Over filosofie en fotografie Afwisselende teksten over filosofie en fotografie en teksten met een knipoog.
01-03-2014
Walking in the b(r)ain deel 3
Ethiek is een vorm van hersengymnastiek
1)
Ik ZONG vroeger:" OP bergen en in dalen,
Ja , overal is God "
Nu , ZEG ik : "Op bergen en in dalen,
Neen , nergens is EEN god "
DE GOD is BOVENAL, EEN god is niemand en nieman(d)sdal.
Zingen is : Muziek op woorden ( inclusief, insluitend) vgl. opera en libretto, Mattheus Passion, Cantates, kortom die melodieen kun je naspelen, varieren en nazingen, maar de muziek speelt hier de hoofdtoon. Stotteren kan hier niet
2)
Spreken is : woorden met muziek ( exclusief , uitsluitend ) de woorden spelen hier de hoofdtoon, ja zodanig , dat in het Chinees en Japans bijv. met de hoogte van de toon veschillende betekenissen aan woorden worden gegeven. Zo ook kunnen wij gevoelens met de stem wisselingen uitdrukken, bijv. schreeuwen van angst, huilen van vreugde of verdriet,schelden en vloeken van woede, lachen van pret.( de prosodie ) Stotteren kan hier wel.
Bij 1 en 2 spreken we van muziek, maar u ziet al dat, ik bij 1 minder woorden nodig heb dan bij 2. We kunnen bij 1 nooit ruzie krijgen, hooguit een verschil van mening. We vinden het mooi of lelijk , maar nooit goed of fout. Bij 1 kennen we geen ethiek, maar bij 2, ho maar volop ethiek, we kunnen hierover eindeloos kauwen en mauwen. Ok , zolang dat maar het geval is , dan spartelen en grabbelen we wel , maar als dat niet meer lukt wordt het gevaarlijk. En dat is zonde , soms zelfs DOOD-zonde
Het draait dan meestal om de volgende hoofd deugden en - ondeugden, al in de 6de eeuw door paus Gregorius opgesteld:
De ondeugden:
1) superbia (hoogmoed)
2) avaritia ( hebzucht )
3) luxuria ( onkuisheid, lust )
4) invidia ( jaloezie,afgunst )
5) gula ( vraatzucht )
6) ira ( woede, toorn, wraak )
7) acedia ( luiheid , vadsigheid )
De deugden:
1) prudentia ( wijsheid , bedachtzaamheid )
2) iustitia ( rechtvaardigheid )
3) temperentia ( zelfbeheersing, matigheid )
4) fortitudo ( moed,dapperheid )
5) fides ( geloof )
6) spes ( hoop )
7) caritas ( naastenliefde, liefde )
Ja, ja dat is me nogal een lijst. Daar heeft men lang over gedaan. Daarvoor zijn verschillende concilies aan te pas gekomen . Bij de deugden, zijn de eerste vier de zgn kardinale deugden. Die hebben niets te maken met kardinalen , maar zijn afgeleid van de Latijnse naam "Cardo", hetgeen scharnier betekent. Zij openen de de deur daarmee en waaieren uit over de rest van de deugden. Ze zijn extra belangrijk omdat ze in elk andere deugd verondersteld worden. Dus als je op onwijze en onrechvaardige wijze vriendelijk zou zijn , of als je in je ONVRIENDELIJKHEID geen maat weet te houden , of niet de moed hebt om ook vriendelijk te zijn als dat gevaar oplevert , die heeft niet echt de deugd van de vriendelijkheid.
Maar allemaal mooi gezegd, maar wel langdradig als een ONVRIENDELIJKE afspiegeling van de uit langdradig geweven liturgische kleden. Kort gesneden rokken om de benen zijn nog steeds niet in de tempel Gods verschenen. De kuiten gaan via de draaideur weer naar buiten.
Ethiek is het moeilijkste domein in alle gebieden van de wetenschap. Het is echt een hoofdbrekende hersengymnastiek. De hierboven enigszins ludieke voorbeelden laten hopelijk zien , dat we er met die mooi bedachte lijsten van deugden en ondeugden ver van ons dagelijkse doen en laten zijn. Het zijn hooguit slim bedachte omschrijvingen voor een bizonder lastig cryptogram waarbij de meeste horzontale en verticale vakjes leegblijven. Als je geluk hebt vind je op de kruispunten een paar steunletters. Maar de meeste vakken blijven leeg. En dat is zeer frustrerend met het gevolg dat we gaan confabuleren, d.w.z. dat we die plekken gaan opvullen met bizonder slimbedachte verzinsels, daarbij ons vaak niet meer beseffen dat het verzinsels zijn, fantasmen, die , ik moet het toegeven, voor menigeen in grenssituaties van hun leven troostrijk (kunnen) zijn. Daarmee bouwen we kastelen, kerk- regerings-bankgebouwen,rechtbanken en zo nog veel meer in sociaal,maatschappelijk geaccepteerde instituten, waarin onze oerkrachten als angst ,seksualiteit agressie en ONDEUGDEN gekanaliseerd worden en omgezet in ambitie voor werk en kerkwerk, kunst-ateliers-concertgebouwen en wetenschapsuniversiteiten en scholen. (DEUGDEN)
In het volgende essay daarvan enkele praktische voorbeelden.