van een kruisbestuiving gesproken Van Goethe naar Dukas naar Disney : in 1797 een verhalend gedicht, in 1875 een compositie en 1940 een tekenfilm. Dat idee heeft de tijd gehad om te evolueren hé. En te rijpen.
"De tovenaarsleerling is een ballade van Goethe, geschreven tijdens diens verblijf in Weimar in 1797.
Het verhaal begint met de oude tovenaar die zijn werkplaats verlaat. Hij laat zijn leerling achter met corvee, vervelende dagelijkse schoonmaakklusjes. De leerling wordt al gauw moe van het telkens water halen om een ketel te vullen, en hij betovert daarom een bezemsteel om het werk voor hem te doen. De leerling is echter nog niet volleerd en kan de bezemsteel niet in bedwang houden. Al gauw ligt de vloer helemaal onder het water. De leerling beseft dat hij de bezem niet kan doen stoppen, omdat hij de toverspreuk daarvoor niet kent. Wanhopig splijt de leerling de bezem in twee delen met een bijl, maar elk van de stukken pakt weer een emmer en gaat door met water halen, vlugger dan eerst. Als alles verloren lijkt te gaan in een enorme vloedgolf, komt de oude tovenaar terug. Hij breekt de betovering en alles komt weer goed.
In de oude versies van het verhaal is de tovenaar heel boos en wordt de leerling door de tovenaar verbannen. In de versie van Goethe is de tovenaar geamuseerd door de les die de leerling heeft geleerd, dat met magie voorzichtig omgegaan moet worden, en krijgt de leerling een bolwassing." (…)
"De ballade over de tovenaarsleerling inspireerde de Franse componist Paul Dukas in 1897 om een symfonische versie te maken, getiteld L'Apprenti sorcier."
"Deze muziek inspireerde vervolgens Walt Disney voor een van de delen uit zijn film Fantasia uit 1940. In deze film speelt Mickey Mouse de rol van tovenaarsleerling (…) "
Na afloop van het filmpje schudden Mickey en dirigent Leopold Stokowski, beiden in silhouet, elkaar de hand.
klank niet te luid zetten, https://www.youtube.com/watch?v=2DX2yVucz24 09min41
'k Schat dat ik een jaar of twaalf was toen ik de film Fantasia voor een eerste keer zag en ik was toen danig onder de indruk van dit fragment, vooral door het slot, dat Mickey de hand van de dirigent kon schudden. De vermenging van magie en realiteit, die schemerzone vind ik nu nog altijd interessant terrein.
https://nl.wikipedia.org/wiki/De_tovenaarsleerling_(ballade) , Goethe 1797 https://nl.wikipedia.org/wiki/Paul_Dukas , symfonisch werk, 1875 https://nl.wikipedia.org/wiki/Fantasia_(film)#De_Tovenaarsleerling , fragment uit Fantasia 1940 https://nl.wikipedia.org/wiki/Leopold_Stokowski#Woordgrapje_van_Mickey_Mouse , deze scène werd er later uitgeknipt m - blog-02/2018, voor YvL e.a.
|