varende senioren over bootjes, varen en nog andere dingen !
24-11-2011
Een Antwerpse wandeling van iets meer dan zevenduizend meter - deel 2.
Het verhaal van Vlotkraan 1 of beter gekend onder z'n echte Antwerpse naam: "Grote Gust" was een enorm kraan-monument. Overal waar hij voorbijvoer keek iedere Sinjoor weer op en stond in bewondering. Op een ponton van 39,44m op 19,70m paste hij juist om door de havengeul aan de Siberiabruggen te passeren. De Antwerpenaar sprak bij iedere passage van: " 't ies e passemoatje" , waarmee hij bedoeld dat hij er juist doorkon. De kraan met haar ponton woog 93 ton. Een inginieus systeem van verschuivende gewichten van voor naar achter, samen met pompen die er voor zorgden dat ballastwater in de beunen* van stuurboord naar bakboord kon gepompt worden en gesteund werden door vier "poten" die de kraan op haar plaats hielden op het ponton. De eerste Grote Gust werd gebouwd in 1915 en afgeleverd in Antwerpen in 1922. Hij werd op last van de Belgische regering tot zinken gebracht in de Royerssluis om zo de toegang tot de haven te beletten aan de Duitsers. Waarschijnlijk komt de naam Gust niet van de voornaam August, maar wel van de werf in Schiedam waar hij werd gebouwd, de Gustowerf. Op 12 mei 1947 werd de Grote Gust besteld in Nederland voor de som van 1.970.000 gulden wat aan de lage gulden toen nog goed was voor ongeveer 900.000. De aflevering gebeurde in 1950. Behalve kraanmachinisten had men bij de vlotkranen ook pontbazen, schippers, motoristen en lierkamermannen. Van groot belang waren ook de togers, dat zijn de bemanningen van de sleepboten. Grote Gust was een vlotkraan en moest altijd naar de plaats gesleept worden waar hij job had. Het drama dat op 9 november 2006 om 02.00 uur 's nachts gebeurde met het kapseizen van de Grote Gust werd waarschijnlijk veroorzaakt door het slecht functionneren van de overhevelingspompen naar de beunen van stuurboord naar bakboord in combinatie met het niet werken van de balansgewichten langs beide kanten van de kraan van voor naar achter. Door het ongeval kwam de kapitein van de sleepboot 86 in het ijskoude water. Hij kon gelukkig gered worden door zijn bemanning en doordat de sleepboot 80 direct uit de Kattendijksluis voer, werd een ramp vermeden doordat de bemanningen de vallende brokstukken niet over hun kregen. De laatste kraanmachinist van de Grote Gust, dhr. Charles Lecompte was eregast op de inbedrijfstelling van de opvolger van Grote Gust, de Brabo 1. Tenslotte nog een pijnlijke anekdote over de Grote Gust, zij het dan voor mezelf. Op een avond werd een grote partij coils (ijzeren plaat op ringen) geladen van een binnenschip naar een zeeschip met bestemming Iran. Grote Gust lag tussen het zeeschip en de wal. De dekman stond op z'n plaats want de kraanman kon niet in het ruim van het zeeschip kijken en moest afgaan op de vingertjes van de dekman die de zware coils (30/35 ton per stuk)in het ruim stuurde. Ikzelf moest aan boord van het zeeschip om in het ruim expertise te doen met zilvernitraat op ijzer, en te testen of het roest niet afkomstig was van zout water, waardoor het ijzer met een claim naar minderwaardig zou verwezen worden. Met een touwladder begon ik aan een afdaling, de boekentas aan een riem over de schouder bengelend, maar toen ik op de laatste trede stond gaapte er ongeveer een gat van nog anderhalve tot twee meter met het dek van de Grote Gust. Atleet die ik toen was, stootte ik me af met de borst, maar kwam niet op mijn voeten, maar wel op de knieën terecht. Wat was er gebeurd ? Als naar gewoonte stootte Gust stoom uit, die viel door de koude naar beneden en vroor gelijk aan op het ijzeren dek van het ponton. Den dré zijn voeten schoven weg bij de landing op Gust en daar zat den Dré op z'n knieën. Zoveel eer was "Gust" nog nooit te beurt gevallen. Iemand op z'n knieën krijgen. Na het werk en de klim uit het zeeschip om via Gust terug aan de wal te klauteren, realiseerde ik me mijn pijnlijke knieën. Met moeite kwam ik tot bij mijn wagen (toen een VW-kever) een reed naar huis. Vanop kantoor had ik eerst mijn vrouw verwittigd om me helpen uit de wagen. 's Anderendaags werd ik in de kliniek van Lokeren behandeld en het vocht uit mijn fel gezwollen en pijnlijke knietjes gehaald. Met mijn dank aan de Grote Gust !
*beunen = ruimten in binnenschepen en pontons om met ballastwater te spelen van stuurboord naar bakboord of van voor naar achter om een gelijke nivellering van het schip of ponton te verkrijgen.
Ik ben André Van Hecke, en gebruik soms ook wel de schuilnaam Oostvaarder.
Ik ben een man en woon in Lokeren (België) en mijn beroep is ex-bevrachter van binnenschepen, nu met pensioen.
Ik ben geboren op 31/07/1945 en ben nu dus 79 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: vooreerst mijn bootje Enya, en alles wat ook maar te maken heeft met H2O..
Sinds 25/11/2008 met pensioen, een soms onbekende zee van tijd die op me afkomt - met vrouwtje Petra wat wandelen, en skieën ieder jaar in Seefeld, Oostenrijks stadje waar we getrouwd zijn - in de zomer spenderen we onze vrije tijd sowieso aan ons bootje
Gastenboek
Druk op onderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek
Beoordeel dit blog
M/S ENYA
mijn bootje is een Gruno 38E Royal van bouwjaar 2000, is 12m lang en 3,80m breed met een diepgang van 1,10m en een doorvaarthoogte van 4,25/3,60m en een gewicht van 12,5 ton - de motor is een 6 cylinder IVECO van 120 pk met een verbruik van ca. 4 liter/uur. Een watertank en fueltank van elk 500 liter en een vuilwatertank van 200 liter. De boot heeft een buitenbesturing met boeg- en hekschroef, automatische piloot en gps/plotter. Herschilderd op de werf in 2011, zowel boven als onder de waterlijn, nieuwe anodes geplaatst. Zijn geboorteplaats is Zoutkamp in Friesland.
De motor is een 6 cylinder dieselmotor IVECO type 8065M12.01, met een verbruik van ca. 4 liter per uur, en komt uit de Milanese fabriek (It.) en draagt als matricuulnummer 0587975. Rustig draaiend en bedrijfszeker, zo wordt de motor omschreven in de onafhankelijke testen. Met in de nabijheid van mijn ligplaats, Spanjeveer op de Moervaart, is er een Europees hoofdverdeler en onderhoudscentrum van IVECO, gelegen aan de Vliegtuiglaan in Gent. Ook dat is makkelijk.
Wij hebben in onze boot geopteerd voor een dinette i.p.v. een tweede slaapkamer, aangezien wij voor meer dan 95% ons tweetjes varen. Ruim om te eten, en voorzien van talrijke bergplaatsen, waarbij alles binnen handbereik ligt, is het in blanke eik uitgevoerd en met een blauwe stoffering, een lust voor het oog.
Het kombuis betekent ook soms het "hart" van de Bourgondische Vlaming. Wanner er gekookt wordt aan boord, is het nuttig om te beschikken over een degelijk uitgeruste keuken. Met twee ijskasten, een magnetron en een vier-pits gasvuur, dampkap en verluchting via een dakvenster, is ook onze keuken voldoende gewapend om "de hongerigen te spijzen".
Het salon is en blijft de plaats bij uitstek in het schip. Gezien de geringe oppervlakte die een boot biedt, is het de pleisterplaats om televisie te kijken of radio te luisteren. Lezend, makkelijk achterover leunend in een zetel vliegen de avonden zo voorbij.
"De natte cel" noemt men het toilet- was- en douchegedeelte in een pleziervaartuig. Je kan aannemen dat ook de mechaniek een aardig stukje vertegenwoordigd is in dit gedeelte van de boot. Pompen, vermalers en verwarmingselementen zijn er in vertegenwoordigd. Met de huidige verstrengde wetgeving is ook de vuilwatertank verbonden aan de lozende installaties.
Ieder mens heeft slaap nodig. Dus is de uitrusting van een slaapkamer bijzonder. Immers een goede matras waarborgt een goede nachtrust. Met de vele bergplaatsen vindt de kledij er ook zijn plaats. Onze slaapkamer biedt nog iets extra wat we bij vorige bootjes niet hadden. Een venster achteraan waar je bij 't opstaan nog een blik kan werpen over het rustige of onrustige water. Mooi toch !
Wanneer hier een lichtje aanslaat of er een geluidje biept, is er "iets". Behalve de snelheid in km/u of in zeemijlen/u, de diepte in meter of in voet, beschikt de stuurstand ook over een elektronisch kompas, aangevuld met gps/plotter en een stuurautomaat, er is er op dit electronisch plateau ook plaats voor een boeg- en hekschroef en een electrische ankerwinch. Bij de "gewone" meters vervolledigen een voltmeter, temperatuurmeter, oliedrukmeter, toerenteller met aangegeven aantal draaiuren van de motor en een stand van de tanks aan boord. Alles is overzichtelijk geplaatst, zodat bij het minste onheil snel kan worden ingegrepen.
Historiek van mijn vorige bootjes :
El Verde : spitsgatkottertje 9,30m lang en 3,20m breed en 0,85m diepgang, motor Indenor 50 pk, van Peugeot origine met bouwjaar 1970, gebouwd door Jachtwerf Oost in Akkrum. Bootje werd verkocht (2007) aan onze inmiddels zeer goede vrienden Karel en Leon, Karel is ook geregeld gastschrijver op mijn blog. In 2010 verkochten Karel en Leon de El Verde verder aan een koppel uit Izegem. Zij herdoopten het terug in Griffioen, wat de naam was van het bootje toen we er allebei op verliefd werden in het verre, maar mooie Akkrum.
Enya : Super Lauwersmeerkruiser - 11,40m lang en 3,40m breed met diepgang van 1,00m - gewicht 12 ton - motor : DAF 575 - bouwjaar 1983 op Lauwersmeer - werf in Westergeest. Was een miskoop, maar dat gebeurd overal wel eens. Het bootje werd omgeruild met mijn huidige Gruno Royal 38'.
Enya : Gruno Royal 38 - bouwjaar 2000 - 12m lengte, 3,80 breed en diepgang van 1,10m - gewicht 12 ton - motor IVECO 125 pk - 6 cylinder gebouwd op Gruno werf in Zoutkamp. Ongelofelijk wendbaar, dankzij boeg- en hekschroef, stille, zuinige motor, weinige uren gedraaid bij aankoop en zowel het interieur als buiten goed in orde. Boot werd in 2011 herschilderd, zowel onderwaterschip als boven de waterlijn, nieuwe anodes geplaatst en de motor volledig nagezien.
Toen we elkaar zagen op 16.09.10 wist ik niet eens dat zo'n studierichting als I.W. bestond. Ik heb ondertussen al wat gegrasduint op internet en er over gelezen. Lang niet zo'n makkelijke materie, maar ik denk dat jij dat aankan ! Ik hoop zeker dat we van tijd tot tijd de gelegendheid hebben om met elkaar een babbeltje te doen. Dat zou super zijn. Jammer van die verloren tijd, want die halen we nooit meer in ! opa
Hi Pa,
Ikke nog eens. JIJ staat nu op internet op een blog. Iets wat je nooit gekend hebt, maar je zou het zeker interessant gevonden hebben, al was het maar om je postzegelverzameling aan te dikken. Ons ma zou het maar "brol" gevonden hebben. De band tussen ons was altijd sterk, omdat we zoveel op elkaar leken. Telkens ik bij u sta, daar op die kille plaats mis ik je nog altijd. 'k Heb al een nieuw plantje gekweekt om het andere te vervangen bij u. 'k Breng het wel eens als we alleen zijn. U en ik ! Rust zacht. Onze kleinen.
Ik ben André Van Hecke, en gebruik soms ook wel de schuilnaam Oostvaarder.
