Gisteren kon u al een artikel lezen in verband met de uitspraak van het TAS in de zaak Contador (Saxo Bank). Ondertussen zijn er al meer reacties. En lijken er ook gevolgen te zijn voor het team. Tenslotte nemen we het vonnis van het TAS even onder de loep.
Alberto Contador kreeg gisteren door het Internationaal Sporttribunaal TAS een schorsing van twee jaar opgelegd met terugwerkende kracht. De Spanjaard mag op 6 augustus van dit jaar opnieuw deelnemen aan wedstrijden. De overwinningen die hij vanaf 25 januari 2011 behaalde, waaronder de eindzege in de Giro, is hij kwijt. Net als de Touroverwinning van 2010. Hij verliest ook alle gesprokkelde World Tour-punten en dat zou wel eens nefaste gevolgen kunnen hebben voor zijn team Saxo Bank. Het aantal punten bepaalt immers of een ploeg in aanmerking komt voor een World Tour-licentie, één van de belangrijkste redenen waarom Lotto - Belisol de Iraniër Mehdi Sorabi binnenhaalde. Nu de punten van Contador geannuleerd worden, oppert de UCI dat ze het statuut van Saxo Bank zal herbekijken.
Overwinningen geschrapt
De punten die Contador bijeensprokkelde heeft hij onder meer te danken aan zijn eindoverwinning in de Giro d'Italia, hij zette er bovendien de negende en zestiende etappe op zijn naam. In die Giro 2011 eindigde hij eveneens op één in het regelmatigheidklassement en dat van de strijdlust. El Pistolero was vorig jaar de beste in de Ronde van Murcía (met winst in rit 2 en 3) en die van Catalonië (met winst in rit 3). In de Ronde van Castilly y León won hij de vierde rit. Hij moet ook de twee overwinningen van dit jaar inleveren, namelijk zijn zeges in de 3de en 5de etappe van de Ronde van San Luis in Argentinië. De Giro van 2011 komt nu op naam te staan van de Italiaan Michele Scarponi (Lampre). Girobaas Michele Acquarone liet weten dat een nieuwe trofee moet worden gemaakt. Daarop prijken immers de namen van alle Girowinnaars.
Ook voor de Tour, waar de basis lag van deze affaire, is dit alweer een jammerlijke zaak. De zege van 2010 gaat nu naar Andy Schleck (Radio Shack), toen renner bij Saxo Bank. Denis Menchov (toen Rabobank, nu Katusha) schuift op van plaats drie naar één en Samuel Sanchez (Euskaltel) stijgt naar plaats drie. Dat wil zeggen dat Jurgen Van den Broeck (toen Omega Pharma - Lotto, nu Lotto - Belisol) vierde wordt in het klassement. Ongetwijfeld is elke wielerfan het ermee eens dat dit geen leefbare manier van sport is: Anderhalf jaar na datum wordt de uitslag omgetoverd. Met deze nieuwe resultaten kan je ook niet echt rekening houden. Andy Schleck liet gisteren al verstaan dat hij pas zal vinden dat hij de Tour gewonnen heeft als hij in Parijs op het hoogste schavotje staat en de tegenstanders sportief verslagen heeft. Michele Scarponi reageerde gelijkaardig.
Van den Broeck wil niet veel zeggen over deze zaak. Hij geeft mee dat hij er zich niet mee bezighoudt. Of hij nu blij is met de vierde plaats? "Neen. Die koers is gereden en ik was toen vijfde, voor mij blijft het vijfde. Ik weet het fijne niet van de zaak, dus ik kan er ook geen oordeel over vellen. In het verleden zijn er al mannen geweest met sporen van besmet vlees en als dat zo is dan vind ik dat heel erg voor die jongen." En wat met het feit dat Contador volgend jaar niet mag deelnemen aan de Tour? "Ik ben niet bezig met wie er wel of niet zal zijn, ik ben gewoon bezig met die Tour en met mezelf."
Steeds meer reacties dus op de veroordeling van Contador. Tegen vijf uur gisterenmiddag plaatste Saxo Bank een bericht op haar site. Daarin werd teammanager Bjarne Riis geciteerd: "Het resultaat is uiteraard niet waar we op hadden gehoopt, maar op dit ogenblik zijn we nog bezig met het bekijken van het vonnis en de documentatie opdat we de beslissing beter kunnen begrijpen." Meer reacties vanuit het team én van Alberto Contador zelf zullen volgen op een persconferentie die de renner vanavond omstreeks 19u30 zal houden in zijn thuishaven Pinto. Contador heeft de mogelijkheid om beroep aan te tekenen bij het Zwiters Federaal Hof, maar dat kan enkele op basis van procedurefouten. Het Hof gaat niet over de grond van de zaak. In principe zou Contador ook naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens kunnen stappen. De rechtsgang is dus mogelijk nog niet ten einde.
Het vonnis
Laten we nu even het vonnis doornemen. Er wordt gesteld dat Alberto Contador een inbreuk heeft gepleegd tegen de dopingregels. Dat hij bewust doping gebruikte, stelt het TAS echter niet. De opgelegde sanctie voor Contador is twee jaar schorsing met terugwerkende kracht. Hij mag pas vanaf 6 augustus opnieuw koersen, dat betekent dat hij niet kan deelnemen aan de Tour en de Olympische Spelen in Londen. Mogelijk richt hij nadien zijn pijlen op Vuelta (18/08 - 9/09) en WK (19/09 de tijdrit en 23/09 de wegrit). De schorsing gaat overigens pas in op 25 januari 2011, want vanaf 26 augustus werd Contador voorlopig geschorst. Dat duurde tot 14 februari toen hij werd vrijgesproken door de Spaanse bond. Daardoor mogen vijf maanden en 19 dagen van de definitieve schorsing worden afgetrokken. Alle resultaten vanaf 25 januari 2011 worden geschrapt. Contador krijgt ook een boete opgelegd van 2,5 miljoen euro. Veel? Op zich wel, maar Contador heeft wel een jaarloon van 6,5 miljoen euro!
Nog even de feiten recapituleren. Op 21 juli 2010, de tweede rustdag van de Tour, werden na een controle verboden middelen in het lichaam van Contador aangetroffen. Bij analyse van het A-staal op 26 juli werd in zijn urine 50 picogram van het verboden clenbuterol gevonden. Een minimale hoeveelheid. Hij wijt dit aan het eten van een vervuilde biefstuk. Zowel de avond voordien als die middag had hij van eenzelfde stuk vlees gegeten. Een andere renner van Astana die ook werd gecontroleerd op 21 juli is niet betrapt, hij had volgens Contador niet hetzelfde genuttigd. Een ongeloofwaardig verhaal volgens UCI en WADA. De Spaanse Wielerbond sprak de renner echter vrij op 14 februari 2011, nadat ze hem eerst een schorsing van één jaar had opgelegd. UCI en WADA trokken naar het TAS. Zij brachten twee andere hypothesen naar voren: die van de bloedtransfusie en die van een gecontamineerd voedingssupplement. De procedure liep tal van vertragingen op: vertaling van documenten, betwisten van getuigen, het in vraag stellen van de TAS-rechters en overvolle agenda's van experten. Op 6 februari 2012 velde het TAS haar definitieve oordeel.
De hypothesen
Laten we de drie hypothesen eens toelichten. Alberto Contador blijft stellen dat de positieve test te wijten is aan een stuk vlees gekocht Spanje. Hoewel de hele voedselketen werd uitgepluisd tot bij de veeboer, blijft Contador de stelling naar voor brengen dat het dier mogelijk afkomstig was uit Zuid-Amerika. Dat achten de rechters van het TAS echter zeer onwaarschijnlijk. Net als de kans dat het geconsumeerde vlees clenbuterol bevatte. Zo zou het inspuiten van die substantie geen effect hebben gehad als het dier zo snel nadien was geslacht. Toch volhardde de verdediging van de renner tot het einde. Het feit dat de broer van de bewuste Spaanse veeboer in 1996 in een affaire rond clenbuterol betrokken was, werd als bezwarend feit aangehaald door het kamp Contador.
Daar wilde het TAS geen rekening mee houden. Evenmin deed ze dat als het WADA en de UCI aanhaalden dat de omgeving van Contador een aanwijzing kan zijn dat hij zich dopeerde. Ze doelden daarmee onder andere op zijn samenwerking met Manolo Saíz en het feit dat verschillende van zijn ploegmaten over de jaren betrapt waren. En dat het team Astana voorwerp van een dopingonderzoek was. Er werd ook aangehaald dat zijn initialen gevonden werden in documenten van Eufemiano Fuentes. WADA en UCI kwamen ook met concretere aanwijzingen naar voren. Volgens deze partijen waren de bloedparameters van Contador abnormaal. Het kamp van Contador probeerde tijdens het proces die bevindingen onderuit te halen. Het TAS concludeerde dat de bloedparameters onvoldoende en te speculatief waren. Een bloedtransfusie kan echter niet worden uitgesloten. Het is inderdaad, zoals de UCI aanhaalde, immers de bedoeling van dopingzondaars om zo weinig mogelijk schommelingen in hun bloedwaarde te laten opmeten. Een analyse van het gehalte aan ftalaten (additieven die worden gebruikt in plastic materiaal, zoals bloedzakjes) leek het TAS interessanter.
Op 20 juli werden in het urinestaal van Contador een heel hoge concentratie aan ftalaten gemeten. Dat kan wijzen op een bloedtransfusie. Het meten van het gehalte aan ftalaten is geen geldig bewijs daarvoor, maar kan als indicatie dienen. De clenbuterol die een dag later gevonden werd, zou dan te wijten zijn aan het toedienen van gecontamineerd plasma van een donor. De verdediging haalt aan dat ftalaten ook aanwezig kunnen zijn in voeding. Het zou volgens hen ook nogal gek zijn dat plasma van een donor wordt gebruikt die een hoog gehalte van clenbuterol in het lichaam heeft. Om 50 picogram terug te vinden in de urine van Contador zou de donor bovendien een zodanige hoeveelheid van die stof in zich moeten hebben dat er gevaar is voor de gezondheid. WADA en UCI stellen dat het echter om een opbouwende kuur kan gaan. Het TAS stelde vast dat WADA en UCI blijkbaar niet genoeg vertrouwen hadden om een aanklacht van bloeddoping in te dienen. Volgens het panel van rechters is bloeddoping een mogelijke verklaring, maar heel onwaarschijnlijk. Net zoals de hypothese van de biefstuk.
De laatste stelling is die van een vervuild voedingssupplement. Volgens Contador is dat onmogelijk omdat hij enkel hetzelfde inneemt als zijn ploegmaten waarvan niemand positief testte op clenbuterol tijdens de Tour of het seizoen 2010. Toch acht het TAS deze hypothese het meest waarschijnlijk. Er zijn namelijk voorbeelden uit het verleden van besmette supplementen, waarvan ook met clenbuterol. Zeker zijn dat dit de oorzaak is, kan het TAS niet, maar van de drie naar voor gebrachte scenario's is dit het meest waarschijnlijke. Mogelijk wilde Contador dit niet naar voren brengen zeggen WADA en UCI omdat dit meestal geen reden is voor vrijspraak. In Reyers Laat (6/02/12) opperde Michel Wuyts dat de renner de leveranciers niet naar het hoofd wil stoten omdat hij nu eenmaal goed verdient door reclame te maken voor bepaalde voedingssupplementen.
Wat nu? De relatief milde -gezien het salaris van de atleet- geldboete en het feit dat hij pas zes maanden effectief aan de kant zal staan, zijn mogelijk bedoeld om te verhinderen dat Contador naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens stapt. Benieuwd naar het vervolg. In al deze heisa is één ding duidelijk: de rechtsgang moet worden versneld. Deze zaak sleept al veel te lang aan. Dat het TAS Contador veroordeelt is jammer, aangezien het om één van de spilfiguren van de laatste jaren gaat. Alweer een Tourwinnaar die geschrapt moet worden uit de Touruitslag. Anderzijds is het wel een goed teken dat er geen angst bestaat om de grote namen te straffen en men niet enkel achter de kleine garnalen durft aan te gaan. Wat Lance Armstrong betreft zijn daar wel eens vragen omtrent gerezen. Toen na de persconferentie van EL Pistolero bleek dat Contador al in augustus op de hoogte werd gesteld van zijn positieve plas werd hier en daar geopperd dat de UCI de zaak mogelijk in de doofpot wilde stoppen. Door de beslissing van de Spaanse federatie aan te vechten bij het TAS, poetste de UCI haar blazoen wat op.
GiGiVéLo
