Al in de middeleeuwen werden Gorsleeuw en Opleeuw als twee zelfstandige Loonse heerlijkheden onderscheiden. Gorsleeuw was het bezit van verschillende adellijke families.

Hoewel het een Loons bezit was, volgde de rechtspraak toch de Luikse wetgeving. Aanvankelijk was de Loonse heerlijkheid Opleeuw eveneens bezit van het plaatselijke riddergeslacht, maar later werd het aan Herman van Mettecoven toegewezen. Opleeuw volgde de Loonse rechspraak.

De parochiekerk en het kasteel vormen de historische dorpskom. De wandeling vertrekt in Gors-Opleeuw, maar wij vertrekken van bij ons thuis over de spoorwegzate. En gaan zo naar Gors-Opleeuw. Het is wel een bijzonder dorp met zijn vier kastelen, vandaag zullen we er twee zien, de grootste. Gors-Opleeuw heeft vele beschermde monumenten en dorpsgezichten.

In het centrum hebben we een bijzonder plaatje, het kasteel met kasteelhoeve, de bakoven en de paarden rijschool. Het is een bijzonder geheel. Het kasteel van Gors is het meest belangrijke kasteel van Gors-Opleeuw. Het heeft een U-vormige kern uit de 17e eeuw dat aan drie zijden omringd was door grachten. Het kasteel werd volledig verbouwd in 1820 in laatclassicistische Empirestijl. De ronde toren dateert uit 1923. Het kasteel werd in 1986 beschermd als monument. De bijbehorende kasteelhoeve werd in 1865 afgebroken en even verderop opnieuw opgebouwd naar de oude plannen. Ook de hoeve werd in 1986 beschermd. Helaas is de staat van dit gebouw de laatste jaren achteruit gegaan.

Voor de kerk op het dorpsplein staat een vierkante neogotische dorpspomp uit 1845. In 1905 werd ze van Tongeren naar Gors-Opleeuw verhuisd. De Rijschool of Manege uit de tweede helft van de 19e eeuw behoorde oorspronkelijk tot het kasteeldomein van Gors. Erlangs staat de bakoven met een heel bijzonder deuromlijsting.

Als we wandelen door het dorp en terug aan het vertrek komen wandelen we ook nog langs het kasteel van Opleeuw dateert uit 1874 en werd op dat ogenblik opnieuw opgebouwd in neobarokke stijl naast het vroegere kasteel dat ruim driemaal groter was en eveneens een 17e eeuwse U-vormige kern had met grachten er rond. Het kasteel werd in 2004 samen met de kasteelhoeve beschermd als monument.

De omgeving van het kasteel werd dat jaar eveneens beschermd als dorpsgezicht. Vorig jaar werden er rond het kasteel werken uitgevoerd die in de toekomst de waarde van de omgeving zullen laten stijgen, een dubbel dreef werd aangelegd en de directe omgeving kreeg een grondig onder houd. Als we vanuit de zaal naar beneden wandelen komen we nog langs de witte kapel op de heuvel, welke ook mooi bewaard gebleven is en nog altijd bezocht kan worden. Gors-Opleeuw heeft nog twee ander kastelen: Het kasteel Bellevue werd in 1764 gebouwd door de jongere broer van de toenmalige heer van het kasteel Gors en ligt aan de rand van het Bellevuebos.

Een tweede kasteel is Het kasteel Haagsmeer dateert uit 1890 en was het jachtpaviljoen van het kasteel van Opleeuw. Het kasteel werd verbouwd in 1958. Naast het kasteel ligt de kasteelhoeve uit de 18 eeuw en wat verder ligt de vierkantshoeve De Oude Winning in de onmiddellijke nabijheid van het kasteel Haagsmeer werd in 2004 als monument beschermd werd. De omgeving van de hoeve werd beschermd als dorpsgezicht. Gors-Opleeuw is zeker een van de mooier dorpjes rond Borgloon, alhoewel ieder dorp wel zijn bijzonderheden heeft, maar 4 kastelen op zo een beperkte oppervlakte is toch wel bijzonder.

Voor het fotoalbum de link volgen

Van Gors opleeuw

Heel mooi