Cycles Bourguignon ------ Haneffe (Liége - Luik )------- Belgique

GILLET (B)

GILLET --- Atelier Gillet  ---- Herstal (1919-'60) ------ Belgique/België

Cycles et moto’s Gillet, Herstal

Herstal-lez-Liège was een smeltkroes voor een hele reeks fabrikanten van 2-wielers, gemotoriseerd of niet. De drie bekendste merken waren FN, Gillet-Herstal en Saroléa, maar er waren er nog veel meer, en niet de minste! Deze drie merken waren, in ieder geval vóór 1950, volledig onafhankelijk van elkaar. Luik was ook het centrum van de wapenindustrie.

In 1919 werd SA des Ateliers Gillet opgericht door Desire Gillet en zijn zoon Leon. Men denkt dat Herstal aan de merknaam werd toegevoegd om verwarring met het Franse merk van Rene Gillet te voorkomen. Gillet nam in 1928 de Gerkinet-vestigingen in Jeumont (Noord) van de firma Goode over om daar de productie voor Frankrijk te verhogen. Zo konden de douanekosten worden verlaagd en kon er tegen concurrerende prijzen in Frankrijk worden verkocht. Gerkinet bouwde eerder Harlette Geco-motoren die leken op miniatuur Harley-Davidsons. Van 1928 tot 1929 produceerde Gillet Herstal een driewielige auto met een motorfietsmotor.

Toen de crisis vanaf 1929 de motorfabrikanten hard trof zou het op voorstel zijn van Royal-Nord, die de werkplaatsen van Gillet de mogelijkheid bood om fietsen van eigen makelij te verkopen onder de vlag van Herstal, dat de directie van de werkplaatsen per toeval met de productie van fietsen begon. De eerste fietsen van Gillet kwamen blijkbaar pas in 1934 op de markt. Deze productie zou duren tot 1942, juist in een tijd waarin fietsen het meest gewild waren, dit vanwege het tekort aan brandstof... maar misschien ook aan rubber!

CONTINENTAL (B)

CONTINENTAL --- Deprez-Joassart   ----   Herstal ----- Belgique/ België

Het merk CONTINENTAL vinden we ook terug in Frankrijk:  Continental ( 1900 ...) - Cycles - constructeurs Goujon Frères à Angers - Maine et Loire en vanaf 1919, Ets Guillemard & Peltier, 5 rue Duboys à Angers - Maine et Loire.

LEGIA (B)

Legia Cycles et Automobiles  — merk van het bedrijf Deprez-Joassart --- Herstal ---België (1900)

ELITE (B)

Eventueel

ELITE-- Counotte   - 1931 -'32  -  Luik/Liége - België

ELITE -- Lahaye J. -- Pepinster -- België

ASTRA

Lummerzheim M.H.   -- Luik/Liége  --- Belgique/België

NEMO (B)

NEMO ---- Lummerzheim M.H.  -----Luik/Liége ---- België

(Nemo * (...1902..) , cycles Dupont Frères constructeurs 268 rue Nationale à Lille- France)

LA MEUSE (B)

CYCLE LA MEUSE ---Manufacture Belgo-Americaine de Cycles ---- Luik/Liege ----- België

STAR (B)

STAR  -- Lummerzheim M.H.  – Luik/Liége -- België

Cycles Sphinx--- Fabrication Diamond -- Liége/Luik --- Belgique

CYCLES ROC -- Liége/Luik --- Belgique

ROYAL LlEGEOISE --- Lafontaine J.  ---8 Rue Andre Dumont--- Liége / Luik  --- Belgique

Olympic

Balhoofdplaatje van fietsenhandelaar Olympic. Op het koperen plaatje staan centraal vijf grijpende ringen, twee bovenaan en drie onderaan. De ringen hebben lichtblauw, groen, donkerblauw, zwart en geel als kleuren. Hier onder staat merknaam ‘OLYMPIC’ in donkerblauwe letters. De ringen en merknaam staan op een witte achtergrond. Onderaan het plaatje staan vijf gebogen lijnen als een regenboog, in dezelfde kleuren van de ringen.

Eventueel:

OLYMPIC .......... Luik/Liège ---- Belgique

OLYMPIC SPORT .......... ? .......... ?

BAYARD (B)

SANS PAREILE - BAYARD

Manufacture Belgo Americaine ----Michaux  - Liege/Luik -- Belgique/België

DIAMOND  (B)

DIAMOND  - Brasseur Th.----- Luik/Liëge ( 1931-'32) --- Belgique/België

ELTI – Timmermans – Luik - België

Zeker drie generaties Timmermans hebben aan de Rue d’ Ansembourg in Luik Belgische fietsen gemaakt, de laatste generatie kocht echter zijn fietsframes aan bij  andere fabrikanten. Het was één van de meer dan tweehonderd kleine fietsen fabriekje uit het industriegebied van Luik, die we niet als alleen maar  een fietsenmaker met een eigen merk, maar als een heuse fabrikant met agentschappen tot bijvoorbeeld in Tongeren, 30km verderop, moeten zien. Opa Timmermans monteerde vlak voor de Eerste Wereldoorlog tinnen balhoofdplaatjes met de naam TIMMS. De zoon, Lucien zette de zaak voort vanaf 1924, hij monteerde een geëmailleerd messing plaatje met de naam ELTI. Hij voorzag het van een embleem bestaande uit een winkelhaak en een bijl. Zijn opvolger en zoon zou terugkeren naar de naam TIMM’S (1946) . hij liet plaatjes makken van bedrukt aluminium met het embleem van zijn vader een winkelhaak maar nu met twee bijltjes;  De Timmermans hebben in hun beste jaren zo’n 1200 à 1500 gemaakt.

ELTI –– Timmermans-  Liège – Belgique

Au moins trois générations de Timmerman ont fabriqué des vélos belges dans la rue d'Ansembourg à Liège, mais la dernière génération a acheté ses cadres de vélo auprès d'autres fabricants. C'était l'une des plus de deux cents petites usines de vélos de la zone industrielle de Liège, que l'on ne devrait pas voir comme un simple atelier de réparation de vélos avec sa propre marque, mais comme un véritable fabricant avec des agences jusqu'à Tongres, à 30 km. Juste avant la Première Guerre mondiale, le grand-père Timmermans a monté des plaques en étain portant le nom de TIMMS. Le fils, Lucien, reprend l'entreprise à partir de 1924, il monte une plaque en laiton émaillé portant le nom ELTI. Il l'a dote d'un emblème composé d'une équerre et d'une hache. Son successeur et son fils reprendra le nom de TIMM'S (1946). Il fesait imprimer des plaques d'aluminium avec l'emblème de son père, un carré mais maintenant avec deux axes ;  Dans leurs meilleures années, les Timmerman en ont fait environ 1200 à 1500.

DE WOLF – Delft - Nederland

Tweewielerhuis De Wolf, nu beter bekend als De Wolf fietsen heeft zijn deuren geopend in 1916.

De grondlegger van de onderneming, ‘Opa’ Anton de Wolf, is ooit begonnen met een stalhouderij met paarden en koetsen op het Noordeinde. Later kwam hij op het Oosteinde 215 terecht, de locatie waar De Wolf fietsen nog altijd gevestigd is. Anton ging hier handel drijven in huishoudelijke artikelen, zoals gieters, potten en pannen; en later kachels en haarden met toebehoren als kachelpijpen en mica kachelraampjes. Antons zoon Koos De Wolf is hiermee verder gegaan. Hij wist de zaak uit te bouwen tot een voorloper van de wit- en bruingoedzaak: er werden wasmachines verkocht, naaimachines, radio’s en televisies - en ook fietsen!

Etalage als blikvanger

In 1967 is Oosteinde 217 erbij gebouwd en is de winkel uitgebreid. De derde generatie in de vorm van Koos’ dochter Jacqueline diende zich aan. Ze ging als verkoopster in de winkel helpen en ontfermde zich over de etalage, die ieder seizoen een nieuw thema kreeg en een ware blikvanger werd. Jacquelines toenmalige echtgenoot Fred kwam ook in de winkel werken in de jaren 1980 en 1990. Hij hield zich bezig met de verkoop van fietsen en heeft zodoende de basis gelegd voor de huidige fietsenwinkel, waar men fietsen en alle toebehoren zoals onderdelen, accessoires en fietskleding kan aanschaffen. Na de overname op 1 april 2002 door Jordy en Ingrid is De Wolf fietsen zich steeds verder gaan specialiseren tot de winkel die service en kwaliteit hoog in het vaandel heeft staan.

 https://www.dewolfdelft.nl/

ELAND (NL)

Rijwielfabriek Eland was gevestigd aan de Burgwal 45 te Delft in Nederland. De oprichter was L. Rook.

Wettig gedeponeerd - inschrijving: 29 – 11 - 1937

Info: met dank aan Pro & zo B.V, Hilversum

FLORA -  Rijwielfabriek  A. ALT Leiden – Nederland

Het verhaal van de firma Alt begon in 1882, maar het draaide toen nog niet om fietsen. Grootvader Abraham Alt was smid en zijn werkplaats bevond zich aan de Mare 112 in Leiden. Toen hij overleed was zijn zoon,  ook Abraham genoemd, 17 jaar oud. Abraham junior zette daarna samen met zijn moeder het bedrijf voort. Hij was rond de eeuwwisseling begonnen met het maken van fietsen. Later kwamen twee zoons van Abraham in het bedrijf werken. De broers hadden zich voor die tijd beziggehouden met de handel in scheepsartikelen en autoaccessoires.

De firma Alt was veel bezig met het beter en comfortabeler maken van de fietsen. In het blad ‘Het leven’ van september 1915 staat de foto van vader Abraham Alt met zijn uitvinding van een fiets die werd aangedreven door twee kettingen. Aan beide kanten van een Nelson-fiets bevond zich een voortandwiel. In het achterwiel zat een mechanisme, van waaruit twee kettingen naar de voortandwielen liepen. De truc was, dat onregelmatig trappen niet mee mogelijk was, doordat de gang van de fiets door een vliegwiel in het achterwiel werd geregeld. Alle kracht van de fietsen werd zo benut, de berijder kon zo ‘met minder krachtsinspanning tegen den wind in rijden’. Met een handeltje op het stuur kon het mechanisme buiten werking worden gesteld. Productie op grotere schaal is er echter nooit van gekomen.

In 1916 werd een patent aangevraagd op een remsysteem en in 1919 werd een patent aangevraagd op een speciale slotinrichting, die werkte met twee knopjes, die in een bepaalde stand moesten worden gezet om het slot te kunnen ontgrendelen.

De productie en de afzet van fietsen verliep positief. In 1922 ontstond er een heuse rijwielfabriek. In de jaren 1920 – 1930 werden er al zo’n 1000 fietsen per jaar, van verschillende merken, geproduceerd. Er was toen twintig man personeel in dienst. Tussen het fabricage werk door werd ook nog reparatiewerk aangenomen (het inzetten van een nieuwe vorkpoot of framebuis was heel normaal in die tijd) en in de wintertijd werden er op grote schaal ook schaatsen geslepen. In een strenge winter liep dat al gauw op tot 900 paar ‘maar’ zegt hij koel. Dat lukte echter niet toen in 1939 het Nederlandse leger een groter order voor fietsen plaatste. Toen heeft Alt een paar nachten zijn bed niet gezien.

De heer R. Alt nam in 1939 het bedrijf van zijn vader over. De oorlog, die vlak daarna uitbrak, zorgde voor moeilijke jaren. De productie van fietsen nam af want materialen waren moeilijk te verkrijgen. Het personeelsaantal nam af tot acht. Na de oorlog bloeide het bedrijf weer op en  werden er nog jaren grote aantallen fietsen van hoge kwaliteit gemaakt. Het bedrijf maakte ook fietsen voor andere firma’s. Onder ander voor Van Duyn uit Katwijk (model Katwijk, circa 200 fietsen per jaar), de firma Tilburg uit Den Haag (Archipel fietsen), de firma ADEC (hiervoor werden HIMA – Het Is Maar Afval, zeiden de concurrenten – fietsen vervaardigd) en de Nederlandse Kroon (handelsmaatschappij Stokvis uit Rotterdam). De laatste tien jaar (1967 – 1977) werden ook maatfietsen en aangepaste fietsen gebouwd.

De zoons van Alt hadden echter geen zin om het bedrijf voort te zetten. Vader Alt kon hun beslissing begrijpen. Als gevolg daarvan werd der de laatste jaren niet meer in vernieuwing van het bedrijf geïnvesteerd. De heer Alt stopte er uiteindelijk in 1977, op 66-jarige leeftijd, mee. Het bedrijf heeft 95 jaar bestaan.

Bron: Theo Overvliet:  https://oudefiets.nl/publicaties/index-a-e/altopdemare/

AROFORT (NL)

AROFORT— Lange Beestenmarkt 64 Den Haag-- Nederland

Arofort was een van de kleinere merken. De heer A. Röthengatter was bedrijfsleider bij het Haagse filiaal van Jüncker en Co uit Rotterdam. De filialen  werden in 1929 gesloten en Röthengatter begon voor zich zelf later kwam ook zijn zoon in de zaak ( de exacte start datum is momenteel onbekend).

Het merk werd op 30 juli 1951 ingeschreven in het handelsregister onder het nr. 109816, op naam van A. Röthengatter.  Het adres was Lange Beestenmarkt 64 in Den Haag. Het merk  was voorzien om gebruikt te worden voor de verkoop van autopeds, fietsen en fietsonderdelen. Een jaar eerder was het ook al ingeschreven onder het nr.105503. De fietsen werden met de hand gebouwd, maar destijds had dat een andere betekenis dan nu! Het betekende in feite dat groothandels in de kalme periodes hun personeel  aan het werk zetten met het assembleren van fietsen.  Ze kochten hun fietskaders in bij framebouwers zoals De Wilde, PON of Janssen (Venlo) want het rendeerde niet om frames in relatief kleine aantallen zelf te gaan lassen, stralen, spuiten enz. Vergelijkbare groothandels monteerden  tussen de 1000 a 3000 fietsen per jaar. Ze waren lid van een grossiers organisatie en op het eind van de 60-tigerjaren was het over.