De oude kern – le fond de Malonne – doorsnijdt een nauwe vallei die haaks uitkomt op de Samber en die doorstroomd wordt door de beek Le Landoir. Het is verdeeld in niet minder dan 52 gehuchten, die samen 187 buurtschappen tellen, waarvan 132 zeer oude.

Al vanaf circa 1200 worden er door die gehuchten processies gehouden, die als een pelgrimage gelden. In totaal telt Malonne 1150 ha. Het inwonertal bedroeg in augustus 2007 5160, maar is sterk groeiende. Op het grondgebied van Malonne zijn verschillende belangrijke oudheidkundige vondsten gedaan. Zo werd er een skelet gevonden uit 8400-8135 v.Chr., dat nu bekendstaat als “de mens van Petit-Ry”. In het gehucht Reumont zijn opgravingen verricht naar een Gallo-Romeinse villa uit de 1e tot 4e eeuw na Chr. In Gros-Buisson werd een Gallo-Romeins kerkhof uit de 2e eeuw na Chr. gevonden. Uit de 3e eeuw stamt een vondst die onder archeologen nu bekendstaat als “de schat van de Marlagne”. Ten tijde van het Ancien Régime was Malonne een Luikse enclave binnen het Graafschap Namen. Vele sporen van het verleden kom je tegen als je hier een wandeling maakt.

Maar vooral de natuur en zeker nu in de herfst is heel bijzonder, de wandeling door de vallei met aan weerzijde de hellingen met bossen in herfstkleuren. Gewoon prachtig. Ook de gewone huizen, van de gewone man en vrouw gebouwd met stenen uit de plaatselijke groeven zijn heel eenvoudig maar ze passen wonderwel in de omgeving. We wandelen verder en komen in Reumont. Hier een prachtige oude hoeve gelegen op de heuvelrug, wij dalen af en wandelen het gehucht uit. We dalen af voorbij prachtige ardeense huizen.

Een heel eind door het bos van de abdij. De abdij van Malonne werd gesticht rond 651 door Sint-Bertuinus (Frans: Saint-Berthuin), een angelsaksische monnik. De Benedictijner monnik stierf in Malonne in 698. In de 9e eeuw werd een tweede kerk gebouwd en in 1193 vond de inwijding van een derde, Romaanse kerk plaats. De monniken kozen de regel van Sint-Augustinus in 1147. In 1841 werden de abdijgebouwen overgenomen door de Broeders van de Christelijke Scholen. Vandaag zijn de abdijgebouwen getransformeerd tot het complex schoolgebouwen dat bekendstaat als Saint-Berthuin. Tot 2001 heeft dit complex een groot internaat gekend, waar veel Vlamingen een tijd hebben doorgebracht. Velen uit de Vlaamse intelligentsia, de politiek en het bestuursleven zijn hier perfect tweetalig geworden. In de voormalige abdijkerk, daterend uit de 18e eeuw, wordt het reliekschrijn van Saint-Berthuin bewaard. De kerk fungeert nu als parochiekerk. Sinds de stichting van de abdij nam ook de traditie van het brouwen van abdijbier een aanvang. Het wordt gebrouwen als blond of bruin bier in de varianten Bière de Malonne of Gribousine Malonne.

Wij wandelen over het binnenplein waar we een prachtig zicht hebben op de gebouwen van de vroegere abdij. Gelukkig is de kerk ook open en we wandelen even binnen in de nogal sobere kerk. Maar toch is het een indrukwekkend geheel. Hier eindig voor ons het tot voor kort bijna onbekende dorpje in Namen, maar sinds enkele tijd kwam het in het nieuws door de komst van Michelle Martin in het klooster van de Clarissen in Malonne.