De geschiedenis van de Eifel is uiterst divers. Vele volken en culturen hebben in de loop van de millenia hier hun sporen getrokken. Een grote schat aan indrukwekkende kastelen, burchten, kloosters en kerken herinnert aan de machtomstandigheden van de laatste eeuwen. Schilderachtige dorpen en kleine steden betoveren met vakwerkhuizen en stadsvestingen.
Bad Munstereifel is ronduit schitterend, met zijn prachtige, mooi intact gebleven ommuurde middeleeuwse centrum. De meeste bezienswaardige gebouwen bevinden zich aan of rond de drukke hoofdstraat, met in het midden een riviertje in een bedding van oude kademuren. De romaanse Stiftkirsche bijvoorbeeld met zijn twee ronde torens is zeker bijzonder te noemen.
Daarvlakbij bevindt zich, in de afdeling curiosa, een heuse Heino Fanshop, met alle cds van de zingende albino maar ook Heino-Sekt, Heino-Haselnusstorte en andere rare artikelen, met het Heino Rathaus Cafe ernaast, waar ze zonder blikken of blozen Heino-jubileumkoffie schenken. Daar weer zo goed als naast staat het bloedrood geschilderde oude raadhuis met een gotische bogengalerij met onderdoorpassage, ook bijzonder mooi. Aan de hoofdstraat staat verder nog een ruime, lichte juzuietenkerk St. Donatus uit 1670 (beschadigd in WO II en daarna herstelt) met een mooi barokinterieur, neoraamse ramen en neoclassicistische entree.
Een wandeling langs de oude stadsmuur met de vele torens is zeker niet te versmaden. In de resten van de voormalige burcht bevindt zich een cafe-restaurant met terras. Naast echt schitterende oude vakwerkhuizen heeft Bad Munstereifel ook mooie, zuid-Nederlandse aandoende huizen uit baksteen en natuursteen. Toeristische informatie is te verkrijgen in het Apothekenmuseum aan de hoofdstraat.
25 E MARCHE DE LA CHOUFFE. / FORTS MARCHEURS EMBOURG. / EMBOURG-CHAUDFONTAINE 14/01/2012.
25E MARCHE DE LA CHOUFFE.
FORTS MARCHEURS EMBOURG.
EMBOURG-CHAUDFONTAINE.
Embourg is een deelgemeente van Chaudfontaine, een streek aan en rond de rivier de Vesder met zijn hoge rotswanden. Wij vertrekken en wandelen door de stad.
Waar we langs mooie gebouwen tegen komen. Ook het kasteel dat herbouwd is en nu dienst doet als woningen en handelshuizen. We wandelen nu in de Rue de Carmel binnen. Hier bevind zich het klooster der Carmelieten. Het Carmel de Mehange. Wij wijken even van het parkoer af om een kijkje te nemen binnen de muren van het klooster. Het is een bakstenen gebouw met verschillende bijgebouwen. Deze orde heeft hier in Luik in 1621 dit klooster gesticht.
Wij wandelen terug het parkoer op en zetten onze wandeling verder. Tegenover op de heuvel ligt de Basiliek van Chevremont. De eerste steen van de kerk werd gelegd door de bisschop op 3 september 1877, maar de bouwwerken van het klooster waren al in mei 1877 aangevat. Op 8 september 1899 werd de kerk in gotische stijl ingewijd door Monseigneur Doutreloux. In 1928, ter gelegenheid van de 50ste verjaardag van de stichting kreeg de kerk de eretitel basilica minor. In mei 1940 werd Chèvremont gebombardeerd. Het transept van de zuidkant, het grote altaar en de orgels werden verwoest. De bedevaart naar Notre-Dame de Chèvremont gaat terug tot 1688, toen Engelse jezuïeten, door de protestantse vervolgingen uit hun land verdreven, hier een kapel lieten bouwen.
Wij wandelen weer een eind verder om dan in Vaux-sous-Chevremont te komen, hier steken we de Vesder over. We komen langs de Ancien Maka et Laminior Grison puis de Coune en dan wat verder komen we aan het kasteel van Vaux-sous-Chevremont, nu gemeentehuis. We wandelen verder en komen aan in Casmatrie. Waar de Moulin a Poudre Curtuis uit 1595 wij klimmen nu naar de Casmatrie op 80 meter. Wat verder komen we in Chaudfontaine.
Vanaf de 18de eeuw werd Chaudfontaine, dat haar naam dankt aan de warmwaterbronnen die op haar grondgebied opborrelen, een kuur- en vakantieoord. Het belang van dit centrum groeide voortdurend. Keizer Jozef II in 1781, Koningin Hortence in 1812, Victor Hugo en nog tal van andere beroemde of kleurrijke personen waren verrukt over hun verblijf. In de 19de eeuw groeide Chaudfontaine en meer bepaald de vallei van de Vesder, uit tot een centrum van ijzer- en staalindustrie, dat vooral wapens en staalplaten produceert. Vandaag is er één van de belangrijkste kuuroord in België. Het kasteel gelegen in een prachtig park gelegen aan de Vesder.
Wat verder wandelen we langs de Vesder en keren terug en dan klimmen we naar Des Quatre Corneilles een prachtig bos. Dan komen we boven en wandelen door het dorp en dan komen we terug in Embourg. Zo eindigt een mooie wandeling.
De statige toren van de St. Martinuskerk torent fier en vooral hoog boven het landschap uit. Van verre is dit Vijlense Godhuis zichtbaar en manifesteert zich daardoor als oriëntatiepunt bij talloze wandelaars. Het is de hoogst gelegen RK kerk van Nederland. De uitgestrektheid van de Vijlenerbossen vormt een aparte attractie. Aan alle kanten omzoomd door veelal steile hellingbossen, is het plateau een eldorado voor de echte wandelaar. Via idyllische weggetjes en pittige slingerbochten kunnen we de dorpskernen van Vijlen, Lemiers en Holset verkennen, waar de landelijke omgeving en markante vakwerkhuizen het decor bepalen.
Wij wandelen het dorp uit langs mooie vakwerkhuizen deze stammen meestal uit de 18-19 eeuw. Langs de Oude Akerweg komen we in Lemiers. Langs de Sint-Catharina en Luciakerk uit 1895-96. Met zijn twee vierkante torens is het een opmerkelijk gebouw. Nu slaan we de volgende weg in en wandelen Oud Lemiers binnen. Voor ons duikt het kasteel op. Kasteel Lemiers of kasteel Gen Hoes, het kasteel omvat een herenhuis en een kasteelboerderij. Ze is gebouwd op de plaats waar de Hermansbeek in de Selzerbeek uitmondt en ze had ook een watermolen met de naam Kasteelmolen. Het oudste deel van het huis is een vierkante waterburcht met een traptoren, beiden uit de 15e eeuw en gebouwd op de fundamenten van een voorganger uit de 12e eeuw, waarvan de kelders en de tongewelven zijn overgebleven. In 1640 werd het kasteel aan de zuidzijde uitgebreid met drie smalle vleugels om een kleine binnenplaats. De meest zuidelijke vleugel heeft een open arcade op Toscaanse zuilen. De L-vormige nederhof stamt uit 1677 hetgeen blijkt uit de aanwezige jaarankers.
De poort met doorgang is uit 1683. Het zuidelijke deel van de hoeve met de ronde hoektoren werden, zoals door een windvaan op de torenspits aangeduid, in 1774 aangebouwd. In deze vleugel is een watermolen ingericht. Uit dezelfde tijd zijn de toegangspoort in Lodewijk XVI-stijl en de boogbrug naar het huis. Spijtig dat we er geen foto van kunnen maken, wij wandelen verder en komen langs vele vakwerkhuizen Oud Lemiers heeft een groot aantal beschermde vakwerkhuizen. Zo komen we aan de Sint-Catharinakapel, De Sint-Catharinakapel is een voormalig zaalkerkje in romaanse stijl uit de 12de eeuw. De kapel werd rond 1350 toegewijd aan de Heilige Maagd en de Martelares Catharina. Dit zou gebeurd zijn na een ingrijpende vernieuwing van de romaanse kapel. De kapel blijkt in 1497 te vallen onder de parochie Vijlen. In 1648 laat Georg von Stücker het koor vernieuwen. Later vindt er een algehele restauratie plaats door Stückers schoonzoon Wilhelm von Fürth. Daaraan herinnert het jaartal 1683 dat nog zichtbaar is op het derde spant in de kapel. Ruim een eeuw later, in 1785, wordt de kapel opgeknapt en van een nieuwe vloer voorzien waarbij de 14e eeuwse grafsteen bij het Maria-altaar verdwijnt. In 1879 wordt de kapel verheven tot rectoraatskerk. Door de bouw van de nieuwe kerk wordt de kapel in 1896 buiten gebruik gesteld.
In een hoekje staat een grenssteen met een adelaar. Wij zijn hier dan ook vlak bij de grens met Duitsland. We zijn nu op het duits gedeelte van Lemiers. Een klein gedeelte van Lemiers ligt echter in Duitsland en behoort tot de "Stadt" Aachen en grenst aan de plaatsen Laurensberg en Orsbach. De grens in Lemiers tussen Duitsland en Nederland wordt door de Selzerbeek (Senserbach) gevormd. Een bruggetje over de beek vormt de verbinding tussen de twee dorpsdelen in de twee landen. Wat verder komen aan de Schneeberg, hier is een gedeelte van de in 1938-39 opgerichte Westwall, de antitankwand te zien, wij wandelen een eind erlangs. Wij wandelen een eind langs de grensstraat om dan af te dalen naar Vaals waar we langs het kerkhof komen.
We nemen een kijkje op het kerkhof hier bevind zich de beschermde grafkapel van de Fam. Tyrell. Neo-classicistische grafkapel, eind 19e eeuw gebouwd voor de familie Tyrell en gesitueerd op een betegelde verhoging, omgeven door een smeedijzeren hek. De verhoging waarop de kapel is geplaatst, is met veelkleurige tegels bedekt en omheind door een kunstig gesmeed hekwerk met bijzondere hoekversieringen- de hoeken zijn versierd met de Duitse adelaar. de verhoging zelf is onder dit hek gevat in een raamwerk van geajoureerde steen. Op het einde van het kerkhof staat een ijzeren toren met klokken.
Wij verlaten het kerkhof en wandelen nu Vaals binnen met zijn vele indrukwekkende gebouwen. Langs de St Pauluskerk, in de Lindenstraat 9-15 het voormalige lakenfabriek uit 1841, in 1891 werd het fabriek omgebouwd naar woonhuizen. Wat verder komen we aan het Von Clermontplein. Dit plein met zijn prachtige gebouwen is zeker de moeite om even halt te houden. Wij kijken wat rond en vervolgen onze weg, wij komen aan huis Bloemendal, het park de oude begraafplaats voor de geestelijken van Klooster Bloemendal. Wat ijzeren kruizen tegen de muur vertellen hun verhaal.
Wij wandelen verder door het park. We komen aan de Joodse begraafplaats. Op de begraafplaats zijn thans 16 grafstenen bewaard gebleven, waarvan de oudste uit 1755. De jongste graven zijn gedolven aan het begin van de Tweede Wereldoorlog. Opmerkelijk is dat verschillende grafstenen een Duitstalig grafschrift dragen. Verder is op één van de grafstenen een foutje gemaakt. Het graf van Goldina Kaufmann draagt als geboortedatum 23-03-1845 en als overlijdensdatum 14-08-1825. Dat moet natuurlijk 1925 zijn. Wij wandelen weer verder, we wandelen de Weijlerweg af langs het kasteel en dan komen we terug in Lemiers nog even langs de grote weg en we komen terug aan in Vijlen. Hier eindigt een mooie en aangename wandeling.
Beek is een groot dorp, maar vertoont ondanks zijn omvang weinig stedelijke kenmerken. De plaats wordt omringd door zowel landelijk gebied als door stedelijk gebied als door sterk industrieel gebied. Aan de noordzijde van de plaats ligt Geleen met het industriecomplex Chemelot, aan de oostzijde het heuvelland, aan de zuidzijde de luchthaven Maastricht-Aachen Airport (plaatselijk beter bekend als Vliegveld Beek) en aan de westzijde de woongemeente Stein.
Wij wandelen door het dorp en komen aan de Hervormde Pastorie, een gebouw uit 1751. Ervoor staat een Joods monument. We wandelen nu naar het kasteel Huis Genbroek een kasteel uit de 17e eeuw. De historische tuinen en park zijn nu open voor de wandelaars. Wij wandelen nu verder en komen zon het Kelmonderbos. Deze drassige graslandjes en percelen helling- en moerasbos liggen in het dal van de Keutelbeek. Natuurmonumenten verwijdert geleidelijk de aangeplante populieren in het moerasbos om ruimte te maken voor boomsoorten die hier van nature thuishoren. Enkele plantensoorten die hier voorkomen zijn robertskruid, groot heksenkruid en bosandoorn.
In het gebied leven veel soorten vogels en vleermuizen. Ook komen hier dassen voor. Nog even verder en we komen in Geverik. De naam Geverik is afgeleid van 'Gabriacum' 'toebehorend aan Gabrus'. Een oudere naam voor Geverik is Geverick. Het dorp telt ongeveer 600 inwoners. Het gehucht Kelmond maakt eveneens deel uit van Geverik. Hier komen we langs verschillende oude boerderijen, wat opvalt is dat alle boerderijen hier wit geschilderd zijn. ook de bepleistering rond de deuren en ramen en op de muren zijn uitzonderlijk.
We wandelen weer een eind verder. En komen aan het vliegveld Maastricht Aachen Airport. Wij wandelen verder en komen in Kelmond, is een gehucht behorend tot het dorp Geverik, dat op zijn beurt deel uitmaakt van de gemeente Beek. De naam Kelmond is ontstaan uit het Romaanse calvum montem, hetgeen kale berg betekent. Ook hier verschillende grote boerderijen. We wandelen door de hoofdstraat de Kelmonderstraat.
Nog wat verder hebben we een prachtig zicht op de omgeving met de St. Hubertusmolen: Deze houten standaardmolen voor het malen van graan, werd gebouwd in het begin van de 19de eeuw. Als bouwjaar wordt 1802 genoemd. In de massieve houten balk bij de trap, die toegang geeft tot het molenhuis, is de naam Johannes van Mulcken gegrift, vermoedelijk de eerste molenaar. Het vaste onderstel (standaard) draagt de as, die het hele molenhuis draaibaar maakt. Dit kruien geschiedt vanaf de begane grond. Zeer interessant is het geheel uit hout vervaardigde mechanisme. De wieken met een vlucht van 24 meter worden in het molenhuis afgeremd op de gladde zijde van het eikenhouten tandwiel met eveneens houten remstuk, de zgn. vang. De St. Hubertusmolen werd in 1971 van gemeentewegen aangekocht en grondig gerestaureerd.
We wandelen verder en komen in Genhout. Hier komen we vele vakwerkhuizen tegen en grote boerderijen. Als we veen de binnenkoer in kijken zien we prachtige paardenhalster hangen met blinkende bellen. Wel mooi als deze bewaard worden.
We wandelen verder en komen in Printhagen dan wandelen we weer de velden in. Wat verder en we komen terug aan ons vertrek. het is een prachtige wandeling geworden met prachtige gebouwen.
20E MARCHE DE L'EPIPHANIE. / LES ROTEUS DI HOUSSAIE / BEYNE - HEUSAY 04/01/2012.
20E MARCHE DE LEPIPHANIE.
LES ROTEUS DI HOUSSAIE BEYNE-HEUSAY.
BEYNE-HEUSAY.
Als eerste wandeling van 2012 kiezen we voor de woensdag wandeling in Beyne-Heusay.
De gemeente Beyne-Heusay ligt in de overgang naar het Land van Herve en is door de eeuwen heen gegroeid uit een samenvoeging van dorpen en gehuchten. Het eerste dorp Benne ontstond in 1321, in wat toen het prinsdom Luik was.
De geschiedenis van de gemeente is nauw verbonden met de exploitatie van de koolmijnen (in de 19e en 20e eeuw). Vandaag wandelen we rond in het dorp en ontdekken de mooie gebouwen die hier toch nog voorkomen. Huizen die de rijkdom van het verleden vertellen.
Wij wandelen door de straten en dan komen we aan de oude spoorwegroute. Weer wandelen we verder en komen langs oude boerderijen en het kasteel. Dan weer een eind door de straten en komen zo terug in het centrum. Een mooie wandeling hebben we hier gedaan.
Atuatuca Tungrorum, de antieke benaming van Tongeren, was in de Romeinse tijd de administratieve hoofdplaats van het volksdistrict (civitas) der Tungri. Deze Tungri vormden ten tijde van keizer Augustus (27. V. C. - 14. N. C.) een bestuurlijke federatie van enkele autochtone volksstammen die in de decennia daarvoor in het verzet waren gekomen tegen het Romeins invasieleger van Julius Caesar. De Eburonen, één van deze inheemse stammen, hadden in 54 v. C. onder het bevel van hun koning Ambiorix, een zware nederlaag toegebracht aan de Romeinse legioenen. Die veldslag had plaats in de nabijheid van Atuatuca, een nog onbekende plaats in het land van de Eburonen, waar de Romeinen hun winterkwartier hadden opgeslagen. Na de definitieve vestiging van het Romeins gezag, ging de inheemse naam Atua(tu)ca over op de hoofdplaats van de civitas Tungrorum. Deze primitieve nederzetting (vicus), gelegen op een knooppunt van belangrijke heerbanen, zou in de loop van de volgende eeuwen uitgroeien tot een echte Romeinse stad (municipium), met typische openbare en private gebouwen & straten, omgeven door een monumentale stadsmuur. De verspreiding van de Romeinse cultuur had ook een grote invloed op de ontwikkeling van het omliggende platteland, waar welstellende herenboeren talloze boerderijen (villa's) en karakteristieke grafheuvels (tumuli) oprichten. Als gevolg van de voortdurende invallen van Germaanse volkeren in Noord-Gallië, werd de stad in de 4de eeuw voorzien van een nieuwe omwalling die kleiner was als deze uit de 2de eeuw , evenals de zustersteden Keulen en Trier. Tongeren was het centrum van een christelijke diocese, waar HH. Maternus en Servatius als eerste geloofspredikers vermoedelijk een tijd lang hun bisschopszetel hadden gevestigd. Oudheidkundige opgravingen in de oude stadskern en bijbehorende necropolen hebben talrijke overblijfselen aan het licht gebracht die, aangevuld met enkele karakteristieke vondsten van het platteland, een levendig beeld ophangen van het Romeins verleden van de stad en haar regio. Welke rol Tongeren heeft gespeeld in de vroege middeleeuwen is, spijts enkele zeldzame vondsten uit de Merovingische periode (5de - 7de eeuw), niet echt duidelijk. Het is pas in de daaropvolgende Karolingische tijd dat de stad opnieuw in het licht van de historie treedt met de bouw van een nieuwe kerk en de stichting van een kapittel van kanunniken. Dat alles gebeurde - kennelijk als voortzetting van een christelijke traditie - steeds op de plaats van de huidige O.L.V.-kerk in wier omgeving ook de Sint-Maternuskapel (memoriekerkje) en het oude bisschopshuis hadden gestaan. Het centrum van deze kerkelijke aanhorigheden (monasterium), eertijds omgeven door een primitieve omheining, zou de kern vormen van de latere stadsontwikkeling.Na afbraak van de Romaanse munsterkerk en de heropbouw van de thans nog bestaande kloostergang, werd in de eerste helft van de 13de eeuw aangevangen met de bouw van de huidige Onze-Lieve-Vrouwebasiliek in Gotische stijl. Vanaf die tijd ontstonden rondom het oude stadscentrum nieuwe handelswijken, verzorgingstehuizen en ambachtelijke kwartieren, die na de aanleg van de 13de eeuwse stadsomwalling uitgebreid werden met verschillende kloosters, enkele parochiekerkjes en een begijnhof. Tongeren, een van de gegoede steden van het Luikerland, werd in 1677 bijna volledig platgebrand door de troepen van Lodewijk XIV, waarna de stad slechts moeizaam herstelde. Het is pas na 1830 dat er van een werkelijke heropleving kan gesproken worden. Meer dan 2000 jaar geschiedenis hebben een uitzonderlijk rijk cultuurhistorisch erfgoed nagelaten.
Vandaag ontdekken we enkele van deze vele monumenten. Met foto's van nu en oude postkaarten. Geeft ons een idee van hoe het vroeger was tussen 1900-2000. Soms komen we prachtige postkaarten tegen tijdens onze zoektocht naar informatie en deze willen we graag delen.
Ambiorixstandbeeld:
Ambiorix was de koning van de Eburonen, die in 54-53 v.C. in de omgeving van Atuatuca, de legioenen van Julius Caesaronder leiding van Cotta, de grootste nederlaag toediende, die zij bij de verovering van Gallië hebben gekend. In 1866 werd er voor Ambiorix een standbeeld opgericht, dat gemaakt werd door de beeldhouwer Jules Bertin.
De MARKT
Stadhuis:
Tot voor de "Grote Brand" van 1677 lag het oude stadhuis op de hoek van de Markt en de St-Truiderstraat. In het begin van de 18de eeuw besloot men het huidige stadhuis te bouwen op de plaats van de verwoeste lakenhal. Dit werd gebouwd tussen 1737 en 1750 naar de tekeningen van de Luikse architect Pascal Barbier. Het gebouw in classicistische stijl is een mooi voorbeeld van de 18de eeuwse Maaslandse bouwtrant.
Onze-lieve-vrouwebasiliek:
Stad en wijde omgeving worden gedomineerd door de gotische toren van de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek. Ontegensprekelijk één van de mooiste religieuze bouwwerken die ons land rijk is. Meer dan 300 jaar waren nodig om dit prachtig monument te voltooien. Het interieur is uitermate rijk aan kunstschatten. Bekendst is ongetwijfeld het uit notenhout gesneden beeld van Onze-Lieve Vrouw van Tongeren Oorzaak Onzer Blijdschap, dat dateert van omstreeks 1479. De Romaanse kloostergang uit de 12de eeuw mag beschouwd worden als een zeldzame getuige van Romaanse bouwkunst in België.
Middeleeuwse wallen:
Ingevolge de verwoesting van de stad in 1213 door de troepen van Hertog Hendrik I van Brabant, werd in 1241 begonnen met de bouw van de middeleeuwse omwalling. Deze muur omsloot de toenmalige stadskern wat nu ongeveer overeenkomt met de huidige ringlaan. Verschillende delen van deze 13de eeuwse omwalling bepalen nog gedeeltelijk het patroon van de vroegere middeleeuwse stad. De best bewaarde delen bevinden zich langs de Leopoldwal en de Elfde-Novemberwal, maar ook de Lakenmakerstoren en de Velinxtoren maakten deel uit van deze 13de eeuwse muur. In de 15de eeuw werden de stadsmuren gedeeltelijk afgebroken en in de 17de eeuw verwoestten de Fransen verschillende stadspoorten. De vestigingsmuren werden in de 18de eeuw hersteld maar moesten in de 19de eeuw uiteindelijk wijken voor de modernisering.
Moerenpoort:
Als enige overgebleven stadspoort uit de Middeleeuwen is de Moerenpoort zeker een bezoek waard. Dit historische gebouw is gelegen aan de rand van het begijnhof en vertelt het unieke verhaal van de militaire geschiedenis van de stad. De poort is zeer recentelijk gerestaureerd.
Begijnhof:
Even wegdromen tussen de schilderachtige huisjes en gezellige pleintjes met een gevoel alsof je terug gaat in de tijd ! Dat is de ervaring die je krijgt bij een bezoek aan één van de oudste begijnhoven van Vlaanderen. Midden 13de eeuw werd het Tongerse begijnhof, vlak bij de Jeker, gesticht als een miniatuurstadje binnen de stad. De nauwe straatjes, mooi gerestaureerde panden, een beetje apart en eigenzinnig, een gedroomde locatie voor kunstenaars en sinds 1998 werelderfgoed van de UNESCO.
Begijnhofkerk:
De St-Catharinakerk, beter gekend als Begijnhofkerk of Paterskerk, is een van de oudste kerken van de stad. Deze vroeg-Gotische kerk uit 1294 werd in de loop der eeuwen meerdere malen verbouwd en aangepast. In de 18de eeuw werd bv. het huidige barokgewelf aangebracht en het dakruitertje op de kerk geplaatst. Na de Franse Revolutie kwam de kerk in het bezit van de Tongerse Godshuizencommissie die in 1899 de kerk (voor 99 jaar), verhuurde aan de Paters Minderbroeders, wat uiteindelijk de naam Paterskerk verklaart. Deze sfeervolle St-Catharinakerk bevat een rijke verzameling kunstvoorwerpen waaronder vooral het houtsnijwerk en de schilderijen opvallen. Als voornaamste bezienswaardigheden gelden o.a. de preekstoel van Robrecht Verburgh uit 1711 in Lodewijk de XIV-stijl, het schilderij boven het hoogaltaar van de hand van Gaspar de Crayer, 17de eeuw en het beeld van de Lijdende Christus geschonken door begijn Anna de Floz.
Agnetenklooster:
Het Agnetenklooster bestond reeds in 1418 en werd na de schenking van Joanna Van Repen in 1421 vergroot. Na de Franse Revolutie werd het klooster verkocht. Het kwam in handen van Kanunnik Vandermaesen. Deze liet de kerk in het begin van de 19de eeuw afbreken en richtte het klooster in als herenhuis. Bij de recentelijke restauratie werd het gebouw gekaleid met uitzondering van de voormalige zomerrefter en de kerkruïne.
Romeinse muur:
Aan de rand van de oude stadskern, vooral vanaf het noorden tot in de west-sector , zijn nog imposante overblijfselen bewaard van de 4544 meter lange stadsmuur uit de 2de eeuw. Deze was eertijds ca. 6 m hoog en op regelmatige afstanden versterkt met ronde torens. Aan de buitenzijde werd de muur beschermd door enkele diepe verdedigingsgrachten. Op de plaats van de toegangswegen tot de stad bevonden zich monumentale poorten. Vanaf de Middeleeuwen werd de Romeinse stadsmuur grotendeels afgebroken voor de herbruikbare bouwmaterialen, vandaar dat er nu van deze eens zo indrukwekkende muur nog hoofdzakelijk de muurkern, bestaande uit twee ruwe blokken silex, overblijft.
Tongeren bezit een schat aan prachtige gebouwen en het is zeker de moeite om er eens in rond te wandelen, bijzonder museums zijn het Gallo-Romeins museum - Begijnhofmuseum Beghina - Moerenpoort en Schatkamer van de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek een schat aan erfgoed die je kunt ontdekken.
MARCHE DES CRECHES. / LES 21 GEMMENICH. / GEMMENICH 28/12/2011.
MARCHE DES CRECHES.
LES 21 GEMMENICH.
GEMMENICH.
Niet ver van het Drielandenpunt en zijn toren met weids uitzicht op Aken, Nederlands Limburg en het Geuldal ligt Gemmenich. De streek is prachtig en zo op het einde van het jaar is het altijd fijn om hier een wandeling te maken. Niet alleen de natuur maar ook de gebouwen zijn prachtig.
Wij wandelen een eind door de straten en komen geregeld de kerststallen tegen. Hier kun je een wandeling volgen die de verschillende kersstallen aandoen, wij wandelen weer een eindje verder. Zo komen we aan de Geuldalroute. Een wandelroute die het Geuldal laat verkennen. Wij wandelen een eindje over de oude spoorwegberm en dan wandelen we naar de Chemin du Duc hier een van de mooie grote hoeven in hard steen. Gewoon prachtig. Wat verder komen we aan de gedeeltelijke in Vakwerk hoeve. Colombages Blanchis een hoeve uit het einde van de XVIII eeuw (1797)het woonhuis is wit en in vakwerk met een band van vuursteen waarop het vakwerk rust. De bijgebouwen zijn opgetrokken in baksteen, ze is wel mooi gelegen boven op de heuvel, beneden staan een grote kerststal.
Wij wandelen weer een eindje verder. We komen zo aan de St Hubert kerk uit de XVe eeuw met een pracht van een orgel. Dan weer een eindje verder wandelen we terug op Ligne 39 voorbij het station. Een heel eind wandelen we over Ligne 39 waar we prachtige zichten hebben over het landschap. Nog een eind door de weilanden en velden en dan komen we terug aan ons vertrek. Een mooie en aangename wandeling in een prachtige streek.
6E MARCHE DES ABBAYES. / LES DJALES D'ANHEE. / DENEEE-ANHEE. 26/12/2011
6E MARCHE DES ABBAYES.
LES DJALES DANHEE.
DENEE ANHEE.
Het landelijke Anhée ligt in een bebost gebied langs de rivier de Maas. Denee is een deelgemeente van Anhee. Het riviertje de Molignée stroomt door de gemeente en mondt er uit in de Maas. Anhée maakte in het verleden deel uit van het Baljuwschap van Montaigle van het Graafschap Namen.
Montaigle vormde één van de zeven grafelijke burchten. Deze burchten waren belangrijk voor de verdediging van het Graafschap Namen. De streek kende wel een aantrekkingskracht op kloostergemeenschappen. In de bossen van Sosoye werden in de 19de eeuw de abdijen van Maredsous en Maredret gesticht. Tot het einde van de 18de eeuw was er ook een abdij vlak bij Anhée met de naam "Moulins". Hiervan rest alleen nog de hoeve en het abtenhoofdkwartier.
Onze wandeling vertrekt in de abdij van Maredsous. In de nabijheid van de Vallei van de Molignée stichtten monniken, afkomstig uit Beuron, in 1872 Maredsous. De gebouwen zijn opgetrokken in neogotische stijl. De abdij - m.n. de kerk en de in een grote vierhoek gegroepeerde gebouwen - vormt het hart van Maredsous. Dit gedeelte, waar het leven van de monniken zich hoofdzakelijk afspeelt, is niet toegankelijk voor het publiek. Alleen het opvangcentrum, de abdijkerk en het Centrum Grégoire Fournier kunnen bezocht worden. De kloosterorde de Benedictijnen bewonen de abdij. De gebouwen van de abdij van Maredsous ademen spiritualiteit, in een sfeer van rust en toewijding die niemand onverschillig kan laten. De kerk die boven het klooster uittorent, het klooster zelf en de bibliotheek, de bijgebouwen, waaronder de oude kunstnijverheidschool, het Onthaalcentrum Saint-Joseph, vormen een harmonieus geheel.
De streek barst van pittoreske hoekjes waar we ons hartje kunnen ophalen aan de tocht door afwisselende en authentieke landschappen. Wij wandelen over het domein en komen zo aan Chateau Ferme de Beaucourt wij wandelen wat verder en komen in Maredret. Een authentiek dorp waar het merendeel van de huizen is opgetrokken in steen van de streek, eeuwenlang ontgonnen uit de plaatselijke groeven. Maredret is een juweeltje ingebed in het Molignéedal, linker bijrivier van de Maas. De streek van de Molignée is befaamd om haar landschappelijke schoonheid en natuurrijkdom. Maredret is ook bekend als dorp van kunstambachten. Wij wandelen een eindje over de oude spoorwegberm en dalen dan af naar het dorpje. We komen dan aan de Ferme de la Cour een boerderij uit XVI eeuw, hier worden nog op ambachtelijke wijze geboerd. De varkens lopen vrij rond in het bos. Prachtige dieren. We wandelen weer verder en komen aan de controlepost waarna we naar het centrum van Ermeton-Sur-Biert wandelen.
We komen aan het kasteel en wat verder ligt het klooster van de Benedictinessen van Ermeton-sur-Biert. De geschiedenis van het complex gaat terug tot begin 14e eeuw. In de loop der jaren is er veel aan ge- en verbouwd door de elkaar opvolgende adellijke bewoners. De gemeenschap van Benedictinessen die er nu woont is nog vrij jong. Ze is in 1917 gesticht door een monnik van het nabijgelegen Benedictijnenklooster Maredsous. In 1936 hebben de zusters het kasteel betrokken. Hun sfeervolle kapel hebben zij in 1954 laten bouwen. De gemeenschap bestaat nu uit ruim twintig zusters, van vijf nationaliteiten. De voertaal is Frans, maar Vlaams en Duits wordt ook verstaan. Het kasteel aan de kerk kasteel in neoklassieke stijl uit het einde van XVIIIe eeuw met bijgebouwen, gelegen op bijna 05 hectaren park, bos en gronden. Het kasteel werd door de Maître des Forges François Amand, gebouwd in 1790. Wij wandelen door het dorpje en langs het klooster, wij bezoeken de tuin van het klooster en vervolgen dan onze wandeling naar de kontrolepost. We wandelen dan terug de spoorweg op en keren terug naar Maredret.
Nu komen we aan de Abdij van Maredret. De stichting van deze abdij van Sint Jan en Sint Scholastique past in het kader van de kloosteropleving in de 19de eeuw. De eerste steen van de abdij werd gelegd op 5 augustus 1891 op een terrein dat aangeboden werd door de familie Desclée. Dit belangrijke neogotische geheel, in gehouwen steen en kalkbreukstenen onder een leien dak, bevindt zich op een van de heuvels die uitsteken over het dorp Maredret en de vallei van de Molignée. De kerk werd van 1898 tot 1907 gebouwd door de Gentse architect A. Van Assche. Het meubilair en de glas-in-loodramen zijn opmerkelijk. De kloostergebouwen zijn toegeschreven aan de architecten Enseval, Pequet, Soreilen Durieu. Wij bezoeken de kerk en de tentoonstelling van Kerstkribben. De internationale faam van Maredret is grotendeels te danken aan de productie van miniaturen. Deze boeken en devotieprenten zijn met de hand gemaakt, meestal op perkament, speciaal hiertoe bewerkte dierenhuid. Je kunt hier deze devotieprenten kopen het zijn waarlijk stukjes kunst.
Wij nemen onze tijd om de fototentoonstelling over de abdij te bekijken. Wij worden ook hartelijk ontvangen door de zuster benedictinessen, en zij vertellen over hun abdij en hun abdij producten. Heel aangename zusters.
We wandelen verder en al vlug komen we terug aan de abdij van Maredsous. De streek heeft een rijke geschiedenis en wij willen het Kasteel van Montaigle eens bezoeken. In Montaigle, in het schilderachtige dal van de Molignée, werden sporen van menselijke aanwezigheid gevonden van minstens 7000 v.Chr. Tussen 250 en 400 na Chr. was de 160 m hoge rots een schuilplaats (oppidum) voor de Gallo-Romeinse bevolking.
Op deze plaats liet Gilles de Berlaymont een versterkte residentie bouwen. In 1298 werd deze verkocht aan Gwijde van Dampierre. Vervolgens werd diens zoon en opvolger Gwijde van Namen de eigenaar. Hij liet er in 1309 een burcht optrekken. Tijdens alle militaire conflicten in de Middeleeuwen en daarna schaarden de burchtheren van Montaigle zich achter Bouvignes, en de burcht was dan ook hetzelfde lot beschoren. Het jaar 1554 zou beiden fataal worden: bij het naderen van het Franse leger van koning Hendrik II kreeg het garnizoen van Montaigle de opdracht zich terug te trekken. De verlaten burcht werd door de Fransen geplunderd en in brand gestoken
Een mooie legende
Tijdens een belegering van de burcht stond Montaigle op het punt zich over te geven. De aanvoerder van de belegeraars stelde zijn voorwaarden: de burchtheer moest zich overgeven en zou de volgende morgen opgehangen worden, maar de kasteelvrouwe zou ongehinderd de vesting mogen verlaten en slechts haar meest kostbare bezit meenemen. Toen zij verscheen, zag iedereen dat zij een zware bundel takkenbossen op de schouder meedroeg. Eenmaal uit het zicht van de vijand kwam haar man tevoorschijn uit de takken. De dame van Montaigle had zich aan de afspraak gehouden en haar meest kostbare bezit meegenomen. Men vertelt echter dat zij vóór hun vertrek hun schat in een geheime bergplaats hebben verborgen. De Schat van Montaigle zou zich dan ook nog steeds ergens in de burcht bevinden.
Wij laten de auto achter en wandelen de veldweg op naar de Ruïne. We klimmen omhoog en hebben een prachtig zicht op de ruïne.
Spijtig dat we niet binnen kunnen de ruïne is gesloten, wij wandelen wat verder en hebben vanuit de wei een prachtig zicht op het kasteel, wij wandelen terug en gaan nog even naar de watermolen kijken die beneden ligt. Dan keren we terug naar onze auto. Wij rijden hier op de Route de la Biere. Wij rijden dan verder en komen aan de Brouwerij Du Bocq. Brasserie du Bocq, opgericht in 1858 door Martin BELOT, is nog steeds een 100% familiebedrijf en één van de laatste traditionele Belgische brouwerijen.
Gelegen in het midden van de schitterende toeristische Condrozstreek, is deze brouwerij trouw gebleven aan de traditionele productie technieken van bier op hoge gisting met hergisting in de fles. Thans staat de 6de generatie van de familie Belot aan de leiding van de Brasserie du Bocq en deze ziet de toekomst van de brouwerij met volle vertrouwen tegemoet. Wij gaan in het dorpscafé de Bocq Christmas eens proeven als afsluiter van een fijne dag.
38E MARCHE DES FOURONS. / LES MARCHEURS FOURONNAIS. / REMERSDAAL. 18/12/2011
38E MARCHE DES FOURONS.
LES MARCHEURS FOURONNAIS.
REMERSDAAL.
Het meest oostelijk gelegen dorpje van Voeren vormt de grens met het vroegere Overmaasgebied. Overheersende weidelandschappen doen je meteen beseffen dat je hier in het Land van Herve zit.
Dat geldt trouwens ook voor een groot deel van Voeren, maar in Remersdaal lijkt het landschap echt daarvoor uit de natuur gehouwen. Ook Remersdaal kent zijn eigen geschiedenis. Sint-Heribertus is de patroonheilige van dit dorp en eveneens de naam van de kerk die dateert uit 1897. Even verder de helling op en tegenover het kerkhof liggen nog zichtbare restanten van het Hoes (inrit, muur, ). Veel blijft er niet meer over van dit adellijke deel van Remersdaal. De beste manier om de natuur en de oude bouwwerken van Remersdaal te verkennen is te voet.
Al wandelend ga je al snel op in het adembenemende landschap en waan je je in vervlogen tijden. Door klimaatverschillen ten opzichte van Nederland en de rest van Vlaanderen kom je in de Voerstreek dieren en planten tegen die elders niet voorkomen. Daarbij komt nog dat de Voerstreek ook veel hoger ligt en een andere bodemstructuur kent. De Voerstreek is op veel plaatsen zeer kalkrijk en op andere plaatsen weer zuur en voedselarm. De hogere temperatuur op de zuidhellingen maakt het zelfs mogelijk om druiven voor een goede wijn te kweken. Op sommige plaatsen werden eiken- en berkenbossen, die zich daar van nature ontwikkelden, vervangen door aanplantingen van beuken en sparren, wat de aanwezigheid van adelaarsvaren kamperfoelie in de hand heeft gewerkt.
Lager op de helling gedijen vooral eiken- en haagbeukenbossen met veel es en boskriek, waarin ook bosrank en klimop welig tieren. Ook in de lucht mag je je ogen te kost geven. De lucht wordt ruim bevolkt met onder meer buizerds, torenvalken, ijsvogels en steenuilen. Het waarnemen van een torenvalk die onbeweeglijk hangt te bidden is makkelijker dan het wild op de grond. Echter reeen, vossen, dassen en wilde zwijnen hebben ook hun thuis van oudsher in de Voerstreek. De sporen en wissels van deze dieren zijn in overvloed waar te nemen in de bossen en weilanden...
Wij wandelen hier in dit prachtige kader, met het licht besneeuwde landschap. Prachtige zichten over het landschap. Wij genieten van de wandeling in Remersdaal.
KERST IN LIER / DE KLEISTAPPERS. / LIER 10/12/2011.
KERST IN LIER.
DE KLEITRAPPERS.
LIER.
Een wandeling in en rond Lier is zeker de moeite. Lier in Kerstsfeer is zo bijzonder. Wij vertrekken met de wandeling en gaan al vlug op de Stad vest waar we wandelen naar Het Spui.
Het Spui is het vroegere sashuis aan de Binnennete. Na het uitgraven van een verbinding tussen de Grote en de Kleine Nete in 1426, bouwde Antoon Keldermans het Groot Spui in 1508-1516. Er komen twee sluizen, het Groot en het Klein Spui. Nu blijft enkel het Groot Spui over. Het sashuis had een dubbele functie: versterking van de stad en bescherming van de mechaniek, die de waterstand van de stad regelde. Tegenwoordig is het Spui een tentoonstellingsruimte. Wij wandelen nu een eind langs de Nete en gaan zo het centrum in.
Over de brugjes en dan duikt voor ons de Sint-Gummarustoren op deze is 80m hoog. Door meerdere rampen duurde de bouw bijna vier eeuwen. Dit zien we in de verschillende bouwstijlen: gotisch onderaan, de daarop rustende achtkant is laat-gotisch, de bovenste achtkant is laat-barok en de torenbekapping is rococo. Boven staat een uniek 18de-eeuwse beiaard. Ter gelegenheid van zijn 300ste verjaardag werd in 2003-2004 een grondige restauratie doorgevoerd aan de klokken, de speeltrommel en het uurwerk. De beiaard telt nu 52 klokken met een totaal gewicht van circa 30 ton. De Sint-Gummarusklok is de grootste en weegt 7,5 ton. Na een beklimming van 296 treden , krijg je boven een adembenemend zicht over Lier en omstreken. We wandelen wat verder langs prachtige panden en komen zo aan het park. Hier een mooi zicht op de Sint Gummaruskerk.
We wandelen naar het centrum met verschillende interessante gebouwen. Het Belfort. In 1369 bouwde Hendrik Mijs een gotisch belfort naast de lakenhalle. In de middeleeuwen werden in de belforten de oorkonden en vrijheden van de stad bewaard en was het wapenarsenaal ondergebracht. Sinds 1971 heeft de toren een kleine automatische beiaard met 23 klokken. Samen met 23 andere belforten werd het in 1999 door UNESCO als Werelderfgoed erkend. Het Stadshuis. Het stadhuis met belfort domineert de Grote Markt. Het huidige stadhuis is de vroegere lakenhalle. In de 15de eeuw werd de lakenhalle overgebracht naar het Vleeshuis. In 1740 verbouwde architect Jan Pieter van Bauerscheit de Jonge het gebouw grondig in Brabantse rococostijl. Het Vleeshuis was het gildehuis van de slagers. Het dateert uit 1418 en heeft verschillende functies gekend: gildehuis, lakenhalle, vredegerecht, gevangenis. Het werd verschillende malen verbouwd in andere stijlen. De huidige gevel is een neogotische reconstructie uit 1920. De twee stenen leeuwen met het opschrift S.P.Q.L. stonden vroeger aan het stadhuis. Nu is het Vleeshuis een tentoonstellingsruimte.
Aan de vaart komen we aan de Fortuin. De Fortuin werd vermoedelijk in de 17de eeuw gebouwd en in de 18de eeuw aangepast. Het werd eerst gebruikt als graanopslagplaats, daarna als steenkoolopslagplaats, limonadefabriek, schrijnwerkerij en stadsmagazijn. Nu is het een restaurant-taverne. De recente windwijzer stelt Fortuna voor met de hoorn des overvloeds. Wij komen dan aan de Gevangenenpoort. De Gevangenenpoort is het enige restant van de 5 binnenpoorten van de oude stadsomwalling. De Gevangenenpoort werd in 1375 opgericht als onderdeel van de toenmalige stadsomwalling. Van in de 16de eeuw tot 1930 doet de poort dienst als gevangenis, vandaar ook de huidige naam. De Gevangenenpoort, vroeger Eeckelpoort of Eikelpoort, is een gotische stadspoort, later aangepast met classicistische kenmerken (±1728).
Aan de zijde van de Begijnhofstraat werd de oorspronkelijke spitsboog bewaard. Er zijn ook nog verschillende Godshuizen. Godshuizen werden tijdens de middeleeuwen gesticht als onderkomen voor bejaarden en behoeftigen. Het Sint-Anna en Sint-Joachim Godshuis (1588) is oorspronkelijk gevestigd in de Kluizestraat. Het wordt in 1613 overgebracht naar de Begijnhofstraat. Het Sint-Beatrix Godshuis (1848) staat iets verder in dezelfde straat. Rond 1863 fusioneren de beide godshuizen. Na de overbrenging van het Sint-Barbara Godshuis (± 1870) vanuit de Rechtestraat krijgt het Godshuis zijn huidige vorm en dubbele benaming. Het bestaat uit een geheel van kleine woningen rond een binnentuin. Momenteel zijn de huisjes verhuurd. We komen dan aan de Zimmertoren het bekendste plekje in Lier. In de Zimmertoren en het Zimmerpaviljoen ontdek je het levenswerk van Louis Zimmer: de Jubelklok, de Astronomische Studio en de Wonderklok. De vroegere Corneliustoren uit de 14de eeuw, deel van de toenmalige stadsomwalling, werd in 1930 omgebouwd tot Zimmertoren. In 1960 werd het Zimmerpaviljoen gebouwd, waar je ook Zimmers atelier kan bekijken. We zijn nu op de kerstmarkt met zijn vele kraampjes en deze brengt ons naar het begijnhof. Het begijnhof in Lier ontstaat in 1258. Begijnhoven waren besloten hoven waar weduwen en ongehuwde vrouwen een religieus geïnspireerd, maar zelfstandig leven leidden.
Er was zelfbestuur onder leiding van een grootjufrouw. De begijntjes voorzagen in hun levensonderhoud door te weven, kant te maken of te borduren. Ze legden de gelofte van zuiverheid en gehoorzaamheid af, maar niet van armoede. Er was een grote harmonie tussen het spirituele en materiële leven. Op elk moment konden ze het begijnhof verlaten. In 1994 stierf zuster Agnes, het laatste Lierse begijntje. In dit stratenbegijnhof zijn 162 huisjes verspreid over elf smalle straatjes en centraal gelegen is de Sint-Margaritakerk. Een calvarieberg en een tuintje met poort bevinden zich op de plaats van de vroegere boomgaard. Verder is er een convent en een infirmerie, die later meisjesweeshuis werd. De ingang in de Begijnhofstraat wordt geaccentueerd door een monumentale arduinen poort (1690). Bovenop staat een terracottabeeld van de Heilige Begga (1777), de patroonheilige van de begijnen. Links naast de poort staat een gepolychromeerd beeld van Onze-Lieve-Vrouw-van-Remedie (14de eeuw). In 1998 werd het Liers begijnhof, samen met 12 andere begijnhoven in België, als UNESCO Werelderfgoed erkend.
Wij verlaten de kerstmarkt en steken opnieuw het Marktplein over om zo terug naar ons vertrek te wandelen. Het was een mooie en aangename wandeling in Lier.
38e MARCHE INTERN. DU PLATEAU DES FAGNES. / COEUR ET MARCHE ENGIS. / ENGIS. 04/12/2011.
38E MARCHE INTERN. DU PLATEAU DES FAGNES.
COEUR ET MARCHE ENGIS.
ENGIS.
Engis is een industrieel dorp gelegen aan de oever van de Maas. Sinds de samenvoeging van verschillende gemeenten, vormt Engis één geheel met Clermont-sous-Huy en Hermalle-sous-Huy. In de prehistorie, meer bepaald vanaf het Paleolithicum had de streek al bewoners, die huisden in de grotten.
Verder getuigen opgravingen en vondsten van bewoning tijdens het Neolithicum en het Bronzen tijdperk. Tijdens het Merovingische tijdperk bevond zich in de Thier d'Olne op de heuvel een aristocratische residentie met uitzicht over de Maas. Hier bevindt zich nu een centrum voor oude ambachten. Deze site is een van de belangrijkste overblijfselen uit de Belgische Late Middeleeuwen. Clermont is prachtig gelegen aan de Maas, in een bosrijk gebied. Het vormde ooit de hoofdzetel van een graafschap, waarvan het kasteel helaas heeft moeten wijken voor steengroeven. De heerlijkheid werd tegen 1346 aangekocht door de bisschoppen van Luik, die het bij de bisschoppelijke bezittingen voegden. Engis wordt al vermeld in geschriften vanaf 1046. Het behoorde tot de 12de eeuw toe aan de familie Warfusée, waarna het overging in handen van achtereenvolgens de families Horion en Haultepenne. Hermalle viel tijdens de Middeleeuwen onder de bevoegdheid van het feodale hof van Luik.
Het kasteel, dat dateerde van het begin van de 12de eeuw, werd verwoest door de inwoners van Huy. De dorpjes leefden gedeeltelijk van de landbouw, maar ook van de industrie en bosbouw. Vanaf de 14de eeuw won men in Engis aluin. In de 19de eeuw begon men ook met ontginning van steengroeven en steenbakkerijen. Maar de vennootschap Nouvelle Montagne werd in de 19de eeuw opgericht met als doelstelling de winning en verwerking van lood, zink en pyriet. Vandaag zijn er nog verschillende steengroeven.
Wij wandelen door het landschap en komen al vlug aan de hoge rotsen waar boven het prachtige kasteel van dAigremont staat. Château d'Aigremont is een dergelijk schitterend kasteel. Het heeft er een prachtig uitzicht op de Maas.Het kasteel van Aigremont werd gebouwd in opdracht van kanunnik Clercx. Het ligt op een heuveltje dat uitziet over de Maas en is een merkwaardig voorbeeld van Luikse architectuur uit het eerste kwart van de 18de eeuw. Elk dorp heeft ook zijn kasteel, landhuis, klooster of gebedshuis, waarvan de bouwstijl steeds beantwoordt aan de verschillende perioden waarin het gebouwd werd. We wandelen verder en komen in Awires aan het plein voor de St Lambertkerk.
Hier is een pleintje meet standbeeld voor P C Schmerling. In 1829 merkt Philippe-Charles Schmerling in de buurt van Awirs enkele kinderen op die aan het spelen zijn met oude beenderen. Hij identificeert deze beenderen als fossiele resten en gaat op zoek naar gelijksoortige fossielen in een zestigtal grotten in de omgeving. Hij concentreert zich voornamelijk op de grotten te Engis en Engihoul. Op het pleintje staat ook een info bord met vele gegevens over de vondsten. Nu wandelen we meer in het landelijk gedeelte. Typisch voor het Haspengouwse landschap zijn de grote vierkantshoeven. Velen hebben een middeleeuwse oorsprong. Ze behoorden toe aan religieuze orden of aan de adel. De oudste woonhuizen dateren uit de 16de en 17de eeuw. In deze periode was het waarschijnlijk nog gebruikelijk te bouwen met pleisterspecie en beschutwerk. Er bestaan reeds voorbeelden van schuren en stallen die in baksteen werden gebouwd. We wandelen door het landschap en voor ons duikt tussen de bossen op de heuvelflank het Chateau de Hautepenne op. Het is gelegen in het dorpje Gleixhe. Wat verder wandelen we en komen terug in Engis.
We wandelen de site Tschafornis op. Verrassende en groene site van de Tschafornis. De oude kalkovensite van Engis (1945), volledig gerenoveerd en hersteld met respect voor het milieu en met aandacht voor het cultureel erfgoed, toont ons de geologie van de site aan de hand van didactische panelen. Het "Parc des Tchafornis" is ingericht in een oude steengroeve op de helling van de linkeroever van de Maas in het centrum van Engis. Er werd ooit kalksteen uit het Frasniaan (ongeveer 370 miljoen jaar geleden) ontgonnen, die voor blokstenen en voor de productie van kalk werd gebruikt. Bij de ingang van het park kan je nog een kalkoven zien waarin de kalk werd gebrand. Een pad leidt naar het oude werkfront boven in het park.
Door een reeks banken schuin door te snijden, toont dit werkfront een zeer mooie geologische doorsnede waarin je de kenmerkende fossielen van de koraalriffen van het Frasniaan kan bewonderen. De talrijke didactische panelen werden uitgewerkt door het laboratorium voor dierlijke en menselijke paleontologie van het departement geologie van de universiteit van Luik. We wandelen door de site en komen zo terug aan ons beginpunt. Een mooie en aangename wandeling.
Het is al een paar jaar geleden dat we nog eens deze wandeling deden, wij zijn verrast door de vele veranderingen die hier gebeurt zijn, en alle ten goede van de voormalige mijn site. De eerste proefboringen te Winterslag gebeurden reeds in 1902, een jaar na het ontdekken van steenkolen door André Dumont in buurgemeente As.
De eerste steenkoollaag op een diepte van 485 meter werd bereikt in 1914 en in 1917 was de steenkoolmijn van Winterslag de eerste die operationeel werd in het Kempens steenkoolbekken. Rond de mijn werden volledige woonwijken gebouwd. Sinds de jaren 1960 waren de mijnen in Limburg fors verlieslatend en als gevolg hiervan werd de mijn van Winterslag gesloten in 1988.De mijngebouwen hebben na vele jaren een nieuwe bestemming gekregen. Een gedeelte is momenteel in gebruik door de brandweer van Genk. Recent is er in het gedeelte aan de Evence Coppélaan een bioscoopcomplex geopend. De mijnterril, een berg met afval uit de mijn, is nu een groen wandelgebied, met bovenop een prachtig zicht over Genk en omstreken. Wij verlaten de mijn site om de wandeling aan te vatten.
Winterslag bestaat uit verschillende wijken die men daar cités noemt: Oud-Winterslag (ten noorden van de mijn) en de mijntuinwijken 1, 2 en 4. Mijntuinwijk 3 is nooit gebouwd. Op de eerste tuinwijk, die aangelegd werd vanaf 1913 tot 1924 naar het voorbeeld van Engelse tuinwijken uit het begin van de 20e eeuw, staan prachtige ingenieurshuizen en het kerkplein met de kerk. De vroegere meisjesschool (nu een vormingscentrum) en de vroegere jongensschool (nu een gemengde school) is indrukwekkend. Vele huizen zijn gebouwd met de zogenaamde Winterslagse brik, die zeer hard is en voor een goede warmte-isolatie zorgt. Op deze tuinwijk kleuren vele verenigingen het sociale leven.
Er zijn onder meer twee jeugdverenigingen: Scouts Winterslag voor de jongens en Chiro Winterslag voor de meisjes. In het parochiecentrum Het Park komen andere verenigingen regelmatig samen, zoals de harmonie van Winterslag. De tweede en vierde tuinwijk zijn later gebouwd (tussen 1931 en 1948) om de toestroom van gastarbeiders op te vangen en zijn soberder van afwerking. Deze wijken hebben nog steeds een zeer hoge populatie aan allochtonen. We wandelen door de wijken en komen zo aan de Heilig-Hartkerk. Ze worden Mijn kathedralen genoemd, de kerkgebouwen die gebouwd zijn door de mijnmaatschappijen van het Kempens steenkoolbekken in Belgisch-Limburg in de wijken (cités) die ze voor hun werknemers aanlegden.
Ze worden "kathedraal" genoemd vanwege hun monumentale uitstraling en proporties. De mijnkathedralen dateren uit het interbellum. De kerken zijn opgetrokken in baksteen, behalve die van Winterslag, die in natuursteen is uitgevoerd. Hier op dit plein voor de kerk staan ook de vroegere meisjesschool (nu een vormingscentrum) en de vroegere jongensschool (nu een gemengde school) is indrukwekkend. We verlaten de tuinwijken langs de staatstuinwijk en wandelen het bos in, waar we een mooi zicht hebben op de mijnterril. Hier kunnen we genieten van de natuur. Deze bossen werden aangelegd door de mijnen voor het hout dat men nodig had in de mijn. Nu is het één groot wandelgebied.
Vandaag komen we vele paddenstoelen tegen. Dan wandelen we naar de terril en gaan er rond, spijtig dat we er niet over wandelen. Dan komen we terug aan de mijngebouwen. Toch indrukwekkend en vooral interessant dat vele gebouwen bewaard zijn en zo deze toch speciale periode van onze Limburgse geschiedenis bewaard is en weer nuttig gebruikt word. Gebouwen opgetrokken uit bak- en natuursteen, op een breukstenen sokkel. Gevels in neotraditionale en neoclassicistische stijl, met gebruik van de voor deze stijlen typische ornamenten. We wandelen door de gebouwen en per schachttoren een ophaalgebouw 1914 en 1916, waarvan dit van schacht II nog grotendeels in originele toestand bewaard bleef.
Functionele baksteen bouw met machinekelder en anderhalve bouwlaag, onder mansardedak. Tussen beide ophaalgebouwen: compressoren- en ventilatoren gebouw (1918). Ook de barenzaal waar de elektriciteit verdeelt werd is nog in originele staat. Wij wandelen samen met Florent en Josepha door de gebouwen. Florent heeft hier 30 jaar ondergronds gewerkt als mijnwerker en het is bijzonder om samen met hem door deze gebouwen te wandelen en hem horen te vertellen over de mijn. Na onze rondgang eindigt een fijne dag in Winterslag.
DE STEENKOOLMIJN VAN WINTERSLAG.
De Steenkoolmijn van Winterslag was een van de zeven mijnen van het Kempens steenkoolbekken. De concessie tot uitbating van steenkool werd op 3 november 1906 verleend met als concessienaam Genck-Sutendael, 3800 hectare groot. Na een aantal wijzigingen werd in 1912 de uitbatingsmaatschappij Société anonyme Charbonnages de Winterslag opgericht. Belangrijkste aandeelhouder was een steenkoolmijn uit Frankrijk van eigenaar Evence Coppée.
Vanaf 1912 kreeg de Franse groep Schneider veertig procent in handen, de rest van de aandelen kwam in het bezit van de Belgische groep Coppée. Deze Kempense mijnzetel was gevestigd in stadsdeel Winterslag van de Belgische gemeente Genk. Het was de mijn die in 1917 en daarmee als eerste begon met steenkoolproductie in Belgisch Limburg. Al voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog had men hier steenkool aangetroffen. De Duitse bezetter stond de uitbaters toe de mijn verder uit te bouwen. Op de mijnsite staan nog steeds een aantal gebouwen die verwijzen naar het mijnverleden met onder meer de oudste en de meest recent gebouwde schachtbok in Limburg. De mijn haalde in 1967 nog een jaarproductie van 1.635.514 ton. De totale mijnproductie bedroeg 66.593.000 ton. In 1953 was de tewerkstelling maximaal met 6250 mijnwerkers. De ondergrondse verdiepingen lagen op 600, 660, 735 en 850 m. De mijnterril, 163 m hoog, is omgevormd tot wandelgebied.
We wandelen vanuit het dorpje Puth en dadelijk wandelen we naar het Sweikhuizenerbos in het dorpje Sweikhuizen ligt op een vrij steile heuvel. Halverwege de helling ligt een kleine kerk die in 1739 gebouwd is. Onder aan de Sweikhuizerberg ligt een monumentale hoeve. De Biezenhof.
Aangenomen wordt dat de naam Sweikhuizen afkomstig is van het woord Zweihuizen oftewel twee huizen. De naam slaat op de bebouwing tussen twee huizen. Men vermoed dat de Stammenhof gelegen boven op de heuvel het boven- en de Biesenhof onder aan de heuvel het benedenhuis was. Ook ligt het dorp in het Landschapspark De Graven is een samenwerkingsverband, tot stand gekomen op een initiatief van de gemeenten Sittard, Geleen en Schinnen uit 1999, om een toegankelijk natuurgebied in het buitengebied van de drie gemeenten te realiseren. Een bekend onderdeel van het landschapspark is kasteel Terborg. Andere onderdelen zijn de Schwienswei benoorden Sittard, de beekdalontwikkeling van de Muldersplas bij Schinnen tot aan Geleen en de omgeving van de Biesenhof en de hellingen bij Sweikhuizen. Landschapspark de Graven heeft ten doel hoogwaardige natuur te ontwikkelen in de buitengebieden van de gemeenten.
Het kent een oppervlakte van 5700 hectare. Een groot aantal projecten is inmiddels gerealiseerd. De projecten aan de Geleenbeek spreken daarbij het meest tot de verbeelding. Recreatie voor de bevolking wordt bevorderd door het aanleggeven van routenetwerken voor wandelaars, fietsers en ruiters. Ook kent De Graven een bestand van Gidsen die op verzoek rondleidingen verzorgen in de buitengebieden van de genoemde gemeenten. We komen nu aan Kasteel Terborgh. Aan de voorzijde van het kasteel ligt aan een aftakking van de Geleenbeek de watermolen Terborgh of Borgermolen. Het huidige molenhuis stamt uit de achttiende eeuw en is voorzien van een vakwerkverdieping en een met pannen gedekt schilddak. De geschiedenis van de molen is veel ouder. De Borgermolen was de banmolen voor de inwoners van de heerlijkheid Schinnen. De voormalige watermolen was tot in de twintigste eeuw voorzien van een onderslag rad en werd aangedreven met behulp van een maalsluis. Eind negentiende eeuw was het molenhuis voorzien van twee waterraden. In 1888 werd één van de raderen verwijderd en in 1943 werd tenslotte het molenhuis geheel verbouwd tot woonhuis. In 1987 werd de molen gerestaureerd.
Wat verder en staan aan het kasteel Terborgh. Het huidige kasteel Terborgh is een zeventiende-eeuwse gesloten hoeve die is opgetrokken uit vier bakstenen vleugels. Twee vleugels zijn voorzien van bakstenen topgevels van het Gelderse type, afgedekt met rollagen, welke echter in een bakstenen krul eindigen. Het kasteelterrein is voorzien van een gracht die gevoed wordt door de Geleenbeek. Voorheen lagen er grote visvijvers rond het complex. Het binnenplein is bereikbaar via de voormalige ophaalbrug naar het van een topgevel voorziene poortgebouw. De noordvleugel herbergt het herenhuis en de zeshoekige huiskapel die in 1625 werd ingewijd door de bisschop van Roermond. Van de oorspronkelijke inrichting van de kapel is tegenwoordig niets meer overgebleven. Het woongedeelte beschikt over een monumentaal trappenhuis met eikenhouten bordes en diverse stucplafonds. In de zuidvleugel is de kasteelboerderij gevestigd. Achter het kasteel ligt een terp of motte, waar metersdikke restanten breuksteen wijzen op de fundamenten van een oude woontoren. Wij wandelen weer de laan uit en gaan dan verder op het parkoers.
Nog een stukje en we komen in Wolfhagen. De straat Wolfhagen is gelegen in dit gelijknamige gehucht en vormt een verbindingsweg met de eveneens tot de gemeente Schinnen behorende plaats Oirsbeek. Het Fabritiushuis (17e-eeuws renaissancehuis) is een van de oudste monumenten binnen de gemeente Schinnen. Maar Wolfhagen is bekend voor zijn Bokkenrijders. Rond de 17e eeuw werden in Wolfhagen de eerste Bokkenrijdersbendes opgericht. Door armoede gedreven bundelden mensen van allerlei allooi hun krachten en formeerden groepen die vooral middels brandbrieven de gevestigde orde onder druk probeerden te zetten. De bendeleider van die eerste bokkenrijdersbende was Geerling Daniëls, die destijds in Wolfhagen woonde. Omdat de gevestigde orde de Bokkenrijders als criminelen bestempelde, werden velen van hen nadat ze gevangen waren genomen vastgezet in de kerkers van Kasteel Terborgh en na veroordeling terechtgesteld (opgehangen) in het nabijgelegen Danikerbos.
Wolfhagen was ook de plaats waar de bokkenrijders rituelen pleegden, getuige de volgende verklaring van een bendelid: "dat hij de eed heeft gedaan in het boske achter Wolfhagen, toen aldaer een keertse (kaars) in een dode hand staande werd aangestoken en op een neusdoek op de grond gezet, en daar naast een dooske waarin een grote en een kleine geconsacreerde hostie, dat hij gedetineerde moest beloven van geen kameraden te beklappen waar het ook zo dat zij zouden gevangen worden en door de tortuur (martelen) daartoe gedwongen, ten dien einde God afzwerende en de Duivel toe, toen opstekende de twee voorste vingeren en de duim van de rechterhand en zo zij zouden gevangen worden en door de tortuur moesten bekennen en ter dood werden gebracht dat zij alsdan alles zouden herroepen."
We wandelen door het Wolfhagen en komen terug in het bos waar we een heel eind doorwandelen om dan weer in Puth te komen. Het is een mooie wandeling waar we vele nieuwe dingen ontdekt hebben.
