Bij de aanvang van de 20-ste eeuw verschijnen rondom het station van Kalmthout , tussen de potstalboerderijtjes van de Heuvelse landbouwers, ook enkele imposante "huizen van plaisanciën". De meeste onder hen zijn opgetrokken in de destijds door de rijke bourgeoisie gegeerde neo-stijlen of vertonen de vormgeving van echte Engelse cottagewoningen. Zij zullen trouwens, door hun beschikbare ruimten, o.m. ook met verblijven voor het huishoudpersoneel, vanaf het interbellum een functie krijgen van sociale instelling.
Zo is er in de statiestraat tegen het stationsplein aan ook vandaag nog in al zijn glorie het imposante neo-classicistische Wouwershof te bekijken. Het is gebouwd in 1908 door notaris L. Vandewouwer, ere-burgemeester van Kapellen. In 1919, na de eerste wereldoorlog, is de riante villa hersteld van de oorlogsschade en vergroot. Vandaag is ze eigendom van de familie Theuns. Het Wouwershof is een typisch voorbeeld van neo-classicistische stijl..De huidige veranda vooraan refereert naar het vroegere neo-classisistische voorgevelterras met een prachtig balkon en een smeedijzeren ballustrade achter een imposante toegangstrap. Na de tweede wereldoorlog functionneert dit herenhuis een tijd als opvanghuis voor adolescenten die er geplaatst worden door de gerechtelijke instanties.
Een ander opmerkelijk " huis van plaisanciën " op de Heuvel is het "Zwaluwdak" waar vandaag de diensten van het OCMW een onderdak hebben gevonden. Met onvoldoende ruimte voor deze diensten heeft men het gebouw in 1999 met een aanbouw uitgebreid. Het "Zwaluwdak" is in het begin van de twintigste eeuw opgetrokken door de heer Frans Van Kuyck, Antwerps kunstschilder en Schepen van Schone Kunsten, Musea, Feesten en Stoeten van onze metropool. De plannen voor de woning zijn van de hand van zijn enige zoon, architect Walter Van Kuyck. Het is een landhuis in Engelse cottagestijl met bakstenen gevels en speklagen van zandsteen.Dakkapellen, erkerramen en een overhangend zadeldak onderlijnen het typisch karakter van de woning. Onder het kapelletje van de nok aan de voorgevel heeft een klokje gehangen van de gerenommeerde klokkengieter Jan Van der Ghein uit 1560. Ooit sierde dit klokje de aloude Sint-Jacobskapel op de Kapelberg in het dorp van Kalmthout. Het klokje is vandaag prachtig bewaard gebleven in de inkomhal van het OCMW en er nog altijd te bezichtigen.De Antwerpse kunstschilder Frans Van Kuyck is een fervente bewonderaar geweest van onze purpere hei.
Verder op de Putse steenweg is er dan nog het Cuylitshof. Ook hier staan we voor een landhuis in typisch Engelse cottagestijl uit het begin van de twintigste eeuw. Het is in 1928 gebouwd door Albert Wanghe die het de naam "Mastenhof" meegeeft. Reeds in 1931 gaat de eigendom over in handen van de Commissie van de Openbare Onderstand van de stad Antwerpen. Het is aangekocht met de gelden van het legaat Cuylits.Uit erkentelijkheid geeft de Commissie het gebouw de nieuwe benaming " Cuylitshof " mede. De stad Antwerpen gebruikt het gebouw als herstellingsoord voor de kinderen die de gasthuizen van Antwerpen verlaten en ook als vacantieoord voor de weeskinderen. In een recentere tijd is het een soort taverne-restaurant geweest, met een rechtstreekse toegang tot de Kalmthoutse heide. Door het oorspronkelijke domein vooraan te verkavelen voor moderne villabouw heeft het totaaluitzicht van het voor Kalmthout en de Noorderkempen historische Cuylitshof ongetwijfeld sterk aan charme ingeboet. Spijtig voor dit stukje Kalmthouts cultureel erfgoed. Het is echter niet de enige culturele doodzonde van onze Kalmthoutenaar.
(vervolgt)
- poëzie + -
Gerard zijn fiets, het lof, zijn hoed en zijn sik ( Ward Jacobs-Kalmthoutse gemeenschapsfilosoof.)
Alleman op de Heuvel kende Piet en Gerard, een broederpaar dat daar samen woonde. Piet steeds met zijn kepie van meestergast van de kwekerij van Van Geert op zijn hoofd. Hij kende de planten en bomen met hun naam als geen ander. Gerard met zijn onafscheidelijke bruine vilten hoed.Gerard werkte als hovenier van de heren, zoals men toen de gegoede burgers noemde. Hij besteeg zijn velo nog langs achter. Ge weet wel, op de achteras was een lange pin aangebracht waarop men de voet zette en zo, wip, alover de slijkvanger het zadel op.Het tempo dat Gerard met zijn velo ontwikkelde, lag tussen de 5 en 10 km per uur, hoger zeker niet. Bij 't afstappen liet hij zich uitbollen tot tegen de boom vlak voor zijn huis. Daar landde hij dan schuin tegen en de zaak was beklonken. In de dertiger jaren , die de oorlog vooraf gingen, was het 's avonds altijd lof voor de vrede. Daar moesten wij als jonge snaken steeds naar toe. Gerard was daar ook dikwijls tegenwoordig. Hij legde zijn hoed dan naast hem op een stoel, want gewoonlijk was daar plaats genoeg (het is misschien omdat er zo weinig kwamen dat de oorlog toch gekomen is). Die hoed lag steeds met het gat omhoog want daar deponeerde hij dan zijn sik in, want deze moest na 't lof nog dienen. Wij jonge gasten hadden dat ook in het oog en besloten van zodra men ging zitten, de sik daar uit te halen. Zo gebeurde het ook en met een wipje ging zij het doopvontzaaltje in. Toen het lof uit was greep Gerards eeltige hand in de hoed om de sik verder tussen zijn kiezen te duwen. Niets daarvan echter. Groot was zijn verwondering tot ons aller genoegen. Mooie tijd, helaas zolang voorbij en Gerard en Pieter van toen, bestaan nu niet meer.
- actua + -
- Permanente tentoonstelling "MET ZONNIGE GROETEN" in het Natuureducatief Centrum "De Vroente", Putse steenweg, 129 te Kalmthout. Toegang gratis. Info 03/620.18.30.
- PLANTENDAG in het Arboretum van Kalmthout op 15 april e.k. . Info : 03/666.67.41.
-"FRANCKENDAG" op 14 en 15 april e.k. in de Rietendakschuur van de Kiekenhoeve van onze historische zustergemeente Essen. Een organisatie van de plaatselijke Koninklijke Heemkundige Kring.Iedereen is welkom! Ook "DE SPIJCKER 2007", het jaarlijks heemkundig blad van deze heemkundige kring, is verschenen!.Geïnteresseerden moeten snel zijn!Inlichtingen kunnen steeds ingewonnen worden bij de gemeentelijke cultuurdienst.
- Van Zaterdag 14 april tot en met dinsdag 24 april e.k. in kasteel "Ravenhof" te Putte-Stabroek : Indigo-groepstentoonstelling. Onze Kalmthoutse amateuristische beeldende kunstenaars Karel Van den Berghe, Germaine Van Tichelt, May Van Gool, Monica Craeyeveld en nog vele anderen stellen er hun mooiste acquarellen tentoon. De geest van de " Kalmthoutse Grijze School " is er nooit ver weg! Iedereen is er welkom!
.
- awdoe + -
tot volgende week met weer een Kalmthouts broodje "Op de Heuvel (4)" en vergeet het niet om de reeds verschenen broodjes in chronologische volgorde op te roepen onderaan het blog telkens op de rode linkse pijl klikken.
09-04-2007 om 00:00
geschreven door Jan Caluwaerts
|
