Over filosofie en fotografie Afwisselende teksten over filosofie en fotografie en teksten met een knipoog.
08-09-2016
zoeken naar .....wat??
Zoeken naar .... wat ???
Plato's grot.
Om wat meer overzicht en vooral doorzicht in het verschil te krijgen tussen de 2 noties van denken en spreken over dat denken , geef ik u een kort overzicht van plato's allegorie van de grot.Men dient zich een een grote grot voortestellen, die met de buitenwereld verbonden is door een grote gang met een dusdanige lengte dat er geen daglicht in de grot valt. Er zit een rij gevangenen met hun rug naar de ingang , en ze kijken naar de achterwand van de grot.Hun ledematen en halzen zij zo vastgeketend dat dat ze hun hoofden en halzen niet kunnen bewegen en noch elkaar en zichzelf kunnen zien Dit betekent dat ze alleen de wand voor zich kunnen waarnemen . Zo hebben ze hun hele leven gezeten en kennen niets anders. Achter hen bevindt zich een vuur . Tussen hen en dat vuur staat een muur , die zo hoog is als een mens. Aan de andere kant van die muur lopen mensen met allerlei dingen op hun hoofd, waaronder stenen en houten figuren van mensen en dieren , heen en weer. De schaduwen van dingen vallen door het vuur op de wand waar de gevangenen tegenaan kijken , die ook de stemmen weerkaatst van hen die de dingen sjouwen. Plato betoogt nu dat het enige dat de gevangenen in hun leven waarnemen schaduwen en echo's betreffen. Ze zullen denken dat dat deze de realiteit vormen en hun gesprekken zouden dan over de waarneming van deze realiteit gaan. Als een gevangene zijn ketenen zou kunnen afschudden , zou hij door de levenslange ketening in het halfduister zo verkrampt zijn , dat het voor hem alleen zo pijnlijk zou zijn om zich om te draaien , bovendien zou het vuur hem verblinden. Hij zou volkomen in de war raken en zich weer willen omkeren naar de wand met schaduwen, , naar de de realiteit die hij begrijpt. Als hij eenmaal gewend zou zijn aan de bovenwereld en daarna terugkeerde in de grot , zou de duisternis hem weer tijdelijk verblinden. Zijn ervaringen zouden onbegrijpelijk zijn voor de de andere gevangenen., omdat hun taal alleen naar schaduwen en echo's verwijst.
De pijn en de moeite die de gevangene moet doen om zich te bevrijden van zijn ketenen staat voor het langdurig nadenken over het goede, waarbij veel discipline komt kijken aangezien de verleiding moet worden weerstaan zich over te geven aan de aardse lusten. Het ontsnappen uit de grot staat voor zijn notie om in het felle zonlicht terecht te komen en is dan gelijk aan de opstijging van de ziel naar de wereld van abstracties, die we aanschouwen met onze geest. Het weer teruggaan in de grot leidt ertoe dat die belichte en verlichte geest weer moet wennen aan het halfduister. Het communiceren met de medegevangenen is nu niet meer hetzelfde aangezien het feit dat hun kennis nu over de werkelijkheid verschillend is. Hiermede wilde Plato laten zien dat een mens , die in de hogere regionen is gekomen moeite heeft of zelfs weigert zich in te laten met "menselijke" aangelegenheden . Hun ziel snakt ernaar steeds daarboven te vertoeven.
Kritiek . Prof.Dr.L. M. de Rijk ( 1924 -) hoogleraar middeleeuwse filosofie ( Ik heb nog tentamen bij hem moeten doen, een fantastische docent,die onvergetelijke mooie colleges gaf ) sabelt Plato's noties verpletterend neer. Quote: Vanaf het moment dat men inziet , dat Plato met zijn hogere regionen (metafysica) alleen maar op een wijgerige keuze berust die ondemocratisch is. ervaart men zijn opstelling als irritant en onverdraaglijk. Plato's systeem moet leiden tot intolerantie en onderdrukking omwille van de waarheid en de voorkomende misachting van het volk in de lagere regionen
De allogorie van de grot is op zich eeuwenlang en ook nu nog een prachtige poetische vorm , die mondiaal en vooral de westerse filosofie gedomineerd heeft. In de klassieke oudheid was Athene het middelpunt van poezie en en poetische verhalende kunst. in tegensteling tot het martiale Sparta ,waardoor erer zich een spanning tussen die 2 ontwikkelde en zich ontlaadde in de 4 zgn vreeslijke Peloponesische oorlogen(431-404 v.Chr) Het was een strijd tussen de 2 oude stadsstaten Athene en Sparta , de 2 grootmachten van die tijd. Wanneer je echt alle ingewikkelde details over deze verschrikkelijke oorlogen wil lezen moet je bij Thucydides zijn . Het is de grootste machtstrijd geweest die in de oudhied zijn weerga niet kent.Om toch nog 2 belanrijke smeulende lonten te noemen was dat Sparta een Oligarchy was , dus een familie bedrijf dat alle mooie privileges binnen de familie elkaar toespeelde .Athene daarentegen een democratie die op selectieve verkiezingen berustte. De beide partijen waren aan het einde (404) van de oorlog zo verzwakt dat , nadat Athene grotendeels verwoest was de grote verliezer was en Sparta door corrupties en machinaties ook niets meer voorstelde. Zo zien we maar weer dat het barbarendom in de verschillende historische opeenvolgende tijdsgewrichten zich herhaalt. l'Histoire se repete! "De geschiedenis herhaalt zich" Is dat zo? Helaas niet , de geschiedenis is geen refrein maar een opeenvolging van gebeurtenissen met steeds meer venijn. De peloponesische oorlogen hadden enkele miljoenen doden op hun konto.Ik heb getracht te berekenen dat wij nu vele miljarden aan soldatdaten en burgers hebben verloren en het gaat maar door. Zo las ik gisteravond op mijn smartphone dat er nu al 50 miljoen kinderen wereldwijd op de vlucht zijn en dat gaat elke dag maar door.!!!
U ziet hier in mijn tekst een groete allinea met streep, die de gespletenheid aan moet duiden. tussen de vetgedrukte tekst en de cursief gedrukte tekst De cursieve staat voor hoe mooi de mensheid kan denken De vet gedrukte staat voor hoe afgrijzelijk zij kunnen zijn
Over die kloof gaan we het de volgende keer hebben.