Deze 98ste Tour werd op gang geschoten in de Vendée. Dat is de thuisstreek van de Franse chouchou Thomas Voeckler (Europcar). Belgisch kampioen Philippe Gilbert (Omega Pharma-Lotto) had deze rit aangestipt om zo de dubbelslag te slaan: ritzege en geel. Het parcours lag hem als gegoten doordat deze vlakke rit eindigde met een kleine helling in Les Herbiers, namelijk de Mont des Alouettes (4de cat.). Die is slechts 2,2 km lang en het gemiddeld stijgingspercentage bedraagt 4,7 km. Afwachten of Phil zijn droom waar zou kunnen maken, met de conditie die hij de afgelopen maanden tentoonspreidde hadden vele volgers daar echter weinig twijfels over.
Omstreeks kwart over twaalf werd de officieuze start gegeven. Het geneutraliseerde deel liep over de Passage du Gois, een strook van 4,5 km lang die het eiland Noirmoutier verbindt met het Franse vasteland. Aan het einde ervan zou de Tour officieel van start gaan. Op weg naar de echte start reden de Franse kampioen Sylvain Chavanel (QuickStep) en de Belgisch kampioen Philippe Gilbert vooraan. Uiteraard liet ook Voeckler zich zien op de eerste rij. In het neutrale gedeelte ging André Greipel (Omega Pharma-Lotto) al tegen de vlakte. Gelukkig zonder erg.
Onmiddellijk na de officiële start ging Perrig Quémeneur (Europcar) in de aanval. De eerste ontsnappingspoging was meteen de goeie. De onbekende Fransman kreeg zijn landgenoot Jérémy Roy (FDJ) en de Nederlander Lieuwe Westra (Vacansoleil) mee. Het trio zou bijna zeven minuten voorsprong bij elkaar fietsen. In het peloton reed Omega Pharma-Lotto een heel groot deel van de koers op kop, vooral superknecht Jurgen Van de Walle. Zijn ellenlange kopbeurt was des te opvallender doordat hij ten val kwam in deze rit en zijn linkerflank geschaafd was. Zijn val kwam er op het moment dat hij zijn collega's waarschuwde voor een gevaarlijk punt... Het zou niet de enige val zijn in deze etappe, de openingsrit is traditioneel een heel nerveuze rit.
Sinds dit jaar ligt in elke rit slechts één tussensprint, maar daar zijn wel punten te verdienen voor de eerste 15 renners. Degene die als eerste passeert krijgt 20 punten, de tweede 17, de derde 15, de vierde 13 en vervolgens wordt afgeteld van elf naar één. Van de vluchters kwam Roy als eerste voorbij, gevolgd door Westra en Quémeneur. Vanaf dan was het afwachten wat de sprinters zouden doen. Tyler Farrar (Garmin-Cervélo) won de tussensprint van het peloton. Daarna volgden André Greipel en Francisco Ventoso (Movistar). Tom Boonen (QuickStep) sleepte zeven punten in de wacht, Mark Cavendish (HTC Highroad) vijf en Alessandro Petacchi (Lampre), de groene trui van vorig jaar, vier punten.
Na dit intermezzo zetten de mannen van Gilbert zich terug op kop om de kloof op de koplopers verder te dichten. Op 30 km van de meet zakte hun voorsprong onder de minuut. 10 km verder werden ze ingelopen. De ontsnapping leverde aanstoker Quémeneur alvast de prijs van de strijdlust op. Alles liep perfect volgens plan voor Belgisch kampioen Gilbert. Voor Alberto Contador (Saxo Bank) bleef echter niet alles op wieltjes lopen. Een renner raakte een toeschouwer en dat veroorzaakte een domino-effect waardoor ook de drievoudig Tourwinnaar ten val kwam en van fiets moest wisselen. Anderen die ten val kwamen waren onder andere Thomas De Gendt (Vacansoleil), Bauke Mollema (Rabobank) en Tyler Farrar. De val zorgde voor heel wat verbrokkeling. Dat Contador achterop verzeild was, inspireerde RadioShack en BMC tot kopwerk in de eerste groep. Omega Pharma-Lotto nam echter al gauw weer over met een sterke André Greipel, Jürgen Roelandts en Jelle Vanendert. Bij het ingaan van de laatste twee kilometer alweer een val. Daarbij stonden ook Andy Schleck (Team Leopard), Robert Gesink (Rabobank) en Levi Leipheimer (RadioShack) te voet. Omdat het in de laatste drie kilometer is gebeurd, zouden hij en de anderen de tijd aangerekend krijgen van het groepje waar ze voor de val bij zaten.
Zwitsers kampioen Fabian Cancellara, ploegmaat van Andy Schleck, zat wel nog voorin en hij anticipeerde op een aanval van Gilbert. Onze landgenoot pareerde de demarrage echter perfect en stak nog een tandje bij. Cancellara stond gewoon stil. Phil maakt zijn droom waar en wint een Tourrit en pakt meteen het geel aangezien het om de openingsetappe gaat. Ook het groen en de bollen zijn voor hem. En dat allemaal op de verjaardag van echtgenote Patricia. Ploegmaats Roelandts en Vanendert omhelsden elkaar toen ze tijdens hun laatste meters hoorden dat Phil gewonnen had.
Cadel Evans (BMC) finishte op de tweede plaats op drie seconden van Gilbert. Drie seconden later reed wereldkampioen Thor Hushovd (Garmin-Cervélo) over de streep. Met hem liep ook de rest van de groep binnen waarbij Jurgen Van den Broeck (Omega Pharma-Lotto) op een vijfde plaats. Andy Schleck kreeg de tijd van deze groep toegewezen. Contador kwam op 1'20" van Gilbert binnen en staat na de eerste rit al 1'14" achter op zijn grote concurrent Andy Schleck én op Van den Broeck. Alles moet uiteraard nog beginnen zoals Bjarne Riis, de teammanager van Contador aangeeft, maar het is toch geen goede uitgangspositie. Contador is niet de enige klassementsrijder die tijd heeft verloren in de openingsetappe. Dat geldt eveneens voor Samuel Sanchez (Euskaltel) die vorig jaar vierde eindigde. Roman Kreuziger (Astana) verloor zelfs al 1'49" op de broertjes Schleck en onze Van den Broeck.
(Foto's: www.sporza.be)