Al 40 jaar organiseren ze hier wandelingen.

Ze proberen ons telkens weer een mooi parkoers voor te schotelen en dikwijls lukt hen dat ook. We zullen zien. We vertrekken van uit het centrum en vlug gaan we de natuur verkennen. Langs bloeiende kersenlaren en dan hebben we onze eerste controlepost, een mooie met bloemen beplante tuin is ons rustpunt. Tulpen bloeien en de bomen staan in bloei toch mooi dan weer verder langs de prachtige ravel. Veel natuur groene bomen en planten.

Dit is een prachtig stuk wandelweg tussen het groen. Dan dalen we af naar de bedding van de beek. We steken het beekje over en dan door het bos. Op eens komen we aan een ronde toren, gelukkig heeft de club hier wat uitleg achter gelaten het is de verluchting en ontsnapping toren van de mijn. “Charbonnage COLLARD” gelukkig heb ik nog een paar foto’s gevonden van de mijn zodat we een gedacht hebben van de grote van de mijn.

We wandelen verder door het bos aangenaam en de bosanemonen staan aan het bloeien mooi. En wat verder komen we aan de uitkijktoren van het fort. Nog een stukje door het bos en de anemonen bloeien prachtig.

Nog een eind verder over de Ravel en zo komen we terug aan ons vertrekpunt. Het is een prachtige wandeling en hebben ervan genoten.

Wandelen in de streek van Melen is een mooie wandelervaring, weilanden omzoomt met heggen, koeien die grazen in de wei gewoon een landelijk tafereel om van te genieten.

We wandelen nu naar Nonfays, door het heuvelend landschap prachtig en dan komen we in Cerexhe-Heuseux. Een deelgemeente van Soumagne. We komen aan het kasteel van Soumagne nu een school en de hoeve ervan is prachtige gerestaureerd. Een hele verandering dan enkele jaren geleden terug toen was ze aan het vervallen een mooi voorbeeld hoe men erfgoed kan beschermen en een andere bestemming kunnen geven. We wandelen even het domein op en nemen een paar foto’s van het kasteel, dan weer verder met de wandeling. Langs een prachtige hoeve en weer verder.

Dan komen we aan de watermolen, ook hier even de route verlaten om deze molen eens te gaan bekijken, het waterrad is nog intact en word langs boven gevoed met water. Nog mooi om hier even wat rond te kijken en dan terug op de route en verder. Nu wandelen we verder en komen in Bolland een prachtige hoeve en dan langs een mooie wegel met gele boterbloemen.

Nu wandelen we de weilanden in langs de hoogstambomen wat mooi om hier even te wandelen. Dan dalen we de weg af weerzijde hagen een mooi zicht. De boerderijen die midden de weilanden staan zijn parels in het landschap met koeien en schapen er rond.

Nu nog eens tukje door het bos waar de bosanemonen bloeien. Verder komen we op het wandelpad “Le flanerie du puits et des biscuits” even nog door de weilanden en de kerk van Melen. Hier eindigt een mooie landelijke wandeling.

De kleine stad Stavelot wordt bevolkt door 6000 mensen en is nauw verbonden met Malmedy. Beide steden kennen een lange geschiedenis en zijn verzot op het carnavalsfeest. De geschiedenis van beide steden gaat terug tot de 7de eeuw toen de heilige Remaclus in Malmedy en in Stavelot een klooster stichtte.

De abt verbleef in Stavelot, dat op deze wijze de hoofdplaats werd van een klein kerkelijk prinsbisdom. De monniken waren echter niet bij iedereen geliefd en door de eeuwen heen hebben ze vaak moesten vluchten voor oprukkende legers, zoals die van de Fransen. Na de Tweede Wereldoorlog, in 1950, zijn veel monniken teruggekomen naar de Ardennen en hebben op de hoogte van Wavremount een nieuw klooster gebouwd. Van het oude klooster is nog het een en ander bewaard gebleven, zoals 11de-eeuwse romaanse kerktoren. Rondom een archeologische vindplaats geklasseerd als buitengewoon patrimonie van Wallonië, toont Stavelot een beschermende oude stadskern van de VIIIde eeuw, met zijn majestueuze marktplaats, zijn stenen- en vakwerkhuizen, zijn sporen, zijn steegjes en fonteinen. Als echt cultureel-historisch hartje van de Hoge Venen, leeft de stad op het ritme van zijn 3 musea. We wandelen door het stadje en vlug komen we aan de Sint Sebastiaan kerk. We nemen de tijd om even binnen te gaan.

De schat van de Sint Sebastiaan kerk : Meesterwerken van de Maaslandse Kunst, de Schrijn van Sint Remacle en de Relikwiebuste van de heilige Poppon zijn bewaard in de parochiale kerk alsook zijn buitengewone 19de eeuwse orgels. De bouw van de kerk begon in 1750; ze werd in 1754 ingewijd. Ze herbergt het schrijn van Remaclus uit 1268 in het koor en een beeld van de heilige in de rechterzijbeuk. Een deel van het meubilair is uit de 18e eeuw, aangevuld met meubilair uit de eerste parochiekerk en uit de abdij van Stavelot. In de kerk staat een beeld van Sebastiaan, een doopvont uit de 16e-17e eeuw en een bewaarengel van de hand van Jean del Cour.

We kijken even rond naar al het prachtige meubilair en dan verlaten we de kerk om onze wandeling verder te zetten. Nog even door het centrum en dan verlaten we het stadje. Langs kleine kerkwegels komen we aan de abdij van Stavelot. 

Een stukje geschiedenis: De abdij van Stavelot is gesticht in 648 door Remaclus, abt van het klooster te Solignac in Aquitanië, die van koning Sigebert III van Austrasië een stuk bos in de Ardennen kreeg, om hem in staat te stellen dit deel van het rijk te kerstenen.

Hij stichtte de dubbel-abdij van Stavelot-Malmedy. Dit werd het begin van de twee steden en van een kerkelijke staat, het prinsdom Stavelot-Malmedy, die meer dan 1000 jaar autonoom is gebleven. De rivaliteit tussen de twee abdijen werd in 980 door Otto III in het voordeel van Stavelot beslist. De bloeitijd van Stavelot was de periode van de 10e tot de 12e eeuw. Poppo (abt in 1020) was een hervormer in de traditie van Cluny. Hij kreeg de leiding over 17 andere abdijen, waaronder Echternach en Sankt Gallen. Wibald (abt in 1130) was diplomaat in dienst van de keizers en opdrachtgever van talrijke kunstwerken. Hij werd ook abt van Corvey. Zijn brieven behoren tot de belangrijkste bronnen voor de geschiedenis van de tweede kruistocht. De abdij herbergt thans drie musea, een over het de geschiedenis van de abdij en het prinsdom Stavelot-Malmedy, een over schrijver Guillaume Apollinaire en een over het circuit van Spa-Francorchamps. 

Wij wandelen langs het hoofdgebouw staat prachtig te pronken in zijn Rode kleur. We wandelen nu verder en verlaten Stavelot een heel eind wandelen we langs de Ambleve. Zo komen we in het gehuchtje Challes met zijn vakwerkhuizen en dan weer komt de rivier weer in zicht nog even langs de oever en dan steken we de brug over. Het info verteld het verhaal van deze brug genoemd als “La passerelle des roches de Challes” nu we de Ambleve overgestoken zijn begin voor ons de steile klim, maar we worden beloont met een prachtig panorama.

Hier draai de Ambleve in een enorme bocht wat een mooi zicht. Ook zien we het gehuchtje Challes van hier uit juist kleine doosjes zijn de huizen. Wat verder een zicht op de Abdij van Stavelot van hier uit zie je hoe groot dit complex wel is. Nu dalen we weer af naar het centrum van Stavelot. We komen langs het huis van onze vriend Manfred, spijtig dat hij al een heel tijdje ziek is, wij willen hem toch even een bezoekje brengen al herkend hij ons niet meer. Wat een domper op deze mooie wandeling.

Toch weer verder en komen aan de brug van de Ambleve, hier een tank als monument, de brug over en dan weer richting Abdij. Langs de” Quai des vieux moulins” hier een elektrische centrale.

Wat verder wandelen we de oude spoorweg op, nu een fiets en wandelpad, een stuk door de tunnel en dan klimmen we even naar boven om dan naar beneden wandelen naar het einde van onze wandeling. We komen hier al jaren wandelen en telkens kunnen we genieten van deze prachtig omgeving.

Vandaag wandelen we vanuit Borgloon naar Kerniel over de voormalige spoorweg naar Jesseren en gaan even wandelen in het natuurgebied Sint-Annabeekvallei.

De Sint-Annabeek ontspringt ten oosten van Borgloon en mondt uit in de waardevolle Mombeek. Deze verbinding tussen het natuurgebied Zammelen en het natuurgebied Sint-Annabeekvallei vormt een kleinschalig maar zeer waardevol gebied. Op de oevers van de beek ontwikkelt zich een mooi bos met in het voorjaar een bloemenpracht van bosanemoon, slanke sleutelbloem, gevlekte aronskelk.

Ook op de natte delen zijn verschillende kleurrijke bloemen te vinden zoals de echte koekoeksbloem en geel van de dotterbloem. We wandelen door de vallei en genieten van de verschillende kleurrijke bloemen en zo gaan we over het fietspad naar de vijver. Hier groene kikkers en alpensalamander spijtig we hebben vandaag geen gezien is zeker voor de volgende keer we wandelen verder en gaan via de voormalige spoorwegzate terug naar Kerniel en dan terug naar Borgloon.

Trooz een gemeente gelegen aan de Vesder. We vertrekken in het centrum en wandelen een stukje langs de Vesder.

Een bijzondere garage vinden we hier met een verzameling 2PK citroën. Verschillende modellen staan er tentoongesteld. We komen aan het station van Trooz met een prachtig herstelde station en ervoor “Place du 11 novembre” met het monument voor de gesneuvelde. Wat verder over de brug met onder ons de Vesder. Nu wandelen we Rue Fenderie in naar het kasteel van de Fenderie. De plaats van de oude molen (op de monumentenlijst) is getuige van meer dan 500 jaar van het harde leven in de vallei. Het is een gebouw uit de 17e eeuw. Het is een goed behouden voorbeeld van de herleving van de Maaslandse architectuur. Is de getuige van hoe vroeger de kracht van water gebruikt werd langs de Vesder, om stalen staven omvormde in baren, grondstof voor de nagelsmederijen. Na de controle wandelen we verder een eindje langs de rivier.

Nu langs het kerkje en weer verder. Nog even komt de Fonderie in beeld en dan weer verder. We wandelen verder door het prachtige landschap. Het golvend landschap is gewoon prachtig. We komen aan “La Lonhienne” op de “promenade rys de Mosbeux” steeds weer prachtige panorama’s en zichten over het landschap met in de verte een mijnterril. Nu wandelen we Pery binnen. Hier een prachtige herenhoeve in een mooi park. Verder door het bos en verder zien we een mooi kasteeltje liggen wel mooi.

Zo komen we in Prayon, hier dalen we het bos in en de hellingen zijn begroeid met Daslook nog enkele dagen en ze staan volop in bloei. Nu weer een eind langs de Vesder, hier duidelijke sporen van de Bever. Nog een eindje en we komen terug aan ons vertrek een prachtige wandeling.

Op het eind van het Ancien Régime werd Harnoncourt een gemeente, waartoe ook het dorp Lamorteau behoorde. In 1823 werden in Luxemburg grote gemeentelijke herindelingen doorgevoerd en veel kleine gemeenten werden bijeengevoegd. Buurgemeente Torgny werd opgeheven en bij Harnoncourt gevoegd. De nieuwe gemeente kreeg de naam van het tussenliggend dorp, Lamorteau.

Nadat al in 1853 Torgny weer was afgesplitst, werd in 1906 ook Harnoncourt afgesplitst van Larmorteau en een zelfstandige gemeente. Het dorp ligt in het dal van de Ton. Dat we hier dicht bij Frankrijk zijn zie aan de gebouwen die de stijl hebben van de Franse Ardennen. Wel prachtige huizen in de goud bruin gele stenen. We vertrekken in het centrum van het dorpje met zijn vele oude huizen wat heel mooi is. We draaien reu du chateau in maar krijgen geen kasteel te zien, maar wel prachtige vergezichten over het heuvel landschap. Groene weilanden met op de top van de heuvel bossen.

Door de mooie natuur tot voor ons het grote cellulosefabriek ligt. Cellulose wordt gebruik voor het maken van papier, textiel en watten en nog wat andere toepassingen. Het is een groot fabriek te midden van de bossen. Dan wandelen we de bossen in, ondanks het weer wat tegen zit valt het allemaal toch wel mee en kunnen we genieten van de prachtige natuur die stilaan begint te ontwaken. De sleutelbloemen staan reeds mooi in bloei en is mooi om te zien hoeveel hier nog staan. Stilaan begint het op te klaren een flauw zonnetje komt tevoorschijn, wat alles nog mooier maakt. We klimmen een eind op door het bos en komen zo aan de plek “Petit Chenoi” op 305 meter hoogte.

De bosanemonen staan ook in bloei en tapijten van witte bloemen vergezellen ons op onze tocht. Gewoon prachtig, we dalen nu weer een heel eind door het bos. Tot we voor ons Harnoncourt zien liggen, verder dalen we af naar het dorp. Nog een afdaling naar het dorp waardoor we een mooi panorama hebben op het dorp en in de verte het cellulose fabriek. Nog even door de straten van het dorpje en we zijn terug aan ons vertrek.

We hebben nog wat tijd over en we zijn hier zo dicht bij TORGNY een van de mooiste dorpjes van Wallonië. 

Een bevoorrecht microklimaat, een zacht glooiend landschap en het patina van de gevels en Romeinse dakpannen.

Wij zijn hier in aangekomen in het hart van de “Belgische Provence”. Torgny, een klein zuidelijk Lotharings dorp, leunend tegen een heuvelwand, wordt door het omringende Ardens massief beschermd tegen de noordoostenwind. Door het daaruit volgende zachte klimaat kan er nog steeds wijnbouw plaats vinden, zoals in de 3 wijngaarden “Le Poirier du Loop” “Les Fouchéres en L’epinette”. Als we langs de hellende weg richting Chiers wandelen kunnen we het geklasseerde erfgoed bewonderen, midden in het dorp “de wasplaats” en de “Ferme Rose” en de kapel zijn prachtige voorbeelden van de bijzondere waarde van het erfgoed.

Maar het schitterend landschap dat ver over de Belgische grens rijkt een heel eind Frankrijk in zijn bijzonder mooi om te bewonderen. Ook het natuurreservaat Raymond Mayné is bijzonder. Wij genieten van de omgeving en het mooie dorpje. Mooie beelden blijven ons bij. Zeker komen we hier nog terug om deze prachtige omgeving te verkennen en een stukje van Frankrijk te verkennen.

Door de aanwezigheid van vruchtbare grond was de regio in de geschiedenis permanent bewoont. Voor de grootste impact op het landschap echter, zijn de Romeinenverantwoordelijk. Romeinse grafheuvels of tumuli en het ingenieuze wegennet van heirbanen zijn in onze omgeving het enige wat vandaag nog goed zichtbaar is n het landschap. Het tracé van de Romeinse Weg Tongeren-Tienen is tussen Bommershoven en Tongeren nog goed bewaard gebleven. Het mooiste stukje van dit tracé kruist de Greenspot Mettekoven.

Wij vertrekken met onze tocht aan de kapel van Helshoven. De Romeinen gaven aan het gehucht Helshoven de naam Hellingenfort. Fort betekent doorwaadbare plaats of wad. Hels verwijst naar helling, kuil of diepte. Bij de aanleg van de Romeinse Kassei werd het wad aangelegd door de Romeinen. Op deze plaats richtte men in de dertiende eeuw een kapel en gasthuis op en zo werd Helshoven een belangrijke stopplaats voor pelgrims op hun bedevaart. Bidden kun je er nog altijd maar het gasthuis is verdwenen evenals de kluis, er staat nog een grafsteen van de laatste kluizenaar. De kapel is zeker een bezoekje waard en is bijna altijd open. De huidige kapel dateert van de zestiende eeuw. We wandelen nu de Romeinse kassei op richting Mettekoven.

We komen langs de weide met wilde narcissen, en wat verder op de wandeling komen we nog voorbij een stukje bos waar ze ook staan, de wilde narcis is zeldzaam en hopelijk blijven de wandelaars ervan af en plukken ze de bloemen niet. Plekjes waar wilde narcissen voorkomen in Haspengouw zijn om te koesteren. Wij wandelen door de plantages en komen zo aan het monument van Tjenne de heks en wat verder staat Tjenneboom. 

Een stukje geschiedenis: Het was aan deze boom dat er in de duistere middeleeuwen "heksen" werden verbrand. De naam "Tjenne" zou afkomstig zijn van een vrouw die in het midden der 17de eeuw hier verbrand werd. Voor 1900 werd hij echter "Jenne" uitgesproken en de naam zou afgeleid zijn van Johanna of Anna Michiels, die hier levend verbrand zou zijn als slot van een twee jaar durend proces tegen deze "heks" uit Mettekoven. De doodstraf werd uitgesproken aan de voet van een reuzelinde, een honderdtal meter beneden de top, aan het kruispunt van de Romeinse weg en de weg Mettekoven-Hoepertingen, ook een boom die een honderdtal jaar geleden verdwenen is. Aldus werd "Jenne" hier "den veure" (door het vuur) terechtgesteld.

Aan Tjenneboom heeft men een reusachtig uitzicht over het mooie golvende Haspengouw en bij helder weer kan men een groot aantal kerktorens uit de omgeving aanschouwen. De Tjenneboom stond gedurende eeuwen op het punt waar de gemeenten Mettekoven, Hoepertingen, Gotem en Voort een vierlandenpunt vormden. Hij stond op het hoogste punt van de omgeving (92m), hij beheerste er dan ook groots en majestueus het ganse landschap. Het was een reusachtige kanandaboom die door elkeen in de verre omtrek gekend was en tot 10km in de ronde als baken dienst deed voor de voege reizigers. Zijn omtrek mat 5,6 m en in één van zijn spleten konden makkelijk vier personen plaatsnemen. Het takkengestel was zeer ontwikkeld en had een doorsnede van rond de 16 meter. Bij regenweer vonden runderen en schapen er een schuilplaats. In 1888-1889, gedurende een heftige orkaan, werd er een stuk van zijn stam afgerukt en een twintigtal jaren later heeft de boom er het bijltje bij neergelegd en werd hij omgehakt. In 1970 werd op initiatief van de heer S. Vandevelde door de heer Vrancken, burgemeester van Gotem, een nieuwe boom geplant. Nu hebben we op het platform een prachtig zicht op de omgeving. Wij draaien hier rechtsaf van de Romeinse Kassei en vervolgen onze weg naar Mettekoven.

Mettekoven ligt in de vallei van de Herk, een bijrivier van de Demer, in vochtig Haspengouw, maar reeds dichtbij de grens van het droge Haspengouw. Het gebied is niet zeer heuvelachtig en de grond is nog zeer waterhoudend. Daarom ook is het dorp omringd door populieren, die veel water opslorpen, en door fruitbomen. De nabijheid van het droge Haspengouw is zichtbaar aan de uitgestrekte weiden zonder afsluitingen. De naam Mettekoven komt van "Martini Curtis" d.w.z. " hoeve van Maarten". Reeds in 1135 werd in de documenten melding gemaakt van de benamming "Mettekoven", die meer beantwoordde aan het dialect dan "Martenshoef", en die direct aan de oorsprong ligt van de huidig benaming. Twee punten in het dorp verdienen speciaal onze aandacht. Het eerste is het centrum van het dorp en zijn kerk. Het andere bevindt zich aan een uithoek van Mettekoven. Daar staan, niet ver uit elkaar, drie heerlijke Haspengouwse hoeven met hun machtige inrijpoort en vierkant binnenhof. Dit soort hoeven heet "cense wallonne" en is karakteristisch voor Haspengouw,Brabant en Henegouwen. Alle gebouwen zijn rond een binnenhof geschaard, waarrond de hele landbouwbedrijvigheid zich afspeelt. De buitenmuren zijn blind, behalve de opening van de grote inrijpoort. De gebouwen verschillen van grootte naargelang hun bestemming. De schuren en stallen zijn in de lengte gebouwd; het hoofdgebouw is hoger dan de andere en het karrenhuis, waar thans tractoren en werktuigen worden ondergebracht, alsook de varkensstallen, zijn heel wat kleiner. Mettekoven is een welvarend dorp in de Herkvallei. Temidden van bomen staat de stevige, kraaknette kerk. Een dorp waar het de moeite waard is even halt te houden om de prachtige gesloten hoeven van het Haspengouwse type te bekijken en te genieten van de rust die het dorp uitstraalt.

Een rustpauze in het Martenshof is zeker een aanrader. Wij wandelen nu het dorp uit en het natuurgebied in dat ons door velden, boomgaarden en plantages terug naar Helshoven brengt. Een prachtige wandeling die ons het mooie van Haspengouw laat zien.

Vandaag een wandeling in Wellen. Met de Bokkenrijders. De Wellenaars kregen de spotnaam “Bokkenrijders”. Zij kregen deze naam omdat het epicentrum van deze beweging in Wellen lag. In Belgisch-Limburg, in de 18de eeuw dat nog steeds het graafschap Loon heette was deze bende vooral actief in de Kempen en in het Maasland.

Het Haspengouwse Wellen kreeg met deze benaming eerder een onfris imago van Bokkenrijder opgezadeld. Het verleden heeft er zo zijn redenen voor en hieruit blijkt dat de Bokkenrijders heus nog niet de slechtsten waren. De Bokkenrijders “zweefden” ’s nachts op bokken door de lucht. Het is een vertrouwde voorstelling uit het volksgeloof bij de Germaanse volkeren waarbij demonen in een dierlijke gedaante in een storm door de lucht raasden. In het christendom werden deze demonen assistenten van de duivel genoemd. In Wellen werden de vonnissen (1774-1776) van de 27 ter dood veroordeelde Bokkenrijders uit Wellen voltrokken op twee plaatsen. Ofwel in Munsterbilzen, ofwel in de Bonderkuil te Wellen. Negentien slachtoffers werden gewurgd aan een paal of staak, vijf personen werden levend verbrand, twee geradbraakt en één onthoofd. Achteraf werden de levenloze lichamen verbrand. Gelukkig zijn de “Bokkenrijders” vandaag vredelievender.

We starten onze wandeling in Wellen met een bezoek aan de Sint-Jan-de-Doperkerk, is een stilistisch merkwaardige en beschermde plattelandskerk. Het is een Romaans-gotische kerk. De toren, het middenschip en de dwarsbeuk zijn opgetrokken in een Romaanse stijl en dateren uit de 12de eeuw. Dit kerkje bleef echter niet bespaard van verwoesting en werd in 1490 door de manschappen van “Jehannot de bastaard” in brand gestoken. Enkel de robuuste toren bleef overeind. De wederopbouw gebeurde in de toen modieuze hoog-gotische stijl. Om de “capaciteit” te vergroten werden de zijbeuken in 1930 in neogotische stijl verlengd.

Jammer genoeg heeft zowel het interieur als de buitenarchitectuur hun oorspronkelijke symmetrie verloren door de opeenvolgende verbouwingen. De Romaanse kerktoren had naast een religieuze betekenis ook minstens een even belangrijke militaire functie. De toren werd gebruikt als schuilplaats waar de plaatselijke bevolking kon onderduiken bij gevaar. De muren zijn 1.8 meter dik en hebben kleine spleetvormige muuropeningen. De gevels zijn opgetrokken uit natuursteen van diverse aard en grootte: vooral silex, maar ook zandsteen, kalksteen, kwartsiet,… Deze bouwstenen zijn afkomstig uit de 4544 meter lange omwalling die in de eerst helft van de tweede eeuw na Christus rond de toenmalige wereldstad Tongeren aangelegd werd. De overige buitengevels zijn grotendeels uit gelige mergelzandsteen opgetrokken. We kijken even binnen. Dan vertrekken we met onze wandeling door Wellen. Door het dorp en dan de velden in en wat later komen we aan de Mot van de Houtstraat. De mot is een kunstmatige opgeworpen heuvel die diende als verschansingen tegen de vijand (15de eeuw). Vaak bevond zich bovenop een mot een houten palissade en/of was het omgeven door water. Wellen heeft nog drie motten. De eerste bevindt is zich in “Pietershoven”, een stuk land gelegen in de driehoek Zonneveld-Appeystraat-Herstalstraat, doch hier doet enkel een vijver terugdenken aan wat vroeger is geweest. Van de tweede mot vindt men enkel nog een drassig stuk beemd terug dat gelegen is aan de Papekele, dit situeert zich aan het begin van de Langenakkerstraat en de Houtstraat, vlakbij de Winterbeek. De mot in de Houtstraat is de best bewaarde en is gelegen op het eigendom van de hoeve van Mathieu Marckelbach. We wandelen er langs en draaien dan Broekbeemd in. Het natuurgebied De Broekbeemd ligt in de vallei van de Herk, tussen de dorpskom van Wellen en de deelgemeente Herten. Het is een gebied dat ca. 18 ha meet en is omrand door de Dorpstraat, de Broekstraat, de Smissebroekstraat, de Hertenstraat en de Molenstraat. De Broekbeemd onderscheidt zich van de meeste andere natuurreservaten door zijn openbare toegankelijkheid. Maar vanwaar de naam Broekbeemd? “Broek” is een toponiem, dat typeert een van nature moerassig gebied. De climaxvegetatie bestaat uit een dichte struweelgemeenschap of een elzenwilgenbos. Het woord “beemd” is een gecultiveerd broekland en duid dus op de agrarisch valorisatie van extreem vochtige gronden. Een broek evolueerde naar een beemd door de aanleg van greppels en sloten waardoor de bodem tot op een zeker diepte ontwaterd werd.

Na het binnenhalen van het hooi in juni mocht het vee de beemden verder begrazen en bemesten en dit tot in het najaar wanneer de bodem te drassig werd. Zeer typerend aan de Broekbeemd zijn natuurlijk de Schotse Hooglanders. Het meest ideale beheer van verruigde beekdalen bestaat uit regelmatig maaien. Het gebruik van zware machines was uit den boze want deze zouden de bodemstructuur verstoren. Men ging daarom op zoek naar een goedkoper alternatief, de Schotse Hooglanders dus. Zij verorberen in de lente gras en kruiden (riet, zuring, kleefkruid, …) en in de herfst eten de Schotse gasten werkelijk alles, zelfs netels. Ook een voordeel is dat ze bikkelhard zijn en ’s winters buiten kunnen overleven. Door paden die voorzien zijn met planken kun je ook doorheen de vochtige zones wandelen. En komen we uit aan de watermolen. Het huidig molenhuis dateert uit 1775 en is samen met het 20ste eeuwse woonhuis onder één zadeldak verenigd. Alhoewel reeds sinds 1973 buiten werking is de molen nog steeds maalvaardig en maakt ze deel uit van het Vlaams industrieel erfgoed. Technisch gezien is de Wellenmolen een graanwatermolen van het onderslagtype met een molenrad van 5 meter doorsnede. Bij één omwenteling (ca. 6 seconden bij normaal debiet) van het molenwiel draait de molensteen twaalf keer rond. De Wellenmolen is uitgerust met twee koppels stenen. Zo komen we terug aan ons vertrek. Een mooie en aangename wandeling in onze buurt gemeente.

Kanne ligt aan de Jeker en wordt in tweeën gedeeld door het Albertkanaal. Het gedeelte aan de oostelijke kant van het kanaal, heet Neerkanne, het andere, aan de westelijke kant, heet Opkanne. Kanne ligt in het dal tussen het Plateau van Caestert (de Sint-Pietersberg) en de Muizenberg.

Wij vertrekken aan het Kanaal en wandelen direct het centrum in we komen aan de barokke Heilig-Grafkapel, die volledig uit mergel of kalksteen opgetrokken is. De kapel werd door Herman Jekermans, een timmermanszoon en bezoeker van het heilige land in 1647 gebouwd als kleine kopie van de H. Grafkerk te Jeruzalem om zijn belofte bij behouden terugkeer na te komen. Vooral de gevel van de kapel is sterk geornamenteerd met onder meer Toscaanse pilasters en beeldhouwwerk. De kapel werd in de Tweede Wereldoorlog zwaar beschadigd. Vandaag een prachtig gebouw.

We wandelen iets verder het dorp uit en komen aan de eerste mergelgroeve. Deze groeves zijn ontstaan door de winning van mergelsteen blokken, die er plaatsvond tot aan het begin van de vorige eeuw. Uit dit gesteente zijn in de wijde omgeving veel huizen en monumentale gebouwen, zoals kerken, opgetrokken. Later werden in de groeves champignons gekweekt, waar de gangen door hun stabiele temperatuur bijzonder geschikt voor zijn. Momenteel worden deze mergelgroeves door plaatselijke boeren als koeienstal en voor opslag gebruikt, terwijl ze ook functioneren als toeristische attractie.

We wandelen nu de Muizenberg op en door het prachtige landschap en prachtige natuur. De mergel is overal aanwezig en de grotten en mergelwanden zijn vandaag een attractie op hun eigen. We komen nu boven het kasteel van Neercanne. Château Neercanne, voorheen Château Agimont geheten, vlakbij het dorp, maar op Nederlands grondgebied in de gemeente Maastricht. Het kasteel is het enige terrassenkasteel van Nederland. Het werd in 1698 op de resten van een oudere burcht gebouwd door de militair gouverneur van Maastricht Daniël Wolf, baron van Dopff. Na de Belgische onafhankelijkheid ijverde de toenmalige eigenaar, Baron van Thier, ervoor dat zijn bezit bij het Koninkrijk bleef. De mergelstenen muren rond de zuidelijke boomgaarden van het kasteel werden zo de landsgrens tussen België en Nederland. Van deze muren staan nog enkele delen overeind. De Heilig-Grafkapel en het voormalige Kanunnikenhuis van de Sepulchrijnen pal naast de boomgaard werden echter Belgisch. Het kasteel en de buitenplaats zijn nu in het bezit van Stichting Het Limburgs Landschap. De binnenplaats, de bossen en enkele delen van de tuinen zijn vrij te bezoeken. Vanboven af is het een prachtig geheel. We dalen af en wandelen langs het kasteel en stekken aan de Jekermolen de Jeker over. Spijtig dat het ijzeren waterrad verdwenen is. Wat verder steken we de taalgrens over en wandelen nu langs de jachthaven en dan draaien we af naar het Fort van Eben Emael. 

Nu wandelen we van het fort terug naar ons vertrek in Kanne is een stukje langs de Jeker. En dan terug in Kanne.

Onze wandeling vandaag vertrekt in het centrum van Bellaire. We komen aan de kerk uit 1726 met een bijzondere piëta uit de 14 de eeuw. We lopen even de kerk binnen om naar dit bijzonder kunstwerk te kijken. Een piëta is een kunstwerk, beeldhouwwerk of schilderij met de afbeelding van Christus en Maria.

We wandelen verder en genieten van de omgeving. We komen zo in Saive langs boerderijen en landerijen even verder en komen we in Retinne. Hier prachtige gebouwen, oude hoeven en herenhuizen. De rijkdom van de streek is duidelijk te zien, op het plein een grote hoeve een monument voor de gesneuvelde soldaten en een bijzonder beeld “Christ a double face” een stenenkruis met op weerzijde een gezicht van Christus uit 1752. De grote hoeve draagt een sluitsteen met wapenschild. Wat verder met de wandeling door de weilanden, schapen en paarden lopen in de weide wel mooi om te zien, weer wat verder langs een kleine beek hier is het wel mooi slingerend door het landschap met oude bomen erlangs wat kan de natuur toch mooi zijn.

Na een tijdje verlaten we het bosje en komen langs een groot herenhuis, zijn hier nog eens voorbij gekomen enkele jaren geleden wat is het vandaag een mooi gebouw geworden, prachtig gerestaureerd en een ijzeren hek ervoor een mooi beeld. Nog een laatste stukje langs het beekje waar de daslook al verschijnt nog enkele weken en alles staat vol met witte bloemen van de daslook. Een fijne en aangename wandeling.

Net buiten de Romeinse stadsomwalling ligt het kasteeldomein van Betho. Het kasteel en de bijhorende hoeve worden omringd door weilanden, akkers en een kasteelpark. Aan de rand van het kasteeldomein ligt een prachtig wandelpad te midden van statige oude beuken. Het is gesitueerd boven op een schijnbaar natuurlijke heuvelrug. Maar schijn bedriegt. Dit langgerekt beboste lint is een monumentaal Romeins aarden bouwwerk dat als aquaduct functioneerde om drinkbaar water naar de stad te brengen. Het werd bijna tweeduizend jaar geleden door mensenhanden aangelegd en is het grootste Romeinse monument in Vlaanderen.

Deze Verborgen Moois combineert het unieke Romeinse erfgoed met het typisch Haspengouwse karakter. Je wandelt op het Romeinse aquaduct, langs een Romeinse grafheuvel en doorkruist karakteristieke Haspengouwse landschappen als holle wegen, glooiende akkers en groene weilanden. Beukenberg is een kunstmatig bos ten westen van het stadscentrum van Tongeren. Het bos is gelegen op een Romeins aquaduct en heeft daarom ook een grote archeologische waarde. Het Romeinse aquaduct was een aarden wal met een lengte van 6 km. Deze wal diende om de stad van water te voorzien. Hoewel de Jeker langs de stad stroomde, kon men van deze rivier geen gebruik maken voor de watervoorziening.

De Jeker lag in een vallei en in een moerassig gebied. Deze factoren maakten het onmogelijk om water naar de hoger gelegen stad te voeren. Om deze redenen werd ervoor gekozen om water af te leiden van de Mombeek. Tussen de bron van de Mombeek - in de buurt van Widooie - en de stad was er een hoogteverschil van 5m. Bij de eerste kilometers van het aquaduct kon men gebruikmaken van het natuurlijk verval van het landschap. Bij de laatste kilometers van het aquaduct, voor de aansluiting met de stad, moest men echter een grote aarden wal opwerpen om zo een kleine vallei te overbruggen. Op dit laatste deel van het aquaduct zijn de hoogteverschillen duidelijk merkbaar. Wat dit aquaduct extra uniek maakt, is dat het water over de scheidingslijn van het Maas- en Scheldebekken wordt gevoerd. De Mombeek behoort tot het stroomgebied van de Schelde en het centrum ligt in het stroomgebied van de Maas. 

Het kasteeldomein maakt deel uit van het natuurgebied Beukenberg. Het Kasteel van Betho is een kasteelhoeve en bestaat uit twee delen. Het kasteel telt vier vleugels rondom een gesloten binnenplaats. Tegen de noordwestelijke vleugel van het kasteel is een U-vormige hoeve gebouwd rondom een tweede binnenplaats. Langs de noordzijde is het complex deels van een gracht voorzien. Het kasteel bestaat uit vier vleugels opgetrokken in baksteen en voorzien van gekrulde muurankers. Het geheel wordt bedekt door schilddaken uit leisteen. De zuidelijke hoektoren wordt getopt door een klokvormige torenspits terwijl de overige drie hoektorens voorzien zijn van een tentdak.

Elke hoektoren wordt bekroond door een dakruiter. De zuidelijke hoektoren is opgetrokken in mergelsteen en dateert uit de 15e eeuw, de overige delen van het kasteel zijn het resultaat van grondige aanpassingen in de 17e eeuw. De voorgevel van kasteel aan de zuidoostelijke zijde telt twee bouwlagen en is dertien traveeën breed. Boven elke travee bevindt zich een dakkapel. De middentravee werd verbouwd tot een monumentale inrijpoort aan het begin van de 18e eeuw door Frans van Hinnisdael, graaf van Betho. Deze poort werd voorzien van een rechthoekige omlijsting verspreid over twee bouwlagen. In de tweede bouwlaag bevindt zich een rechthoekig venster met balustrade. Het geheel wordt bekroond door een fronton dat het wapenschild van de familie van Hinnisdael toont. De overige vleugels van het kasteel dateren uit het midden van de 17e eeuw, deze vleugels zijn eveneens opgetrokken in baksteen en mergelsteen. De hoeve gaat terug tot de 17e eeuw. De gebouwen zijn opgetrokken in baksteen en voorzien van schild- en zadeldaken bedekt met leien. De noordwestelijke gevel van de hoeve bevat centraal een rondboogvormige inrijpoort die voorzien is van een omlijsting in kalksteen. Aan weerszijden van deze inrijpoort bevinden zich woongedeeltes die als risalieten uitspringen ten opzichte van de gevel. De wandeling gaat rond het kasteel domein en hebben een heel mooi stuk over het aquaduct. Met een zicht op de tumulus. Een mooie en aangename wandeling.