 
nadat ik het stuk elastiek op de rug er uit haalde. Er zullen grotere overalls toekomen. Ze 'zijn besteld'.
Hier in Sines zijn zojuist de zesmaandelijkse voorraden toegekomen (den bloelist = the blue list).
Als de grote overalls besteld zijn, komen ze binnen 6 maanden, dan is ons contract om hè.

Ziezo dit is het ongeveer. Voorlopig is er niet veel nieuws. LM en ik zijn nog niet aan de wal geweest.
Gisteren wilden we gaan, maar toen ging de staff (capt, cheng & choff) met de agent eten, en LM was de oppas aan boord.
Zou de agent zijn bankkaart al terug hebben?

LM mocht weg volgens cheng LU, maar dat doet hij niet graag, er moest zo eens iets gebeuren,
en dan is er geen senior officer aan boord … daar zullen de verzekeringen van smullen.
De nieuwe 4^de mecanicien was van wacht en is compleet nieuw hier aan boord. LM vond het wijzer aan boord te blijven,
want als én de cheng én de 2^de eng aan de wal zijn, naar wie moet de 4^de dan bellen wanneer hij inlichtingen nodig heeft.
Naar LVE, de 3^de ? Maar die was ook niet aan boord of onderweg naar weg!
-dat LU, chef van de mecaniciens zijnde, daar niet uit zichzelf aan gedacht heeft …?

Wat een geluk dat we aan boord gebleven zijn. De 4^de mec heeft LM nodig gehad. Hij heeft gebeld en LM
is gedurende 2hrs met die jongen beneden gebleven. Al die tijd had ik een dekentje over mijn hoofd.
Ik heb zelfs de telefoon niet gehoord.

Gisterenmorgen toen de telefoon ging om ons te wekken hoorde ik LM zeggen: " Hallo, … ja, … oké, danku."
'k Dacht: "dat doet hij toch écht goed hé, zo 't zotteke uithangen. Wij hébben geeneens telefoon."
Het was 07h en aan boord is telefoon. Dekentje of niet.

Morgen heb ik stapwerk te doen. Chocolade kopen. In Noorwegen is de chocolade stinkduur, onbetaalbaar en dus niet lekker.
En tot aan de States geraken we niet met onze voorraad omdat we er geen bijhebben. LM neemt elke middag rond 12h50,
voor hij naar beneden gaat om aan de 2^de helft van de dag te beginnen, een chocolaatje bij de koffie.
Dat is een Oud-Vlaams Scheepsgebruik.

In de namiddag de was doen. Dat is ook een Oud-Vlaams … is daar nog iemand?
Of ligt iedereen op de sofa met een zakje ijs op het voorhoofd?
Vergeet het dekentje niet. Dat is een Nieuw-Vlaams Scheepsgebruik.

19-02-2020 om 00:00 geschreven door maart

te gast bij Wim Helsen ~ Martin Heylen
met een gedicht van Edna St. Vincent Millay (vertaling door Herman De Coninck)

De spoorbaan ligt mijlen verder daarbuiten
De kamer is vol vrolijk gepraat
En toch hoor ik die ene trein die er slechts gaat
minstens tien keer per dag fluiten.

De hele nacht komt er geen trein voorbij
De hele nacht is stil van slapen en van kreunen
En toch zie ik de rode gensters uit zijn schouw
en hoor ik zijn machines steunen.

Mijn hart is vol van vrienden en van jou.
Beter gezelschap vind ik nooit meer in dit leven.
En toch is er geen trein die ik niet nemen zou,
waarheen is mij om het even.



Heylen in gesprek met Helsen:
de knop voor de ondertiteling staat rechts onderaan, het rechthoekje aanklikken.
https://www.vrt.be/vrtnu/a-z/winteruur/5/winteruur-s5a58/
11min11

Het feit van onderweg te zijn, dat er beweging in zit in het bestaan dat men gekozen heeft …
Ik zou kunnen tranen van herkenning. Om hetgeen in het gedicht staat, om hetgeen Heylen erover zegt.
'k Kende het gedicht niet, maar Edna St. Vincent Millay weet waarover ze het heeft, zij reisde veel.
'k Moet de oorspronkelijke titel nog zoeken.

De voldoening van onderweg te zijn. In de pre-LM periode, wanneer het verlof voorbij was en ik
een wachtnummer ging halen op de Pool der Zeelieden stapte ik van het Centraal Station naar de Olijftakstraat
op de cadans van https://www.youtube.com/watch?v=dBN86y30Ufc , 02min33
In de bassen hoort men een trein natuurlijk. Maar in het gitaarspel hoor ik het rollen van de golven, het wiegen van het schip.
Dat zei die tweede strofe voor mij allemaal. https://www.azlyrics.com/lyrics/willienelson/ontheroadagain.html , de tweede strofe
En dit gedicht nu ook. Helemaal.
       
Over Martin Heylen : https://nl.wikipedia.org/wiki/Martin_Heylen ,
Over Edna St. Vincent Millay : https://nl.wikipedia.org/wiki/Edna_St._Vincent_Millay ,
Over Herman De Coninck : https://nl.wikipedia.org/wiki/Herman_de_Coninck,

18-02-2020 om 00:00 geschreven door maart

1995-01-16

LM is tot 01h vanmorgen aan de verwarming bezig geweest en nu werkt ze weer. Al 19°C inblaaslucht en 18°C in de cabine.
Da's al een heel verschil hè. De mensen krijgen weer kleur op de wangen. De was zal nu sneller drogen ook.
Amai, wat een luxe, al die gewone dingen ineens weer.
Er is nog 1/5 van de lading te lossen.

Vannacht hebben ze ingebroken in de safety-locker. Er zijn 2 van die speciale flashlights weg. -voor visuele noodsignalen
En ze moeten daar ook geslapen hebben. Zij liever dan ik. De locker is een metalen hok, even koud als aan deck.
Men is er uit de wind, da's alles.

Gisterenavond belde VW. Hij had een fles champagne gekregen (van iemand van de terminal?), hij wou ze delen en
de inspecteur was er ook. LM was nog beneden in 't machien en ik lag al in bed. Ik had het juist een beetje warm gekregen.
Ik had echt niet de moed om mijn kouwe kleren weer aan te trekken. En zeker niet om kouwe champagne te drinken.
Met 't pastoorke er bij dan ook nog !?!
Een tijd geleden hoorde ik op een Engelstalige zender dat Russische soldaten vergiftigd waren met champagne.
Van waar die kwam weet ik niet meer. Nu ja, VW en 't pastoorke zijn geen Russische soldaten, dat scheelt een stuk.

        Hier is een klein geel papiertje vast geniet onderaan het blad, en daar op staat in kleine groene letters :
       "Hellep, ik vind blz 13-14-15 niet meer."
        Hierover moet ik een tussenverhaal inlassen.

Op zee bleef ik schrijven tot in de volgende haven. De bladnummering liep door. Wanneer het tijd werd om de brief
verzendklaar te maken verdeelde ik de bladzijdes over het nodig aantal enveloppen.
Er was ons afgeraden iets te posten in Constanza. De nummering zou dus doorlopen tot in Pireaus.

In Constanza kregen we af en toe 't pastoorke over de vloer, die kwam dan ongevraagd binnenwandelen
en als ik me goed herinner nog zonder kloppen ook. Hij zag me vaak zitten schrijven. Dat intrigeerde hem.
Op een dag in Constanza dalen LM en ik de trap af om aan tafel te gaan en hij komt naar boven. (Al gegeten? Kan niet.)
Hij keek verveeld dat wij nog niet aan tafel waren, alsof hij ons niet op de trap verwacht had.
En toén, Mensen Lief, toén had ik mijn ingeving moeten volgen en hem achterna sluipen,
zoals hij naar boven geslopen kwam als een jong kind dat iets van plan was, en hem stil achterna gaan.
Maar ik dacht, ach nee, inspecteurs doen zoiets niet.

Inspecteurs doen zoiets wél. Hij kwam toch ongevraagd de cabine in wanneer wij er waren,
wat zou hij niet binnen gaan wanneer we er niét waren, wanneer we aan tafel zaten bvb.
Maar we zaten nog niet aan tafel, we zijn mekaar gekruist op de trap. Mogelijk was hij iets vergeten in zijn cabine?
Maar waarom keek hij dan zo betrapt? Omdat-hij-iets-van-plan-was! : er zijn die dag drie bladzijdes brief verdwenen
uit onze cabine. Gepikt. Alsof ik over technische scheepsgeheimen zou schrijven en deze alzo melden aan de buitenwereld.
Ikke. Technisch … en wat een zielige mentaliteit, dat inspecteurke.
Gelukkig heette hij in de brieven van toen nog niet 't pastoorke. We noemden hem zo enkel onder ons.

1995-01-19, op zee

Gisteren om 18h zijn we vertrokken uit Constanza. We hebben daar 7 dagen en 6 nachten gelegen en dat was teveel.
Het is 24°C in de cabine en de deuren moeten niet meer op slot tegen de dieven. Want er is wat afgepikt geweest.
Ik denk dat er zo'n stuk of 8 lakens weg zijn. Slopen en handdoeken, nog meer gepikt.

Eergisterenavond kwam 't pastoorke met zijn staart tussen zijn benen. Gewoonlijk wandelt hij ongegeneerd binnen, nu bleef hij
aan de deur staan. Zo beleefd? Slecht Teken à Slecht nieuws: LM & ik moeten blijven tot Hadera (Israël).
Eerst laden in Puerto Bolivar, Colombia en dan lossen in Hadera, Israël. Dat maakt samen 6 weken, ik reken op 02/03 in Hadera.
Tel er nog een dag of wat bij per obstakel (Bosphorus, Dardanellen, bunkering, Gibraltar, den Atlantic in de winter, weet ik veel)
en dan wordt het 10/03, dat is 7 weken.

08h40. Lap! We liggen stil. Dat kan dus ook nog gebeuren. Op 02/01 hebben we zo gedurende 08hrs stil gelegen. Op drift.
Toen was er iets met de stoomketel. Die is nu gerepareerd. Daaraan kan het niet liggen. Liefst niet.
Voilà, het is zover : de Bosphorus is nog altijd gesloten wegens slechte zichtbaarheid.
Daarover was iets gezegd vanmorgen aan tafel. Er was al gebeld geweest met de wal.
We zijn nu in een rondje aan het varen. Tenminste, ik hoop dat het een rondje wordt, we maken  toch geen rechtsomkeer hè?
Of is het misschien omdat de inspecteur van Det Norske Veritas iets aan het controleren is?  -internationaal verificatiekantoor
Hij is een Griek/Syriër met USA nationaliteit en spreekt een aantal talen uit deze contreien.
Hij en 't pastoorke hebben danig op choff VW zijn systeem gewerkt de voorbije week.

't Pastoorke is als chef op zijn gallons getrapt omdat VW naar huis mag in Pireaus. Voor 't goed van het schip had hij gewild
dat VW nog bleef. En voor 't goed van VW zelf ???  -VW was óp en moe. Om verschillende redenen. Daar is een boek over te schrijven,
over alle heimelijke én openlijk tegenwerkingen die hem beletten zijn job naar behoren uit te voeren. Er was zelden voldoening,
omdat zijn vakbekwaamheid en zijn maatstaven telkens weer op onwil van hogerop stuitten. ('Anyway, we leave it like that')
Maar dat boek zal hij zelf moeten schrijven, sorry VW.

1995-01-21 ~ Pireaus, Griekenland

08h. Uw brief van 11/01 ontvangen.
-op deze bladzijde had ik de laatste nieuwe fantasie-handtekening van ma gekleefd. Ernaast schreef ik een commentaartje:

Wij vinden deze voorlopig de mooiste. 'k Zou er direct een bespreking kunnen bij schrijven.
Gisteravond in bed wist ik hoe die zou worden. Maar toen viel ik in slaap.
Iets als: lineair, Miró, coloriet, b'Ibeleau en zo, oercentraal en de vlucht der vogelen.

Onze volgende post zal uit Puerto Bolivar, Colombia komen.

Ze hadden het juist bij de rederij hoor, hier is wisseling van bemanning (crewchange).
Choff VW mag naar huis en zijn vervanger choff RJ had uw brief bij. Da's alles wat de crewchange betreft.
De rederij is nooit helemáál mis in haar berichtgeving, er is altijd wel iéts van waar.

Doe de groeten aan WdL & Co, wel bellen wel eens wanneer we Gibraltar passeren.

PS: ik denk dat ik weet waar die verdwenen 3 blz's gebleven zijn.
Als ik ze tussen dit en 6 weken niet gevonden heb ben ik zeker, dan zijn ze wég. Gepikt.
En ik weet al ook hoe & wanneer & waarom & door wie.

Na deze brief moet er nog een zijn, van uit Puerto Bolivar, maar die zit niet in de farde.
Ofwel is hij nooit toegekomen, ofwel heeft mijn ma hem verloren geklasseerd. Dat zou kunnen, want toen ik onlangs
vier dagen zonder PC zat heb ik een eindje vooruit gelezen en tussen de brieven van 2002 zat een brief van 1984!
Die brief zal ik wel eens inlassen. Ik verwittig dan, via de ochtendmail en ook in de intro bovenaan het blog.
En dan is er nog het verhaal over de afmonstering in Hadera. Ook obstakels en calvarie. Die tekst moet ik nog schrijven

18-02-2020 om 00:00 geschreven door maart