In de luchthaven van Madras zat ik te wachten op de vlucht naar Bombay. Naast mij zat een oudere dame. Aan haar handbagage hing ook een ticket voor Bombay. Ze was uit Kopenhagen en kwam iedere winter in India bij een goeroe geestelijk voedsel opdoen. Ik heb haar maar niet verteld dat ik een katholiek priester was. Ze ging nogal te keer tegen het westerse materialisme. Alleen het geld telde nog. Ik probeerde nog of ze in het westen geen persoonlijke verdieping kon vinden of in een kleinere groep. Dat was duidelijk maar olie op het vuur. Opeens zag ik bij een andere uitgang het woord 'Bombay' aan- en uitflitsen en we spoedden er ons heen.
In Bombay zouden we samen een taxi nemen van de binnenlandse naar de internationale luchthaven. Bij de goeroe had de Kopenhaagse vrouw duidelijk veel kordaatheid en energie opgedaan. De hoge prijs van de taxivoerder deed haar stijgeren. Ze kafferde hem uit en riep me toe: 'Ik zoek vlug een andere taxi'.
Met het bagagekarretje kon ik haar moeilijk volgen. Toen ik terug bij haar kwam, was zij voor de rit al overeengekomen tegen de prijs van 200 roepies. Nu zou ik dank zij deze vrouw eens niet bedrogen worden.
Bij de aankomst betaalde ik met een briefje van 100 roepies. Ik begreep maar niet dat deze temperamentvolle vrouw zoveel tijd nodig had om in haar portefeuille het nodige geld te vinden. Ik gaf de man een tweede briefje van 100 roepies. Ik zou het zeker van haar terugkrijgen. Ze had het geld gevonden en voelde aan dat er iets gaande was. Ze vroeg mij hoeveel ik betaald had. Ik zei: 200 roepies'. -'Niet waar !' zei de man en liet de open portefeuille zien. Er stak maar één briefje in. Hoe kon ik bewijzen dat ik hem er twee gegeven had. Dan heeft de vrouw hem ook betaald.
Tijdens de vlucht naar Frankfurt zag ik op het scherm dat wij veel zuidelijker vlogen dan op de heenreis. Het was nacht. Er waren geen wolken. Vanop 10.000 meter hoogte kon ik gemakkelijk een auto op de verlichte stadswegen zien rijden. Opeens zoefde er in tegengestelde richting een ander vliegtuig voorbij. Zo hoog was er zoveel plaats en dan kwamen we nog zo dicht in elkaars buurt.
Ik had nu tijd genoeg. Ik haalde mijn aantekeningen over de reis boven en begon alles voor een tweede keer te beleven. Enkele beschouwingen zijn in dit verhaal nog niet helemaal tot hun recht gekomen.
Dit zijn de medebroeders in Trichy. Ze zijn hartelijk en gedienstig. Een uitzondering maakte de medebroeder alleen op de foto. Hij ziet er uit als en stijve hark en dat geeft ook zijn karakter weer. De anderen verwittigden mij dat ik niet verbaasd moest zijn als hij niets tegen mij zou zeggen. Op een avond gingen wij naar een viering op zijn parochie. Vanaf dat ogenblik was hij de vriendelijkste en de sympathiekste man, die ge maar kunt indenken.
In de namiddag heb ik tijdens een wandeling in Madras een erg gehandicapte man ontmoet. Ik heb hem geld gegeven en een zeeschelp, die men mij ongevraagd geschonken had. Ze was helemaal beschilderd en zag er niet natuurlijk uit. Ik was er van af en de man kon er waarschijnlijk nog geld voor krijgen.
Aan een kraam zag ik sandalen. Die konden een mooie herinnering aan mijn reis naar India worden. De verkoper zei dat ze voor mij te klein waren en ging er grotere halen. Ik wilde ze aandoen maar ze waren nog te klein. Ik heb ze weg gegeven. Thuis heb ik er andere gekocht. Ze komen wel niet uit India maar ze doen mij wel telkens denken aan die heerlijke dagen daar.
Ook kinderen met kinderverlamming dansen graag. Daarbij schijnt het vingerspel een belangrijke rol te spelen.
In Trichy hebben we in de namiddag de oude en de nieuwe parochiekerk bezocht. De vloer van de oude kerk is gewoon de grond. Er steken dikke takken in de grond met bladeren doorweven. Dat zijn de wanden. Op hogere palen rust een dak van kokosbladeren.
Voor de nieuwe kerk bezat men alle toelatingen en het nodige geld lag op de bank. De ruwbouw van de sacristie was af en de muren van de kerk waren al even hoog opgetrokken. Drie jaar geleden heeft een hindou zich bij de autoriteiten beklaagd en de bouw lag stil. De christenen hadden het recht aan hun kant en ze hadden verder kunnen bouwen maar men verzekerde mij dat er dan ongetwijfeld een bom in de kerk zou ontploft zijn. Ondertussen heeft de hindou zijn verontschuldigingen aangeboden en in februari 1998 kon men verder aan de voltooiing beginnen.
De paters Jesuïten in Trichy bezorgden mij de genomen foto's en de video van de school in Panjampatti.
De volgende morgen stond zuster Rose Therese om 6 uur in het station om afscheid van mij te nemen. De paters Jesuïten drukten mij nog eens goed op het hart om in Madras gewoon uit de trein te stappen en daar ter plaatse te blijven staan. Zo kon een medebroeder mij het gemakkelijkst vinden.
De trein kwam in Madras met één uur vertraging toe. Geduldig zat pater Jozef op mij te wachten. Dan zijn we in het klooster gaan eten.
In het huis voor mensen met kinderverlamming woont ook deze grote man. Van kinderverlamming is niet veel te merken. Wanneer men hem vraagt om te dansen, draait hij tweemaal rond. Wel is hij ongelooflijk hulpvaardig. Eens tuimelde die andere van zijn karretje. Tot mijn schande was hij er vlugger bij dan ik om die man terug op zijn karretje te helpen.
Het eigenlijke klooster van de Norbertijnen in Trichy lag vijf kilometer verder op een meer rustige plaats. We zouden er gaan middagmalen maar de jeep wilde niet starten. Geen nood: in de dichtstbijzijnde klas van 14-jarigen vroeg men enkele vrijwilligers. Alle 43 jongens en meisjes kwamen duwen. Iedereen kon natuurlijk niet bij de jeep. Daarom duwden zij maar in elkanders rug. Er is daarbij ook heel wat gelachen.
De schooldirecteur parkeerde de jeep zo voor het klooster dat hij bij het vertrek weer in gang kon geduwd worden. We maakten kennis met kandidaten uit de omgeving, die voor priester wilden studeren.
Aan het klooster lag een groenten- en fruittuin. Kleine dammetjes bakerden meerdere rijstvelden af om ze onder water te kunnen zetten. Dat is nodig. De roestbruine grond is zo hard dat men anders de rijst niet kan planten.
Voor het eten wandelden wij nog naar een groot waterreservoir. Een eindje voor ons ging een jonge priesterkandidaat. Opeens was hij verdwenen. Ik keek rond maar hij was nergens te zien en achter zo'n laag dammetje kon hij zich ook niet verschuilen.
Na de uitleg over het waterbekken keerden wij naar het klooster terug en halfweg stond de jonge man bij een hoop palmbomen en aan zijn voeten lagen kokosnoten. Ik heb er een leeg gedronken. De tweede was half rijp. De witte melk was zich aan de schil aan het vastzetten. De jonge man hakte een harder stuk van de schil: dat diende om het vruchtvlees er af te schrapen. Het smaakte lekker en gaf - juist iets naar mijn zin - en ietwat bittere nasmaak. De overste bood mij nog een derde kokosnoot aan maar ik vond dat ik al aperatief genoeg naar binnen had.
Ik vertelde dat ik in een film al vaker had gezien hoe men in een palmboom kruipt maar in het 'echt' had ik het nog nooit gezien. Met een onbegrijpelijke snelheid kroop de jonge man op zijn blote voeten en met zijn handen naar omhoog. Hij gooide drie kokosnoten op de grond en liet zich naar beneden glijden. De overste zei dat hij langzamer moest afdalen want hij zou zijn voeten kunnen kwetsen aan de opstaande schubben van de stam.
Het contact met de jongeren was heel levendig en hartelijk.
De man toont aan hoe groot de waterput was. De put was ook heel diep. In de periode van de moesson tracht men zoveel mogelijk water op te vangen.
Wilhelmina en ik waren in Trichy uitgenodigd op de opening van de schooldag. Het ging er nogal militair aan toe met 'Geef acht' en 'Ter plaatse rust' inbegrepen. De ouders moeten voor hun kinderen een schooluniform kopen. Dat wijst ook nog op een oude Engelse invloed.
De ongeveer tweeduizend kinderen maakten een kruisteken en zongen een godsdienstig lied. Een jongen las voor uit het evangelie. Na een gezamenlijk gebed volgde nog een lied.
De directeur vroeg of ik iets tot de kinderen wilde zeggen. Hij zou mijn korte zinnen vertalen. Ik dacht terug aan de gelukkige tijd dat ik aan jongeren les mocht geven en zei: 'Een beetje geduld. Mijn hart wil mij blijkbaar iets zeggen. Ja, ja, het zegt: " Tussen al die jeugd voel ik mij precies jonger en jonger worden". Na de vertaling kwam er een lang applaus. 's Avonds bezocht ik de kinderen met kinderverlamming. Een van hen vroeg met schalkse ogen: 'En hoe oud ben je eigenlijk ?'.
In de voormiddag stonden op de speelplaats tien grote ketels boven het vuur. Ik sprak de vrouwen aan. Ze hebben mij wel niet begrepen maar ze waren wel blij om mijn belangstelling.
Een vrouw begon in een ketel te roeren om mij te laten zien wat zij aan het koken waren. Ik kon er niet veel uit opmaken. Ik ging verder en hoorde een vrouw hoesten en proesten. Ze had nat hout op het vuur gelegd en de wolken walmden naar omhoog. Ik heb mijn stookkunsten bovengehaald tot het vuur goed brandde. De vrouw bedankte mij op Indische wijze.
In de namiddag was het echt heet. Ik zat in de schaduw en zweette bij het afdrogen van mijn zweet. De jongens waren in de zon enthousiast kricket aan het spelen maar ik zat er maar kalmpjes en pufferig bij. Ik heb wel tweemaal een stortbad genomen.
Dank zij de krukken kan het meisje nog gaan. Dat kan de jonge man op het karretje niet. Dat belet hem niet de vele trappen van een kerk op te klauteren. Hij is heel verstandig en heeft een diploma van ingenieur.
Te Trichy maak ik in de pastorie kennis met de Indische medebroeders en met een blanke vrouw op een al wat gevorderde leeftijd. Na enige tijd vraag ik haar waar zij vandaan is. In mooi Engels antwoordt zij :' Uit Doetinchem in Nederland.' Ik reageerde onmiddellijk:' Dan kunnen we beter in onze moedertaal verder spreken.'
Het was dinsdag 20 januari. In de vroege morgen zei de vrouw uit Doetinchem: 'Ik heb hen uitdrukkelijk gevraagd dat niet te doen maar ze wilden niet toegeven.' Op een muur stond in grote letters: 'Juffrouw Wilhelmina Verwey, moeder van Sembattu.' Sembattu is het gehucht van Trichy, waar de Norbertijnen hun klooster en hun school hebben.
Als zij op pensioen was gegaan, had zij de reis van haar leven gemaakt. In Sembattu had ze gezien hoe aan een paar kinderen op en armzalige manier les werd gegeven. In Doetinchem heeft zij een vriendenkring opgebouwd en met hun steun zijn er klaslokalen, een pastorie, een kapel en een huis voor sociale dienstverlening gebouwd. In dat huis zijn er twee kamers met vier naaimachines en vier schrijfmachines. Elk uur komen er andere vrouwen oefenen.
In een tehuis in Trichyworden er veertig jongeren met kinderverlamming opgenomen. Zij volgen lessen in de normale school. Zij helpen elkaar om van het tehuis naar school te geraken. Wie nog beter te been is neemt een ander mee op de fiets.
Het weerzien met zuster Rose Therese in Kovilpatti had een zuiderse hartelijkheid. Zij had een middagmaal besteld in een restaurant maar zelf heeft ze meer getelefoneerd dan gegeten en ze is dan nog tweemaal aan de telefoon geroepen.
We reden dan naar de school in Jampatti maar het was al vrij laat. De lessen zijn om vier uur in de namiddag gedaan en ik vroeg of ik tenminste de zeven kinderen kon spreken, die wij vanuit Wildert de kans geven om naar school te gaan. Maar zuster Rose Therese stelde me gerust. Ze liet de chauffeur halt houden en jawel, bij een telefooncel. Het was al vijf over vier en zuster Rose Therese zei: 'Binnen tien minuten zijn wij er'.
Als wij uit de auto stapten, werden wij op een driedubbele manier begroet: een leerkracht zwaaide met een bloempot in twee richtingen voor mijn gezicht; een meisje glunderde omdat zij een grote krans met levende bloemen om mijn hals mocht hangen en een andere leerkracht streek wat rode verf met parfum op mijn voorhoofd.
Men leidde ons een paar meter verder naar een krijttekening op de grond met de woorden: 'Welcome'. Op dat ogenblik sprongen er tweeduizend leerlingen in uniform te voorschijn en begonnen te zingen en te wuiven. Ik zei tot zuster:'Zuster, ge onthaalt mij goed maar dit is overdreven !. 'Overdreven' zei ze. 'Overdreven ? Zie dan maar eens naar de basisschool die we met het geld van Wildert hebben kunnen bouwen !. Ik kon er niets op antwoorden.
Eerst werd ons nog drinken aangeboden. De auto had wel airconditioning maar de frisdrank deed ons wel deugd. Dan werden we naar een overdekt verhoog gebracht terwijl de kinderen neerzaten op de grond van de speelplaats.
De zuster heette ons welkom. Als teken dat Wildert de school helpt, mocht ik aan iedere klas een kookpot overhandigen. De cricketploeg van de school had een tornooi gewonnen en ik, eregast, mocht de erelinten om de hals van de kinderen hangen. Toen vroegen ze of ik tussen de kinderen wilde gaan zitten. Ze hadden wel voor een stoel gezorgd. De zuster verontschuldigde zich nog: 'Wees niet verbaasd dat de kinderen u zo bekijken maar zij hebben nog nooit een blanke in levende lijve gezien'.
Toen begon het dansen. Sheela is het oudste meisje, dat wij de kans geven om te studeren. Zij is zestien jaar oud. Zij danste een solo. Ik ken niets van Indische dansen maar, naar het schijnt, heb ik met vooruitgestoken hoofd en met half open mond toegekeken.
Een danseres, zeker door de school ingehuurd, bracht een dans met een hoge pot op haar hoofd. Zij raapte met haar mond een zakdoek van de vloer en draaide om haar as terwijl zij met haar voeten op een ijzeren bord stond. Dan begonnen jonge kinderen te dansen. Het was niet zo fijn afgewerkt maar de geestdrift straalde er van af.
Tenslotte nam zuster Rose Therese me nog een intervieuw af. Ik antwoordde in korte zinnen, die ik onmiddellijk in het Tamil liet vertalen. Natuurlijk was de laatste vraag of ik nog eens terugkwam. Ik zei: 'Dat is totaal onmogelijk. Deze kans heb ik met twee handen aangegrepen. Ik zal nog meer in andere parochies moeten helpen. Dan kan ik geen vier weken afwezig zijn. Zet die gedachte maar uit uw hoofd'. Het bleef treurig stil. Toen zei ik: 'Zuster '. 'Ja'. Ik herhaalde: 'Zuster'. 'Ja, wat is er ?'. Ik wees op mijn voorhoofd en ging verder: 'Hier hé, zuster, is een idee al helemaal aan het veranderen !. Ze was zo blij dat zij mijn zin niet direct kon vertalen en daarna bastte er uit tweeduizend kelen een groot gejuich op.
Het was bijna zes uur toen de ceremonie voorbij was. Niemand kloeg dat het zo lang geduurd had. Het was voor de kinderen, de leerkrachten en de directie een hele belevenis geweest.
We hebben ons verder met mensen onderhouden. Sheela is verstandig en wil geneesheer worden. Haar ouders konden het schoolgeld voor haar en voor haar twee broers niet betalen. In Jampatti heeft zij nu de school beeindigd en mag verder studeren bij de paters Jesuïten in Trichy. De moeder van Anushia bedankte ons nog uitdrukkelijk omdat wij haar dochter de kans gaven om te leren.
Deze twee kinderen krijgen gelegenheid om nog naar school te gaan.
Op maandag 19 januari reden de pater Capucijn en ik naar Kovilpatti om er in het klooster zuster Rose Therese op te halen en verder door te rijden naar de school, die we vanuit Wildert helpen.
Ik heb nogal een goede neus om mij te oriënteren en ik vond dat wij teveel naar het oosten reden in plaats van naar het noorden. Ik vroeg aan de pater Capucijn of wij dezelfde weg namen zoals wij gekomen waren. Hij zei wel 'Ja' maar dat klopte niet.
We kwamen langs een enorm veld met moderne windmolens, die electriciteit opwekken. We zagen ook mensen roodbruine grond met water vermengen en in een vorm gieten. Die stenen lieten ze dan in de zon bakken. Het viel mij ook op dat er in het zuiden van het land veel minder hutten te zien waren.
We hielden halt aan de oceaan. In die temperauur droomde ik al van een frisse duik in zee. Maar zwemmen was door de politie verboden. Het was op dat moment zo'n tegenvaller dat ik niet eens gevraagd heb waarom het niet toegelaten was.
Vijf vissers keerden terug van de oceaan in hun bootje. Het leek op drie prauwen, die met planken aan elkaar genageld waren. Hun nylon-net bevatte misschien vijftig visjes. Ze waren niet groter dan een sardientje. Als vijf gezinnen daarvan moeten leven.
Eén foto toont het meest zuidelijke punt van India. Vooraleer een belangrijke beslissing te nemen kwam Mahatma Ghandi daar bidden en mediteren.
Met zulk een bootje varen de vissers de oceaan op.
De pater Capucijn en ik hebben in de namiddag een eeuwenoud koninklijk paleis en een grote waterval bezocht. Buiten de hindoe-tempel waren dat de enige bezienswaardigheden, waar ik naartoe ben gegaan. De hoofdbedoeling van mijn reis was immers mensen ontmoeten en hen steunen. Ik wou ook een zicht krijgen hoe de gewone mensen moesten leven.
In het paleis was er een danszaal met een parketvloer. Alleen mannen mochten toezien maar daarnaast was er wel ter hoogte van het plafond een vrouwenvertrek met kijkgaatjes. Het paleis had ook een eetzaal voor 2000 gasten. Het plafond werd over de hele breedte gedragen door eiken balken uit één stuk.
De waterval was breed en hoog en het geluid stoorde het gesprek met zuster Dina. We zijn wat verder gaan zitten om gemakkelijker te kunnen praten. Ons denken en aanvoelen gaat nogal dezelfde richting uit. In het klooster hadden we al diepzinnige geprekken gehouden en nu beleefden wij er allebei weer deugd aan.
Al vele jaren steunt de gemeentelijke school van Essen-Wildert de school in Jampatti niet meer. De gemeente heeft het project overgeschakeld naar Zuid-Afrika. Deze twee kinderen blijf ik de kans geven om naar school te gaan.
De teksten geven mijn bezoek aan India weer in 1998 en de foto's geven beelden van mijn tweede bezoek, aangeboden door de parochie van Wildert bij mijn afscheid.
De pater Capucijn en ik zijn naar Molugamodu in het uiterste zuiden van India gereden. Op deze plaats zijn de zusters van de Jacht in Heverlee 100 jaar geleden hun eerste missie in India begonnen. De Vlaamse zusters daar zijn Dina Vinckx en zuster Maria uit Brussel. We zijn er warm onthaald in de twee betekenissen van het woord. Zij vonden het alleen spijtig dat wij er slechts één dag konden blijven.
Ik kwam sterk onder de indruk hoezeer zuster Dina begaan was met de arme, oude mensen en hoe zij door die mensen in het hart werd gedragen.
Zuster Maria leert meisjes en jonge vrouwen uit de buurt borduren met de hand. Met deze vaardigheid hebben zij een kostwinning voor heel hun gezin. De zakdoekjes staken mijn ogen uit. Er waren er ook bij, waarvan aan de rand een draad uit het fijne weefsel was weggehaald. 'Point clair' noemden zij dat. Het borduurwerk en de kleuren waren zo fijn dat ik alle roepies, die ik bij me had, aan zulke zakdoekjes heb besteed. Ik vroeg aan zuster Maria of ze geen grotere stukken had. Ze liet mij een tafellaken zien. Ik was er zo op verliefd en heb haar achteraf betaald. Belangrijk is dat arme mensen op die manier een hele toekomst voor zich hebben.
Zuster Therese heeft eens de school Van Wildert bezocht en bleef er bij mij op aandringen om naar de school van Jampatti te komen.
Victoria bracht veel afwisseling in de rijstschotels. Zij stond er op dat ik haar bed gebruikte om te slapen terwijl zij gewoon op de vloer ging liggen.
Half september 2016 hebben vier kardinalen een brief geschreven naar de paus en naar de de Congratie voor het geloof om klaarheid over de omgang van de kerk met gescheiden mensen, die opnieuw zijn gehuwd.
Omdat zij gedurende twee maanden geen antwoord hebben gekregen, hebben zij hun brief publiek gemaakt.
Zij beweren dat zij geen tegenstanders zijn van de paus maar bezorgd zijn om het geestelijk welzijn van de gelovigen. Zij leggen de paus vijf vragen voor, o.a. of mensen na een tweede huwelijk de communie mogen ontvangen.
Eigenlijk draait alles om een voetnota in de pauselijke brief Amoris laetitia. Daarin staat dat gescheiden personen, die opnieuw in het huwelijk zijn getreden, in enkele gevallen aanspraak mogen maken op de steun van de sacramenten.
Kurie-kardinaal Walter Jasper beklemtoont dat Amoris Laetitia geen afbreuk doet aan de leer van de kerk maar de traditionele leer in een nieuw perspektief stelt. De paus neemt afstand van de negatieve kijk op sexualiteit bij Augustinus en richt zich op de moedige en samenhangende kijk van Thomas van Aquino. De lang heersende wettelijke moraal moet plaats maken voor een moraal, die opgebouwd is op deugden.
Walter Kasper pleit ook voor een betere voorbereiding op het christelijk huwelijk.
Na de rondvraag over huwelijk en gezin heeft de paus twee Synodes bij elkaar geroepen. In de eerste Synode stemde een absolute meerderheid in met de voorgelegde teksten en in de tweede Synode was het zelfs een twee derde meerderheid.
.
