Het algemeen welbevinden lijdt onder slapeloosheid, je voelt je meer vermoeid, het humeur wordt er niet beter op, je bent meer prikkelbaar, het geheugen en het denkvermogen functioneren minder goed.
Dit heeft dan weer invloed op de relaties met de mensen rondom jou, je partner kan er onder lijden, maar ook de collegas op het werk.
Daarnaast zitten we met het probleem van veiligheid. Slaperigheid is de oorzaak van heel wat ongevallen. Onlangs is de scheepsramp van de Herald of Free Enterprise van 20 jaar geleden terug in het nieuws geweest. De verantwoordelijke voor het sluiten van de deuren lag in zijn kajuit te slapen op het moment dat het schip uitvoer en snelheid maakte. Iemand die uitgerust is heeft geen nood aan dutjes overdag en wordt op tijd wakker als er belangrijk werk aan de winkel is.
We kennen allemaal het milieudrama dat door de Exxon Valdez in 1989 veroorzaakt werd aan de kust van Alaska. Het schip liep vast, scheurde open, en miljoenen liters olie stroomden de zee in. In het eindrapport van de onderzoekscommissie werd gesteld dat slaapgebrek de zeer waarschijnlijke oorzaak van het ongeluk was.
Tijdens een onderzoek in de VS gaf 23 procent van de ondervraagden toe dat ze het afgelopen jaar wel eens in slaap waren gevallen achter het stuur. Is het dan een verrassing dat slaapgebrek een grote rol speelt bij veel ongelukken? Ongeveer 10 procent van de verkeersongevallen met motorvoertuigen is te wijten aan vermoeidheid.
,,Slaperigheid is een zeer frequente oorzaak van verkeersongevallen'', zegt Prof. dr. D. Pevernagie, voorzitter van BASS, in een mededeling. Typisch zijn kop-staartaanrijdingen in files en het verlaten van het rijvak, zoals bij het ongeval in Würzburg.
Grote rampen hebben hun beginmoment vaak tussen drie en vier uur 's nachts. Dat moment wordt het 'dodenuur' genoemd: het kritische moment waarop de hersenen van bijna alle mensen op automatische piloot overgaan en waarop microslaapjes voorkomen. (Prof. dr. J. Verbraecken)
Microslaapjes duren nauwelijks drie tot tien seconden. ,,Zeker als het donker is zijn mensen vatbaar voor die microslaapjes. Die komen bij bijna iedereen voor en zijn niet weg te trainen. Onze lichaamstemperatuur daalt dan gewoon naar een dieptepunt. Onze biologische klok is zo ingesteld.
,,Erger wordt het als de bestuurder lijdt aan een slaapstoornis, zoals bijvoorbeeld slaapapneu'', zegt Prof. Verbraecken. Dergelijke slaapstoornissen en het gebruik van slaapmiddelen doen het risico met factor 6 à 7 toenemen. ,,Bij deze mensen is medische controle en slaaponderzoek dan ook vereist'', aldus Prof. Verbraecken.
Die pleit daarom voor een slaaptest voor risicoberoepen als vrachtwagen- en buschauffeurs. Ook wie kernfuncties heeft binnen een bedrijf, ''zoals mensen die in de controlekamer van een kerncentrale of een petrochemische fabriek werken'', zouden aan zon slaaptest onderworpen moeten worden om na te gaan of zij al dan niet lijden aan een slaapstoornis.
Bron laatste 5 paragrafen van deze tekst: De Standaard, 29 januari 2007.
Informatie over het boek 'Uitgeslapen wakker worden' zie: www.standaarduitgeverij.be/medisch
|