Dat de Joodse gemeenschap van Kalmthout-Heide tussen de twee wereldoorlogen een levenskrachtige gemeenschap is geweest bewijst ook de oprichting door de heren Masel en Burack van de jeshiva "Ets Chajiem" of "De Levensboom". Dit is een Talmoedhogeschool waar Joodse godsdienst wordt onderwezen. Het initiatief start in de vogelhuisjes in de Thillostraat, meer bepaald in het huis van Shaul Wachstock, met gebedsstonden. In 1929 is de school officieel opgericht. Vijf leerlingen volgen er oorspronkelijk de les bij Rabijn Schapiro, die een woning bewoond heeft in de Leopoldstraat, op de plaats waar zich nu het rusthuis heeft ontwikkeld. De Talmoedhogeschool van Heide krijgt bekendheid in binnen- en buitenland. Al heel vlug stijgt het aantal leerlingen en verhuist de hogeschool eerst naar het hotel Meyer in de Heidestatiestraat en vervolgens naar het hotel de la Station in dezelfde straat tegen de spoorweg aan.
Maar een privé-hogeschool kost wel geld. Overleven is voor "Ets Chajiem" dan ook niet gemakkelijk. Er moet ondermeer gespaard worden op het eten en het eten van oud brood is voor de leerlingen dan ook schering en inslag.Op een bepaald ogenblik moet één van de initiatiefnemers, de heer Masel zelfs zijn textielhandel verkopen om te overleven.
In 1936 nochtans start men bezijden de Wilgendreef met de bouw van een nieuw seminarie tussen de Leopoldstraat en de spoorweg. In 1938 gaat de eerste steenlegging nog door, maar finaal gaat de tweede wereldoorlog roet in het eten gooien. De verdere opbouw is gestopt. Er komt een woonwijk op de plaats waar de Talmoedhogeschool zou hebben gestaan.
De Joodse Talmoedhogeschool van Kalmthout-Heide verhuist nu eerst naar Kapellen om zich tenslotte in 1961 in Wilrijk te gaan vestigen.
Eén van de aangekleefde methodes binnen het Joodse godsdienstonderricht is het uitlokken van de botsing tussen het "positieve" en "het negatieve", tussen "het goede" en "het kwade" als men wil. Oudere mensen uit Heide vertellen dan ook heel graag hoe men bij het naderen van het hotel de la Station tijdens het interbellum vanuit de open ramen somtijds wordt geconfronteerd met heel wat lawaai : de resultante van de botsing tussen "de leerlingen die het goede vertegenwoordigen" en "de leerlingen die het kwade uitbeelden". Ongetwijfeld een boeiende methode.
Bovenop hun godsdienstonderricht kunnen de leerlingen van de Joodse Talmoedhogeschool voor hun profane opleiding nog terecht in "Le Nid d'Aiglon" aan de vijver achter het Drieboomkeskapelleke van Heide waar ze, samen met niet-Joodse leerlingen, o.m. geïnitieerd worden in de technieken van diamantsslijperij en -kloverij.
Uit wat vooraf gaat zou men verkeerdelijk kunnen concluderen dat alle Joden van Kalmthout-Heide zeer gelovig zijn geweest. En toch is dit niet helemaal juist. Ook in Heide zijn er Joden geweest met een sterke vrijdenkersmentaliteit en die o.m. een rol hebben gespeeld bij de opbouw van de socialistische beweging in onze gemeente.
(vervolgt)
- poezie + -
(vertaling uit ) De Siddoer.
" Wij danken U dat U eeuwige onze God en God van onze voorouders bent, de God van allen die bestaan, onze schepper, schepper van het oerbegin.Uitingen van prijzen en dank komen Uw grote en heilige naam toe, omdat U ons het leven hebt geschonken en ons staande hebt gehouden. Moge U ons zo laten voortleven en ons stand doen houden. Moge U onze ballingen verzamelen naar Uw heilige voorhoven om Uw wetten stipt na te komen en Uw wil te doen, om U met een gaaf hart te dienen, omdat wij U dankbaar mogen zijn wordt U geprezen God, die wij dank verschuldigd zijn."
- actua + -
- Op vrijdag 23 en zaterdag 24 maart telkens te 20 uur in de Sint-Norbertuszaal te Nieuwmoer : jaarlijks lenteconcert van de plaatselijke harmonie "De Heidebloem" ( Zij zijn de Heidebloem, de muzikanten van ons klein Nieuwmoer ! ).
- Op 14 en 15 april e.k. in de Rietendakschuur van de Kiekenhoeve, Moerkantse baan, 48 in onze historische zustergemeente Essen organiseert de plaatselijke heemkundige kring ter gelegenheid van haar 20-jarig bestaan een tentoonstelling over de eeuwenoude stamboom van de "Frankensen". Ook bij ons zijn die "aloude Franken" niet te tellen. Om reeds nu in de agenda te noteren.
- Op zondag 22.4.2007 gaat BERKENBEEK "SNEUKELEN" : fietsen, peuzelen, smikkelen en snoepen. Deelnemerskaarten enkel via voorinschrijving. Info en inschrijving 3/669.68.19.
- awdoe + -
tot volgende week met weer een Kalmthouts broodje "De Joodse gemeenschap van Kalmthout-Heide (6)" en vergeet het niet om de reeds verschenen broodjes in chronologische volgorde weer op te roepen onderaan het blog telkens weer op de linkse rode pijl klikken.
