Mijn meer dan 40 jaar ervaring met tuinieren en het telen van vele
soorten (klein)fruit zonder scheikundige bemesting en - spuiten wil ik
meedelen en zelf nog bijleren.
Voor de fruitliefhebber
27-08-2007
Het verzopen Tracé
De waterafzuiging is geplaatst, maar nog niet werkzaam. Trouwens waar zou men met het water naartoe moeten, de afvoergrachten staan vol.
10 augustus. 's Morgens hoor ik de machines al bezig op de terreinen van de buren. Rond 9 u komt het geluid nog dichterbij.
Als ik ga kijken is de hoekpaal van de kippenren al verwijderd om een eik te kunnen afzagen. Ondanks het geluid laten de kippen zich niet afschrikken en willen de wijdere wereld aan die kant gaan verkennen.
Een machine is begonnen de jungle fijn te malen. De uitgeschoten herfstframbozen die al rijpe vruchten gaven, verdwijnen in het niet, evenals de bramen. Gedaan met de gele gloed van de teunisbloemen en het blauwe waas rond de grote kaardebollen. De rupsbanden ploegen op meerdere plaatsen diepe voren in de aarde. Toevallig was de vorige nacht 66 mm regen gevallen. Het record voor dit jaar.
's Nachts was ik wel even wakker geworden door een donderslag en hoorde ik de felle regen.
's Morgens vernam ik op het nieuws dat Zoersel op zijn beurt last had van de vele neerslag. De grachten staan vol.
Nadat ze bij mij klaar zijn gaat het verder naar het overlopende Schijn, een bijrivier van de Schelde, die ontspringt in de buurgemeente Malle. Bij ons is het nog maar een kleine beek. Die moerasstrook moeten ze door.
De machine is er toch niet in verzonken.
's Namiddags waren ze reeds uit het zicht verdwenen!
De foto's heb ik nu niet bij de hand, maar die komen nog.
Maandagavond
regende het en we wilden toch koken met het Namibisch stoofje.
De
jongste dochter Tinneke, die met haar man Werner twee jaar werkte in Namibië
heeft dit leren kennen bij een Duitse anthropologe, die een centrum had in
centraal Namibië.
In dit
stoofje kook je met heel weinig hout. Daarbij wordt de warmte opgeslagen in de
vuurvaste stenen wanden aan de binnenkant.
Deze
vuurtjes hebben weinig hout nodig en benutten dit ook beter. Aldus wordt de in
sommige streken schaarse bebossing gespaard.
Ik had
dit stoofje omwille van de regen onder het open afdak geplaatst.
Mijn
aandacht werd getrokken door een gezoem boven mijn hoofd.
Een
wespennest. Een gevaarlijke situatie als de wachters je ontdekken. De lamp die
ik net aangestoken had was echter de geschikte afleider.
Ik heb de
stofzuiger gehaald en daarmee de gevaarlijke beestjes afgezogen. Gevaar was
hier niet bij.
Wespen
zijn een tijdlang nuttige dieren, zolang ze broedzorg hebben. Dan brengen ze
insectenmateriaal naar het nest.
Daarna
mogen ze nog even van het leven genieten in hoogzomer en in het najaar. Dan
snoepen ze mee van de zoete vruchten en dranken.
Ik kon
het nest hier bezwaarlijk laten hangen omdat we er regelmatig langs komen. En
je moet de geit niet bij de kool zetten, in casu de druiven die er vlak naast
hangen.
Dit jaar zijn er maar weinig
vruchten, in tegenstelling met vorig jaar toen er flink gedund moest worden.
Met het zomerweer van april was er
dit jaar geen krulziekte.
Ik heb enkel 2 bladeren afgeplukt
die een gedeeltelijke aantasting vertoonden.
Op de foto ziet u vruchten van het
ras Benedicte, vier jaar geleden in
Duitsland aangeschaft. Het is een witvlezig ras. Dit zijn de mooiste
vruchten.
Ook Peregrine is een witvlezig ras.
Bij dit laatste ras was er nogal
veel Moniliarotting.
Verder heb ik nog Fertile de Septembre, een door Gembloux
gepropageerd ras. De vruchten zijn nu nog vrij klein. Pas bij het rijpen groeien ze
flink uit.
Gisteren kwam mijn goede vriend
Louis Eelen van Vorserlaar om enkele van zijn pruimen beter op naam te brengen.
Het begon al meteen met in mijn
ogen een afwijking. Van de 3 vruchten Queen
Victoria van dezelfde boom waren er twee identieke, maar de derde was
groter, mooier, dikker en smaakte ook beter.
Deze vrucht kwam waarschijnlijk
van een goed belichte tak met minder vruchten.
Van de 2 volgende, blauwe vruchten
is er een foto.
In 2001 kocht ik te Brogdale een
Avalon. Later hoorde ik dat dit een vergissing was. Men had een vrucht uit
hetzelfde nest vermenigvuldigd, maar niet de ware. Deze boom noem ik dan maar Avalon Falso.
De vruchten zijn nu nog niet rijp.
Het zijn lekkere vruchten maar niet de top als de echte Avalon die nu al een
week voorbij is.
Cambridge
Gage, een
zaailing van de Reine Claude Verte is een stuk vruchtbaarder dan de ouder. Dit
ras is gedeeltelijk zelfvruchtbaar en kan dus als enige pruim geplant worden
voor iemand die maar weinig plaats heeft. Tussen haakjes de Engelsen spreken
van Gages als wij het over Reine Claudes hebben. Sir Gage die de pruim naar
Engeland bracht uit Frankrijk gaf er zijn eigen naam aan.
De Reine Claude Verte is al een
oud Frans ras dat de naam kreeg van de gemalin, Reine Claude van koning Frans I
((1494-1547).
Deze vrucht smaakt uitstekend,
maar is toch minder zoet dan de R.C. Verte.
Denniston
Superb
ook een afstammeling van de R.C. Verte is in tegenstelling mat wat de naam zou
vermoeden slechts een vrij matig smakende vrucht, alleszins op zandgrond. Zijn
de vruchten op leemgrond beter?
Pruimen van een zware
grond smaken over het algemeen beter.
We proefden nog een aantrekkelijk
ogende Reine Claude achtige met een opvallende roodachtige blos.
De smaak is zeer goed, maar weer
niet zo zoet als de R.C. Verte.
Cambridge Gage, een zaailing van de
Reine Claude Verte is een stuk vruchtbaarder dan de ouder. Dit ras is
gedeeltelijk zelfvruchtbaar en kan dus als enige pruim geplant worden voor
iemand die maar weinig plaats heeft.
Denniston Superb ook een afstammeling
van de R.C. Verte is in tegenstelling mat wat de naam zou vermoeden slechts een
vrij matig smakende vrucht, alleszins op zandgrond.
Appels en vis eten tijdens de zwangerschap helpt tegen
allergieën en astma bij kinderen. Deze beschermende werking is waarschijnlijk terug te voeren op de krachtige
antioxidanten in appels en van de omega-3-vetzuren in vis. Dat blijkt uit
Amerikaans onderzoek dat bestond uit longfunctieonderzoek en allergietesten voor
de moeders. Als moeders tijdens de zwangerschap vier appels of meer hadden
gegeten, bleken kinderen minder vaak astma te hebben dan bij een appelconsumptie
van één per week. De verantwoordelijke antioxidanten, flavonoïden, zitten niet
alleen in appels maar ook in andere soorten fruit en in veel groenten.
Ik vraag
me af of een 'pompoen' die spontaan in onze tuin verschenen is en die ik
niet kan herkennen wel eetbaar is. Ik heb wel een aantal andere
courgettes, 'potimarrons, konkommers gezaaid, die ik wel kan herkennen, maar
die ene waarvan sprake kan ik niet thuisbrengen.
Pompoenen kweek ik al sinds 1965.
Toen kregen we van Pierre Gevaert van Lima zaad van de Japanse Hokkaido pompoen
door Osawa, de grondlegger van de macrobiotiek, meegebracht naar Sint-Martens-
Latem. Die pompoen was hoofdzakelijk groen maar ook met wat roodachtige kleur.
In 1970 met de boomplantactie
leerden we de heer en mevrouw De Belder van het Arboretum in Kalmthout
kennen.Van Jelena De Belder kreeg ik
zaad van verschillende andere rassen pomoenen.
Een belevenis om al die
verschillende vormen en kleuren en smaken te leren kennen. Maar het volgende
jaar kreeg ik nog een veel grotere diversiteit vruchten. Sommigen heel groot en
smakeloos. Mijn oorspronkelijke Hokkaido vond ik niet meer terug.
Sindsdien koop ik elk jaar nieuw
zaad, omdat ik meerdere rassen de moeite waard vind.
Elk jaar schiet er wel ergens een
pompoen spontaan op en soms zijn die meer dan de moeite waard.
Aleide bereidt de pompoenen op
meerdere wijzen: in de soep, gestoofd, gebakken, als taartbeslag, een enkele
keer gefrituurd.
Dit jaar zijn er op diverse
plaatsen pompoenen aan het groeien. Het zomerse voorjaar zit daar voor alles
tussen. De slakkeninvasie is pas daarna gekomen met de regen van half mei.
Dat maakt dat een groot deel van
de toen gezaaide rassen aan deze beestjes ten prooi vielen als nooit te voren!
Ik ben benieuwd naar de
zaailingen. Eetbaar zijn ze alleszins. Of ze ook nog lekker zijn valt af
te wachten. Soms is het vlees niet lekker, gestoofd of gebakken, maar wel best
geschikt als vulmateriaal bij een bereiding.
Ik ben eens gaan kijken
hoe ver de vruchten al ontwikkeld zijn en dat is ver. Als het een soort is met een dikke
steel en deze begint te verkurken, dan is de vrucht ver rijp.
Excalibur is niet alleen het
zwaard van koning Arthur, maar ook de naam van een prachtige pruim uit
Engeland.
Deze pruim ontstond in 1970 in het
Long Asthon Research Station uit een vrij bestoven Reine Claude dAlthan. De
introductie dateert van 1989.
Het is een grote dessertpruim,
geel-roodachtig- blauw. Het vruchtvlees is geel, middelmatig sappig en zoet met
een goede smaak. Sommigen vinden de pruim echt de top, wellicht mede omdat de
vrucht er zo groot en schitterend uitziet. Mijn kwalificatie: zeer goed, maar
Avalon vind ik nog een stuk beter.
Ik heb nooit veel vruchten.
Wellicht onvoldoende bestuiving. Algemeen geldt echter dat het ras matig
draagt. Een bestuiver is o.a. Czar. Ook op St Julien A onderstam wordt het nog
een flinke boom.
Als rijptijd geeft men eind
augustus. Vandaag 2 augustus werden de laatste geoogst.
Op de foto Autumn Bliss , momenteel de meest courante herfstframboos bij de liefhebber.
Herfstframbozen zijn een
gemakkelijk gewas. In hetzelfde jaar groeien en bloeien ze en geven ze vruchten.
De zomerframboos doet er twee jaar over. Het eerste jaar groeit de tak, die pas in het volgende jaar bloeit en vruchten geeft.
Ten eerste zijn herfstframbozen minder gevoelig voor de wortelrotziekte, Phytophtora fragariae, dan de
zomerframbozen. Ook van andere ziektes hebben ze veel minder last.
Ten tweede ze worden minder
belaagd door de merels.
Is het u al opgevallen dat de
meeste merels zich in deze periode veel minder laten zien? Ze zitten nu in hun
ruiperiode en hebben behoefte aan meer eiwitrijk voedsel. Dan laten ze de
vruchten meer met rust. Maar straks als de druiven rijpen zijn ze weer present!
Ten derde. Je hebt er minder werk
mee. Ik knip de afgedragen takken in putje winter tot tegen de grond af.De lagere rassen als Autumn Bliss (rood) en
Fall Gold (geel) behoeven geen steun. Himbo Top, Polka en Joan Squire dienen
wel gesteund te worden.
Ten vierde Je hebt over een lange
periode, tot het gaat vriezen steeds verse vruchten.
Vandaag met Paul zijn 24 jarige
boomgaard in de omgeving van het Fort van Wommelgem bezocht. Op een perceel van
20m breed en 100 m diep staat er heel wat bijeen.
Paul is begonnen met laagstammen,
waarvan er al veel verdwenen zijn. Er staan evenwel nog meerdere flinke bomen
Jaques Lebel en Bramley Seedling, doch geënt op een fel groeiende onderstam,
minstens een M7, waarschijnlijker een zaailing. In vergelijking met deze staan
andere bomen er veel meer versleten bij en dit na pas 24 jaar. Zo iets zou ik
totaal niet verwacht hebben. De grond is er wel zandig, maar heeft in de winter
geen hoge waterstand, zoals het bij mij het geval is!
Er staan 3 uitstekend geladen
noten. Een Broadvieuw op onderstam
zwarte noot. Dit is zeer goed te zien. Precies een zwarte mof onderaan.
Vincent wist te vertellen dat deze
onderstam nu verlaten zou zijn, omdat deze bomen na 20 jaar zouden bezwijken.
Deze boom is alvast een uitzondering, ondanks het feit dat een helft meerdere
jaren geleden afkraakte bij een zware storm. De Joegoslavische noot Plodowski staat er eveneens schitterend
bij; maar het ras nr 139 vande grote, Zeelandse notenkwekerVan t Westeinde is de meest kwaliteitsvolle
wat smaak en bewaarvermogen (2 jaar) betreft.
De weggevallen bomen vervangt Paul
door hoogstam.
We kwamen op het juiste moment om
zijn Avalon pruimen te proeven.
Tamelijk grote, roodblauwe vruchten met een formidabel goede smaak, uitstekende
zoet-zuur verhouding. A propo mijn exemplaar van 2001 had ook dit jaar nog geen
vruchten!
De Kempische pruim, een wortelechte zaailingpruim die hij van mij
kreeg, hangt overladen vol en begint te rijpen. Het verwonderde mij dat de
vrucht van zon overladen boom toch nog behoorlijk smaakte. Het vruchtvlees zit
wel zeer vast aan de steen.
Praktisch alle peren zijn er
uitgevallen. De uitzondering is hier de Marguerite
Marillat, die er gezond bijstaat. De reden waarom de peren het niet deden
is waarschijnlijk te zoeken in het vroegere gebrek aan bemesting. Dat is nu
geen probleem meer sinds een kennis paardenliefhebber hier de mest kwijt kan.
Bij de appels begint de Gravensteiner al iets te rijpen. Een
gevallen vrucht smaakt al vrij goed. Ergens las ik dat de oorspronkelijke
vrucht beter is dan de mutant, de Rode
Gravensteiner. Deze laatste heb ik staan en vind ik een lekkere, vroege
herfstappel.