Over filosofie en fotografie Afwisselende teksten over filosofie en fotografie en teksten met een knipoog.
08-01-2006
Hoe Simone de Beauvoir tenonder ging in de valkuil van haar eigen denken!!!
Simone de Beauvoir ( 1908 - 1986 ) publiceert in 1949 een werk onder de titel " De tweede sekse ". Hierin doet ze een voor mij onbegrijpelijke uitspraak nl.: " Je bent niet als vrouw geboren, je wordt vrouw ". Zij schrijft dan o.a. dat de mens niet bepaald is door zijn natuur , maar door zijn tweede natuur , die gewoonte heet. De verschillen die bestaan tussen man en vrouw zouden dan een product van de westerse cultuur zijn. Als je geboren wordt is er nog geen principieel verschil, pas als je opgroeit maakt de cultuur je tot vrouw. Je zou dat onder meer al aan de taal kunnen zien. Vooral het Frans maakt dat goed duidelijk; als je het over een groep van 100 vrouwen hebt en één man , gebruik je toch het mannelijk meervoud: "ils". Als je het over de mens hebt , zeg je " l'homme", wat ook de man betekent. Hier beginnen dan de problemen te komen , die het gevolg van de vangnetten van iedere taal zijn. Voor het nederlands, duits en engels is dat weer anders. Ik geef toe dat bij ons dat verschijnsel zich ook nogal eens ridicuul krampachtig voordoet. Je hebt het dan niet meer over mankracht maar over menskracht, de mooie jachten zijn niet meer bemand maar bemensd , misschien ook nog een mens een woord, i.p.v. een man een man een woord eenwoord?? Maar helaas , met alleen de de taal kom je er niet, Neen , ik denk dat het probleem dieper ligt. Simone zegt dat de natuur ons geen antwoord geeft op het verschil tussen Hij en Zij. Ik wil echt niet flauw doen, maar toen ik dat las ben ik toch even naar de douche gelopen om een en ander te controleren. En zie daar, , ik ben helaas een geboren man en dat zelfde geldt ook gelukkig voor mijn vrouw. Waarom nu " helaas" man en " gelukkig " vrouw . Omdat ik denk dat juist de natuur in de eerste en de cultuur in de tweede plaats een antwoord kan geven op dit ingewikkelde vraagstuk, want complex is het , daar ben ik het met Simone de Beuavoir hartelijk eens. ---------------
In 1930 /1931 publiceerde Sigmund Freud zijn belangwekkende opstel : " Das Unbehagen in derKultur ". Hierin betoogt hij dat de mens in tegenstelling tot het dier een cultuur schept. Wij hebben daarvoor een ratio gekregen , al weet ik nog steeds niet precies van wie.Maar hij heeft hiermee op het gebied van techniek en kunst weergaloze prachtige culturele ontwikkelingen tot stand gebracht. Op het natuur/biologische vlak is het ons echter als man wat minder goed gegaan. Daar moeten we onze natuur onderwerpen aan de cultuur en dat bezorgt ons een groot onbehagen dat soms kwalijke psychische gevolgen kan hebben . Dit echter in tegenstelling tot het dier. Dat schept geen kunst en techniek. . Voor hem zou ik willen zeggen, geldt dan ook alleen een " Behagen in der Natur " waar de voortplanting nog , genitaal en geniaal is geregeld. Moedertje natuur zorgt nog organisch voor de instandhouding van de soort. De zwakken gaan het eerst dood en alleen tijdens de balts wordt er door de sterkste stier vruchtbaar gewalst.. Hier spontane natuur en goddank geen repressie door de cultuur. Hoe anders is dit verworden door de cultuur bij de mens, en wel m.n. bij hem . Een groot spanningsveld tussen natuur en cultuur is zijn deel. Geen regulerende balts maar een voortdurende walts, waarbij zij is gericht op kids en hij op orgastische top-hits. Lukt een en ander niet , dan" steunzoolt "de culturele techniek. Voor haar de mechanische reageerbuis voor zijn niet genitaal reagerende buis. Zij een geaarde dragende moeder,en hij een ontaarde en ondraaglijk loeder. Hij op jacht en zij zorgt wel voor zijn dracht. Omdat de man door de natuur te uitbundig van een libido is voorzien verloopt daar de confrontatie met de cultuur explicitiet uitdagend . Bij haar , die van nature meer impliciet afwachtend is geaard verloopt die confrontatie voorbeeldig en benijdenswaardig . Kortom : beiden gelijk - waardig maar beslist niet gelijk-aardig. Daar heeft Simone m.i. een grote denkfout gemaakt door het culturele aspekt te radicaliseren en de natuurlijke geaardheid van beide kunne te negeren. Zij had moeten inzien dat zijn vaak door een te hoog testosteron aangedreven libido in en door de cultuur tot een vaak walgelijk en riducuul hanengedrag is gesublimeerd. Nog steeds lopen zij letterlijk met hanenkam en al dominant te wezen. Kukelekuen rivaliserend tegen elkaar , hebben al gelijk voordat ze het gekregen hebben. De culturele viagra moet hen , zo menen ze , daarbij behoeden voor het natuurlijke zo gevreesde slappe gelul. Deze chemische oppepper maakt hem zelfs nog tot een irritante en zelfoverschattende bejaarde opschepper. De verdrongen ranzigheid bezorgt hem dikke "wallen" onder de ogen. Met hem maar al te vaak gedonder in en om haar vooronder. Maar hoe gracieuzer en sierlijker verloopt dat bij de dames . In plaats van tegen elkaar te spreken , spreken zij gezellig met elkaar. In de ogen van de hanen hebben zij nooit gelijk, maar ze krijgen het wel. Daarom dames, ga zo door. Verwar de emancipatie niet met " in de man z'n plaatsie", dat leidt tot manwijverij. Maar neem als een prachtige hemelse engel plaats naast die gefrusteerde bengel. Dan loopt het zeker en vast beter af dan met Simone de Beauvoir. Zij is diep gefrusteerd tenslotte aan alcohol en amfetamine ten onder gegaan. En dat zijn die kerels niet waard. ( De hierbijgevoegde foto moge daarvan een bewijs zijn!!). Maar vrouwen, vrouwen, hoe dan ook , ik blijf van ze houwen. Maup -=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Wij "kennen" hem wellicht niet onder zijn oorspronkelijke Chinese naam K'oeng Foetse ( = Meester Koeng). Hij was een beroemd denker en sociaal filosoof uit het oude China , ver voor de vorming van het Chinese keizerrijk. Hij is jaren na zijn dood een dominant denker gebleven in China. Hij kwam uit een adellijke , maar arme familie. De Analecten, een verzamelwerk met discussies , die hij met discipelen had , zijn na zijn dood verzameld. Het bevat de belangrijkste hoofdgedachte van zijn leer. Zijn vader K'oeng Sr, was al 60 jaar toen hij na veel mislukte pogingen om een volwaardige opvolger te verwekken eindelijk succes had bij zijn 15- jarig buurmeisje. Hij kwam met grote oren en een platte mopsneus ter wereld . Aan de grote knobbel op zijn voorhoofd heeft hij zijn bijnaam naar de gelijknamige berg Tsjoe te danken. Toen hij 3 jaar was stierf zijn vader en bleef hij alleen met zijn jonge moeder achter.Hij ontwikkelde een innige band met haar , zodat gezegd wordt dat daardoor zijn eigen huwelijk mislukte.Dat een en ander zijn dwangneurotische neigingen tot gevolg had, is wellicht o.a. aan de de ongewone band met zijn moeder te danken. Zo liep hij nooit door het midden van de paleis poort naar binnen en stapte hij nooit op de drempel. Alvorens hij ging zitten moest hij eerst zijn matje recht leggen. Ook sliep hij nooit in de houding van een lijk en zijn kleren moesten een speciale tot op spelddikte afgemeten lengte hebben. Misschien sublimeerde hij zijn te grote oren in een van zijn beroemde citaten:
Een mens heeft 2 oren en 1 mond om twee keer zoveel te luisteren dan te praten.!!
Bernard Mandeville ( 1670- 1733 ) groeide op in het toen nog file-vrije Rotterdam. Hij promoveerde hier tot doctor in de geneeskunde . Vestigde zich als zenuwarts in Londen, waar hij menige adellijke dame met de toendertijd geheten "vapeurs (flauwtes) met zwalpende baarmoeders" behandelde en die wij nu gewoon hysterica noemen. Tussen deze wankelende wonderbaarlijke moeders door dacht hij als geengageerd denker ook diep na over moraalfilosofische problemen. Zijn bekendste werk is " The fable of the Bees ",( 1714 ) een politieke satire in dichtvorm. Kern van zijn denken is dat de mens van nature niet goed is. In de bijenkorf gaat luxe dan ook gepaard met gefleem, schijnheiligheid en bedrog. Advocaten kloppen hun cliënten geld uit de zakken en doktors zijn meer bezig met hun inkomsten dan met hun patiënten. Maar van een afstand gezien loopt alles op rolletjes. De korf bloeit en groeit en is een toonbeeld van orde en regelmaat.. maar , ja daar komen de moraalfilosofen uit hun denkhoek. De heerschappij van de deugd moet worden ingevoerd en iedereen moet voortaan eerlijk zijn. En zie het gevolg: De advocaten hebben geen werk meer, de doktors genezen hun patiënten , maar komen op zwart zaad te zitten. De grondprijzen dalen , de economie valt stil en de hele bijenkorf gaat ten gronde aan hongersnood. Zijn conclusie : Het zgn " hogere" is volgens Bernard slechts een bedenksel van filosofen en machthebbers. De mens komt nu juist via zijn ondeugden tot grote daden . Ofschoon op eigenbelang gericht , leiden zijn daden tot maatschappelijke vooruitgang. " Private ondeugden hangen samen metsocialebaten." Aan deze ironische paradox dankt Mandeville zijn reputatie.
Ik dacht hieraan bij het horen, dat de flitspalen veel ongelukken veroorzaken, omdat de bestuurders bij het naderen ervan plotseling te strak op hun rem gaan staan om een te hoge boete te voorkomen met alle gevolgen van dien. We staan , volgens Bernard, met die morele dingen gewoon voor paal. Zo ook met die vermaledijde drempels. Gewoon weg ermee . De wegen niet meer onderhouden en de mensen gewoon in hun eigen valkuilen terecht laten komen. Geen wegennet uitbreiden, maar gewoon lekker auto's blijven kopen. Het algemene file -probleem lost zich dan vanzelf op. De hele werel wordt dan op den duur een groot monolytisch blok , niet van steen maar van blik. De mens gewoon door zijn eigen mobiliteitsdrang immobiliseren.. Niets mooier dan een snelheids duivel in zijn 250 km boleet in de hel van het Rijndal in zijn broeiend vastgelopen blik te zien zitten. Het hele raderwerk loopt dan tenslotte eindelijk vast. Maar let op ,dan geen geluidshinder en luchtvervuiling meer. Geen gedonder meer in het Midden Oosten om de olie. Geen ongelijk meer tussen arme en rijke landen . Het rijke Westen weer op hetzelfde niveau als het arme Oosten , met dit verschil: zij in een een behaaglijke warme zandwoestijn en wij ten bate van hen duurzaam ingeblikt . Eindelijk gerechtigheid.
Zo , en dan ga ik nu eerst nog snel een ritje maken in m'n pas gekochte private ondeugd met de blik op dit oneindig zalige vooruitzicht en natuurlijk met m'n verstand op nul .
Nederland gaat de komende drie weken weer gebukt onder de Drie-kus plaag. Tot 21 januari ( volgens de etiquette) mogen we elkaar onder luid zoengeklap het allerbeste voor 2006 toewensen. Omdat ik 1 januari ook nog jarig was kan ik tot die tijd een dubbele lading verwachten. Wellicht is deze (ver)zoenrage ontstaan doordat wij wereldwijd allemaal te snelle contacten kunnen leggen d.m.v. de moderne media. Alleen zijn deze contacten virtueel, zodat wij deze "kinetische Verelendung" graag sussen door elkaar overvloedig te kussen. Zeg dat wel: overvloedig, ik word dan ook dubbel overspoeld door deze uitbundige lippendienst. Je kunt , zo heb ik vernomen, nu al badges kopen waarop vermeld staat dat je van deze dienst afziet. Ik zal dat niet doen, omdat je echt nooit precies weet wat je tegenkomt. Ik houd een en ander liever zelf onder controle . Per slot van rekening heb ik mijn rechterarm niet voor niets gekregen. Door deze te strakken kan ik selectief zijn om te beslissen welke vloedgolf ik aan mij voorbij laat gaan. Dat hangt o.a. , u raadt het al, wie ik tegenover me heb. --------------
Nu dacht ik in deze soms pijnlijke keuze -situatie steun te kunnen ontlenen aan de grote filosoof Immanuel Kant ( 1724- 1804 ). Die heeft , zoals het een goed filosoof betaamt, in zijn werk " die praktische Vernunft " diep nagedacht over dit ethische probleem. Hij kwam daarbij uit bij de stelregel (maxime) die o.a. zo luidt: " Handel slechts volgens die stelregel, waarvan u tegelijkkuntwillen dat deze tot algemene wet wordt ! " Wij hebben deze maxime vereenvoudigd tot de bekende slogan: " Wat u niet wilt dat u geschiedt,doe dat ook een ander niet. " Maar helaas , Immanuel, ik heb er ook over nagedacht, maar deze regel raakt in de boven beschreven situatie van de Drie-kus" "Kant"noch wal. Stel, ik sta tegenover een prachtig door het leven gerimpelde gerespecteerde dame . Ik kan dan ,weliswaar, de Drie-kus niet willen maar wellicht zij juist wel. Ontmoet ik echter daarna een prachtige in de nog kreukelvrije zone van het leven verkerende persoon van een andere kunne, dan vind ik dat het juist wel moet kunnen maar de "andere kunne" niet. In dit laatste geval draai ik voor mij zelf de regel maar om tot:" Wat u wilt dat u geschiedt, onthoud dat ook de ander niet " Neen, Immanuel, hier klopt het van geen kant. Zou het misschien komen, dat je je hele leven nooit een stap buiten je geboorteplaats Koningsbergen hebt gezet en dus het nooit van een andere Kant hebt kunnen bekijken????