Talen aan anderstaligen avsg,a.a.ac.zc.,kwaliteitsembleem
19-10-2010
268 CD
268 CD
"Spreek het uit" is een initiatief van vzw de Rand, die het Nederlandstalig karakter van de rand rond Brussel moet bevorderen en taalpromotie hoort daarbij. Aan de cd is ook een muziekvoorstelling verbonden die op tournee trekt langs de gemeenschapscentra in randgemeenten van Brussel. "De Vlaamse Gemeenschap wil de hand reiken aan alle anderstaligen die Nederlands willen leren. Schoolse inspanningen zijn daarbij niet voldoende. Het mag ook best eens plezant en ontspannend zijn en deze liedjes zijn daar een heel goed voorbeeld van. Ik hoop dat het mensen ertoe brengt zich te integreren en deel te nemen aan het gemeenschapsleven". In eerste instantie wordt de cd en de muziekvoorstelling verspreid in de rand rond Brussel, maar het kabinet van Bourgeois onderzoekt of het de cd ook kan aankopen om te gebruiken bij de inburgeringscursussen in Vlaanderen. Ook in Brussel, Wallonië en het buitenland kan het initiatief relevant zijn, zegt Eddy Frans van vzw de Rand. Via de Nederlandse Taalunie wordt nagekeken hoe de cd op grotere schaal ingeschakeld kan worden in lessen Nederlands voor anderstaligen.
Bedenkingen :
Het is aan de leerkrachten in kwaliteitskring om het didactisch materieel te kiezen. De onderwijskoepels kunnen hierbij helpen. De versnippering en wildgroei van initiatieven zet zich door. Een samnhangend en doordacht organigram zou kwaliteitsverbetering kunnen brengen. Is de didactische waarde van dit initiatief getoetst aan het didactisch profiel ?
Nederlands voor anderstalige jongeren, een opdracht voor de gehele maatschappij!? gaat door op zaterdag 13 november om 14 u. in De Schelp (Vlaams parlement, en is een initiatief van de Marnixring. We kunnen nog eens dieper ingaan op de meerwaarde van taalonderwijs aan anderstaligen in een multiculturele context. Deze ligt in het feit dat enkel in de aangeleerde taal kan gesproken en geschreven worden. Maar het feit dat de deelnemers, van alle intellectuele niveaus en sociale achtergronden op het 0-niveau en hoger , samen zitten is ook een verrijkende en ver reikende ervaring. In het gewoon onderwijs aan jongeren is het dikwijls een minwaarde. Het Nederlans wordt er onderwezen volgens de didactiek van de moedertaal. De achterstand van de anderstaligen is een rem op het niveau van de lessen; De opdracht van het symposium moet dan ook een antwoord bieden op de vraag, hoe men deze min- en meerwaarde kan verzoenen.
Ik erger mij steeds als de opleidingsinstituten, zij het nu CVOs, Syntras of privé instellingen uitpakken voor hun gevorderden met 'Conversatie'. Dat schept een verkeerde indruk, als zou men nog moeten leren converseren op een gevorderd niveau! Van uit het didactische standpunt starten taallessen vanaf het 0-niveau met conversaties in de vorm van voorgeprogrammeerde eenvoudige dialogen. De basis van het leren van talen is conversatie. De basiswoordenschat wordt in dialogen ingeoefend. De creatieve toets komt er uiteraard bij. Men kan dat en men moet dat blijven doen om de aangeleerde taal te onderhouden. Maar de conversaties op een hoger niveau zijn rijker aan woordenschat. Ook gespecialiseerde woordenschat kan hier aan bod komen. Voor alle duidelijkheid zou men die cursussen op gevorderd niveau beter discussies, debatteren of presenteren noemen.
Powerpoint is een uitstekend hulpmiddel voor leerkrachten. Helaas! Bij presentaties valt het op dat dit software programma dikwijls didactisch verkeerd gebruikt wordt. Het zou grondig aangeleerd moeten worden in de leerkrachtenopleiding en begeleiding. Vooral de didactisch e aanpak laat te wensen over. De know-how van het Audiovisueel Centrum Collegium Linguarum werd samengevat in een PPT. De indeling is op de klassieke leest geschoeid : Historische pedagogiek Didactiek Leerplannen Didactisch management Interactief talenpracticum Bibliografie Aan de hoofdstukken is en link verbonden, zodat de gebruiker vlot kan switchen tussen de onderwerpen. Er werd rekening gehouden met de kwaliteitsvereisten van de opmaak van een presentatie. Er zouden enkele een kwaliteitscriteria moeten vastgelegd worden, zodat de kwaliteit van de presentatie kan getoetst worden.
Op 1 september ging één van de sterkhouders, met eigen stijl, van ons aller AVC met pensioen : Myriam Duyck. Zij was leerkracht Frans van 1977 tot 1.9.2010, dus gedurende 33 jaar. Enkele maanden terug werd ik opgebeld om wat materieel ter beschikking te stellen. Dat was onrechtstreeks de aanleiding tot het starten van het fotoblog http://fotoalbum.seniorennet.be/JefDC/avclmeise Ik stelde ook voor om de publiciteit van het CVO met fotoshop te bewerken en er de foto van Myriam in te plaatsen. Ik maakte tevens een haiku, waarin ik de betekenis van Myriam voor ons aller AVC samenvatte :
Ons Myriam ontspanning en inspanning perfecte balans
Bij de start in 1967 werkten wij met leerkrachten in cumul. Die zijn ondertussen allen vertrokken. Enkelen schakelden over naar een voltijds ambt in het AVC. Later werden ze nog enkel in hoofdambt aangeworven.
Op 2 september 2010 overleed Robert Garcia. Hij was schepen in Jette van 1976 tot 1999 en lag zo aan de basis voor de oprichting van de vestigingsplaats Jette van het AVC Meise. Eresenator Garcia zetelde in deze eerbiedwaardige instelling van 1988 tot 1995. Hij was tevens voorzitter van de raad van de Vlaamse Gemeenschapscommissie van 1989 tot 1992 en van 1995 tot 1999. Hij streefde naar een democratisch uitgebouwd Brussel, met respect voor het intellectueel en cultureel zelfbewustzijn van de Vlaamse minderheid in een stad van minderheden. Ik heb tijdens mijn carrière steeds een nauwe samenwerking gehad met deze zelfbewuste Vlaming, die moest optornen in zijn toen kleine partij in Brussel tegen en met de Franstaligen. Hij bereidde voor het AVC de intrede in de toen verpleegsterschool achter het AZ VUB voor. Dat ging via een uitzonderlijk K.B. op maat voor het volwassenenonderwijs, die het mogelijk maakte vestigingsplaatsen te creëren met behoud van het programma van de hoofdschool. Ik voorspelde hem 500 studenten vanaf het tweede jaar. Hij streefde ernaar de meerkost voor het AVC te dragen in Jette. Maar onder druk van het gemeenschapsonderwijs evolueerde dat tot een te zware kost voor huur van die lokalen voor de gemeente Meise.
De Jules Van Campenhoutprijs. De organisatoren van de poëzieavond hebben, met de steun van het gemeentebestuur van Meise, een wedstrijd uitgeschreven voor Nederlandstalig dichtwerk. Het bekroonde gedicht wordt tijdens de poëzieavond voorgedragen en de auteur ervan ontvangt de Jules Van Campenhoutprijs. Belangstellende auteurs, dichters, moeten hun kans wagen en kunnen voor verdere inlichtingen steeds terecht op het secretariaat van het Audiovisueel Centrum. Leg in elk geval nu reeds de volgende avond vast : vrijdag 20 maart 1981 3de Internationale poëzieavond met 1ste uitreiking van de Jules Van Campenhoutprijs in het Audiovisueel Centrum Meise Raymond Van Herrewege
Tot en met de editie 1998 richtten wij dat in. De editie 2000 werd ons ontnomen door de Cultuurraad. Het Schepencollege legde echter de verplichting op tot samenwerking met het AVC , maar deze verwaterde en momenteel is alles in handen van de Muze van Meise, met een lokale jury.
Poëzie in de gemeentelijke taalleergangen. De derde Internationale Poëzieavond in 7 talen. Een vreemde taal leren houdt in de eerste plaats verband met de taalpraktijk, de oefening, de kennisoverdracht, het leren van woorden, structuren, enzovoort. Waar doorgaans minder aandacht aan besteed wordt zijn de affectieve componenten : iemand die een vreemde taal leert zal dit met des te meer overgave en geestdrift doen, naar gelang hij of zij van de taal houdt. Dit houden van is een zeer ruim begrip en dekt vele ladingen : het sociale en culturele milieu waar de taal gesproken wordt, het volk dat de vreemde taal spreekt en de cultuur van dit volk. In dit kader wordt er jaarlijks in het Audiovisueel Centrum een Internationale Poëzieavond gehouden. Een uitstekende gelegenheid voor alle studenten om de vreemde talen die zij leren op een andere manier te benaderen. Een uitstekende manier om met bepaalde facetten van de vreemde literatuur kennis te maken en aldus beter het culturele erfgoed van het betrokken volk te benaderen. Op een prettige audiovisuele manier voorgesteld, met aangepaste muzikale omkadering, wordt er Nederlandse, Engelse, Duitse, Franse, Italiaanse, Spaanse en zelfs Russische poëzie voorgedragen. Er is momenteel nog een samenwerking tussen de Muze van Meise en het nu CVO Meise .
In ons tijdschrift Audiovisueel verscheen in nr.4 van november 1980 volgende artikels : Op de cover kondigde de schepen Marcel Belgrado (nu burgemeester) de opkomst van 1500 studenten aan. Hij benadrukte de nood aan lokalen en de betekenis van het succes voor de tewerkstelling. Hij deelde ook mee dat sedert 14.10.1980 de personeelsleden zich konden verheugen over zicht een volwaardige vaste benoeming; Hieraan ging een bitter juridisch geschil aan vooraf ingeleid door het personeel, waar de gemeente zich bij aansloot.
Collegium linguarum. Onze bijscholing startte op zaterdag 26.11.1980 met op het programma Talenpracticum : organisatie, mogelijkheden en werk van resp. programmator en observator met 18 leerkrachten talenpracticum. De cyclus wordt verder gezet met o.a. 1.doelstellingen, 2.audiovisuele methode in de algemene didactiek en de historische pedagogiek, 3.talenpracticum : observatie oefeningen programmatie, 4. De audiovisuele structurele globale methode in de praktijk en 5. De audiovisuele middelen in de taallessen. Uitwisseling van native speakers. Wie als native speaker eens wil spreken met de studenten in onze klassen, kan hiervoor bij mij terecht. J. De Cuyper, Directeur A.V.C.
Lily Van Haelen, voorzitter van de Studenten en Oud Studentenbond kondigde de activiteiten aan. Raymond Van Herrewege maakte de derde poëzieavond en uitreiking van de Jules Van Campenhoutprijs bekend. Zie onze fotoreportage op
Wie verantwoordelijkheid neemt werkt op basis van informatie, neemt initiatief en krijgt inspraak.Dat werkt binair d.w.z. in de twee richtingen.Daar tegenover staat het niet nemen van initiatief of het zich verstoppen : het struisvogelsyndroom.Dit is een vorm van zachte hypocrisie.
Schema :
Tussen informatie en inspraak staat initiatief, op de verticale as. Deze zijn interactief verbonden in twee richtingen.. Op de horizontale as ligt initiatief tussen verantwoordelijkheid en struisvogelgedrag. Informatie moet je dus krijgen, maar ook vragen. Dat geldt ook voor inspraak. Verantwoordelijkheid is binair verbonden met inspraak en informatie.
Wij hebben twee maal meegewerkt aan de opkomst van dit fenomeen. De eerste keer op 24.9.1990 voor Lernhout&Hauspie. Telefonisch moest een woordenlijst ingesproken worden. Voor deze medewerking stortte de firma 500 BF aan Plan International. De tweede maal was dat voor N.V. Space Connections. De formule was dezelfde, maar de toepassing van hun systeem situeerde zich bij de telefoonbeantwoorders.
Reeds in de jaren zestig pleitten wij voor een vereenvoudiging van het onderwijslandschap. Herhaaldelijk kloegen wij de wildgroei aan. Nu komt men met een nieuw begrip aandraven, dat op hetzelfde neerkomt : verrommeling. De onderwijsbevoegdheid van de provincies zou overgeheveld worden naar het Vlaamse niveau. Maar zeker in het volwassenenonderwijs, kan het eenvoudiger : afschaffen van de netten. Als men de grootte van de gemeenten samen zou laten vallen met het rekruteringsgebied van de instellingen, zijn we ook een stap verder en wordt een onderliggend probleem opgelost. De hinderpaal van de territoriale beperking van de gemeenten valt dan weg. Maar die zou ook reeds weggevaagd worden door het afschaffen van de netten en een bestuur dat naar het model van de Vlaamse Onderwijsraad zou opgesteld worden. Veel succes aan de beleidsmensen die vooruit denken!
We formuleerden destijds de doelstellingen i.v.m. de bijscholing over het talenpracticum volgens de systematiek van prof. De Block. De volledige lijst beslaat 4 paginas en is ter beschikking. Daarop werd aan alle leerkrachten in functie de opdracht gegeven de doelstellingen voor hun talenonderwijs te formuleren. Er werd hun reeds gevraagd dit te doen in het kader van hun lesvoorbereidingen en ze te formuleren in hun agenda. Hierbij werd het systeem van een inspecteur lager onderwijs voorop gezet : operationele doelstellingen. Hiermee werd het vakmanschap van de leerkrachten aangescherpt. Want hun taak is geen vrijblijvende bezigheid, waar het maar al te vaak om gaat. Ook in het bestuur en de begeleiding is vakmanschap noodzakelijk. Daar moet uiteraard een grondige managersopleiding aan toegevoegd worden. Maar ook hier mag dat niet vrijblijvend zijn. De visie moet ingrijpen op alle échelons. De kwaliteitsrevolutie van Tom Peters is hier de aangewezen weg. Onze eigen aanpak van struisvogelsyndroom is daarbij een mooi sluitstuk. De 5 laatste jaren van mijn carrière heb ik dit met alle mogelijke middelen in de praktijk omgezet. Met de focus op pure kwaliteitsverbetering werd toch, tegen alles in, de negatieve spiraal omgekeerd tot een positieve tendens.
Ik pleit voor een didactisch model waarin observeren en onderzoek geïntegreerd worden. Een voorbeeld is de evaluatie met de computer. Voor multiple choice kan software ontwikkeld worden waarin de mogelijkheid geboden wordt aan de leerkracht om vragen in te voeren. De verwerking daarvan moet er uiteraard ook bij in een vorm van statistische analyse. Zelfs een item-analyse hoort hierbij, zodat alles onmiddellijk geëvalueerd wordt en kan bijgestuurd worden. Wij hadden reeds ons EVAcl, dat we zelf ontwikkelden in het avc. Het is echter nooit ten gronde afgewerkt. Op dit ogenblik moet dit mogelijk zijn met Excel. Clickx pakte enkele maanden geleden uit met een workshop om multiple choice mogelijk te maken. Ik ben eraan begonnen, maar geraak er niet goed uit. Survey-monkey biedt dan een gratis versie aan van een programma met zeer veel mogelijkheden. Ook andere mogelijkheden van antwoorden staan er in een rijtje. Maar bij de gratis versie ben je beperkt tot 10 vragen. Bij ons waren er standaard 30 vragen. In EOS vonden wij een uitstekend adres i.v.m. uitstervende talen : http://www.unesco.org/culture/en/endangeredlanguages Er worden momenteel over heel de wereld nog 6.700 talen gesproken, maar van de helft is niet zeker of ze deze eeuw zullen overleven. De site heet Safeguarding engangered languages.
Jaap Dronkers gebruikte in zijn studie (verslag DS) het Pisa-onderzoek van http://pisa.oecd.org Dit is een test die om de drie jaar wordt afgenomen bij vijftienjarige scholieren in 57 landen. Hij peilt naar taalvaardigheid en naar de kennis van wis- en natuurkunde. In mijn reactie (zie vorige bijdrage) moet ik iets corrigeren. Dat onderzoek moet niet overgelaten worden aan pedagogen, maar ze moeten erbij betrokken worden. Zon onderzoek moet interdisciplinair gevoerd worden. Want in het artikel komen de zwaktes duidelijk op de voorgrond. Kennis wordt uitgeroepen tot het wondermiddel. Hier worden de doelstellingen op het laagste niveau gehanteerd. We moeten komen tot integratie (didactische doelstelling De Block). Er is ook sprake van een Vlaams onderzoek van Mieke Van Houtte, waarin aangetoond werd dat autochtonen meer interetnische vriendschappen krijgen op gemengde scholen dan allochtonen. Heel de benadering van deze problematiek zou vanuit didactische parameters moeten bekeken worden. Het gaat hier over een beginsituatie die uiteindelijk tot resultaten moet leiden, die vastgelegd worden via de doelstellingen. De randfenomenen kunnen via het didactische proces opgevangen worden. De auteurs van de avsg methode hielden reeds in 1986 een congres over multiculturaliteit in het talenonderwijs aan anderstaligen in de VUB onder de titel Apprentissage des langues, plurilinguisme et pluriculturalisme. De resultaten werden gepubliceerd in Revue de phonétique appliquée 82-83-84 1987 onder redactie van prof. Raymond Renard.
In DS van 26 juni verscheen een artikel over het standpunt van socioloog Jaap Dronkers Weg met de multicultischool van Ilse Degryse. Laat dat maar over aan de pedagogen! Voor het lager en middelbaar onderwijs heeft hij uiteraard een punt. Alhoewel mits een grondige inburgering vanaf de kleuterleeftijd, zou dat geen probleem mogen zijn. De achterstand die de kinderen, maar ook de klassen oplopen, komt door de gebrekkige kennis van het Nederlands. Daar moet eindelijk eens iets fundamenteels aan gedaan worden. Dan mag men eerst beginnen met het vastleggen van éénvormig gesproken Nederlands. Een doordachte didactisch opgezette methode, met gegarandeerd resultaat (zoals in de avsg methode met inoefening in het A.A.AC.ZC. practicum) is de volgende stap. Laten wij ook niet vergeten dat de multiculturele context van het volwassenenonderwijs daarentegen, de didactische meerwaarde bij uitstek is, voor succes voor talenonderwijs aan anderstaligen. De reden is vrij simpel : met veel verschillende moedertalen van studenten kan de leerkracht niet anders dan enkel de aangeleerde taal spreken. Als zij er dan bovendien in slagen om de studenten maximaal te laten spreken (oefenen) in de aangeleerde taal is succes gegarandeerd.
Jef De Cuyper Eredirecteur en Voorzitter van de Bestuurscommissie (tot 2005) AVC Meise
Inoefenen met leereffect blijft essentieel in het aanleren van talen aan anderstaligen. Aangezien de condities fundamenteel verschillen van het leren van de Moedertaal, zullen geprogrammeerde omstandigheden gecreëerd worden om het inoefenen aangenaam en efficiënt te laten verlopen. Enkele begrippen in dit verband : AAC, AACC, enkelvoudige oefeneenheid, faze, oefeneenheid, gemultipliceerde oefeneenheid, eindklank, eindsein, stimulus, response, spreektijd per seconde, opnemen, weergeven, nazegoefening, vraag en antwoordoefening, gekruiste oefening, Ley, vertragingslus, opnamekop, weergavekop, reactie, 0, S, s, R, r, programmatie, multipliceren en pauzeren. Deze termen werden niet altijd begrepen. Ze staan uitgelegd in Interactieve verbale leerprocessen in het Audio-Actief-Actief Comparatief, Zelf Correctief talenpracticum dat gepubliceerd werd op mijn website in het nederlands en in het Frans : http://www.everyoneweb.com/cmftaclhttp://www.YouFreeWeb.com/cmfalcl Het talenpracticum blijft noodzakelijk. In vrij primitieve omstandigheden hebben wij in het AVC er alles uit gehaald, met berekend leereffect. Het is helaas zoals met de avsg-methode : de omstandigheden en mogelijkheden zijn ideaal om het zelf te doen? Maar het gebeurt niet. Talenpractica zijn ontaard tot wat ik bezigheidsterapie zou durven noemen. Doordacht didactisch handelen blijft een must!
Toen ik nog het roer in handen had in het AVCcl Meise mochten wij niets nieuws! Wij hebben wel de weg getoond op didactisch gebied en waren toonaangevend voor heel Vlaanderen. Kwaliteit stond voorop en leidde tot succes! Zelfs onze inspecteurs kwamen les volgen bij ons! Ik las in onze infokrant publiciteit voor een nieuw initiatief : een netwerk van CVOs en basiseducatie onder http://www.groenerand.be . De slogan is goed, maar ik zie de vissen toch liever in open water dan in een bokaal. Waar zwemmen ze naartoe en hoe ? In Natuur.regio worden natuurwandelingen gepromoot om Nederlands te leren. Als sociaal contact buiten de lesuren is dat uiteraard aangewezen. Maar dat als didactisch doel voorop stellen is toch een brug te ver! De scholen zouden zich beter concentreren op beter dan alle anderen, efficiënter dan alle anderen en vooral met ons didactisch profiel, dat resultaat op korte termijn garandeert! Zeker in crisis geldt de slogan : met minder toch betere kwaliteit. Aangezien de scholen alle belangstelling hiervoor schijnen te verliezen, blijf ik volhouden. Anders zou al wat we moeizaam opbouwden verloren kunnen gaan! Op http://fotoalbum.seniorennet.be/JefDC/avclmeise vinden jullie fotos van vroeger : alle klassen tijdens het schooljaar 1992 1993 tijdens ons zilveren jubileum.
Met de voeten op de grond en het hoofd in de wolken. Zo zou je het onvoorwaardelijke geloof in de kracht van de leerkracht kunnen situeren. Blijven geloven in wat soms onmogelijk lijkt, houdt ons jong. Als we als een kind blijven, in onze volwassenheid werken wij aanstekelijk. The sky is the limit. De basis van alle leren is erin geloven en vooral erin blijven geloven. Nooit opgeven! Never give up! Dat is wat mij zo aansprak in de management theorie van Tom Peters : het vertrek van betrokkenheid en engagement, tot in de kleinste details. Dat is ook de ware betekenis van het adagio van Salzman : van alle fouten van de opvoedelingen is de opvoed(st)er de oorzaak. Daarom heb ik het ook opgenomen in de 7 principes van het didactisch profiel van het AVCcl. Geloof in eigen kunnen is het vertrekpunt, maar geloof in de onuitputtelijke mogelijkheden van de mens is de voedingsbron van ons didactisch handelen. De leerkracht is er voor zijn of haar studenten (leerling, opvoedelingen ) en niet voor zichzelf. Daarom droeg ik deze reeks op aan mijn quasi 50000 oud-studenten van het originele AVC op 6.5.2005 toen ik met dit blog startte en ga ik ermee door. Want de student blijft onze voornaamste bestaansreden in het talen leren. Ik beschouw informatica als een taal en pas de didactische principes ook op dit domein toe! De vraag die me bezig houdt is of ik destijds begrepen ben. Zijn de ideeën die ik ontwikkelde geïntegreerd (in de didactische betekenis van prof. De Block in zijn doelstellingen). Daar moet ik uiteraard ook in blijven geloven.
Er is een educatief spel uit voor kinderen. Het kan aangeschaft worden via iTunes webwinkel voor 2.39 Euro. Op een boeiende en speelse manier kan je er spelling oefenen in 5 quizpakketten : enkele en dubbele medeklinkers, tweeklanken, d-t oefeningen, in het totaal 750 oefeningen. Geschreven Nederlands is éénvormig. Maar standaard gesproken Nederlands is nog steeds niet vastgelegd. Wanneer wordt hieraan iets gedaan ?
