|
LANDSCHAPSWANDELING/ HEKS.
LANGS BOERENERVEN.
VECHMAAL.
Vanuit de authentieke herberg "De Horne" vertrekken drie landschapswandelingen. Deze Greenspot is een schitterende afspiegeling van droog Haspengouw, met uitgestrekte akkers, compacte dorpjes, monumentale vierkantshoeves en kastelen, met het imposante kasteel van Heks als pronkjuweel.
Vandaag doen we de 6 kilometer controle. Vertrek aan de herberg “De Horne” en we wandelen naar het kasteel van Vechmaal ofwel kasteel van Heurne. Het bouwjaar van kasteel van Heurne is niet bekend. Het kasteel was lange tijd in het bezit van de Tongerse familie Bosch, wier wapenschild boven de ingangspoort van de kasteelhoeve prijkt. De bijbehorende hoeve dateert van 1743 en werd gebouwd door de familie Bosch. De familie Bosch had het kasteel van de 17e tot en met de 19e eeuw in hun bezit. Vandaag is het kasteel nog altijd bewoont en de hoeve doet nog altijd dienst als landbouwbedrijf. We wandelen verder door de velden en weilanden. Even achterom kijken en je heb een mooi zicht op het gehucht. Verder door de velden om dan naar de “kuilen” te gaan.
De mergelgroeven van Henisdal zijn gelegen in een hoefijzervormige depressie en omvatten verschillende mergelgangencomplexen. Vermoedelijk werden ze pas uitgegraven in de tweede helft van de negentiende eeuw. De naam is afgeleid van het vroegere kasteel van het adellijke geslacht Henisdael. Van dit gebouw bleven enkel nog de hoeve en het poortgebouw over. Het grootste gedeelte van de groeven zijn gelegen op privé-gronden en zijn niet toegankelijk wegens instortingsgevaar. De “Waterkuil” is eigendom van de gemeente Heers. Tot ± 1990 werd deze kuil gebruikt als stort. De gemeente heeft toen, samen met het ruilverkavelingscomité, de kuilen vrijgemaakt van afval en de ingang hersteld zoals hij ± 100 jaar geleden was.
Vandaag is het één van de mooiste plekjes op de wandeling zeker sinds de zomer toen werden de ingang en omgeving grondig onder handen genomen en prachtige poorten aan de ingang gehangen. We wandelen verder door de velden geregeld krijgen we een holle weg op onze route het haspengouwse landschap op zijn best. Nog even en het kasteel van Henisdael komt in het zicht. Henisdael of Hinnisdael was een Loons leen binnen het grondgebied van Vechmaal, en was voorzien van een kasteel met hoeve, omgeven door grachten. Het was eigendom van de ridders van Hinnisdael, een belangrijke Haspengouwse familie. Spijtig dat het kasteel verdwenen is alleen het poortgebouw en de hoeve bleven bewaard.
Een bijzonder iets is het wapenschild, een beschrijving:
In het poortgebouw van de hoeve/kasteel Henisdael bevindt zich een zeer mooie wapensteen, waarschijnlijk daterend van de eerste helft van de 17de eeuw. De uitstekende wapensteen wordt gedekt met een spitsdakje dat rust op een fronton van natuurstenen blokken. Tussen twee zuiltjes bevindt zich het wapen van de familie Hinnisdaels. Het wapen is horizontaal in twee verdeeld en in het bovenste deel staan twee vogels (merels?) afgebeeld. Dit is eigenlijk niet correct; het wapen Hinnisdaels bevat eigenlijk drie vogels. Het wapen is gedekt met helm , wrong en dekkleden. Als helmteken wordt een vogel (merel?) gebruikt. Eigenaardig zijn de twee beelden die links en rechts van de wapensteen ingemetseld zijn. Rechts zien we een wapenuitrusting die erg Romeins (Moors) aandoet. Op het harnas staat een leeuwenkop met een ring in de muil en begeleid door een viertal krullen. Onder het harnas zien we twee beenstukken en een paardenspoor. Boven het harnas bemerken we een kromzwaard(!) een strijdknots en een strijdbijl. Via een bloemmotief is de wapenuitrusting verbonden met de wapensteen. Het beeld aan de linkerzijde is erg verweerd. Op de plaats waar rechts een paardenspoor aanwezig is, is er links een bloemmotief. Van de helm en de wapens boven het harnas is nog nauwelijks iets te onderscheiden. Ook het linker beeld is met een bloemmotief(?) aan de wapensteen verbonden. Dit wijst erop dat deze drie stukken steeds samen gehoord hebben. Waarschijnlijk verwijzen de twee beeldjes naar stamvader Gilles van Hinnisdael die naast Filips van Vlaanderen in het Heilig Land gevochten heeft tegen de Moren. Deze twee beeldjes kunnen dus gezien worden als een soort trofee. Vandaar dus ook de kromzwaarden en andere attributen die de Moren in dit geval typeren.
We wandelen verder door het dorpje en na een tijdje zijn we terug aan ons vertrek. De controle is gedaan en de wandelweg is weer tip top om de vele toeristen wandelaars te ontvangen.
Eigenlijk kunnen we de wandeling paar zinnen beschrijven:
Een buitengewoon boerenland in Droog Haspengouw met uitgestrekte akkers en spaarzame bosjes die als koepels boven de horizon uitsteken. De landelijke sfeer vind je terug in oude dorpskernen, omring door monumentale vierkantshoeven en kastelen. Deze omgeving met holle wegen en heerlijke uitzichten vormt een ideaal wandeldecor.
Op de terug weg komen we nog langs het kasteel van Heks. Even stoppen om enkele foto’s te maken.
Het paleisachtige kasteel werd vanaf 1770 gebouwd, waarschijnlijk door de Luikse architect Etienne Fayen, voor prins-bisschop van Luik Franciscus Karel de Velbrück. Als liefhebber van de natuur zocht de prinsbisschop deze plek uit in de licht heuvelende Haspengouw om er zijn zomerverblijf en lusthof te bouwen. Hij liet er een Chinese tuin, een rozentuin en een groentetuin aanleggen. Later werd het kasteel verfraaid met een van de eerste landschapsparken op het Europese vasteland, geïnspireerd door Engelse tuinarchitectuur van Capability Brown. Hij overleed op zijn domein in 1784. Het domein is in bezit van de familie d'Ursel.
Met dank aan GLOBALVIEUW
Voor het fotoalbum de link volgen
|
