WINTERTOCHT.

WC STRUCHTER BOYS.

SCHIN OP GEUL. NL.


Het lieflijke dorpje Schin op Geul ligt ten zuidoosten van Valkenburg. Een plaatsje dat we bekijken vanaf de Schaesberg of vanaf de Keutenberg een prachtig panorama is dan de beloning. In Oud-Valkenburg liggen de kastelen Genhoes en Schaloen. Naast dit laatste bouwwerk ligt het befaamde heempark "Kasteeltuin Oud-Valkenburg". Aan de andere kant van de weg biedt het bijna 2000 hectare grote natuurgebied "het Gerendal" u een ruimte van rust, flora en fauna.

Ook is in dit gebied de bekende orchideeëntuin vol zeldzame exemplaren te bewonderen. Maar vandaag is alles bedekt met een wit laagje sneeuw. We wandelen wat verder en vlug komen we in Oud- Valkenburg. Het dorp is gelegen tussen Valkenburg en Schin op Geul. De oorsprong van Valkenburg ligt waarschijnlijk in Oud-Valkenburg. De kerk van Oud-Valkenburg is gewijd aan Johannes de Doper en dateert gedeeltelijk uit de 11e eeuw. In Oud-Valkenburg bevinden zich twee kastelen, Kasteel Genhoes en Kasteel Schaloen. Wij wandelen door het dorpje en door de velden met prachtige zichten op de omgeving.

Een beetje verder komen we aan Kasteel Schaloen. Het kasteel is gelegen in de beemden van de Geul in Oud-Valkenburg. De gracht rond het woonhuis wordt gevoed met water van de molenbeek, een Geultak, die in de 16e eeuw de echte loop van de Geul vormde. Achter een poorthuis komt men op een plein, waaraan het kasteel en een voorburcht zijn gelegen. Op de molenbeek draait een, uit mergelsteen gebouwde watermolen uit 1699, de Schaloensmolen. Deze banmolen doet tegenwoordig alleen dienst als demonstratiemodel. In de kasteeltuin heeft de plaatselijke vereniging van het IVN een Limburgse heemtuin. Kasteel Schaloen wordt in 1375 in officiële akten genoemd. In 1575 werden de hoektorens, die met dit romantische kasteel door twee boogbruggen verbonden waren, toegevoegd. Het in de Spaans-Nederlandse oorlog verwoeste kasteel werd in 1656 herbouwd en kreeg de vorm van een rechthoekig huis. Het poortgebouw is uit 1701. Verdere uitbreidingen kwamen in 1721 en 1738 tot stand. Het kasteel is in 1894 in neogotische stijl gerestaureerd. De laatste adellijke bewoner heeft tot 1934 in het kasteel gewoond. We wandelen de dreef af en komen aan de Slothoeve, 1701 en later, omgeeft drie zijden van een zeer breed voorplein. Boven de poort een fronton en een torentje. Voor de brug naar de hoeve een rijk inrij hek met gemetselde hoekposten en vleugelstukken uit de XVIIIde . Wij wandelen even rond op het plein en keren dan terug naar het parkoers van de wandeling.

Wat verder zien we kasteel Genhoes, bestaat uit een laatgotische originele vleugel met een aangebouwde zware hoektoren (waarschijnlijk het oudste deel) en een later aangebouwde dwarsvleugel aan de achterzijde. Het geheel is uit mergelsteen opgetrokken en geheel omgracht. Het kasteel is toegankelijk via een bogenbrug naar de hoofdingang in de oudste vleugel. Deze hoofdingang is voorzien van een barokke ingangspartij. Aan de noordzijde bevindt zich buiten de omgrachting nog een kasteelhoeve. Aan deze hoeve is een inrijpoort aangebouwd voor het gehele complex. Wij zien het kasteel van aan de Geul straks na de wandeling gaan we ven van dichtbij kijken. We wandelen verder langs de Geul en zien de achterzijde van Kasteel Oost, straks komen we aan de voorkant van het kasteel. Nog wat verder wandelen we Valkenburg binnen.

Sinds 1833 is Valkenburg als toeristenplaats ontdekt. Het burchtachtige stationnetje lokte veel reizigers tot uitstappen. Ze ontdekten dan ook de indrukwekkende kasteelruïne met veel natuurschoon in de nabije omgeving. Valkenburg wordt ook wel "Bad" Valkenburg of "Mergelstad" genoemd. De warm gele kleur komt u zowel ondergronds als bovengronds in het stadje en haar directe omgeving tegen. De naam Valkenburg zou refereren aan de middeleeuwse jacht met valken, die gemeengoed was bij de adel. Belegeringen en veroveringen kenmerken de geschiedenis van Valkenburg. Toch blijft het Land van Valkenburg min of meer zelfstandig onder Brabants toezicht. Van het Kasteel Valkenburg op de Heunsberg is nu niet meer dan een ruïne over. In december 1672 wordt het verwoest door terugtrekkende Hollandse troepen, welken vluchtten voor het oprukkende Franse leger, en niet meer opgebouwd. Slechts twee stadspoorten (de Berkelpoort en de Grendelpoort) en een deel van de stadswallen overleven de vernietiging. Het vermoeden bestaat dat Diederik van Heinsberg een van de heren van deze burcht was. Vanuit de burcht werd Valkenburg vele jaren bestuurd door de Heren van Valkenburg. We wandelen weer verder en komen aan het station van Valkenburg.

Station Valkenburg is gelegen aan het traject Maastricht - Heerlen en geldt als het oudste nog bestaande van Nederland. Het uit mergelblokken opgetrokken gebouw werd ontworpen door Jacobus Enschedé en werd geopend op 23 oktober 1853. De Museumtrein van de ZLSM heeft er een loket en het heeft een gezellig buffet. Na een korte pauze in het station wandelen we verder. Valkenburg heeft verschillende grote hotels in prachtige oude gebouwen.

Wij wandelen verder en hebben een prachtig zicht op het Kasteel Valkenburg, is een kasteelruïne en tevens een van de weinige hoogteburchten in Nederland. Het kasteel ligt op de Heunsberg, een uitloper van het plateau van Margraten. Wij verlaten Valkenburg en komen langs Kasteel Oost. Kasteel Oost is een kasteel annex landhuis, gelegen aan de Oostergats bij het riviertje de Geul. Het kasteel is heeft een landhuisachtig uiterlijk in neoclassicistische stijl, ontstaan na een ingrijpende verbouwing tussen 1839 en 1840.

Het okerkleurige, in mergel opgetrokken kasteel, bestaat uit een hoofdgebouw met een voorgevel die symmetrisch is uitgevoerd en heeft een ietwat naar voren springend middenrisaliet met fronton. In de timpaan staat een alliantiewapen. De drie gebouwen, welke in een U-vorm liggen, omgeven een "cour d’honneur" die toegankelijk is van de Oosterweg via een monumentaal toegangshek geflankeerd door twee pilaren met hierop stenen leeuwen. Aan de oostzijde van het kasteelcomplex bevindt zich nog een koetshuis dat tegenwoordig als restaurant dienst doet. Wat verder komen we langs het “Geologisch Monument Groeve Kasteel Oost” Op deze plaats is in het verleden kalk gewonnen. De Kalksteen werd al voor de komst van de Romeinen gebruikt voor het bemesten (mergelen) van akkers en weilanden. Vanaf de Romeinse tijd werd deze kalksteen gebrand en gebruikt als metsel- en pleisterkalk. Door de vroegere winning van de kalksteen is hier een mooie doorsnede van de ondergrond te zien.

Nu wandelen we een heel eind langs de Geul. Opnieuw langs de andere zijde van de kastelen Genhoes en Schaloen. Weer een eind verder komen we aan de brug met de beeldengroep. Het is een Calvariegroep die zich op een kruispunt van (wandel)wegen bevindt aan de rand van het Schaelsbergerbos. De beeldengroep staat aan het wandelpad van Schin op Geul naar Valkenburg langs de rivier de Geul, waar er een bruggetje over de beek ligt naar Oud-Valkenburg toe. Ook komen hier twee bospaden samen waarvan er een naar De Kluis voert die achter de Drie Beeldjes bovenop de helling van de Schaelsberg gelegen is. De Calvariegroep bestaat uit een houten kruis met Christus op een hardstenen niskapelletje voor de H. Rochus, geflankeerd door twee kapelletjes met beelden van Maria (links) en Johannes (rechts). De kruisiging dateert uit ongeveer 1900 en heeft een klein zadeldak. De kapelletjes dateren volgens de inscripties uit 1739 en bestaan uit een hardstenen sokkel met bovenbouw.

Verder langs de Geul en dan komen we terug in Schin op Geul. Door het dorpje en terug aan ons vertrekpunt.

Na de afstempeling van onze wandelboekjes rijden we ven naar het Kasteel Genhoes. Van oudsher was het kasteel het stamkasteel van de heren van Valkenburg. Genhoes betekent: "Hèt Huis of huis bij uitnemendheid". Deze benaming treffen we ook vaak aan bij andere Limburgse huizen. In de 11de eeuw betrof het hier "hèt huis" van Oud-Valkenburg. Ooit moet op de plaats waar het huidige kasteel staat het domein hebben gestaan van de ridders van Valkenburg, voordat ze hun latere vesting op de Heunsberg in Valkenburg bouwden. Tussen 1545 en 1560 bouwde Johan I van Strijthagen, gehuwd met Sophia van Cortenbach, kasteel Genhoes (Oud-Valkenburgerweg).

Het is in de 18e eeuw verbouwd. Het was het stamslot van de Heren van Valkenburg. Geheel omgracht. Kasteel Genhoes (betekent ‘versterkt huis’) is waarschijnlijk ontstaan uit een in de 11e of 12e eeuw gebouwde woontoren. Het oudste gedeelte van het imposante slot is gotisch, de voorgebouwen zijn in Limburgse barok, terwijl de boogbrug romaans is. Tijdens de Tachtigjarige Oorlog is het kasteel in 1577 door brand verwoest. In het begin van de 17e eeuw vindt een algemeen herstel plaats. De slothoeve dateert uit de 18e eeuw. Landgoed Genhoes is in 1955 aangekocht door Natuurmonumenten. In juli en augustus organiseert zij excursies naar dit landgoed en naar het nabijgelegen Schaesbergerbos. Bij het landgoed hoort naast het kasteel een boerderij met graslanden en boomgaarden. Dit alles is vanaf de toppen van de nabijgelegen hellingen zeer fraai te overzien. Ook de Geul, die slingerend als een zilveren draad in het landschap ligt, is vanaf die hellingen mooi te bekijken.

Voor het fotoalbum de link volgen

Van Schin op Geul

Voor Track Download op link klikken

WIKILOC