De Dahlia is in Europa pas de laatste 400 jaar bekend (zo rond 1600). De zaden ervan werden door de Spanjaarden meegebracht uit Mexico. Er werd weinig mee gedaan, pas rond 1800 kwamen er pogingen om de plant in bloei te krijgen. Dit gebeurde voor het eerst in de Botanische tuinen van Madrid. Later werd de plant ook uitgezaaid en gekweekt in de Botanische tuinen van Berlijn. De plant kreeg werd genoemd naar Andreas Dahl die een leerling was van de toenmalig zeer beroemde botanicus Linnaeus. Sindsdien is het snel gegaan. Momenteel zijn er zo’n 20.000 cultivars, de ene al wat geslaagder dan de andere. De eerste Dahlia soorten zagen er 200 jaar geleden wel enigzins anders uit dan wat we nu gewend zijn. De bloeiwijze van toen komt een beetje overeen met de huidige Mignon Dahlia's. Elke bloem was voorzien van 8 bloembladen en een open hart met veel meeldraden Overigens behoort de Dahlia tot de Compositae waartoe o.a. ook de Zonnebloemen behoren. Het plantengeslacht Dahlia omvat 12 bekende soorten, die alle inheems zijn in Midden-Amerika en dan vooral in Mexico. De Dahlia, die wij tegenwoordig kennen is een kruisingsproduct van verscheidene soorten. Ze wordt Dahlia variabilis (veranderlijk) genoemd en dat duidt op de verscheidenheid van vormen en kleuren rijkdom.
Persoonlijk ben ik niet zo weg van Dahlia’s. Ik heb er wel enkele staan verspreid over de borders. Het zijn dan wel enkelbloemige soorten waardoor het stuifmeel van de bloemen bereikbaar is voor insecten. Voor een bij is een “pompon” type compleet nutteloos, het insect raakt nooit bij het stuifmeel. Doordat ze in een dicht beplante border staan en deze pas in het voorjaar op te ruimen wordt durf ik het ook aan om de knollen in de grond te laten zitten. Dit gaat nu toch al een aantal jaren goed. Er zal ooit nog wel eens een strenge winter komen die ze niet overleven maar het zijn toch maar enkele knollen. Het leuke aan Dahlia’s is dat ze vanaf half augustus doorgaan met hun show tot aan de eerste nachtvorst. Bladluizen en oorwurmen durven soms eens langskomen maar ik heb er weinig last mee.
Lavatera 'Burgundy Wine' bloeit van juni tot september met donker purperrode tot wijnrode bloemen die 3 tot 7 cm groot kunnen zijn. De bloemtakken zijn ook geschikt als snijbloem. De plant is onderaan houtachtig met hogerop kruidachtige stengels tot 150 cm hoog. Hij groeit wat rommelig Deze struiken houden van een zeer licht beschaduwde standplaats (bijna volle zon), op een vruchtbare en doorlatende bodem. Op zandgrond verrijkt met wat compost doen ze het uitstekend. In de winter staan ze niet graag met hun voetjes in het nat. Alle Lavatera vaste planten zijn min of meer vorstgevoelig. De takken kunnen invriezen maar lopen telkens vrolijk terug uit vanuit de stam. Ik snoei in het voorjaar meestal heel de plant terug tot op het hout op ongeveer 10cm hoogte. Een winterbescherming (wat houtsnippers) is aan te bevelen.
We hebben reeds enkele weken geleden over "Pinky Winky" gesproken, toen zagen de bloemen nog bijna wit met hier en daar een zweem van roze. Nu enkele weken later, zie je hoe deze struik aan zijn naam komt. Bloeit nog weken lang (tot aan de eerste nachtvorst) en is ongevoelig voor wind en stortbuien in tegenstelling met bijvoorbeeld "Annabelle"
Water brengt leven in de tuin. In en rond de vijver valt altijd wel iets te beleven. 's Avonds is er telkens vleermuizenballet. Deze geruisloze fladderaars zijn op zoek naar muggen en andere plaagbeestjes boven het water. Salamanders jagen dan weer op de larven van de muggen onder water. Ik zou niet graag een mug zijn in Bernerhof, wegens onzekere tijden! Libellen zijn nog druk bezig met het produceren van nakomelingen voor volgende jaar. Kikkers maken de omgeving onveilig voor allerlei insecten en kleine naaktslakjes, vooral dat laatste juichen we uiteraard toe. Over kikkers gesproken, de jongste generatie, enkele weken geleden nog dikkopjes, begint nu na een regenbui, of 's avonds als het gras nat is, aan de eerste expedities buiten de vijver. Een aantal van hen zal ongetwijfed de wijde wereld intrekken. Dat dit voor jonge kikkertjes een gevaarlijke tocht kan zijn hoeft geen betoog. De luchtmacht (lees "reigers" is ook paraat). En overdag opletten voor de maairobot! Ja ja, ook voor kikkers zijn er nieuwe uitdagingen en gevaren in de 21° eeuw! In ieder geval wens ik ze het allerbeste toe!
foto's : Houtpantserjuffers op huwelijksreis en Paardenbijter (ja ja, hij weer)
Vanavond is de teller op dit blog de kaap van 1000 pageviews gepasseerd, er zijn tevens al 500 unieke bezoekers langs geweest in de voorbije 6 weken. Dit doet plezier en geeft de motivatie om door te gaan. Bedankt aan allen die ons reeds een bezoekje brachten en hopelijk dit zullen blijven doen. Ikzelf zal trachten nog vele artikeltjes en foto's te blijven produceren die het reilen en zeilen van de tuin in de verschillende seizoenen in beeld brengen.
Geranium maderense is één van de grootste geraniums ( niet te verwarren met pelargoniums) en zoals de naam reeds laat vermoeden afkomstig van het eiland Madeira. Diegenen die ooit het geluk hebben gehad om Great Dixter van Christopher Lloyd te bezoeken hebben deze planten misschien gezien bij de toegang naar het hoofdgebouw. Jammer genoeg luidt de bloei tevens ook het einde van de plant in, ze bloeien slechts éénmaal en sterven dan af. Gelukkig is het blad op zich ook al mooi. Als je een plant wil aankopen heb je wat geluk nodig want je ziet ze niet veel. Als je ze wil zaaien (zaden vindt je makkelijker op internet) hou dan wel rekening dat deze een temperatuur van minstens 25-26°C nodig hebben om te kiemen. Na een tweetal weken kunnen ze naar een koelere plaats (10°C).
Geranium maderense in bloei is een prachtige verschijning, de “Barbie”roze bloemen verschijnen met honderden tegelijk. Ook merkwaardig is de voet van de plant, het lijkt of de plant op een soort verzameling van wortelstokken staat (dit zijn de stengels van afgestorven bladeren). Als je bij ons Geranium maderensis tegenkomt is dat bijna altijd onder glas en daar is een goede reden voor. Deze plant verdraagt namelijk nul komma nul graden vorst ! Eén zuchtje koude en de bladeren zullen al vergelen, op zich gaat de plant hier niet dood aan zolang de kroon maar beschermd is en intact blijft. De nagel aan de doodskist is rot, eens dit gebeurd is sterft de ganse plant van zodra de temperatuur terug stijgt in het voorjaar. Een andere vijand (vooral bij planten in pot) zijn de gegroefde lapsnuitkever (of taxuskever) die heel het wortelgestel van de plant vernielen. Hiertegen zijn vloeibare insecticiden verkrijgbaar maar dan zijn we niet meer ecologisch bezig !
Monnikspeper werd reeds in de Oudheid gebruikt bij allerhande rituelen. In het oude Athene, werden de bloemen reeds gebruikt door vrouwen die deelnamen aan de achtdaagse Thesmophoriën, een vruchtbaarheidfeest om de godin Demeter te eren. Zij smukten zichzelf op met bloemen van de plant en legden de bladeren ervan op hun bed om hun kuisheid te bewaren. In de Middeleeuwse kloosters werden de vruchten van de struik als vervanging van peper voor het onderdrukken van de vleselijke lusten (= anaphrodisiacum) gebruikt. In het Duits noemt de plant nog steeds "Mönchspfeffer" (monnikenpeper). De monniken strooiden het kaf van Agnus castus op hun bedden en de gewoonte om voor de novicen de wegen naar de kloosters met Agnus-castus-bloemen te bestrooien, zou in Italië tot de dag van vandaag nog in gebruik zijn. De Latijnse benaming vitex komt van vitilium, dat "vlechtwerk" betekent. Tegenwoordig worden de taaie, harde twijgen nog steeds voor gevlochten afrasteringen gebruikt. Monnikspeper vormt een 3 tot 5 meter hoge struik of boompje. Deze produceert kleine blauwe, rozekleurige of witte bloemen in dichte eindstandige bloeiwijzes. Vervolgens ontwikkelen zich kleine, donkerbruine vruchten. De hele plant heeft een peperachtige geur en smaak. Deze struik bloeit pas in de nazomer, zo vanaf half augustus tot een heel eind in september. Vanwege de late bloei en zijn aangename geur is het verwonderlijk dat je deze struik niet zo dikwijls tegenkomt in onze tuinen. Bij strenge vorst kan de plant invriezen maar zal in het voorjaar steeds terug uitlopen. Staat graag in de zon maar bij mij staat deze struik in de halfschaduw en bloeit ook rijkelijk. Hij staat wel beschermd tegen de koude noorden- en oostenwind In de vrije natuur is de struik te vinden langs het ganse Middellandse Zeegebied en in Azië tot aan Noordwest-India.
Dit is een voorjaarsbloeier uit de Aronskelk familie. De zaden van Arisaema tortuosum beginnen nu aan te rijpen. De volgende weken worden ze oranjerood. Dit is een echte bosplant, helaas niet 100% winterhard. Oorspronkelijk komen ze uit N-India waar ze in bossen op de lagere flanken van het Himalayagebergte bloeien. Omdat ze nogal moeilijk te verkrijgen zijn overwinter ik deze plant in de serre waar het nooit kouder dan 0°C wordt. De bloem is redelijk spectaculair, de foto van de bloem dateert van juni. De lange gevlekte bloemstelen doen een beetje aan een slang denken, vandaar de naam. In het voorjaar wijd ik een artikeltje aan deze interessante plantenfamilie, beloofd !
Volgens het weerbericht vandaag nog wat warmer dan gisteren, tot 31°C in de Kempen. Als daar maar geen gedonder van komt ! Deze namiddag even gaan afkoelen in de vijver, de kikkers zullen even moeten plaatsmaken.
Fatsia japonica, in het Nederlands vingerplant genoemd is een wintergroene grote heester uit de klimopfamilie. Deze plant komt uit het zuiden van Japan. De grote, donkergroene bladeren hebben (meestal) acht lobben, en daaraan dankt de plant zijn naam : 'Fatsi' is een oude Japanse benaming voor acht. De donkergroene, glanzende bladeren blijven het ganse jaar groen. Bij langdurige vorst krullen ze wat om (vergelijkbaar met wat een rododendron doet), Dit is een verdedigingsmechanisme van de plant om het bladoppervlakte te beperken en zo minder water te verdampen. Wat die vorstbestendigheid betreft, dat valt best mee. Tot -10°C is er geen enkel probleem. Ik heb zelf meerdere planten in de volle grond staan, eentje reeds meer dan 15 jaar. De temperatuur hier in de Kempen kan in de winter laag zakken, tot -15°C is geen zeldzaamheid. De plant speelt dan wel een deel van zijn blad kwijt maar zal telkens terug uitlopen. In de herfst bloeit hij met mooie roomwitte bloempjes in bolvormige trossen, later gevolgd door bolronde groene vruchten die tijdens de winter zwart worden en tegen het einde van de volgende lente rijp zijn. Fatsia japonica staat niet graag in de volle zon. Een plaatsje in de (half)schaduw en wat bescherming tegen oostenwind houdt de plant in conditie. Er zijn tegenwoordig ook bontbladige cultivars op de markt maar ik heb de indruk dat deze trager groeien en compacter blijven. Dat kan dan weer een voordeel zijn in een klein tuintje want de groene vorm kan op 5 jaar meer dan 2 meter hoog worden en bijna even veel plaats in de breedte innemen. Het grote blad geeft wel een exotisch tintje aan de tuin. Fatsia doet het goed in elke grondsoort zolang er niet te veel kalk in aanwezig is. Ik heb dus weer geluk met mijn dennenbomen !
Trachycarpus fortunei (Chinese henneppalm, waaierpalm of windmolenpalm) is in onze streken één van de meest winterharde palmen. Deze palm met zijn opvallende grote, waaiervormige bladeren is van oorsprong afkomstig uit Zuidoost-Azië (China). Deze groeien daar aan de uitlopers van het Himalayagebergte tot op 2500m hoogte. Op die hoogte kan in de winter ook sneeuw vallen. Deze palm is dan ook makkelijk bestand tegen vrieskou tot -15°C. Het is dan ook een van de bekendste, populairste en makkelijkste palmen om de tuin een tropisch sfeertje te geven. Wat veel mensen niet weten is dat de plant wel goed ingeworteld moet zijn om in volle grond de winter door te komen. Plant dus nooit een exemplaar uit pot na augustus nog uit in de volle grond, veel kans dat deze de winter niet zal overleven. Doe dit best aan het begin van de zomer (juni), de plant heeft dan ruim de tijd om zijn wortelgestel te ontwikkelen. De planten hebben van nature al een goede bescherming tegen de vrieskou door de vezelachtige, behaarde stam met de stekelloze bladstelen. Het is wel belangrijk dat de plant niet heel de winter met natte voeten staat. Het eerste jaar kan de plant bij extreme koude wat winterbescherming gebruiken (een rieten mat rond de stam en wat vliesdoek rond de bladeren doen wonderen). Ook de groeipunt bovenop de stam kan beschermd worden met wat vliesdoek. Neem deze wel weg als de vorstperiode voorbij is en laat dit niet gans de winter zitten om schimmels en rotting te vermijden. Een aantal jaar geleden hadden we een heel strenge winter met wekenlang temperaturen ’s nachts tot -15°C en lager. Omdat de grond toen ook vrij diep bevroren was kon de plant geen water meer opzuigen, de groene bladeren verdampen echter wel constant water waardoor de plant helemaal uitdroogde en alle bladeren bruin werden. Snoei deze dan weg in het voorjaar en geef de plant wat extra water en meststof. In juni kwamen er voorzichtig terug nieuwe groene punten kijken en 2 jaar later was er van de opgelopen schade weinig meer te zien. Plant ze op een zonnige plek waar toch liefst nog enkele uren schaduw is. Het zijn dan wel palmen maar ze komen niet uit de woestijn, wel uit gebieden waar andere bomen ook voor schaduw zorgen. Een probleempje bij Trachycarpus fortunei is de wind. De lange bladeren kunnen bij stormwind makkelijk gekneusd worden en gaan knikken. Trachycarpus wagnerianus is dan een beter alternatief, de bladeren zijn korter en stijver en zijn vrijwel ongevoelig voor de wind. T. wagnerianus is zelfs nog iets beter bestand tegen de kou. Nadeel is wel dat deze, zeker de eerste jaren, een zeer langzame groeier is. Dit vertaalt zich dan ook in de aankoopprijs, ze zijn merkelijk duurder dan T. fortunei en je vindt ze ook lang niet overal. Als de planten het naar hun zin hebben, maak je veel kans dat ze elk jaar opnieuw bloeien met grote trossen vol gele bloemen. Voor zaadvorming heb je zowel een vrouwelijke als een mannelijke plant nodig.
foto's : Trachycarpus fortunei (boven) en Trachycarpus wagnerianus (onder)
Bij het horen van de naam Salvia denken we meestal direct aan de knalrode éénjarigen die vooral vroeger erg populair waren om de borders kleur te geven. Er zijn echter zoveel doorlevende salvia’s die zoveel mooier zijn. Spijtig genoeg zijn de meeste bij ons niet echt winterhard te noemen. Enkele zijn toch redelijk vorstbestendig : “Hotlips” is er zo eentje. Dat komt omdat Salvia microphylla in zijn thuisland (Mexico) op grote hoogte groeit (1500-2800m). Salvia microphyllla “Hot Lips” is een leuke plant met vrolijke tweekleurige rood en witte bloemen die bovendien heel de zomer doorgaat met bloeien. Je kan ze op een min of meer beschermde plaats met veel zon gewoon in de vaste grond zetten. Deze mag in de winter niet te nat blijven, een vruchtbare niet te droge zandgrond is ideaal. Tot -10°C is er geen probleem. Bij mij staan ze reeds de 4de zomer op rij mooi te wezen. Normaal blijven ze het hele jaar groen maar bij strenge vorst vallen de blaadjes af. In het voorjaar terug een beetje in model snoeien wordt goed verdragen. Als je echt zeker wil spelen kan je ze ook als kuipplant behandelen. Vanaf juni begint het bloemenfestijn en dit gaat door tot ver in oktober. De plant is een magneet voor bijen. Deze vaste plant ( eigenlijk is het meer een klein heestertje) wordt ongeveer 70 cm hoog, als hij in bloei staat dan kom je met de bloemen erbij tot een hoogte van 1 meter.
Geen plantje deze keer maar wel een vliegende voorbijganger. Ondanks wat zijn naam doet vermoeden worden hier gelukkig geen paarden gebeten. Deze libel, want daar gaat het over, komt aan zijn naam omdat deze soort dikwijls op jacht gaat naar insecten die zich ophouden bij paarden of andere dieren. Het lijkt of ze de paarden aanvallen terwijl ze in werkelijkheid een aantal plaagdieren van deze edele viervoeters weghouden.
De paardenbijter of Aeshna mixta komt voor in grote delen van Europa, maar niet in Ierland, Schotland, Midden- Scandinavië en de zuidelijke Balkan. De soort komt behalve in Europa ook voor in Klein Azië, de Kaukasus en het gebied rond de Kaspische Zee, oostwaarts tot China en Japan. Deze soort is eveneens aanwezig in Noord- Afrika (Marokko tot Tunesië). De paardenbijter komt regelmatig op bezoek bij tuinvijvers en wordt ook ver van het water waargenomen.
Voor Bernerhof is dit de tiende libellensoort die deze zomer wordt waargenomen, en ik heb nog andere soorten gezien, ik moet ze alleen nog africhten om te willen poseren voor de lens.
Ik ben Roger
Ik ben een man en woon in de Kempen (België) en mijn beroep is jong gepensioneerde.
Ik ben geboren op 29/05/1954 en ben nu dus 69 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: tuinieren, fotografie, zeewateraquarium, modelbouw, ....
Bernerhof
