Vorig jaar werden in België 270 miljoen slaap- en kalmeermiddelen verkocht. Dat blijkt uit cijfers van de Belgische geneesmiddelenindustrie, in Gazet van Antwerpen en Het Belang van Limburg, zo meldt De Standaard online.
Volgens Pharma.be werden tussen december 2007 en november 2008 in ons land 270 miljoen dosissen slaap- en kalmeermiddel genomen, ofwel 735.000 per dag. Dat betekent dat 7 procent van de Belgen slaapmedicatie gebruikt. Deze hoge aantallen maken van ons land samen met Frankrijk en Italië de koploper in Europa.
Federaal minister van Volksgezondheid Laurette Onkelinx (PS) gaf aan 'bijzonder ongerust te zijn over dit hoge verbruik'. Zij heeft twee professoren de opdracht gegeven om te onderzoeken waarom de Belgen zulke pillenslikkers zijn.
In de loop van het voorjaar start een campagne die misbruik moet inperken.
Het gebruik van slaap- en kalmeer middelen neemt dus erorm toe. De vorige gegevens van enkele jaren geleden spraken nog over 500.000 slaap- en kalmeermiddelen per dag in België alleen! Van een toename gesproken. We moeten wel voorzichtig zijn om deze getallen om te zetten naar 7 procent van de Belgen per dag, omdat er flink wat mensen tussen zitten die met één pil niet toekomen. Geloof het of niet, maar ik heb iemand in behandeling gehad die 56 (zesenvijftig) tot zelfs 1 keer 64 tabletten zolpidemtabletten PER DAG nam.
Hier moet dus dringend werk van worden gemaakt, zoals minister Onkelinx terecht vaststelt. Dit hoge gebruik wordt in de hand gewerkt door de houding van veel gezondheidswerkers die eerder positief staan tov nieuwere slaapmiddelen en onvoldoende op de hoogte zijn van van alternatieve niet-medicamenteuze behandelingen. Het voorschrijven van slaapmiddelen versterkt daar bovenop afhankelijk en passief hulpzoekend gedrag, wat later aanleiding geeft tot vraag naar nieuwe voorschriften. Nochtans weten we dat het effect van slaapmedicatie eerder gering is, erg beperkt in de tijd en vooral aanleiding geeft aan een waaier van bijwerkingen.
Ook wie lijdt aan slaapproblemen doet zijn of haar duit in het zakje bij het voorschrijven van slaapmedicatie: meestal wil je snel af van je klachten zonder er veel moeite voor te hoeven doen. Dan is zo'n pilletje een gemakkelijke 'oplossing'.
Volgens de NICE richtlijnen in Engeland (National Institute for Health and Clinical Excellence) is er onvoldoende bewijs om de nieuwere Z- slaapmiddelen (zolpidem, zopiclone, en zaleplon) te verkiezen boven kortwerkende benzodiazepines. Dit is in tegenspraak met de algemene opvatting onder artsen en patiënten dat deze Z-slaapmiddelen veel onschuldiger zouden zijn dan klassieke slaappillen.
Onderzoek in Engeland bij artsen toonde aan dat ze ervan overtuigd waren dat Z-slaapmiddelen efficiënter waren dan klassieke benzodiazepines op het gebied van uitgerust wakker worden, het functioneren overdag en totale slaaptijd. Ze werden veiliger beschouwd betreft tolerantie, verslaving, slaperigheid overdag, verkeersongevallen en gebruik bij oudere mensen. Nochtans steunt dit geloof in de betere efficiëntie en veiligheid niet op voldoende bewijs of ondersteuning vanuit de NICE richtlijnen.
Zijn deze bevindingen een reden om massaal terug te grijpen naar de vroegere benzo's? De waarheid zal wel ergens tussen de twee uitersten liggen. Wat vast staat is dat het idee fout is dat je maar iets erg licht inneemt met zolpidem. Dit moet je beschouwen als een echte slaappil en niet zomaar als een onschuldig inslapertje.
Verder onderzoek is lopende om te bepalen hoe gezondheidswerkers op een vlotte manier de niet-medicamenteuze behandeling van slaapproblemen kunnen toepassen en wat het resultaat daarvan is.
Bron: De Standaard online, 18/2/09. Effectiveness and cost-effectiveness of an educational intervention for practice teams to deliver problem focused therapy for insomnia: rationale and design of a pilot cluster randomised trial, Siriwardena AN et Al. 26 januari 2009. General practitioners' preferences for managing insomnia and opportunities for reducing hypnotic prescribing, Siriwardena AN, 2009. GPs' attitudes to benzodiazepine and 'Z-drug' prescribing: a barrier to implementation of evidence and guidance on hypnotics. Siriwardena AN, Br J Gen Pract 2006, 56(533):964-967.
|