BILZEN LIVE.
DE DEMERSSTAPPERS BILZEN.
BILZEN – MEREM.
Onze eerste wandeling van 2020 is in Merem. Als we de kalender mogen geloven word het een wandeling door velden, bossen en natuurgebied en parken rond Bilzen, we zullen eens zien. We vertrekken met onze tocht en gaan Bilzen verlaten via het station. En dan ja hoor gaan we het bos in voor een korte tijd en dan komen we langs een prachtige vakwerkhoeve. Deze hoeve heft een lange geschiedenis.in 1685 kwam familie Compeer hier landbouw bedrijven vandaag de naam van de hoeve “Van Compeer” gelegen op de Roode Borneveld. De familie Compeer bleef op de hoeve tot 1957 toen de laatste Henri Compeer overleed, hij was een jonkman en er was geen verder familie meer. Bijna 3 eeuwen hebben de Van Compeer op deze hoeve geleefd en gewerkt. Verder met onze tocht komen we op “De Tram” een stoomtramlijn die gebouwd werd vanaf 1908 en in gebruik genomen in 1910. Deze tramlijn verbond Genk met de Luikse staalindustrie om kolen naar daar te vervoeren. In augustus 1948 einde het verhaal van de lijn en in 1952 werden de sporen opgebroken, vandaag is het een mooie wandelweg. We volgen de tramlijn tot we aan he park van Bilzen komen. Het Park Haffmans is een Engelse landschapstuin uit de 19de eeuw (6 hectare) en een stuk grond in de Katteberg (4 hectare). De stad kocht het park van de erfgenamen van Leon Haffmans, burgemeester van 1947 tot 1979. Aanvankelijk was het de eigendom van Petrus Lambrechts, een notaris in Hoeselt. Met het oog op een carrière in Bilzen kocht die een flinke lap grond in de buurt van de Brugpoort waarop hij een monumentale villa met koetshuis en paardenstal liet bouwen. Burgemeester Hauben, de volgende eigenaar en eveneens notaris, maakte van de tuin een park van 5 hectare. Het grootste deel van het park is biologisch waardevol. Omdat het langs de Demer ligt, is het een belangrijke corridor en buffer. In het park en de aanpalende Kattenberg staan allerlei prachtige bomen: amberboom, Japanse notenboom, tulpenboom, magnolia, zomereik, zwarte walnoot, valse christusdoorn… De mix van golvende grasvelden, beboste delen, twee vijvers, een beek, de oude molen, de helling met rotsblokken en het bronnetje zorgt voor een romantisch landschap met verrassende doorkijkjes. De Engelse landschapstuin heeft een heel natuurlijk uitzicht dat bij veel bezoekers in de smaak valt, het is een beschermd dorpsgezicht. De Bilzermolen, gelegen in het Park Haffmans, draait opnieuw zoals vroeger! De geschiedenis van deze watermolen gaat terug tot de 13de eeuw. Meerdere malen is de molen verbouwd. In de tweede helft van de 19de eeuw liep de Bilzermolen ernstige schade op, maar het grote rad en het molenaarshuis werden gerestaureerd. De watermolen is voorzien van een vistrap die de vissen de mogelijkheid geeft om te paaien in het stroom opwaartse gedeelte van de Demer. Bilzen is de enige stad in Limburg waar de Demer in open bedding door het centrum stroomt. Aan het eind van dit pittoreske pad lag bij het begin van de Begijnhofstraat de ‘bleek’, waar de huisvrouwen hun wasgoed in de zon te bleken legden. Op de wasplaats in de Demer spoelt een elegant ‘wasvrouwtje’ nog altijd de was. Even de Demer oversteken en we komen aan de controlepost. Na d erust zijn we in het centrum van Bilzen. Achter het voormalige stadhuis ligt de Sint-Mauritiuskerk. De huidige vorm van de kerk is een neogotische hallekerk, waarbij het schip en de neogotische zijbeuken van gelijke hoogte zijn, zodat er geen luchtbogen aanwezig zijn ter ondersteuning van de middenbeuk. Voor de bouw van de kerk maakte men gebruik van een zachte en poreuze mergelsteen. Het interieur is fraai gerestaureerd in neogotische stijl en traditie. Het hele interieurconcept werd herdacht: de mooie laatgotische beeldenschat werd geïntegreerd in barokke elementen. Merkwaardig en opvallend is het rijke neogotische koloriet van glasramen en modern schilderwerk. We bezoeken even de kerk en dan staan we aan het stadhuis van Bilzen is op architecturaal vlak één van de oudste van Limburg. Het dateert uit de periode 1686-1689 en is opgetrokken in Maaslandse stijl. Het gebouw onderging een duidelijke invloed van de Luikse architectuur. Dit komt ondermeer tot uiting in de voorgevel die volledig opgericht is in Naamse kalksteen, net zoals de omlijsting van de rondboogdeur en de kruisramen. Ook de dubbele trap leunt aan bij de Luikse traditie. In het Ancien Régime waren er in Bilzen immers twee burgemeesters: één verkozen door de stad en één aangesteld door de Luikse prins-bisschop. Om hun gelijkwaardigheid bij plechtigheden niet in het gedrang te brengen, had elke burgemeester zijn trap om het stadhuis te betreden. Onder de pui geeft een poortje toegang tot de kelderverdieping, waar vroeger een gevangenis was. Voor het stadhuis staat het perron, in de volksmond ‘het piegelke’. Bovenop deze zuil prijkt een pijnappel, symbool van gerechtigheid en een kruis als teken van het opperste gezag van de prins-bisschop van Luik. In 1170 had de graaf van Loon aan Bilzen stadsrechten toegekend. Na de annexatie door het prinsbisdom Luik in 1366 werd Bilzen in zijn rechten bevestigd als één van de Luikse ‘goede steden'. Bij wijze van symbool werd op de markt een perron opgericht. Het werd vernieuwd in 1768 en ontmanteld door de Fransen in 1798. In 1968 werd in de Demerlaan een kopie van het oude perron gebouwd ter herdenking aan de oorlogsslachtoffers. In april 2006 werd het uiteindelijk naar de markt overgebracht. We verlaten het centrum en kome zo in het natuurgebied “Watervalbos” een klein natuurgebied beheer door Limburgs Landschap. Door het bos wandelen we terug naar ons vertrek in Merem.
|