krokus >< herfsttijloos & colchicine
Al vind ik botanische prenten fascinerend, plantkundig ben ik een dummy, altijd geweest. Bij heideroosje denk ik aan gejodel, of moet dat alpenroosje zijn?
Het is februari. De dagen zijn nu merkbaar langer. De krokussen komen uit. De échte krokussen, die mét blaadjes, op de afbeelding links.
Want er zijn ook krokussen zonder blaadjes. Die bloeien in de herfst. Ze heten herfsttijloos. Veel mensen weten dat. Of iedereen weet dat. Ik weet dat nog maar pas. Die krokus-zonder-blaadjes, staat bij herfsttij in de voortuinen hier beneden. In de herfst dus.
Tot vorige herfst wist ik niet dat het een totaal andere soort bloem was en ik had een beetje medelijden met die kale puntige krokussen. Zo van : ocharme, ze hebben zich van jaargetijde vergist. De seizoenen liggen overhoop en die arme knollebollekes weten niet meer wanneer ze moeten uitkomen. En nu hebben ze niet genoeg energie over om hun blaadjes groen te houden. Nu zijn het kale bloempjes. Zie ze daar nu staan in de kou, de arme, dappere sukkeltjes. En ik verzon zielige verhaaltjes die geen kind ooit mocht lezen omdat ze te droevig waren. ‘k Ken niks van planten en bloemen, maar dat belet me niet om er op los te fantaseren hé. Dank zij de benaming die ik toevallig te pakken kreeg kon ik beginnen opzoeken over die eigenaardige herfstbezoekers in de voortuinen hier beneden. 'k Heb ondertussen van alles gevonden over de bloem in kwestie. Wat een giftig plantje is die herfsttijloos zeg! Ik voel niks van medelijden nog. Gewoon ALLES is giftig aan dat schepsel! Knol, bloemen, zaden …
herfsttijloos
“De herfsttijloos bevat op basis van drooggewicht zowel in de knol als in de bloemen en zaden 0,3-1,2 % colchicine, een sterk vergif. De dodelijke dosis wordt geschat op circa 20mg.Eén zaad bevat ongeveer 4 mg colchicine.
Colchicine, een alkaloïde, is een heel oud ontstekingsremmend middel dat goed tegen jicht werkt.De therapeutische breedte hiervan is echter gering. Er is dus maar een klein verschil tussen een werkzame en een giftige dosering. Ook werd de stof vroeger bij de behandeling van kanker gebruikt. Nu wordt alleen nog sporadisch de afgeleide stof demecolcine hiervoor gebruikt.
Er was een tijd dat kinderspeelgoed vooral door de natuur werd aangereikt. In de zaaddozen van de herfsttijloos rammelen de zaden. Kinderen plukten deze zaaddozen. n°9 op bovenstaande prent Het werd dan een levensgevaarlijk rammelaartje. Soms aten kinderen de zaden en overschreden de dodelijke dosis colchicine.”
Wel … droevige verhalen over de herfsttijloos moet ik niet meer schrijven, die zijn al geschreven, door de colchicine.
m - EZW-11/2014, HiH-02/2015 - alle prenten van Wikimedia - voor de volledige uitleg : http://nl.wikipedia.org/wiki/Herfsttijloos
|