te gast bij Wim Helsen, Sarah Vangeel met een fragment uit Oscar en Oma Rozerood van Éric-Emmanuel Schmitt
Dus, God, in deze eerste brief heb ik je een beetje verteld hoe ik het hier heb in het ziekenhuis, waar ze nu vinden dat ik de geneeskunde in de weg sta, en ik zou je iets willen vragen: kun jij me vertellen of ik beter word? Je hoeft alleen maar ja of nee te antwoorden. Dat is niet echt ingewikkeld. Ja of nee. Streep maar door wat niet van toepassing is. Tot morgen, kus,
Oscar PS: Ik heb je adres niet: hoe doe ik dat dan?
De Opa was aan het spitten want het was spit-seizoen. De kleinzoon stond verderop wat te harken.
In een kluit aarde zag Opa iets blinken. - Jongen, kom eens! Kijk eens wat daar ligt? De kleinzoon kwam en hurkte. - Het is een bolletje en het blinkt een beetje Opa. Hij prutste het ding uit de kluit. - Ga het maar afspoelen, zei Opa.
De jongen rende naar de kraan, spoelde de restjes aarde weg en bleef staan kijken. Zo'n grote matte knikker had hij nog niet gezien. Hij droogde de knikker af aan zijn broek. Dat mocht, want het was een werkbroek, een met diepe zakken zoals die van Opa. Een groene knikker, die niet doorzichtig was maar die wel een beetje blonk. En ook een beetje mooi was.
Dit issem:
Hij wreef wat harder en hoorde pingng! Of, hij dacht dat hij dat hoorde. Zo klinken de glazen van Oma wanneer men over de rand wrijft. Hij wreef nog eens. Pingng! Hij nam een vliegende start en rende naar Opa.
- Opa, hij blinkt, zei hij. En soms doet hij ping. - Goed, zei de Opa, als hij al ping gedaan heeft moogt ge een wens doen. - Dan wil ik een zusje, antwoordde hij onmiddellijk. - Zo ineens? Niet liever een broertje, bijvoorbeeld? Of een hondje? - Nee, een zusje, zei de Jongen zeer beslist, een zusje.
Het woord zusje klonk als een diepe wens. En toen riep Oma dat de soep klaar was. Terwijl de Jongen zijn handen waste zei Opa: - Hij wil een zusje, - Wat! siste Oma, hebt ge 't hem verteld? - Ik heb niks verteld, ik zeg alleen dat het tijd wordt dat ons Mia hem zegt dat er een zusje op komst is. Vraag hem naar de knikker.
En Oma kreeg het verhaal van de knikker en van de ping en de jongen diepte de knikker uit zijn zak. Oma bekeek het bolletje.
- Dat is malachiet, zei ze -zij is steengoed in dat soort dingen- hoe komt dat in onzen hof? - Jaja, maar het blijft de knikker van onze Jongen hoor, zei Opa. Het is zijn wensknikker.
Een groen steentje kopen kon hij later nog. Als ze voor een tweede keer Oma werd.
's Avonds lag de wensknikker op het nachtkastje. Er kwam dus een zusje. Mama en Papa hadden het gezegd. Hij zuchtte innig tevreden. Met twee ogen knipoogde hij naar de knikker. Terwijl hij in insliep droomde hij iets als pingng!
Vijf maanden later was het zusje er. Ze leek op papa en ze leek op mama. Net zoals haar broer. Kortom, ze leek op haar broer. Maar ze had groene ogen. Dat was zeer eigenaardig want in heel de familie had niemand groene ogen. Pingng!
te gast bij Wim Helsen, Sven Gatz met een tekst van Johan Anthierens
BRUSSELAAR
Wij zijn gepatenteerde stadsmussen, allergisch voor paardenvijgen, doof voor loeiende stallen, amper gecharmeerd van strontschubben op de schoften van het schommelende vee. Een broer van mij is een stadshávik, maakt zich al boos als hij een boom ziet, zal ook nooit stamvader worden. Wij werden dus uitgedreven, richting Brussel, waar ik sinds mijn twaalfde levensjaar woon en werk, uit de buurt waarvan ik me nooit ver waag. Ik hou van B., ik wil zijn lof zingen, dank zij die stad ben ik aan Vlaanderen ontsprongen, maar, ik kan met Brussel niet onder de mensen komen.
Over het boek Leve Mij! : Uit de verschillende honderden artikels, reportages, interviews, columns en kronieken die Johan Anthierens van 1959 tot 1999 voor tientallen Vlaamse en Nederlandse dag-, week- en maandbladen schreef, maakte Brigitte Raskin, in samenspraak met Karel Anthierens, een selectie van de beste en belangrijkste teksten, ongepubliceerde brieven en schetsen.
“Gaan shoppen. Eerste vereiste: niet te veel geld meenemen, tas onder uw arm klemmen, sluiting van de rits naar voren, niet in drummende massa gaan staan, tas altijd direct sluiten, betaalkaarten apart wegbergen. Als ge aangesproken wordt om uw telefoon eens te gebruiken, weigeren, want ze gaan er mee lopen.
Alle vertrouwen dat ge ooit had in de mensheid, moet ge thuislaten. Kortom, geen prettig vooruitzicht. Maar toch kan het wel aangenaam zijn al die mooie kleren en schoenen, al die elektronische apparaten, boeken, blije mensen, een koffietje drinken, mensjes kijken. Laat het maar regenen, het is ontspannend. Soms vraag ik me af: wie koopt dat allemaal? Er zijn zoveel kledingwinkels, de keuze en de belangstelling is enorm.
In ons gezelschap was iemand met zware diabetes. Alle spullen om de suikerspiegel te meten en insuline te spuiten zaten in haar tweedelige tas. Een vakje met haar geldbeugel, het andere met het zo belangrijk meetapparaat. Dat is een heleboel en daardoor kon het tweede deel van haar tas niet dicht. Ge raadt het al zeker? Het apparaat is echt onmisbaar, zeker als ge suikerziekte hebt in de hoogste graad. Op zeker moment voelt die mevrouw zich onwel en tast naar haar meettoestel. Juist ja, in al die drukte had iemand het toestel voor een geldbeugel aanzien en weg was het! Grote paniek! Wat nu? Insuline nemen ja of neen, cola drinken? Is het hypo of hyper? Hoelang nog voor ze haar bewustzijn verliest, paniek alom!
Gaan navragen in alle bezochte winkels of het niet was binnengebracht, de tijd was kort. Dan maar naar het onthaal. De mensen begrepen de ernst van de toestand. Wat ik niet wist is dat men via een speciale code de bijna 100 winkels van het winkelcentrum vraagt om grondig de vuilnisbak te controleren. -Een soort stil alarm? En werkelijk, de dief had gemerkt dat hij zoiets niet kon verkopen en had het toestelletje in een afvalbak gegooid. Hij zal gedacht hebben op geld staat geen naam, maar als ze me met dit betrappen is geen ontkennen mogelijk. Onmiddellijk de suikerspiegel gemeten, ze had nog slechts de waarde 37, terwijl dit rond de 100 moet zijn. Mensen met ervaring weten hoever ge dan staat.
Beste rotzak, blijf met uw poten van andermans spullen. Toch bedankt dat ge het in de afvalbak hebt gegooid! Doe dat de volgende keer ook met de geldbeugels, dan hebben de mensen hun documenten terug!
Mensen, tot nog eens. En dat is niet tegen u, zielige dief ! ”
te gast bij Wim Helsen, Paul Herygers met een tekst van 'Buurman'
Met z'n vinger in de lucht keek hij omhoog Hij zei: 'Zie je die kleine ster daar staan, vlak naast de volle maan? Het is de plaats waar vandaag Rocky woont en Rocky was mijn soulmate eerste klas.'
Ik keek eerst nogal verbaasd in de man zijn rood doorlopen ogen, maar ik volgde dan 't verlengde van zijn uitgestrekte arm.
'Rocky komt altijd terug' probeerde ik mijn metgezel te troosten. 'Rocky komt altijd terug', al had ik beter moeten weten.
“Problemen bij de dienstenchequebedrijven!” blokletterden de kranten. van TP
Met een oud-journalist getrouwd zijnde weet ik dat je bepaalde krantenartikelen met meer dan één korrel zout moet lezen. Ik lees verder en verneem dat Vlamingen en meer bepaald Vlaamse overheidsbedrijven ronduit vragen om geen allochtone poetsvrouw te sturen.
“Racisme, puur racisme ook daar al! Toch juist zeker?” foetert mio marito.
“Bah, ik weet niet, de gazetten veralgemenen altijd…en daarbij ik ben geen arbeidsdeskundige.”
“Je hebt de titel toch gelezen? Kan het nog schofteriger. Heeft niets met deskundigheid te maken, maar alles met racisme en jij twijfelt, komaan zeg!”
“Je weet toch wat we met Simonne tegengekomen zijn? En zij zal niet de enige zijn. Daarbij ik heb ogen in mijn hoofd en die hebben hier in onze straat al dingen gezien, die ik liever niet zou zien.”
Allemaal goed en wel maar eens die halve trouwboek van mij op kruissnelheid raakt in een betoog, tellen zelfs onweerlegbare argumenten niet.
De geschiedenis met Simonne dan.
Simonne is een kinderloos oudje van 85, al jaren houden enkele buren bij haar een oogje in het zeil en al evenveel jaren doen wij beurtelings haar boodschappen. Kleinzoon maait om de veertien dagen haar grasperkje. Luc, haar naaste buurman, trekt elke morgen de zware houten rolluiken op laat ze ’s avonds naar beneden. Simonne doet beroep op dagelijkse thuisverzorging: toilet arrangeren, bed opmaken en toiletstoel reinigen en wekelijks op poetshulp. Geestelijk is Simonne goed bij de pinken. Ze telt, vermenigvuldigt en deelt getallen stukken vlugger dan ik. Door haar krant en tv blijft ze op de hoogte van de gebeurtenissen in de wereld, alleen die benen willen niet zo best meer mee. Zo heeft Simonne dus de voorbije jaren al meer dan een poetsdame over de vloer gekregen. Het probleem van Simonne werd aangekaart door mijn dochter, die nu meer dan ik de boodschappenbeurt voor haar rekening neemt.
“Mama, ik denk dat er iets mis gaat met Simonne. Al twee keer op een kleine maand tijd moet ik sponsen meebrengen, vier in totaal al. Vorige week moest Irène twee zeemvellen meebrengen. Ik vraag me af wat Simonne er mee doet en het zijn altijd van die dure die ze nodig heeft, geen synthetische. Ga jij eens polsen als je bij haar langs gaat?”
Ik dus naar Simonne, uitgerekend op het ogenblik dat haar poetshulp aan het werk was. Nou ja, aan het werk! Vanuit de eetkamer zag ik het meisje met de poep op het aanrechtblad zitten, sigaret in de ene hand en telefoon tegen het oor en maar ratelen, onafgebroken.
Een geluk dat we allemaal een sleutel hebben van Simonnes woning, want ik ben zeker dat het hulpje niet zou reageren op de bel. Simonne keek me gelaten aan: “Ze is weeral meer dan een kwartier aan het telefoneren en ze is pas een klein uur binnen. Ik word daar onnozel van. Straks als ik wat wil rusten, zet ze haar muziek op en begint ze mee te zingen. Of ik nu iets zeg of niet, ze begrijpt me niet en ik haar nog veel minder. Ze is lief, daar niet van, maar dat kind weet niet wat kuisen is. Kijk eens naar mijn ramen, mijn deuren en mijn lavabo. Als ze getelefoneerd heeft, weet ze niet meer waar ze mee bezig was en begint ze aan iets anders. Maar ja ze hebben voorlopig niemand anders voor mij, zeggen ze. Ik moet wachten maar ze zijn wel aan het zoeken, hoor.”
Ik als een stormram de keuken binnen. Het meisje knikte niet eens, ze ratelde door, in eentaal waarin wat Franse woorden vermengd zijn. De spoelbak was amper gevuld en dan nog met een vies, brak roodbruin water. Ik zag een bord erin waaruit Simonne vermoedelijk tomatensoep had gegeten, er lagen enkele “afgewassen” messen op de inoxplaat vol vetsporen ook mokken van koffie, een met daarop nog lipstickafdrukken van het zwarte meisje. Wat lag in het afwaswater? Een keer raden. Een spons! En waarmee werd er afgedroogd, onder meer een nog vieze vleespan? Met een zeemvel. Ze was de ramen aan het zemen, trachtte ze met gebaren uit te leggen.
Ik heb haar vest en tas genomen en haar buiten gewerkt. Nadien naar de verantwoordelijke van de dienst gebeld. “Ja, mevrouw, we weten wel dat ze soms nog wat onhandig is, maar allez langs de andere kant, mevrouw Simonne heeft wel een heel groot huis en ik weet dat ze ook niet altijd een gemakkelijk oudje is, ge moet dat begrijpen het is voor ons ook niet altijd ….” Ik had ze door de telefoon kunnen trekken. Simonne, een crème van een oudje een moeilijk mens noemen, waar haalt dat onnozel wicht het.
“Wat ga jij daaraan doen?” vroeg mio marito. Ik heb de Gentse directie van de organisatie een “vettige” brief geschreven. Tot op heden heeft Simonne nog geen antwoord ontvangen en we zijn nu bijna drie weken later. Wel ze kunnen de pot op. Naar hun cheque kunnen ze fluiten, zeker weten. Geen nood echter, ik heb een reddende engel aangesproken. Lea, de maatschappelijke assistente, en volgende week krijgt Simonne een nieuwe poetshulp via, via. Een moslima, hier geboren, naar het schijnt een schat van een vrouw en met degelijke handen haar lijf, want ze werkt ook bij de tante van Lea.
En ondertussen, zijn wij, de buren bij het schoonmaken ingesprongen. Elk een tweetal uurtjes per week, kost ons haast geen moeite en Simonnes ramen, aanrecht en lavabo mogen opnieuw gezien worden. Oké, ik mag echt niet veralgemenen en zeker alle dienstenchequehulpen zijn niet zoals het zwarte meisje, maar je zal als hulpbehoevend oudje er maar mee zitten.
Vertel me eens eerlijk mensen, vinden jullie dit racistisch van mij? TP
Nee TP, dat is niet racistisch, het is realistisch, want het is een bestaande situatie die ge beschrijft.
'k Vraag me af of de mensen die onbekwaam personeel moeten uitzenden / te werk stellen 's avonds niet zelf met rode kaken en hoofdpijn zitten wanneer ze overdenken wat ze die dag in naam van het inclusief beleid alweer moeten doen hebben.
Oja, op een aanrecht of gelijk ander werkblad waarop met voeding gewerkt wordt gaat-men-niet-zitten. Dat werd de poetshulp blijkbaar ook niet meegegeven. Of het is haar ontsnapt, zoals de rest van de cursus …
m - HiH-02/2015, bijgewerkt, de tekst in het zwart is van TP
Het Canadees productiehuis van Juste pour Rire / Just for Laughs maakt dit soort filmpjes al sinds 1983 en het zijn nooit uitlachfilmpjes. Ginder in Canada zijn de mensen niet zo. Of toch niet openlijk. De filmpjes zijn zo’n vriendelijke lachedingen dat blijkbaar niemand van de voorbijgangers zich gedupeerd voelt. Mijn hoed af voor de bedenkers van dit soort werkjes.
Hier eentje over verbazing / verbijstering. Als de grote teen rechts staat, is het de linkervoet. Als beide grote tenen rechts staan … twee linkervoeten? Hoe moet het dan met de rechterschoen?
Seppe krijgt in de klas de vraag : noem de plaats waar veel werklozen komen. Seppe : doppervlakte, meester.van B.IE
In de periode vóór '92, de pre-LM periode, was ik bemanningslid en de lagere bemanning werd gemonsterd via de Pool der Zeelieden, Olijftakstraat. Dat was een wervingsreserve waar de rederijen hun werkvolk bestelden.
Na elk contract aan boord hadden wij toen compensatie verlof vermits er aan boord op zaterdagen en zondagen ook gewerkt wordt. Na elk verlof kwamen we op de wachtlijst met wachtgeld te staan. Voor het gemak werd dat wachtgeld 'den dop' genoemd, want we konden gaan stempelen in de thuisgemeente.
Pas wanneer het volgnummer voldoende opgeschoven was moest men zich elke dag in Antwerpen melden, op de Pool. Toen was het nog een autonoom kantoor, gevestigd in het Maritiem Huis in de Olijftakstraat in Antwerpen.
De Pool wordt op zijn Engels uitgesproken, poel. Er staat dus pool en soms leek het ook een poel. Een eendenpoel vol snater- & tatergeluiden.
Het was een grote zaal, en die vloer was een vlakte die zou men d'oppervlakte kunnen noemen. Naar Antwerpen gaan doppen was voor mij telkens een feest. Men zag er mensen terug die men in jaren niet gezien had. Mensen die in het transport werken komen mekaar niet gemakkelijk tegen hé. Dan konden we bijpraten en anekdotes uitwisselen. Dat duurde soms tot laat in de namiddag, in een cafeetje vlakbij.
Er waren zelfs zeelieden die hoewel ze met verlof waren, toch elke eerste van de maand naar de Pool kwamen kijken wie er aan de wal was. Dan werden de nieuwe dopkaarten verstrekt en die dag was iedereen die op de wachtlijst stond aanwezig. Iedereen wil zeggen degenen wiens verlof voorbij was, degenen die terug aan d' oppervlakte kwamen om te doppen. Ja, doppervlakte, het zou een goede naam geweest zijn voor die grote wervingsvloer.
Het mopke heeft veel herinneringen losgemaakt, heel plezierig.
m – HiH-02/2016, herwerkt – naar een gegeven van B.IE
Een tijd geleden zat ik bij Hannah van de broodjeszaak. Na de middagdrukte doen wij al eens een praatje. Hannah is 45+, ik 65+.
Ze had een van haar nichtjes op bezoek. Het nichtje roerde traagjes in haar thee en zat te zuchten in alle talen. Ze is 19 geworden en ze denkt erover te gaan samenwonen met haar vriend. Maar ze is geschrokken van huurprijzen. En die prijzen zijn zonder afwasmachine in de keuken!
Hannah keek naar mij en ik keek naar Hannah. De juffrouw zoekt een appartement met alles er op en er aan, met het comfort waar andere mensen hebben moeten voor werken en sparen.
- Ja, maar oude mensen hebben alles toch al, was haar argument. De woorden werken en sparen had ze niet gehoord. Hannah wachtte af en ik zat wat te kijken.
- Oude mensen zouden jonge mensen toch wat mogen helpen, deed ze. Hannah stond recht en ging de spoelbakken nog eens spoelen, want dat was plots nodig.
Een wasmachine had het nichtje al. Cadeau gekregen van haar grootmoeder. De rest kon toch wachten? Wij, de oude mensen, waren toch ook begonnen met het minimum, met een sponsje om de afwas te doen. - Ja maar, ondertussen hebt gelle toch niks meer nodig. Er zijn geen kosten meer enzo, ofwa. ’k Snapte waarom Hannah spoelbakken was gaan spoelen ... enzo, ofwa.
Heel even heb ik gedacht dat het nichtje model gestaan had voor het personage Sabrina Backeljau. Maar dat kan niet. Ze is geboren in '97, het jaar dat de serie beëindigd werd. Daarbij zou ze een belediging zijn voor het personage Sabrina Backeljau.
’k Probeerde haar te duidelijk te maken dat het 'alles' zo om de 15 à 20 jaar versleten is en dat die toestellen dan moeten vervangen worden. Dat er kosten zijn aan de woonst, kosten voor aangepast meubilair, dat er rekeningen komen van dokters en apotheker … Dat oud zijn handenvol geld kost en dat men het appeltje voor de dorst wil houden om niet op de rekening van de jongere generaties te moeten leven. Aan haar verschrikte blik zag ik dat ze met die laatste gedachte nog geen rekening gehouden had.
Ja, er is duidelijk iets met haar beeldvorming over de seniorengeneratie.
In het zuidelijk halfrond is het nu bijna herfst. Daar bloeien nu bloemen, daar groeien nu groenten en daar zijn de slakjes nu wakker. Wel wakker, maar alles op eigen tempo hé.
Slakjes hebben hun oogjes op steeltjes staan. Dat zou ik ook soms willen. OO, wat zou ik dan kunnen rondkijken.
Onder de oogjes staan twee tastertjes. Onze handen zeg maar. Daarmee kunnen ze voorzichtig en heel, héél zachtjes voelen of de andere al wakker is.
Er valt van alles te doen en te beleven vandaag, want het is was Valentijn. O, was dat eergisteren al?
Misschien trakteert hij haar toch nog op een blaadje sla …
Die 14de was het tamelijk zacht weer en niet te vochtig. Ik wilde die dag opruimen in de garage, een paar dingen herschikken en de rekken een poetsbeurt geven, een vroege lenteschoonmaak dus.
"Moet dat vandaag?" vroeg LM een beetje verbaasd. "Ja dat moet vandaag, omdat het zacht en droog weer is, vandaag kan ik de poort wagenwijd open laten staan."
Hij kon me niet helpen in de garage, die dag had hij veel te doen. "Dat geeft toch niet, dat kan ik best alleen! Behalve misschien het kastje verplaatsen, maar dan kom ik u wel halen."
Het zachte weer had nog bewoners naar hun garage gelokt en het was best gezellig op het pleintje tussen de boxen. 's Middags aan tafel had ik een hoop nieuwtjes te vertellen aan LM. "O ja, en de lift doet eigenaardig".
Na het eten vroeg ik LM of hij even mee naar beneden kon komen om het kastje te verplaatsen. "Nu niet," zei hij, "ik wacht op een mail." "Die mail loopt toch niet weg?" "Ik heb die cijfers direct nodig", zei hij, "zonder die cijfers kan ik niet verder." "Als ge toch moet wachten, help dan gauw efkes met dat kastje", stelde ik voor. "Nee, ik blijf boven. Ik wacht op die mail." "Het is toch maar voor een paar minuten", probeerde ik, "als die mail voor het eten toegekomen is staat hij daar al een half uur, dus zo'n haast zal het..." "Nee", zuchtte LM, "hij is er nog niet, ik heb juist gekeken."
Nu zat ik strop met mijn werk beneden. Als dat kastje niet verplaatst werd, bleef een deel van de garage ongedaan en moest ik wachten op weer eens zacht droog weer om te kunnen verder werken en wie weet wanneer dat zou zijn. Tenzij ik het kastje leegmaakte, het leeg verplaatste, het leeg terugplaatste en opnieuw inlaadde. Waar bleef ik ondertussen met alle spullen? Op de rekken is geen plaats. Op de behangplank dan? Dus moest ik eerst nog de schragen en de zware plank van de muur halen en opstellen ook? Dat alles omdat meneer ...
Inwendig begon mijn temperatuur te stijgen. (Ik ga niet neerschrijven wat ik toen allemaal over hem dacht, want mooi was het niet.) Dat hij dan maar wacht op 'zijn' mail, ik ga in de garage kijken hoe het nu verder moet ... Eerst nog even die twee plankjes uit de kelder halen, die moeten ook nog naar de garage.
De lift vertrekt, hapert ergens tussen de eerste verdiepingen en het gelijkvloers, maar zakt dan toch naar de kelder. Ik neem de plankjes en stap terug in de lift om mijn telefoon te gaan halen, die was ik boven vergeten door zijn gedoe over zijn mail.
Tussen kelder en het gelijkvloers blokkeert de lift. En deze keer is het menens. Ik probeer voorzichtig alle knopjes, geen reactie. Wat nu? Op de alarmknop duwen? Ik weet niet welk geluid dat alarm maakt. Stel u voor dat het zo'n loeiende sirene is. Nee, liever niet doen. De meeste buren zijn nu aan hun middagslaapje bezig.
Eerst en vooral gaan zitten. Ziezo. Er was daglicht, er was luchtverversing, dus er was niet direct reden tot paniek, zei mijn hoofd. Maar mijn lijf trilde wel. Hoe kon ik LM bereiken? Telefoon had ik niet bij me. Sleutels had ik wel bij. Dus tikken op de deur van de lift dan maar. Ritmisch tikken, anders denken de buren dat er gewoon ergens getimmerd wordt. Hoe doen ze het in de film, 3 x lang en 3 x kort, of omgekeerd? Van geen belang, als het maar niet klinkt als getimmer. Het spijt me voor hun middagdutje. Tikken. Minuten. Hoeveel minuten weet ik niet. Ik had geen horloge om.
Toen hoorde ik boven een deur opengaan en tikte wat luider. Iemand kwam de trap af. Nam direct de trap. Dus iemand vermoedt dat iets met de lift niet in orde is? Gered.
"m, zijt gij dat?" "Ja jong. Ik zit vast." "Dat dacht ik al." "Hoe wist gij dat ik hier was? Had ge me horen tikken?" "Nee, dat hoorde ik pas toen ik boven de deur open deed." "Maar? Hoe wist ge dan dat ge eens moest komen kijken?" "Omdat ik u niet had zien langsgaan."
Daar werd ik stil van. Hij had dus niet alleen die terloopse opmerking over de lift onthouden, hij had ook al die minuten op de uitkijk gestaan om te weten of ik veilig beneden geraakt was? Ondanks die 'allerbelangrijkste' mail.
"m? Gaat het?" "Ik zie u graag" slikte ik. "Wat zegt ge? Ik versta u niet. Geef dat noodnummer eens..." Telefoonnummer gegeven. "Uw stem klinkt zo raar", zei hij, "niet bang zijn hé."
Het duurde twintig minuten eer de technieker er was. Die twintig minuten heeft LM me beneden gezelschap gehouden. We hebben wat gepraat, elk langs een kant van de liftdeur.
"Is die mail al toegekomen?" "Geen idee." zei hij. "Ga eens kijken." stelde ik voor. "Straks." antwoordde hij. Nu smolt ik helemaal.
Nog eens twintig minuten later ging de liftdeur open. Daar stond Mijn Man. Ik legde mijn hoofd in zijn arm. "Ik was niet bang, ik zie u graag", fluisterde ik in zijn mouw.
"Kom, we gaan dat kastje verzetten", zei hij. "Maar die mail?" "Eerst het kastje." zei hij.
Later op de dag ben ik naar Doe-het-Zelf geweest en ik heb vier zwenkwieltjes gekocht. Die monteerde ik onder het kastje. Dat kon ik wel alleen. Gewoon kastje uitladen en platleggen. De spullen lagen zolang op krantenpapier.
Linus is zwaar teleurgesteld in zijn Valentina, -zijn juf, Miss Othmar- en hij geeft lucht aan zijn frustratie. Daarbij citeert hij uit Sonnet 43 van Barrett-Browning. Met de nodige decibels.
How do I love thee? Let me count the ways. I love thee to the depth and breadth and height My soul can reach, when feeling out of sight For the ends of Being and ideal Grace.
I love thee to the level of everyday's Most quiet need, by sun and candlelight. I love thee freely, as men strive for Right; I love thee purely, as they turn from Praise.
I love thee with the passion put to use In my old griefs, and with my childhood's faith. I love thee with a love I seemed to lose
With my lost saints,—I love thee with the breath, Smiles, tears, of all my life!—and, if God choose, I shall but love thee better after death. E. Barrett-Browning
Maar 't is niet voor iedereen miserie natuurlijk want een nadeel hier is een voordeel elders en achter elke boom of struik vindt men wel opportunistjes.
Bang ben ik dat clichés mijn schrijfsels zouden binnensluipen en daar een verschaalde ouwelijke geur rond het verhaal zouden hangen zoals dat huilen automatisch met hartstochtelijke snikken in eenzelfde zin zou komen, dat een blauwe lucht vanzelf een stralende hemel moet zijn en ogen hemelsblauw of een blik passioneel en donker, dat een maaltijd ofwel stevig zal heten ofwel overheerlijk of -verhoede!- allebei, dat het woord mooi niet volstaat, het moet wondermooi zijn, dat sneeuw steevast maagdelijk is en dat steevast de woorden meestal en soms zou vervangen … dat ik zoiets zou voorschotelen aan degene die het leest.
Bang ben ik dat niemand nog mijn stijlfouten zou willen verbeteren, dat niemand me zou wijzen op manke vergelijkingen en kadukke beeldspraak, dat niemand me terugroept van hyperlatieven, dat ik in automatismen zou vervallen à la Harold Robbins en dat ik uit het oog zou verliezen dat schrijven een ambacht is, dat ik door overdreven detaillering en overtollige beschrijvingen en door niks over te laten aan het geestesoog van degene die de moeite neemt om te lezen, dat ik door dit soort slordig werk die lezer zou beledigen.
Het was '98. Op 14 februari zou Toppié komen eten met hare valentijn. Toppié is de dochter van mijn zus Tina. Ze was toen 24 en de valentijn-van-dienst was ook zoiets. Daarna zouden ze de stad in trekken, Toppié wou hem Antwerpen laten zien. Daarom werd er 's middags warm gegeten.
Al weken was ze aan het jubelen over die jongen. Hij had Antilliaanse roots en hij kon kóken! Of ze verliefd was op de jongen zelf, op de Creoolse keuken of op Guadeloupe, is nooit helemaal duidelijk geweest.
LM en ik verwachtten ons aan een charismatisch manipulatief specimen, een loverboy-stijl-fotomodel met zwoele blik en zo. En dat 'kunnen koken' zou wel niet veel voorstellen.
Vooroordelen? Ikke?
Wat zouden we die dag op tafel zetten ... Vlaamse kost hé, een winterse hutsepot. De klassieke versie : niks uit de diepvries, alles zelf doen. Zelf alle groenten wassen en snijden en het vlees recht van 't mes. Twee soorten vlees met voor de liefhebbers een half varkenspootje erbij.
De dag ervoor heb ik me in de keuken bezig gehouden.
Tijdens het wassen en snijden kwam LM al eens zien of hij mocht helpen, maar ik was vollop en luidop aan het repeteren -het mes rood in de hand- hoe ik mijn nichtje kon ontraden te emigreren naar Guadaloupe en LM drong niet aan.
van ‘t Net
's Anderendaags bleek die jongen een hardwerkende student, al vijf jaar Europa, al vijf jaar wereldkeuken. Van kleins af had hij moeten leren koken of hij mocht van zijn Oma en van zijn Ma later niet op kot naar Europa, naar 'le Continent'.
Terwijl LM aan tafel de borden rondgaf ging ik in de koelkast de pintjes halen. Want bij een hutsepot mag een pils. 'k Trek de frigodeur open en het eerste wat ik zie liggen is de bos raapjes. Raapjes? Raapjes! Ik had de raapjes niet in de hutsepot gedaan! Geen enkel! Nul! Had ik dat de dag tevoren dan niet geproefd? Nee. Niet geproefd. En ze lagen al die tijd vooraan zichtbaar in de frigo! Nee. Niet gezien. Te veel arreuze over dat vermeend emigreren van Toppié.
Zonder raapjes ontbrak iets in de fundering van de hutsepot. 't Was eetbaar, maar dat volle was er niet.
LM keek bedenkelijk, Toppie keek verliefd en proefde niks en Valentin vond de Vlaamse keuken 'interessant', te beleefd om aan de gastvrouw te laten blijken dat er iets niet klopte.
Het is niks geworden tussen Toppié & Valentin. Jammer. Heel jammer. 'k Had graag zijn Ma en zijn Oma eens ontmoet, de dames achter die voorkomende en welopgevoede wereldjongen. En zó ver is Guadaloupe nu ook weer niet hoor!
te gast bij Wim Helsen, Koen Geens met een fragment uit ‘Maar wat is literatuur?’ van Prof. L. Vander Kerken
Neem een kind van een jaar of acht. Het gaat naar school. En opeens is het uit met het schoolgaan. Het is 'grote vakantie'. Dat betekent voor een kind een onoverzienbare mogelijkheid van prettige dingen.
Het is een ontzaglijke ervaring: een mogelijkheid zonder grenzen, maar die op dit moment toch nog niet aangesneden wordt. Er is geen school meer, want die is uit en eigenlijk nog geen vakantie, want die moet nog beginnen.
Het eerste spelletje dat die vakantie zal inzetten, zal pas reële vakantie zijn. Maar een kort moment is heel die vakantie enkel nog mogelijkheid, positieve mogelijkheid.
Het dichtgaan van de schooldeur is een totaliteitservaring, die misschien heerlijker is dan al de reële dingen die de vakantie zullen uitmaken.
Eerste indruk : Wim Helsen gaat helemaal op in het gesprek hé. En ik ging mee. 'k Zou ook wel les willen volgen bij Koen Geens. Esthetica bijvoorbeeld.
Vandaag bonzen er harten aan de bushaltes. Aan de bushaltes rond de kerk. Er zijn drie haltes. Voor en na schooltijd krioelt het er van blauw geklede scholieren van beider kunne.
Bij de kerk is een bloemenwinkel. Bloemencenter, noemt het zich met aplomb en met veel uitstalramen die allemaal het thema Valentijn dragen. De twee gevels zijn een symfonie in rosso amoroso. En rechtover staan na schooltijd dan al die pubers ongeïnteresseerd te doen met hun foon, terwijl hun hart al weken tintelt voor die andere, die natuurlijk ook de bloemengevels negeert. Want Valentijn is flauwekul. En zo. Of wa? Quasi terloops zien ze hoe stoere durvers van 25 tot 65++ daar binnenlopen en buitenkomen met een bloem of een boeket. Mannen.
Zo ver is hij nog niet. Bij dat bushokje staat hij maar wat te frommelen met zijn foon, eigenlijk weet hij zelf niet wat hij staat te doen. Hij durft haar nog geen tekstje sturen. Hij wou dat hij wat meer dierf en die gedachte maakt het nog moeilijker, omdat hij dan durven moét.
Straks misschien. Een tekstje. Of volgend jaar misschien. Misschien dan een échte bloem. Misschien ziet ze hem dan staan. We staan hier toch allebei elke dag …
Ik wens hem wat meer gevoel voor realiteit toe. Dringend. Elke dag tegelijk in groep aan de bushalte staan is niet er sámen staan.
te gast bij Wim Helsen, Stella Bergsma met een fragment uit Magnolia van Paul Thomas Anderson
Ik hield zo van haar. En zij wist wat ik deed. Ze wist al die kloterige domme dingen die ik heb gedaan. Maar de liefde was sterker dat wat je ook maar kunt bedenken. De godvergeten spijt. De godvergeten spijt. Nu zal ik doodgaan en ik zal je vertellen wat... de grootste spijt van mijn leven... Ik liet mijn liefde gaan. Wat deed ik. Ik ben 65 jaar oud en ik schaam me. Een miljoen jaar geleden, de kutspijt de schuld, laat je nooit vertellen dat je niets moet betreuren. Niet doen! Betreur godverdomme wat je wilt. Gebruik het. Gebruik het. Dit is een lange weg zonder... con. Een verhaal met moraal. Ik zeg. Liefde... liefde... liefde. Dit klote leven... het is zo kankerzwaar. Zo lang. Het leven is niet kort. Het is lang. Godverdomme. Godverdomme. Wat heb ik gedaan? Wat heb ik gedaan? Wat heb ik gedaan?
Peter vertelt over de kleine van zijn zus Karin: zijn neefje Darren zou dat jaar voor het eerst meedoen aan Valentijn. Darren zou een 'beste vriendin' kiezen, en de mama zorgde dan voor de rest.
"Karin had lego-hartjes meegebracht en Darren koos een groen. Die kleur vindt hij mooi. Ze had de groene in het doosje laten zitten, en Darren greep natuurlijk naar dat grellig groen. Met de verjaardagkaarsjes overkomt haar zoiets niet, groen.
Ze heeft door elk gaatje een lintje gehaald, ipv een kettinkje. Lintjes in rood velours, in een strikje geknoopt. En het strikje liet ze naast het half hartje terecht komen en ze hing het kleinood om Darrens nekje. De andere helft was voor zijn Valentijntje.
Nu was de vraag, wie is het vriendinnetje, naar wie ging de andere helft van het hartje?
- Opa. - Opa is geen vriendinnetje, replikeerde iemand voorzichtig. - Opa! zei hij met alle overtuigingskracht die in zijn lijfje zit.
Opa wordt zijn eerste Valentijntje. Opa is vereerd en zeer geroerd dat hij uitverkoren werd om de andere helft van het groen hartje te dragen.
- Liever een groen hartje dan het Purperen Hart! zei hij zeer onpatriottisch.
En toen kreeg hij van Darren ook nog een zoen. Dat samen is meer waard dan het purperen lintje van de staat. Opa zijn dag wordt goed. Is het sinds gisteren al.
Eerlijk gezegd, vervolgt Peter, ik denk dat Darren zijn Opa gekozen heeft omdat Opa een constante is in zijn leven. Zo is de andere helft van het 'mooi' groen hartje nooit echt ver weg. Een opa verhuist niet plotsklaps, bijvoorbeeld. Met een vriendinnetje weet men dat nooit."
Komende van Peter klinkt die overdenking zeer waarachtig. In zijn vrij gezellige jaren verdwenen vriendinnen soms zeer plots. Zijn opa niet. Conclusie : met een Opa heeft men een duurzame relatie. En Darren weet dat zo jong al?
Het Purple Heart is een Amerikaanse militaire decoratiedie in de Verenigde Staten wordt uitreikt aan hen die gewond of gedood zijn terwijl ze in het Amerikaans leger dienden. Daarom is "Dan liever een groen hartje!" waarschijnlijk een onpatriottische gedachte.
te gast bij Wim Helsen, Jan Hautekiet met een tekst van Jan Wauters
Afscheid van mijn microfoon
Mijn microfoon. Mijn zoon. Kom hier, voor een zoen. Jij gaat me overleven, niet voor even, maar ook daarna nog, als je overgaat in andere handen, hoe ga ik dàt overleven. Mijn lege handen, zonder banden met jou. (...) Wat heb ik je vastgegrepen, opgevreeën, wat was je koel als van metaal, maar ook zo glad, zo goed omvingerd in mijn handen, zo zacht gelegen en gegleden, zo naar mijn mond gestuwd en voor gehouden, wachtend op mijn ademstoot, de start van ons minnespel.
Lieve microfoon, fuik voor mijn fonemen. Ik heb van je gevreten, aan je gezeten, je uitgeperst en telkens weer een nieuwe voorraad woorden - alleen voor jou -, voor jou alleen, mijn mooiste woorden - één voor één - aan jou gegeven. (...) Jazeker heb ik mij aan jou opgedrongen, je in bezit genomen, in dronkenschap bijna, zo bezield en bezeten. Mijn eisen gesteld ook, tril dan mee, onbuigzame, zinder, zodat ze luisteren, met rode oortjes, en opgaan in het gave genot dat jij hen aanbiedt, mede namens mij.
Ouwe Wau(ters), je klemt je vast, je neemt hem nog eens beet, maar het klamme zweet staat je in de handen. Nog is hij van jou, die makkelijke-moeilijke microfoon, want je bent er ook wel eens kwaad op geweest, als hij zweeg (batterijen leeg) of nors deed, kraken, fluiten als jij wou flirten, met hem en de verre vreemde luisteraar. Maar toch, ik kon hem niet missen, en - in dit laatste uur - het uur van de waarheid - zou het een grote leugen zijn, mij te horen zeggen, hier zie, neem maar, doe maar De Graeve, ik heb mijn "microfoontje" niet meer nodig.
Laat mij één ding, meneer-de-manager. Laat mij die funny phone, my microphone. I love you, baby. Lampje uit.
Poppenfilms, daar wordt men blij van. Pingu is een van mijn favorieten. Er waren periodes dat ik de wekker zette om voor Pingu op te staan. Nu is de wekker niet meer nodig, ’k ben toch wakker op de zotste uren.
We hebben een schoonbroer die schamper doet over poppenfilms, dat is voor kinderen. Jawel, het is gemaakt voor kinderen maar niet dóór kinderen. En als ik naar die programma’s kijk, is het alsof ik in het hoofd van de bedenkers kan kijken. Ik zie hoe een idee evolueerde naar een ontwerp, en hoe via de techniekkundige mensen uiteindelijk een afgewerkt product ontstond. Daar kan ik stil van worden, de evolutie van vinding naar voorstelling, van idee naar resultaat. Zo hebben de makers van het filmpje heel raak het geklungel en de frustratie van een jongetje in beeld gebracht.
Een valentijnskaart maken is een belangrijke onderneming die absoluut tot een goed einde moet gebracht worden. Wanneer het mis loopt, is de frustratie groot, voor een jongetje als Pingu.
Mama leest de krant, zij wil rust. Het zusje Pinga is die dag niet echt een hulp, maar dan toch weer wel, want zo gaat dat in kinderprogramma’s, het verhaal loopt goed af.
Het filmpje begint met het vriendinnetje Pingi, zij schuift een envelop onder de deur bij Pingu thuis. Het filmpje eindigt met een balkonscène, puur Verona! Mijn hoed af voor wie dat er in gebracht heeft.
Waarom ik dit inzend, omdat de situatie zo raak gebracht is, omdat ze herkenbaar is, omdat de makers van het filmpje met kleipoppen en cameratechnieken weten te brengen wat ik in geen eeuwen zou kunnen beschrijven.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/fa6657fc-73fb-11e8-b4be-9b41317a3656.jpg)
