A.V.E. (B)

A.V.E. --- Vaneenooghe Odiel------ Ruiselede  (1934- )-- België

CYCLES M BONTE  (B)

CYCLES M BONTE  -- Steenbrugge-- België

Steenbrugge is een wijk in het zuiden van Assebroek, een deelgemeente van de Belgische stad Brugge.

AVR (B)

AVR ---- - A. Van Raepenbusch --- Brugge -- België

Rijwielen A. Van Raepenbusch

Balhoofdplaatje van fietsenhandelaar Rijwielen A. Van Raepenbusch uit Brugge. Het koperen plaatje heeft een omranding van goudkleurige krullen en siermotieven allerhande. De motieven hebben een zilverkleurige achtergrond. Centraal is er een rood vlak, met bovenaan opschrift ‘RIJWIELEN’ in gouden letters. In het midden is er een zilverkleurig vlak met bovenaan een rode kroon met gouden accenten. Eronder staan in rode letters de initialen ‘AVR’. Onderaan staat in het rode vlak merknaam ‘A. VAN RAEPENBUSCH’ en plaatsnaam ‘BRUGGE’ in gouden letters onder elkaar.

hoogte: 6.9 cm

breedte: 3.9 cm

diepte: 1.6 cm

materiaal: koper

opschrift: RIJWIELEN

opschrift: AVR

opschrift: A. VAN RAEPENBUSCH KOERS.                                                Info: Museum van de Wielersport

opschrift: BRUGGE                                                               

VENETIË VAN HET NOORDEN (B)

Venetië van het noorden  -- Brugge ---- België

VENETIE V.H. NOORDEN W-VI.  Rijwielgroothandel Brugge/Bruges

VENISE DU NORD W-VI. Rijwielgroothandel Brugge/Bruges

De term Venetië van het noorden verwijst naar verschillende steden in Europa die veel kanalen hebben, waardoor ze veel lijken op de Italiaanse stad Venetië, dat bekend staat om zijn vele kanalen, waaronder het Canal Grande. Een van die steden is Brugge.

TORNADO (B)

TORNADO ----------- Proot G.------ Brugge/Bruges ---- België

LEA (B)

Cycles LEA --- Eric Proot--- (1934 – 2017)---Brugge/Bruges---- België

Cycles LEA, fietsfabrikant uit Brugge.

hoogte: 6.2 cm

breedte: 3.2 cm

diepte: 1.5 cm

materiaal: koper

opschrift: J M

opschrift: THE CYCLES

opschrift: LEA

opschrift: DEPOSE

MAIN D’OR (B)

Main d’Or --- Brugge ---- België

Main d’Or (in het Vlaams Gouden Hand) was een fietsenmakerij van Jules Versaevel in de Gouden Handstraat te Brugge. Omstreeks 1935 werd het merk Main d’Or overgenomen door Kessels in Oostende. Kessels liet zijn koerskaders bouwen door Van Eenooghe.

UILENSPIEGEL (B)

Fietsmerk – Uilenspiegel --België

Tijl Uilenspiegel (Duits: Till Eulenspiegel) is een personage uit onder meer de Duits-Nederlandse folklore. Volgens de Duitse sage van rond 1500 was Uilenspiegel een schelm die vrij als een vogel in de veertiende eeuw door Duitsland trok en iedereen voor de gek hield met zijn streken.

De Belgische    schrijver Charles De Coster herschiep Tijl Uilenspiegel 1867 in de roman La légende et les aventures héroiques, joyeuses et glorieuses d'Ulenspiegel et de Lamme Goedzak au pays de Flandres et ailleurs (De Legende van Uilenspiegel). In dat verhaal is hij een zestiende eeuwse Vlaamse vrijheidsstrijder, mogelijk een nazaat van de vorige Uilenspiegel, die aan de zijde van de geuzen tegen de Spaanse overheersing vecht.

https://nl.wikipedia.org/wiki/Tijl_Uilenspiegel

https://www.vlaams-historisch-archief.org/tijl-uilenspiegel/

MELIOR (B)

Cycles MELIOR ---Proot R--  Brugge/Bruges --- België

Rijwielen DE VOS (B)

DE VOS --- HANDZAME--- België

Rijwielen De Vos Fietsen had twee logo's, eentje met een vos en eentje met twee handen in elkaar. Devos was een klinkende naam in wielermiddens. In 1955 was er zelfs even een ploeg, Devos Sport, met onder meer Robert Nolf in de rangen. Rik Van Steenbergen en Rik Van Looy waren er zelfs ooit klant.

https://westhoekverbeeldt.be/ontdek/detail/3c403f3c-bbc6-11e3-ba55-eb0b982e8ca1

Balhoofdplaatje van fietsenhandel Devos uit Handzame.

hoogte: 6.5 cm

breedte: 3.5 cm

diepte: 1.3 cm

materiaal: metaal

opschrift: DEVOS

opschrift: HANDZAME                                                                                          Info KOERS. Museum van de Wielersport

AS-THOR (B)

AS-THOR   ---------------Torhout /Thourout ----- België

MARCEL BUYZE (B)

MARCEL BUYZE Cycles Desmul Torhout/Thourout -----België

THORWALD (B)

Thorwald – A. Impe  -- Torhout/ Thourout  -- België

Fietsen Ampe dat opgericht werd door Alphonse Ampe bestond sedert 1936 en werd op 1 februari 2022 overgenomen door Cool Electro Cycles.

THORIA (B)

Balhoofdplaatje van fietsenfabrikant Thoria uit Torhout.

Thoria ---Roelens R.  – Torhout/Thourout-- België

DE KAMPIOEN (B)

DE KAMPIOEN Cycles ..........  Zedelgem -- België

U.P. (B)

U.P. Cycles ----------- Zedelgem -----------België

ZEPHYR (B)

ZEPHYR-- Claeys Remi ----( submerk Superia)   ---  Zedelgem---- België

VELO MOTO (B)

Balhoofdplaatje van fietsenhandelaar Velo Moto. VELOMOTO was een submerk van Claeys Remi (SUPERIA)  Zedelgem - België

SUPERIA (B)

Superia-------Remi Claeys---------Zedelgem---- België

Superia was een Belgisch merk van o.a. bromfietsen en fietsen, de bedrijfsleider was Remi Claeys (Zedelgem 29 september 1897 – aldaar 24 november 1974). Het merk was gesetteld in Zedelgem en Lichtervelde en kwam voort uit het bromfietsmerk Flandria, dit na een dispuut tussen de broers Aimé en Remi Claeys.

De tweede zoon van de Zedelgemse hoefsmid Ludovicus Claeys (1846-1913) richtte in 1897 het Rijwielenbedrijf Claeys op en liet het in 1906 over aan zijn broers Aimé, Alidor, Remi en Jerome. Zij gaven het op 13 augustus 1924 de naam VGN Claeys Gebroeders. Ze produceerden op artisanale wijze rollend speelgoed, kinderwagens, fietsen en bromfietsenn dat gebeurde onder het merk De West-Vlaamse Leeuw. Toen ze begonnen in de rijwielindustrie, introduceerden ze de merknaam Flandria. Buizen die een belangrijk deel waren, kochten ze bij derden.In 1949 richtte Remi zijn eigen buizenfabriek op en nam zo de toelevering in eigen handen. Tussen de spoorweg, het station en de Kortemarkstraat in Lichtervelde vond hij vrije percelen bouwgrond. Op 25 april werd het machtigingsbesluit voor de fabrieksbouw afgeleverd en kreeg hij ook de gemeentelijke goedkeuring.

Een ruzie met broer Aimé zorgde in 1956 voor een breuk in de Zedelgemse fietsenfabriek. De ontbinding van de VGN gebeurde op 3 november 1956. Daarna produceerde Aimé verder onder de naam "Flandria", terwijl Remi het type Flandria-bromfiets, de "Superia" als label gebruikte.

In het fabrieksgebouw in Zedelgem werden de poorten dicht gemetseld om zo het fabrieksgebouw op te delen in twee. Remi Claeys bouwde aan zijn deel een nieuwe fabriek en gaf ze de naam Superia. De fabriek in Lichtervelde bleef in zijn handen. Beide broers voerden een concurrentieslag in de rijwielsector. Wielercoryfeeën Briek Schotte, Walter Godefroot en Freddy Maertens maakten Flandria wereldberoemd. Rik Van Steenbergen, Eddy Merckx en Patrick Sercu koersten voor Superia. Als Rik Van Looy in 1963 zijn contract ondertekende met de wielerploeg Solo-Superia, was dat in aanwezigheid van de familie Claeys.

De feitelijke vennootschap van het echtpaar Remi Claeys en hun kinderen omvatte dus twee ondernemingen: de “Buizenfabriek Remi Claeys” in Lichtervelde en de “Superia” te Zedelgem.

Er waren nog banden tussen beide fabrieken, men kon in Zedelgem achterom van de ene fabriek in de andere.

In 1968 vormde de feitelijke vennootschap zich om van de “Buizenfabriek Remi Claeys” in Lichtervelde en de “Superia” in Zedelgem tot een naamloze vennootschap met de naam “Werkhuizen Remi Claeys” (in het Frans “Ateliers Remi Claeys”) met de maatschappelijke zetel in Lichtervelde, Kortemarkstraat 32.

Naast bromfietsen en fietsen werden er bij Superia ook triporteurs, kinderwagens en rollend speelgoed gemaakt zoals driewielers en trapauto's.

De fabriek bestaat nog en produceert o.a. verwarmingsradiatoren aan de Remi Claeysstraat in Zedelgem. De fietsafdeling bleef productief tot in 1987.Tot op heden maakt de Superia radiator afdeling onderdeel uit van de Vasco-Group.

Bron: Wikipedia

Balhoofdplaatje van fietsenfabrikant Superia uit Zedelgem. Het koperen plaatje wordt afgetopt door een kroon met rode accenten. Bovenaan bevindt zich op een wit tekstkader een opschrift met de merknaam in rode letters. Centraal staat er een witte driehoek afgebeeld op een donkerblauw vlak. Over de driehoek loopt een uitgestrekte leeuw. Onderaan bevat een wit tekstkader de naam van de vervaardiger, in rode letters. Er net onder is er een opschrift dat verwijst naar een plaatsnaam.

hoogte: 7.3 cm

breedte: 3.8 cm

diepte: 1.1 cm

materiaal: koper

opschrift: SUPERIA

opschrift: REMI / CLAEYS / ZEDELGEM

opschrift: M D

RICHARD DEPOORTER (B)

Richard Depoorter ----- Ichtegem ----- België

Richard Depoorter (Ichtegem, 29 april 1915 - Wassen, 16 juni 1948) was een Belgische wielrenner. Hij was beroepsrenner van 1937 tot 1948. In 1943 en 1947 won hij Luik-Bastenaken-Luik en in 1946 behaalde hij het eindklassement van het "Omnium van de Weg" in Namen.

Hij stierf op 16 juni 1948 in de Ronde van Zwitserland nadat hij in een tunnel werd overreden door een volgwagen. Bij de autopsie werden meervoudige breuken en bandensporen op zijn lichaam vastgesteld. De volgwagen werd bestuurd door Louis Hanssens, en onder de passagiers was ook Lomme Driessens. De chauffeur werd later veroordeeld. De dood van Richard Depoorter is omgeven door mysterie.

Met een jaarlijkse koers, de Grote Prijs Richard Depoorter wordt zijn naam in Vlaanderen levend gehouden.

Geschiedenis

Richard Depoorter was een stille West-Vlaamse jongen uit Ichtegem met een opleiding tot banketbakker, zijn opleiding volgde hij in Roubaix. Dat laatste was zeker niet de aanleiding dat hij op de koersfiets stapte, maar het had gekund. Het was zijn dorpsgenoot en Flandrien Jules Vanhevel die in zijn gloriejaren de wielerkoorts deed ontvlammen bij Poorterke. Met vader ging hij naar de plaatselijke rijwielhandel Debou. Daar kocht hij zijn eerste koersfiets en stal onderweg ook het hart van de dochter. Op een verlofdag tijdens zijn bakkersopleiding nam hij deel aan een kermiskoers in Ichtegem en reed er met de besten naar de meet. Zonder enige ervaring was hij kansloos in de sprint en werd zevende.

Ongeveer gelijk met de opkomst van het nationaalsocialisme in Duitsland kreeg de carrière van Depoorter vorm. Belgisch kampioen bij de Junioren in ’35, een aantal ereplaatsen in 1938 bij de elite en niet te vergeten een huwelijk met Marthe Debou, de dochter van de fietsenmaker. Na zijn huwelijk werd hem het fietsenfabriekje “SUPER” (te Ichtegem) in de schoot geworpen, hij verdiende behoorlijk wat geld. Het leven lachte hem toe, maar …..

Mei 1940, de Tweede Wereldoorlog brak uit. Richard moest onder de wapens. Het dramatische verloop van de Duitse invasie is gekend,  Richard kwam terecht in de slag om Oostwinkel, daar boden de Belgische eenheden drie dagen heftig weerstand tegen het dominante Duitse leger. Hij werd gevangengenomen en op transport gezet. De associatie trein was logisch, maar deze lading krijgsgevangenen werd ingescheept in de Rhenus 127, een binnenvaartschip. Ter hoogte van Willemstad in Nederland liep het schip op een Duitse mijn en zonk. Zo eindigde het leven van minstens tweehonderd van de twaalfhonderd opvarenden van de Rhenus. Enkele overlevenden slaagden erin de wal te bereiken en te vluchten, de overige gevangenen werden een dag later met een nieuw schip alsnog op transport gesteld. Onder hen ook Richard Depoorter. Na ternauwernood nog een treinongeluk overleefd te hebben nabij Koningsbergen kwam hij in 1942 terug thuis en maakte er voor het eerst kennis met zijn dochtertje Lilianne. Het was een fijn weerzien met zijn gezin. Kort nadien werd zijn tweede dochtertje Jeanette geboren.

Onder het motto Panem et Circenses (brood en spelen) probeerde de Duitse bezetter het volk tevreden te houden,  er mocht volop gekoerst worden in Vlaanderen. Richard Depoorter stapte weer op de fiets en won in 1943 voor Briek Schotte en Stan Ockers, toch niet de minsten, Luik-Bastenaken-Luik. Met een tweede overwinning in La Doyenne in 1947 wist de bescheiden Depoorter de Belgische wielerbond te overtuigen om hem het jaar daarop mee te nemen naar grote buitenlandse rondes. Voor ’48 stonden de Ronde van Luxemburg (derde plek), de Ronde van Zwitserland en de Tour de France op zijn programma. Die laatste zou Richard niet halen.

Na drie etappes in de Ronde van Zwitserland 1948 stond Richard Depoorter tweede achter de Zwitser Ferdi Kübler. Die dag, 16 juni, reden ze van Thun naar Altdorf. De eerste bergetappe van deze editie, met onder meer de beklimming van de Süstenpas.  Richard was van plan die dag zijn slag te slaan maar Kübler doorzag zijn tactiek. Kübler koos de beste verdediging en trok vanaf het startschot samen met Robic ten aanval. Op de top van de Süstenpas hadden achtervolgers Ockers en Depoorter nog maar een geringe achterstand van iets minder dan drie minuten op de koplopers en zetten alles – letterlijk alles, zal later blijken – op alles om er in de afdaling bij te geraken.

Vanaf hier wordt het verhaal mistig (in tegenstelling tot de omstandigheden op dat moment, want die waren goed: bewolkt maar droog). Naar verluidt schampte Depoorter een sneeuwwal en moest Stan Ockers wat lengtes toestaan. In een verslag staat te lezen dat bij deze aanvaring het stuur van Depoorter scheef sloeg en dat zijn remmen beschadigd waren. Om Ockers bij te halen en de achtervolging op Kübler en Robic te hervatten stortte  Depoorter zich met een overdaad aan adrenaline in de afzink. Nabij het dorpje Wassen (broedergemeente van Ichtegem) moesten de renners door de onverlichte Scheitel-tunnel, in de tunnel lag ook nog een verraderlijke bocht. Met 70 per uur schoot Depoorter de donkere tunnelmond in. Aan de andere kant werd hij door verzorger Lomme Driessens en Francis Péllisier naar buiten gedragen. Dood! Amper 33 jaar, hij liet twee dochters en een zwangere echtgenote na.

Het politierapport beschreef het als een jammerlijk ongeluk. Koblet, de eerste renner die het ongeluk passeerde wist van geen auto. Onderzoek van de fiets indiceerde geen defect aan stuur of remmen. Willy Depoorter, de broer van Richard, sprak van een aanslag. De tubes rondom de wielen van zijn broer waren niet vastgelijmd. Zeer ongebruikelijk en levensgevaarlijk in een bergrit met afdalingen. Hij vermoedde een complot: Kübler moest winnen. De Belgen waren betrokken in dit complot. Willy eiste een lijkschouwing en de heropening van het onderzoek. Wat bleekt? Op de koerstrui van Depoorter stonden bandensporen. De lijkschouwing wees uit dat zijn broer was overleden aan de gevolgen van een ingedrukte borstkas. Richard Depoorter was in de tunnel overreden door zijn eigen ploegleiderswagen. Chauffeur en manusje-van-alles Louis Hanssens zweeg in alle talen. Lomme Driessens wist van niets: “Ik lag op de achterbank te slapen”! Bijrijders Jean Leuilliot (journalist) en Charles Smulders (zoon van de voorzitter Belgische Wielerbond) konden of wilden niet voor opheldering zorgen.

De uitvaart van Richard Depoorter zorgde in Ichtegem voor een nooit geziene volkstoeloop. Er werden over het drama tientallen liedjesteksten geschreven. Willy bleef bij zijn mening. Het was geen ongeluk, hield hij vol. Na 10 jaar procederen werd Hanssens veroordeeld tot 6 maanden gevangenisstraf voor “onachtzaamheid”. Hij zou zijn straf niet uitzitten en zelfs geen dag in het gevang doorbrengen. Kort voor hij achter de tralies moest overleed hij. De enige straf voor Lomme Driessens was een nieuwe bijnaam: Lomme de slaper. Normaal altijd een woordje klaar, maar zodra de naam van Richard Depoorter viel zweeg Driessens, en dat tot in zijn graf.

Op 16 juni 1998 – vijftig jaar na Richard Depoorters dood – werd in de tunnel op de Sustenpass een marmeren gedenkplaat te zijner ere onthuld. De tunnel heette sinds die dag de Depoorter-tunnel. Depoorters zoon Roland bezocht de plek regelmatig, als eerbetoon aan de man die hij nooit heeft gekend: hij kwam enkele maanden na het ongeluk ter wereld.

Bronnen:

-        Bas Van Eijk

-        https://www.dcisite.be/nl/dci-steel-bikes/depoorter-3

-        https://alchetron.com/Richard-Depoorter

Het fietsmerk Richard Depoorter heeft  Richard zelf niet gekend. Zijn fietsmerk was eigenlijk een soort postuum eerbetoon, het fietsmerk Super werd herdoopt tot fietsen DEPOORTER. De fietsen  werden nog 35 jaar na het ongeval gemaakt en verkocht, toen niet meer met een koperen geëmailleerd balhoofdplaatje maar met een sticker, waar wel nog steeds het melancholisch portret van de renner op stond ( de officiële pasfoto die na het ongeval werd verspreid). De familie in Ichtegem besloot dus om de fietsen die tot dan toe “Super” geheten hadden naar hun betreurde schoonzoon te noemen. Omdat ze over de afzet nooit te klagen hadden, zijn ze er maar mee door gegaan.