Jaarlijkse samenkomst van de GREENSPOTTERS van het Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren.

We komen samen aan de PIBO in Tongeren en doen een stuk van de wandeling van Beukenberg. Rakend aan de 2de eeuwse stadsomwalling van Tongeren ligt een met prachtige oude beuken omgeven wandelpad. Het is gesitueerd boven op een schijnbaar natuurlijke heuvelrug. Maar eigenlijk is het een monumentaal aarden bouwwerk dat deel uitmaakte van het aquaduct van de Romeinse stad Tongeren. Het werd bijna tweeduizend jaar geleden door mensen handen aangelegd en is het grootste Romeinse monument in Vlaanderen.

We wandelen een eind langs het viaduct en komen zo aan het kasteel Betho. Kasteel Betho ligt even buiten Tongeren. Het huidige kasteel werd voltooid rond 1710 en was oorspronkelijk een waterburcht. Het complex bestaat uit het kasteel, een voorhoeve en een park met vijver, een overblijfsel van de kasteelgracht die er ooit lag. Kasteel en voorhoeve zijn aan elkaar vastgebouwd. Het eigenlijke kasteel bestaat uit vier vleugels die een binnenplaats omsluiten, met op elke hoek een hoektoren. De zuidwesttoren stamt uit 1478 en is een restant van een vroegmiddeleeuws burcht. De eerste met naam bekende bewoner van kasteel Bethu was Arnold van Betu, die in 1272 overleed. Het kasteel werd naar dit geslacht genoemd, 'Betu' werd uiteindelijk 'Betho'. Pierre de Simonis en zijn echtgenote Marie de Liverlo gaven aan het einde van de zeventiende eeuw opdracht tot de bouw van het kasteel zoals dat nog steeds bestaat. Het kasteel werd onder hun kleinzoon François de Hinnisdael voltooid, rond 1710.

We wandelen een eind verder om aan de Romeinse muur te komen. De Romeinse stadsmuren zijn waarschijnlijk gebouwd tijdens de regering van keizer Trajanus (98-117) en waren een staaltje van bouwkunst. Ze waren vierenhalve kilometer lang, twee meter dik en zes meter hoog en waren omringd door grachten en voorzien van torens. De heirwegen kwamen de stad binnen via imposante toegangspoorten.

Gesteund door een houten fundament werd hiervoor gebruikgemaakt van silexblokken, die in de omgeving gemakkelijk te vinden waren. Vanaf de 3e eeuw ging het bergaf met Tongeren door de invallen van de Germanen. De bouw van een tweede en beter te verdedigen muur mocht niet baten: aan het einde van de 5e eeuw hield Tungrorum op te bestaan. Maar dit roemrijke verleden bleef verder leven en is vandaag nog steeds prominent in de stad aanwezig. Dat Ambiorix, koning der Eburonen, een van Caesars legioenen in de pan hakte, is alom bekend. Maar hij die 'kwam, zag en overwon', liet zich niet zomaar naar huis spelen. Hij kwam terug én om te blijven. Uiteindelijk deelden de Romeinen vijf eeuwen lang de lakens uit in Tongeren. De eerste stadsmuur van Atuatuca Tungrorum, gebouwd in de 2e eeuw onder keizer Trajanus, was zonder twijfel een hoogstandje. De 4544 m lange, stenen gordel omarmde een stad die dubbel (!) zo groot was als de huidige stadskern.

De muur was 2 m dik en 6 m hoog. Brede grachten, ronde torens en monumentale stadspoorten maakten het plaatje compleet. De kroon op het werk was een systeem van drie droge grachten. Het bouwsel met muur, tussenruimten en grachten besloeg een breedte van meer dan 40 m. Helaas was de muur even imposant als waardeloos. De omwalling bleek veel te lang om de stad naar behoren te kunnen verdedigen. Met het stijgende aantal invallen van de Germanen groeide de nood aan een deugdelijke muur. In de 4e eeuw werd het hoogste deel van de stad nog een keer ommuurd, deze keer vanuit een defensief oogpunt. Deze 2,6 km lange muur was meer dan 3 m dik en telde veel meer torens. We wandelen nu weer een eind op het eigenlijke viaduct en hebben een zicht op de Tumulus en dan zijn we weer terug aan de PIBO waar we samen genieten van een lekker koffie met Limburgse vlaai en een gezellig samenzijn met de andere Greenspotters.