Over filosofie en fotografie Afwisselende teksten over filosofie en fotografie en teksten met een knipoog.
17-11-2007
Waarheids(be)vinding ??? (4)
"Dit is dan de campus, iets verderop gaan we naar binnen om de mooie collegezalen te bekijken", aldus de taalfilosoof Gilbert Ryle ( 1900 - 1976 ) , die trots een collega/ vriend lector in zijn "universiteit " rondleidt. "En hier hebben we dan de research afdeling met de laboratoria, uitgerust met uitstekende moderne outillages.", zo vervolgt hij. " Het is ook nog interessant om even een blik te werpen in de administratieve afdeling met de kantoren , computerzalen en drukkerijen. " En zo gaat de zichttocht nog even door. Na deze imponerende, roesrijke visuele cocktail, zo denkt Ryle , zal mijn vriend wel vervuld van verbazing en bewondering hier niets meer aan toe te voegen hebben. Helaas, hoe anders , want zijn spitsgeestige vriend stelt hem dan de verpleterende slot vraag: " MAAR WAAR IS NU DE UNIVERSITEIT ?!?!"
Het moge wellicht duidelijk zijn dat Gilbert Ryle ons dit verhaal zelf vertelt om zijn categorieën- theorie te verklaren. Wij maken nl. door en met onze gemankeerde taal steeds weer deze categoriefout bij begrippen die een groter domein bestrijken dan dat deze door onze taal te "behappen" is tot hapklare brokken , en daarmee pas echt brokken maken. Ons "taal-oog" is nl. groter dan onze "taal-maag" Dit probleem wordt kort en bondig tot uitdrukking gebracht in de alom bekende notie " Het geheel is (veel) meer dan de som der delen." Om dit hopelijk nog wat concreter te maken geef ik hier een voorbeeld uit de fotografie. Van bovenvermelde universiteit kan ik geen foto maken , zoals me dat evenmin lukt voor de universele apartheid , mensheid , waarheid , volk .Het verraderlijke van de taal is nu dat wij van deze "mass-words"(Quine) wel onware " pass-words" maken. En daar gaan we mee op de loop , of beter gezegd: gaan zij met ons op de loop. We zullen de volgende keer aan de hand van het "mass-word" volkdat met een actueel voorbeeld verduidelijken.
