DE FLEUR VAN ONZE SLEET

Niet alleen een overjaarse diesel – al dan niet met laag emitterende gunstige euronorm – moet elk jaar gedisciplineerd voorrijden bij de autokeuring. Voor een technische controle op het reilen en zeilen van je lijf heb je dan weer een arts nodig. Soms zijn het er zelfs meer. Ze delen geen groene of rode kaarten uit, hebben eerder belangstelling voor je luchtuitlaat en hartenpomp, en ze schrijven hun voorschriften of suggesties op witte of groene briefjes. Door de jaren wordt dat menselijke partiële tekortenlijstje langer. Ook de ernstgraad neemt gradueel toe. Vanaf het ogenblik dat zoiets exponentieel gebeurt, gaan allerlei alarmpjes af en dienen bevoegde instanties opgezocht voor verdere controle. Na een kijk-, luister- en detectiekuur via echopeilingen en angstaanjagende scans wordt dan een verdict uitgesproken dat eerder lijkt op een vonnis dan op een aanmatigende nota. Als je tenminste de geleerde medische termen een beetje begrijpt. Zoiets komt aan als een patat om je oren, zodat je meteen beseft dat de situatie overernstig blijkt en Keulen niet zo ver meer is om het daar te horen donderen. 

Mijnheer, we kunnen niet veel meer ingrijpen. Opereren is te riskant, bij kleine ingreepjes moeten we het niet meer zoeken. Het enige wat nog zou kunnen, is een transplantatie, maar daar ben je te oud voor… Na 65 is de operatie te riskant, de wachttijd te lang en de afstootmedicatie te belastend om nog veel succes te kennen. Het enige wat nog wél kan, is je elastiek proberen een beetje langer te maken. Voor zover dat nog mogelijk is. Ze noemen dat ook strijden met de wapens die je nog hebt, in de hoop dat de carrosserie en de vering de motor nog kunnen helpen met afdoende hulpmiddelen en kleine trucjes.

Ik heb me onmiddellijk een paar bretellen gekocht en een nieuwe snelbinder op mijn fiets, want die verlengen mijn elastiek ook al. Of die alleen zullen helpen geloof ik nooit. In zo’n geval dien je de bestaande situatie te bekijken en alle hulpmiddelen die het leven draaglijker en langer kunnen maken op te zoeken.

Het leven wordt aanpassen en creatieve oplossingen zoeken naar dingen waarmee je tijdens je vroeger parcours nooit geconfronteerd werd. Dergelijke zaken worden alsmaar talrijker en meer nodig. De oplossingen zijn omgekeerd evenredig met de moeilijkheidsgraad van de laattijdige ontdekking van het verse probleem. Je probeert eerst van traag sleffen opnieuw gezapig te wandelen met hopelijk een lichte looppas als uiterste doel. Een wandelstok, een heel of half paar krukken en desnoods een oudmodische toegevouwen paraplu kunnen de scheve situatie nog wat verbloemen. De garantie dat je geen scheve pas of scheve schaats meer zult rijden is daarmee nog niet gegeven. Vanaf dan ben je veroordeeld tot wankelwandelen. Dat is geen nieuwe Olympische discipline, maar wel het praktisch resultaat om de kritische situatie nog een beetje te redden en enigszins soepel nog een blokje om te gaan. Het lijkt in niets op een elegant walspasje uit het repertoire van André Rieu in zijn beste dagen. Ik vind zoiets hemelse muziek die ik heel mijn leven al bewonder, waar ik écht jaloers op ben en was, maar waarvan ik de afgemeten pasjes en het zwierige zwaaiwalsen nooit onder de knie heb gekregen.

Je wordt er wel vindingrijker van en leert met je ogen stelen wat anderen vóór je hebben bedacht. Het begint met schoentje-vissen, leuninggrijpen en om voorwerpen op te rapen, laat je eerst je voeten de schraapbeweging uitvoeren. Je kousen aantrekken gebeurt niet met een schoentrekker, maar wel met een kousentruc.

De weinige momenten dat ik nog eens met de fiets rijd, stap ik op met de methode Wyckmans. Die heb ik geleerd van mijn goede vriend Louis met diezelfde naam die amper boven de lange grashalmen reikt, maar toch zijn rechterbeen vlotjes over de hoge fietsbuis kan lanceren. Hij maakt daarbij gebruik van de truc met de verlaagde beenzwierhoogte. Je neemt daartoe plaats op het trottoir, legt de fiets schuin onder een precieze hoek van 43 graden en dan wordt opstappen kinderspel. Hoe Louis dan afstapt, heb ik nog niet gezien, maar ik weet wel dat hij altijd heelhuids thuis is geraakt. Ik vermoed dat hij dus dezelfde methode gebruikt, maar dan waarschijnlijk in tegenwijzerzin en voor het grootste deel omgekeerd. Ik denk zelfs dat hij een ‘Cancellara-motortje’ in zijn zadelbuis heeft gemonteerd, want zelfs het fietsen gaat bij hem nog vlot. Hoe later in de tijd de problemen zich voordoen, des te moeilijker worden de oplossingen.

Op trappen lopen, een eufemistische uitdrukking voor wat ik ‘op handen en voeten de trap bestijgen’ noem, zorgt voor complexe en gecombineerde problemen als je op een eerste verdieping woont en op de tweede slaapt.  Het wordt zelfs zo erg dat je voor de keuze staat: ofwel je huis en je verleden verkopen en een nieuwe leefplek opzoeken zonder trappen, ofwel.... Dan komt ook het verhaaltje piepen van het bomen verplanten en het achteruitgaand aanpassingsvermogen. Daarom plande ik in de voorbije weken een uitgebreide trapliftprospectie om vooruit te kunnen zien voor het geval dat stijgen en dalen op spierkracht begint te falen. We zullen wel zien.

Ik heb hard en snel geleefd. Mijn haar is dunner en grijzer geworden terwijl de lachrimpels op mijn gezicht blijven staan als ook het lachen elke dag een beetje moeilijker wordt. Door al die ouderdomskwalen - ik zal ze best niet allemaal opnoemen – zegden de artsen dat ik onder strikte controle moet bewegen. Vooruit dan maar. Drie ‘bewegingsdeskundigen’ ofte kinesisten volgen nu onder supervisie van een longarts en een cardioloog het uit-rekken van mijn elastiek ad majorem dei gloriam en om mijn lijfelijk heil te  bestendigen. De wereld zegt dat dat dit goed voor me is: om te beginnen drie halve dagen per week oefenen gedurende drie maanden. Met allerlei apparatuur kan ik zo van kipfilet spierballen maken door me over te leveren aan wattcontrolerende hometrainers en dwingende loopbanden. Mijn gewrichten kraken, mijn ledematen doen aan intervalverstramming en zorgen zo voor een beeld van een oudere jongere die op weg is naar de laatste rechte lijn. Ouderdom kent zo zijn gebreken, nietwaar?

Marcel Huysmans