Ze zijn weer actief, de kleine groene sloeries die op enkele dagen de buxus tot op het laatste blaadje afknabbelen. Momenteel zijn het nog kleine ukkepukkies van enkele mm groot maar opgelet : het gaat snel! Ze zijn eigenlijk best wel mooi om naar te kijken maar toch ik zie ze eigenlijk liever ergens anders dan op mijn buxus. Nu heb ik gelukkig niet veel buxus staan, maar toch. Ik heb één vrij grote open (nooit gesnoeide) buxus in de tuin staan. Door de open structuur is de schade hier minder groot, ze hebben ook minder schuilmogelijkheden waardoor vogeltjes ze eerder zullen opmerken.
Je kan natuurlijk direct je chemisch arsenaal aanspreken en ze daarmee te lijf gaan maar in een ecologische tuin is dit “not done”! Ze met de hand wegvangen is al snel niet haalbaar meer. Ze wegspuiten met de hoge druk is een optie, de rupsjes vallen dan op de grond waar je ze eventueel kan plattrappen. Let wel op, er vallen ook blaadjes op de grond waar spinseltjes inzitten met de eitjes voor de volgende generatie, ruim die dan wel op. En o ja, niet in de compostbak! Kieper ze maar bij het restafval.
Een buurman van mij was vorig jaar in alle staten toen hij mensen buxus zag afvoeren per aanhangwagen richting containerpark. Heel de wijk werd zo besmet verklaarde hij aan iedereen die het wilde horen (ook aan wie dit niet wou). Misschien had hij wel een punt, misschien ook niet. Twee weken geleden had hij een aangetast buxushaagje in zijn tuin geëlimineerd. Daags nadien stond hij vrolijk de ganse boel te verhakselen! Hallo ??? Besmetting van de buurt ?
Hopelijk leren onze vogeltjes snel buxusrupsjes eten zodat de plaag enigszins ingeperkt wordt. Weggaan is er niet meer bij, daarvoor is het al lang te laat.
Vraag is wat we in de plek kunnen zetten. Tot voor kort viel regelmatig de naam Ilex Crenata. Nu blijkt deze ook gevoelig te zijn voor een schimmelinfectie! Een ander alternatief is Osmanthus delevayi (schijnhulst), je kan ze makkelijk snoeien. Je mist dan wel de zoetgeurende bloemetjes in het voorjaar. Sommige taxussoorten kunnen ook vrij compact gehouden worden. Euonymus fortunei is ook groenblijvend (er zijn ook bontbladige cultivars). Berberis thunbergii is een stekelig roodbladig dwergstruikje dat je goed kan snoeien maar verliest zijn blad in de winter.
Is afkomstig uit de bergachtige streken, boven 1200m, in het noordwesten van Mexico. Dit is een vrij compacte agave, ze bereiken een maximum diameter van ongeveer 60cm eens ze volwassen zijn. De rozet bestaat uit een aantal korte brede stekelige bladeren, ongeveer 30cm lang en 10-15cm breed. De bladkleur is zilvergrijs waardoor ze makkelijk te onderscheiden zijn van A. parryi die gelijkaardig van vorm is maar gewone groene bladeren heeft. Ze kunnen redelijk goed tegen ons vochtig klimaat, vooral in de winter. Tot -8°C is er geen enkel probleem. Ik heb deze plant in de prairieborder staan op een zeer zonnige droge plek, beschut tegen de oostenwind door de zijgevel van het huis en een beukenhaag. Om helemaal zeker te spelen staat hij in een pot die ingegraven is zodat ze bij extreme koude makkelijk een aantal dagen in de serre (tussen 0 tot +5°C) kunnen gaan schuilen tot het ergste voorbij is. Zet er wat Gazania’s of Osteospermum rond en de tropensfeer is compleet. Wil je het iets subtieler houden qua kleur : Rudbeckia’s en andere prairieplanten of siergrassen doen het ook uitstekend!
Tot slot nog een waarschuwing : zorg dat ze buiten het bereik van zeer kleine kinderen staan. De stekels op de randen van de bladeren kunnen gemeen uithalen !
De alpenwatersalamander is één van de kleurrijkste watersalamanders, een typisch kenmerk is de helder oranje gekleurde, ongevlekte buik. De salamander komt voor in Centraal-Europa maar ook in Nederland en België.
Deze salamander leeft van kleine waterdieren en is een deel van het jaar op het land te vinden. Ze zijn dan vooral op regenachtige dagen actief. Deze tijd van het jaar zijn ze echter in het water te vinden omdat ze daar voor hun nakomelingen moeten zorgen. Ze leven in de grote tuinvijver op ongeveer 1 m diepte, beschermd door grote partijen waterplanten. Regelmatig zie je ze naar boven komen om even lucht te happen. Van de kikkers hebben ze weinig concurrentie, die zijn vooral actief aan de oppervlakte en in de buurt van de oevers van de vijver. De alpenwatersalamander kan meer dan 20 jaar oud worden in het wild. Nu zijn ze op hun mooist, de mannetjes moeten immers de vrouwtjes imponeren! De rest van het jaar zijn ze, op hun oranje buik na, eerder saai grijs en vallen daardoor weinig op.
Skimmia confusa ''Kew Green'' is een kleine, wintergroene, heester met een compacte, bolvormige groeiwijze en glanzende, lancetvormige, middengroene bladeren. Reeds van in oktober verfraaien de knopjes van de bloemtrossen deze skimmia die dan uiteindelijk in april, mei met geurige, groengele bloemen in bloei zullen komen. Skimmia confusa houdt van een standplaats in de halfschaduw of schaduw en is niet kieskeurig wat de grondsoort betreft, zolang deze maar goed doorlatend en humusrijk is. De plant is redelijk tot goed winterhard, -10°C mag geen probleem zijn maar als de grond goed waterdoorlatend is en de plant wat beschut staat mag het nog veel kouder zijn. Skimmia is ook zeewind- en luchtverontreiniging tolerant, heeft weinig last van ziektes of ongedierte en verlangt weinig of geen snoei. Deze struikjes worden max ongeveer 1 m hoog maar doen daar vele jaren over.
De Stermagnolia is over zijn hoogtepunt, er liggen meer bloemblaadjes op de grond dan er nog aan de struik hangen. Jammer natuurlijk. Er blijkt eens te meer waarheid te zitten in oude spreuken. In dit geval "schone liedjes duren niet lang".
Een inheemse plant aanplanten als moerasplant in de vijver? Zitten we dan niet in de rubriek onkruid? Het is maar een kwestie van hoe je per definitie bepaalt wat onkruid dan wel zou zijn.
Ikzelf zie onkruid als iets niet gewenst en dat in de tuin woekert. Sommige wilde planten zijn echter wel best mooi. Zo mooi dat je ze zelf gaat aanplanten, op dat moment zijn ze voor mij geen onkruid meer. Dotterbloem is er zo eentje. Ik kan nog andere voorbeelden aanhalen : vergeet-me-nietjes, Robertskruid, Meiklokjes (Lelietjes-van –dalen), … . Wat dus voor mij geen onkruid is kan dat voor iemand anders misschien wel zijn of omgekeerd. Meiklokjes bijvoorbeeld kan je aankopen in de tuincentra rond deze tijd, ze zijn pokkeduur, je betaalt snel enkele euro’s voor een plantje. Ik heb ze ooit in de tuin van mijn ouders aangeplant (mijn moeder was dol op de hemelse zoete geur van de bloemetjes). Ik had dat beter niet gedaan want twintig jaar later waren we nog aan het proberen om ze uit te roeien ! Ze woekerden letterlijk overal, ze kwamen bijna uit de voegen van de muur gekropen. Misschien dat de uitdrukking “uit z’n voegen barsten” daar vandaan komt? Op andere plaatsen willen ze absoluut niet groeien en er zullen wel tussen situaties zijn waar ze het netjes en beschaafd houden zeker?
Terug naar onze dotterbloem. Ze lijken een beetje op boterbloemen, alhoewel ze daar niet direct familie mee zijn. Ze bloeien in maart-april op een moment dat er in de vijver nog niet zo heel veel kleur is. Ze staan graag met hun voetjes het water (of alleszins heel vochtig) in een grond die lichtjes zuur mag zijn. Ze houden ook van het zonnetje. Ze bloeien niet zo heel lang maar de uitgebloeide bloemetjes hebben ook nog decoratieve waarde. Het mooie glanzende frisgroen blad is niervormig. Als ze het naar hun zin hebben heb je er eigenlijk geen omzien naar.
De bloem ontleent zijn naam aan het Duitse 'Dotter' en het etymologisch verwante Middelnederlandse 'doder' (dodre) wat “dooier” betekent, daarmee verwijzend naar zijn gele kleur.
Vroeger werden de bloemknopjes in azijn opgelegd zoals kappertjes. De plant zelf is (licht) giftig, vee zal de plant mijden. Vermits ik geen koeien in de tuin heb rondlopen is dit hier niet direct een probleem. Wel opletten met kleine kinderen maar gezien de standplaats van de plant zouden hier eigenlijk geen kleine peuters mogen in de buurt komen!
Zaterdagvoormiddag, ik had net gedaan met de living en de keuken te dweilen en wou gaan eten. Toen kwam daar plotseling ons klein monstertje vrolijk binnengelopen nadat de jonge dame zich had geamuseerd in de kleine vijver in de modder en tussen de lissen. Baasje kreeg bijna een hartinfarct!
Hondje onder de modder, keuken onder de modder ! Ik kon ze nog net op tijd buiten krijgen alvorens ze verder onheil kon aanrichten want ik zag ze aanstalten maken om zich eens goed uit te schudden. Een gevoel van "waarom ik?" maakte zich heel even van mij meester. Toen terug alle moed bijeen geschraapt voor operatie "Mud Storm", vloertje terug gedweild en hondje met veel water (buiten) terug een beetje toonbaar gekregen en daarna zo goed mogelijk afgedroogd (toen kon de wasmachine ook weer aan de slag). Ik was behoorlijk ver van mijn "zen" niveau verwijderd!
Lang kan je echter niet kwaad blijven op zo'n pluizenbol, 's namiddags lag ze zeker een uur lang vertederd aan de deur van de kippenren naar de kippetjes te kijken. Haar interesse werd beloond want de kippetjes kwamen alle drie vlak bij haar hun toilet maken. Vreedzaam tafereeltje ! Da's dan één van de pluspunten van een Berner Sennen, absoluut geen jachtinstinct !
Elke avond als het begint te schemeren krijg ik bezoek in de tuin. De familie Kwak heeft mijn vijver uitgekozen om wat te komen ronddobberen alvorens aan land te komen om te overnachten tussen het Wildemanskruid en de kruipconifeertjes. Het is een koppeltje wilde eenden, mijnheer is duidelijk herkenbaar aan zijn kleurrijk kostuum. Mevrouw houdt het op een bruinkleurig maatpakje. Wist je dat eenden een koppeltje voor het leven vormen en monogaam zijn ? Gisterennamiddag had ik dan een afspraak voor een “fotoshoot”. Op het allerlaatste moment liet mevrouw weten niet te kunnen komen maar mijnheer was wel present.
We hebben toen ook de afspraak gemaakt dat de rest van de familie (neefjes en nichtjes) ’s avonds niet mee op bezoek komen. Eén of twee eendjes op de vijver is mooi maar een ganse familie laat sporen na! Gisterenavond waren ze er dan terug, met z’n tweetjes!
Lysichiton camtschatcensis wordt ook wel de witte moerasaronskelk genoemd en is een echte moerasplant. Deze, uit het uiterste oosten van Azië afkomstige, vaste plant heeft een opgaande en polvormende groeiwijze. De donkergroene, lederachtige bladeren lijken wat op bananenbladeren en kunnen tot 1 meter lang worden. Lysichiton camtschatcensis bloeit in april en mei met aronskelkachtige bloemen, een 30 cm groene, lange kolf ontstaat en deze wordt omgeven door een prachtig, wit schutblad. De bloemen zijn eerder onaangenaam, sterk muskusachtig geurend en lokken dankzij deze geur tal van insecten. In de zomer volgen rode besjes. Moerasaronskelk houdt van een permanent natte standplaats, een waterdiepte van 5 tot 10 cm is ideaal. De plant is verder goed winterhard, zeewind tolerant, verdraagt zelfs licht brak water, heeft weinig last van ziektes en ongedierte en kan ook wat luchtvervuiling aan. Dat laatste is bij ons heel belangrijk, als de buurman zijn houtkachel brandt (in de winter altijd dus), en de wind zit verkeerd dan passeert er behoorlijk wat fijnstof en moeten de kippen zelfs mondmaskertjes dragen om geen stoflong te krijgen!
Wees voorzichtig met de broze wortelstokken, ze breken makkelijk af en geven een redelijk onaangenaam vies geurend luchtje.
Wist je dat de plant in het Engels de “Lords and Ladies" plant noemt, iemand zag ooit de vorm van een fallus in een vagina bij deze bloem.
Er is ook nog een neefje in de familie : Lysichiton americanus met gele schutbladeren. De Engelse naam “Skunk cabbage” spreekt voor zichzelf. Deze mag bij ons echter niet meer verhandeld worden want het is een invasieve exoot.
Fritillaria meleagris, in het Nederlands kievitsbloem genaamd, is een bijzonder populair bolgewasje met een mooie bloeiwijze. In april en mei verschijnen prachtige, knikkende, klokvormige paarse bloemen (er bestaan ook witte vormen) waarvan de bloemblaadjes in schaakbordvorm licht roze getint zijn, anderen vinden dan weer dat de patroontekening van de bloemen op een slangenhuid lijkt.
In de natuur zal je deze kievitsbloemen niet snel tegenkomen. In België is de plant in het wild uitgestorven. In Nederland zijn er nog slechts enkele plaatsen waar ze nog voorkomen. De belangrijkste groeiplaatsen zijn langs de oevers van de Overijsselse Vecht en bij het Zwarte water bij Zwolle. Ongeveer tachtig procent van de Nederlandse wilde kievitsbloemen staat hier. Van oudsher komt de kievitsbloem voor in gebieden met klei-op-veen en dan vooral in gebieden die 's winters onder water stonden. De plant kan slecht tegen veranderingen aan het grondwaterpeil en is op de meeste plaatsen al voor de Tweede Wereldoorlog verdwenen. Fritillaria meleagris houdt van een standplaats in volle zon of halfschaduw en een goed doorlaatbare, humusrijke grond. Kievitsbloem is zeer goed winterhard, redelijk droogtetolerant, verdraagt zeewind en luchtvervuiling, is goed ziekteresistent maar kan soms wel geplaagd worden door slakken en het leliehaantje. Deze plant lokt honingbijen en vlinders en wordt vaak toegepast in de cottagetuin, bloemenborders, de rotstuin, wilde bloemenweiden en natte graslanden.
Vanwege de mooie bloemen werd de kievitsbloem vaak uitgespit en in de tuin gezet. Tegenwoordig is de bloem gewoon in de tuincentra verkrijgbaar, zowel in de witte als paarse variant. De plant is teer en moet dan goed met rust gelaten worden om goed aan te slaan en zich uit te breiden.
Bij mij staan ze naast de (folie)vijver in meestal kurkdroge Kempense zandgrond.Toch doen ze het hier heel goed, elk jaar komen er meer en meer! Het geheim? Bodembedekkers! Ze staan hier tussen kruipende conifeertjes die slechts 5 cm hoog worden maar wel een dicht groendek vormen dat de bodem tegen uitdrogen beschermt. Soms, bij extreem hoge waterstand van de vijver na een zomerse plensbui of in de winter, krijgt de overigens goed doorlaatbare bodem een massa water te verwerken. Ze moeten deze plaats delen met het "Wildemanskruid".
Een buurman kwam onlangs eens een kijkje nemen. Voor de oude bosborder stond hij meewarig met zijn hoofd te schudden! "Zoveel werk nog, al dat onkruid tussen de planten!", "onkruid? welk onkruid"? Hij wees de richting aan : "dat daar, het staat er vol van!". "Maar, brave man, dat is helemaal geen onkruid! Het zijn Vergeet-mij-nietjes! Wacht nog maar enkele dagen, dan ziet heel de border hemelsblauw".
Het is hier ooit als "onkruidje" binnengewaaid! Mooi toch! Elk jaar na de bloei trek ik ze (bijna) allemaal uit, ondertussen hebben ze zich dan toch al vrolijk uitgezaaid zodat ik nooit zonder val. Waarschijnlijk zijn het bos Vergeet-me-nietjes. Ze groeien het best in de halfschaduw en mogen toch ook wel wat zon hebben.
Het Kikkerstrand is vandaag een stuk minder druk bezet dan de vorige dagen. Gisteren en eergisteren zaten de kikkers, soms zelfs in laagjes op mekaar, te genieten van het lentezonnetje. Het was daar dan ook een prima plekje voor mama's en papa's, lekker genietend, terwijl het nageslacht zich kon amuseren in het water. Geen haaien of andere roofvissen om zich zorgen over te maken. Het water moet weliswaar gedeeld worden met salamanders en padden maar daarmee zijn de relaties zeer hartelijk te noemen. Het blijft wel steeds opletten voor de 'Luftwaffe' in de vorm van een passerende reiger. Nu valt dat nogal mee met die reigers. De "Berner Sennen Brigade" maakt zoveel heisa dat geen enkele normale reiger het in z'n kop zou halen om hier te landen. Vandaag zitten de Berners binnen vanwege de regen. Niet dat ze bang zijn van water, maar om het binnenshuis voor iedereen bewoonbaar te houden zijn er een aantal regels uitgevaardigd. Eentje daarvan is : geen kletsnatte Berners die zich binnen komen uitschudden. Nu heeft de jongste deze regel onlangs aan haar pootjes gelapt. Maandagmiddag was de jonge dame, tijdens een overigens heel leuke tuinsafari, in de kleine moerasvijver gesukkeld. Ze is toen recht naar binnen gelopen om mij dit te melden, je wil niet weten hoe ze d'r uit zag! Ik heb er even mijn werk aan gehad (en niet alleen aan het terug toonbaar maken van de hond). Enfin, vandaag dus geen Berners buiten maar ook geen kikkers op het strand! Mooi geregeld toch?
De natuur explodeert momenteel. Na het lange koude voorjaar is het de laatste week aangenaam zacht met temperaturen rond en boven de 20°C. Dat zie je er elke dag aan, wat gisteren nog grijs en bruin was begint nu groene stipjes te vertonen. Zoals alles heeft dit ook wel enkele nadelen. Eén daarvan is de pollenproductie van o.a. de berk, ze komen allemaal tegelijkertijd dit jaar. Gevolg, ik loop hier heel de dag met tranende oogjes rond vanaf het moment dat ik 's morgens durf buitenkomen. We zullen ons maar troosten met de gedachte dat, als alle pollen tegelijk komen, het dan ook wel vlugger zal gedaan zijn zeker? Dat hoop ik althans! Het is wel prachtig om de tuin zo elke dag van uitzicht te zien veranderen. De berken in de tuin beginnen al een groen zweempje te krijgen van minuscule kleine blaadjes, de stermagnolia staat momenteel prachtig en de krentenboompjes zijn ook al bijna klaar om het tuinfeest verder te zetten.
Ik ben Roger
Ik ben een man en woon in de Kempen (België) en mijn beroep is jong gepensioneerde.
Ik ben geboren op 29/05/1954 en ben nu dus 70 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: tuinieren, fotografie, zeewateraquarium, modelbouw, ....
Bernerhof
