Na een oproep vanwege een vereniging van sportleerkrachten om het aantal uren sport in ons secundair onderwijs op te trekken, heeft nu ook de Gentse rector het sportieve licht gezien.
Merkwaardig dat hij om het even welke student in staat acht om een universitaire cursus sport te volgen: wat zegt dit over het niveau van deze sportlessen?
Mochten de haren van Michel Verscheuren al niet zijn hele leven overeind staan, dan zouden ze het nu wel doen.
Gaat de rector ervan uit dat zijn studenten zo wereldvreemd zijn dat zij één van de constante signalen uit de media nooit hebben opgevangen, namelijk dat sedentair leven en eenzijdige voeding ongezond zijn?
Ik neem aan dat mijn vroegere universiteit nog steeds over een bloeiende sportbond beschikt die allerlei competities organiseert. In Gent heb je de Blaarmeersen en de Watersportbaan waar je kan roeien, lopen etc Er liggen sportterreinen waar je kan voetballen. Vanuit Gent kan je veilig fietsen langs Schelde en Dender, eventueel tot in de Vlaamse Ardennen.
Kortaf gezegd: wie in Gent en omgeving niet aan sport meent te kunnen doen, die is er gewoon te lamlendig voor.
Is het proefballonnetje van de Gentse rector geen schoolvoorbeeld (en niet op universitair niveau) van populistisch denken: laten we vooral niet aan de oorzaken werken en de cultuur van bier en hot dogs ongemoeid laten, het moderne hedonisme dat van alles tegelijk wil genieten maar geen enkele inspanning wenst te leveren.
De roemruchte 'Kristalnachten' aan de Overpoort zijn de hoogmis van dit nieuwe decadentisme en niet alleen inzake lichamelijke gezondheid.
een bushok met airco (zie De Standaard van maandag)
Na Arnold Toynbee en andere grote denkers heeft Jetteke van Wijk in haar bejubeling van Dubai een nieuw recept voor wereldvrede gevonden: kleed alle mensen in Versace, omhang ze met diamanten en alle conflictstof verstuift als woestijnzand.
Terloops vermeldt ze een schaduwzijde aan het sprookje: de duizenden gastarbeiders wier statuut nauwelijks dat van slaven overstijgt.
In die zin is Dubai het Arabische Monaco, in de overtreffende trap: een paradijs voor de happy few die zich alles kunnen permitteren en daaromheen een massa die al blij mag zijn als ze drinkbaar water vindt en de kinderen kan voeden.
De euforie van Jetteke zou al wat geloofwaardiger klinken mochten deze Arabische parvenu's, hun zakaat indachtig, wat meer van hun overdaad afstaan aan hun verpauperde geloofsgenoten. Dan zouden deze inderdaad minder geneigd zijn om een bommengordel aan te trekken.
Dit is allicht het enige waarin Westerse en Oosterse rijken perfect overeenstemmen: wat er met de 'verworpenen der aarde' gebeurt, kan hen geen ene moer verdommen.
noot Is het toeval dat een krant een journaliste in dienst neemt die lyrisch doet over de vrouw van een oliesjeik omdat die een fortuin vergokt in een casino en daarna haar juwelen verpandt om aan de speeltafel te kunnen blijven zitten? Op die manier daalt De Standaard af naar het niveau van royalty watchers en glitterbladen die alleen oog hebben voor de jetset en koningshuizen maar zich niet bekreunen om mensen met een schamel pensioentje of schandalig laag loon. Uit de gekozen onderwerpen kan je afleiden waar een blad belangstelling voor heeft, welke maatschappij ze nastreeft.
In het filosofisch gedeelte van zijn nieuwste roman vraagt Coetzee zich af of het economische model van competitie en concurrentie geen economische vertaling is van het oorlogsmodel. En net zoals men de oorlog kan afwijzen en voor vrede kiezen, kan men de keuze maken voor samenwerking in plaats van elkaar de duvel aan te doen.
Is het niet contradictorisch dat we nu al jaren leven in een Europese economische unie en nog altijd moeten horen dat onze bedrijven competitief moeten zijn tegenover de buurlanden? Als de EU inderdaad een unie is, hoe kan men deze rivaliteit door middel van fiscale voordelen en verhoogde productiviteit dan blijven verantwoorden?
Heeft het zin dat in Vlaanderen de haven van Antwerpen concurreert met die van Zeebrugge? Is het niet veel logischer om de taken te verdelen en elk zijn specialisatie te laten ontwikkelen zodat ze complementair worden?
Ruimer gezien: waarom zou een Vlaams farmaceutisch of automobielbedrijf moeten in de clinch gaan met een Duits, Frans of Zweeds?
En nog ruimer, op wereldschaal gezien: waartoe kan het huidige onaantastbaar gewaande conflictmodel leiden dan tot sociale afbraak, verspilling van grondstoffen en energie, en tot geregeld een militair conflict in een voor ons marginaal gebied? Alleen al dat 'marginale' begint steeds duidelijker centraal te liggen: een oorlog in het Midden-Oosten tast niet alleen onze economie aan, maar dringt zich in onze samenlevingen binnen in de vorm van een permanente dreiging met aanslagen.
Hoe gaan we de vluchtelingenstromen uit Afrika, Oost-Europa en verder afgelegen conflictgebieden buiten de deur kunnen houden als we ons blijven fixeren op het kortzichtige marktmechanisme dat niets anders is dan economisch darwinisme: het recht van de sterkste dat wij uitoefenen in de waan dat wij voor eeuwig en drie dagen de sterkste zullen blijven.
Een waangedachte inderdaad want nu al komen de Chinezen, de Indiërs en andere nieuwe 'economische tijgers'. En laten we ons geen illusies maken: de Chinezen evenaren ons weldra niet alleen in vindingrijkheid, zij overtroeven ons nu al inzake cynisme: zie hun neokolonialisme in Afrika.
Kortom, het conflictmodel voert ons als lemmingen naar de afgrond en de lemmingen klemmen zich vast aan hun beleggingsfonds, hun aandelenportefeuille die de moderne variant is van de amulet, van de heiligenscapulier waarop alle kogels zullen afketsen.
De idee van Coetzee is slechts een heropvissen van wat Feuerbach al onmiddellijk opmerkte na de lancering van Darwins meesterwerk: naast de zelfzuchtige 'struggle for life for the survival of the fittest' merk je in het dierenrijk voldoende voorbeelden van de overleving van de best georganiseerden, de meest coöperatieve: ook de mens is net zo goed een altruïstisch wezen als een egocentrisch.
Waar het uiteindelijk op aankomt is de keuze waartoe we ons laten dwingen of toe willen laten verleiden: de bestendiging van het conflict of de coöperatie?
Onze officieel geproclameerde ethische codes zijn duidelijk: zowel de christenlijke naastenliefde als de socialistische solidariteit als het humanistisch respect voor de mensenrechten laten maar één keuze over.
Er zijn dus andere machten, binnen en buiten ons, die aansturen op het tegenovergestelde: de eeuwige competitie waarvan het aantal eeuwen wel eens geteld zou kunnen zijn.
Merckx niet welkom in Stuttgart (reactie op De Morgen van donderdag)
Is het niet wat hypocriet om nu zoals uitgehongerde vampiers de organisatoren van het WK in Stuttgart op de nek te springen?
Al jaren klaag ik het feit aan dat er blijkbaar twee werelden bestaan: een democratische met al zijn gebreken die voor ieder van ons geldt, en een totalitaire met zijn cultus van repressie en verklikkersmentaliteit die in de sport van kracht is.
Als de sportredactie van De Morgen nog over enige zelfkennis beschikt, zal ze moeten toegeven dat ze hier duchtig aan meegedaan heeft.
Wie de Vuelta heeft gevolgd, kon horen met hoeveel wellust Michel Wuyts deze frase heeft uitgesproken: 'Landis hangt!!!'
Mij deed het denken aan het gepeupel dat in vroegere eeuwen stond te juichen bij openbare terechtstellingen.
Kan die man trouwens twee minuten commentaar leveren zonder het over doping te hebben???
Onze vorige minister van sport, Marino Keulen, heeft dopingzondaars met naam en toenaam bekend gemaakt op het internet. Topatleten moeten maanden van tevoren aangeven waar ze zich zullen bevinden, ook tijdens hun vakanties. Zij kunnen van 06 uur 's morgens tot 22 uur 's avonds onaangekondigd worden gecontroleerd.
Kortom , algemene rechtsregels en mensenrechten worden tegenover de atleten doorlopend geschonden: het recht op privacy, het vermoeden van onschuld tot een vonnis is uitgesproken, het juridische principe van 'non bis in idem' etc
Een verdachte atleet wordt met zijn/haar volledige naam en vaak met foto aan de schandpaal genageld, van een kinderverkrachter of seriemoordenaar geven de media alleen de initialen. Voor criminelen geldt na hun straftijd een recht op reïntegratie: dopingzondaars blijven levenslang geschandvlekt: zie Merckx.
Men oogst in Stuttgart wat men ook bij ons jaren heeft gezaaid: collectieve hysterie. Vergelijk het met de huidige veronderstelde tendens naar seperatisme: als de pers voortdurend die tendens in de verf zet, krijgt ze uiteindelijk de bewijzen in handen.
Beseft men dan echt niet dat men bezig is met manipulatie: welk ander onderwerp kreeg de voorbije jaren zoveel onafgebroken en gepassioneerde aandacht als de doping - precies alsof onze beschaving op het spel stond en staat.
Sommige journalisten zullen tegenwerpen dat het hun opdracht is te registreren wat er in de feiten gebeurt: maar door de selectie en de eenzijdige aandacht doe je veel meer dan registreren, dit is de openbare opinie bespelen en manipuleren.
Nogmaals, mocht het gaan om een zaak die inderdaad onze samenleving bedreigt of die de naleving van onze geproclameerde moraal aan de kaak stelt dan zou ik hier zelfs blij mee zijn: laten we het onrecht aanklagen, de armoede, de uitbuiting, het machtsmisbruik, de verspilling van energiebronnen en grondstoffen etc
Maar gelooft er 1 sportjournalist dat Afrika te redden is met de strijd tegen de doping?
na Kuifje in Kongo, Ahma etcetera in de VS Allicht heeft iedereen de beelden gezien van de ontvangst die de Iraanse president te beurt viel in New York. Bij ons wordt wel eens de term 'bevriend staatshoofd ' gebruikt en dat is Ahma etcetera duidelijk niet in het vaderland van vrijheid en democratie. Kan men zich inbeelden dat een Saudische prins op een gelijkaardige agressieve toon wordt onthaald? Nochtans: de meerderheid van de terroristen van 9/11 waren Saudi's (geen enkele Iraniër), deze bondgenoot van de VS gunt de vrouwen nog minder vrijheid als Iran en past de sharia toe. Maar Saudi-Arabië is een betrouwbare leverancier van petroleum en even trouwe afnemer van Amerikaans oorlogstuig en investeert in toenemende mate in de Amerikaanse economie. Commentatoren merken op dat Ahmaatje de beledigingen over zich heen liet gaan omdat de beelden geschikt zijn voor 'binnenlands gebruik' dus voor zijn persoonlijke propaganda. Dat zal wel: als de Iraanse bevolking moest overtuigd worden dat de VS de bloedvijand is van hun regering dan zijn de beelden ongetwijfeld zeer efficiënt. Maar wat gezegd over 'het binnenlands gebruik' door de Amerikaanse propagandamachine? 'The Evil has landed' kopte een krant, een bevestiging van Bush' axioma over 'the axis of evil'. Kortom, de Amerikaanse bevolking wordt klaargestoomd voor een volgende oorlog. Die uiteraard zal worden gevoerd om 'vrede en veiligheid' te brengen in het Midden-Oosten. De vrede en de veiligheid van het massagraf. Wat mij met verstomming slaat is de gretigheid waarmee onze eigen media meegaan in deze Amerikaanse hypocrisie. Niet dat over de Iraanse dictators leugens worden verteld, wel dat het alleen over Iran gaat en niet over de beschaafde vrienden van Washington en Washington zelf. En steeds stuit je op dat eenzijdige en propagandistische gebruik van de term 'terrorist' of 'terroristische organisatie'. Men blijft dus weigeren over staatsterrorisme te spreken: een officieel leger mag zich de goorste schendingen van de mensenrechten permitteren, dan nog hanteert men termen als 'vergelding', 'ontruiming' of tegenaanval. Tel, voor zover wij de cijfers te zien krijgen, het aantal slachtoffers: vergelijk die van Hamas, Hezbollah en Iran met die van Israël, de VS, en de criminele chaos die de 'coalition of the willing' in Irak heeft gecreëerd. Naar welke kant helt de balans over? Worden wij geïnformeerd of gebrainwashed?
James Bond is alive and kicking. Israël heeft Noord-Koreaans nucleair materiaal ontdekt op een Syrische militaire basis.
Laten we aannemen dat dit spionageverhaal klopt. Dan blijf je toch achter met de vraag waarom dit geniale observatietalent niet in staat is om het onderscheid op te merken tussen gewone burgers en zogenaamde terroristen - evenmin als hun grote beschermheer, de VS, dit kan in Afghanistan en Irak.
Zou het kunnen dat 'collateral damage' de eigentijdse vertaling is van 'quantité négligeable': een mensensoort - indien al geen minderwaardige diersoort - die geen recht heeft op leven?
Intussen suddert de propaganda ons in het sop van de angst: 'the Axis of Evil' (Syrië, Noord-Korea, Iran) bestaat. De Westerse bevolking wordt stap voor stap voorbereid op de 'clash of civilisations' en het zal niet louter een culturele clash zijn.
Noot: Men kan opwerpen dat ik maar op dezelfde spijker blijf hameren, maar ik vrees wel degelijk voor een verder afglijden naar een volgend zwaar militair conflict. De propaganda draait op volle toeren om de bevolking in de USA en ook bij ons in Europa hierop voor te bereiden. De prijs zal geen raketaanval op Brussel of Antwerpen zijn, maar een prijs zullen we betalen - al was het maar in de vorm van een buitensporige stijging van de olieprijzen en een toegenomen onveiligheid bij reizen, in onze grootsteden. Mijn punt is dat onze belangen zogezegd worden verdedigd door charlatans: de kliek rond Bush, hun handlangers in de rest van de wereld. Intussendringende Chinezen steeds dieper door in Afrika, worden we binnenkort economisch voorbijgestoken door India en andere 'economische tijgers' en staren we ons blind op BHV. Soms vangen we een glimp op van de waarheid: wanneer er ontslagen vallen bij een multinational bijvoorbeeld. Maar onze rechtse pers maakt liever een wereldzaak van de splitsing van een kiesarrondissement: daar hangt de toekomst van onze kinderen en kleinkinderen inderdaad van af.
Het valt op hoe de berichten en commentaren zich opstapelen die wijzen op de achterlijkheid en het gevaar van de islam.
Telkens gaat het om een wij-zij-verhaal waarbij 'wij' uiteraard oneindig superieur zijn aan 'zij'.
Ik begin me in alle oprechtheid af te vragen of de rechtse media samen met rechtse politici à la Sarkozy (en de kliek rond Bush) het erop aanleggen om de Europese (en Westerse) bevolking voor te bereiden op een 'clash of civilisations' - niet louter een culturele clash, maar wel degelijk een militaire.
Bij ons hoorde je twee of drie jaar geleden al kardinaal Danneels verklaren dat de islam dringend toe is aan een 'Verlichting'. Ongetwijfeld, maar hoe 'verlicht' is een organisatie waar de top alles te zeggen heeft en de basis niets; waar een seksuele moraal wordt gepropageerd die een efficiënte gezinsplanning in de Derde Wereld onmogelijk maakt en bij ons tegen holebi's zegt: 'wij zullen de homo's als mens gedogen maar zij mogen hun geaardheid niet beleven.'
Naar mijn allicht pover inzicht komt dit neer op psychische castratie.
In een rechtse krant van zaterdag 22 september verklaart Jan Leyers (naar aanleiding van zijn nieuwe reportagereeks op Canvas) onder meer dat revoluties 'ethisch progressief zijn maar niet de islamitische'.
Hoe 'ethisch progressief' was en is Ierland, zowel de republiek als Noord-Ierland? Is het niet zo dat ongewenst zwangere meisjes en vrouwen nog steeds de oversteek naar Engeland moeten maken voor een abortus? Kan iemand zich voorstellen dat bij Ira en Unionisten een medestrijder zich mocht/mag outen als homo?
En wat te zeggen over het Poolse Solidarnosj: wat voor 'ethisch progressief' Polen heeft die beweging opgeleverd - waar elders in de EU vind je zo'n amalgaam van homohaat, racisme en neofascisme als in het uiterst godvrezende Polen?
Zelf deel ik de overtuiging van Richard Dawkins (o.a. 'Kapelaan van de Duivel') en Sigmund Freud (zie: 'Die Zukunft einer Illusion') dat godsdiensten tot een vroegere fase in onze ontwikkeling behoren, maar in een moderne democratie bestaat er nu eenmaal godsdienstvrijheid en die geldt net zo goed voor de ene als voor de andere godsdienst.
Trouwens, de zelfgenoegzaamheid komt ook bij vrijzinnigen voor, meestal niet gehinderd door enige kennis.
Het kan best dat in het oog van de gemiddelde moslim een balk zit, maar men moet minstens de intellectuele eerlijkheid opbrengen om de splinters in het eigen oog te zien.
En, helaas, gezien de ernst van de politieke situatie wereldwijd, is dit geen vrijblijvend filosofisch debat, het zou binnenkort wel eens spelen met vuur kunnen worden.
Ik hoop met reden een doemdenker genoemd te worden.
Deze dag begonnen met De Morgen en De Standaard, resultaat: een suf en zwaar hoofd, hart in de schoenen, in de sloffen beter gezegd.
Jan Leyers mag in DS een zoveelste ongenuanceerde aanval op de islam lanceren, een vertegenwoordiger van de huurlingen in Irak mag zeggen dat folteren soms noodzakelijk is etc
Heeft het nog zin om hier tegenin te gaan: kun je met één tegenstem een vloedgolf van propaganda afstoppen of omleiden?
En wat moet je als overtuigd atheïst blijven zeggen over de islam?
Wat me in essentie stoort is de mateloze arrogantie van Westerlingen en in het bijzonder van christenen: zij demoniseren de islam onophoudelijk maar dat zijzelf gelijkaardige kenmerken vertonen weigeren ze in te zien.
Ze kijken naar de 'achterlijke' moraal van moslims, maar die van de katholieke Polen aanvaarden ze. Eventueel schrikken ze op van het nieuwe racisme en neofascisme in dat vrome land.
Naar mijn mening heb je pas het recht om de onverdraagzaamheid bij anderen aan te klagen als je dat minstens even sterk en luid doet tegenover de zelfde fenomenen in je eigen kamp: dat van Europa, de VS en het hele christendom.
Gevoegd bij het politieke discours van de laatste maanden inzake Iran en de mogelijke atoomdreiging vanuit Teheran, begin ik me af te vragen of men bezig is een volgende kruistocht voor te bereiden. Is de rechtse pers aan het samen spannen met politici als Sarkozy om onze Westerse bevolking voor te bereiden op 'een clash tussen de beschavingen', geen culturele maar een militaire clash???
Als ik ergens van gruwel is het leugenachtige zelfgenoegzaamheid, dat zijn twee gruwels voor de prijs van één: de waarheid verdraaien door de feiten te selecteren en alleen die kant van de zaak te tonen die in je kraam past; en telkens vanuit de hooghartigheid dat men zelf oneindig superieur is aan de tegenpartij. In wezen gaat het discours nog steeds om de tweedeling: Uebermenschen versus Untermenschen, de verheven christen en Westerling versus de bekrompen idiote moslim.
En je mag er vergif op innemen dat aan de overkant het zelfde gebeurt: in madrassa's, aan extremistische universiteiten, op tv-zenders, radio's en in kranten. Vergelijk het met de communautaire hetze die door onze binnenlandse media wordt opgevoerd. Alleen is deze laatste minder gevaarlijk: de kans dat het in België ontaardt in gewelddadigheid lijkt niet zo waarschijnlijk.
De kernvraag is: wat willen we verdedigen, wat willen we liefst geweldloos bestrijden?
Een open veelkleurige samenleving, een fontein van ideeën en overtuigingen; leven en laten leven; weten dat jouw waarheid steeds een voorlopige waarheid moet zijn: morgen zal je beter en vollediger weten; elk machtsmisbruik aan de kaak stellen, elk geweld van individu tot individu, van gemeenschap tot gemeenschap; minstens even scherp de splinter in je eigen oog zien als de balk in dat van de anderen voor zover het niet omgekeerd is.
Elke god is maar een van de vele maskers van een en dezelfde geestesverschijning: letterlijk een verschijning in de geest, niet in de wetenschappelijk controleerbare feiten: dus je gelooft eraan of niet, even goeie vrienden zolang je iedereen in zijn/haar waarde laat.
Twijfel is geen enkelvoud: je kan dagelijks aan alles twijfelen. 'Should I stay or should I go,' zingen The Clash. Heeft mijn geschrijf enige zin of is het louter aanstellerij? Is mijn bestaan zelf geen overbodigheid: adem ik niet de lucht in die voor anderen is bedoeld?
In wezen is er maar één zekerheid: de pijn. We worden in pijn geboren en bestaan in pijn. Dit besef moet ons aansporen om het te vermijden anderen en onszelf meer pijn te bezorgen, om integendeel juist de 'levenskwaliteit' te helpen verhogen, om iedereen de kans te geven zelf die levenskwaliteit te bepalen. Een correcte politiek levert kansen geen garanties op levensgeluk, trouwens: wat is dat 'levensgeluk'? 'Let's have a party'?
Voor de ene ligt het in zijn tuin, voor de andere in een boek. De ene wil in de warmte van een tweede lichaam inslapen, de andere wil de lichamelijke afwezigheid die de aanwezigheid van geesten convoceert: 'ik heb mezelf met moeite alleen gemaakt,' schreef Hans Lodeizen. 'Venit creator spiritus': de scheppende geest komt tot de eenzamen, de afgezonderden - creativiteit moet je niet bepaald van een massa verwachten, zelfs niet van een Spionkop , een sportieve of een godsdienstige.
En het werkt: mijn hart zit na al deze frases al iets hoger dan mijn sloffen. In mijn kuiten misschien: voldoende hoog voor een fietstocht.
zwak in gelijke kansen (zie Visie, het weekblad van ACW en CM deze week)
Dirk De Zutter, mede-auteur van 'De school van de ongelijkheid', stelt in Visie van 21 september een zeer reëel probleem aan de kaak, maar zijn remedie is uiterst discutabel.
Dat ons onderwijs met zijn beruchte watervalsysteem de sociale ongelijkheid eerder doet toe- dan afnemen, is een ernstige tekortkoming maar de foute schoolkeuze (die de ongelijkheid bestendigt of zelfs vergroot) ligt meestal niet aan een verkeerd ingeschat IQ - soms wel: bijvoorbeeld in het geval van allochtone of 'nieuwe' Vlamingen die het Nederlands onvoldoende beheersen..
De kern van het probleem is sociaal prestige: handenarbeid wordt minder gewaardeerd dan intellectuele jobs. Die discriminatie zit in de eerste plaats in het hoofd van de ouders en in heel onze maatschappij.
Mag ik één moment persoonlijk zijn? Zelf ben ik een universitair gediplomeerde arbeiderszoon die twee jaar les gaf aan het tweede lager en ruim dertig jaar aan de derde graad van het secundair (tso en aso). Reeds in de lagere school kun je niet anders dan vaststellen dat kinderen soms zeer eenzijdig begaafd zijn: sterk in rekenen, zwak in taal, of omgekeerd.
Alle kinderen tot hun 15de of 16de in een eenheidsstructuur onderbrengen, wat De Zutter voorstelt, is een misdadige dwaasheid. Hoe kun je nu verwachten dat iemand zonder verbale begaafdheid latijn zou leren of omgekeerd: zie je een wiskundig talent met 'twee linkerpoten' al leren lassen en timmeren?
Dit leidt tot verspilling van geld en energie en vooral tot grote frustratie: als je de schoolmoeheid nog erger wil maken moet je dit vooral doen.
Daarentegen heb ik reeds tientallen keren gepleit tegen 'culturele apartheid': meer cultuur op school, ook in vakscholen. Uiteraard op maat van de leerlingen, rekening houdende met hun specifieke begaafdheid. Er bestaat geen natuurwet die zegt dat arbeiders of hun kinderen niet kunnen houden van Beethoven of Mozart, van Hugo Claus of Guido Gezelle, van Het Toneelhuis of Jan Fabre.
Illustratief detail: volgens het leerplan Nederlands derde graad mag je in het tso enkel 'genietend lezen' aanbieden tegenover 'beschouwend', analyserend en literatuurhistorisch in het aso. De 'verlichte' geesten die zo'n leerplan samenstellen achten tso-leerlingen dus te dom om te leren dat een dichter tot de romantiek of tot de renaissance behoort, een gedicht analyseren kunnen zij al evenmin: dat is precies het tegendeel van wat een collega en ikzelf ruim 25 jaar hebben gedaan, en met succes. Hoe lager je verwachtingen, hoe lager de prestaties: waarom zou een renner 200 km rijden als de streep ligt na 150? Zeg je kind voortdurend: jij kunt dat niet, jij kunt dat niet, en op de duur zal het steeds minder kunnen - of durven in elk geval.
Om te vermijden dat deze tekst gelezen wordt als een jammerklacht van een cultuurfanaat: het gaat om algemene vorming met inbegrip van maatschappelijke en spirituele vorming, kortom alle aspecten van het menszijn. De waarde van om het even welk onderwijs- en opvoedingsmodel wordt bepaald door zijn doelstelling en die hangt af van het mens- en maatschappijbeeld dat men nastreeft: wil men werken aan de gehele mens of specialisten opleiden, wil men iedere jongere leren zo volledig mogelijk aan de samenleving te participeren of laat men iedereen in zijn hokje zitten?
In tegenstelling tot rechtse publicisten als Bart de Wever geloof ik inderdaad in de 'maakbaarheid' van mens en maatschappij - juister geformuleerd: dit is geen geloofsverklaring maar een overtuiging gebaseerd op feiten, op eigen ervaring en observaties - en lectuur: alleen lezen sommigen alleen de boeken die hun eigen vooroordelen bevestigen.
.
Wat ik van het ACW (en andere arbeidersorganisaties) verwacht is een engagement om de statuten van arbeiders en bedienden gelijkwaardig te maken, ijveren voor betere verloning en arbeidsomstandigheden. En een langdurige campagne, in samenwerking met de overheid, de media en de sociale partners, om de handenarbeid op te waarderen.
Concreet voorbeeld: zorg ervoor dat er wat meer arbeiders een politiek mandaat bekomen.
In de economische rubrieken van gespecialiseerde dag- en weekbladen wordt al jaren hetzelfde mantra gezongen: 'Schaalvergroting is nodig om te kunnen concurreren op de wereldmarkt.'
Wat zie je als gewone burger en niet-specialist telkens weer gebeuren? Ofwel raakt men aan het product (Hoegaarden, banktarieven) ofwel aan het personeel: delokalisatie, verhoogde productiviteit, afdankingen. Kortom, de schaalvergroting is voor elke betrokkene een verlies, behalve voor de managers en aandeelhouders.
In de raden van bestuur zitten vaak politici met een sterke overtuiging: wat bleef over van hun oorspronkelijk engagement?
De socialist Karel van Miert is sedert zijn aanstelling tot EU-commissaris een ware missionnaris van de vrije concurrentie geworden, en wat sommige socialisten nog altijd luidop mogen dromen: de tijd van de staatsbedrijven is onherroepelijk voorbij.
Maar leren de feiten ons niet dat die slogan rampzalig uitpakt zonder ernstige sociale en ecologische correcties? Waar blijft na de economische Europese Unie, de sociale en ecologische?
Bij mij roept het verhaal van Janssens Pharmaceutica de tv-beelden op van de Nederlandse 'miljoenennota' voorgelezen door koningin Beatrix. Hare gekroonde majesteit was omringd door een koor, niet van paters of eerwaarde moeders, maar van glitter en glamour. En deze dames en heren zaten deemoedig te knikken of wijsheid uit te stralen toen de vorstin de frases oplas over de moeilijke tijden die haar geliefde onderdanen te wachten staan.
Zijn we wel zeker dat wij het Ancien Régime achter ons hebben gelaten? Uiteraard kon men 500 jaar geleden niet betogen of staken zonder levensgevaar en een 'gouden handdruk' bestond al evenmin. Maar ten gronde: wie beslist over ons inkomen en bijgevolg over de meeste aspecten van ons leven?
Schimmen die aangeduid worden met de term 'aandeelhouder' en het meest verbijsterende is de vaststelling dat wij zelf via een pensioenfonds of andere kleine belegging ook tot die schimmen behoren, al vreet de grote schim de kleinere op.
Eerlijk gezegd, het communautaire gehakketak dat nu al maanden onze media overheerst, bezorgt mij stilaan een punthoofd.
Zelf ben ik Vlaamsgezind opgevoed met de doodsimpele slagzin: 'In Vlaanderen Vlaams' - de geleerde vertaling kan ik amper uitspreken: 'territorialiteitsbeginsel'.
Maar afgezien daarvan: welke manco's in de huidige staatstructuur verhinderen een beter functioneren?
Ik kan me voorstellen dat de ontsluiting van de Antwerpse haven om een bijsturing van de NMBS vraagt, maar een ander knelpunt: hoge werkloosheid in Henegouwen en een schrijnend tekort aan arbeidskrachten in Zuid-West-Vlaanderen, moet dit noodzakelijkerwijze door een staatshervorming worden opgelost? Als je Polen kunt aantrekken waarom dan geen Walen: spreken de Polen soms beter Nederlands?
Wat BHV betreft gaat het - voor zover ik er nog iets van begrijp - om twee essentiële zaken: de expansie (het imperialisme?) van de francofone taal en cultuur, en op het sociale niveau de verovering van een woonmarkt.
Terwijl ik dit zit te schrijven, kijk ik uit op een verkaveling met riante villa's waarvan de helft spookhuizen zijn, enkel bewoond tijdens een paar vakantiedagen.
(Toegegeven, voor mijn buren en partner ben ik - iemand die alleen nog maar leest en schrijft en naar de Vuelta kijkt - zelf een soort spookverschijning.)
Duitsers, Nederlanders, francofonen komen hier onze gronden en woningen opkopen, vaak als belegging of tweede verblijf en de jonge autochtonen mogen in een goedkopere gemeente een huisje of appartement gaan zoeken.
En onze bankbedienden, kinesisten en cassières krijgen vaak te maken met inwijkelingen - ik heb het niet over toeristen - die het na jaren nog altijd vertikken om één woord Nederlands te spreken.
Intussen start een nieuwe discussie over het Engels in ons hoger onderwijs: mocht vandaag het Frans nog altijd de wereldtaal zijn, zou men er dan ook zo lankmoedig en toegeeflijk tegenover staan?
Er zijn ontwikkelingen die onafwendbaar zijn, en deze laatste lijkt me er zo een, maar andere komen mijns inziens neer op zelfrespect: wie hier eigendom verwerft of komt wonen, moet onze taal leren. Deze attitude van zelfbewuste gastvrijheid - xenofobie laat ik over aan de extremisten - hangt niet af van nog eens een staatshervorming.
Zeer toevallig kwam ik deze woensdagnamiddag op Nederland 1 terecht - om even te ontsnappen aan de zoveelste ode van Michel Wuyts aan de dopingrepressie - en nog toevalliger belandde ik in het Nederlandse parlement waar juist Geert Wilders, de meest geblondeerde politieke ster van Europa, aan het woord was. Boffen wij Vlamingen even met ons Vlaams Blok. Wilders stelt onder meer voor om het budget voor ontwikkelingssamenwerkihng terug te schroeven van 0,8 % tot 0,15 % van het BNP - dat ligt volgens hem dichter bij het Europees gemiddelde, een Europa waar Wilders voor de rest zo weinig mogelijk mee te maken wil hebben.. Marokkaanse Nederlanders - die hij onveranderlijk 'tuig' noemt - moeten na één misdrijf het land uit, gaat het om een minderjarige dan geldt het uitwijzingsbevel eveneens voor de ouders. Moslims mogen enkel blijven als zij de koran, dat 'fascistisch boek' , afzweren. Er mag geen moskee meer bij, de radicale moeten gesloopt. Uiteraard beklemtoont Wilders dat hij de stem van 'hardwerkend Nederland' vertolkt en pleit hij voor een algemene lastenverlaging ook al komt Femke Halsema zeggen dat de laagste inkomens sowieso al weinig belastingen betalen en dat die lastenverlaging voor hen dus niets oplevert. Maar Wilders wil bezuinigen op onderwijs, op ondersteuning van kansarmen en achterstandswijken, op al die dwaze verspilzucht van 'de linkse kerk' - waarvoor hij nota bene het CDA verantwoordelijk stelt - : gedaan met inburgeringscursussen, begeleiding van probleemjongeren etc Wie gelooft in 'de maakbaarheid' is een idioot. 'Werken of weg' is zijn variant op het 'aanpassen of opkrassen' van onze eigen bloed en bodem. Afgezien van Halsema en Jan Marijnissen vond geen enkel parlementslid het nodig een vraag te stellen aan deze profeet. De verbijsterde gezichten, het meewarig hoofdschudden, de gebogen hoofden zeiden voldoende. Is dit wat overblijft van het 'gidsland' boven de Moerdijk, de vluchthaven van Spinoza en andere vrijdenkers? Het eenmanspartijtje van Wilders heet 'Partij voor de Vrijheid': Marijnissen vroeg welke vrijheid de moslims dan hebben in het gedroomde vaderland van de valsblonde god. En ja, gedaan met de dubbele nationaliteit ongeacht of iemand zijn of haar oorspronkelijke nationaliteit kan opzeggen, Iraanse vluchtelingen bijvoorbeeld. Dit is een probleem voor Iran, niet voor de polders van Wilders. Ik begin stilaan te geloven dat Filip de Winter een aimabel mens is.
Nogal voorspelbaar sluiten rechtse commentatoren zoals Mia Doornaert, sterjournaliste bij De Standaard en graag geziene gaste op de VRT, zich aan bij de dreigende taal die de Franse minister van buitenlandse zaken, Kouchner, uitkraamde over Iran.
Gelooft iemand nu oprecht dat Iran eens in het bezit van een kernwapen dit ook gaat gebruiken? De minste aanval op Israël - zelfs met conventionele wapens - is voldoende om een Amerikaanse vergeldingsaanval uit te lokken en Teheran naar het Stenen Tijdperk te laten bombarderen. Denkt men werkelijk dat heel de Iraanse regering en samenleving bestaat uit zelfmoordterroristen?
Het is duidelijk dat we alweer te maken hebben met 'fear mongers', handelaren in angst die heel goed weten dat je ook onze bevolking alles kunt doen slikken als je ze maar bang kunt maken. Na het einde van de Koude Oorlog moest en zou er een nieuwe langdurige vijand gevonden worden: hoe kun je de (Amerikaanse) belastingbetaler anders exorbitante militaire uitgaven door de strot rammen terwijl je genadeloos snoeit in de sociale sector?
Minstens wekelijks worden in onze media - vooral op tv - aanslagen zonder enig bewijs toegeschreven aan Al Qaeda of een filiaal van deze multinational in terreur, alsof Osama een spin is die een net weefde over heel de planeet.
In zijn boek 'Reis naar de einden der aarde' beschrijft de Amerikaanse journalist en socioloog Robert D. Kaplan hoe dubbelzinnig Iran tegenover het Westen en de VS staat: officieel is de VS de absolute vijand, officieus stuurt al wie het zich financieel kan veroorloven zijn kinderen naar het land van de 'goddelozen' om daar te gaan studeren. Dit boek is geschreven in 1994 en de vraag is waarom het klimaat in Iran intussen gewijzigd zou zijn.
Doe enige moeite en verplaats je in de hoofden van de ayatollahs: zij zien ook dat Irak zonder toestemming van de UNO werd aangevallen en het mensonterende regime in Noord-Korea niet. En de logische conclusie is voor hen het verschil in bewapening: Noord-Korea heeft raketten en kernwapens, Irak had ze niet.
Wat ons moet verontrusten is juist de willekeur waarmee de grootmachten, en onze bondgenoot de VS in de eerste plaats - precies omdat die pretendeert onze waarden te delen en te verdedigen -, internationale gedragsregels aan hun laars lappen als hen dat zo uitkomt. En met 'hen' is niet het Amerikaanse volk bedoeld, wel de oorlogsindustrie en alle andere economische sectoren die baat hebben bij oorlogstaal en oorlogsvoering.
Ook bij ons lopen geestesgenoten van Bush en consorten rond, ze worden zelfs met égards behandeld: Mia et Bernard, une liaison dangereuse.
In De Zevende Dag verdedigde een slachtoffer van een pedofiel (pederast of kinderverkrachter zou een correcter woord zijn) het initiatief om de bevolking te verwittigen wanneer een vrijgelaten pedofiel in hun buurt komt wonen.
Kun je in dit zwaar emotioneel beladen debat een nuchter oordeel formuleren?
Pedofielen met naam - en volgens de dame in kwestie ook met foto - bekend maken betekent zonder meer deze daders veroordelen tot levenslang: ook na het uitzitten van hun straf moeten zij blijven rondlopen met het brandmerk van hun misdrijf, hun kansen op reïntegratie worden op die manier tot nul herleid.
De ervaring leert dat praten met slachtoffers van seksuele misdrijven uiterst moeilijk is omdat hier geraakt wordt aan de diepste lagen van het onderbewuste: de angst, de schaamte, de zelfhaat (want slachtoffers voelen zich vaak medeschuldig) , de walg en de wraak.
Maar koppel dit thema los van het seksuele: moeten we voortaan ook vrijgelaten moordenaars, mensensmokkelaars, inbrekers en andere daders van zware misdrijven voor de rest van hun leven stigmatiseren?
In essentie komt het neer op de vraag: is de enig mogelijke straf voor bepaalde misdrijven alleen levenslange uitsluiting uit de maatschappij, of geven we hen een tweede kans, geloven we in de mogelijkheid van een genezingsproces of een gedragsverbetering?
De tweede vraag is of burgers het recht in eigen handen mogen nemen: komt het de slachtoffers of hun nabestaanden toe om een vonnis uit te spreken en een straf op te leggen? Waar ligt in dat geval de grens: mag een werkgever weigeren een vrijgelaten misdadiger nog aan te nemen, mag een huiseigenaar weigeren aan zo iemand te verhuren etc
De 'eigenrichting' of het recht in eigen handen nemen is een eerste stap naar de terugkeer van lynchpartijen, schandpaal, verstoting en allerlei andere praktijken die we in een moderne rechtsstaat achter ons hebben gelaten. Dat de behoefte eraan blijft bestaan zegt veel over de gebrekkige werking van ons gerecht, de nazorg en de slachtofferhulp, maar een falende politie is nog geen excuus om naar Amerikaans voorbeeld alle burgers een wapen te bezorgen.
Dit is om te beginnen niet efficiënt, het vermindert de risico's niet, maar het is in moreel opzicht een achteruitgang.
