NATIONAAL - Meppel -Nederland

PRIMARIUS (Nl)

N.V. Primarius Rijwielenfabriek ------Meppel-------Nederland

In 1947 werd de directie van deze fabriek opgepakt i.v.m. diefstal van onderdelen en banden en zwarte handel. (Merk Primarius is in 1961 overgenomen van Meppelse rijwielfabriek)

Wie zou Primarius niet alleen als een Meppels maar ook als Utrechts merk beschouwen? Primarius- C. den Hertog --Mr. Sickeszlaan 10 -Utrecht.

In 1957 werd de Primarius-rijwielfabriek in Meppel zwaar getroffen door een brand. Hoe de samenwerking precies verliep is niet bekend, maar Den Hertog verkreeg in het vervolg de alleenverkoop van de Primarius-fietsen. Na de definitieve opheffing van de Meppelse fabriek in 1962 kwam het merk in handen van Den Hertog. Banierhuis verkocht ongeveer tot in de jaren '90 compleet ingekochte stadsfietsmodellen onder de naam Primarius.

PFG - Phoenix-Fongers-Germaan

De combinatie Phoenix-Fongers-Germaan.

Phoenix verkocht rond 1960 goed, en om uit te kunnen breiden plande men begin 1961 de dislocatie naar een nieuw te bouwen, grotere fabriek aan de rand van Leeuwarden. Maar van die plannen kwam niets terecht omdat zich voor Phoenix de kans voordeed, het financieel sukkelende Fongers over te nemen. De fusie werd in juni 1961 waarheid. Omdat op het terrein van Fongers in Groningen genoeg plaats voor uitbreiding was werd de productie van beide bedrijven daar samengebracht. Anderhalf jaar later kwam als derde en kleinste fusiepartner Germaan er nog bij. Doel van de fusie was de toenemende nood om de rationaliseren. Door een verscherpte prijsconcurrentie en stijgende kosten, veroorzaakt door loonstijgingen en een veel groter aantal modellen en uitvoeringen dan voorheen, waren kleine fietsfabrieken niet meer levensvatbaar. De combinatie van deze drie Noord-Nederlandse bedrijven stond nu qua productie op ongeveer gelijke hoogte met Union en Simplex-Locomotief, daarboven kwam nog alleen maar Gazelle.

De drie afzonderlijke merken bleven bestaan, maar de modellen die ze maakten waren vrijwel gelijk. Alleen op details zoals de vorm van de spatborden of de kroonkap waren er de eerste jaren nog verschillen. Daarnaast produceerde en verkocht PFG vanaf het seizoen 1962 een sportief model in de naam van het Amsterdamse merk RIH en werden er ook bromfietsen gemaakt. Om de productie hoog te houden bouwde PFG fietsen en frames in opdracht van derden aanvankelijk vooral voor Kaptein en na de fusie van Kaptein met Union in 1966 voor groothandelaars en grossierscombinaties,  er werden tot 1966 bromfietsen voor Kaptein geassembleerd. Wat de export betreft verkocht PFG met name fietsen naar Duitsland onder de merknamen Mentor en Zuiderzee. Deze fietsen waren goed voor een kwart van de totale Nederlandse fietsenexport naar dat land.

Wat de modellen betreft kenmerkten de Phoenix-, Fongers- en Germaan-fietsen zich door een elegante en ietwat terughoudende vormgeving. De fietsen straalden kwaliteit uit. Het speelse met een soms schreeuwend kleurgebruik zoals bij een aantal andere merken was bij PFG in de jaren '60 niet te zien.

De door de fusie nodige reorganisatie speelde nog tot eind 1966, en bijna de hele tijd werd door de combinatie verlies geleden. Pas in december 1966 was de fusie officieel afgerond en kreeg het bedrijf de nieuwe naam NV Rijwielindustrie Phoenix-Fongers-Germaan, met Siebe Schootstra als enige directeur. Kwakkelend ging het verder. Het gat dat Kaptein had achtergelaten kon niet worden opgevuld. Zo volgden ontslagen om de momentele overcapaciteit (totale capaciteit: 100.000 fietsen) te verlagen en werd de resterende bromfietsproductie onder het merk Fongers gestopt. In 1969 verliet Siebe Schootstra na 40 jaar het bedrijf en werd hij opgevolgd door H.A. Koekenbier. Tegelijkertijd kondigde men aan op zoek te zijn naar een fusiepartner.

De nagestreefde fusie kwam niet tot stand komen. Gazelle zag het niet zitten en buitenlandse belanghebbenden waren niet te vinden, maar gezien de rentabiliteit van het bedrijf wou ook de overheid geen steun verlenen. Er werd wel goed verkocht maar de winstmarges waren te klein, en voor een serieuze schaalvergroting op eigen kracht ontbrak het aan kapitaal en geschikt personeel binnen Groningen. Zo restte uiteindelijk niets anders dan de verkoop van PFG aan Batavus, dat nog geen jaar eerder in handen was gekomen van de Anker Kolen Maatschappij in Rotterdam en zodoende over voldoende middelen beschikte.

De fabriek in Groningen met 160 werknemers werd opgeheven. Batavus integreerde de nieuwe combinatie onder de naam Batavus Intercycle BV en was in één klap samen met Gazelle de grootste fietsfabrikant van Nederland. Het merk Fongers werd door Batavus in eigen beheer verder gevoerd. De merken Phoenix en Germaan werden voortaan in licentie overgedragen aan grossierscombinaties en dergelijke, waarbij Batavus deze fietsen wel zelf bleef produceren. Nadat jarenlang nauwelijks meer iets van het merk Phoenix te zien was, begon Batavus in 2008 weer zelf een aantal modellen onder de merknaam Phoenix in de markt te zetten.

Bron: Herbert Kuner

YANKEE (NL)

Yankee – Hoogeveen -- Nederland

Yankee werd geleid door Jan Huizing en was gevestigd aan de Industrieweg(35 ?) in Hoogeveen. Voor zover bekend nam deze de zaak ( toen een N.V. over van zijn vader die vanuit de Verenigde Staten de merknaam Yankee meebracht(en vermoedelijk ook het woordmerk Peerless).

Het bedrijf werd omstreeks 1966 vermoedelijk verkocht aan Spanninga b.v. te Joure (fabrikant van achterlichten etc.) Deze verkocht het later weer aan ene van Oosten die er een puinhoop van maakte en failliet ging de dag na de opening van een nieuw pand in Hoogeveen. De restanten werden overgenomen door Kruitbosch Zwolle en op dat moment kwam de naam Yankee nergens meer voor. Yankee produceerde doorgaans zeer weinig fietsen doch liet die monteren door o.a. Primarius maar de aantallen bereikten nooit grote hoogte.

AZOR  (NL)

AZOR 

In 1997 ben ik samen met mijn toenmalige compagnon een kleine fietsenfabriek begonnen. Daarvoor werkten wij allebei bij een grote fietsenfabriek in Nieuwleusen. Wij waren niet tevreden met de gang van zaken aldaar en wij dachten “dat kan beter”. Zodoende zijn wij in 1997 voor onszelf begonnen. Eerst monteerden wij de fietsen met z’n tweeën, als de telefoon ging, legden wij het gereedschap even neer en na het telefoongesprek gingen wij weer verder met sleutelen. ’s Avonds regelden wij de papierwinkel. Onze doelstelling was een A-merk fiets te maken voor een scherpe prijs. Later kwamen wij erachter dat er meer vraag was naar fietsen met een superkwaliteit. Daar bedoel ik mee: een fiets die niet snel roest, onderdelen die niet snel stuk gaan, extra sterke wielen, etc. Dit bereikten wij door alle onderdelen uitgebreid te testen. Kortom een fiets die gewoon lang meegaat.

Ook kwamen wij erachter dat de klanten de fiets graag zelf samenstelden. Toen hebben wij besloten om daar onze productie op af te stemmen. Je zult je afvragen, waarom zijn de Azor-fietsen niet veel duurder dan andere bekende merken, ondanks het feit dat wij de fiets per 1 stuks moeten maken (geen grote series) Dit komt omdat wij totaal niet aan reclame doen en geen vertegenwoordigers hebben. Ook is de verhouding mensen die aan de fiets sleutelen/niet aan de fiets sleutelen bij ons 3 op 1 en bij collega concurrenten 1 op 1 is.

Nu zoveel jaren later hebben we een team van 40 personeelsleden aan het werk, waaronder een groep visueel gehandicapten van Koninklijke Visio te Echten. Wij zijn nu vooral bekend van de bakfietsen van Bakfiets. nl, de witte fietsen van Park de Hoge Veluwe en de fietsen die wij geleverd hebben aan de Koninklijke Marine en de Koninklijke Luchtmacht. Ook exporteren wij fietsen naar 15 landen in de EU, Amerika, Australië en zelfs Afrika.

Ons doel is om voor iedereen een goede en betaalbare fiets te kunnen maken. Lange, kleine, dikke, dunne mensen, mensen die een lage instap willen, mensen die één, twee of drie kinderen hebben of als je gewoon een persoonlijk tintje aan je fiets wil geven. Alles en iedereen kan uit de voeten met een Azor.

Azor bike b.v.

Marconistraat 7a

7903 AG Hoogeveen

Drenthe, Nederland

OLYMPIA RIJWIEL   ---- Fietsenhandelaar uit Meppel ------------Nederland.

GERMAAN (NL)

Germaan – Meppel - Nederland

Germaan was een Nederlands rijwielmerk, gebouwd door de NV Rijwielindustrie F. & J. v. Werven uit Meppel van de broers Frederik (1878 - 1938) en Jan (1880 - 1930) van Werven.

Frederik begon zijn loopbaan eerst in de smederij van zijn vader Gerrit aan de Groenmarkt in Meppel. In 1893 begon hij met zijn broer Jan een bescheiden groothandel in rijwielen en onderdelen. In 1905  produceerden zij zelf fietsen en kwamen de eerste Germaan-fietsen op de markt.

De latere fabriek stond aan de Parallelweg en was na het faillissement van zadelfabriek Boddendijk & Ohmann in 1927 aangekocht. Deze Nederlandse fietsenfabriek vervaardigde vanaf 1935 motorfietsen en rijwielen met hulpmotor met Villiers-, ILO- en Sachs-tweetaktmotoren van 49- tot 248 cc.

In 1949 verscheen een model met Csepel-motor; in feite een Csepel die door Germaan werd geïmporteerd en als "Germaan Olympia" werd verkocht. Men wou de indruk wekken dat het motorrijtuig in Meppel  vervaardigd was, maar dat zou Germaan negatieve publiciteit bezorgen. De Csepels waren namelijk heel slechte  motorrijtuig en toen Germaan in 1951 weer zelf motorfietsen ging produceren had de consument  er geen vertrouwen meer in. De laatste machines werden doorverkocht aan Henk Borkhuis in Groningen, die ze onder de namen Arley en Vidson verkocht. Blijkbaar kon  hij zodoende tanklogo's maken door Harley-Davidson tanktransfers te verknippen.

Halverwege de jaren vijftig beëindigde Germaan de motorfietsproductie. Fietsen en bromfietsen werden gemaakt tot 1966, het merk ging toen op in de Phoenix-Fongers-Germaan combinatie. In 1970 werd het opgekocht door Batavus.

Bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Germaan_(rijwiel)

ZWARTE DUIVEL (B)

ZWARTE DUIVEL-- België

Zwarte Duivel kan eventueel verwijzen naar de 'De Zwarte Duivels', dat is een alias voor één van de meest bekende legereenheden van het Belgische leger: de karabiniers-wielrijders, oftewel de karabiniers-cyclisten. Net als andere legers hadden de Belgen tijdens de Eerste Wereldoorlog ‘karabiniers-wielrijders’ in de rangen. Op 12 augustus 1914 speelden die militairen een belangrijke rol in de Slag der Zilveren Helmen nabij Halen – een vrij kleine schermutseling, maar een pijnlijke nederlaag voor de Duitse cavalerie. De Pruisische troepen hadden hierdoor ontzag gekregen voor de mannen in hun zwart-groene uniform en noemden hen “Schwarze Teufel”, een titel die vanaf dan door de Belgen als een geuzennaam werd gehanteerd. Er is in Halen ook een Zwarte Duivelsstraat.

Overigens sneuvelde er in Halen ook een jonge beroepsrenner: Jean Demarteau.

ST CHRISTOPHE CYCLES  - België

Eventueel:

ST. CHRISTOPHE - Steveninck A –Aalst/Alost

ST. CHRISTOPHE - Broux - Hasselt

VEDETTE – Rijwielen – België

Mogelijks:

• VEDETTE – Delronge   -- Bruxelles-Brussel
• VEDETTE - Van Nevel A / Van Belle G. --- Gent-Gand
• VEDETTE - Mertens Alfons --- Lier-Lierre

PRIMA (B)

Eventueel:

PRIMA - Rondau Leuven/Louvain – België

PRIMA - Thirion A --Seraing -- Belgique

REKTA

……dit merk komt voor op een lijst van Belgische fietsfabrikanten en handelaars.

…… cette marque figure sur une liste de fabricants et de commerçants belges de vélos.

EXPORT (B)

Cycles  EXPORT –------Belgique/België

CYCLES  AUG. FRANS – ST. ANTONIUS --- BELGIË

CYCLES VLAAMSCHE LEEUW -   AUG. HERMANS

CYCLES N. VLIEGER  -  België

Balhoofdplaatje van fietsenhandelaar Cycles N. Vlieger. Op het koperen plaatje is er bovenaan een zwart vlak aangebracht, dat centraal een kroon met rode accenten bevat. Centraal heeft het plaatje een rode band, dat fungeert als tekstkader. Op deze band staat er een vliegtuig met rode accenten afgebeeld. Er bevindt zich een lichtblauw vlak tussen het onderste deel van de afbeelding en de band. Onderaan is er aan het plaatje een zwart vlak aangebracht. Deze fungeert als tekstkader en heeft een opschrift.

hoogte: 6.7 cm

breedte: 2.8 cm

diepte: 1.5 cm

materiaal: koper

opschrift: N. VLIEGER

opschrift: CYCLES                                                                               Info: KOERS. Museum van de Wielersport

UNIVERS

……dit merk komt voor op een lijst van Belgische fietsfabrikanten en handelaars.

…… cette marque figure sur une liste de fabricants et de commerçants belges de vélos.

ROBERTA (B)

Roberta  , Cycles Super Luxe  

……dit merk komt voor op een lijst van Belgische fietsfabrikanten en handelaars.

…cette marque figure sur une liste de fabricants et de commerçants belges de vélos.

NATION BELGE ---- België

STELLA – België

Eventueel:

                    STELLA – Securitas – Huy/Hoei

                    STELLA - Jacobs Gust - Elewijt