GREENSPOT GROOTLOON.
REGIONAAL LANDSCHAP HASPENGOUW EN VOEREN.
BORGLOON.
Wat doen we op 1 januari, een wandeling in eigen stad, de “Greenspot Grootloon” even aangepast met vertrek van bij ons thuis en zo stappen we het nieuwe wandeljaar in. We komen zo langs Gasthuiskapel.
Het begijnhof van Borgloon ontstond rondom de kapel van het Johannietershospitaal te Graethem, bij de stadspoort. Deze kapel is de begraafplaats van Lodewijk I († 1171), graaf van Loon en zijn vrouw Agnes, die tweemaal in de Sint-Servaaslegende van Hendrik van Veldeke wordt genoemd. De graftombe bleef bewaard tot circa 1860. Vandaag word de kapel gebruik als tentoonstellingsruimte. Binnen zijn enkele muurschilderingen uit eerste helft 14de eeuw, 15de en 16de eeuw bewaard.
We wandelen door de Graethempoort één van de stadspoorten van Borgloon ( spijtig dat de poorten verdwenen zijn, maar de plek bestaat nog) en wandelen naar het stadhuis. De eerste vermelding van het gebouw dateert van 1358; de benaming 's grevenhuis duidt erop dat het mogelijk de verblijfplaats was van de graven van Loon, wanneer zij in Borgloon resideerden. Het stadhuis werd gebouwd tussen 1668 en 1680; het laatste jaartal is aangeduid door middel van ankers.
Achter het stadhuis is het eigenlijk vertrek van de wandeling. Op de Klappoel, het pleintje naast het stadhuis dat vroeger dienst deed als was- en bleekplaats, werd het reliëf hersteld en in de natuurlijke helling werden treden uitgewerkt zodat er een theatervormige ruimte is ontstaan. We gaan nu naar beneden links van ons de burchtheuvel. Vlakbij de kerk, verscholen achter het bibliotheekgebouw, ligt op zo'n 118 meter boven de zeespiegel de burchtheuvel. Destijds stond hier het slot van de graven van Loon. De sterk vervallen burcht bleef overeind tot 1870 en werd toen, ondanks heel wat protest, gesloopt. Enkele jaren later waren alle veldwegen bestraat met resten van deze ooit zo roemrijke burcht. Wie bovenop de burchtheuvel staat, kan wel nog altijd genieten van een prachtig panorama van de streek. Verder dalen we langs het duifhuis en dan draaien we af naar de tunnel onder de grote weg om zo naar de boomgaarden en velden te gaan hier even klimmen met een prachtig panorama zicht op de kerk van Borgloon.
Weer een eindje verder gaan we naar het ijzeren kerkje. Een kerk voor het landschap kunstenaar Gijs Van Vaerenbergh heeft het kerkje ontworpen en noemt het “ Reading Between the Lines”
Reading between the Lines is 10 meter hoog en bestaat uit 100 op elkaar gestapelde lagen staalplaat in de vorm van een Loons kerkje. De constructie weegt maar liefst 30 ton. De speciale constructiewijze zorgt ervoor dat het landschap altijd zichtbaar blijft doorheen de kerk, zowel van op afstand als van dichtbij. De kerk is hierdoor wel aanwezig, maar ook afwezig in het landschap.
Hier heb je een machtig panorama over het landschap. In het natuurreservaat De Bollenberg kan je genieten van typisch Haspengouws landschap. Tijdens de wandeling doorkruis je hoogstamboomgaarden, open graslanden en hellingen met bronnen, poeltjes en bossen. Het prachtige Haspengouwse landschap op zijn best.
Weer verder nu wandelen we richting Grootloon. Tussen de laagstamplantage is de wandelweg die ons naar de weilanden van Grootloon brengen. We komen langs een tweede PIT kunstwerk. Twijfelgrens van Fred Eerdekens.
Langs de Romeinse Kassei vind je een houtachtige sculptuur waarin je – enkel wanneer je vanuit de juiste positie kijkt – het woord ‘twijfelgrens’ kan lezen. Fred Eerdekens gebruikt taal wel vaker als medium voor zijn kunstwerken. Tegelijkertijd is zijn werk een reflectie over hoe taal werkt. Voor Twijfelgrens moet je het juiste standpunt innemen om het “verborgen” woord te kunnen lezen en tot inzicht te komen
Nu dalen we af en dan weer een stevige klim om via de houten doorgang, in de hoogstamweide en waar verschillende poelen zijn, naar het kerkje van Grootloon te gaan. De Sint-Servatiuskerk het witte kerkje, omringd door een kerkhof, ligt uitermate schilderachtig op een heuvel, met deels uitzicht op het vrije veld. Het heeft een éénbeukig schip, een koor met driezijdige sluiting en een voorgebouwde westtoren die gedekt wordt door een ingesnoerde naaldspits. Hier gaan we even binnen, de kerk bezit een houten kruisbeeld, vermoedelijk 16e eeuws, dat vroeger tegen de buitengevel was geplaatst. M. Van der Linden (1971) ontwierp de keramische reliëfs, voorstellende Onze-Lieve-Vrouw en Sint-Servaas. Afgezien van een 19e eeuwse biechtstoel, stamt de inrichting van de kerk uit ongeveer 1970. Maar ook hier is er een PIT kunstwerk. Proximity Effect van Paul Devens
In de Servatiuskerk maakt geluidskunstenaar Paul Devens een nieuw kunstwerk. Proximity Effect is een geluidsinstallatie op het lijf geschreven van de prachtige kerk met resten uit de 12e eeuw. Met behulp van luidsprekers en sensoren wordt de bezoeker meegenomen in een spel van tonen, geluiden van buitenopnames, akoestiek, echo en ruimte.
Wij gaan even zitten om naar de geluiden en stemmen te luisteren en zien hoe de luidsprekers op en neer gaan, en gelijktijdig geluiden laten horen. Het is wel een bijzondere beleving in dit historische kerkje, de stilte van de plek en dan dit kunstwerk wat hier zeker op zijn plaats is. Na een hele poos verlaten we het kerkje en wandelen over het kerkhof, hier vindt men enkele 17e en 18e eeuwse grafkruisen. Ook bevindt zich daar de vroegere gietijzeren dorpspomp, tegenwoordig omgebouwd tot een lantaarn. Dan weer verder langs de Servaeshoeve is een fraaie classicistische vierkant hoeve. Hier werd vroeger nog stroop gestookt en de voormalige siroopstokerij onder gestapelde, open dakschilden is nog altijd te zien. Dan klimmen we Grootloon uit en gaan zo terug naar het centrum van Borgloon.
Een samenvatting van onze wandeling vinden we op de wandelkaart van het Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren terug
Via heuvels en boomgaarden
‘Strijd.’ Zo zou je deze landschapswandeling kort samen kunnen vatten. Het harde labeur waarmee de bewoners van de vierkantshoeves hun akkers bewerkten en hun boomgaarden verzorgden. De oorlogen die de Graven van Loon voerden van uit de historische stad Borgloon. De Romeinse troepen die het gebied doorkruisten. De ongelijke strijd tussen de omgeving en de krachten van de natuur. Het resulteerde in een golvend landschap met beboste heuveltoppen, akkers en uitgestrekte hoogstamboomgaarden.
Voor het fotoalbum de link volgen
|