Op weg naar Rome verbeeldingsvol proza brengend op de tijdloze heirbanen van deze blog is het niet uitzonderlijk van een Roman tegen te komen, maar als de man Romain Gary heet dan is het   de moeite om het even beter te bekijken.In het grote circus van de Franse letterkunde was Romain Gary ( 1914/1980 ) een piloot, schrijver, vertaler, filmregisseur, diplomaat, literair meesteroplichter, in tijden toen Charles De Gaulle, Gilbert Bécaud en Brigitte Bardot, zo belangrijk waren.
Geboren te Vilnius - toen nog in Polen of was het elders  - tijdens oorlog en revolutie, was Roman de zoon van een artieste. Zijn natuurlijke vader was onbekend en de man die zijn moeder huwde droeg de familienaam Kacev, hetgeen zorgde voor officiële papieren. Maar die echtgenoot liet vlug zijn kroost in de steek. In de woelige tijden van de burgeroorlog emigreert mama zoals velen uit Oost-Europa, en in 1925 runt zij te Nice een bed & breakfast. terwijl  haar jongen in de Franse taal naar school gaat te Aix-en-Provence. Deze taal zal hij tijdens zijn leven zeer goed hanteren, terwijl hij zich eveneens uitdrukt in het Russisch, Yiddisch, Duits, Pools, en Engels. 

Vanaf 1933 studeert Roman Kacev rechten te Parijs, waar hij omwille van het antisemitisme zijn naam wijzigt in Romain Gary en hijdoor naturalisatie Fransman wordt. Meer op café dan op de schoolbanken, haalt de levensgenieter toch zijn universitair diploma, en neemt hij in 1938 dienst als officier-piloot bij de Franse Luchtmacht, hetgeen een bijzondere wending zal geven aan zijn leven.
In 1940 vliegt hij over naar Engeland waar hij zich aan de zijde van Generaal De Gaulle schaart. In Noord-Afrika, Europa, Egypte, Syrië, overleeft hij vele gevaarlijke opdrachten. Le Compagnon de la Libération,  décoré de la Croix de Guerre, de oorlogsheld, Romain Gary wordt vanaf 1945 aangeduid door le Quai d'Orsay voor belangrijke jobs in de diplomatie, in Bulgarije, Zwitserland, Bolivië, en hij wordt weldra benoemd tot secretaris van de Franse delegatie bij de UNO te New-York. Nadien krijgt hij de hoge post van consul-generaal van Frankrijk te Los Angeles.

Romain Gary debuteert als schrijver in 1945. Hij munt uit door verzorgde stijl en door veel bittere humor. Hij schrijft minstens 37 boeken, die hij ook vertaalt en hij huwt met de Engelse schrijfster Lesley Blanch. Ondanks zijn werk als ambtenaar, zijn reizen en zijn verschijningen in het uitgangsleven, schrijft hij iedere dag gedurende vier uren. Hij noemt dit  ' son évaluation quotidienne'. Hollywood biedt hem kansen in de film, zijn proza komt op het witte doek. In 1962 zorgt Romain Gary voor het scenario van  The Longest Day , de unieke periode in 1944 die hij zelf had meegemaakt in Normandië. De bekende speelfilm Lady L met Sophia Loren, Paul Newman, David Niven, is ook volgens zijn scenario. Maar als criticus, scenarioschrijver, filmmaker, verdient hij niets.Wel ontmoet hij zo de mooiste vrouwen. Als diplomaat (1946-1961) heeft hij wel de middelen om een goed leven te lijden. Als beroemdheid en schrijver weet hij vanaf 1962 niet meer wat hij verdient, en in de seventies valt hij op door zich bijvoorbeeld in zeer speciale outfits te kleden.

Overal waar hij komt laat Romain Gary niemand onverschillig, zeker ook de dames niet. Maar er komt kritiek op hem, want een winnaar van de Goncourt Prijs zou volgens de critici zijn talent niet mogen verkwisten. Zijn  liefdesaffaire met de jonge actrice Jean Seberg wordt dagelijks in de boulevardkranten uiteengesmeerd. Hij trouwt met haar in 1962. Roman Kacev, altijd nog op zoek naar zijn roots, niet verlegen om zich te verplaatsen met valse pasports of identiteiten, de schrijver die tijdens het werken aan een nieuw verhaal als het ware in het vel van zijn hoofdpersonage kruipt, brengt nu boeken in de winkels die geschreven zijn door René Deville, Fosco Sinibaldi, en vooral Emile Ajar. Hij voedert de persjongens met lokaas. Weldra bijten die in de door hem gebakken wafels. Zij schrijven dat er een nieuwe generatie is die veel beter het Frankrijk van na 1968 begrijpt. Penneridders die te veel in de USA verblijven, zoals Romain Gary zijn voorbijgestreeft  en uit de mode. Maar die nieuwe Emile Ajar is ongetwijfeld de beste van de 'nouvelle vague' uit de boekenwereld. Wat moest gebeuren, is dan ook gebeurd, zulk een jong talent als Emile Ajar kreeg de Prix Goncourt.   

De Académie Goncourt kende haar prijs in 1975 toe aan Ajar zonder eigenlijk te weten wie achter die schrijver zat. Een tijd lang beweerde Paul Pavlowitch  (een zoon van Gary's neef), dat hij Emile Ajar was maar het bleef  mysterieus rondom zijn schrijverschap. Tot aan het moment  van Gary's overlijden in 1980 bleef de spookschrijver Ajar een vraagteken.Vermits Romain Gary ook al in 1956 met Les Racines du Ciel de prijs had gewonnen werd hij de enige schrijver die dat kon waar maken, met een geweldige goocheltruck weliswaar. Aan de Prix Goncourt, wellicht de belangrijkste litteraire prijs in Frankrijk, is amper een geldprijs van 10,00 € verbonden  (om met de metro terug naar huis te geraken), maar ieder jaar sedert 1903 hangt er een commercieel succes aan vast, de verkoop van honderduizenden exemplaren en ook vette baten voor de vertaalrechten.
   

 Jean SEBERG (1938/1979)
Toen de grootmeester van de Amerikaanse film Otto Preminger besloten had om het leven van Jeanne d'Arc te verfilmen liet hij aan 18.000 jonge vrouwen testen afleggen om de geschikte actricete vinden die deze moeilijke rol zou kunnen vertolken. Twee starlets bleven tenslotte over : Barbara Streisand en Jean Seberg. Het was deze laatste, een studentin uit Iowa die werd gekozen. Met haar androgyne verschijning, haar onschuldige maar toch erotische uitstraling, werd deze Jean Seberg in korte tijd een superster te Hollywood en te Parijs. Bonjour Tristesse, Jeanne d'Arc, A Bout de Souffle, Paint your Wagon, en Airport, zijn slechts vijf van de meer dan dertig films waarin zij was te zien. Ook al werd zij als Patricia Mancini in A Bout de Souffle een ikoon van de cinema aan de zijde van Jean-Paul Belmondo, toch is zij de vrouw van de flamboyante diplomaat  Romain Gary. Maar de Amerikaanse is vooral graag verliefd en dat is zij zowel in fictieve affaires op het witte doek, als in het dagelijkse leven, en de lezeressen van de vrouwenbladen, magazine's over film, en de boulevardkranten, willen alles over haar weten. Haar grote liefde met Romain Gary duurt tot in 1970.

De slanke Seberg is op korte tijd schatrijk geworden. Volgens de toen heersende mode waaraan ook Maryline Monroe, Jane Fonda, e.a. zich begaven laat de Hollywoodster zich graag zien in de politieke middens die de gang van zaken in de Westerse democratiën contesteert. Zij verdedigt liberale gedachten en toont haar sympathie voor de Black Panther Party van MalcolmX. Een blanke filmster die optrekt met revolutionnaire zwarten, die deze verstopt in haar woningen en die ook geld geeft voor hun strijd, de gelijkheid van blanken en zwarten in de USA, dat kwam in het nieuws, dan werden de persjongens gieren. Jean Seberg staat weldra op de zwarte lijst van de F.B.I. en J.Edgar Hoover laat haar dag en nacht in het oog houden, en pesten met  'dirty tricks'. De filmster beweert dat zij als baas van eigen buik ook mag slapen met wie zij goesting heeft, zwarten, en latino's inbegrepen. Dat is toch immoreel vindt het blanke deftige America dat haar wegspuwt. Jean Seberg vlucht naar Parijs. Zij is zwanger, en de roddelbladen strooien rond dat de baby een negertje zal worden. Zij wint een proces tegen Newsweek dat leugens over haar had gepubliceerd. Maar deze toch wel bijzondere vrouw die te sterk meeleefde met zij die werden achtervolgd, voor zij die opkwamen voor het milieu en voor de mensenrechten, begon stilaan de situaties te onderschatten. Zij verloor haar kindje dat vroegtijdig op de wereld kwam. Zo gleed zij van depressie tot depressie, werd verslaaft aan alcohol en aan medicamenten, en soms leed zij echt aan obsessies en achtervolgingswaanzin. Tijdens een nieuwe crisis werd zij plots vermist. Pas 11 dagen later, op 30 augustus 1979, werd zij dood teruggevonden in haar auto op een parking waar zijzelf zeker niet kon naartoe gereden zijn. Er was grote twijfel of het geen moord was, want die frele vrouw had 8-promille in het bloed op het moment van haar dood. Zo iets is onmogelijk. Het graf van Jean Seberg bevindt zich in de Cimetière Montparnasse te Parijs.

TIRED OF BEING NOTHING BUT MYSELF.
Op 2 december 1980 pleegde Romain Gary zelfmoord met een kogel door zijn mond naar de hersenen. De man die van zijn moeder en van vele vrouwen had gehouden, die had gevochten tegen het racisme, voor de rechten van de mens, en voor het behoud van het milieu, de man die joodse synagogen niet belangrijk had gevonden en katholieke kerken ook niet, de man die wel een vriend was van Charles De Gaulle, maar die niet aan politiek deed, vluchtte op het einde van dat jaar voor zichzelf. De man die voor oude waarden was ' pour la mère patrie ' meldde dat zijn daad niets te maken had met Jean Seberg, van wie hij na hun scheiding een vriend was gebleven. Deze romantische en tragische figuur, die uitbundig en vol passies had geleefd, zakte soms helemaal wanhopig weg. De laatste woorden die hij schreef  waren :  ' Je me suis bien amusé, au revoir et merci ... ' .
Dertig jaren na zijn dood blijft deze veelkleurige schrijver velen intrigeren , en dat zal in de toekomst niet verminderen.

 

"La vérité, c'est qu'il y a des moments dans l'histoire, des moments comme celui que nous vivons, où tout ce qui empêche l'homme de désespérer, tout ce qui lui permet de continuer à vivre, a besoin d'une cachette, d'un refuge. Ce refuge, parfois, c'est seulement une chanson, un poème, une musique, un livre."  Education européenne    -  Romain Gary .